B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
NÂNG CAO HIU QU HUYăNG VN
TI NGÂN HÀNG TMCP ỌNGăNAMăỄ ậ
PHÒNG GIAO DCH 562 TRN KHÁT CHÂN
SINH VIÊN THC HIN : NGUYN THÀNH CÔNG
MÃ SINH VIÊN : A17734
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
Hà Ni - 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
NÂNG CAO HIU QU HUYăNG VN
TI NGÂN HÀNG TMCP ỌNGăNAMăỄ ậ
PHÒNG GIAO DCH 562 TRN KHÁT CHÂN
Giáoăviênăhng dn : PGS.TS LuăTh Hng
Sinh viên thc hin : Nguyn Thành Công
Mã sinh viên : A17734
Chuyên ngành : Tài chính
Hà Ni ậ 2014
Thang Long University Library
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin di s
h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca
ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc
và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Hà Ni, ngày 17 tháng 5 nm 2014
Sinh viên
Nguyn Thành Công
LIăCỄMăN
Trong quá trình hc tp, nghiên cu và hoàn thành khóa lun, em đư nhn đc
nhiu s giúp đ t phía nhà trng, thy cô, anh ch và các bn. Vi lòng bit n
sâu sc, em xin đc gi li cám n chân thành ti:
Giáo viên hng dn - PSG.TS Lu Th Hng đư hng dn và truyn đt tn
tình kinh nghim giúp em có đnh hng và phng pháp nghiên cu đúng đn trong
sut quá trình hoàn thành Khóa lun tt nghip.
Ban giám hiu, Phòng ào to, Khoa Kinh t - Qun lỦ Trng i hc Thng
Long đư to điu kin thun li giúp đ em trong sut quá trình hc tp và hoàn
thành Khóa lun.
Ban lưnh đo và các anh ch ph trách mng Tín dng và Quan h khách hàng
Ngân hàng Thung mi C phn ông Nam Á – PGD 562 Trn Khát Chân đư giúp
đ, ch bo, cung cp thêm nhng kin thc sâu rng hn v hot đng, nghip v
Ngân hàng Thung mi, to điu kin cho em thc tp và hoàn thành Khóa lun.
Cui cùng, em xin gi li cám n chân thành ti gia đình, bn bè đư đng viên,
khuyn khích và to mi điu kin thun li nht c v vt cht và tinh thn đ em
hoàn thành khóa lun này.
Do thi gian có hn, trình đ kin thc còn nhiu hn ch nên Khóa lun tt
nghip ca em không th tránh khi nhng thiu xót. Em rt mong nhn đc s
đóng góp, ch bo ca thy cô và các bn.
Em xin chân thành cám n!
Hà Ni, ngày 17 tháng 5 nm 2014
Sinh viên
Nguyn Thành Công
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
DPRR
D phòng ri ro
VT
n v tính
LNST
Li nhun sau th
NN
Nhà nc
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTW
Ngân hàng Trung ng
PGD
Phòng giao dch
TMCP
Thng mi C phn
TW
Trung ng
VCSH
Vn ch s hu
VH
Vn huy đng
VN
Vit Nam đng
DANH MC BNG BIU
S đ 2.1 S đ c cu b máy t chc SeA Bank - PGD 562 Trn Khát Chân 27
Bng 2.1 Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP ông Nam Á PGD
562 Trn Khát Chân 29
Bng 2.2 Tình hình n xu ti Ngân hàng TMCP ông Nam Á – PGD 562 Trn Khát
Chân 30
Bng 2.3 Tình hình bin đng huy đng vn qua các nm 31
Bng 2.4 N phi tr và vn ch s hu ca PGD 562 Trn Khát Chân giai đon 2011
- 2013 33
Bng 2.5 Tình hình huy đng vn ca Ngân hàng TMCP ông Nam Á – PGD 562
Trn Khát Chân giai đon 2011 – 2013 35
Bng 2.6 Huy đng vn theo k hn ca SeAbank giai đon 2011 – 2013 38
Bng 2.7 Chi phí tr lãi ngun vn huy đng giai đon 2011- 2013 39
Bng 2.8 Mt s ch tiêu đánh giá mi quan h huy đng vn 40
Bng 2.9 Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn 41
Biu đ 2.1. C cu s hu SeAbank 25
Biu đ 2.2 Quy mô ngun vn huy đng theo thành phn kinh t 36
Biu đ 2.3 Huy đng theo loi tin gi 37
Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1. NHNG LÝ LUNăCăBN V HIU QU HUYăNG VN
CAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1 Hotăđng huyăđng vn caăNgơnăhƠngăThngămi 1
1.1.1 Khái quát v Ngân hàng Thng mi 1
1.1.1.1 Khái nim 1
1.1.1.2 Hot đng ca Ngân hàng Thung mi 2
1.1.2 Hot đng huy đng vn 6
1.1.2.1 Vn ca Ngân hàng Thng mi 7
1.1.2.2 Huy đng vn ca Ngân hàng Thng mi 9
1.1.2.3 Vai trò ca vn 13
1.2 Các ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu huyăđng vn 15
1.2.1 Khái nim hiu qu huy đng vn 15
1.2.2 Các chi tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn 16
1.2.2.1 Tc đ tng trng vn huy đng 16
1.2.2.2 C cu vn huy đng 17
1.2.2.3 S phù hp gia huy đng vn và s dng vn 18
1.2.2.4 Chi phí huy đng vn 19
1.2.2.5 Tính n đnh 19
1.2.2.6 Hiu qu s dng vn 20
1.2.2.7 Mt s ch tiêu khác 20
1.3 Yu t nhăhngăđn hiu qu huyăđng vn caăNgơnăhƠngăThngămi 21
1.3.1 Nhân t ch quan 21
1.3.1.1 Chính sách lãi sut và phí dch v ca Ngân hàng 21
1.3.1.2 Hình thc huy đng vn ca Ngân hàng 21
1.3.1.3 V th, uy tín ca Ngân hàng 21
1.3.1.4 Mng li huy đng vn, công ngh, c s vt cht và đi ng cán b ca
Ngân hàng 22
1.3.2 Nhân t khách quan 22
1.3.2.1 Môi trng pháp lý 22
1.3.2.2 Môi trng chính tr trong và ngoài nc 23
1.3.2.3 Môi trng kinh t xã hi 23
CHNGă2. THC TRNG HIU QU HUYăNG VN CA NGÂN HÀNG
TMCPăỌNGăNAMăỄăậ PHÒNG GIAO DCH 562 TRN KHÁT CHÂN 25
2.1 Khái quát v NgơnăhƠngăThngămi C phnăôngăNamăỄăvƠăphòngăgiaoă
dch 562 Trn Khát Chân 25
2.1.1 Khái quát v Ngân hàng Thung mi C phn ông Nam Á 25
2.1.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca Ngân hàng TMCP ông Nam Á 25
2.1.1.2 Lch s hình thành và phát trin ca Ngân hàng TMCP ông Nam Á PGD
