1
CHNG 1
GII THIU
1.1.T VN NGHIÊN CU
1.1.1.S cn thit ca tài
Quá trình chuyn i sang nn kinh t th trng ca Vit Nam ã kéo theo
s thay i t duy ca các doanh nghip nht là trong phng thc qun lý
(*)
.
c bit là trong iu kin ngày nay khi mà t nc ta gia nhp vào t chc
Thng mi th gii WTO thì tt yu các doanh nghip phi i mt vi nhng
khó khn th thách và phi chp nhn quy lut ào thi ca th trng. Vì vy,
òi hi doanh nghip ngày càng phi nâng cao hiu qu hot ng kinh doanh
cng nh hiu qu s dng vn. Nhng to vn và s dng vn có hiu qu là
vic không d dàng, s dng chúng có hiu qu thì doanh nghip phi hiu rõ
tình hình vn ca doanh nghip mình, cng nh hiu qu s dng vn ca doanh
nghip trong các chu k sn xut kinh doanh. Tó, vch ra các kh nng tim
tàng nâng cao hn na kt qu sn xut kinh doanh và s dng tit kim vn
sn xut.
Vn nâng cao hiu qu kinh t và vn ca doanh nghip có ý ngha quan
trng vì nó tác ng n tc phát trin, tng tích ly không ngng m rng
sn xut kinh doanh và nhanh chóng ci thin i sng ngi lao ng. Mun
làm c u này, òi hi doanh nghip phi có kh nng s dng ngun vn
ca mình sao cho hp lý t hiu qu cao nht. tó, không nhng doanh
nghip có th tn ti c, có chng trên thng trng mà còn có th s
dng nhng phn li nhun t vic s dng hiu qu ca ngun vn em li
tip tc tin hành u t, tái sn xut m rng quy mô, a doanh nghip ngày
càng phát trin ln mnh hn.
Các doanh nghip kinh doanh trong ngành Dc phm nói chung và công
ty c phn Dc Hu Giang nói riêng u phi c gng hn na nâng cao hiu
qu s dng vn. Bi có nâng cao hiu qu s dng vn thì các doanh nghip
này mi có kh nng chng li s tràn ngp ca các hãng Dc phm nc ngoài
và có chng trên th trng trong nc cng nh nc ngoài. Vi mt công
ty có quy mô ln, cng là mt công ty dc hàng u Vit Nam nh Dc Hu
(*)lun vn: “ phân tích tình hình tài chính công ty xây dng s 10” ca tác gi Nguyn Th Oanh
toán k29
2
Giang thì vic s dng vn có hiu qu s có ý ngha quyt nh i vi s phát
trin ca công ty.
Xut phát t tm quan trng ca vic phân tích, ánh giá hiu qu s dng
vn nên em ã chn tài: “ phân tích tình hình và hiu qu s dng vn ca
công ty c phn Dc Hu Giang ” phân tích trong lun vn tt nghip ca
mình.
1.1.2. Cn c khoa hc và thc tin
tài b sung cho các môn hc lý thuyt nh qun tr tài chính, k toán
qun tr và qun tr doanh nghip và vn dng nhng kin thc t lý thuyt vào
thc tin. Tó giúp em hiu rõ hn v nhng kin thc ã hc và nâng cao s
hiu bit thc t.
Qua ó tài còn giúp cho doanh nghip và nhng nhà u t hiu rõ hn
v tình hình tài chính ca doanh nghip và doanh nghip có hng gii quyt
các vn khó khn, vng mc da trên nhng gii pháp nâng cao hiu qu k
hoch kinh doanh mà tài nêu ra.
1.2.MC TIÊU NGHIÊN CU
1.2.1.Mc tiêu chung
Phân tích hiu qu s dng vn thy c: tình hình tài sn và ngun
vn, mi quan h cân i gia tài sn và ngun vn, tình hình qun lý và s dng
vn, tình hình thanh toán và kh nng thanh toán. Tó tìm ra mt mnh, yu
ca công ty trong công tác qun lý và s dng vn ng thi xut bin pháp
nâng cao hiu qu s dng vn.
1.2.2. Mc tiêu c th
1. Phân tích chung tình hình tài chính ca công ty qua 3 nm
- Phân tích tài sn và ngun vn
+
Phân tích s bin ng v tài sn và ngun vn
+Phân tích mi quan h cân i gia tài sn và ngun vn
- Phân tích tình hình qun lý và s dng vn
- Phân tích tình hình thanh toán và kh nng thanh toán
2. Phân tích hiu qu s dng vn thông qua các ch tiêu tài chính
3. Tìm ra mt mnh, mt yu ca công ty trong công tác qun lý và s dng
vn
3
4. xut các bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn
1.3 PHM VI NGHIÊN CU
1.3.1. Không gian và thi gian nghiên cu
tài c thc hin ti công ty c phn Dc Hu Giang
S liu c s dng phân tích trong tài t 2005 n nm 2007
1.3.2. i tng nghiên cu
T các báo cáo tài chính nh bng cân i k toán, kt qu hot ng kinh
doanh thì tài sn và ngun vn, tình hình qun lý và s dng vn, tình hình thanh
toán và kh nng thanh toán là nhng i tng nghiên cu ca bài lun này.
1.4. CÂU HI NGHIÊN CU
Câu hi 1: Hiu qu s dng vn ca công ty trong 3 nm 2005, 2006 và
2007 nh th nào?
Câu hi 2: Nhng mt ã t c và mt còn hn ch trong công tác qun
lý và s dng vn ca công ty là gì?
Câu hi 3: Nhng bin pháp nào nâng cao hiu qu s dng vn?
