Dao động cơ học lý thuyết và bài tập đầy đủ

VŨ ĐÌNH HOÀNG

ĐT: 01689.996.187 – Email:
Họ và tên:
Lớp: Trường
BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC, LUYỆN THI ĐẠI HỌC
.





BẮC GIANG, 2015



CẤU TRÚC TÀI LIỆU
CHUYÊN ĐỀ 2: DAO ĐỘNG CƠ HỌC

CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
I. KIẾN THỨC CHUNG:

TÓM TẮT CÔNG THỨC
II: PHÂN DẠNG BÀI TẬP THƯỜNG GẶP.
DẠNG 1: TÌM CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG, THƯỜNG GẶP DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA
DẠNG 2: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA
DẠNG 3: TÌM THỜI GIAN VẬT ĐI TỪ LI ĐỘ X1 TỚI X 2
DẠNG 4: XÁC ĐỊNH QUÃNG ĐƯỜNG ĐI ĐƯỢC ( S, Smax, Smin)
DẠNG 5: BÀI TOÁN THỜI GIAN TRONG DĐ ĐH
DẠNG 6: XÁC ĐỊNH SỐ LẦN VẬT QUA LI ĐỘ X TRONG THỜI GIAN t
III. ĐỀ TRẮC NGHIỆM TỔNG HỢP
ĐÁP ÁN ĐỀ TRẮC NGHIỆM

CHỦ ĐỀ 2: CON LẮC LÒ XO
I: KIẾN THỨC.
II: CÁC DẠNG BÀI TẬP.
BÀI TOÁN 1: TÌM CÁC ĐẠI LƯỢNG THƯỜNG GẶP
BÀI TOÁN 2.: LIÊN QUAN ĐỘNG NĂNG, THẾ NĂNG CON LẮC LÒ XO
BÀI TOÁN 3: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH DAO ĐỘNG CỦA CON LẮC LÒ XO
BÀI TOÁN 4: TÌM ĐỘ BIẾN DẠNG, CHIỀU DÀI (MAX, MIN)
BÀI TOÁN 5: LỰC TRONG CON LẮC LÒ XO
BÀI TOÁN 6: CẮT, GHÉP LÒ XO NỐI TIẾP – SONG SONG - XUNG ĐỐI
BÀI TOÁN 7: SỰ THAY ĐỔI CHU KÌ, TẦN SỐ CON LẮC LÒ XO KHI m THAY ĐỔI
BÀI TOÁN 8: VA CHẠM
BÀI TOÁN 9: HỆ VẬT CÓ MA SÁT GẮN VÀO NHAU CÙNG DAO ĐỘNG.
III. ĐỀ TRẮC NGHIỆM TỔNG HỢP
ĐÁP ÁN ĐỀ TRẮC NGHIỆM
CHỦ ĐỀ 3: CON LẮC ĐƠN
I. KIẾN THỨC CHUNG:
TÓM TẮT CÔNG THỨC
II: PHÂN DẠNG BÀI TẬP
BÀI TOÁN 1: TÌM CÁC ĐẠI LƯỢNG THƯỜNG GẶP VỀ CON LẮC ĐƠN

BÀI TOÁN 2 : CẮT, GHÉP CHIỀU DÀI CON LẮC ĐƠN
BÀI TOÁN 3: CON LẮC ĐƠN BỊ VƯỚNG ĐINH, KẸP CHẶT
BÀI TOÁN 4: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH DAO ĐỘNG CON LẮC ĐƠN
BÀI TOÁN 5. VA CHẠM TRONG CON LẮC ĐƠN
BÀI TOÁN 6 : SỰ THAY ĐỔI CHU KỲ CON LẮC ĐƠN KHI THAY ĐỔI ĐỘ CAO h, ĐỘ SÂU d
BÀI TOÁN 7: SỰ THAY ĐỔI CHU KỲ CON LẮC ĐƠN KHI TĂNG GIẢM NHIỆT ĐỘ
BÀI TOÁN 8: CON LẮC ĐƠN CHỊU TÁC DỤNG NGOẠI LỰC
BÀI TOÁN 9: CON LẮC ĐƠN DAO ĐỘNG TRÙNG PHÙNG
BÀI TOÁN 10: CON LẮC ĐƠN ĐANG DAO ĐỘNG ĐỨT DÂY
BÀI TOÁN 11 : CON LẮC VẬT LÝ DĐĐH
III. ĐỀ TRẮC NGHIỆM TỔNG HỢP
ĐÁP ÁN ĐỀ TRẮC NGHIỆM
CHỦ ĐỀ 4: ĐỘ LỆCH PHA. TỔNG HỢP DAO ĐỘNG
PHƯƠNG PHÁP
CÁC VÍ DỤ MINH HỌA
ĐỀ TRẮC NGHIỆM TỔNG HỢP:
ĐÁP ÁN ĐỀ TRẮC NGHIỆM
CHỦ ĐỀ 5: CÁC LOẠI DAO ĐỘNG. CỘNG HƯỞNG CƠ
I. KIẾN THỨC CHUNG:
TÓM TẮT CÔNG THỨC
II: PHÂN DẠNG BÀI TẬP
Bài toán 1: Độ giảm biên độ trong dao động tắt dần chậm
Bài toán 2: Độ giảm cơ năng trong dao động tắt dần
BÀI TOÁN 3: Số dao động vật thực hiện được, số lần vật đi qua vị trí cân bằng và thời gian dao động
BÀI TOÁN 4: Tìm tốc độ cực đại của vật đạt được trong quá trình dao động
Dạng 5: Quãng đường vật đi được trong dao động tắt dần
BÀI TOÁN 6: CỘNG HƯỞNG CƠ
CHỦ ĐỀ 6: ÔN TẬP - DAO ĐỘNG CƠ HỌC
ĐỀ THI ĐAI HỌC + CAO ĐẲNG CÁC NĂM
DE KIEM TRA 20 CAU - DAP AN

DE KIEM TRA 45'
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
1


I. KIẾN THỨC CHUNG:
* Dao động cơ, dao động tuần hoàn
+ Dao động cơ là chuyển động qua lại của vật quanh 1 vị trí cân bằng.
+ Dao động tuần hoàn là dao động mà sau những khoảng thời gian bằng nhau vật trở lại vị trí
và chiều chuyển động như cũ (trở lại trạng thái ban đầu).
* Dao động tự do (dao động riêng)
+ Là dao động của hệ xảy ra dưới tác dụng chỉ của nội lực
+ Là dao động có tần số (tần số góc, chu kỳ) chỉ phụ thuộc các đặc tính của hệ không phụ
thuộc các yếu tố bên ngoài.
Khi đó: ω gọi là tần số góc riêng; f gọi là tần số riêng; T gọi là chu kỳ riêng
* Dao động điều hòa
+ Dao động điều hòa là dao động trong đó li độ của vật là một hàm côsin (hoặc sin) của thời
gian.
+ Phương trình dao động: x = Acos(ωt + ϕ) cm
Trong đó: x (m;cm hoặc rad): Li độ (toạ độ) của vật; cho biết độ lệch và chiều lệch của vật so
với VTCB.
A>0 (m;cm hoặc rad): Là biên độ (li độ cực đại của vật); cho biết độ lệch cực đại của
vật so với VTCB.
(ωt + ϕ) (rad): Là pha của dao động tại thời điểm t; cho biết trạng thái dao động (vị
trí và chiều chuyển động) của vật ở thời điểm t.
ϕ (rad): Là pha ban đầu của dao động; cho biết trạng thái ban đầu của vật.
ω (rad/s): Là tần số góc của dao động điều hoà; cho biết tốc độ biến thiên góc pha