562 Trn Khát Chân 26
2.1.1.3 C cu t chc 27
2.1.2 Kt qu hot đng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP ông Nam Á – Phòng
giao dch 562 Trn Khát Chân 28
2.1.2.1 Các hot đng ch yu ca PGD 28
2.1.2.2 Kt qu hot đng kinh doanh ca PGD 29
2.2 Thc trng hiu qu huyă đng vn tiă Ngơnă hƠngă TMCPă ôngă Namă Ễă ậ
Phòng giao dch 562 Trn Khát Chân 31
2.2.1 Thc trng huy đng vn ti Ngân hàng TMCP ông Nam Á – Phòng giao dch
562 Trn Khát Chân 31
2.2.1.1 Huy đng vn n 32
2.2.1.2 T trng các loi vn huy đng 35
2.2.2 Phân tích hiu qu huy đng vn ti Ngân hàng TMCP ông Nam Á – Phòng
giao dch 562 Trn Khát Chân 39
Các ch tiêu đánh giá hot đng huy đng vn: 39
2.3 ánhă giáă thc trng hiu qu huyă đng vn tiă Ngơnă hƠngă TMCPă ôngă
Nam Á ậ Phòng giao dch 562 Trn Khát Chân 42
2.3.1 Kt qu 42
2.3.2 Hn ch và nguyên nhân 44
2.3.2.1 Hn ch 44
2.3.2.2 Nguyên nhân 45
CHNGă3. GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUYă NG VN TI
NGỂNăHÀNGăTMCPăỌNGăNAMăỄăậ PHÒNG GIAO DCH 562 TRN KHÁT
CHÂN 48
3.1 nhă hng phát trin caăNgơnă hƠngăTMCPăôngăNamăỄă ậ Phòng giao
dch 562 Trn Khát Chân 48
3.1.1 nh hng phát trin ca SeA bank 48
Thang Long University Library
3.1.2 nh hng ca SeA bank - PGD 562 Trn Khát Chân 50
3.2 Gii pháp nâng cao hiu qu huyăđng vn tiăNgơnăhƠngăTMCPăôngăNamă
Á ậ Phòng giao dch 562 Trn Khát Chân 50
3.2.1 a dng hóa hình thc huy đng vn 50
3.2.2 La chn th trng mc tiêu 51
3.2.3 Vn dng linh hot chính sách lãi sut 53
3.2.4 Chú trng đu t c s vt cht 54
3.2.5 Áp dng các chin lc marketing 54
3.2.6 Nâng cao trình đ cán b nhân viên 55
3.3 Kin ngh 56
3.3.1 Kin ngh đi vi Nhà nc, Chính ph 56
3.3.1.1 n đnh tình hình kinh t v mô 56
3.3.1.2 Hoàn thin môi trng pháp lý 57
3.3.2 Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc 58
3.3.3 Kin ngh vi hi s Ngân hàng TMCP ông Nam Á 59
LIăNịIăU
1. Tính cp thit caăđ tài
Vn có vai trò rt quan trng trong đi sng kinh t - xã hi. Vn là c s, nn
tng đ t chc mi hot đng trong nn kinh t. Mt quc gia có tim lc vn mnh
s to đà phát trin kinh t bn vng. Trong hot đng kinh doanh Ngân hàng, vn là
c s đ Ngân hàng t chc mi hot đng kinh doanh. Nhng ngân àng có ngun
vn di dào s có nhiu th mnh hot đng, gia tng sc cnh tranh trên th trng.
đáp ng tt cho nhu cu hot đng ca bn thân Ngân hàng, thông qua đó góp
phn đy nhanh s nghip Công nghip hóa – Hin đi hóa đt nc, đòi hi h
thng Ngân hàng Thng mi phi tn dng, khai thác trit đ mi ngun vn nhàn
ri trong và ngoài nc. Vì vy, ngoài lng vn cn thit ban đu, vic làm th nào
đ tng quy mô vn huy đng n đnh qua các nm, đáp ng tt nht cho nhu cu s
dng vn ca Ngân hàng vi chi phí hp lý là vn đ đc quan tâm hàng đu ca
các Ngân hàng Thng mi Vit Nam.
Trong giai đon đu phát trin, h thng các Ngân hàng Thng mi còn phi
hot đng trong môi trng nhiu khó khn do tn đng nng n ca ch đ c, tình
hình tài chính bt n, lm phát cao, các t chc kinh t làm n thua l,… Ngày nay,
các vn bn quy phm điu chnh hot đng các t chc tín dng đư đc Quc hi
thông qua bao gm: Lut Ngân hàng Nhà nc, lut các T chc tín dng,… to môi
trng mi và cng là đng lc phát trin cho các Ngân hàng Thng mi c phn.
Ngân hàng Thng mi c phn ông Nam Á (SeABank) đc thành lp nm
1994 là mt trong nhng Ngân hàng Thng mi c phn ra đi sm nht ti Vit
Nam. Tri qua nhiu giai đon phát trin, SeAbank hin nay là mt trong 8 Ngân
hàng Thng mi c phn có vn điu l ln nht Vit Nam, đư to đc uy tín và
thng hiu trong lnh vc Ngân hàng. SeAbank đang phn đu tr thành Ngân hàng
bán l tiêu biu ti Vit Nam. Thêm vào đó, s cnh tranh gay gt tn ti không ch
riêng h thng Ngân hàng Thng mi mà còn t s tham gia ngày càng nhiu ca
các t chc tài chính phi Ngân hàng. T đó đòi hi Ngân hàng Thng mi c phn
ông Nam Á phi có nhng gii pháp huy đng vn đúng đn, thích hp mi đáp
ng đc nhu cu vn cho nên kinh t, đng thi thc hin đc chin lc phát
trin đư đt ra. Trên c s đó em đư la chn đ tài ắNơngăcaoăhiu qu huyăđng
vn tiăNgơnăhƠngăThngămi c phnăôngăNamăỄ”ălàm đ tài Khóa lun tt
nghip ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu caăđ tài
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài tp trung vào 3 ni dung chính:
Thang Long University Library
– Làm rõ c s lý lun v hot đng huy đng vn ca Ngân hàng Thng mi c
phn.
– Phân tích, đánh giá thc trng huy đng vn ca Ngân hàng Thng mi c phn
ông Nam Á giai đon 2011 – 2013.
– a ra các gii pháp nhm tng cng ngun vn mt cách n đnh, vng chc,
nâng cao kh nng đáp ng nhu cu vn cho nn kinh t và hoàn thành s mnh,
mc tiêu ca Ngân hàng.
3. Phngăphápănghiênăcu
Khóa lun tt nghip s dng các phng pháp nghiên cu sau: Phng pháp
thu thp thông tin, kt hp vi phng pháp thng kê, phân tích, so sánh, tng hp
nhm gii quyt mi quan h gia lý lun và thc tin, lun gii các vn đ có liên
qua đn ni dung đ tài.
4. iătngăvƠăphm vi nghiên cu caăđ tài
i tng nghiên cu: tài nghiên cu các vn đ liên quan trc tip đn
hot đng huy đng vn ca Ngân hàng Thng mi c phn ông Nam Á – Phòng
giao dch 562 Trn Khát Chân, phng Ph Hu, qun Hai Bà Trng, Hà Ni.