1.5. LC KHO TÀI LIU
Qua tìm hiu v các tài liu có liên quan n “ phân tích hiu qu s dng
vn” th vin, trung tâm hc liu em ã tìm c mt s bài vit có ni dung
nh sau:
Lun vn tt nghip: “ phân tích tình hình tài chính công ty c phn Dc
Hu Giang ” ca tác gi Ha Minh Tun lp tài chính tín dng k28 nm 2006
Ni dung phân tích:
- Phân tích c cu tài sn và ngun vn ca công ty
- Phân tích tình hình công n
- Kh nng thanh toán
-
Các t s hot ng
- Hiu qu s dng vn
- T s li nhun
Phn phân tích hiu qu s dng vn ca tác gi ch phân tích hiu qu s
dng n ngn hn, hiu qu s dng ngun vn ng thi cha ra các ch tiêu
ánh giá mà cha khái quát hiu qu s dng chúng nh th nào. Bên cnh ó,
4
bài vit cha nói lên c mt mnh, mt yu trong công tác qun lý và s dng
vn ti công ty.
Tiu lun: “phân tích hiu qu s dng vn ti công ty c phn Dc Hu
Giang” ca tác gi Trn Th Phng Mai lp k toán 03 nm 2007
Ni dung phân tích:
- Phân tích ánh giá tình hình tài sn và ngun vn
- Phân tích ngun vn và s dng vn
-
Phân tích c cu ngun vn
- Phân tích tình hình thanh toán và kh nng thanh toán
Bài vit ca tác gi là mt bài tiu lun nên mc dù ni dung phân tích
nhiu nhng cha sâu, cha ra s liu mà không thy biu hin rõ ràng bng
hình v hay biu c th. Ngoài ra, tác gi cng cha a ra ánh giá mt
mnh, mt yu ca công ty trong công tác qun lý và hiu qu s dng vn
nhng nm va qua.
khc phc nhng thiu sót trong bài vit ca các tác gi trên thì tài
“phân tích hiu qu s dng vn ti công ty c phn Dc Hu Giang” mà em
ang làm có nhng óng góp mi nh sau:
tài này nghiên cu sâu hn v ni dng phân tích hiu qu s dung vn
Phân tích rõ nhng nguyên nhân tng, gim các khon mc trong các báo
cáo tài chính và các ch tiêu tài chính nh: tài sn và ngun vn, tình hình thanh
toán và kh nng thanh toán, các ch s li nhun…bi hình v và biu c th.
Ngoài ra, tài còn ánh giá im mnh, yu ca công ty trong công tác qun lý
và s dng vn.
phn gii pháp tài a ra các gii pháp c th nhm nâng cao hiu qu
s dng vn ca công ty trong nhng nm va qua nh: hiu qu s vn cnh,
vn lu ng, vn kinh doanh.
phn kt lun và kin ngh tài a ra các kin ngh rt thit thc i
vi công ty c phn Dc Hu Giang.
Vi nhng s khác bit trên em mong bài lun vn ca mình có th góp
phn làm phong phú thêm ni dung phân tích hiu qu s dng vn ti các doanh
nghip.
5
CHNG 2
PHNG PHÁP LUN VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU
2.1. PHNG PHÁP LUN
2.1.1. Khái nim vn và phân loi vn sn xut kinh doanh
1
2.1.1.1. Khái nim vn sn xut kinh doanh
Hot ng kinh doanh òi hi cn phi có vn nht nh thc hin u t
ban u cho vic xây dng nhà xng, mua nguyên vt liu, tr công, mua sm
thit b…. nhm áp ng s tng trng ca doanh nghip. Ngi ta gi chung
các loi vn này là vn sn xut kinh doanh.
Vn kinh doanh phi có trc khi din ra các hot ng kinh doanh. Vn
c xem là s tin ng trc cho kinh doanh. Trong u kin hin nay, doanh
nghip có th vn dng nhiu hình thc khác nhau huy ng vn nhm t
c mc sinh li cao nhng phi nm trong khuôn kh pháp lut.
Vn c biu hin là mt khon tin b ra nhm mc ích kim li. Vn
kinh doanh ca doanh nghip là biu hin ca toàn b tài sn doanh nghip b ra
cho hot ng kinh doanh nhm mc ích sinh li. Vn kinh doanh c hình
thành t nhiu ngun khác nhau. Hai ngun c bn hình thành nên vn kinh
doanh là: vn ch s hu và n phi tr.
2.1.1.2. Phân loi vn
Nh khái nim ã nêu, chúng ta thy vn có nhiu loi và tu vào cn c
chúng ta phân loi vn:
- n c vào hình thái biu hin, vn c chia thành hai loi: Vn hu hình
và vn vô hình.
- n c vào thi hn luân chuyn, vn c chia làm hai loi: Vn ngn hn
và vn dài hn.
- n c vào ngun hình thành, vn c hình thành t hai ngun c bn: Vn
ch s hu và n phi tr.
- n c vào ni dung vt cht, vn c chia làm hai loi: Vn thc (còn gi
là vn vt t hàng hoá) và vn tài chính (hay còn gi là vn tin t).
1
Giáo trình lý thuyt tài chính ca tác gi PGS.TS Dng ng Chính
6
- n c vào c m luân chuyn ca tng loi vn trong các giai n ca
chu k sn xut kinh doanh, ngi ta chia vn sn xut kinh doanh thành hai
loi: Vn cnh và vn lu ng. Di ây ta s nghiên cu hai loi vn này.
a.Vn cnh
Mi doanh nghip mun tin hành sn xut kinh doanh phi ng trc mt
s vn nht nh v t liu sn xut. T liu sn xut tham gia vào nhiu chu k
sn xut, nên giá tr ca nó b hao mòn dn, còn hình thái vt cht thì gi nguyên.
B phn dch chuyn ca t liu lao ng hp thành mt yu t chi phí sn xut
ca doanh nghip và bù p mi khi sn phm c thc hin. Vì có c m
trong quá trình luân chuyn, hình thái vt cht ca t liu sn xut cnh, còn
giá tr thì luân chuyn dn cho nên gi b phn ng vn trc là vn cnh.
Các tài sn dùng vào hot ng kinh doanh ca doanh nghip c gi là
tài sn cnh khi và ch khi tài sn ó có bn u kin sau:
1. Chc chn thu c li ích kinh t trong tng lai t vic s dng tài
sn ó
2.Nguyên giá tài sn phi c xác nh mt cách áng tin cy;
3.Có thi gian s dng t 1 nm tr lên;
4.Có giá tr t 10.000.000 ng (mi triu ng) tr lên.
