tán sắc ánh sáng

Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
1






I. KIN THC
1. Hin tng tán sc ánh sáng.
* /n: Là hin tng ánh sáng b tách thành nhiu màu khác nhau khi i qua mt phân cách
ca hai môi trng trong sut.
* Ánh sáng n sc là ánh sáng không b tán sc
Ánh sáng n sc có tn s xác nh, ch có mt màu.
Bc sóng ca ánh sáng n sc
v
f
 
, truyn trong chân không
0
c
f
 

0 0
c
v n
 



   

* Chit sut ca môi trng trong sut ph thuc vào màu sc (bc sóng) ánh sáng. i vi
ánh sáng màu  là nh nht, màu tím là ln nht.
* Ánh sáng trng là tp hp ca vô s ánh sáng n sc có màu bin thiên liên tc t  n
tím.
Bc sóng ca ánh sáng trng: 0,4
µ
m - 0,76
µ
m.
CHÚ Ý: Khi truyn t môi trng trong sut này sang môi trng trong sut khác vn
tc truyn ca ánh sáng thay i, bc sóng ca ánh sáng thay i nhng tn s (chu
kì, tn s góc) ca ánh sáng không thay i.

2. Công thc ca lng kính:
+ Công thc tng quát:
sini
1
= n sinr
1
sini
2
= n sinr
2

A = r
1
+ r

2

D = i
1
+ i
2
– A
+Trng hp góc A nh (10
0
)
- i
1
= nr
1
i
2
= nr
2
D = (n – 1)A
3. Góc lch cc tiu:
Khi tia sáng qua lng kính có góc lch cc tiu thì ng i ca tia sáng i xng qua mt
phân giác ca góc chit quang ca lng kính. Ta có:

D
min

1 2
min 1
1 2
2

2
A
r r
D i A
i i

= =

⇔  = −


=


+Công thc tính góc lch cc tiu:

min
sin sin
2 2
D A
A
n
+
=

CH
  1:
TÁN S
C ÁNH SÁNG

Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
2
iu kin  có phn x toàn phn: n
1
> n
2
i > i
gh
vi sini
gh
=
2
1
n
n

Vi ánh sáng trng:
tim do
tim do
n n n
λ
λ λ λ
≥ ≥


≤ ≤


4.  t thu kính. D=1/f= (n-1)(1/R
1
+1/R
2
)
Vi n:chit sut t i, R bán kính mt cu, mt ph ng 1/R= 0 =>  t ca thu kính ph
thuc vào chit sut cht làm thu kính, chit sut cht làm thu kính

II. CÁC DNG BÀI TP:
BÀI TOÁN 1: TÌM CÁC I LNG THNG GP

Ví d minh ha
VD1. Bc sóng ca ánh sáng  trong không khí là 0,64 µm. Tính bc sóng ca ánh sáng
ó trong nc bit chit sut ca nc i vi ánh sáng  là
4
3
.
HD ; Ta có: λ’ =
v
f
=
c
nf
=
n
λ
= 0,48 µm.

VD2. Mt chùm ánh sáng h!p, n sc có bc sóng trong chân không là λ = 0,60 µm. Xác

nh chu kì, tn s ca ánh sáng ó. Tính tc  và bc sóng ca ánh sáng ó khi truyn
trong thy tinh có chit sut n = 1,5.
HD: Ta có: f =
c
λ
= 5.10
14
Hz; T =
1
f
= 2.10
-15
s; v =
c
n
= 2.10
8
m/s;
λ’ =
v
f
=
n
λ
= 0,4 µm.

VD3. Mt ánh sáng n sc có bc sóng trong không khí là 0,6 µm còn trong mt cht lng
trong sut là 0,4 µm. Tính chit sut ca cht lng i vi ánh sáng ó.
HD: Ta có: λ’ =
n

λ
 n =
'
λ
λ
= 1,5.

VD4. Mt lng kính có góc chit quang là 60
0
. Bit chit sut ca lng kính i vi ánh sáng
 là 1,5. Chiu tia sáng màu  vào mt bên ca lng kính vi góc ti 60
0
. Tính góc lch ca
tia ló so vi tia ti.
HD: Ta có: sinr
1
=
1
sin
i
n
= 0,58 = sin35,3
0
 r
1
= 35,3
0
 r
2
= A – r

1
= 24,7
0
;
sini
2
= nsinr
2
= 0,63 = sin38,8
0
 i
2
= 38,8
0
 D = i
1
+ i
2
– A = 38,8
0
.

