phân tích hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại công ty cổ phần cầu 3 thăng long

B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o





KHOÁ LUN TT NGHIP





 TÀI:
PHÂN TÍCH HIU QU S DNG TÀI SN C NH
TI CÔNG TY C PHN CUă3ăTHNGăLONG




SINH VIÊN THC HIN
MÃ SINH VIÊN
CHUYÊN NGÀNH
: PHM HI ANH
: A17983
: TÀI CHÍNH

HÀ NI ậ 2014

B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o





KHOÁ LUN TT NGHIP




 TÀI:
PHÂN TÍCH HIU QU S DNG TÀI SN C NH
TI CÔNG TY C PHN CUă3ăTHNGăLONG




Giáoăviênăhng dn
Sinh viên thc hin
Mã sinh viên
Chuyên ngành

: Th.s Phan Hng Giang
: Phm Hi Anh
: A17983
: Tài chính






HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library

LI CMăN
u tiên tôi xin gi li cm n chân thành ti các thy cô trong khoa Qun lý,
trng i hc Thng Long, đc bit là cô Phan Hng Giang – ngi đã trc tip
hng dn và ch bo tn tình cho tôi trong quá trình thc tp, nghiên cu, cng nh
cung cp cho tôi nhng kin thc liên quan quý giá cho đn khi hoàn thành khoá lun
tt nghip này.
Tôi cng xin gi li cm n chân thành đn Ban lãnh đo công ty c phn Cu 3
Thng Long đc bit là anh Phm Thành Công – K toán trng ca công ty cùng các
anh ch cô chú trong phòng Tài v và phòng T chc đã to điu kin giúp đ, cung
cp s liu, nhng thông tin cn thit cho tôi nghiên cu và nhng kinh nghim thc t
đ tôi thc hin tt đ tài ca mình.
Trong quá trình làm khoá lun s không tránh khi nhng sai sót. Tôi mong thy
cô và các bn có nhng ý kin đóng góp sa cha đ bn Khóa lun tt nghip đc
hoàn thin hn.
Tôi xin chân thành cm n!

Hà Ni, ngày 30 tháng 6 nm 2014
Sinh viên


PHM HI ANH



LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun tt nghip có ngun gc
và đã đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!


Hà Ni, ngày 30 tháng 6 nm 2014
Sinh viên


PHM HI ANH
Thang Long University Library

MC LC
PHNăMăU
CHNGă1.ăMTăSăVN ăLụăLUNăCăBNăV TÀIăSNăC NHă
VÀăPHỂNăTệCHăHIUăQUăSăDNGăTSCăTRONG DOANHăNGHIP 1
1.1. Tài sn c đnh trong doanh nghip 1

1.1.1. Khái nim tài sn c đnh trong doanh nghip 1
1.1.2. Hao mòn – Khu hao tài sn c đnh trong doanh nghip 9
1.1.3. Vai trò ca tài sn c đnh trong doanh nghip 14
1.2. Hiu qu s dng tài sn c đnh và phân tích hiu qu s dng tài sn c
đnh 15
1.2.1. Hiu qu s dng tài sn c đnh 15
1.2.2. Phân tích hiu qu s dng tài sn c đnh 17
1.3. Mt s yu t nhăhngăđn hiu qu s dng tài sn c đnh 20
1.3.1. Yu t ch quan nh hng đn hiu qu s dng tài sn c đnh 20
1.3.2. Yu t khách quan nh hng đn hiu qu s dng tài sn c đnh 22
CHNGă2.ăHIUăQUăSăDNGăTÀIăSNăCăNHăTIăCỌNGăTYăCă
PHNăCUă3ăTHNGăLONG 23
2.1. Sălc v công ty c phn Cuă3ăThngăLong 23
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca công ty c phn Cu 3 Thng Long . 23
2.1.2. C cu t chc và nhim v tng b phn 25
2.1.3. c đim t chc sn xut kinh doanh 29
2.1.4. Tình hình hot đng sn xut kinh doanh ca công ty c phn Cu 3 Thng
Long t nm 2011 đn nm 2013 30
2.2. Khái quát v tài sn c đnh ca công ty c phn Cuă3ăThngăLong 33
2.2.1. Hin trng tài sn c đnh ti công ty 33
2.2.2. ánh giá chung v tình trng tài sn c đnh ti công ty 36
2.3. Phân tích thc trng hiu qu s dng tài sn c đnh ti công ty c phn
Cuă3ăThngăLong 38
2.3.1. Phân tích thc trng hiu qu s dng tài sn c đnh ti công ty 38
2.3.2. ánh giá hiu qu s dng tài sn c đnh 52
2.3.3.  xut mt s gii pháp nâng cao hiu qu s dng TSC ti công ty 54
KTăLUNăVÀăKHUYNăNGH
DANHăMCăTÀIăLIUăTHAMăKHO

DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
CTCP
NVL
MMTB
TNDN
TL
TSC
Công ty c phn
Nguyên vt liu
Máy móc thit b
Thu nhp doanh nghip
Thng Long
Tài sn c đnh








Thang Long University Library

DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V,ă TH, CÔNG THC

S đ 2.1. C cu t chc ca CTCP cu 3 TL 25

Bng 2.1. C cu phân b cán b, nhân viên qun lý k thut ca CTCP Cu 3 TL 26

Bng 2.2. C cu phân b lao đng trc tip ca CTCP Cu 3 TL 26
Bng 2.3. Báo cáo kt qu kinh doanh ca CTCP Cu 3 TL t nm 2011 đn nm 2013 31
Bng 2.4. Chi tit tài sn c đnh tính đn 01 tháng 01 nm 2014 ca CTCP Cu 3 TL 34
Bng 2.5. Bng phân loi kt cu TSC ca CTCP Cu 3 TL 38
Bng 2.6. Bng kt cu TSC qua 2 nm 2012 – 2013 ca CTCP Cu 3 TL 39
Bng 2.7. Phân tích tình hình khu hao TSC ca CTCP Cu 3 TL 41
Bng 2.8. Phân tích tng TSC ca CTCP Cu 3 TL 43
Bng 2.9. Phân tích gim TSC ca CTCP Cu 3 TL 44
Bng 2.10. Phân tích tình hình trang b TSC ca CTCP Cu 3 TL 45
Bng 2.11. Phân tích hiu sut s dng TSC ca CTCP Cu 3 TL 48
Bng 2.12. Phân tích hiu qu s dng TSC ca CTCP Cu 3 TL 49
Bng 2.13.Tình hình s dng thi gian làm vic ca MMTB thi công ca CTCP
Cu 3 TL 50