Phm vi nghiên cu: tài tp trung nghiên cu thc trng hot đng huy đng
vn ca Ngân hàng Thng mi c phn ông Nam Á giai đon 2011 – 2013. Khóa
lun đc hoàn thành và nghiên cu ti Phòng giao dch nên ch tp trung nghiên
cu trên giác đ Vn n ca Ngân hàng thng mi.
5. Kt cu Khóa lun
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc các bng, biu đ s liu và danh mc
t vit tt, kt cu khóa lun gm ba chng:
Chngă I:ă Nhng lý lună că bn v hotă đngă huyă đng vn ca Ngân
hàng Thungămi.
Chngă II:ăThc trng hotă đngă huyăđng vn ca Ngân hàng Thungă
mi C phnăôngăNamăỄăậ SeABank.
Chngă III:ă Gii pháp nâng cao hiu qu huyă đng vn ca Ngân hàng
Thungămi C phnăôngăNamăỄăậ SeABank.
1
CHNGă1. NHNG LÝ LUNăCăBN V HIU QU HUYăNG VN
CA NGÂN HÀNG THNGăMI
1.1 Hotăđng huyăđng vn ca Ngân hàng Thngămi
1.1.1 Khái quát v Ngân hàng Thngămi
1.1.1.1 Khái nim
Ngân hàng đc hình thành và phát trin tri qua mt quá trình lâu dài vi
nhiu hình thái kinh t xã hi khác nhau. Trong thi k đu vào khong th k XV
đn th k XVIII, các Ngân hàng còn hot đng đc lp vi nhau và thc hin các
chc nng nh nhau đó là trung gian tín dng, trung gian thanh toán trong kinh t và
phát hành giy bc Ngân hàng.
Sang th k XVIII, lu thông hàng hóa ngày càng m rng và phát trin. Vic
các Ngân hàng cùng thc hin chc nng phát hành giy bc Ngân hàng làm cho lu
thông có nhiu loi giy bc khác nhau đư gây cn tr cho quá trình lu thông hàng
hóa và phát trin kinh t. Chính điu này đư dn đn s phân hóa trong h thng
Ngân hàng. H thng Ngân hàng đc phân chia thành hai nhóm:
– Nhóm Ngân hàng đc phép phát hành tin đc gi là Ngân hàng phát hành, sau
chuyn thành Ngân hàng Trung ng.
– Nhóm Ngân hàng không đc phát hành tin, ch làm trung gian tín dng và trung
gian thanh toán gia các ch th trong nn kinh t.
Ngân hàng Thng mi ra đi và phát trin gn lin vi các hot đng sn xut
kinh doanh ca nhân dân và nn kinh t. S phát trin ca h thng Ngân hàng
Thng mi đư có tác đng rt ln và quan trng đn quá trình phát trin ca nn
kinh t hàng hóa. Ngc li, kinh t hàng hóa phát trin mnh m đn giai đon cao
trào ca nó – kinh t th trng – Ngân hàng Thng mi cng ngày càng đc hoàn
thin hn và tr thành nhng đnh ch tài chính không th thiu đc. Hin nay,
nhiu quc gia, lãnh th, t chc, các nhà kinh t đa ra đnh ngha v Ngân hàng
Thng mi.
Theo World Bank, “Ngân hàng là t chc nhn tin gi ch yu di dng
không k hn hoc tin gi rút ra vi mt thông báo ngn hn (tin gi không kì
hn) có k hn và các khon tit kim”.
M, “Ngân hàng Thng mi là mt công ty chuyên cung cp dch v tài
chính và hot đng trong ngành dch v tài chính”.
Pháp, “Ngân hàng Thng mi là nhng xí nghip thng xuyên nhn ca
công chúng di hình thc tin gi hay hình thc khác và h dùng vào nghip v
chit khu, tín dng hay dch v tài chính”.
Thang Long University Library
2
n , “Ngân hàng Thng mi là c s xác nhn các khon tin gi đ cho
vay, tài tr và đu t”.
Nhà kinh t hc David Begg đnh ngha: “Ngân hàng Thng mi là trung gian
tài chính có giy phép kinh doanh ca Chính ph đ cho vay tin và m các tài
khon tin gi”.
Thomas P.Flitch cho rng: “T chc Ngân hàng là mt công ty nhn tin gi
thc hin cho vay, thanh toán séc và thc hin các dch v liên quan cho công chúng.
Ngân hàng Thng mi đu t qu t các ngi gi tin đ vay”.
Peter S.Rose đa ra mt khái nim mi v Ngân hàng: “Ngân hàng là mt loi
hình t chc tài chính cung cp mt danh mc các dch v tài chính đa dng nht,
đc bit là tín dng, tit kim, dch v thanh toán và thc hin nhiu chc nng tài
chính so vi bt k t chc kinh doanh nào trong nn kinh t”
Theo lut các t chc tín dng: “Ngân hàng thung mi là t chc tín dng
đc thc hin toàn b hot đng Ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác có
liên quan vì mc tiêu li nhun theo quy đnh ca Lut các t chc tín dng và các
quy đnh khác ca pháp lut”. (Ngh đnh s 59/2009/N-CP ca Chính ph v t
chc và hot đng ca NHTM)
Theo Lut Ngân hàng nhƠănc:
Hotăđng Ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v Ngân hàng
vi ni dung thng xuyên là nhn tin gi và s dng s tin này đ cp tín dng,
cung ng dch v thanh toán.
Nh vy Ngân hàng Thng mi là đnh ch tài chính trung gian quan trng
vào loi bc nht trong nn kinh t th trng. Nh h thng đnh ch này mà các
ngun tin nhàn ri s đc huy đng, to lp ngun vn tín dng to ln đ có th
cho vay phát trin kinh t.
T đó có th nói bn cht ca Ngân hàng Thng mi đc th hin qua các
đim sau:
– Ngân hàng Thung mi là mt t chc kinh t
– Ngân hàng Thung mi hot đng kinh doanh trong lnh vc tin t tín dng và dch
v Ngân hàng.
1.1.1.2 Hot đng ca Ngân hàng Thng mi
a. Hot đng huy đng vn
ây là hot đng to lp ngun vn cho Ngân hàng Thng mi. Vn huy đng
là ngun vn ch yu, chim t trng ln trong tng vn ca Ngân hàng. Vi phng
châm “đi vay đ cho n”, vn huy đng là ngun nguyên liu chính, đóng vai trò
3
quyt đnh và mang tính cht sng còn đi vi hot đng ca Ngân hàng. Ngân hàng
Thng mi huy đng vn di các hình thc sau:
– Nhn tin gi: Ngân hàng Thng mi thc hin vic m tài khon tin gi đ huy
đng vn t các t chc, cá nhân và các t chc tín dng khác di các hình thc
tin gi không k hn, tin gi có k hn và các hình thc tin gi khác theo đúng
quy đnh ca Pháp lut.
– Phát hành giy t có giá: Ngân hàng Thng mi phát hành chng ch tin gi, trái
phiu và giy t có giá khác đ huy đng vn ca t chc, cá nhân trong và ngoài
nc theo quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc.