Tài sn cnh óng vai trò rt quan trng trong quá trình sn xut. Nó là
s vt cht k thut ca xí nghip, nó phn ánh nng lc sn xut và trình
tin b ca khoa hc k thut. a máy móc thit b s to kh nng tng sn
ng, tó làm tng li nhun.
Tài sn cnh ca doanh nghip còn bao gm nhng tài sn không có hình
thái hin vt và dch chuyn vào sn phm mi cng tng t nh loi tài sn có
hình thái hin vt.
Vy, vn cnh là s vn ng trc v nhng t liu sn xut ch yu mà
c m ca nó là luân chuyn dn tng b phn giá tr vào sn phm mi cho
n khi t liu lao ng ht thi hn s dng thì vn cnh mi hoàn thành mt
vòng luân chuyn.
Tài sn cnh và vn cnh có s khác nhau. Lúc mi hot ng, giá tr
vn cnh bng giá tr nguyên thy ca tài sn cnh. V sau, giá tr vn c
7
nh thng thp hn giá tr nguyên thy ca tài sn cnh do khon khu hao
ã trích.
Trong quá trình hot ng vn cnh mt mt buc gim dn do trích
khu hao và thanh lý tài sn cnh, mt khác li làm tng thêm giá tr do mua
mi và u t xây dng c bn hoàn thành.
Tài sn cnh c phân loi khác nhau theo hình thái biu hin, công dng
kinh t, tình hình s dng vn hoc theo quyn s hu tu theo mc ích nghiên
cu.
- Theo hình thái biu hin, tài sn cnh c chia làm hai loi:
+ Tài sn cnh hu hình: là nhng tài sn biu hin bng hình
thái hin vt c th nh nhà xng, máy móc thit b, phng tin vn ti, vt
kin trúc….
+ Tài sn cnh vô hình: là nhng tài sn không biu hin bng
hình thái hin vt c th mà là nhng khon chi phí u t cho sn xut kinh
doanh bao gm: chi phí thành lp công ty, chi phí phát trin, quyn c nhng,
quyn khai thác, bng sáng ch phát minh, li th thng mi…
Phng pháp phân loi này giúp ni qun lý thy rõ toàn b c cu u
ca doanh nghip có nhng quyt nh úng n cho phù hp vi tình hình.
- Theo công dng kinh t, tài sn cnh c phân thành hai loi:
+ Tài sn cnh dùng trong sn xut kinh doanh: là nhng tài sn
trc tip tham gia vào quá trình sn xut kinh doanh.
+ Tài sn cnh dùng ngoài sn xut kinh doanh: là nhng tài sn
dùng trong hot ng sn xut ph và dùng cho phúc li công cng.
Theo phng pháp phân loi này s thy c kt cu ca tài sn cnh
và trình c gii hoá ca doanh nghip, tó kim tra c mc m bo
nhim v sn xut và có phng hng ci tin tình hình trang b k thut, nâng
cao hiu qu s dng tài sn cnh.
- Theo tình hình s dng vn thì tài sn cnh phân ra thành: tài
sn cnh ang s dng, tài sn cnh cha s dng và tài sn cnh không
cn s dng.
Phng pháp phân loi này thy rõ tình hình s dng tài sn cnh v s
ng và cht lng có phng hng s dng tài sn cnh hp lý hn.
8
- Theo quyn s hu thì tài sn cnh t có và tài sn cnh i
thuê. Hay là tài sn cnh thuê tài chính. Là nhng tài sn cnh mà doanh
nghip thuê ca công ty cho thuê tài chính. Khi kt thúc thi hn thuê, bên thuê
c quyn la chn mua li tài sn thuê hoc tip tc thuê theo các iu kin ã
tha thun trong hp ng thuê tài chính. Tng s tin thuê mt loi tài sn quy
nh ti hp ng thuê tài chính, ít nht phi tng ng vi giá tr ca tài sn
ó ti thi m ký hp ng. Mi hp ng thuê tài sn cnh nu không tha
mãn các quy nh trên c coi là tài sn cnh thuê hot ng. Phân loi này
phn ánh nng lc thc t ca doanh nghip mà khai thác, s dng hp lý tài sn
cnh, nâng cao hiu qu s dng ng vn.
u t tài chính dài hn: bao gm các khon u t chng khoán dài hn,
góp vn liên doanh, u t dài hn khác, d phòng gim giá u t dài hn.
Ngoài ra trong tài sn cnh còn có chi phí xây dng c bn d dang, các
khon ký qu, ký cc dài hn.
b. Vn lu ng
Vn lu ng là mt s vn ng trc vi tng lao ng và tin lung,
tn ti vi hình thái nguyên vt liu d tr, sn phm ang ch to, thành phm,
hàng hoá và tin t hoc mt s vn ng trc trong sn xut và trong lu thông
bng vn lu ng nhm m bo cho quá trình tái sn xut ca doanh nghip
c thc hin thng xuyên, liên tc. Vn lu ng luân chuyn giá tr toàn b
ngay trong mt ln và hoàn thành mt vòng tun hoàn sau mt chu k sn xut.
Vn lu ng là iu kin vt cht không th thiu c ca quá trình sn
xut kinh doanh, nó phân b trên khp các giai n luân chuyn và tn ta di
nhiu hình thc khác nhau có c mc vn lu ng hp lý và ng b.
Vn lu ng là công c phn ánh và kim tra quá trình vn ng vt t.
Vn lng vn chuyn nhanh hay chm còn phn ánh s vt t s dng tit
kim hay không, thi gian nm khâu sn xut và lu thông có hp lý hay
không. Bi vy, thông qua tình hình luân chuyn vn lu ng còn có th kim
tra vic cung cp, sn xut và tiêu th hàng hoá ca doanh nghip.