PHN M U

1. Lí do nghiên cu:
Tài sn c đnh là mt b phn c bn to nên c s vt cht k thut ca hot
đng sn xut kinh doanh, đóng vai trò đc bit quan trng trong quá trình sn xut
kinh doanh. Bên cnh đó, hiu qu qun lý tài sn c đnh quyt đnh hiu qu s dng
vn và cht lng sn phm ca doanh nghip. Tuy nhiên thc t hin nay,  đa s các
công ty xây dng giao thông nói chung và công ty c phn Cu 3 Thng Long nói
riêng, hiu qu s dng tài sn c đnh còn cha đc đu t đúng mc, cha phát huy
đc ti đa công sut ca tài sn c đnh. Do đó, tôi nhn thy vic qun lý tài sn c
đnh có hiu qu tr thành mt trong nhng yu t quyt đnh hiu qu s dng vn
cng nh tác đng trc tip ti tình hình sn xut kinh doanh ca công ty và quyt
đnh la chn đây là đ tài khóa lun tt nghip ca mình.
2. Lch s vnăđ nghiên cu:
 tài này đã tng đc đ cp ti trong khóa lun tt nghip có tên “Phân tích

hiu qu s dng tài sn c đnh ca công ty chè Thái Nguyên” ca tác gi Nguyn
Th Thanh Mai cng nh mt phn trong khóa lun tt nghip “Nâng cao hiu qu s
dng tài sn c đnh ti công ty xây dng Hng Long” ca tác gi Nguyn Thùy Linh.
Nhng tài liu này đã phân tích c th vai trò ca vic s dng hiu qu tài sn c đnh
trong quá trình phát trin ca c 2 công ty tuy nhiên li cha nhn mnh, làm rõ mt s
ch tiêu phân tích tình hình trang b TSC và tình hình s dng TSC theo thi gian
làm vic, cha đa ra đc nhng gii pháp mang tính trit đ, có tính thc tin cao đ
ci thin tình hình đu t cho tài sn c đnh. T nhng tài liu nghiên cu đi trc
này, tôi đã tham kho, thu thp thêm mt s t liu có liên quan và b sung phân tích
các ch tiêu còn thiu t nhng tài liu trên đ làm ni bt tm quan trng ca vic s
dng hiu qu tài sn c đnh đi vi hot đng sn xut kinh doanh ca công ty c
phn Cu 3 Thng Long.
3. Mc tiêu nghiên cu:
Phân tích và đánh giá hiu qu s dng tài sn c đnh ti công ty c phn Cu 3
Thng Long.
4. Phm vi nghiên cu:
- Không gian: công ty c phn Cu 3 Thng Long
- Thi gian: giai đon t nm 2011 đn nm 2013
- Ni dung:
Thang Long University Library

+ Khái quát thc trng
+ Phân tích hiu qu da trên các ch tiêu tính toán
5. Mu kho sát: công ty c phn Cu 3 Thng Long.
6. Vnăđ nghiên cu:
- Thc trng s dng tài sn c đnh ti công ty c phn Cu 3 Thng Long trong
giai đon t nm 2011 đn nm 2013 din ra nh th nào?
- Các ch tiêu phân tích hiu qu s dng tài sn c đnh ca công ty th hin
điu gì?
7. Gi thuyt nghiên cu:

- Hin thc trng s dng tài sn c đnh ca công ty c phn Cu 3 Thng Long
trong giai đon t nm 2011 đn nm 2013 đang có xu hng gim.
- Các ch tiêu phân tích hiu qu s dng tài sn c đnh cho thy công ty cha
tp trung đu t thay mi tài sn c đnh c, cha phát huy đc ti đa hiu qu s
dng tài sn c đnh.
8.ăPhngăphápănghiênăcu:
- Phng pháp nghiên cu tài liu: nghiên cu và tham kho các tài liu có liên
quan trong đó ch yu là Khóa lun tt nghip và sách kinh t lnh vc tài chính.
- Phng vn sâu: da trên thông tin có đc t phng vn trc tip k toán
trng và mt nhân viên phòng t chc. Qua quá trình phng vn, tôi đã bit đc c
cu t chc trong công ty cng nh thc t s dng tài sn c đnh ca công ty.
9. Kt cu Khóa lun tt nghip
Ngoài li m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho, khóa lun gm có 2
chng:
CHNG 1: Mt s vn đ lý lun c bn v tài sn c đnh và phân tích hiu
qu s dng tài sn c đnh trong doanh nghip
CHNG 2: Hiu qu s dng tài sn c đnh ti công ty c phn Cu 3
Thng Long.


1
CHNG 1. MT S VN  LÝ LUN C BN V TÀI SN C NH
VÀ PHÂN TÍCH HIU QU S DNG TSC TRONG DOANH NGHIP
1.1. TÀIăSNăCăNHăTRONGăDOANHăNGHIP
1.1.1. KháiănimătƠiăsnăcăđnhătrongădoanhănghip
1.1.1.1. Khái nim tài sn c đnh
Lch s ca phát trin sn xut – xã hi đã chng minh rng mun sn xut ra
ca ci vt cht, nht thit phi có ba yu t: sc lao đng, t liu lao đng và đi
tng lao đng.
i tng lao đng chính là các nguyên, nhiên, vt liu. Khi tham gia vào quá

trình sn xut, đi tng lao đng chu s tác đng ca con ngi lao đng thông qua
t liu lao đng đ to ra sn phm mi. Qua quá trình sn xut, đi tng lao đng
không còn gi nguyên đc hình thái vt cht ban đu mà nó đã bin dng, thay đi
hoc mt đi. Tuy nhiên, khác vi đi tng lao đng, các t liu lao đng (nh máy
móc thit b, nhà xng, phng tin vn ti, phng tin truyn dn) là nhng
phng tin vt cht mà con ngi lao đng s dng đ tác đng vào đi tng lao
đng, bin đi nó theo mc đích ca mình.
B phn quan trng nht trong t liu lao đng đc s dng trong quá trình sn
xut kinh doanh ca doanh nghip là các TSC. Trong quá trình tham gia vào sn
xut, t liu lao đng này ch yu đc s dng mt cách trc tip hoc gián tip và
có th tham gia vào nhiu chu k sn xut nhng vn không thay đi hình thái vt cht
ban đu. Thông thng mt t liu lao đng đc coi là mt TSC phi đng thi
tha mãn hai tiêu chun c bn sau:
- Phi có thi gian s dng trên mt nm hoc mt k sn xut kinh doanh (nu
trên mt nm)
- Phi đt mt giá tr ti thiu  mt mc nht đnh. [4, tr.2]
Tùy theo điu kin, yêu cu và trình đ qun lý trong tng giai đon phát trin
kinh t mà  mi nc,  mi thi k nhng tiêu chun v giá tr ca nhng t liu lao
đng đc xác đnh là TSC s khác nhau.
 có th hiu rõ hn vic đa ra hai tiêu chun trên ta có th đa ra nhng phân
tích sau:
TSC là t liu lao đng nhng không phi tt c t liu lao đng là TSC.
Nhng t liu lao đng nào là TSC ít nht phi là sn phm lao đng xã hi và có giá
tr. Giá tr ca TSC biu hin lng hao phí lao đng cn thit nht đnh đ sn xut
sn phm và lng lao đng vt hóa th hin trong sn phm đó. Vì vy, đt đai, sông
Thang Long University Library