+ Điểm P dao động điều hòa trên một đoạn thẳng luôn luôn có thể dược coi là hình chiếu của
một điểm M chuyển động tròn đều trên đường kính là đoạn thẳng đó.
* Chu kỳ, tần số của dao động điều hoà
+ Chu kì T(s): Là khoảng thời gian để thực hiện một dao động toàn phần.
Chính là khoảng thời gian ngắn nhất để vật trở lại vị trí và chiều chuyển động như cũ (trở
lại trạng thái ban đầu).
+ Tần số f(Hz):Là số dao động toàn phần thực hiện được trong một giây.
+ Liên hệ giữa ω, T và f: ω =
T
π
2
= 2πf.
* Vận tốc và gia tốc của vật dao động điều hoà
+ Vận tốc là đạo hàm bậc nhất của li độ theo thời gian: v = x' = - ωAsin(ωt + ϕ) = ωAcos(ωt
+ ϕ +
2
π
)
Vận tốc của vật dao động điều hòa biến thiên điều hòa cùng tần số nhưng sớm pha hơn
2
π

so với với li độ.
- Ở vị trí biên (x = ± A): Độ lớn |v|
min
= 0
- Ở vị trí cân bằng (x = 0): Độ lớn |v|
min
=ωA.
Giá trị đại số: v

max
= ωA khi v>0 (vật chuyển động theo chiều dương qua vị trí cân bằng)
CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
2
v
min
= -ωA khi v<0 (vật chuyển động theo chiều âm qua vị trí cân bằng)
+ Gia tốc là đạo hàm bậc nhất của vận tốc (đạo hàm bậc 2 của li độ) theo thời gian:
a = v' = x’’ = - ω
2
Acos(ωt + ϕ) = - ω
2
x
Gia tốc của vật dao động điều hòa biến thiên điều hòa cùng tần số nhưng ngược pha với li
độ (sớm pha
2
π
so với vận tốc).
Véc tơ gia tốc của vật dao động điều hòa luôn hướng về vị trí cân bằng và tỉ lệ với độ lớn
của li độ.
- Ở vị trí biên (x = ± A), gia tốc có độ lớn cực đại : |a|
max
= ω
2
A.
Giá trị đại số: a

max
=ω
2
A khi x=-A; a
min
=-ω
2
A khi x=A;.
- Ở vị trí cân bằng (x = 0)( gia tốc bằng 0 theo công thức; theo logic định luật newton tại
vtcb hợp lực = 0 => a = F/m = 0).
+ Đồ thị của dao động điều hòa là một đường hình sin.
+ Quỹ đạo dao động điều hoà là một đoạn thẳng.

TÓM TẮT CÔNG THỨC
1. Phương trình dao động: x = Acos(
ω
t +
ϕ
)
2. Vận tốc tức thời: v = -
ω
Asin(
ω
t +
ϕ
)

v

luôn cùng chiều với chiều chuyển động (vật chuyển động theo chiều dương thì v>0, theo

chiều âm thì v<0)
3. Gia tốc tức thời: a = -
ϖ
2
Acos(
ω
t +
ϕ
) = -
ω
2
x

a

luôn hướng về vị trí cân bằng
4. Vật ở VTCB: x = 0; v
Max
=
ω
A; a
Min
= 0
Vật ở biên: x = ±A; v
Min
= 0; a
Max
=
ω
2

A
5. Hệ thức độc lập:
2 2 2
( )
v
A x
ω
= +

a = -
ω
2
x
6. Cơ năng:
2 2
đ
1
W W W
2
t
m A
ω
= + =

Với
2 2 2 2 2
đ
1 1
W sin ( ) Wsin ( )
2 2

mv m A t t
ω ω ϕ ω ϕ
= = + = +


2 2 2 2 2 2
1 1
W ( ) W s ( )
2 2
t
m x m A cos t co t
ω ω ω ϕ ω ϕ
= = + = +

7. Dao động điều hoà có tần số góc là
ω
, tần số f, chu kỳ T. Thì động năng và thế năng biến
thiên với tần số góc 2
ω
, tần số 2f, chu kỳ T/2
8. Động năng và thế năng trung bình trong thời gian nT/2 ( n - N
*
,
T là chu kỳ dao động) là:
2 2
W 1
2 4
m A
ω
=

9. Khoảng thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí có li độ x
1
đến x
2
A
-A
x1x2
M2
M1
M'1
M'2
O
∆ϕ
∆ϕ
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
3

2 1
t
ϕ ϕ
ϕ
ω ω
−
∆
∆ = =
với

1
1
2
2
s
s
x
co
A
x
co
A
ϕ
ϕ

=




=


và (
1 2
0 ,
ϕ ϕ π
≤ ≤
)
10. Chiều dài quỹ đạo: 2A

11. Quãng đường đi trong 1 chu kỳ luôn là 4A; trong 1/2 chu kỳ luôn là 2A
Quãng đường đi trong l/4 chu kỳ là A khi vật đi từ VTCB đến vị trí biên hoặc ngược lại
12. Quãng đường vật đi được từ thời điểm t
1
đến t
2
.
Xác định:
1 1 2 2
1 1 2 2
Acos( ) Acos( )
à
sin( ) sin( )
x t x t
v
v A t v A t
ω ϕ ω ϕ
ω ω ϕ ω ω ϕ
= + = +
 
 
= − + = − +
 
(v
1
và v
2
chỉ cần xác định dấu)
Phân tích: t
2

– t
1
= nT +
∆
t (n N; 0 ≤
∆
t < T)
Quãng đường đi được trong thời gian nT là S
1
= 4nA, trong thời gian
∆
t là S
2
.
Quãng đường tổng cộng là S = S
1
+ S
2
Lưu ý: + Nếu
∆
t = T/2 thì S
2
= 2A
+ Tính S
2
bằng cách định vị trí x
1
, x
2
và chiều chuyển động của vật trên trục Ox

+ Trong một số trường hợp có thể giải bài toán bằng cách sử dụng mối liên hệ giữa dao động
điều hoà và chuyển động tròn đều sẽ đơn giản hơn.
+ Tốc độ trung bình của vật đi từ thời điểm t
1
đến t
2
:
2 1
tb
S
v
t t
=
−
với S là quãng đường tính
như trên.
13. Bài toán tính quãng đường lớn nhất và nhỏ nhất vật đi được trong khoảng thời gian 0 <
∆
t < T/2.
Vật có vận tốc lớn nhất khi qua VTCB, nhỏ nhất khi qua vị trí biên nên trong cùng một
khoảng thời gian quãng đường đi được càng lớn khi vật ở càng gần VTCB và càng nhỏ khi
càng gần vị trí biên.
Sử dụng mối liên hệ giữa dao động điều hoà và chuyển đường tròn đều.
Góc quét
t
∆
=
∆
.
ω

ϕ

Quãng đường lớn nhất khi vật đi từ M
1
đến M
2
đối xứng qua trục sin (hình 1)

ax
2A sin
2
M
S
ϕ
∆
=

Quãng đường nhỏ nhất khi vật đi từ M
1
đến M
2
đối xứng qua trục cos (hình 2)
2 (1 os )
2
Min
S A c
ϕ
∆
= −

Lưu ý: + Trong trường hợp
∆
t > T/2
Tách
'
2
T
t n t
∆ = + ∆
trong đó
*
;0 '
2
T
n N t
∈ < ∆ <

Trong thời gian
2
T
n
quãng đường luôn là 2Na
Trong thời gian
∆
t’ thì quãng đường lớn nhất, nhỏ nhất tính như trên.
+ Tốc độ trung bình lớn nhất và nhỏ nhất của trong khoảng thời gian

∆
t:
A

-
A

M

M

1
2
O

P

x
x
O

2
1
M

M

-
A

A

P

2
1
P
P

2
ϕ
∆
2
ϕ
∆
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
4

ax
ax
M
tbM
S
v
t
=
∆

và
Min
tbMin
S
v
t
=
∆
với S
Max
; S
Min
tính như trên.
13. Các bước lập phương trình dao động dao động điều hoà:
* Tính
ϕ