– Vay t các t chc tín dng khác: ây là hot đng các Ngân hàng Thng mi tin
hành vay mn ln nhau và vay ca các t chc tín dng khác trên th trng liên
Ngân hàng nhm đáp ng nh cu d tr chi tr cp bách và các hot đng kinh
doanh khác ca Ngân hàng.
– Vay t Ngân hàng Nhà nc: ây thng là s la chn cui cùng ca các Ngân
hàng Thng mi trong vic đi vay vn. Ngân hàng Nhà nc cho vay đáp ng nhu
cu vn ngn hn và cung ng phng tin thanh toán. c bit, trong các trng
hp khn cp, có nguy c mt an toàn cho h thng và b sung vn trong thanh toán
đin t liên Ngân hàng.
– Các hình thc huy đng vn khác: Ngân hàng Thng mi thc hin huy đng vn
y thác đu t, tài tr ca Chính ph, ca các t chc tín dng trong và ngoài nc
cho các chng trình, d án phát trin kinh t, vn hóa, xư hi.
b. Hot đng cho vay, đu t
Nghip v cho vay và đu t là nghip v s dng vn quan trng nht, quyt
đnh đn kh nng tn ti và hot đng ca Ngân hàng Thung mi.
D tr: Hot đng tín dng ca Ngân hàng nhm mc đích kim li, song cn
phi bo đm an toàn đ gi vng đc lòng tin ca khách hàng. Mun có đc s
tin cy v phía khách hàng, trc ht phi bo đm kh nng thanh toán: đáp ng
đc nhu cu rút tin ca khách hàng. Mun vy các Ngân hàng phi đ dành mt
phn vn không s dng đ sn sàn đáp ng nhu cu thanh toán. Phn vn đ dành
này gi là d tr. Ngân hàng Nhà nc đc phép n đnh mt t l d tr bt buc
theo tng thi k nht đnh, vic tr lãi cho tin gi d tr bt buc do chính ph quy
đnh. D tr bao gm:
– D tr s cp: bao gm tin mt, tin gi ti Ngân hàng Nhà nc, ti các Ngân
hàng khác.
Thang Long University Library
4
– D tr th cp: là d tr không tn ti bng tin mà bng chng khoán, ngha là các
chng khoán ngn hn có th bán đ chuyn thành tin mt cách thun li. Thuc
loi này gm:
+ Tín phiu kho bc
+ Hi phiu đư chp nhn
+ Các giy n ngn hn khác
Gi là d tr th cp bi nó ch đc s dng khi các khon mc d tr s cp
b cn kit. Khi qun lý d tr bt buc, Ngân hàng Trung ng có th áp dng mt
trong 3 phng pháp.
– Phng pháp phong to: Theo đó toàn b mc d tr bt buc phi gi vào mt tài
khon ti Ngân hàng Trung ng và s b phong to đ đm bo thc hin đúng
mc d tr.
– Phng pháp bán phong to: Theo đó mt phn ca mc d tr bt buc s đc
qun lý và phong to ti mt tài khon riêng Ngân hàng Trung ng.
– Phng pháp không phong to: theo phng pháp này tin d tr đc tính và thc
hin hàng ngày trên c s s d thc t v tin gi không k hn và tin gi có k
hn. Toàn b mc d tr s không b phong to, nó có th tn ti di hình thc
tin mt hay tin gi Ngân hàng Trung ng hay di dng chng khoán ngn hn
là tùy Ngân hàng Thng mi, tuy nhiên đn cui mi tháng, Ngân hàng Trung
ng s kim tra vic thc hin d tr bt buc, nu các Ngân hàng Thng mi
không thc hin đúng s b pht (cnh cáo, pht tin nu tái phm)
Cp tín dng: S vn còn li sau khi đ dành mt phn d tr, các Ngân hàng
Thng mi có th dùng đ cp tín dng cho các t chc, cá nhân bao gm:
– Cho vay: Là tín dng nghip v ca Ngân hàng Thng mi. Trong đó Ngân hàng
Thng mi s cho ngi đi vay vay mt s vn đ sn xut kinh doanh, đu t
hoc tiêu dùng. Khi đn hn ngi đi vay phi hoàn tr vn và tin lãi. Ngân hàng
kim soát đc ngi đi vay, kim soát đc quá trình s dng vn. Ngi đi vay
có ý thc tr n cho nên bt buc h phi quan tâm đn vic s dng làm sao có
hiu qu đ hoàn tr n vay. Trong cho vay, mc đ ri ro rt ln, không thu hi
đc vn vay hoc tr không ht hoc không đúng hn,… do ch quan hoc khách
quan. Do đó khi cho vay các Ngân hàng cn s dng các bin pháp bo đm vn
vay: th chp, cm c,…
– Chit khu: ây là nghip v cho vay gián tip mà Ngân hàng s cung ng vn tín
dng cho mt ch th và mt ch th khác thc hin vic tr n cho Ngân hàng.
Các đi tng trong nghip v này gm hi phiu, k phiu, trái phiu và các giy
n có giá khác.
5
– Cho thuê tài chính: Là loi hình tín dng trung, dài hn. Trong đó các công ty cho
thuê tài chính dùng vn ca mình hay vn do phát hành trái phiu đ mua tài sn,
thit b theo yêu cu ca ngi đi thuê và tin hành cho thuê trong mt thi gian
nht đnh. Ngi đi thuê phi tr tin thuê cho công ty cho thuê tài chính theo đnh
k. Khi kt thúc hp đng thuê ngi đi thuê đc quyn mua hoc kéo dài thêm
thi hn thuê hoc tr li thit b cho bên cho thuê.
– Bo lãnh Ngân hàng: là hình thc cp tín dng, theo đó t chc tín dng cam kt
vi bên nhn bo lãnh v vic t chc tín dng s thc hin ngha v tài chính thay
cho khách hàng khi khách hàng không thc hin hoc thc hin không đy đ ngha
v cam kt; khách hàng phi nhn n và hoàn tr cho t chc tín dng theo tha
thun. Ngân hàng Thng mi bo lãnh cho vay, bo lãnh thanh toán, bo lãnh thc
hin hp đng, bo lưnh đu thu và các hình thc bo lãnh Ngân hàng khác bng
uy tín và kh nng tài chính ca mình đi vi ngi nhn bo lãnh. Mc bo lãnh
đi vi mt khách hàng không đc vt quá t l so vi vn t có ca Ngân hàng
Thng mi theo duy đnh ca pháp lut trong tng thi k.
– Bao thanh toán: là hình thc Ngân hàng Thng mi cp tín dng cho bên bán hàng
hoc bên mua hàng thông qua vic mua li có bo lu quyn truy đòi các khon
phi thu hoc các khon phi tr phát sinh t vic mua, bán hàng, cung ng dch v
theo hp đng mua, bán hàng hóa, cung ng dch v. Bao thanh toán gm hai hình
thc:
+ Bao thanh toán truy đòi: là hình thc bao thanh toán, trong đó: đn v bao thanh
toán có quyn truy đòi li s tin đư ng cho bên bán hàng khi bên mua hàng không
có kh nng hoàn thành ngha v thanh toán khon phi thu. Vì vy, trong bao
thanh toán truy đòi, tn tht ch thc s xy ra trong trng hp khon phi thu
không đc thanh toán và ngi bán không th bù đp đc thiu ht.