2
ngòi đc coi là t liu lao đng nhng không đc tính vào TSC vì nó không phi
là sn phm ca lao đng xã hi và không có giá tr. Tuy nhiên, không phi tt c

nhng t liu lao đng vn là sn phm ca lao đng xã hi và có giá tr đu đc coi
là TSC. [1, tr.112]
Ngi ta thng quy đnh mt gii hn nht đnh v giá tr và v thi hn s
dng. Gii hn v thi gian s dng,  tt c các nc đu quy đnh là mt nm.
Nguyên nhân là do thi hn này phù hp vi thi hn k hoch hóa, quyt toán thông
thng và không có tr ngi đi vi vn đ qun lý nói chung. Gii hn v giá tr 
các nc khác nhau đu không ging nhau vì gii hn v giá tr nht đnh phi phù
hp vi quá trình hình thành giá tr, có hiu lc chung đi vi tt c hoc đi vi nhiu
ngành kinh t, đng thi phi bo đm vic hch toán chi phí sn xut, tính toán k
hoch, đc thun tin.
 Vit Nam theo chun mc k toán s 03, 04, 06 thuc quyt đnh s
206/2003/Q-BTC v ch đ qun lý, s dng và trích khu hao TSC ban hành theo
quy đnh tiêu chun ghi nhn TSC nh sau:
- Chc chn thu đc li ích kinh t trong tng lai t vic s dng TSC đó.
- Nguyên giá tài sn phi đc xác đnh mt cách đáng tin cy.
- Thi gian s dng phi t 1 nm tr lên.
- Có giá tr t 10.000.000 đng tr lên. [1, tr.114]
Nhng t liu nào không đáp ng đ các tiêu chun k trên s không đc tính là
TSC mà đc coi là “công c lao đng nh” và đc đu t bng vn lu đng ca
doanh nghip, tc chúng là tài sn lu đng.
Tuy nhiên, trong thc t, vic da vào bn tiêu chun trên đ nhn bit các
TSC không d dàng do các nguyên nhân sau:
Mt là, máy móc thit b, nhà xng dùng trong sn xut thì s đc coi là
TSC song nu là các sn phm máy móc hoàn thành đang đc bo qun trong kho
thành phm ch tiêu th hoc là công trình xây dng c bn cha bàn giao thì ch
đc coi là t liu lao đng. Nh vy, vn nhng tài sn đó nhng da vào tính cht,
công dng mà khi thì là TSC khi ch là đi tng lao đng. Tng t nh vy trong
sn xut nông nghip, nhng gia súc đc s dng làm sc kéo, cho sn phm thì
đc coi là TSC nhng vn chính gia súc đó khi đc nuôi đ ly tht thì ch là các
đi tng lao đng mà thôi.

Hai là, đi vi mt s các t liu lao đng nu đem xét riêng l thì s không tho
mãn tiêu chun là TSC. Tuy nhiên, nu chúng đc tp hp s dng đng b nh

3
mt h thng thì c h thng đó s đt nhng tiêu chun ca mt TSC. Ví d nh
trang thit b trong mt phòng thí nghim, mt vn phòng, mt phòng ngh khách sn,
mt vn cây lâu nm
Ba là, hin nay do s tin b ca khoa hc công ngh và ng dng ca nó vào
hot đng sn xut kinh doanh đng thi do nhng đc thù trong hot đng đu t ca
mt s ngành nên mt s khon chi phí doanh nghip đã chi ra có liên quan đn hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, nu đng thi đu tho mãn c hai tiêu
chun c bn trên và không hình thành TSC hu hình thì đc coi là các TSC vô
hình ca doanh nghip. Ví d nh các chi phí mua bng sáng ch, phát minh, bn
quyn, các chi phí thành lp doanh nghip
Tóm li, TSC là tt c các tài sn có giá tr tng đi ln, thi gian s dng
tng đi dài đc s dng vào nhiu chu k sn xut kinh doanh vi vai trò là các t
liu lao đng.
1.1.1.2. c đim ca tài sn c đnh trong doanh nghip
c đim chung ca các TSC trong doanh nghip là s tham gia vào nhng chu
k sn xut sn phm vi vai trò là công c lao đng. Trong quá trình tham gia sn
xut, hình thái vt cht và đc tính s dng ban đu ca TSC là không đi. Song
TSC b hao mòn dn (hao mòn hu hình và hao mòn vô hình) và chuyn dch dn
tng phn vào giá tr sn phm sn xut chuyn hoá thành vn lao đng. B phn giá
tr chuyn dch này cu thành mt yu t chi phí sn xut kinh doanh ca doanh
nghip và đc bù đp mi khi sn phm đc tiêu th. Hay lúc này ngun vn c
đnh b gim mt lng đúng bng giá tr hao mòn ca TSC đng thi vi vic hình
thành ngun vn đu t xây dng c bn đc tích lu bng giá tr hao mòn. [3, tr.11]
Trong quá tnh s dng, TSC b hao mòn dn v mt giá tr. Phn hao mòn đó
s đc dch chuyn vào chi phí sn xut kinh doanh. Giá tr hao mòn phn ánh phn
giá tr đã đc chuyn vào giá tr sn phm ca TSC, nhng quan trng vn là giá tr

còn li ca TSC, nó phn ánh phn giá tr ca TSC có kh nng luân chuyn vào
giá tr sn phm hay phn còn li ca TSC có kh nng sinh li. Các loi giá tr này
phi đc phn ánh trên các báo cáo tài chính ca doanh nghip.
Trong điu kin nn kinh t th trng hin nay, các TSC ca doanh nghip
cng đc coi nh bt c mt loi hàng hoá thông thng khác. Vì vy nó cng có
nhng đc tính ca mt loi hàng hoá có ngha là không ch có giá tr trao đi mà còn
có giá tr s dng. Thông qua quan h mua bán, trao đi trên th trng, các TSC có
th đc dch chuyn quyn s hu và quyn s dng t ch th này sang ch th
khác.
Thang Long University Library

4
1.1.1.3. Phân loi tài sn c đnh
a. Phân loi tài sn c đnh theo hình thái biu hin và đc trng kinh t k thut
Theo cách phân loi này toàn b TSC ca doanh nghip đc chia làm hai loi
TSC hu hình và TSC vô hình:
- TSC hu hình là nhng tài sn có hình thái hin vt cht c th (tng đn v
tài sn có kt cu đc lp hoc là mt h thng gm nhiu b phn tài sn liên kt
vi nhau đ thc hin mt hoc mt s chc nng nht đnh), có giá tr ln và thi
gian s dng lâu dài, tham gia vào nhiu chu k sn xut kinh doanh nhng vn gi
nguyên hình thái vt cht ban đu. Theo đc trng kinh t k thut, TSC hu hình
đc chia thành:
+ Nhà ca vt kin trúc: là nhng TSC ca doanh nghip đc hình thành sau
quá trình thi công gm nhà làm vic, nhà , nhà kho, xng sn xut, ca hàng, nhà đ
xe, chung tri chn nuôi, ging khoan, b cha, sân phi, cu cng, đng xá
+ Máy móc thit b: là toàn b MMTB dùng trong hot đng sn xut kinh doanh
nh MMTB đng lc, máy thit b công tác và các loi MMTB khác dùng trong sn
xut kinh doanh.
+ Phng tin vn ti, thit b truyn dn: ô tô, máy kéo, tàu thuyn, ca nô dùng
trong vn chuyn, h thng đng ng dn nc, dn hi, ôxy, khí nén, h thng