* Tính A
* Tính
ϕ
dựa vào điều kiện đầu: lúc t = t
0
(thường t
0
= 0)
0
0
Acos( )
sin( )
x t

v A t
ω ϕ
ϕ
ω ω ϕ
= +

⇒

= − +


Lưu ý: + Vật chuyển động theo chiều dương thì v > 0, ngược lại v < 0
+ Trước khi tính
ϕ
cần xác định rõ
ϕ
thuộc góc phần tư thứ mấy của đường
tròn lượng giác (thường lấy -π <
ϕ
≤ π)
14. Các bước giải bài toán tính thời điểm vật đi qua vị trí đã biết x (hoặc v, a, W
t
, W
đ
, F) lần
thứ n
* Giải phương trình lượng giác lấy các nghiệm của t (Với t > 0 thuộc phạm vi giá trị
của k )
* Liệt kê n nghiệm đầu tiên (thường n nhỏ)
* Thời điểm thứ n chính là giá trị lớn thứ n

Lưu ý:+ Đề ra thường cho giá trị n nhỏ, còn nếu n lớn thì tìm quy luật để suy ra nghiệm thứ
n
+ Có thể giải bài toán bằng cách sử dụng mối liên hệ giữa dao động điều hoà và
chuyển động tròn đều
15. Các bước giải bài toán tìm số lần vật đi qua vị trí đã biết x (hoặc v, a, W
t
, W
đ
, F) từ thời
điểm t
1
đến t
2
.
* Giải phương trình lượng giác được các nghiệm
* Từ t
1
< t ≤ t
2
thuộc Phạm vi giá trị của (Với k  Z)
* Tổng số giá trị của k chính là số lần vật đi qua vị trí đó.
Lưu ý: + Có thể giải bài toán bằng cách sử dụng mối liên hệ giữa dao động điều hoà và
chuyển động tròn đều.
+ Trong mỗi chu kỳ (mỗi dao động) vật qua mỗi vị trí biên 1 lần còn các vị trí khác 2
lần.
16. Các bước giải bài toán tìm li độ, vận tốc dao động sau (trước) thời điểm t một khoảng
thời gian
∆
t.
Biết tại thời điểm t vật có li độ x = x

0
.
* Từ phương trình dao động điều hoà: x = Acos(wt +
ϕ
) cho x = x
0
Lấy nghiệm
∆
t +  =  với
0
α π
≤ ≤
ứng với x đang giảm (vật chuyển động theo
chiều âm vì v < 0) hoặc t +  = -  ứng với x đang tăng (vật chuyển động theo chiều
dương)
* Li độ và vận tốc dao động sau (trước) thời điểm đó t giây là

x Acos( )
Asin( )
t
v t
ω α
ω ω α
= ± ∆ +


= − ± ∆ +

hoặc
x Acos( )

Asin( )
t
v t
ω α
ω ω α
= ± ∆ −


= − ± ∆ −



17. Dao động có phương trình đặc biệt:
* x = a
ω
Acos(
ω
t +
ϕ
)với a = const
Biên độ là A, tần số góc là
ω
, pha ban đầu 
x là toạ độ, x
0
= Acos(
ω
t +
ϕ
)là

li độ.
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
5
Toạ độ vị trí cân bằng x = a, toạ độ vị trí biên x = a  A
Vận tốc v = x’ = x
0
’, gia tốc a = v’ = x” = x
0
”
Hệ thức độc lập: a = -
ω
2
x
0


2 2 2
0
( )
v
A x
ω
= +

* x = a
ω
Acos

2
(
ω
t +
ϕ
) (ta hạ bậc)
Biên độ A/2; tần số góc 2
ω
, pha ban đầu 2
ϕ


II: PHÂN DẠNG BÀI TẬP THƯỜNG GẶP.

DẠNG 1: TÌM CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG, THƯỜNG GẶP DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA

Phương pháp.
+ Muốn xác định x, v, a, F
ph
ở một thời điểm hay ứng với pha dã cho ta chỉ cần thay t hay
pha đã cho vào các công thức :
. ( . )
x Acos t
ω ϕ
= +
hoặc
.sin( . )
x A t
ω ϕ
= +

;
. .sin( . )
v A t
ω ω ϕ
= − +
hoặc
. . ( . )
v A cos t
ω ω ϕ
= +

2
. . ( . )
a A cos t
ω ω ϕ
= − +
hoặc
2
. .sin( . )
a A t
ω ω ϕ
= − +
và
.
ph
F k x
= −
.
+ Nếu đã xác định được li độ x, ta có thể xác định gia tốc, lực phục hồi theo biểu thức như
sau :

2
.
a x
ω
= −
và
2
. . .
ph
F k x m x
ω
= − = −

+ Chú ý : - Khi
0; 0;
ph
v a F o
≻ ≻ ≻
: Vận tốc, gia tốc, lực phục hồi cùng chiều với chiều
dương trục toạ độ.
- Khi
0; 0; 0
ph
v a F
≺ ≺ ≺
: Vận tốc , gia tốc, lực phục hồi ngược chiều với chiều
dương trục toạ độ.


* VÍ DỤ MINH HỌA:

VD1
1. Cho các phương trình dao động điều hoà như sau. Xác định A, ω, ϕ, f của các dao động
điều hoà đó?
a)
5. os(4. . )
6
x c t
π
π
= +
(cm). b)
5. os(2. . )
4
x c t
π
π
= − +
(cm).
c)
5. os( . )
x c t
π
= −
(cm). d)
10.sin(5. . )
3
x t
π
π

= +
(cm).
2. Phương trình dao động của một vật là: x = 6cos(4πt +
6
π
) (cm), với x tính bằng cm, t tính
bằng s. Xác định li độ, vận tốc và gia tốc của vật khi t = 0,25 s.

HD:
a)
5. os(4. . )
6
x c t
π
π
= +
(cm).
5( ); 4. ( / ); ( );
6
A cm Rad s Rad
π
ω π ϕ
⇒ = = =

2. 2. 1 1
0,5( ); 2( )
4. 0,5
T s f Hz
T
π π

ω π
= = = = = =


Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
6
b)
5.
5. os(2. . ) 5. os(2. . ) 5. os(2. . ).
4 4 4
x c t c t c t
π π π
π π π π
= − + = + + = +
(cm).
5.
5( ); 2. ( / ); ( )
4
A cm rad s Rad
π
ω π ϕ
⇒ = = =
2. 1
1( ); 1( ).
T s f Hz
T
π

ω
⇒ = = = =

c)
5. os( . )( ) 5. os( . )( )
x c t cm c t cm
π π π
= − = +

2.
5( ); ( / ); ( ); 2( ); 0,5( ).
A cm Rad s Rad T s f Hz
π
ω π ϕ π
π
⇒
= = = = = =

d)
10.sin(5. . ) 10. os(5. . ) 10. os(5. . )
3 3 2 6
x t cm c t cm c t cm
π π π π
π π π
= + = + − = −
.
2. 1
10( ); 5. ( / ); ( ); 0.4( ); 2,5( )
6 5. 0,4
A cm Rad s Rad T s f Hz

π π
ω π ϕ
π
⇒
= = = = = = =
.
2. Khi t = 0,25 s thì x = 6cos(4π.0,25 +
6
π
) = 6cos
6
7
π
= - 3
3
(cm);
v = - 6.4πsin(4πt +
6
π
) = - 6.4πsin
6
7
π
= 37,8 (cm/s); a = - ω
2
x = - (4π)
2
. 3
3
= - 820,5

(cm/s
2
).

VD2. Một vật nhỏ khối lượng 100 g dao động điều hòa trên quỹ đạo thẳng dài 20 cm với tần
số góc 6 rad/s. Tính vận tốc cực đại và gia tốc cực đại của vật.
HD: Ta có: A =
2
L
=
2
20
= 10 (cm) = 0,1 (m); v
max
= ωA = 0,6 m/s; a
max
= ω
2
A = 3,6 m/s
2
.

VD3. Một vật dao động điều hoà trên quỹ đạo dài 40 cm. Khi ở vị trí có li độ x = 10 cm vật
có vận tốc 20π
3
cm/s. Tính vận tốc và gia tốc cực đại của vật.
HD.
Ta có: A =
2
L

=
2
40
= 20 (cm); ω =
22
xA
v
−
= 2π rad/s; v
max
= ωA = 2πA = 40π cm/s;
a
max
= ω
2
A = 800 cm/s
2
.