Vn lu ng và tính cht ca nó có quan h vi nhng ch tiêu hot ng
bn ca doanh nghip. Nu doanh nghip s dng tit kim, qun lý tt vn
u ng thì t hiu qu kinh t.
9
qun lý tt vn lu ng, ta s phân loi vn lu ng: theo vai trò
trong quá trình sn xut, theo hình thái biu hin hay theo ngun hình thành.
- Da vào vai trò có th phân loi vn lu ng thành 3 loi:
+ Vn lu ng trong quá trình d tr sn xut.
+ Vn lu ng trong quá trình trc tip sn xut.
+ Vn lu ng trong quá trình lu thông.
Theo cách này, có th thy c t trng vn lu ng nm trong lnh vc
trc tip sn xut càng ln thì hiu qu kinh t trong vic s dng vn lu ng
càng cao.
- Da vào hình thái biu hin vn lu ng c chia thành:
+ Vn vt t hàng hoá: nguyên vt liu, vt liu ph, vn sn xut
ang ch to, vn thành phm, vn hàng hoá mua ngoài….Các khon vn này
nm trong lnh vc sn xut, lnh vc lu thông và luân chuyn theo mt quy
trình nht nh. Có th cn c vào nhim v sn xut, mc tiêu hao, iu kin sn
xut…ca doanh nghip xác nh mc d tr hp lý là c s xác nh nhu cu
vn lu ng cho sn xut kinh doanh.
+ Vn tin t: tin mt ti qu, tin gi ngân hàng, vn thanh toán.
Các khon vn này nm trong lnh vc lu thông, luôn luân chuyn bin ng
không theo quy lut nht nh, thi gian gi tin không lâu, càng luân chuyn
nhanh càng tt.
- Theo ngun hình thành vn lu ng có hai loi:
+ Ngun vn ch s hu: Do ngân sách nhà nc cp, do xã viên
óng góp, công óng góp, ch doanh nghip, vn tng thêm t li nhun b
sung, s vn góp t liên doanh liên kt.
+ Ngun vn i vay: là yu t quan trng giúp doanh nghip t chc hp lý
s vn lu ngáp ng y trên khp các giai n tun hoàn và luân
chuyn vn
Kt cu vn lu ng:
Vn bng tin: tin mt, tin gi ngân hàng, tin ang chuyn.
Các khon u t tài chính ngn hn: Các khon u t chng khoán, góp
vn liên doanh và u t tài chính khác có thi hn di mt nm.
10
Các khon phi thu: phi thu ca khách hàng, tr trc cho ngi bán, thu
giá tr gia tng c khu tr, phi thu ni b, các khon phi thu khác.
Hàng tn kho: hàng mua ang i trên ng, nguyên vt liu tn kho, công c
dng c trong kho, chi phí sn xut kinh doanh, thành phm hàng hoá tn kho, hàng gi
bán.
Tài sn lu ng khác: tm ng, chi phí tr trc, chi phí ch kt chuyn,
tài sn thiu ch x lý, các khon cm c, ký qu, ký cc ngn hn.
Chi phí s nghip: chi phí s nghip nm trc, chi phí s nghip nm nay.
2.1.1.3. Ngun vn kinh doanh
a. Ngun vn ch s hu
Ngun vn ch s hu biu hin quyn s hu ca ch doanh nghip i
vi tài sn hin có doanh nghip. Vn ch s hu c to nên t các ngun:
- S tin óng góp ca chu t – ch doanh nghip.
- Li nhun cha phân phi, s tin to ra t kt qu hot ng
kinh doanh ca doanh nghip.
Ngoài hai ngun vn ch yu trên, ngun vn ch s hu còn bao gm
chênh lch ánh giá li tài sn, chênh lch t giá, các qu…
b. N phi tr
N phi tr bao gm các khon vay ngn hn, dài hn, các khon phi tr,
phi np nhng cha n k hn tr, np nh: phi tr ngi bán, phi tr công
nhân viên, các khon phi np cho Nhà nc
c. Phân b ngun vn cho tài sn ca doanh nghip
2
Khi phân tích cng cn xác nh tng quan gia ngun vn ch s hu vi
các loi tài sn ca doanh nghip thông qua t sut t tài tr cho tài sn cnh
và tài sn lu ng. thông qua cân i gia tài sn và tng ngun vn trong bng
cân i k toán chúng ta có các cân i sau:
Vn ch s hu = tng tài sn – n phi tr
Vn ch s hu lu ng = tài sn lu ng-n ngn hn
Vn ch s hu cnh = vn ch s hu – vn ch s hu lu ng
2
Phân tích hot ng kinh doanh ca tác gi GVC. Nguyn Th M. TS Phan c Dng
11
T sut t tài tr ca các loi tài sn cng phn ánh kh nng phân b
ngun vn ch s hu cho các loi tài sn.
T sut t tài tr doanh nghip phn ánh thc trng tài chính ca doanh
nghip: nh vn có không? mc nào? Kh nng c lp, t ch v tài
chính n âu? Chúng ta thy có th các mc sau:
T s này t 40%-50% c coi là bình thng chp nhn. ây là mc ph
bin Vit Nam. Trong thc t có th cao hn mc này.
T sut này t 50%-80% có th thy doanh nghip vn, mc ch
ng v tài chính càng cao khi t sut t tài tr càng cao.
T sut này t 40%-10% thì doanh nghip thiu vn và kh nng chng
v tài chính càng thp khi t sut t tài tr càng nh. Thc t này khá ph bin
Vit Nam.