+ Bao thanh toán min truy đòi: là hình thc bao thanh toán, trong đó đn v bao
thanh toán chu toàn b ri ro khi bên mua hàng không có kh nng hoàn thành
ngha v thanh toán khon phi thu. n v bao thanh toán ch có quyn đòi li s
tin đư ng trc cho bên bán hàng trong trng hp bên mua t chi thanh toán
khon phi thu do bên bán giao hàng không đúng hp đng hoc vì lý do khác
không liên quan đn kh nng thanh toán ca bên mua hàng.
u t: Khon mc đu t có v trí quan trng th hai sau khon mc cho vay,
nó mang li khon thu nhp ln và đáng k cho Ngân hàng Thung mi. Trong
nghip v này, Ngân hàng s dùng ngun vn ca mình và ngun vn n đnh khác
đ đu t di các hình thc nh:
Thang Long University Library
6
– Hùn vn mua c phn, c phiu ca các Công ty; hùn vn mua c phn ch đc
phép thc hin bng vn ca Ngân hàng;
– Mua trái phiu chính ph, chính quyn đa phng, trái phiu công ty,…
Tt c hot đng đu t chng khoán đu nhm mc đích mang li thu nhp,
mt khác nh hot đng đu t mà các ri ro trong hot đng Ngân hàng s đc
phân tán, mt khác đu t vào trái phiu chính ph thì mc đ ri ro s rt thp.
Tài sn Có khác: Nhng khon mc còn li ca tài sn Có trong đó ch yu là
tài sn c đnh nhm: Xây dng hoc mua thêm nhà ca đ làm tr s vn phòng,
trang thit b, máy móc, phng tin vn chuyn, xây dng h thng kho qu…ngoài
ra còn các khan phi thu, các khon khác…
c. Hot đng trung gian khác
Dch v Ngân hàng ngày càng phát trin va cho phép h tr đáng k cho
nghip v khai thác vn, m rng các nghip v đu t, va to ra thu nhp cho
Ngân hàng bng các khon tin hoa hng, l phí… có v trí xng đáng trong giai
đon phát trin hin nay ca Ngân hàng Thung mi. Các hot đng này gm:
– Các dch v thanh toán thu chi h cho khách hàng (chuyn tin, thu h séc, dch v
cung cp th tín dng, th thanh toán);
– Nhn bo qun các tài sn quí giá, giy t chng th quan trng ca công chúng;
– Bo qun, mua bán h chng khoán theo u nhim ca khách hàng;
– Kinh doanh mua bán ngoi t, vàng bc đá quí;
– T vn tài chính, giúp đ các công ty, xí nghip phát hành c phiu, trái phiu,…
1.1.2 Hotăđngăhuyăđng vn
Vn có vai trò vô cùng quan trng đi vi hot đng kinh doanh ca Ngân hàng
Thng mi. Xut phát t đc đim hot đng kinh doanh ca Ngân hàng là doanh
nghip hot đng trong lnh vc tài chính – tin t, Ngân hàng Thng mi huy đng
lng vn nhàn ri trong nn kinh t đ cho vay, thông qua đó tìm kim li nhun
cho Ngân hàng. Theo giáo trình Nghip v Ngân hàng Thng mi – trng i hc
Thng Long (PGS.TS Mai Vn Bn), “Vn ca Ngân hàng Thng mi là toàn b
các vn tin t đc Ngân hàng Thng mi to lp bng nhiu hình thc đ cho
vay, đu t và thc hin các dch v Ngân hàng. Vn ca Ngân hàng Thng mi
gm: Vn ch s hu và vn n”. Trong đó, vn ch s hu bao gm vn cp 1 và
vn cp 2, vn n là toàn b ngun vn huy đng t bên ngoài c th bao gm: vn
huy đng t tin gi, vn huy đng thông qua vic phát hành giy t có giá, vn huy
đng t các t chc tín dng và vn vay khác. Mi loi vn đu có vai trò và tính
7
cht riêng trong tng ngun vn hot đng ca Ngân hàng, có tác đng nht đnh đn
hot đng kinh doanh ca Ngân hàng Thng mi.
1.1.2.1 Vn ca Ngân hàng Thng mi
a. Vn ch s hu
Vn ch s hu ca Ngân hàng Thng mi c phn là vn thuc quyn s hu
ca ch Ngân hàng, đc hình thành thông qua s góp vn mua c phn ca các ch
s hu và t kt qu kinh doanh hàng nm ca Ngân hàng. ây là điu kin đu tiên
đ c quan Nhà nc xem xét và cho phép Ngân hàng đc thành lp và đi vào hot
đng. Vn ch s hu ca Ngân hàng thng mi đc s dng vi mc đích lâu
dài, hình thành nên trang thit b, c s vt cht, tr s làm vic và tài tr vn cho
hot đng kinh doanh ca Ngân hàng.
Theo thông t s 13/2010/TT-NHNN, vn ch s hu ca Ngân hàng Thng
mi bao gm: Vn cp 1 và Vn cp 2.
Vn cp 1 là ngun vn có đ n đnh cao, là gii hn đ xác đnh quy mô và
phm vi hot đng ca Ngân hàng.
Vn cp 2: bao gm 50% s d có tài khon đánh giá li tài sn c đnh theo
quy đnh ca pháp lut, 40% s d có tài khon đánh giá li tài sn tài chính theo quy
đnh ca pháp lut, trái phiu chuyn đi do t chc tín dng phát hành và các công
c n khác, tha mưn các điu kin theo quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc, qu d
phòng tài chính ti đa bng 1,25% tng tài sn có ri ro.
Ngân hàng Thng mi là loi hình doanh nghip đc bit, chu s ch tài cht
ch ca Nhà nc. Do đó, vn ch s hu ca Ngân hàng có nhng đc đim riêng
bit khác vi các doannh nghip thông thng trong nn kinh t, c th:
– VCSH là điu kin tiên quyt đ Ngân hàng Thng mi đc thành lp và đi vào
hot đng. Do hot đng ca Ngân hàng tim n nhiu ri ro nên khi có s bin
đng trong hot đng kinh doanh ca Ngân hàng s có kh nng dn đn s xáo
trn ln trong nn kinh t. Vì vy, Ngân hàng phi có nng lc tài chính mnh, đ
đ tài tr và đm bo an toàn cho hot đng kinh doanh Ngân hàng.
– VCSH đc hình thành ch yu t vn góp ca ch Ngân hàng và đc b sung
trong quá trình hot đng, phn ln thông qua vic phát hành c phiu thng và li
nhun gi li.
– VCSH là gii hn đ xác đnh quy mô và phm vi hot đng kinh doanh ca Ngân
hàng Thng mi.
– VCSH chim t trng nh, khong 10% trong tng vn ca Ngân hàng. iu này đ
đm bo kh nng t ch v mt tài chính cho Ngân hàng phc v cho quá trình
Thang Long University Library
8
tng trng và m rng quy mô, hoat đng, đng thi đ đm bo s an toàn cho
Ngân hàng.