VD4. Một chất điểm dao động điều hoà với chu kì 0,314 s và biên độ 8 cm. Tính vận tốc của
chất điểm khi nó đi qua vị trí cân bằng và khi nó đi qua vị trí có li độ 5 cm.
HD;
Ta có: ω =
314,0
14,3.22
=
T
π
= 20 (rad/s). Khi x = 0 thì v = ± ωA = ±160 cm/s.
Khi x = 5 cm thì v = ± ω

22
xA −
= ± 125 cm/s.

VD5. Một chất điểm dao động theo phương trình: x = 2,5cos10t (cm). Vào thời điểm nào thì
pha dao động đạt giá trị
3
π
. Lúc ấy li độ, vận tốc, gia tốc của vật bằng bao nhiêu?
HD.
Ta có: 10t =
3
π
 t =
30
π
(s). Khi đó x = Acos
3
π
= 1,25 (cm); v = - ωAsin
3
π
= - 21,65 (cm/s);
a = - ω
2
x = - 125 cm/s
2
.

phương trình: x = 5cos(4πt + π) (cm). Vật đó đi VD6. Một vật dao động điều hòa với

Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
7
qua vị trí cân bằng theo chiều dương vào những thời điểm nào? Khi đó độ lớn của vận tốc
bằng bao nhiêu?
HD :
Khi đi qua vị trí cân bằng thì x = 0  cos(4πt + π) = 0 = cos(±
2
π
). Vì v > 0 nên 4πt + π = -
2
π
+ 2kπ  t = -
3
8
+ 0,5k với k ∈ Z. Khi đó |v| = v
max
= ωA = 62,8 cm/s.

VD7. Một vật nhỏ có khối lượng m = 50g, dao động điều hòa với phương trình:
x = 20cos(10πt +
2
π
) (cm). Xác định độ lớn và chiều của các véc tơ vận tốc, gia tốc và lực
kéo về tại thời điểm t = 0,75T.
HD.
Khi t = 0,75T =
0,75.2

π
ω
= 0,15 s thì x = 20cos(10π.0,15 +
2
π
) = 20cos2π = 20 cm;
v = - ωAsin2π = 0; a = - ω
2
x = - 200 m/s
2
; F = - kx = - mω
2
x = - 10 N; a và F đều có giá trị
âm nên gia tốc và lực kéo về đều hướng ngược với chiều dương của trục tọa độ.

VD8. Một vật dao động điều hòa theo phương ngang với biên độ
2
cm và với chu kì 0,2 s.
Tính độ lớn của gia tốc của vật khi nó có vận tốc 10
10
cm/s.
HD.
Ta có: ω =
2
T
π
= 10π rad/s; A
2
= x
2

+
2
2
v
ω
=
2 2
2 4
v a
ω ω
+
 |a| =
4 2 2 2
A v
ω ω
−
= 10 m/s
2
.

VD9. Một vật dao động điều hòa với phương trình: x = 20cos(10πt +
2
π
) (cm). Xác định thời
điểm đầu tiên vật đi qua vị trí có li độ x = 5 cm theo chiều ngược chiều với chiều dương kể
từ thời điểm t = 0.
HD.
Ta có: x = 5 = 20cos(10πt +
2
π

)  cos(10πt +
2
π
) = 0,25 = cos(±0,42π).
Vì v < 0 nên 10πt +
2
π
= 0,42π + 2kπ  t = - 0,008 + 0,2k; với k ∈ Z. Nghiệm dương nhỏ
nhất trong họ nghiệm này (ứng với k = 1) là 0,192 s.
lưu ý : có thể giải nhanh bằng đtlg

VD10. Một vật dao động điều hòa với phương trình: x = 4cos(10πt -
3
π
) (cm). Xác định thời
điểm gần nhất vận tốc của vật bằng 20π
3
cm/s và đang tăng kể từ lúc t = 0.
HD.
Ta có: v = x’ = - 40πsin(10πt -
3
π
) = 40πcos(10πt +
6
π
) = 20π
3

 cos(10πt +
6

π
) =
3
2
= cos(±
6
π
). Vì v đang tăng nên: 10πt +
6
π
= -
6
π
+ 2kπ
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
8
 t = -
1
30
+ 0,2k. Với k ∈ Z. Nghiệm dương nhỏ nhất trong họ nghiệm này là t =
6
1
s.
lưu ý : có thể giải nhanh bằng đtlg

VD11. Cho các chuyển động được mô tả bởi các phương trình sau:
a)

5. ( . ) 1
x cos t
π
= +
(cm) b)
2
2.sin (2. . )
6
x t
π
π
= +
(cm) c)
3.sin(4. . ) 3. (4. . )
x t cos t
π π
= +
(cm)
Chứng minh rằng những chuyển động trên đều là những dao động điều hoà. Xác định biên
độ, tần số, pha ban đầu, và vị trí cân bằng của các dao động đó.
HD:
a)
5. ( . ) 1
x cos t
π
= +

1 5. ( . )
x cos t
π

⇒
− =
.
Đặt x-1 = X. ta có
5. os( . )
X c t
π
=

⇒
Đó là một dao động điều hoà
Với
5( ); 0,5( ); 0( )
2. 2.
A cm f Hz Rad
ω π
ϕ
π π
= = = = =

VTCB của dao động là :
0 1 0 1( ).
X x x cm
= ⇔ − =
⇒
=

b)
2
2.sin (2. . ) 1 (4. . )

6 3
x t cos t
π π
π π
= + = − +

Đặt X = x-1
os(4. . ) os(4 )
6 3
X c t c t
π π
π π
⇒ = − − = +

⇒
Đó là một dao động điều hoà.
Với
4.
1( ); 2( ); ( )
2. 2. 3
A cm f s Rad
ω π π
ϕ
π π
= = = = =

c)
3.sin(4. . ) 3. (4. . ) 3.2sin(4. ). ( ) 3. 2.sin(4.
. )( ) 3 2 os(4. . )( )
4 4 4 4

x t cos t t cos x t cm c t cm
π π π π
π π π π π
= + = + − ⇒ = + = −

⇒
Đó là một dao động điều hoà. Với
4.
3. 2( ); 2( ); ( )
2. 4
A cm f s Rad
π π
ϕ
π
= = = = −

VD12. Một chất điểm có khối lượng m = 100g dao động điều hoà theo phương trình :
5.sin(2. . )
6
x t
π
π
= +
(cm) . Lấy
2
10.
π
≈
Xác định li độ, vận tốc, gia tốc, lực phục hồi trong các
trường hợp sau :

a) Ở thời điểm t = 5(s).
b) Khi pha dao động là 120
0
.
HD: Từ phương trình
5.sin(2. . )
6
x t
π
π
= +
(cm)
5( ); 2. ( / )
A cm Rad s
ω π
⇒
= =

Vậy
2 2
. 0,1.4. 4( / ).
k m N m
ω π
= = ≈

Ta có
'
. . ( . ) 5.2. . (2. . ) 10. . (2. . )
6 6
v x A cos t cos t cos t

π π
ω ω ϕ π π π π
= = + = + = +

a) Thay t= 5(s) vào phương trình của x, v ta có :

5.sin(2. .5 ) 5.sin( ) 2,5( ).
6 6
x cm
π π
π
= + = =


3
10. . (2. .5 ) 10. . ( ) 10. . 5. 30
6 6 2
v cos cos
π π
π π π π
= + = = =
(cm/s).

2 2
2 2
. 4. .2,5 100( ) 1( )
cm m
a x
s s
ω π

= − = − = − = −
.
Dấu “ – “ chứng tỏ gia tốc ngược chiều với chiều dương trục toạ độ.
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
9

2
. 4.2,5.10 0,1( ).
ph
F k x N
−
= − = − = −

Dấu “ – “ chứng tỏ Lực phục hồi ngược chiều với chiều dương trục toạ độ.
b) Khi pha dao động là 120
0
thay vào ta có :
- Li độ :
0
5.sin120 2,5. 3
x = =
(cm).
- Vận tốc :
0
10. . 120 5.
v cos
π π

= = −
(cm/s).
- Gia tốc :
2 2
. 4. .2,5. 3 3
a x
ω π
= − = − = −
(cm/s
2
).
- Lực phục hồi :
. 4.2,5. 3 0,1. 3
ph
F k x= − = − = −
(N).