đng dây dn đin, h thng truyn thanh, thuc tài sn ca doanh nghip.
+ Thit b dng c qun lý: gm thit b, dng c s dng trong qun lý kinh
doanh, qun lý hành chính, dng c đo lng, thí nghim, máy vi tính, máy fax
+ Cây lâu nm, gia súc c bn: là các vn cây nh lâu nm nh chè, vn cây
cao su, vn cà phê, vn cây n qu, thm c, thm cây xanh, súc vt làm vic hoc
cho sn phm nh đàn voi, đàn bò, đàn nga,
+ TSC khác: gm các loi TSC cha đc xp vào các loi TSC nêu trên
(tác phm ngh thut, sách chuyên môn k thut, ) [2, tr.22]
Thông thng TSC hu hình đóng vai trò là b phn ch yu trong tng s tài
sn và góp phn quan trng trong vic th hin tình hình tài chính ca doanh nghip, vì
vy, vic xác đnh mt tài sn có đc ghi nhn là TSC hu hình hay là mt khon
chi phí sn xut, kinh doanh trong k s có nh hng đáng k đn báo cáo kt qu
hot đng kinh doanh ca doanh nghip.
Nhng tài sn s dng cho mc đích đm bo an toàn sn xut, kinh doanh hoc
bo v môi trng mc dù không trc tip đem li li ích kinh t nh các TSC khác
nhng chúng li cn thit cho doanh nghip trong vic đt đc các li ích kinh t

5
nhiu hn t các tài sn khác. Tuy nhiên, các tài sn này ch đc ghi nhn là TSC
hu hình nu nguyên giá ca chúng và các tài sn có liên quan không vt quá tng
giá tr có th thu hi t các tài sn đó và các tài sn khác có liên quan. Ví d, mt nhà
máy hóa cht có th phi lp đt các thit b và thc hin quy trình cha và bo qun
hóa cht mi đ tuân th yêu cu v bo v môi trng đi vi vic sn xut và lu
tr hóa cht đc. Các tài sn lp đt liên quan đi kèm ch đc hch toán là TSC hu
hình. Nu không có chúng doanh nghip s không th hot đng và bán sn phm hóa
cht ca mình.
Khi xác đnh các b phn cu thành TSC hu hình, doanh nghip phi áp dng
các tiêu chun TSC hu hình cho tng trng hp c th. Doanh nghip có th hp
nht các b phn riêng bit không ch yu, nh khuôn đúc, công c, khuôn dp và áp
dng các tiêu chun TSC hu hình vào tng giá tr đó. Các ph tùng và thit b ph

tr thng đc coi là tài sn lu đng và đc hch toán vào chi phí khi s dng. Các
ph tùng ch yu và các thit b bo trì đc xác đnh là TSC hu hình khi doanh
nghip c tính thi gian s dng chúng nhiu hn mt nm. Nu ph tùng và thit b
bo trì ch đc dùng gn lin vi TSC hu hình và vic s dng chúng là không
thng xuyên thì chúng đc hch toán là TSC hu hình riêng bit và đc khu
hao trong thi gian ít hn thi gian s dng hu ích ca TSC hu hình liên quan.
Trong tng trng hp c th, có th phân b tng chi phí ca tài sn cho các b
phn cu thành ca nó và hch toán riêng bit cho mi b phn cu thành. Trng hp
này đc áp dng khi tng b phn cu thành tài sn có thi gian s dng hu ích
khác nhau, hoc góp phn to ra li ích kinh t cho doanh nghip theo nhng tiêu
chun quy đnh khác nhau nên đc s dng các t l và các phng pháp khu hao
khác nhau. Ví d, mt thân máy bay và đng c ca nó cn đc hch toán thành hai
TSC hu hình riêng bit, có t l khu hao khác nhau, nu chúng có thi gian s
dng hu ích khác nhau.
- TSC vô hình là nhng tài sn không có hình thái vt cht c th, ch th hin
mt lng giá tr mà doanh nghip đã đu t phc v cho li ích lâu dài ca doanh
nghip, tha mãn các tiêu chun ghi nhn TSC, tham gia vào nhiu chu k sn xut
kinh doanh. TSC gm có:
+ Quyn s dng đt đai: là giá tr đt, mt nc, mt bin đc hình thành do
b chi phí ra mua, đn bù san lp, ci to nhm mc đích có đc mt bng sn xut
kinh doanh.
+ Quyn phát hành: là toàn b các chi phí thc t đã chi ra đ có quyn phát
hành
Thang Long University Library

6
+ Bng sáng ch, bn quyn: là các chi phí doanh nghip phi tr cho các công
trình nghiên cu, sn xut th đc Nhà nc cp bng sáng ch hoc doanh nghip
mua li bn quyn bng sáng ch, bn quyn tác gi (bn quyn tác gi là chi phí tin
thù lao cho tác gi và đc Nhà nc công nhn cho tác gi đc quyn phát hành và

bán các tác phm ca mình).
+ Nhãn hiu hàng hóa: là toàn b các chi phí thc t doanh nghip đã chi ra liên
quan trc tip ti vic mua nhãn hiu hàng hóa.
+ Phn mm máy vi tính: là toàn b các chi phí thc t doanh nghip b ra đ có
đc phn mm máy vi tính.
+ Giy phép và giy phép nhng quyn: là toàn b các chi phí thc t doanh
nghip đã chi ra đ có giy phép và giy phép nhng quyn thc hin công vic đó
nh giy phép khai thác, giy phép sn xut mt loi sn phm mi
+ TSC vô hình khác: là nhng TSC vô hình khác cha đc phn ánh  các
loi đã nêu bên trên nh quyn s dng hp đng, quyn thuê nhà [2, tr. 22]
Trên thc t TSC vô hình có chiu hng ngày càng gia tng. Nhng vic đánh
giá các TSC vô hình rt phc tp. i vi TSC hu hình thì có th tham kho giá
trên th trng mt cách khách quan, trong khi đó đi vi TSC vô hình thng khó
khn hn nhiu và thng mang tính ch quan. Cách phân loi này cho ta mt cách
tng quát các hình thái ca TSC, t đó có các bin pháp qun lý thích hp.
Phân loi TSC theo hình thái biu hin giúp ngi qun lý có mt cách nhìn
tng th v c cu đu t ca doanh nghip, giúp doanh nghip có bin pháp qun lý
tài sn, tính toán khu hao khoa hc, hp lý đi vi tng loi tài sn.
Phân loi TSC theo đc trng k thut giúp cho vic qun lý và hch toán chi
tit, c th theo tng loi, nhóm TSC và có phng thc khu hao phù hp vi tng
loi tng nhóm TSC.
b. Phân loi TSC theo quyn s hu
Cn c vào quyn s hu, TSC ca doanh nghip đc chia thành 2 loi TSC
t có và TSC thuê ngoài.
- TSC t có là các TSC đc xây dng mua sm và hình thành t ngun vn
ch s hu, ngun vn vay, các qu ca doanh nghip ây là nhng TSC ca
doanh nghip đc phn ánh trên bng cân đi k toán ca doanh nghip. TSC t có
đc chia thành 2 loi là TSC hu hình mua sm và TSC hu hình t xây dng
hoc t ch:

7
+ TSC hu hình mua sm
Nguyên giá TSC hu hình mua sm bao gm giá mua (tr các khon đc
chit khu thng mi hoc gim giá), các khon thu (không bao gm các khon thu
đc hoàn li) và các chi phí liên quan trc tip đn vic đa tài sn vào trng thái sn
sàng s dng, nh: Chi phí chun b mt bng; Chi phí vn chuyn và bc xp ban
đu; Chi phí lp đt, chy th (tr các khon thu hi v sn phm, ph liu do chy
th); Chi phí chuyên gia và các chi phí liên quan trc tip khác. [2, tr.24]
i vi TSC hu hình hình thành do đu t xây dng theo phng thc giao
thu, nguyên giá là giá quyt toán công trình đu t xây dng, các chi phí liên quan
trc tip khác và l phí trc b (nu có).
Trng hp mua TSC hu hình là nhà ca, vt kin trúc gn lin vi quyn s
dng đt thì giá tr quyn s dng đt phi đc xác đnh riêng bit và ghi nhn là
TSC vô hình.
Trng hp TSC hu hình mua sm đc thanh toán theo phng thc tr
chm, nguyên giá TSC đó đc phn ánh theo giá mua tr ngay ti thi đim mua.
Khon chênh lch gia tng s tin phi thanh toán và giá mua tr ngay đc hch
toán vào chi phí theo k hn thanh toán, tr khi s chênh lch đó đc tính vào nguyên
giá TSC hu hình (vn hóa) theo quy đnh ca chun mc k toán “Chi phí đi vay”.
Các khon chi phí phát sinh, nh: Chi phí qun lý hành chính, chi phí sn xut
chung, chi phí chy th và các chi phí khác nu không liên quan trc tip đn vic
mua sm và đa TSC vào trng thái sn sàng s dng thì không đc tính vào
nguyên giá TSC hu hình. Các khon l ban đu do máy móc không hot đng đúng
nh d tính đc hch toán vào chi phí sn xut, kinh doanh trong k.
+ TSC t xây dng hoc t ch
Nguyên giá TSC hu hình t xây dng hoc t ch là giá thành thc t ca
TSC t xây dng, hoc t ch cng chi phí lp đt, chy th. Trng hp doanh
nghip dùng sn phm do mình sn xut ra đ chuyn thành TSC thì nguyên giá là
chi phí sn xut sn phm đó cng các chi phí trc tip liên quan đn vic đa TSC

vào trng thái sn sàng s dng. Trong các trng hp trên, mi khon lãi ni b
không đc tính vào nguyên giá ca các tài sn đó. Các chi phí không hp lý, nh
nguyên liu, vt liu lãng phí, lao đng hoc các khon chi phí khác s dng vt quá
mc bình thng trong quá trình t xây dng hoc t ch không đc tính vào nguyên
giá TSC hu hình. [2, tr.24]
- TSC thuê ngoài là TSC đi thuê đ s dng trong mt thi gian nht đnh
theo hp đng đã ký kt. Phân loi thuê tài sn phi cn c vào bn cht các điu
Thang Long University Library

8
khon hp đng và phi thc hin ngay ti thi đim khi đu thuê tài sn. Sau thi
đim khi đu thuê tài sn nu có thay đi các điu khon hp đng (tr gia hn hp
đng) thì các điu khon mi này đc áp dng cho sut thi hn hp đng. Nhng
thay đi v c tính (thay đi c tính thi gian s dng kinh t hoc giá tr còn li
ca tài sn thuê) hoc thay đi kh nng thanh toán ca bên thuê thì không làm thay
đi s phân loi thuê tài sn đi vi ghi s k toán.
- Thuê tài chính là thuê tài sn mà bên cho thuê có s chuyn giao phn ln ri ro
và li ích gn lin vi quyn s hu tài sn cho bên thuê. Quyn s hu tài sn có th
chuyn giao vào cui thi hn thuê. Các trng hp thuê tài sn di đây thng dn
đn hp đng thuê tài chính:
+ Bên cho thuê chuyn giao quyn s hu tài sn cho bên thuê khi ht thi hn
thuê.
+ Ti thi đim khi đu thuê tài sn, bên thuê có quyn la chn mua li tài sn
thuê vi mc giá c tính thp hn giá tr hp lý vào cui thi hn thuê.
+ Thi hn thuê tài sn ti thiu phi chim phn ln thi gian s dng kinh t
ca tài sn cho dù không có s chuyn giao quyn s hu.
+ Ti thi đim khi đu thuê tài sn, giá tr hin ti ca khon thanh toán tin
thuê ti thiu chim phn ln (tng đng giá tr hp lý ca tài sn thuê).
+ Tài sn thuê thuc loi chuyên dùng mà ch có bên thuê có kh nng s dng
không cn có s thay đi, sa cha ln nào.

TSC thuê tài chính cng đc coi là TSC ca doanh nghip đc phn ánh
trên bng cân đi k toán. Doanh nghip có trách nhim, qun lý, s dng và trích
khu hao nh các TSC t có ca doanh nghip.
Thuê tài sn là quyn s dng đt thng là thuê hot đng vì quyn s dng đt
thng có thi gian s dng kinh t vô hn và quyn s hu s không chuyn giao cho
bên thuê khi ht thi hn thuê. S tin thuê tài sn là quyn s dng đt đc phân b
dn cho sut thi gian thuê.
Phân loi TSC theo quyn s hu giúp cho vic qun lý và t chc hch toán
TSC đc cht ch, chính xác, thúc đy vic s dng TSC có hiu qu cao nht.
c. Các cách phân loi khác
Ngoài các cách phân loi TSC k trên, trong qun lý và hch toán còn có th
phân loi TSC theo các tiêu thc sau:
- Phân loi TSC theo công dng kinh t: toàn b TSC đc chia làm 2 loi:

9
+ TSC s dng cho sn xut kinh doanh: là nhng tài sn c đnh do doanh
nghip s dng nhm phc trc tip cho hot đng sn xut ca mình. Loi này bao
gm nhà ca, vt kin trúc, thit b đng lc, truyn dn, máy móc sn xut,
+ TSC s dng ngoài sn xut kinh doanh (không mang tính cht sn xut): là
các tài sn sn dùng cho hot đng phù tr ca doanh nghip và nhng tài sn không
mang tính cht sn xut. Bao gm: Nhà ca và các thit b tip khách, các công trình
phúc li và TSC cho thuê. [2, tr.23]
Phân loi TSC theo công dng kinh t s giúp ngi qun lý thy đc kt cu
tài sn, nm đc trình đ trang b k thut ca đn v, t đó có các gii pháp hp lý
trong công tác qun lý TSC. Vì th phng pháp này đc thc hin rng rãi trong
công tác qun lý tài chính. Tuy vy thì phng pháp này cha phn ánh dc tình hình
s dng TSC ca đn v.
- Phân loi TSC theo tình hình s dng: thông qua tình hình s dng TSC ca
tng thi k TSC đc chia thành các loi:
+ TSC đang dùng: ây là nhng tài sn đang trc tip hay gián tip tham gia