VD5. Mt lng kính thy tinh có góc chit quang A = 60
0
, có chit sut i vi tia  là
1,514; i vi tia tím là 1,532. Tính góc lch cc tiu ca hai tia này.
HD: Vi tia : sin
2
min
AD

d
+
= n
d
sin
2
A
= sin49,2
0

2
min
AD
d
+
= 49,2
0

Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
3
D
dmin
= 2.49,2
0
– A = 38,4
0
= 38
0

24’.
Vi tia tím: sin
2
min
AD
t
+
= n
t
sin
2
A
= sin50
0

2
min
AD
t
+
= 50
0

D
tmin
= 2.50
0
– A = 40
0
.

VD5: Mt lng kính có A = 60
0
chit sut n=
3
i vii ánh sáng màu vàng ca Natri. Mt
chùm tia sáng trng và c iu chnh sao cho  lch vi ánh sáng vàng cc tiu. Tính góc
ti
A.10
0
B.25
0
C.60
0
D.75
0

HD: Vì góc lch cc tiu nên:
0
2121
30
2
60
2
=====
o
A
rrii

Ta có:
o

irni 60
2
3
30sin3sinsin
1
0
11
====




BÀI TOÁN 2: TÌM GÓC HP BI 2 TIA LÓ, KHONG CÁCH GIA 2 VCH,
 RNG DI QUANG PH.

TH1: khi chiu tia sáng qua nh lng kính.
VD1: (H 2011) Mt lng kính có góc chit quang A = 6
0
(coi là góc nh) c t trong
không khí. Chiu mt chùm ánh sáng trng song song, h!p vào mt bên ca lng kính theo
phng vuông góc vi mt ph ng phân giác ca góc chit quang, rt gn cnh ca lng kính.
t mt màn E sau lng kính, vuông góc vi phng ca chùm tia ti và cách mt ph ng
phân giác ca góc chit quang 1,2 m. Chit sut ca lng kính i vi ánh sáng  là n

=
1,642 và i vi ánh sáng tím là n
t
= 1,685.  rng t màu  n màu tím ca quang ph
liên tc quan sát c trên màn là
A. 4,5 mm. B. 36,9 mm. C. 10,1 mm. D. 5,4 mm.

HD:
 rng di quang ph trên màn là :
T = OT-O = OA.(tan
d
– tan D
t
) =A.(D

– 
t
)
= A.(n

– n
t
) = 5,4 mm













D

t
D

A

O



T

Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
4
VD2:Trong mt thí nghim ngi ta chiu mt chùm ánh sáng n sc song song h!p vào
nh ca mt lng kính có góc chit quang A= 8
0
theo phng vuông góc vi mt ph ng phân
giác ca góc chit quang. t mt màn nh E song song và cách mt ph ng phân giác ca góc
chit quang 1m. Trên màn E ta thu c hai vt sáng. S∀ dng ánh sáng vàng, chit sut ca
lng kính là 1,65 thì khong cách gi#a hai vt sáng trên màn là:
A.9,07 cm B. 8,46 cm C. 8,02 cm D. 7,68 cm

HD: Góc lch ca tia ló ng vi góc chit quang nh:
Ta có h = L.tanD = D = (n-1).A = 5,2
0

(Vi góc nh tanD = D tính theo rad)
=>h=100.5,2.∃/180 = 9,07 cm => áp án A.

TH2: khi chiu tia sang qua mt bên lng kính.
VD1.
Chiu mt tia sáng g%m hai thành phn  và tím t không khí (chit sut coi nh b&ng
1 i vi m∋i ánh sáng) vào mt ph(ng ca mt khi thy tinh vi góc ti 60
0
. Bit chit sut
ca thy tinh i vi ánh sáng  là 1,51; i vi ánh sáng tím là 1,56. Tính góc lch ca hai
tia khúc x trong thy tinh.
HD. HS t v hình
Ta có: sinr
d
=
sin
d
i
n
= 0,574 = sin35
0
; sinr
t
=
sin
t
i
n
= 0,555 = sin33,7
0

 ∆r = r
d
– r
t
= 1,3
0
.

