thuyết trình sinh học - đột biến gen (18)

SINH HỌC 9

Ô số1:(Gåm 6 ch c¸i): ©y lµ mét trong nh ngữ Đ ữ
nguyªn t¾c cña qu¸ trình tæng hîp ADN
Ô số 2: (Gåm 8 ch c¸i)ữ Hi n t ng con c¸i sinh ra gi ngệ ượ ố
b mố ẹ
Ô số 3: (Gåm 9 ch c¸i) Lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o nªn ADNữ
Ô số 4: (Gåm 6 ch c¸i) ữ Người đặt nền móng cho di
truyền học
Ô số 5: (Gåm 3 ch c¸i) Genữ có bản chất là loại axit
nucleic này
Ô số 6:(Gåm 8 ch c¸i) Lo¹ữ i đơn phân tạo nên protein
Từ chìa khoá:Hiện tượng con cái khác với bố mẹ và
khác nhau ở nhiều chi tiết là hiện tượng gì ?
D T R U Y Ề N
N U C L O T I T
M E D E N
A N
A X I T A M N
1
3
4
6
5
2
Ổ S U N G

CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ

Biến dị di truyền

Biến dị không di truyền
Biến dị tổ hợp Đột biến
Thường biến
Đột biến gen Đột biến NST
BIẾN DỊ
Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác với
bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết.
Là sự tổ hợp lại các
tính trạng của bố mẹ.
Là những biến đổi trong vật
chất di truyền xảy ra ở cấp độ
phân tử(ADN) hoặc cấp độ tế
bào.

CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN

I.ĐỘT BIẾN GEN
Quan sát hình và thảo luận nhóm điền vào phiếu học tập
Đoạn
ADN
Số cặp
nuclê-
ôtit
Điểm khác so
với đoạn a
Đặt tên dạng
biến đổi
b
c

d

G
T
A
X
A
X
A
T
G
T
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit?
I/ Đột biến gen là gì?
a
Trình tự của các cặp nuclêôtit?
5 cặp
- T – G – A – T – X –
- A – X – T – A – G –

A
T
A
T
T A
G X
X
G
A

T
T A
G X
T A
X
G
A
T
T A
G X
T A
X
G
T A
G X
T A
X
G
T A
G X
T A
ba
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen

G
X
Đoạn
ADN

Số cặp
nuclêôtic
Điểm khác so với
đoạn (a)
Đặt tên dạng biến đổi
b
c
d
X
G
A
T
T A
G
X
T A
a
X
G
A
T
T A
G X
T A
X
G
A
T
T
A

G X
T A
T A
X
G
T A
G
X
T A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X -G
- Thêm cặp T - A
-
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtic
- Thêm một cặp nuclêôtic
- Thay cặp nuclêôtic này
Bằng cặp nuclêôtic khác
-Thế nào là đột biến gen ?Đột biến gen gồm những dạng nào ?

I.ĐỘT BIẾN GEN
-Khái niệm : Đột biến gen là những biến đổi trong
cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp
nuclêôtit.

- Đột biến gen có các dạng:
+Mất một cặp nuclêôtit
+Thêm một cặp nuclêôtit
+Thay thế một cặp nucleôtit.
- Đột biến gen di truyền được.

II.ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
Nguyên nhân phát sinh đột biến gen?

II.ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
* Trong tự nhiên :
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ
trong vùng rừng của châu thổ sông
Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc da
cam

Nhà máy hạt nhân
Thử vũ khí hạt nhân
Sử dụng thuốc trừ sâu
Rác thải Cháy rừng
Hóa chất thực phẩm

Khói bụi giao thông
Hút thuốc lá
Khói bụi nhà máy

I.ĐỘT BIẾN GEN

II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
* Trong thực nghiệm :

I.ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn
trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức
tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra đột biến gen bằng
các tác nhân vật lý, hoá học.

III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN

Chất độc màu da cam
EM CÓ BIẾT
Từ 1961 – 1971:
-Hơn 75,8 triệu người nhiễm chất độc màu da cam được Mỹ rải
xuống Miền Nam Việt Nam.
-Hơn 2 triệu nạn nhân bị nhiễm trong đó hàng vạn đứa trẻ sinh ra bị
nhiễm.
-45% diện tích rừng của Miền Nam Việt Nam bị phá hủy.
-Hiện Việt Nam có khoảng:
+4,8 triệu người bị nhiễm chất độc màu da cam.
+Độc tố con lưu lại trong đất và gây độc từ 20 – 100 năm nữa.
+Tiếp tục gây biến đổi gen ở thế hệ thứ 2, 3 và 4 của các nạn nhân bị
nhiễm.

Chất phóng xạ
EM CÓ BIẾT
-Khoảng 80.000 người chết ngay trong vụ ném bom tại thành phố

Hirosima.
-Khoảng 192.020 người Hirosima chết do tác động của nhiệt, bức xạ,
nhiễm độc xạ cho đến ngày nay.
-Khoảng 70.000 người chết trong vụ ném bom tai Nagasaki.
-Ô nhiễm chất phóng xạ kéo dài hàng trăm năm.


Và hậu quả để lại là……

III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
Quan sát các hình dưới đây và cho biết: đột biến nào có hại và đột biến nào
có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có hại
H 21.2. Đột biến gen làm mất khả
năng tổng hợp diệp lục của cây
mạ (màu trắng)
H 21.3. Lợn con có đầu
và chân sau dị dạng
H 21.4. Đột biến gen ở cây
lúa (b) làm cây cứng và
nhiều bông hơn ở giống
gốc (a)
Có lợi
Có hại

III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
Ngô biến đổi gen phòng
chống sâu bệnh
Đột biến gen làm cho cừu chân
ngắn ở Anh không nhảy qua hàng

rào vào phá vườn.
Có lợi

Đột biến tăng tính
chịu hạn, chịu rét ở cây lúa
Hoa hồng
xanh
Ngô cao sản
ĐBG có lợi

Đột biến thân lùn ở lúa
Đột biến bạch tạng ở cây
Đột biến có lợi Đột biến có hại

III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có
hại cho bản thân sinh vật ?
- Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu
gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra
những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.
Gen mARN Prôtêin Tính trạng
- Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có
lợi cho sinh vật và con người.
VD : -Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh
-Lợn con có đầu và chân sau bị dị tật