– VCSH là ngun vn n đnh và ch yu đc s dng đ hình thành tài sn lu
đng ca Ngân hàng cng nh đáp ng mt phn cho hot đng cho vay, đu t
trung và dài hn.
b. Vn n ca Ngân hàng Thung mi
Vn huy đng: là b phn ln nht trong tng ngun vn ca Ngân hàng
Thng mi, là nhng khon tin t mà Ngân hàng huy đng đc t các t chc
kinh t và cá nhân trong xã hi, đc dùng làm vn đ kinh doanh. Vn huy đng là
tài sn thuc các ch s hu khác nhau, Ngân hàng đc chuyn giao quyn s dng
và có trách nhim phi hoàn tr c gc ln lưi khi đn hn. Ngun vn này luôn bin
đng, tuy nhin nó đóng vai trò quan trng đi vi mi hot đng ca Ngân hàng.
Ngân hàng Thng mi s dng các hình thc huy đng vn đa dng và linh hot đ
to lp ngun vn kinh doanh ca mình bao gm: tin gi không k hn, huy đng
vn trên th trng vn bng cách phát hành giy t có giá (k phiu, trái phiu, tín
phiu,…)
Vn đi vay: Vn đi vay có v trí quan trng trong tng vn ca Ngân hàng
Thng mi, bao gm: Vn vay các Ngân hàng Thng mi khác thông qua th
trng liên Ngân hàng hoc vay t Ngân hàng Nhà nc và các t chc tín dng
nc ngoài.
Vn tip nhn: đây là ngun tip nhn t các t chc tài chính Ngân hàng, t
ngân sách Nhà nc,… đ tài tr theo các chng trình, d án v phát trin kinh t
xã hi, ci thin môi sinh,… Ngun vn này ch đc s dng theo đúng đi tng
và mc tiêu xác đnh.
Vn khác: bao gm các ngun vn đc phát sinh trong quá trình hot đng
ca Ngân hàng Thng mi nh: làm đi lý, các dch v thanh toán, chuyn tin, các
khon thu cha np và lng cha tr,…
Tóm li, nu nh vn ch s hu là nn tng vng chc cho mi hot đng ca
Ngân hàng thì vn n là yu t quyt đnh s tn ti và phát trin ca mi Ngân
hàng. Vi chc nng tp trung và phân phi cho các nhu cu ca nn kinh t,khi vn
huy đng di dào s to cho Ngân hàng điu kin đ m rng kinh doanh, đa dng
hóa các loi hình dch v, không b l c hi đu t, gim thiu ri ra và to dng uy
tín cho Ngân hàng. Vì vy, huy đng vn luôn là mt trong nhng hot đng quan
trng hàng đu ca mi Ngân hàng Thng mi.
9
Ngân hàng là loi hình doanh nghip đc bit, kinh doanh trên lnh vc tài
chính – tin t. Vì vy, vn huy đng ca Ngân hàng Thng mi cng có nhng đc
đim riêng, khác vi các doanh nghip khác trong nn kinh t.
Trc tiên, vn huy đng chim t trng ln nht trong tng ngun vn hot
đng ca Ngân hàng Thng mi. Hot đng ca Ngân hàng là đi vay đ cho vay
nên đ đáp ng đc nhu cu s dng vn ca nn kinh t thì ngun vn huy đng
cn chim t trng ln trong tng ngun vn.
Th hai, Ngân hàng Thng mi huy đng vn di nhiu hình thc đa dng,
phong phú, luôn luôn tuân th nguyên tc hoàn tr vn và lãi trong thi gian nht
đnh. Do vn huy đng đc không phi tài sn thuc s hu ca Ngân hàng mà là
ca các ch th có vn tm thi nhàn ri trong nn kinh t, nên Ngân hàng Thng
mi ch có quyn s dng tm thi.
Th ba, đ có th huy đng, tp trung vn trên th trng, Ngân hàng phi tr
lãi cho các ch th. ây là chi phí cho ngun vn huy đng, chim t trng rt ln
trong tng chi phí phi tr cho các hot đng kinh doanh ca Ngân hàng. c bit,
trong thi đim cnh tranh ngày càng gay gt nh hin nay, khi Ngân hàng đnh giá
lãi sut huy đng vn thì luôn phi cân nhc ti lãi sut ca đi th cnh tranh, lãi
sut cho vay,… và nhiu nhân t khác.
Th t, c cu vn huy đng ph thuc vào chính sách ca Ngân hàng và kh
nng huy đng vn ca Ngân hàng đó.
Th nm, ngun vn huy đng luôn có bin đng cao, nhu cu s dng vn ca
Ngân hàng là rt ln. Ngoài ra, các hot đng ca Ngân hàng luôn cha đng nhiu
ri ro.Vì vy, đ bo v cho quyn li khách hàng cng nh bn thân Ngân hàng,
Ngân hàng Thng mi phi chp hành quy đnh v t l d tr bt buc theo quy
đnh ca Ngân hàng Nhà nc trong tng thi k.
1.1.2.2 HuỔ đng vn ca Ngân hàng Thng mi
a. Huy đng vn ch s hu
Hot đng huy đng vn n da trên vic huy đng vn cp 1 và vn cp 2.
– Huy đng vn điu l. Tùy tng loi hình Ngân hàng mà vn điu l có ngun huy
đng khác nhau:
+ i vi Ngân hàng thuc s hu nhà nc: Vn ch s hu do NSNN cp phát.
+ i vi NHTM liên doanh: huy đng vn ch s hu t các bên liên doanh tham
gia đóng góp.
+ i vi chi nhánh NHTM nc ngoài: Vn ch s hu đc huy đng t Ngân
hàng m nc ngoài b ra thành lp.
Thang Long University Library
10
+ i vi NHTM c phn: Vn ch s hu huy đng t các c đông đóng góp di
hình thc vn c phn, mi c phn có giá tr nh nhau, mi cá nhân, pháp nhân
đc nhn quyn tham gia mt s c phn nht đnh gm: Vn c phn thng, vn
c phn u đưi.
– Qu d tr:
Qu d tr b sung vn điu l: Qu này đc hình thành nhm mc đích b
sung vn ch s hu ca Ngân hàng khi cn thit, đ đáp ng yêu cu m rng quy
mô hot đng ca Ngân hàng. Hin nay Vit Nam, các Ngân hàng đc trích theo
t l 5% tính trên li nhun sau thu hàng nm, mc ti đa ca qu này không đc
vt mc vn điu l thc có ca Ngân hàng.
– Các qu d phòng:
+ Qu d phòng tài chính: t l trích bng 10% li nhun sau thu hàng nm ca
Ngân hàng, s d ca qu không đc phép vt quá 25% vn điu l ca Ngân
hàng. Qu này đc dùng đ bù đp phn còn li ca nhng tn tht, thit hi v tài
sn xy ra trong quá trình hot đng sau khi đư đc bù đp bng tin bi thng
ca các t chc, cá nhân gây ra tn tht ca t chc bo him và s dng d phòng
đ x lý ri ro do trích lp trong chi phí.
+ Qu d phòng đ x lý ri ro: đc hình thành bng cách trích lp d phòng trên
tng nhóm tài sn có ca Ngân hàng bao gm nhóm hot đng cp tín dng, các
dch v thanh toán đi vi khách hàng và đc tính vào chi phí ca Ngân hàng.