VD2. Mt lng kính có góc chit quang A = 6
0
(coi là góc nh) c t trong không khí.
Chiu mt chùm ánh sáng trng song song, h!p vào mt bên ca lng kính theo phng
vuông góc vi mt ph ng phân giác ca góc chit quang, rt gn cnh ca lng kính. t mt
màn E sau lng kính, vuông góc vi phng ca chùm tia ti và cách mt ph ng phân giác
ca góc chit quang 1,2 m. Chit sut ca lng kính i vi ánh sáng  là n

= 1,642 và i
vi ánh sáng tím là n
t
= 1,685. Tính  rng t màu  n màu tím ca quang ph liên tc
quan sát c trên màn.
HD : HS t v hình
Vì vi i và A rt nh thì D rt nh và D = A(n – 1). tanD ≈ D tính theo rad.
Ta có  rng x = d.tanD
t
– d.tanD

= d.(D
t
– D


) = d.A(n
t
– n

)
= 1,2.
6
180
π
(1,685 – 1,642) = 5,4.10
-3
(m).
VD3. Mt lng kính thy tinh có góc chit quang A = 4
0
, t trong không khí. Chit sut ca
lng kính i vi ánh sáng  và tím ln lt là 1,643 và 1,685. Chiu mt chùm tia sáng
song song, h!p g%m hai bc x  và tím vào mt bên ca lng kính theo phng vuông góc
vi mt này. Tính góc to b)i tia  và tia tím sau khi ló ra khi mt bên kia ca lng kính.
HD: HS t v hình
Vi A và i
1
nh (≤ 10
0
) ta có: D = (n – 1)A. => D
d
= (n
d
– 1)A; D
t

= (n
t
– 1)A.
Góc to b)i tia ló  và tia ló tím là: ∆D = D
t
– D
d
= (n
t
– n
d
)A = 0,168
0
≈ 10’.




Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
5
BÀI TOÁN 3: S THAY ÔI  T, TIÊU C THU KÍNH,
CHIT SUT MÔI TRNG VI ÁNH SÁNG N SC KHÁC NHAU
PHNG PHÁP:
 t thu kính. D=1/f= (n-1)(1/R
1
+1/R
2
)

Vi n:chit sut t i cht làm thu kính và môi trng, R bán kính mt cu, mt ph ng 1/R=
0 =>  t ca thu kính ph thuc vào chit sut cht làm thu kính, chit sut cht làm thu
kính

Ví d minh ha.
VD1: Mt thu kính thu∗ tinh, có hai mt cu l%i ging nhau, bán kính m+i mt b&ng 20cm.
Chit sut ca thu kính i vi tia tím là n
t
= 1,54 và i vi tia  là n

= 1,50. Khong
cách gi#a tiêu im i vi tia  và tiêu im i vi tia tím b&ng bao nhiêu ?
A. 1,60cm. B. 1,49cm. C. 1,25cm. D. 2,45cm.
HD:  t, tiêu c thu kính ph thuc vào chit sut:
D=1/f= (n-1)(1/R
1
+1/R
2
)
 1/f
t
= (n
t
-1)(1/R
1
+1/R
2
) =(1,54-1)(1/0,2+1/0,2) = 0,54.1/0,1= 5,4
 f
t

=1/5,4 = 0,185m =18,51cm
Tng t ta có f


= 20cm
Khong cách gi#a hai tiêu im F

F
t
= f
t
-f

= 20 – 18,51 = 1,49cm
VD2: Mt thu kính thu∗ tinh, có hai mt cu l%i ging nhau, bán kính m+i mt b&ng 20cm.
Chit sut ca thu kính i vi tia vàng là 1,65 và i vi tia  là n

= 1,50. Khong cách
gi#a tiêu im i vi tia  và tiêu im i vi tia tím b&ng bao nhiêu ?
A. 4,46cm. B. 2,60cm. C. 1,25cm. D. 2,45cm.
HD:  t, tiêu c thu kính ph thuc vào chit sut:
D=1/f= (n-1)(1/R
1
+1/R
2
)
 1/f
v
= (n
v

-1)(1/R
1
+1/R
2
) =(1,65-1)(1/0,2+1/0,2) = 0,65.1/0,1= 6,5
 f
v
=1/5,4 = 0,1554m =15,54cm
Tng t ta có f


= 20cm
Khong cách gi#a hai tiêu im F

F
t
= f
t
-f

= 20 – 15,54 = 4,46cm

VD3: Chit sut ca nc i vi ánh sáng  (
d
λ
= 0,759
m
µ
) là 1,239; i vi ánh sáng tím
(

t
λ
= 0,405
m
µ
) là 1,343. Chit sut ca nc i vi ánh sáng xanh(
x
λ
= 0,500
m
µ
) b&ng
A. 1,326. B. 1,293. C. 1,236. D.1,336.