VD 13. Toạ độ của một vật biến thiên theo thời gian theo định luật :
4. (4. . )
x cos t
π
=
(cm).
Tính tần số dao động , li độ và vận tốc của vật sau khi nó bắt đầu dao động được 5 (s).
HD: Từ phương trình
4. (4. . )
x cos t
π
=
(cm)

Ta có :
4 ; 4. ( / ) 2( )
2.
A cm Rad s f Hz
ω
ω π
π
= = ⇒ = =
.
- Li độ của vật sau khi dao động được 5(s) là :
4. (4. .5) 4
x cos
π
= =
(cm).
Vận tốc của vật sau khi dao động được 5(s) là :
'
4. .4.sin(4. .5) 0
v x
π π
= = − =
cm/s

DẠNG 2: VIẾT PHƯƠNG TRÌNH DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA


PHƯƠNG PHÁP:
Chọn hệ quy chiếu:
+ Trục ox
+ gốc toạ độ tại VTCB

+ Chiều dương
+ gốc thời gian
Phương trình dao động có dạng: x = Acos(ωt + ϕ) cm
Phương trình vận tốc: v = -Aωsin(ωt + ϕ) cm/s
1.Xác định tần số góc
ω
: (
ω
>0)
+ ω = 2πf =
2
T
π
, với
t
T
N
∆
=
, N: tống số dao động
+ Nếu con lắc lò xo:
k
m
ω
=
, ( k: N/m, m: kg)
+ khi cho độ giản của lò xo ở VTCB
∆
ℓ
:

.
k g
k mg
m
∆ =
⇒
=
∆
ℓ
ℓ

g
ω
⇒ =
∆
ℓ

+
2 2
v
A x
ω
=
−

2) Xác định biên độ dao động A:(A>0)
+ A=
2
d
, d: là chiều dài quỹ đạo của vật dao động

+ Nếu đề cho chiều daig lớn nhất và nhở nhất của lò xo:
min
2
max
A
−
=
ℓ ℓ

+ Nếu đề cho ly độ x ứng với vận tốc v thì ta có: A =
2
2
2
v
x
ω
+

Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
10
(nếu buông nhẹ v = 0)
+ Nếu đề cho vận tốc và gia tốc:
2 2
2
2 4
v a
A

ω ω
= +

+ Nếu đề cho vận tốc cực đại: V
max
thì:
Max
v
A
ω
=

+ Nếu đề cho gia tốc cực đại a
Max
: thì
2
Max
a
A
ω
=

+ Nếu đề cho lực phục hồi cực đại F
max
thì →
max
F
= kA
+ Nếu đề cho năng lượng của dao động Wthì →
2W

A
k
=

3) Xác định pha ban đầu
ϕ
: (
π ϕ π
− ≤ ≤
)
Dựa vào cách chọn gốc thời gian để xác định ra ϕ
Khi t=0 thì
0
0
x x
v v
=


=

⇔

0
0
x Acos
v A sin
ϕ
ω ϕ
=



= −


0
0
os
sin
x
c
A
v
A
ϕ
ϕ
ω

=


⇒


=


ϕ
⇒
= ?

+ Nếu lúc vật đi qua VTCB thì
0
0 Acos
v A sin
ϕ
ω ϕ
=


= −

0
os 0
0
sin
c
v
A
ϕ
ω ϕ
=


⇒

= − >


?
?

A
ϕ
=

⇒

=


+ Nếu lúc buông nhẹ vật
0
0
x Acos
A sin
ϕ
ω ϕ
=


= −


0
0
cos
sin 0
x
A
ϕ
ϕ


= >

⇒


=

?
?
A
ϕ
=

⇒

=


Chú ý:
khi thả nhẹ, buông nhẹ vật v
0
= 0 , A=x
Khi vật đi theo chiều dương thì v>0 (Khi vật đi theo chiều âm thì v<0)
Pha dao động là: (ωt + ϕ)
sin(x) = cos(x-
2
π
)
-cos(x) = cos(x+

π
)

VÍ DỤ MINH HỌA:
VD1. Một con lắc lò xo dao động điều hòa với biên độ A = 5cm, chu kỳ T = 0,5s. Viết
phương trình dao động của con lắc trong các trường hợp:
a) t = 0 , vật qua VTCB theo chiều dương.
b) t = 0 , vật cách VTCB 5cm, theo chiều dương.
c) t = 0 , vật cách VTCB 2,5cm, đang chuyển động theo chiều dương.
Lời Giải
Phương trình dao động có dạng :
.sin( . )
x A t
ω ϕ
= +
.
Phương trình vận tốc có dạng :
'
. . ( . )
v x A cos t
ω ω ϕ
= = +
.
Vận tốc góc :
2. 2.
4 ( / )
0,5
Rad s
T
π π

ω π
= = =
.
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
11
a) t = 0 ;
0
0
.sin
. .
x A
v A cos
ϕ
ω ϕ
=
=

⇔

0
0 5.sin
5.4. . 0
v cos
ϕ
π ϕ
=
=

≻

0
ϕ
⇒
=
. Vậy
5.sin(4. . )
x t
π
=
(cm).
b) t = 0 ;
0
0
.sin
. .
x A
v A cos
ϕ
ω ϕ
=
=

⇔

0
5 5.sin
5.4. . 0
v cos

ϕ
π ϕ
=
=
≻

( )
2
rad
π
ϕ
⇒ =
.
Vậy
5.sin(4. . )
2
x t
π
π
= +
(cm).
c) t = 0 ;
0
0
.sin
. .
x A
v A cos
ϕ
ω ϕ

=
=

⇔

0
2,5 5.sin
5.4. . 0
v cos
ϕ
π ϕ
=
=
≻

( )
6
rad
π
ϕ
⇒
=
.
Vậy
5.sin(4. . )
6
x t
π
π
= +

(cm).
VD 2. Một vật dao động điều hòa với chu kỳ T = 1(s). Lúc t = 2,5(s), vật qua vị trí có li độ
5. 2
x
= −
(cm) với vận tốc
10. . 2
v
π
= −
(cm/s). Viết phương trình dao đ
ộng của con lắc.
HD.
Phương trình dao động có dạng :
.sin( . )
x A t
ω ϕ
= +
.
Phương trình vận tốc có dạng :
'
. . ( . )
v x A cos t
ω ω ϕ
= = +
.
Vận tốc góc :
2. 2.
2 ( / )
1

Rad s
T
π π
ω π
= = =
.
ADCT :
2
2 2
2
v
A x
ω
= +

2 2
2 2
2 2
( 10. . 2)
( 5. 2)
(2. )
v
A x
π
ω π
−
⇒
= + = − +
= 10 (cm).
Điều kiện ban đầu : t = 2,5(s) ;

.sin
. .
x A
v A cos
ϕ
ω ϕ
=
=

⇔

5. 2 .sin
10. . 2 .2. .
A
A cos
ϕ
π π ϕ
− =
− =


tan 1
ϕ
⇒
=

( )
4
rad
π

ϕ
⇒
=
. Vậy
10.sin(2. . )
4
x t
π
π
= +
(cm).
VD3. Một vật có khối lượng m = 100g được treo vào đầu dưới của một lò xo có độ cứng k =
100(N/m). Đầu trên của lò xo gắn vào một điểm cố định. Ban đầu vật được giữ sao cho lò xo
không bị biến dạng. Buông tay không vận tốc ban đầu cho vật dao động. Bỏ qua ma sát, coi
vật dđđh. Viết phương trình dao động của vật. Lấy g = 10 (m/s
2
);
2
10
π
≈
.
HD.
Phương trình dao động có dạng :
.sin( . )
x A t
ω ϕ
= +
.
⇒

100
10.
0,1
k
m
ω π
= = =
(Rad/s).
Tại VTCB lò xo dãn ra một đoạn là :
2
. 0,1.10
10 ( ) 1 1
100
m g
l m cm A l cm
k
−
∆ = = = =
⇒
= ∆ =
.
Điều kiện ban đầu t = 0 , giữ lò xo sao cho nó không biến dạng tức x
0
= -
l
∆
. Ta có
t = 0 ;
0

