bài giảng sinh học 12 bài 24. các bằng chứng tiến hoá .

BÀI 24: CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÍ SINH VẬT HỌC
IV. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ

1-xương cánh
2-xương trụ
3-xương quay
4-xương cổ bàn
5-xương bàn
6-xương ngón
Người Mèo
Cá voi
Dơi
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6

Hình 24.1 Cấu trúc chi trước của Người, mèo, cá voi, dơi

Loài
Tiêu chí
Người mèo Cá voi Dơi
Tên cơ quan
nghiên cứu
Nguồn gốc (ở
loài tổ tiên)
Chức năng





Loài
Tiêu chí
Người mèo Cá voi Dơi
Tên cơ quan
nghiên cứu
Tay Chi Vây Cánh
Nguồn gốc (ở
loài tổ tiên)
Chi trước Chi trước Chi trước Chi trước
Chức năng
Linh hoạt
cầm, nắm
Đi, vồ mồi bơi Bay
  
  

1-xương cánh
2-xương trụ
3-xương quay
4-xương cổ bàn
5-xương bàn
6-xương ngón
Người Mèo
Cá voi
Dơi
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
Hình 24.1 Cấu trúc chi trước của Người, mèo, cá voi, dơi
Thế nào là cơ quan tương đồng? Nêu vài cơ quan tươngđồng mà em biết?
Thế nào là cơ quan tương đồng? Nêu vài cơ quan tươngđồng mà em biết?

!"#$%&'(
!"#$%&'(
")*+
")*+

,-%&+)*.
,-%&+)*.
./)*01+
./)*01+


2
Gai xương rồng
Gai xương rồng
Tua cuốn dây họ bầu bí
Tua cuốn dây họ bầu bí

- () Cơ quan tương đồng: những cơ quan tương
ứng trên cơ thể có cùng nguồn gốc từ một cơ
quan ở một loài tổ tiên, ở các loài khác nhau có
thể thực hiện những chức năng khác nhau.
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH

Cơ quan tương đồng phản ánh sự tiến hoá phân ly
Hãy cho biết ý nghĩa của việc nghiên cứu cơ
quan tương đồng trong tiến hoá ?
Tại sao cơ quan tương đồng lại phản ánh
sự tiến hoá phân ly ?
Vì cơ quan tương đồng phản ánh sự tiến hoá diễn ra theo
những hướng khác nhau. Qua thời gian rất dài, từ loài gốc phân
hoá thành các loài khác nhau => Toàn bộ sinh giới đa dạng phong
phú ngày nay có chung nguồn gốc.
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
BÀI 24. CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA

Ruột thừa
Thế nào là cơ quan thoái hoá?
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Ruột tịt
Ruột thừa
Ruột thừa
ở người và
ở người và
ruột tịt ở
ruột tịt ở
động vật ăn
động vật ăn
cỏ có phải cơ
cỏ có phải cơ
quan tương
quan tương
đồngkhông?
đồngkhông?
Vậy chức năng
Vậy chức năng
của ruột tịt
của ruột tịt
đ
đ
ộng vật ăn cỏ
ộng vật ăn cỏ
và ruột thừa
và ruột thừa
ở người là gì?

ở người là gì?

- () Cơ quan thoái hoá: cũng là cơ quan tương
đồng vì chúng được bắt nguồn từ một cơ quan ở
một loài tổ tiên nhưng nay không còn chức năng
hoặc chức năng bị tiêu giảm
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH:

Mét sè C¬ quan tho¸I hãa ë ngêi
345
6.(7)8
9:.(;
6+<1
9=><6
?&
@6
?&7)8
A$46,B
5
Ruét thõa
ë ngêi

C ?0&D7E.
&##%#F?G-/
:H"




So sánh cấu tạo và chức năng của

So sánh cấu tạo và chức năng của
cánh chim và cánh côn trùng ?
cánh chim và cánh côn trùng ?

Cánh ong phát triển từ mặt lưng
của phần ngực
Cánh chim là biến dạng của chi trước
Loài
Tiêu chí
Ong Chim
Tên cơ quan
nghiên cứu
Nguồn gốc (ở
loài tổ tiên)
Chức năng
Cánh
Cánh
Mặt lưng của
phần ngực
Biến dạng của
chi trước
Bay Bay

Thế nào là cơ quan tương tự?
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
BÀI 24. CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA

I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH:
- () Cơ quan tương tự: Là những cơ quan
có nguồn gốc khác nhau nhưng thực hiện

những chức năng như nhau nên có hình thái
tương tự

21
Gai hoa hồng
( phát triển từ biểu bì)
Gai xương rồng
( biến dạng của lá)

Giúp cho sinh vật bay lượn
Bảo vệGiúp cho sinh vật đào bới
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
BÀI 24. CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA

Cơ quan tương tự phản ánh sự tiến hoá diễn ra theo cùng
một hướng trên những loài có nguồn gốc khác nhau, qua thời
gian rất dài, đã tích luỹ những biến dị tương tự => cơ thể mang
những nét đại cương về hình dạng hoặc hình thái tương tự của
một vài cơ quan.
Vì sao cơ quan tương tự phản ánh sự
tiến hoá đồng quy?
Hãy cho biết ý nghĩa của việc nghiên cứu cơ
quan tương tự trong tiến hoá ?
Cơ quan tương tự phản ánh sự tiến hoá đồng quy
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
BÀI 24. CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA

24
Phân biệt cơ quan tương đồng và cơ quan
tương tự về nguồn gốc, chức năng?

Tiêu chí
so sánh
Cơ quan tương đồng Cơ quan tương tự
Nguồn gốc
Chức năng
Cùng 1 nguồn
gốc
Khác nguồn
Khác nguồn
gốc
gốc
Khác nhau
Khác nhau
Giống nhau

Nhiều điểm tơng đồng khó nhận ra khi trởng thành
nhng khá rõ ràng ở giai đoạn phát triển phôi sớm
Vợn cáo Lợn Ngời
1>7)8I