HD: chit sut c tính b&ng công thc: n= a +b/λ
2
(a,b là h s tùy bn cht môi trng)
vi ánh sáng : 1,239 = a + b/λ
2

(1)
Vi ánh sáng tím: 1,343 = a + b/λ
2
t
(2)
ly (1)-(2) => b
Thay b và (1) => a
=> n
x
= a +b/λ

2
x
=1,293
VD4: Mt ngu%n sáng S phát ra hai bc x
m4,0
1
µ
=
λ
và
m6,0
2
µ
=
λ
, ti trc chính ca mt
thu kính. Bit chit sut ca thu∗ tinh làm thu kính thay i theo bc sóng ca ánh sáng
theo quy lut:
2
0096,0
55,1n
λ
+= (
λ
tính ra
m
µ
). Vi bc x
1
λ

thì thu kính có tiêu c f
1
=
50cm. Tiêu c ca thu kính ng vi bc sóng
2
λ
là
A. 0,35m. B. 0,53m. C. 0,50m. D. 0,53cm.
Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
6
HD: Thay
m4,0
1
µ
=
λ
và
m6,0
2
µ
=
λ
vào
2
0096,0
55,1n
λ
+=

=> n
1
và n
2
.
Thay vào: 1/f
1
= (n
1
-1)(1/R
1
+1/R
2
) và 1/f
2
= (n
2
-1)(1/R
1
+1/R
2
)
Lp t s f
1
/f
2
= (n
2
-1)/(n
1

-1) => f
2
= f
1
(n
1
-1)/(n
2
-1) = 0,53 cm


BÀI TOÁN 4: QUANG PH CHO BI LNG CHT PHNG
- HIN TNG PHN X TOÀN PH N
Ví d minh ha
VD1(!h 2011): Chiu t nc ra không khí mt chùm tia sáng song song rt h!p (coi nh
mt tia sáng) g%m 5 thành phn n sc: tím, lam, , lc, vàng. Tia ló n sc màu lc i là
là mt nc (sát vi mt phân cách gi#a hai môi trng). Không k tia n sc màu lc, các
tia ló ra ngoài không khí là các tia n sc màu:
A. tím, lam, . B. , vàng, lam. C. , vàng. D. lam, tím.
HD:
+ Góc gii hn phn x toàn phn ca các tia sáng ra không khí : sin i =
n
1

+ Vì tia ló màu lc i là là là mt nc ( Bt u xy ra hin tng phn x toàn phn ) nên
i = i
ghl

c
vi sin i = sini

ghluc
=
luc
n
1

+ Theo iu kin xy ra hin tng phn x toàn phn i , i
gh
+ Do n

; n
vàng
< n
l

c
< n
lam
; n
tím
nên i > i
lam
; i
tím
nên tia lam và tia tím b phn x toàn phn
còn tia  và tia vàng b khúc x ra không khí .
VD2: Chiu mt chùm sáng trng song song, h!p, coi nh mt tia sáng vào mt b nc di
góc ti 60
0
. Chiu sâu ca b nc là 100cm. Di áy b có mt gng ph ng, t song

song vi mt nc. Chit sut ca nc i vi ánh sáng tím là 1,34 và i vi ánh sáng  là
1,33. Chiu rng ca di màu mà ta thu c ) chùm sáng ló là
A. 0,09m. B. 0,0009m. C. 0,009cm. D. 0,009m.
HD:
CD= BC.cos60= AC – BC = 2.X

-2. X
t
= 2.AH( tan r

-r
t
) = 0,009m

Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
7
III.  TRC NGHIM TNG HP:
Câu 1: Mt lng kính thu∗ tinh có góc chit quang A = 8
0
. Chit sut ca thu∗ tinh làm lng
kính i vi ánh sáng màu  và ánh sáng màu tím ln lt là n

= 1,6444 và n
t
= 1,6852.
Chiu mt chùm ánh sáng trng rt h!p, coi nh mt tia sáng, vào mt bên ca lnh kính theo
phng vuông góc vi mt ó. Góc to b)i tia ló màu  và màu tím là
A. 0,057rad. B. 0,57rad. C. 0,0057rad. D. 0,0075rad.