0
1 .sin
. . 0
x l A
v A cos
ϕ
ω ϕ
= −∆ = − =
=
≻

( )
2
rad
π
ϕ
⇒ = − . Vậy
sin(10. . )
2
x t
π
π
= −
(cm).
VD 4. Một vật dao động điều hoà dọc theo trục Ox. Lúc vật qua vị trí có li độ
2
x
= −
(cm)
thì có vận tốc

. 2
v
π
= −
(cm/s) và gia tốc
2
2.
a
π
=
(cm/s
2
). Chọn gốc toạ độ ở vị trí trên. Viết
phương trình dao động của vật dưới dạng hàm số cosin.
HD.
Phương trình có dạng : x = A.cos(
.
t
ω ϕ
+
).
Phương trình vận tốc : v = - A.
.sin( . )
t
ω ω ϕ
+
.
Phương trình gia tốc : a= - A.
2
. ( . )

cos t
ω ω ϕ
+
.
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
12
Khi t = 0 ; thay các giá trị x, v, a vào 3 phương trình đó ta có :
2 2
2 . ; . 2 . .sin ; . 2 .
x Acos v A a Acos
ϕ π ω ϕ π ω ϕ
= − = = − = − = = −
.
Lấy a chia cho x ta được :
( / )
rad s
ω π
=
.
Lấy v chia cho a ta được :
3.
tan 1 ( )
4
rad
π
ϕ ϕ
= − ⇒ =

(vì
cos
ϕ
< 0 )
2
A cm
⇒
=
. Vậy :
3.
2. OS( . )
4
x C t
π
π
= +
(cm).


DẠNG 3: TÌM THỜI GIAN VẬT ĐI TỪ LI ĐỘ X
1
TỚI X
2

PHƯƠNG PHÁP:
Ta dùng mối liên hệ giữa dao động điều hoà và chuyển động tròn đều để tính.
Khi vật dao động điều hoà từ x
1
đến x
2

thì tương ứng với chât điểm chuyển động tròn
đều từ M đến N (chú ý x
1
và x
2
là hình chiếu vuông góc của M và N lên trục OX)
Thời gian ngắn nhất vật dao động đi từ x
1
đến x
2
bằng thời gian chuyển động tròn đều
từ M đến N.
.
2.
t T
ϕ ϕ
ω π
∆ ∆
= =
hoặc
óc
MN
g MON
Δt = t = T
360
,
1 2
ˆ
ˆ ˆ
óc

g MON x MO ONx
= +

với (
1
1
| |
ˆ
Sin( )
=
x
x MO
A
,
2
2
| |
ˆ
( )
=
x
Sin ONx
A
)
+ khi vật đi từ: x = 0 =>
2
A
x
= ±
thì

12
T
t
∆ =

+ khi vật đi từ:
2
A
x
= ±
=> x=
±
A thì
6
T
t
∆ =

+ khi vật đi từ: x=0 =>
2
2
A
x
= ±
và
2
2
A
x
= ±

=> x=
±
A thì
8
T
t
∆ =

+ vật 2 lần liên tiếp đi qua
2
2
A
x = ±
thì
4
T
t
∆ =


VÍ DỤ MINH HỌA:
VD1: Vật dao động điều hòa với phương trình . Tính:
a) Thời gian vật đi từ VTCB đến A/2
b) Thời gian vật đi từ biên đến – A/2 đến A/2 theo chiều dương.
c) Tính vận tốc trung bình của vật trong câu a
HD:
a) Khi vật đi từ vị trí cân bằng đến A/2, tương ứng với vật chuyển động trên đường
tròn từ A đến B được một góc 30
0
(bạn đọc tự tính) như hình vẽ bên.

M N

X

O

N

x
1

x
2

-A

Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
13



Nhận thấy: Vật quay một vòng 360
0
hết một chu kỳ T
Vậy khi vật quay 30

0
hết khỏng thời gian t
Dùng quy tắc tam suất ta tính được




b) Khi vật đi từ vị trí – A/2 đến A/2, tương ứng với vật chuyển động trên đường tròn
từ A đến B được một góc π/3 + π/6 = 90
0
(bạn đọc tự tính) như hình vẽ bên.

Nhận thấy: Vật quay một vòng 360
0
hết một chu kỳ T
Vậy khi vật quay 90
0
hết khỏng thời gian t
Dùng quy tắc tam suất ta tính được

c) Vận tốc trung bình của vật: V
tb
=
VD2. Một vật dao động với phương trình :
10.sin(2. . )
2
x t
π
π
= +

(cm). Tìm thời điểm vật đi qua
vị trí có li độ x = 5(cm) lần thứ hai theo chiều dương.
Lời Giải
các thời điểm vật đi qua vị trí có li độ x = 5cm được xác định bởi phương trình:
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
14
1
10.sin(2. . ) 5 sin(2 )
2 2 2
x t t
π π
π π
= + =
⇒
+ =

⇒

2. . .2
2 6
5.
2. . .2
2 6
t k
t k
π π
π π

π π
π π
+ = +
+ = +
(
;
k Z
∈
t > 0)
Ta có :
'
2. .10. (2 )
2
v x cos t
π
π π
= = +
. Vì vật đi theo chiều dương nên v > 0
⇔

'
2. .10. (2 )
2
v x cos t
π
π π
= = +
> 0. Để thoả mãn điều kiện này ta chọn
2. . .2
2 6

t k
π π
π π
+ = +

⇒

1
6
t k
−
= +
với k = 1, 2, 3, 4, (vì t > 0)
Vật đi qua vị trí x = 5cm lần hai theo chiều dương
⇒
k = 2. Vậy ta có
t =
1 11
2
6 6
− + =
(s).
VD3. Một vật dao động điều hoà có biên độ bằng 4 (cm) và chu kỳ bằng 0,1 (s).
a. Viết phương trình dao động của vật khi chọn t = 0 là lúc vật đi qua vị trí cân bằng theo
chiều dương.
b. Tính thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí có li độ x
1
= 2 (cm) đến vị trí x
2
= 4 (cm).

HD. a) Phương trình dao động : Phương trình có dạng :
. os( . )
x Ac t
ω ϕ
= +

Trong đó: A = 4cm,
2 2
20 ( / )
0,1
rad s
T
π π
ω π
= = =
.
Chọn t = 0 là lúc vật qua VTCB theo chiều dương, ta có :
x
0
= A.cos
ϕ
= 0,
⇒

/ 2( )
rad
ϕ π
= ±
. V > 0 => sin
ϕ

<0
=>
/ 2( )
rad
ϕ π
= −

Vậy
4. os(20 . / 2)
x c t
π π
= −
(cm)
b.Khoảng thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí có li độ x
1
= 2 (cm)
đến vị trí
x
2
= 4 (cm). => vật đi theo chiều dương ứng với góc quay π/3 .
∆ϕ = π/3 ⇒
1
60
t s
ϕ
ω
∆
= =

VD4: Một vật dao động điều hoà với phương trình x = 8cos(2πt) cm. Thời điểm thứ nhất vật
đi qua vị trí cân bằng là:
A)
1
4
s
B)
1
2
s
C)
1
6
s
D)
1
3
s

Giải: Chọn A
Cách 1: Vật qua VTCB: x = 0 ⇒ 2πt = π/2 + kπ ⇒
1
k
4 2
k
t N
= + ∈

Thời điểm thứ nhất ứng với k = 0 ⇒ t = 1/4 (s)
Cách 2: Sử dụng mối liên hệ giữa dđđh và chuyển động tròn đều.
Vật đi qua VTCB, ứng với vật chuyển động tròn đều qua M
1
và M
2
.
Vì ϕ = 0, vật xuất phát từ M
0
nên thời điểm thứ nhất vật qua VTCB ứng với vật qua M
1
.Khi
đó bán kính quét 1 góc ∆ϕ = π/2 ⇒
1
4
t s
ϕ
ω
∆
= =