vào quá trình sn xut kinh doanh to ra sn phm. Trong doanh nghip, t trng
TSC đã đa vào s dng so vi toàn b TSC hin có càng ln thì hiu qu s dng
TSC càng cao.
+ TSC cha cn dùng: là nhng tài sn vì nhiu nguyên nhân ch quan, khách
quan khác nhau cha th đa vào s dng nh: tài sn d tr, tài sn mua sm, xây
dng thit k cha đng b, tài sn trong giai đon lp ráp chy th.
+ TSC không cn dùng và ch thanh lý: là nhng tài sn h hng không s
dng đc hay còn s dng đc nhng lc hu v mt k thut đang ch đi đ gii
quyt. Nh vy có th thy rng cách phân loi này giúp ngi qun lý tng quát tình
hình v kh nng s dng tài sn, thc trng tài sn trong doanh nghip. [2, tr. 23]
1.1.2. Hao mòn ậ Khuăhao tƠiăsnăcăđnh trongădoanhănghip
1.1.2.1. Hao mòn
TSC trong quá trình tham gia vào sn xut, vn gi nguyên hình thái vt cht
ban đu nhng trong thc t do chu nh hng ca nhiu nguyên nhân khác nhau c
v khách quan ln ch quan khin TSC ca doanh nghip b gim dn v tính nng,
tác dng, công nng, công sut và do đó gim dn giá tr ca TSC, đó chính là hao
mòn TSC.
TSC ca doanh nghip b hao mòn di hai hình thc: hao mòn hu hình và
hao mòn vô hình.
Thang Long University Library

10
- Hao mòn hu hình.
Hao mòn hu hình ca TSC là s hao mòn v vt cht, v thi gian s dng và
giá tr ca TSC trong quá trình s dng. V mt vt cht đó là s hao mòn có th
nhn thy đc t s thay đi trng thái ban đu  các b phn, chi tit TSC di tác
dng ca ma sát, ti trng, nhit đ, hoá cht, V giá tr s dng, đó là s gim sút
v cht lng, tính nng k thut ban đu trong quá trình sn xut và cui cùng không
còn s dng dc na. Trong mt mc đ nht đnh mun khôi phc li giá tr s
dng ca nó phi tin hành sa cha, thay th các chi tit. V mt giá tr, đó là s gim

dn giá tr ca TSC cùng vi quá trình chuyn dch dn tng phn giá tr hao mòn
vào giá tr sn phm sn xut. i vi các TSC vô hình, hao mòn hu hình ch th
hin  mt giá tr.
Tc đ và mc đ hao mòn hu hình ca TSC trong nhiu giai đon khác nhau
ca vic s dng chúng cng tu thuc vào nhng điu kin khác nhau nh cht lng
ca vic thit k và xây dng TSC, loi và cht lng vt liu dùng đ ch to ra
TSC đó, ch đ bo qun, s dng TSC, trình đ tay ngh ca công nhân s dng
TSC đó, tc đ và tính cht kp thi ca vic sa cha TSC, điu kin bo qun,
diu kin t nhiên nh nhit đ, đ m không khí
Vic xác đnh rõ nguyên nhân ca nhng hào mòn hu hình TSC s giúp cho
các doanh nghip đa ra nhng bin pháp cn thit, hu hiu đ hn ch nó. [1, tr.118]
- Hao mòn vô hình.
ng thi vi s hao mòn hu hình ca TSC li có s hao mòn vô hình. Hao
mòn vô hình ca TSC là hao mòn thun tuý v mt giá tr ca TSC. Hao mòn vô
hình ca TSC có th do nhiu nguyên nhân.
Th nht là, s mt giá tr ca TSC do vic tái sn xut TSC cùng loi mi r
hn. Hình thc hao mòn vô hình này là kt qu ca vic tit kim hao phí lao đng xã
hi hình thành nên khi xây dng TSC.
Th hai là, hao mòn vô hình là s mt giá tr ca TSC do nng sut thp hn và
hiu qu kinh t li ít hn khi s dng so vi TSC mi sáng to hin đi hn v mt
k thut. Ngoài ra, TSC có th b mt giá tr hoàn toàn do chm dt chu k sng ca
sn phm, tt yu dn đn nhng TSC s dng đ ch to cng b lc hu, mt tác
dng. Hoc trong các trng hp MMTB, quy trình công ngh còn nm trên d án
thit k, các bn d tho phát minh song đã tr nên lc hu vào thi đim đó. iu này
cho thy hao mòn vô hình không ch xy ra đi vi TSC hu hình mà còn vi c các
TSC vô hình.
Nh vy không nhng hao mòn hu hình ca TSC làm cho mc khu hao và t

11
l khu hao có s thay đi mà ngay c hao mòn vô hình ca TSC cng làm cho mc

khu hao và t l khu hao có s thay đi nht đnh.
Nguyên nhân c bn ca hao mòn vô hình là s phát trin ca tin b khoa hc
k thut. Do đó bin pháp có hiu qu nht đ khc phc hao mòn vô hình là doanh
nghip phi coi trng đi mi khoa hc k thut công ngh, sn xut, ng dng kp
thi các thành tu tin b khoa hc k thut. iu này có ý ngha quyt đnh trong
vic to ra các li th cho doanh nghip trong cnh tranh trên th trng. [1, tr.119]
1.1.2.2. Khu hao tài sn c đnh
Khu hao TSC là vic chuyn dch dn giá tr hao mòn ca TSC vào chi phí
sn xut trong k theo phng pháp tính toán thích hp. Nói cách khác, Khu hao
TSC là vic tính toán và phân b mt cách có h thng nguyên giá ca TSC vào
chi phí kinh doanh theo thi gian s dng ca TSC và đm bo phù hp vi li ích
thu đc t tài sn đó trong quá trình s dng.
Khi tin hành khu hao TSC là nhm tích lu vn đ thc hin quá trình tái sn
xut gin đn và tái sn xut m rng TSC. Vì vy, vic lp nên qu khu hao TSC
là rt có ý ngha. ó là ngun tài chính quan trng đ giúp doanh nghip thng xuyên
thc hin vic đi mi tng b phn, nâng cp, ci tin và đi mi toàn b TSC.
Theo quy đnh hin nay ca nhà nc v vic qun lý vn c đnh ca các doanh
nghip thì khi cha có nhu cu đu t, mua sm, thay th TSC các doanh nghip
cng có th s dng linh hot qu khu hao đ đáp ng các nhu cu sn xut kinh
doanh ca doanh nghip theo nguyên tc hoàn tr.
Vic tính toán chính xác mc khu hao có ý ngha rt quan trng đi vi hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Nó phi phù hp vi mc đ hao mòn
ca TSC và đm bo thu hi đy đ giá tr vn đu t ban đu. Thc hin tt điu
này s đm bo tính chính xác ca giá thành sn phm, hn ch nh hng ca hao
mòn vô hình và góp phn vào vic bo toàn và tng vn c đnh. ng thi vic tính
toán đy đ, chính xác mc khu hao vào chi phí sn xut thì vic hch toán chi phí
sn xut kinh doanh ca doanh nghip mi bo đm chính xác đ đo lng chính xác
thu nhp ca doanh nghip. Hin nay, các doanh nghip mun tính đúng, tính đ chi
phí khu hao và giá thành sn phm thì bin pháp quan trng nht là phi không ngng
nâng cao hiu qu s dng các TSC.