Câu 2: Chiu mt chùm sáng trng song song, h!p, coi nh mt tia sáng vào mt b nc
di góc ti 60
0
. Chiu sâu ca b nc là 100cm. Di áy b có mt gng ph ng, t
song song vi mt nc. Chit sut ca nc i vi ánh sáng tím là 1,34 và i vi ánh sáng
 là 1,33. Chiu rng ca di màu mà ta thu c ) chùm sáng ló là
A. 0,09m. B. 0,0009m. C. 0,009cm.
D. 0,009m.
Câu 3: Mt thu kính thu∗ tinh, có hai mt cu l%i ging nhau, bán kính m+i mt b&ng 20cm.
Chit sut ca thu kính i vi tia  là n

= 1,50 và i vi tia tím là n
t
= 1,54. Khong
cách gi#a tiêu im i vi tia  và tiêu im i vi tia tím b&ng bao nhiêu ?
A. 1,60cm.
B. 1,49cm. C. 1,25cm. D. 2,45cm.
Câu 4: Chit sut ca nc i vi ánh sáng  (
d
λ
= 0,759
m
µ
) là 1,239; i vi ánh sáng
tím (
t
λ
= 0,405
m
µ

) là 1,343. Chit sut ca nc i vi ánh sáng xanh(
x
λ
= 0,500
m
µ
) b&ng
A. 1,326.
B. 1,293. C. 1,236. D.1,336.
Câu 5: Mt tia sáng trng chiu ti bn hai mt song song vi góc ti 60
0
. Bit chit sut ca
bn mt i vi tia tím là n
t
= 1,732; i vi tia  là n

= 1,700. B dày bn mt là e = 2cm.
 rng ca chùm tia khi ló ra khi bn mt b&ng
A. 0,024cm. B. 0,044cm.
C. 0,014cm. D. 0,034cm.
Câu 6: Mt ngu%n sáng S phát ra hai bc x
m4,0
1
µ
=
λ
và
m6,0
2
µ

=
λ
, ti trc chính ca mt
thu kính. Bit chit sut ca thu∗ tinh làm thu kính thay i theo bc sóng ca ánh sáng
theo quy lut:
2
0096,0
55,1n
λ
+=
(
λ
tính ra
m
µ
). Vi bc x
1
λ
thì thu kính có tiêu c f
1
=
50cm. Tiêu c ca thu kính ng vi bc sóng
2
λ
là
A. 0,35m.
B. 0,53m. C. 0,50m. D. 0,53cm.
Câu 7: Ch∋n câu sai trong các câu sau:
A. Ánh sáng n sc là ánh sáng không b tán sc khi i qua lng kính.
B. M+i ánh sáng n sc khác nhau có màu sc nht nh khác nhau.

C.
Ánh sáng trng là tp hp ca 7 ánh sáng n sc: , cam, vàng, lc, lam, chàm, tím.
D. Lng kính có kh nng làm tán sc ánh sáng.
Câu 8: Ch∋n câu tr li không !úng:
A. i lng c trng cho ánh sáng n sc là tn s.
B. Tc  ca ánh sáng n sc không ph thuc môi trng truyn.
C. Chit sut ca cht làm lng kính i vi ánh sáng  nh hn i vi ánh sáng lc.
D.
Sóng ánh sáng có tn s càng ln thì tc  truyn trong môi trng trong sut càng nh.
Câu 9: G∋i n
c
, n
l
, n
L
, n
v
ln lt là chit sut ca thu∗ tinh i vi các tia chàm, lam, lc,
vàng. Sp xp th t nào di ây là úng ?
A. n
c
> n
l
> n
L
> n
v
. B. n
c
< n