2.1.2. Phân tích mi quan h cân i gia tài sn và ngun vn
3
Quan h gia tài sn và ngun vn ca doanh nghip là biu hin các loi
cân i, các hình thc phân b các loi ngun vn cho các loi tài sn. Mi quan
h này phn ánh kh nng tài tr ngun vn cho tài sn doanh nghip. Nó có ý
ngha quan trng giúp doanh nghip hoch nh chính sách chng u khin
ng vn, s dng vn sao cho có hiu qu nht, tránh c hin tng cng
3
Phân tích hot ng kinh doanh ca tác gi GVC. Nguyn Th M. TS Phan c Dng
T sut t tài tr
TSL
=
Vn ch s hu lu ng
Tng tài sn lu ng
T sut t tài tr
TSDH
Vn ch s hu cnh
Tng tài sn dài hn
=
T sut t tài tr
=
Ngu
n vn ch s hu
Tng ngun vn
12
thng v tài chính, có th có 3 hình thc quan h gia tài sn và ngun vn
doanh nghip nh sau:
Hình thc 1:
Doanh nghip giành ngun vn thng xuyên hình thành toàn b tài sn
cnh, tài sn lu ng thng xuyên và mt phn tài sn lu ng tm thi,
phn tài sn lu ng còn li c m bo bng ngun vn tm thi.
u im ca hình thc này:
Doanh nghip t ch v vn, v tài chính, kh nng thanh toán
cao.
Không phi i u vi công n.
Hn ch: khi lng vn cn nhiu, vì doanh nghip phi luôn giành mt
phn ngun vn thng xuyên ( k c vay dài hn) giành cho nhu cu vn lu
ng tm thi ngay c trong trng hp nhu cu v vn này không phát sinh
hoc phát sinh ít dn ti chi phí s dng vn tng nh hng n kt qu s dng
vn.
Khuyn cáo: nên áp dng hình thc này trong trng hp doanh nghip
thng xuyên có yêu cu s dng vn lu ng tm, nhng hn ch kh nng
khai thác ngun vn tm thi.
Hình thc 2:
Doanh nghip dùng toàn b ngun vn thng xuyên m bo nhu cu
tài sn cnh và tài sn lu ng thng xuyên. Còn dùng ngun vn tm thi
tha mãn nhu cu v tài sn lu ng tm thi.
u im:
Cho phép doanh nghip s dng tit kim ngun vn khai thác, nhó
gim chi phí khai thác ngun vn.
Có th dn kh nng thanh toán cng thng nu ngun vn tm thi khai
thác khó khn, trong khi tài sn lu ng tm thi có nhu cu ln.
Khuyn cáo: ch nên áp dng hình thc 2 trong trng hp doanh nghip có
nhu cu vn và ngun vn n nh.
Hình thc 3:
Là mô hình s dng vn mà ngun vn thng xuyên ch tha mãn nhu cu
tài sn cnh và mt phn tài sn lu ng thng xuyên. Còn ngun vn tm
13
thi doanh nghip dùng tha mãn mt phn tài sn cnh thng xuyên và
toàn b tài sn cnh tm thi.
u im:
Chi phí s dng vn thp, vì cn vn n âu doanh nghip mi khai thác
ngun vn tm thi n ó.
Nhc m:
Kh nng thanh toán không n nh, tính ri ro cao.
Khuyn cáo: ch nên áp dng hình thc này trong trng hp doanh
nghip có kh nng khai thác ngun vn tm thi tt.
2.1.3. Tình hình thanh toán và kh nng thanh toán
2.1.3.1.Tình hình thanh toán
1.Phân tích các khon phi thu
T l các khon phi thu trên ngun vn
4
ây là ch tiêu cho thy có bao nhiêu % vn thc cht không tham gia vào
hot ng kinh doanh trong tng vn huy ng c, phn ánh mc vn b
chim dng ca doanh nghip.
2. Phân tích các khon phi tr
5
a)H s n so vi tài sn
H s n là t s gia tng s n trên tng tài sn ca doanh nghip
b) H s n so vi vn
H s n so vi vn ch s hu là loi h s cân bng dùng so sánh gia n
vay và vn ch s hu, cho bit c cu tài chính ca công ty rõ ràng nht.
4
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
5
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
=
Tng s n
Tng tài sn
H s n so v
i vn
ch s hu
Tng n
T
l các khon phi
thu trên ngun vn
Các kho
n phi thu
Tng ngun vn
x
=
100 %
H s n so
v
i t
ài s
n
Vn ch s hu
=
14
H s càng cao hiu qu mang li cho ch s hu càng cao trong trng
hp n nh khi lng hot ng và kinh doanh có lãi.
H s càng thp, mc an toàn càng m bo trong trng hp khi
ng hot ng b gim và kinh doanh thua l.
c)H s khái quát v tình hình công n
H s này c dùng xem xét s tng quan gia các khon chim dng
ln nhau trc khi i vào phân tích chi tit. Cn lu ý rng công n là nhng phát
sinh tt yu trong quá trình kinh doanh và vì th vn quan trng không phi là
s n hay t l n mà là bn cht các khon n và tùy thuc vào c m, chin
c kinh doanh ca công ty mà có mt t s khác nhau:
2.1.3.2. Kh nng thanh toán
1.H s kh nng thanh toán hin hành
6
T s kh nng thanh toán hin hành th hin mi quan h so sánh gia tài
sn ngn hn và các khon n ngn hn. c xác nh bng công thc:
T s này cho bit mc trang tri ca tài sn lu ng i vi n ngn
hn tng lên s làm cho h s thanh toán hin hành gim thp i ngn hn mà
không cn ti mt khon vay mn thêm. Nu nó ln hn hoc bng 1, chng t
s bình thng trong hot ng tài chính. Khi các khon n hoc vay ngn hn
ng lên s làm cho h s thanh toán hin hành gim thp i.
2.H s kh nng thanh toán nhanh
7
T s thanh toán nhanh o lng mc áp ng nhanh ca vn lu ng
trc các khon n ngn hn, th hin mi quan h gia tài sn quay vòng nhanh
và các khon n ngn hn. Trong ó, tài sn quay vòng nhanh là nhng tài sn có
6
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
7
Qun tr tài chính ca tác gi Nguyn Hi San
T
s thanh toán
hi
n h
ành
=
Tài sn lu ng
N
ngn hn
H s khái
quát(l
n)
=
Tng các khon phi thu
Tng các khon phi tr
15
th nhanh chóng chuyn i thành tin mt (không bao gm hàng tn kho). Vi
công thc tính:
T s này càng ln kh nng thanh toán nhanh càng cao. Tuy nhiên, nu h
s quá ln s gây ra tình trng mt cân i ca vn lu ng, có th không mang
li hiu qu ca công ty.