+ Qu đu t phát trin nghip v: qu này đ đu t m rng quy mô hot đng kinh
doanh và đi mi công ngh, trng thit b, điu kin làm vic ca mt s t chc
tín dng. Mc trích qu này bng 50% li nhun sau thu hàng nm ca Ngân hàng.
+ Li nhun không chia: phn ánh phn thu nhp ca Ngân hàng có đc trong hot
đng kinh doanh, nhng không chia tr lãi cho c đông mà đc Ngân hàng gi li
đ tng thêm vn.
b. Huy đng vn n
HuỔ đng vn t tin gi
Tin gi ca khách hàng là ngun tài nguyên quan trng nht ca Ngân hàng
Thung mi. Khi mt Ngân hàng bt đu hot đng nghip v đu tiên là m các tài
khon tin gi đ gi h và thanh toán h cho khách hàng, bng cách đó Ngân hàng
huy đng tin ca các doanh nghip, các t chc và ca dân c. Cùng vi s phát
trin vt bc ca nn kinh t và s cnh tranh gia các Ngân hàng Thng mi, hu
ht các Ngân hàng Thng mi đang đy mnh huy đng vn tin gi thông qua các
chính sách c th, rõ ràng và hiu qu nht. Trong đó:
– Tin gi thanh toán (hay tin gi giao dch)
11
+ Là loi tin gi mà khách hàng có th gi tin vào nhiu ln và rút ra bt c lúc nào.
Phn ln khách hàng gi tin không k hn là do cha xác đnh đc nhu cu chi
tiêu c th trong tng lai, nhng li mong mun thu đc mc lãi trong khon tin
nhàn ri. ây là tin ca doanh nghip hoc cá nhân gi vào Ngân hàng gi và
thanh toán h. Trong phm vi s d cho phép, các nhu cu chi tr ca doanh nghip
và cá nhân đu đc Ngân hàng thc hin. Các khon thu bng tin ca doanh
nghip và cá nhân đu có th đc nhnp và tin gi thanh toán theo yêu cu.
+ ây là ngun vn có chi phí huy đng vn thp, thm chí không phi tr lãi cho
ngun vn này. Vì vy, đ n đnh ca ngun vn này thng thp, Ngân hàng khó
d đoán v quy mô, đng thi k hn tim nng ca loi tin này là ngn nht.
+ Sn phm dch v thanh toán ca Ngân hàng khá đa dng, bao gm c thanh toán
trong nc và thanh toán quc t. C th, Ngân hàng Thng mi cung cp sn
phm, dch v thanh toán trong nc thông qua các phng thc thanh toán sau: y
nhim thu, y nhim chi, séc thanh toán, ATM,… Các sn phm thanh toán quc t
nh: chuyn tin, nh thu, L/C. Trong hot đng này, Ngân hàng Thng mi đóng
vai trò là cu ni gia ngi mua và ngi cung cp dch v hàng hóa.
– Tin gi có k hn ca doanh nghip, các t chc xã hi
+ Là nhng khon tin tm thi nhàn ri mà khách hàng gi vào Ngân hàng vi mc
đích chính là hng lưi. ây là ngun tin gi có k hn ngn, thng t mt nm
tr xung.
+ Là khon tin mà khách hàng ch đc rút ra khi đn hn thanh toán. Tuy nhiên,
trên thc t đ thu hút khách hàng, Ngân hàng vn cho phép khách hàng rút trc
hn vi điu kin hng lãi sut thp (thng bng mc tin gi không k hn,
thm chí không đc hng lãi).
+ Tin gi thanh toán tuy rt thun tin cho hot đng thanh toán song lãi sut li
thp. đáp ng nhu cu tng thu ca ngi gi tin, Ngân hàng đư đa ra hình
thc gi tin có k hn. Ngi gi không đc s dng các hình thc thanh toán
đi vi tin gi thanh toán đ áp dng đi vi loi tin gi này. Nu cn chi tiêu,
ngi gi phi đn Ngân hàng đ rút tin ra. Tuy không thun li cho tiêu dùng
bng hình thc tin gi thanh toán, song tin gi có k hn đc hng lãi sut cao
hn tùy theo đ dài ca k hn.
+ i vi ngun vn huy đng này, Ngân hàng phi tr lãi sut cao hn so vi tin
gi không k hn. Tuy nhiên, khách hàng li không đc hng dch v thanh toán
t Ngân hàng. to tính lng cho các loi tin gi có k hn, Ngân hàng có rt
nhiu loi thi hn t 1 tun, 2 tun, 1 tháng, 3 tháng,… mc đích là to cho khách
hàng có nhiu k hn gi, phù hp vi thi gian nhàn ri ca khon tin mà h có.
Thang Long University Library
12
+ Thông thng, đây là ngun vn có đ n đnh tng đi cao và có quy mô ln. Vì
vy, Ngân hàng luôn tìm cách đa dng hóa các loi hình tin gi này đ thu hút
khách hàng đ ch đng cho vay, đu t, mng li thu nhp ln cho Ngân hàng.
HuỔ đng vn thông qua phát hành công c n
ây là hình thc huy đng vn thông qua vic phát hành các giy t có giá ca
Ngân hàng Thng mi. Hin nay, Ngân hàng Thng mi đc quyn huy đng
thông qua vic phát hành các công c n nh: k phiu, trái phiu, chng ch tin gi
và các giy t có giá khác. Trong đó, Ngân hàng thng phát hành chng ch tin gi
và k phiu đ huy đng vn ngn hn và phát hành trái phiu đ huy đng vn trung
và dài hn. Các loi giy t có giá đc Ngân hàng Thng mi phát hành tng đt
vi mc đích, s lng và k hoch c th s dng phi đc Ngân hàng Nhà nc
chp nhn và phi đc công b rng rãi. i tng mua là các t chc, cá nhân
trong nn kinh t.
Ngun vn này tng đi n đnh, do đó Ngân hàng có th gii quyt đc
nhng khon vn thiu ht khi kh nng thu hút vn bng ngun tin gi b hn ch,
to điu kin thun li cho quá trình s dng vn ca Ngân hàng. Tuy nhiên, lãi sut
Ngân hàng tr cho nhà đu t thng cao hn lưi sut huy đng t tin gi có cùng
k hn.
Trong các hot đng nêu trên, đ tng tin ích cho nhà đu t cng nh tng
tính thanh khon cho các giy t có giá, các Ngân hàng Thng mi tin hành thc
hin chit khu giy t có giá khi khách hàng có nhu cu. iu này làm gia tng tính
hp dn đi vi các nhà đu t trên th trng, giúp Ngân hàng có kh nng m rng
vn kinh doanh t hot đng huy đng vn này
Bng hình thc huy đng vn thông qua phát hành công c n này, Ngân hàng
Thng mi có th gia tng các ngun vn ngn, trung và dài hn đ thc hin các
d án đu t, cho vay, ch đng to đc khi lng vn ln, đáp ng nhu cu vn
cp bách đu t cho các công trình ln ca quc gia,…
HuỔ đng vn t hot đng đi vaỔ
Ngân hàng huy đng vn bng vic đi vay Ngân hàng Thng mi hoc t chc
tín dng khác trên th trng, vay Ngân hàng Nhà nc. ây là hot đng không
thng xuyên nhng li rt cn thit trong hot đng kinh doanh ca mi Ngân hàng
Thng mi.