l
< n
L
< n
v
.
C. n
c
> n
L
> n
l
> n
v
. D. n
c
< n
L
< n
l
< n
v
.
Câu 10:
Ti sao khi i qua lp kính c∀a s, ánh sáng trng không b tán sc thành các màu c bn ?
A. Vì do kt qu ca tán sc, các tia sáng màu i qua lp kính và ló ra ngoài di dng
nh#ng chùm tia ch%ng cht lên nhau, tng hp tr) li thành ánh sáng trng.
B. Vì kính c∀a s là loi thu∗ tinh không tán sc ánh sáng.
C. Vì kính c∀a s không phi là lng kính nên không tán sc ánh sáng.
Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
8
D.
Vì ánh sáng trng ngoài tri là nh#ng sóng không kt hp, nên chúng không b tán sc.
Câu 11: Tán sc ánh sáng là hin tng
A. c trng ca lng kính thu∗ tinh.
B. chung cho m∋i cht rn, cht lng trong sut.
C. chung cho m∋i môi trng trong sut, tr chân không.
D. chung cho m∋i môi trng trong sut, k c chân không.
Câu 12:
Hin tng tán sc xy ra khi cho chùm ánh sáng trng h!p i qua lng kính ch yu là vì
A. ánh sáng trng là tp hp ca nhiu ánh sáng khác nhau.
B. thu∗ tinh ã nhum màu cho ánh sáng trng.

C. chit sut ca thu∗ tinh ph thuc vào màu sc ca ánh sáng.
D. ã xy ra hin tng giao thoa.
Câu 13: Hin tng c∀u v#ng c gii thích da vào hin tng nào sauasastcdd ?

A. Hin tng tán sc ánh sáng. B. Hin tng giao thoa ánh sáng.
C. Hin tng quang in. D. Hin tng phn x toàn phn.
Câu 14:
Hãy ch∋n câu !úng
. Khi mt chùm sáng n sc truyn t không khí vào trong thu∗ tinh thì
A. tn s tng, bc sóng gim. B. tn s gim, bc sóng tng.

C. tn s không i, bc sóng gim. D. tn s không i, bc sóng tng.
Câu 15: Khi truyn qua lng kính, chùm ánh sáng trng s−
A. b bin thành ánh sáng màu .
B. ch b tách ra thành nhiu màu.

C. ch b lch phng truyn.
D. b lch phng truyn và tách ra thành nhiu màu.
Câu 16: Trong chùm ánh sáng trng có

A. vô s các ánh sáng n sc khác nhau.
B. by loi ánh sáng màu là: , cam, vàng, lc, lam, chàm, tím.
C. ba loi ánh sáng n sc thuc màu , lc, lam.
D. mt loi ánh sáng màu trng duy nht.
Câu 17: Hin tng tán sc ánh sáng thc cht là hin tng
A. i màu ca các tia sáng.
B. chùm sáng trng b mt i mt s màu.
C. to thành chùm ánh sáng trng t s hoà trn ca các chùm ánh sáng n sc.

D. chùm sáng trng b tách thành nhiu chùm n sc khác nhau.
Câu 18: Khi chiu chùm ánh sáng trng h!p vào mt lng kính thì chùm sáng màu tím b lch
nhiu nht. Nguyên nhân là do
A. chit sut ca cht làm lng kính i vi ánh sáng tím có giá tr nh nht.

B. chit sut ca cht làm lng kính i vi ánh sáng tím có giá tr ln nht.
C. ánh sáng tím b hút v phí áy lng kính mnh hn so vi các màu khác.
D. ánh sáng tím là màu cui cùng trong quang ph ca ánh sáng trng.
Câu 19: Ch∋n câu phát biu không !úng:
A.
Chi

t su

t c

a m


t môi tr

ng trong su

t có giá tr

khác nhau

i v

i ánh sáng

n s

c khác nhau.
B
. Các ánh sáng n sc khi i qua lng kính ch b lch phng truyn mà không b tán sc.
C. Ánh sáng màu  b tán sc khi qua lng kính và bin thành ánh sáng màu tím.
D. Trong thí nghim tán sc ánh sáng, chùm ánh sáng màu tím b lch nhiu nht.
Câu 20: Hãy ch∋n câu !úng. Mt ánh sáng Mt Tri h!p r∋i xung mt nc trong mt b
bi và to ) áy b mt vt sáng
A. có màu trng dù chiu xiên hay chiu vuông góc.
B. có nhiu màu dù chiu xiên hay chiu vuông góc.
C. có nhiu màu khi chiu xiên và có màu trng khi chiu vuông góc.
Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
9
D. không có màu dù chiu th nào.