O

x

M
1

M
2

A

-
M
0

2

4


Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
15

DẠNG 4: XÁC ĐỊNH QUÃNG ĐƯỜNG ĐI ĐƯỢC ( S, Smax, Smin)

Phương pháp
Phương trình dao động có dạng: x = Acos(ωt + ϕ) cm
Phương trình vận tốc: v = -Aωsin(ωt + ϕ) cm/s
Tính số chu kỳ dao động từ thời điểm t
1
đến t
2
:
2 1
t t

m
N n
T T
−
= = +
, với
2
T
π
ω
=

Trong một chu kỳ : + vật đi được quãng đường 4A
+ Vật đi qua ly độ bất kỳ 2 lần
* Nếu m= 0 thì: + Quãng đường đi được: S
T
= 4nA
+ Số lần vật đi qua x
0
là M
T
= 2n
* Nếu m
0
≠
thì dựa vào hình vẽ để tính S
lẽ
và số lần M
lẽ
vật đi qua x

0
tương ứng.
Khi đó: + Quãng đường vật đi được là: S=S
T
+S
lẽ

+ Số lần vật đi qua x
0
là: M=M
T
+ M
lẽ
* Ví dụ:
1 0 2
1 2
0, 0
x x x
v v
> >


> >

ta có hình vẽ:
Khi đó + Số lần vật đi qua x
0
là M
lẽ
= 2n

+ Quãng đường đi được:
S
lẽ
= 2A+(A-x
1
)+(A
2
x
) =4A-x
1
-
2
x

Quãng đường lớn nhất khi vật đi từ M
1
đến M
2
đối xứng qua trục sin (hình 1)
ax
2Asin
2
M
S
ϕ
∆
=

Quãng đường nhỏ nhất khi vật đi từ M
1

đến M
2
đối xứng qua trục cos (hình 2)
2 (1 os )
2
Min
S A c
ϕ
∆
= −








Lưu ý:
+ Trong trường hợp
∆
t > T/2 Tách
'
2
T
t n t
∆ = + ∆
trong đó
*
;0 '

2
T
n N t
∈ < ∆ <

Trong thời gian
2
T
n
quãng đường luôn là 2nA
Trong thời gian
∆
t’ thì quãng đường lớn nhất, nhỏ nhất tính như trên.
+ Tốc độ trung bình lớn nhất và nhỏ nhất của trong khoảng thời gian
∆
t:
ax
ax
M
tbM
S
v
t
=
∆
và
Min
tbMin
S
v

t
=
∆



-
A

A

O

x
2

x
1

x
0

X

A

-
A

M

M

1
2
O

P

x
x
O

2
1
M

M

-
A

A

P

2
1
P

P

2
ϕ
∆
2
ϕ
∆
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
16



VÍ DỤ MINH HỌA
Ví dụ 1: Một vật dao động điều hòa theo phương trình x = 4 cos(2πt + π/3). Tính quãng
đường mà vật đi được trong thời gian 3,75s.
HD.
Trong 1 chu kỳ T vật đi được quãng đường 4A
Chu kỳ dao động của vật: T = 1s (em tự tính)
Khoảng thời gian 3,75s = 3.T + 0,75s
+ Quãng đường vật đi được trong 3s = quãng đường vật đi trong 3 chu kỳ
S
3
= 3 × 4A = 48
+ Quãng đường vật đi được trong 0,75s được xác định theo hình vẽ dưới đây:

S
0,75s
= AO + OB + BO + OC = AO + 4 + 4 + OC = 10 + 2
3
cm

trong đó OA = 4. sin 30
0
= 2 cm và OC = 4 . sin 60
0
= 2
3
cm
Vậy tổng quãng đường mà vật đi được: S = 58 +
2
3
cm = 61,6 cm


VD2: Một vật dao động điều hoà theo phương trình
x = 5cos(2
π
t-
)2/
π
(cm). Kể từ lúc t = 0, quãng đường vật đi được sau 12,375s bằng
A. 235cm. B. 246,46cm. C. 245,46cm. D. 247,5cm.
HD:
BƯỚC 1: tính chu kì T = 1S
BƯỚC 2: Lập tỉ số t/T = a,bcd = 12,375 =12 +0,375

=> t = 12.T + 3T/8
BƯỚC 3:
Trong 1 chu kỳ T vật đi được quãng đường 4A
=> S = 12.4.5 + ( là quãng đường đi trong 0,375 s).
TÍNH bằng phương pháp đường tròn
= 4 + 4 - 2 = 8 -2 cm



=> S = 240 + 8 - 2 =246.46 cm
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
17


DẠNG 5: BÀI TOÁN THỜI GIAN TRONG DĐ ĐH

PHƯƠNG PHÁP
Tìm t để: + vật đi được quãng đường S.
+ vật đi qua ly độ x
0
, có giá trị vận tốc v
0
(theo chiều âm, dương) lần thứ n
Phương trình dao động có dạng: x = Acos(ωt + ϕ) cm
Phương trình vận tốc: v = -Aωsin(ωt + ϕ) cm/s
1) Khi vật đi qua ly độ x
0

thì x
0
= Acos(ωt + ϕ)
⇒
cos(ωt + ϕ) =
0
x
A
=cosb

2
t b k
ω ϕ π
⇒
+ = ± +

2
b k
t
ϕ π
ω ω
± −
⇒
= +
s với k
∈
N khi
b
ϕ
± −

>0 và k
∈
N* khi
b
ϕ
± −
<0
Khi có điều kiện của vật thì ta loại bớt một nghiệm t

2) Khi vật đạt vận tốc v
0
thì v
0
= -Aωsin(ωt + ϕ)
⇒
sin(ωt + ϕ) =
0
v
A
ω
−
=cosd
2
2
t d k
t d k
ω ϕ π
ω ϕ π π
+ = +


⇒

+ = − +

2
2
d k
t
d k
t
ϕ π
ω ω
π ϕ π
ω ω
−

= +


⇒

− −

= +



với k
∈
N khi

0
0
d
d
ϕ
π ϕ
− >


− − >

và k
∈
N* khi
0
0
d
d
ϕ
π ϕ
− <


− − <


Giải nhanh nhất nên sử dụng mối liên hệ giữa dao động điều hoà và chuyển động tròn đều.

VÍ DỤ MINH HỌA
VD 1: Một vật dao động điều hoà với phương trình x = 4cos(4πt +

6
π
) cm. Thời điểm thứ 3 vật qua vị trí x =
2cm theo chiều dương.
A) 9/8 s B) 11/8 s C) 5/8 s D) 1,5 s
HD.
Cách 1: Ta có
4 os(4 ) 2
2
6
4 2
0
6 3
16 sin(4 ) 0
6
x c t
x
t k
v
v t
π
π
π π
π π
π
π π

= + =

=



⇒ ⇒
+ = − +
 
>


= − + >



⇒
*
1
k N
8 2
k
t = − + ∈
Thời điểm thứ 3 ứng với k = 3 ⇒
11
8
t s
=

Cách 2: Sử dụng mối liên hệ giữa dao động điều hoà và chuyển động
tròn đều.
Vật qua x = 2 theo chiều dương là qua M
2
.