3.H s kh nng thanh toán ca vn lu ng
8
H s thanh toán vn lu ng là t l gia tài sn có kh nng chuyn hóa
thành tin tr n chim trong tài sn lu ng.
Trong ó,
Vn lu ng = tài sn lu ng - n ngn hn
4.S vòng quay các khon phi thu
9
Vòng luân chuyn các khon phi thu c xác nh bng t l gia doanh
thu thun và các khon phi thu bình quân. c xác nh bi công thc:
Trong ó doanh thu thun bao gm: doanh thu bán hàng, thu nhp t hot
ng tài chính và thu nhp bt thng. Vòng luân chuyn các khon phi thu
phn ánh tc bin ng các khon phi thu thành tin mt ca doanh nghip,
c xác nh bng mi quan h t l gia doanh thu bán hàng và s d các
khon phi thu.
8
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
9
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
=
Tài sn lu ng – Hàng tn kho
N
ngn hn
H
s thanh toán
vn lu ng
=
Tin và các chng khoán ngn hn
Tài sn lu ng
Vòng quay các kho
n
phi thu
=
Doanh thu bán chu
Khon phi thu bình quân
T s thanh toán
nhanh (l
n)
16
5.K thu tin bình quân
10
K thu tin bình quân phn ánh thi gian ca mt vòng luân chuyn các
khon n cn phi thu, ngha là thu c các khon n cn mt khong thi
gian là bao lâu. Nó c xác nh bng t s gia thi gian ca k phân tích
(thng là 360 ngày) và vòng quay các khon phi thu. Công thc tính:
6.Vòng quay hàng tn kho
11
Vòng quay hàng tn kho phn ánh mi quan h gia khi lng hàng hóa
ã bán vi hàng hóa d tr trong kho. c tính bng công thc:
7.H s kh nng thanh toán lãi vay
12
Ngi ta cng thng s dng ch tiêu t sut li nhun là t l gia li
nhun trc thu so vi doanh thu phân tích hiu qu kinh doanh ca doanh
nghip. ây t s li nhun trc thu và lãi vay cho ta bit thu nhp ca doanh
nghip có kh nng tr lãi ca khon doanh nghip ã vay hay không.
2.1.4. Các ch tiêu ánh giá hiu qu s dng vn
2.1.4.1. Các t s v li nhun
13
a. Doanh li tiêu th
10
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
11
Phân tích hot ng kinh doanh ca tác gi GVC. Nguyn Th M. TSPhan c Dng
12
Qun tr tài chính ca tác gi Nguyn Hi San
13
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
=
Li nhun trc thu và lãi vay
Lãi vay
T s kh nng thanh toán lãi vay
K thu tin b
ình quân
Vòng quay hàng
t
n kho
=
Giá vn hàng bán
Hàng tn kho bình quân
S ng
ày hàng
t
n kho
=
360
Vòng quay hàng tn kho
=
360
Vòng quay các khon phi thu
17
Doanh li tiêu th phn ánh mc sinh li trên doanh thu, c 100 ng
doanh thu thun thì sinh ra bao nhiêu ng li nhun sau thu. Có th dùng nó
so sánh vi t s ca các nm trc hay các doanh nghip khác cùng ngành.
b. Doanh li vn
Doanh li vn hay sut sinh li ca tài sn (ROA) mang ý ngha: mt ng
tài sn to ra bao nhiêu ng li nhun ròng. Hiu s càng cao càng th hin s
sp xp, phân b và qun lý tài sn càng hp lý và hiu qu.
c. Doanh li vn t có
Doanh li vn t có hay h s sut sinh li ca vn ch s hu (ROE)
mang ý ngha mt ng vn ch s hu to ra bao nhiêu li nhun ròng cho ch
s hu.
2.1.4.2. Phân tích hiu qu s dng vn
14
a. Hiu qu s dng vn lu ng
Hiu qu s dng vn lu ng c biu hin các ch s tài chính nh
tc luân chuyn vn lu ng, sc sn xut ca ng vn và sc sinh li ca
ng vn.
Sc sn xut ca vn lu ng: phn ánh mt ng vn lu ng b ra
trong k to c bao nhiêu ng giá tr sn xut, doanh thu bán hàng. Có th
xác nh bng công thc:
14
Phân tích hot ng kinh doanh ca tác gi GVC. Nguyn Th M. TSPhan c Dng
ROS
=
Li nhun ròng
Doanh thu thun
x
100%
ROA
Lãi ròng
=
Tng tài sn
ROE
=
Lãi ròng
Vn ch s hu
S vòng luân chuy
n
vn lu ng
=
Doanh thu thu
n
Vn lu ng bình quân trong k
18
Sc sinh li ca ng vn: (còn gi là doanh li) phn ánh mt ng vn
u ng trong k làm ra bao nhiêu ng li nhun. ây là ch tiêu quan trng
phn ánh hiu qu kinh doanh tng hp doanh nghip.
b. Hiu qu s dng vn cnh
Ging nh hiu qu s dng vn lu ng, hiu qu s dng vn cnh
cng c ánh giá bi 2 ch tiêu ch yu:
Sc sn xut: ca ng vn cnh ( nguyên giá tài sn cnh ) phn ánh
mt ng vn cnh ( nguyên giá tài sn cnh ) trong k b ra làm ra c
bao nhiêu ng giá tr sn xut, bao nhiêu ng doanh thu bán hàng. c xác
nh bng công thc.