Câu 21: Hin tng tán sc ánh sáng xy ra
A. ch vi lng kính thu∗ tinh.
B. ch vi các lng kính cht rn hoc cht lng.
C. ) mt phân cách hai môi trng chit quang khác nhau.
D. ) mt phân cách mt môi trng rn hoc lng, vi chân không(hoc không khí).
Câu 22: S ph thuc ca chit sut vào bc sóng

A. xy ra vi m∋i cht rn, lng hoc khí.
B. ch xy ra vi cht rn và cht lng.
C. ch xy ra i vi cht rn.
D. là hin tng c trng ca thu∗ tinh.
Câu 23: Hãy ch∋n câu !úng. Khi sóng ánh sáng truyn t mt môi trng này sang mt môi
trng khác thì

A. tn s không i, nhng bc sóng thay i.
B. bc sóng không i, nhng tn s không i.
C. c tn s và bc sóng u không i.
D. c tn s l.n bc sóng u thay i.
Câu 24: Hin tng tán sc ánh sáng, trong thí nghim I ca Niu-tn, xy ra do ánh sáng
trng là mt h+n hp ca nhiu ánh sáng n sc khác nhau, và do
A. lng kíng làm b&ng thu∗ tinh.
B. lng kính có góc chit quang quá ln.
C. lng kính không t )  lch cc tiu.

D. chit sut ca m∋i cht - trong ó có thu∗ tinh - ph thuc bc sóng ca ánh sáng.
Câu 25: G∋i D

, f

, D

t
, f
t
ln lt là  t và tiêu c ca cùng mt thu kính thu∗ tinh i vi
ánh sáng  và ánh sáng tím, do n

< n
t
nên
A. f

< f
t
. B. D

= D
t
. C. f

> f
t
. D. D

> D
t
.
Câu 26: Mt sóng ánh sáng n sc c !∃c tr%ng nht là
A. màu sc ca ánh sáng.
B. tn s ánh sáng.
C. tc  truyn ánh sáng. D. chit sut lng kính i vi ánh sáng ó.

Câu 27: Ch∋n câu tr li !úng trong các câu sau:
A. Sóng ánh sáng có phng dao ng d∋c theo phng truyn ánh sáng.

B. /ng vi m+i ánh sáng n sc, sóng ánh sáng có mt chu kì nht nh.
C. Tc  ánh sáng trong môi trng càng ln nu chit sut ca môi trng càng ln.
D. /ng vi ánh sáng n sc, bc sóng không ph thuc vào chit sut ca môi
trng ánh sáng truyn qua.
Câu 28: Bc sóng ca bc x da cam trong chân không là 600nm thì tn s ca bc x ó là
A. 5.10
12
Hz. B. 5.10
13
Hz. C. 5.10
14
Hz. D. 5.10
15
Hz.
Câu 29: Mt sóng in t n sc có tn s 60 GHz thì có bc sóng trong chân không là

A. 5mm. B. 5cm. C. 500
m
µ
. D. 50
m
µ
.
Câu 30: Bc sóng ca mt ánh sáng n sc trong môi trng vt cht chit sut n = 1,6 là
600nm. Bc sóng ca nó trong nc chit sut n’ = 4/3 là
A. 459nm. B. 500nm.
C. 720nm. D. 760nm.

Câu 31: Mt ánh sáng n sc có tn s dao ng là 5.10
13
Hz, khi truyn trong mt môi
trng có bc sóng là 600nm. Tc  ánh sáng trong môi trng ó b&ng
A. 3.10
8
m/s. B. 3.10
7
m/s. C. 3.10
6
m/s. D. 3.10
5
m/s.
Câu 32: Góc chit quang ca lng kính b&ng 8
0
. Chiu mt tia sáng trng vào mt bên ca
lng kính, theo phng vuông góc vi mt ph ng phân giác ca góc chit quang. t mt
màn quan sát, sau lng kính, song song vi mt ph ng phân giác ca lng kính và cách mt
Phone: 01689.996.187

CH  1. TÁN SC ÁNH SÁNG
10
phân giác này mt on 1,5m. Chit sut ca lng kính i vi tia  là n

= 1,50 và i vi
tia tím là n
t
= 1,54.  rng ca quang ph liên tc trên màn quan sát b&ng
A. 7,0mm.
B. 8,4mm. C. 6,5mm. D. 9,3mm.