1.1.2.3. Các phng pháp khu hao tài sn c đnh
a. Phng pháp khu hao tuyn tính c đnh (khu hao đng thng)
ây là phng pháp khu hao đn gin nht, đc s dng khá ph bin đ tính
khu hao các loi TSC có hình thái vt cht và không vt cht. Theo phng pháp
Thang Long University Library

12
này mc khu hao và t l khu hao hàng nm đc xác đnh theo mc không đi
trong sut thi gian s dng.
Mc trích khu hao TSC trung bình hàng nm đc xác đnh theo công thc sau:
M
kh
=
Nsd
NG
[2, tr.25]
Trong đó:
M
kh
:

Mc khu hao bình quân hàng nm ca TSC
NG: Nguyên giá TSC
Nsd: Thi gian s dng TSC (nm)
Nu doanh nghip trích khu hao cho tng tháng thì ly s khu hao phi trích c
nm chia cho 12 tháng. Trng hp thi gian s dng hay nguyên giá ca TSC thay
đi, doanh nghip phi xác đnh li mc khu hao trung bình ca TSC bng cách ly
giá tr còn li trên s k toán chia cho thi gian s dng xác đnh li hoc thi gian s
dng còn li ca TSC.
Mc trích khu hao cho nm cui cùng ca thi gian s dng TSC đc xác

đnh nguyên giá là hiu s gia nguyên giá tr TSC và khu hao ly k đã thc hin
tài sn đó. Thi hn s dng TSC là thi gian doanh nghip d kin s dng vào
hot đng kinh doanh trong điu kin bình thng phù hp vi thông s k thut –
kinh t ca TSC và các yu t khác có liên quan đn s hot đng ca TSC.
Trng hp có các yu t tác đng (nh vic nâng cp hay tháo d toàn b hay
mt s b phn TSC ) nhm kéo dài hoc rút ngn thi gian s dng TSC đã xác
đnh trc đó ca TSC ti thi đim hoàn thành nghip v phát sinh, phi lp biên
bn nêu rõ cn c làm thay đi thi gian s dng TSC.
Nhìn chung, phng pháp khu hao tuyn tính c đnh đc s dng ph bin là
do u đim ca nó. ây là phng pháp tính toán đn gin, d hiu. Mc khu hao
đc tính vào giá thành sn phm s n đnh và nh vy s to điu kin đnh giá
thành sn phm thun li, to li th cnh tranh cho doanh nghip. Các doanh nghip
s dng phng pháp khu hao tuyn tính c đnh cho tt c các loi TSC ca doanh
nghip thì s gim đc khi lng công tác tính toán, thun li cho vic lp k hoch
khu hao TSC ca doanh nghip. Tuy nhiên nhc đim ca phng pháp này là
không phn ánh chính xác mc đ hao mòn thc t ca TSC và đng thi giá thành
sn phm trong các thi k s dng TSC s không ging nhau. Hn na, do mang
tính bình quân nên kh nng thu hi vn đu t chm và nh vy không th hn ch
nh hng bt li ca hao mòn vô hình đi vi TSC trong doanh nghip.

13
b. Phng pháp khu hao theo s d gim dn
Theo phng pháp này s tin khu hao hàng nm đc tính bng cách ly t l
khu hao c đnh nhân vi giá tr còn li ca TSC có th đc xác đnh qua công thc:
M
ki
= T
kh
x G
đi

[2, tr.25]
Trong đó:
M
ki
: S tin khu hao TSC nm th i.
T
kh
: T l khu hao c đnh hàng nm ca TSC.
G
đi
: Giá tr còn li ca TSC  đu nm th i.
i : Th t hàng nm s dng TSC (i=1,n)
T l khu hao c đnh hàng nm ca TSC trong phng pháp này đc xác
đnh bng cách ly t l khu hao theo phng pháp tuyn tính c đnh x mt h s
nht đnh.
T
ck
= T
k
x H
s

Trong đó:
T
k
: T l khu hao theo phng pháp tuyn tính c đnh.
H
s
: H s
Các nhà kinh t trên th gii thng dùng h s H

s
này nh sau:
- TSC có thi hn s dng t 3 – 4 nm thì h s là 1,5.
- TSC có thi hn s dng t 5 – 6 nm thì h s là 2.
- TSC có thi hn s dng trên 6 nm thì h s là 2,5.
Phng pháp khu hao theo s d gim dn có nhng u đim c bn đó là phn
ánh chính xác hn mc hao mòn TSC vào giá tr sn phm, nhanh chóng thu hi vn
đu t mua sm TSC trong nhng nm đu s dng, hn ch đc nhng nh hng
bt li ca hao mòn vô hình. Tuy nhiên phng pháp này cng có nhc đim đó là
vic tính toán mc khu hao và t l khu hao hàng nm s phc tp hn, s tin trích
khu hao lu k đn nm cui cùng thi hn s dng TSC cng cha đ bù đp toàn
b giá tr đu t ban đu vào TSC ca doanh nghip.
c. Phng pháp khu hao gim dn kt hp vi phng pháp khu hao tuyn tính
c đnh
 khc phc nhc đim ca phng pháp khu hao tuyn tính c đnh cng
nh phng pháp khu hao gim dn, ngi ta thng s dng kt hp hai phng
Thang Long University Library

14
pháp trên. c đim ca phng pháp này là trong nm đu s dng, ngi ta s dng
phng pháp khu hao gim dn, còn nhng nm cui thì thc hin phng pháp khu
hao tuyn tính c đnh. Mc khu hao tuyn tính c đnh trong nhng nm cui ca
thi gian s dng TSC s bng tng giá tr còn li ca TSC chia cho s nm s
dng còn li.
Theo quy đnh hin nay ca Nhà nc thì TSC trong các doanh nghip (nht là
các các doanh nghip nhà nc) đc trích khu hao theo phng pháp đng thng,
ni dung nh sau:
- Cn c vào các quy đnh s xác đnh thi gian s dng ca TSC.
- Xác đnh mc trích khu hao trung bình hàng nm cho TSC theo công thc
di đây: [2, tr. 25]

Nguyên giá TSC
Mc trích khu hao trung bình hàng nm =
Thi gian s dng.
Thi gian s dng hay nguyên giá TSC thay đi, doanh nghip phi xác đnh
li mc khu hao TSC trung bình ca TSC bng cách ly giá tr còn li trên s sách
k toán chia cho thi gian s dng xác đnh li hoc thi gian s dng còn li (đc
xác đnh là chênh lch gia thi gian s dng đã đng ký và thi gian đã s dng) ca
TSC.
Mc trích khu hao cho nm cui cùng ca thi gian s dng TSC đc xác
đnh là hiu s gia nguyên giá TSC và khu hao lu k đã thc hin ca TSC đó.
Nh vy, vic nghiên cu các phng pháp khu hao TSC s giúp cho các
doanh nghip la chn phng pháp khu hao cho phù hp vi chin lc kinh doanh
ca doanh nghip, đ đm bo cho vic thu hi vn, bo toàn và nâng cao hiu qu s
dng vn trong doanh nghip.
1.1.3. VaiătròăcaătƠiăsnăcăđnh trongădoanhănghip
i vi bt c mt doanh nghip nào, khi tin hành hot đng kinh doanh mc
tiêu ti cao là ti đa hoá li nhun, ti đa hoá giá tr doanh nghip hay mc tiêu tng
trng. Quá trình hot đng kinh doanh ca doanh nghip thc cht là các hot đng
trao đi, là quá trình chuyn bin các tài sn trong doanh nghip theo chu trình chuyn
hóa tài sn thành tin.
TSC trong doanh nghip là nhng t liu lao đng ch yu có giá tr ln tham
gia vào nhiu chu k sn xut, còn giá tr ca nó thì đc chuyn dch tng phn vào
giá tr sn phm trong các chu k sn xut.