Sc sinh li ca ng vn cnh phn ánh mt ng vn cnh trong k
làm ra bao nhiu ng li nhun.
c. Hiu qu s dng vn kinh doanh
Hiu qu s dng kinh doanh nói chung phn ánh tng hp hiu qu s
dng tài sn cnh, tài sn lu ng doanh nghip. c bit hiu qu s dng
vn ch s hu phn ánh hiu qu kinh doanh tng hp doanh nghip. ây là
ch tiêu mà mi doanh nghip, mi nhà kinh doanh quan tâm và rt quan trng
i vi doanh nghip. Bao gm các ch tiêu ch yu sau
S ngày luân chuy
n
vn lu ng
=
S ngày trong k
S vòng luân chuyn vn lu ng
M
c doanh li
vn lu ng
=
Li nhun thun
Vn lu ng bình quân
S vòng quay
v
n cnh
=
Doanh thu thun
Vn cnh bình quân trong k
S ngày luân chuy
n
c
a vn cnh
=
S ngày trong k
S vòng quay vn cnh
Mc doanh li vn
c
nh
Li nhun thun
Vn cnh bình quân
=
19
S vòng quay vn chung
S vòng quay vn chung là h s tng quát v s vòng quay tng tài sn tc
so sánh mi quan h gia tng tài sn và doanh thu hot ng. Công thc tính
nh sau:
H s này nói lên doanh thu c to ra tng tài sn hay nói cách khác
mt ng tài sn nói chung mang li bao nhiêu ng doanh thu. H s càng cao
hiu qu s dng tài sn càng cao.
Sc sn xut ca vn kinh doanh phn ánh mt ng vn kinh doanh (mt
ng vn ch s hu) b ra làm ra c bao nhiêu ng giá tr sn xut, bao
nhiêu ng doanh thu.
Sc sinh li ca ng vn (còn gi là ch tiêu doanh li) phn ánh mt ng
vn kinh doanh (mt ng vn ch s hu) b ra làm ra c bao nhiêu tng li
nhun. ây là ch tiêu quan trng nht i vi nhà kinh doanh.
2.1.5. Dupont
15
15
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
S vòng quay v
n
ch
s hu
=
Doanh thu thun
Vn ch s hu bình quân trong k
S ngày luân chuyn
ca vn ch s hu
S ngày trong k
S vòng quay vn ch s hu
=
Mc doanh li vn
ch
s hu
Li nhun thun
Vn ch s hu bình quân
=
Vòng quay toàn b tài s
n
(vòng)
Doanh thu thun
Tng tài sn
=
20
Phng pháp phân tích ROE da vào mi quan h vi ROA thit lp
phng trình phân tích, ln u tiên c công ty Dupont áp dng nên thng
gi là phng trình Dupont. C th:
ROE = ROA x òn by tài chính
Lãi ròng Doanh thu
ROA = X
Doanh thu Tng tài sn
Trong ó, òn by tài chính hay òn cân tài chính hay òn cân n là ch tiêu
th hin c cu tài chính ca doanh nghip.
Tác dng ca phng trình:
(i) Cho thy mi quan h và tác ng ca các nhân t là các ch tiêu hiu
qu s dng tài sn (vn).
(ii)
Cho phép phân tích lng hoá nhng nhân tnh hng n sut sinh
li ca vn ch s hu bng các phng pháp loi tr (thay th liên hoàn hoc s
chênh lch).
(iii) ra các quyt sách phù hp và hiu qua cn c trên mc tác
ng khác nhau ca tng nhân t làm ng t sut sinh li.
Cn c vào phng trình trên, bin pháp làm tng ROE là:
+ Tng doanh thu và gim chi phí.
+ Tng s vòng quay tài sn.
+ Thay i c cu tài chính: t l n vay và t l vn ch s hu (hay vn
công).
Tng tài sn
òn by tài chính =
Vn ch s hu
Lãi ròng Doanh thu Tng tài sn
ROE = x x
Doanh thu Tng tài sn Vn ch s hu
21
u ý rng, mt s tng n vay s làm cho ROE tng cao. Ngc li, khi
khi lng hot ng gim và thua l, tng n vay s làm ROE gim i nghiêm
trng; ngha là khi y, ROE s l thuc ch yu vào òn by tài chính.
òn by tài chính càng ln s có sc mnh làm cho t sut sinh li ca vn
ch s hu tng cao khi hot ng hiu qu; ngc li chính òn by tài chính s
là ng lc làm gim mnh t sut sinh li ca vn ch s hu khi khi lng
hot ng gim và chính nó - Vi chính sc mnh ó, sy nhanh tình trng tài
chính ca doanh nghip vào kt cc bi thm.
X
X
÷ ÷
HÌNH 1: S DUPONT TRONG QUAN H HÀM S GIA T SUT
2.2. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
2.2.1. Phng pháp thu thp s liu
n c vào mc tiêu nghiên cu tin hành thu thp s liu th cp t các
báo cáo tài chính qua 3 nm
2.2.2. Phng pháp so sánh
16
16
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
Sut sinh li ca vn ch s hu
Return on Equity
Sut sinh li ca tài sn
Return on Assets
T l tài sn / Vn CSH
Assets / Equity
T sut li nhun
( So sánh doanh thu)
Return on sales
S vòng quay
tng tài sn
Total Assets t nover
Li nhun ròng
Net
pr
of
it
Doanh thu
Revenue
Doanh thu
Revenue
Tng tài sn
Total
As
ets
22
Tiêu thc so sánh là tin hành so sánh gia s liu thc t ca k này vi s
liu ca k trc.
K thut so sánh:
So sánh bng s tuyt i: là vic xác nh chênh lch gia tr s ca ch
tiêu k phân tích vi tr s ca ch tiêu k gc.
Y= Y
1
-Y
0
Vi Y
1
: Tr s ca ch tiêu phân tích
Y
0
: Tr s ca ch tiêu gc
So sánh bng s tng i: là xác nh s phn trm (%) tng lên hay gim
xung gia thc t so vi k gc ca các ch tiêu phân tích, cng có khi là t
trng ca hin tng kinh t trong tng th quy mô chung c xác nh. Kt
qu cho bit tc phát trin hay kt cu mc ph bin ca hin tng kinh t.