Câu 33: Mt thu kính hi t có hai mt cu, bán kính cùng b&ng 20cm. Chit sut ca thu
kính i vi tia tím là 1,69 và i vi tia  là 1,60, t thu kính trong không khí.  bin
thiên  t ca thu kính i tia  và tia tím là
A. 46,1dp. B. 64,1dp. C. 0,46dp.
D. 0,9dp.
Câu 34: Chiu mt tia sáng trng ti vuông góc vi mt bên ca mt lng kính có góc chit
quang A = 4
0
. Chit sut ca lng kính i vi ánh sáng  và ánh sáng tím ln lt là n

=
1,643 và n
t
= 1,685. Góc gi#a các tia ló màu  và màu tím là
A. 1,66rad. B. 2,93.10
3
rad. C. 2,93.10
-3
rad. D. 3,92.10
-3
rad.
Câu 35: Mt cái b sâu 1,5m cha y nc. Mt tia sáng Mt Tri r∋i vào mt nc b di
góc ti i, có tani = 4/3. Bit chit sut ca nc i vi ánh sáng  và ánh sáng tím ln lt
là n

= 1,328 và n
t
= 1,343. B rng ca quang ph do tia sáng to ra ) áy b b&ng:

A. 19,66mm. B. 14,64mm. C. 12,86mm. D. 16,99mm.

Câu 36: Trong mt thí nghim ngi ta chiu mt chùm ánh sáng n sc song song h!p vào
cnh ca mt lng kính có góc chit quang A = 8
0
theo phng vuông góc vi mt ph ng
phân giác ca góc chit quang. S∀ dng ánh sáng vàng, chit sut ca lng kính là 1,65 thì
góc lch ca tia sáng là
A. 4,0
0
. B. 5,2
0
. C. 6,3
0
. D. 7,8
0
.
Câu 37:(07) T không khí ngi ta chiu xiên ti mt nc n&m ngang mt chùm tia sáng h!p song
song g%m hai ánh sáng n sc: màu vàng, màu chàm. Khi ó chùm tia khúc x
A. g%m hai chùm tia sáng h!p là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong ó góc khúc x
ca chùm màu vàng ln hn góc khúc x ca chùm màu chàm.
B. ch là chùm tia màu vàng còn chùm tia màu chàm b phn x toàn phn.
C. g%m hai chùm tia sáng h!p là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong ó góc khúc x
ca chùm màu vàng nh hn góc khúc x ca chùm màu chàm.
D. v.n ch là mt chùm tia sáng h!p song song.
Câu 38:(08) Phát biu nào sau ây là sai khi nói v ánh sáng n sc ?
A. Chit sut ca mt môi trng trong sut i vi ánh sáng  ln hn chit sut ca môi
trng ó i vi ánh sáng tím.
B. Ánh sáng n sc là ánh sáng không b tán sc khi i qua lng kính.
C. Trong cùng mt môi trng truyn, vn tc ánh sáng tím nh hn vn tc ánh sáng .
D. Trong chân không, các ánh sáng n sc khác nhau truyn i vi cùng vn tc.
Câu 39:(H 2009) Chiu xiên mt chùm sáng h!p g%m hai ánh sáng n sc là vàng và lam t

không khí ti mt nc thì
A. chùm sáng b phn x toàn phn.
B. so vi phng tia ti, tia khúc x vàng b lch ít hn tia khúc x lam.
C. tia khúc x ch là ánh sáng vàng, còn tia sáng lam b phn x toàn phn.
D. so vi phng tia ti, tia khúc x lam b lch ít hn tia khúc x vàng.


“Tôi tin rng mi c m u có th t c bng s kiên nhn”

ÁP ÁN TRC NGHIM TÁN SC ÁNH SÁNG
1 C 2D 3B 4B 5C 6B 7C 8B 9A 10A
11C

12C

13A

14C

15D

16A

17D

18B

19C

20C

21C 22A 23A 24D 25C 26B 27B 28C 29A 30C
31B

32B

33
D

34C

35A

36B

37A

38A

39B