15
Trong quá trình hot đng ca doanh nghip, đc bit là các doanh nghip lnh
vc xây dng, giao thông, TSC đóng mt vai trò ti quan trng. Các loi TSC đu
có giá tr ln, thi gian s dng lâu dài, tham gia nhiu chu k sn xut kinh doanh,
nh hng trc tip ti vic đnh giá thành sn phm và xác đnh kt qu kinh doanh
ca doanh nghip. Bên cnh đó, TSC chim mt v trí c bn trong tng nng lc sn

xut ca doanh nghip, nh hng trc tip đn cht lng lao đng, đn yêu cu ca
t chc quá trình sn xut phi cân đi, nhp nhàng và liên tc.
Trong các doanh nghip thuc lnh vc xây dng giao thông, đi vi nhng đn
v có tim lc tài chính mnh, TSC thng đc mua và s hu hoàn toàn. Tuy
nhiên, vi đc thù MMTB thi công trong xây dng có giá rt đt, tr thành mt rào cn
ln đi vi kh nng thanh toán, vn có mt s lng các công ty không đ kh nng
mua sm mi, vì vy thuê tài chính là mt bin pháp hu hiu gii quyt vn đ này.
TSC là c s vt cht k thut ca doanh nghip, phn ánh nng lc sn xut
hin có và trình đ khoa hc k thut công ngh ca doanh nghip.
TSC trong đó bao gm máy móc thit b sn xut là điu kin quan trng và
cn thit đ tng sn lng, tng nng sut lao đng, gim chi phí sn xut, h giá
thành sn phm, to điu kin quan trng trong vic nâng cao tính cnh tranh cho các
sn phm ca doanh nghip trên th trng.
Xét v mt vn, giá tr ca TSC nói chung và MMTB nói riêng thng chim
t trng ln trong s tng vn sn xut kinh doanh ca doanh nghip và đòi hi phi
đc qun lý kim kê cht ch, s dng hp lý và có hiu qu.
TSC còn là ch tiêu quan trng đ đánh giá mc đ hin đi hóa và s chuyên
môn hóa công ngh mà cn c trên c s đó ngi ta phn nào đánh giá đc cht
lng sn phm và tính chuyên nghip ca doanh nghip. Mc đ hin đi hóa MMTB
nói riêng và TSC nói chung th hin th mnh, tim lc ca doanh nghip trong s
cnh tranh ca th trng.
1.2. HIUăQUăSăDNGăTÀIăSNăCăNHăVÀăPHỂNăTệCHăHIUăQU
SăDNGăTÀIăSNăCăNH
1.2.1. HiuăquăsădngătƠiăsnăcăđnh
Hiu qu s dng TSC phn ánh trình đ s dng TSC ca doanh nghip đ
đt đc kt qu cao nht vi chi phí v TSC là thp nht. Nâng cao hiu qu s
dng TSC chính là kt qu ca vic ci tin t chc lao đng và t chc sn xut,
hoàn chnh kt cu TSC, hoàn thin nhng khâu yu kém hoc lc hu ca quy trình
công ngh. ng thi, s dng có hiu qu TSC hin có là mt trong nhng bin
pháp tt nht đ s dng vn mt cách tit kim và hiu qu.

Thang Long University Library

16
Khi tin hành hot đng sn xut kinh doanh, mc tiêu ca bt c mt doanh
nghip nào cng là nhm ti đa hoá giá tr tài sn ca ch s hu, do vy mà vic s
dng tài sn nói chung hay TSC nói riêng mt cách có hiu qu tc là kinh doanh đt
t sut li nhun cao.
Hiu qu s dng tài sn ca doanh nghip là phm trù kinh t phn ánh trình đ
khai thác, s dng tài sn vào hot đng sn xut kinh doanh ca mình nhm mc tiêu
sinh li ti đa. Các doanh nghip đu c gng sao cho tài sn đc đa vào s dng
hp lý đ kim li cao nht đng thi luôn tìm các ngun tài tr, tng TSC hin có
đ m rng sn xut kinh doanh c v cht và lng, đm bo các mc tiêu mà doanh
nghip đ ra.
TSC là t liu lao đng quan trng đ to ra sn phm sn xut đc bit là trong
thi k tin b khoa hc k thut công ngh hin nay, máy móc đang dn thay th cho
rt nhiu công vic mà trc đây cn có con ngi. iu này cho thy vic nâng cao
hiu qu s dng TSC s góp phn đáng k đem li hiu qu kinh t cao cho các
doanh nghip.
TSC đc s dng hiu qu s góp phn làm tng doanh thu cng đng thi
tng li nhun. Do đó nâng cao hiu qu s dng hiu qu MMTB tc là MMTB đã
đc tn dng nng lc, TSC đc trang b hin đi phù hp đúng mc đích đã làm
cho s lng sn phm sn xut ra nhiu hn, phong phú hn nh vy doanh thu ca
doanh nghip s tng theo. Doanh thu tng lên kt hp vi chi phí sn xut gim do
tit kim đc nguyên, nhiên vt liu và các chi phí qun lý khác đã làm cho li nhun
ca doanh nghip tng lên so vi trc kia.
TSC đc s dng hiu qu s giúp cho doanh nghip bo toàn và phát huy
vn tt nht (đây là ngha v ca doanh nghip đ bo v li ích ca nhà nc v vn
đã đu t, là điu kin đ doanh nghip tn ti và phát trin, tng thu nhp cho ngi
lao đng và làm ngha v vi ngân sách Nhà nc) do tn dng đc công sut máy
móc, sp xp dây chuyn sn xut hp lý hn, vn đ khu hao TSC, trích lp qu

khu hao đc tin hành đúng đn, chính xác.
Hiu qu s dng TSC còn tng sc cnh tranh cho doanh nghip trên th
trng. Sc cnh tranh ca doanh nghip ph thuc vào li th cnh tranh ca doanh
nghip trong đó có li th v chi phí và tính khác bit ca sn phm.
TSC đc s dng có hiu qu làm cho khi lng sn phm to ra tng lên,
cht lng sn phm cng tng do MMTB có công ngh hin đi, sn phm nhiu
chng loi đa dng, phong phú đng thi chi phí ca doanh nghip cng gim và nh
vy to nên li th cnh tranh cho doanh nghip.