– Huy đng vn trên th trng liên Ngân hàng: ây là ngun các Ngân hàng Thng
mi vay mn ln nhau và vay ca các t chc tín dng khác trên th trng liên
Ngân hàng. Ngun vn vay mn gia các Ngân hàng đ đáp ng nhu cu d tr và
chi tr cp bách. Trong nhiu trng hp, nó có th b sung hoc thay th cho
13
ngun vay t Ngân hàng Nhà nc. ó là mt tha thun tín dng gia hai bên và
có th đc thc hin trên th trng ni t hay ngoi t. Lãi sut ca khon vay
này ph thuc vào quy mô ca món vay, th trng, k hn và thng cao hn so
vi các ngun tin huy đng khác. Tuy nhiên, vic đi vay trên th trng này không
phi lúc nào cng d dàng. Bi l, nu trong cùng mt thi đim tt c các Ngân
hàng đu gp vn đ v thanh khon, khi đó, các Ngân hàng Thng mi phi tìm
đn ngun cho vay cui cùng là Ngân hàng Nhà nc.
– Huy đng vn t Ngân hàng Nhà nc: đây là hình thc huy đng vn thông qua
vic Ngân hàng Thng mi xin vay vn ca Ngân hàng Nhà nc nhm gii quyt
nhu cu cp bách trong chi tr ca Ngân hàng Thng mi. Trong các trng hp
thiu ht d tr (thiu ht d tr bt buc, d tr thanh toán), vay trong trng hp
đc bit và có nguy c gây mt kh nng an toàn cho h thng. Hình thc cho vay
có cm c giy t có giá có tính thanh khon cao nh: Trái phiu Chính ph, Tín
phiu kho bc, Tín phiu Ngân hàng Nhà nc,… ây thng là la chn cui
cùng ca các Ngân hàng Thng mi vì Ngân hàng Nhà nc điu hành hot đng
vay mn này mt cách rt cht ch. Tuy nhiên, đây vn là ngun b sung vn cc
k quan trng đi vi Ngân hàng Thng mi trong nhng thi đim nht đnh
– Huy đng vn khác: Ngoài các ngun k trên, Ngân hàng còn thc hin huy đng
vn thông qua ngun y thác, ngun trong thanh toán, các ngun khác,… Ngân
hàng Thng mi thc hin các dch v y thác nh cho vay, y thác đu t, y
thác cp phát, y thác gii ngân và thu h,… Các hot đng này to nên ngun y
thác ti Ngân hàng. Ngoài ra, Ngân hàng có th s dng các khon vn trong thanh
toán hay nhng khon tin tm thi nhàn ri ca bn thân Ngân hàng, các khon n
khác nh thu cha np, lng cha tr,… đ phc v cho hot đng kinh doanh
mang li ngun thu cho Ngân hàng.
1.1.2.3 Vai trò ca vn
a. Vai trò ca vn vi hot đng kinh doanh ca Ngân hàng thng mi
Th nht, vai trò bo v Ngân hàng ca vn ch s hu
Vn đóng vai trò nh tm đm giúp Ngân hàng chng li nhng ri ro phá sn,
giúp Ngân hàng trang tri nhng thua l v tài chính cho ti khi vic qun lý có th
tp trung gii quyt các vn đ và đa Ngân hàng tr li hot đng bình thng, sinh
li. Ngoài ra, vn ch s hu còn giúp Ngân hàng nâng cao uy tín, lòng tin vi khách
hàng cng nh các nhà đu t. Trong nn kinh t th trng, đ tn ti và m rng
quy mô hot đng thì các Ngân hàng phi có uy tín trên th trng. Uy tín đó th hin
trc tiên kh nng sn sàng thanh toán cho khách hàng khi h có nh cu. Kh
Thang Long University Library
14
nng thanh toán ca Ngân hàng càng cao, vn kh dng càng cao. Mt khác, uy tín
ca Ngân hàng còn th hin kh nng cho vay và đu t ca Ngân hàng.
Th hai, vai trò hot đng ca vn ch s hu
Vn ch s hu là điu kin bt buc đ Ngân hàng hot đng. ây là ngun c
bn giúp Ngân hàng có th chun b các tài sn cn thit nh tr s làm vic, máy
móc, thit b trc khi Ngân hàng đi vào hot đng. Không ch vy, vn ch s hu
còn cung cp nng lc tài chính cho quá trình tng trng và m rng quy mô, phm
vi hot đng ca Ngân hàng cng nh cho s phát trin ca các sn phm dch v
mi, các chng trình hin đi hóa công ngh, trang thit b ca Ngân hàng.
Th ba, vai trò điu chnh các hot đng Ngân hàng
Các c quan qun lý Ngân hàng, các nhà chc trách tin t luôn xem vn ch s
hu ca Ngân hàng là mt trong nhng cn c quan trng đ đa ra các quy đnh,
chun mc nhm giám sát, điu hành và điu chnh hot đng kinh doanh ca mi
Ngân hàng. Bên cnh đó, Ngân hàng có lng vn huy đng di dào s hoàn toàn
ch đng trong hot đng kinh doanh ca mình, không b ph thuc vào các đi
tng cho vay và không b l c hi kinh doanh. Vn huy đng ln cng làm tng
kh nng hot đng ca Ngân hàng nh: ch đng đa dng hóa các hot đng kinh
doanh nhm phân tán ri ro và tng thu nhp, đt mc tiêu cui cùng là an toàn và
sinh li.
Th t, vn nh hng trc tip đn quy mô hot đng ca Ngân hàng
Vn huy đng cho phép Ngân hàng cho vay, đu t đ thu li nhun. Nói cách
khác, ngun vn mà Ngân hàng huy đng đc có nh hng ln đn vic m rng
hay thu hp tín dng, quyt đnh quy mô cng nh đnh hng hot đng ca Ngân
hàng. Ngun vn huy đng đc càng nhiu thì cho vay đc nhiu và mang li li
nhun cao cho Ngân hàng và ngc li. Bên cnh vn ln hay nh, tính n đnh ca
vn cng đóng vai trò quan trng. Mt Ngân hàng có lng vn n đnh s d dàng
trng vic hoch đnh cung ng đu t, cho vy. Vic d kin chính xác lng vn
cung ng s giúp Ngân hàng c tính đc mc li nhun s thu đc trong tng
lai đ có hng hot đng thích hp.
Th nm, vn quyt đnh nng lc cnh tranh ca Ngân hàng
Vn ln là điu kin thun li cho Ngân hàng m rng quan h tín dng vi các
thành phn kinh t c v quy mô, khi lng, thi gian và thi hn cho vay. Nhng
Ngân hàng quy mô vn ln se có u th cnh tranh hn so vi các Ngân hàng có quy
mô vn nh trên nhiu phng din (lãi sut, kh nng cung ng các dch v,…).
Vn ca Ngân hàng càng ln, sc chu đng ca Ngân hàng càng ln khi tình hình