T =Y
1
/Y
0
x 100%
2.2.3. Phng pháp liên h cân i
17
Phng pháp dùng phân tích mc nh hng ca các nhân t mà gia
chúng sn có mi liên h cân i và chúng là nhng nhân tc lp. Mt lng
thay i trong mi nhân t s làm thay i trong ch tiêu phân tích úng mt
ng tng ng.
Nhng liên h cân i thng gp trong phân tích nh: tài sn và ngun
vn; cân i hàng tn kho; ng thc quá trình kinh doanh; nhu cu vn và s
dng vn, v.v…
2.2.4. Phng pháp thay th liên hoàn
18
Là phng pháp mà ó các nhân t ln lt c thay th theo mt trình
t nht nh xác nh chính xác mc nh hng ca chúng n các ch tiêu
cn phân tích bng cách cnh các nhân t khác trong mi ln thay th.
2.2.5. Phng pháp biu bng
Thng kê các d liu cn thit, tó làm c s phân tích tình hình s dng
vn ca công ty.
17
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
18
Phân tích hot ng doanh nghip ca tác gi Nguyn Tn Bình
23
CHNG 3:
GII THIU KHÁI QUÁT V CÔNG TY C PHN
C HU GIANG
3.1. LCH S HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN
Xí nghip liên hip Dc Hu Giang c thành lp 19/09/1979 trc thuc
S Yt Hu Giang ( nay là S Yt TP. Cn Th) trên c s hp nht ba n v:
+ Xí nghip dc phm 2/9
+ Công ty dc liu
+ Công ty dc phm
- Theo quyt nh 790/Q – UNT/ 79 ca UBND tnh Hu Giang. n
tháng 6/1988 Công ty Vt t thit b Y t cng c xáp nhp vào Xí nghip
Liên hp Dc Hu Giang.
- Ngày 2/9/2004 theo quyt nh s 24/05/Q_CT.UB ca UBND Thành
ph Cn Th Chuyn Xí nghip Liên Hp Dc Hu Giang thành Công ty C
phn Dc Hu Giang.
- Tên công ty: Công ty C Phn Dc Hu Giang
- Tên vit tt: DHG
- Tên ting anh: Hau Giang Pharmaceutical Joint Stock Company
- Biu tng ca công ty: HG.PHARM
- Tr s giao dch: 288 Bis Nguyên Vn C, Qun Ninh kiu, Tp. Cn
Th
- Tel: (071) 891433 / 890095
- FAX: (84-71) 895209
- TELEX: 711-045-VT
- Email:
- Website: http:// www.hgpharm.com.vn
- Vn u l 80 tng.
Sau hn 25 nm thành lp và phát trin Công ty C phn Dc Hu Giang
không ngng i mi các hot ng t chc n sn xut kinh doanh, nh vy,
24
mà công ty c ngi tiêu dùng tin tng. Bên cnh ó Công ty còn c U
ban Thành ph, B Yt, B ni v tng nhiu bng khen cao quý, giy khen, c
thi ua, danh hiu anh hùng lao ng… ng thi Công ty còn là n v nhiu
m lin t danh hiu anh hùng lao ng. Doanh thu cao nht trong ngành dc
c nc. Vi kt qut c qua các nm nh sau:
+ Nm 1997 nhn cúp bc gii thng “Cht lng Vit Nam”
+ Ngày 09/12/1997 c cc qun lý cp giy chng nhn “ Nhà máy sn
xut dc phm t tiêu chun GMP-ASEAN.
+ Nm 1998 c báo Sài Gòn Tip Th chng nhn “ Hàng Vit Nam
cht lng cao” và c nhn “ Huân chng lao ng hng nht” do nhà nc
trao tng.
+ Ngày 10/03/1999 c t chc BVQI (Anh Quc) cp giy chng nhn
t tiêu chun ISO-9002
- Công ty C phn Dc Hu Giang là mt trong nhng công ty làm n
hiu qu nht ca TP. CnTh hin nay. T khi thành lp n nay Công ty luôn
c Tnh u, UBND Thành ph công nhn là n v hoàn thành nhim v sn
ng, sn phm, doanh s tng và xut sc hoàn thành ngha v np NSNN. Bên
cnh ó Công ty luôn tìm mi bin pháp nâng cao i sng vt cht và tinh thn
cho cán b, CNV vi khu hiu “HG PHARM hng ti i mi và hoàn thin
con ngi”.
- Trong nhng nm qua Công ty luôn luôn hoàn thành tt nhim v do
ng, Nhà nc, Thành ph giao phó và t nhiu thành tích xut sc. Tó, to
c uy tín trên thng trng góp phn không nh vào chin lc cnh tranh
vi các n v bn và n v nc ngoài, tip tc m rng và nâng cao th trng
tiêu th sn phm trong nc và khu vc, ng thi tng c nâng cao li
nhun công ty.
3.2. C CU T CHC QUN LÝ CA CÔNG TY
3.2.1. Ngun nhân lc:
C cu lao ng phân chia theo trình :
+ Trên i hc: 16 ngi + Công nhân k thut: 22 ngi
+ i hc: 276 ngi + Dc tá: 46 ngi
+ Cao ng, trung cp: 578 ngi + Tt nghip PTTH: 413 ngi
25
3.2.2. C cu t chc qun lý và sn xut ca công ty:
i hi ng công
Hi ng qun tr Ban kim soát
Tng giám c
Phó tng giám c Phó tng giám c
Giám
c
cht lng
Giám
c sn
xut
Giám
c
marketing
Giám
c bán
hàng
Giám
c nhân
s
Giám
c k
thut
Giám
c tài
chính
Phòng
qun lý
cht
ng
Phòng
kim
nghim
Phòng
qu
n lý
sn
xut
Phòng
cung
ng
Phòng ci
n
Phòng
marketing
Phòng
qun lý
sn xut
Phòng
bán
hàng
Tng
kho
H thng
bán hàng
Phòng
nhân
s
Phòng
hành
chánh
Phòng
k
thut
Phòng
qu
n tr
tài chính
ng Non - Betalactan
ng Betalactan
ng thuc nc
ng viên nang mm
ng bao bì
ng ch bin dc liu – hoá dc