Qua M
2
lần thứ 3 ứng với vật quay được 2 vòng (qua 2 lần) và lần cuối cùng đi từ M
0
đến
M
2
.
Góc quét ∆ϕ = 2.2π +
3
2
π
⇒
11
8
t s
ϕ
ω
∆
= =

O

x

M
1

M
A

-
M
0

Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
18



VD 2: Một vật dao động điều hoà với phương trình x = 4cos(4πt +
6
π
) cm. Thời điểm thứ
2009 vật qua vị trí x=2cm.
A)
12049
24
s
B)
12061
24
s
C)
12025
24
s

D) Đáp án khác
HD
Cách 1:
*
1
4 2
k N
6 3 24 2
2
1
k N
4 2
8 2
6 3
k
t k
t
x
k
tt k
π π
π π
π π
π π


+ = +
= + ∈



=
⇒ ⇒




= − + ∈+ = − +
 



Vật qua lần thứ 2009 (lẻ) ứng với nghiệm trên
2009 1
1004
2
k
−
= =
⇒
1 12049
502 = s
24 24
t
= +



Cách 2: Vật qua x =2 là qua M
1
và M

2
.Vật quay 1 vòng (1 chu kỳ) qua x = 2 là 2 lần.
Qua lần thứ 2009 thì phải quay 1004 vòng rồi đi từ M
0
đến M
1
.
Góc quét
1 12049
1004.2 502
6 24 24
t s
π ϕ
ϕ π
ω
∆
∆ = +
⇒
= = + =

VD3. Một vật dao động điều hoà với phương trình :
10.sin( . )
2
x t
π
π
= −
(cm) . Xác định thời
điểm vật đi qua vị trí có li độ x = -
5 2

(cm) lần thứ ba theo chiều âm.
HD. Thời điểm vật đi qua vị trí có li độ x = -
5 2
(cm) theo chiều âm được xác định theo
phương trình sau :
2
10.sin( . ) 5 2 sin( ) sin( )
2 2 2 4
x t t
π π π
π π
= − = −
⇒
− = − = −
. Suy ra
.2
2 4
.2
2 4
t k
t k
π π
π π
π π
π π π
− = − +
− = + +
(
k Z
∈

) . Ta có vận tốc của vật là :
'
.10. ( )
2
v x cos t
π
π π
= = −

Vì vật đi qua vị trí có li độ x = -
5 2
(cm) theo chiều âm nên v < 0. Vậy ta có:
'
.10. ( )
2
v x cos t
π
π π
= = −
< 0. Để thoả mãn điều kiện này ta chọn
.2
2 4
t k
π π
π π π
− = + +

⇒

7

2.
4
t k
= +
(
0,1,2,3,
k
=
; t > 0 )
⇒
Vật đi qua vị trí có li độ x = -
5 2
(cm) theo chiều âm,
lần 3 là :
7 23
2.2
4 4
t
= + =
(s).
VD4. Một vật dao động điều hoà với phương trình :
10. os(10. . )
2
x c t
π
π
= +
(cm). Xác định thời
điểm vật đi qua vị trí có li độ x = 5cm lần thứ 2008.
HD. Áp dụng phương pháp đường tròn

O

x
M
1

M
A

-
M
0

Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
19
Cứ mỗi chu kì vật đi qua li độ x= 5cm 2 lần.
ta dễ thấy lần thứ 2008 = 2006 + 2 lần cuối
ứng với thời gian t = 1003.T + t’ ( trong đó t’ là thời gian đi qua 2 lần cuối)
Trên đường tròn ứng với thời gian véc tơ quay góc
11 / 6
ϕ π
∆ =
( chất điểm đi từ M tới N)

1 11 12047
1003.
5 6.10 60

t s
ϕ π
ω π
∆
= = + =


DẠNG 6:
XÁC ĐỊNH SỐ LẦN VẬT QUA LI ĐỘ X TRONG THỜI GIAN t

PHƯƠNG PHÁP:
- Trong một chu kỳ T vật qua li độ x theo chiều dương 1 lần, theo chiều âm 1 lần.
=> Trong một chu kỳ T vật qua li độ x 2lần.
=> để tìm số lần qua li độ x ta thực hiện lập tỉ số t/T= n,abc
=> tách n,abc = n+abc => t = n.T +
t
∆
trong đó :
t
∆
= 0,abc.T
Tìm số lần vật qua li độ x trong thời gian
t
∆
( 1lần, 2 lần, hoặc không lần nào)
=> số lần qua li độ x

VÍ DỤ MINH HỌA
VD1:
Cho dao động điều hoà có phương trình dao động:

)(
3
8cos.4 cmtx






+=
π
π
trong đó, t đo bằng s. Sau
s
8
3

tính từ thời điểm
ban đầu, vật qua vị trí có li độ x = -1cm bao nhiêu lần ?
A. 3 lần. B. 4 lần. C. 2 lần. D. 1 lần.

HD
Chu kỳ T = ¼ =>t =3/8 = ¼ +1/8= T + T/2
Từ hình vẽ ta thấy Cứ mỗi chu kì vật qua li độ x =-1 hai lần.
Sau một nửa chu kỳ vật qua li độ x =-1 một lần.
=> tổng cộng vật qua 3 lần.

Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
20
VD
2. một vật dao động với phương trình x=4cos(
4
t
π
.t
/ 6
π
+
). Tìm
thời điểm thứ 3 vật qua vị trí x=2cm theo chiều dương?

HD
tại t=0 => x= 2 ,v<0
mỗi chu kì vật qua li độ bất kì theo chiều + 1 lần
=> thời gian qua hai lần là 2T.
lần thứ 3 theo chiều + là: T/6+T/2+T/12=3T/4
t= 2.T + 3.T/4 = 11T/4=11/8 s




III. ĐỀ TRẮC NGHIỆM TỔNG HỢP:
Câu 1: Một chất điểm thực hiện dao động điều hòa với chu kì T = 3,14s và biên độ A = 1m.
Tại thời điểm chất điểm đi qua vị trí cân bằng thì vận tốc của nó có độ lớn bằng

A. 0,5m/s. B. 1m/s. C. 2m/s. D. 3m/s.
Câu 2: Một vật dao động điều hoà khi vật có li độ x
1
= 3cm thì vận tốc của nó là v
1
=
40cm/s, khi vật qua vị trí cân bằng vật có vận tốc v
2
= 50cm. Li độ của vật khi có vận tốc v
3

= 30cm/s là
A. 4cm. B.
±
4cm. C. 16cm. D. 2cm.

Câu 3: Phương trình dao động của một vật dao động điều hoà có dạng x = 6cos(10
π
t
+
π
)(cm). Li độ của vật khi pha dao động bằng(-60
0
) là
A. -3cm. B. 3cm. C. 4,24cm. D. - 4,24cm.
Câu 4: Một vật dao động điều hoà, trong thời gian 1 phút vật thực hiện được 30 dao động.
Chu kì dao động của vật là
A. 2s. B. 30s. C. 0,5s. D. 1s.
Câu 5: Một vật dao động điều hoà có phương trình dao động là x = 5cos(2
π

t +
π
/3)(cm).
Vận tốc của vật khi có li độ x = 3cm là
A. 25,12cm/s. B.
±
25,12cm/s. C.
±
12,56cm/s. D. 12,56cm/s.
Câu 6: Một vật dao động điều hoà có phương trình dao động là x = 5cos(2
π
t +
π
/3)(cm).
Lấy
2
π
= 10. Gia tốc của vật khi có li độ x = 3cm là
A. -12cm/s
2
. B. -120cm/s
2
. C. 1,20m/s
2
. D. - 60cm/s
2
.
Câu 7: Một vật dao động điều hòa trên đoạn thẳng dài 10cm và thực hiện được 50 dao động
trong thời gian 78,5 giây. Tìm vận tốc và gia tốc của vật khi đi qua vị trí có li độ x = -3cm
theo chiều hướng về vị trí cân bằng.

A. v = 0,16m/s; a = 48cm/s
2
. B. v = 0,16m/s; a = 0,48cm/s
2
.
C. v = 16m/s; a = 48cm/s
2
. D. v = 0,16cm/s; a = 48cm/s
2
.
Câu 8: Một vật dao động điều hòa khi vật có li độ x
1
= 3cm thì vận tốc của vật là v
1
=
40cm/s, khi vật qua vị trí cân bằng thì vận tốc của vật là v
2
= 50cm/s. Tần số của dao động
điều hòa là
A. 10/
π
(Hz). B. 5/
π
(Hz). C.
π
(Hz). D. 10(Hz).
Câu 9: Một vật dao động điều hòa trên quỹ đạo dài 40cm. Khi vật ở vị trí x = 10cm thì vật
có vận tốc là v = 20
π
3

cm/s. Chu kì dao động của vật là
A. 1s. B. 0,5s. C. 0,1s. D. 5s.
Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
21
Câu10: Một vật dao động điều hòa dọc theo trục Ox. Vận tốc của vật khi qua vị trí cân bằng
là 62,8cm/s và gia tốc ở vị trí biên là 2m/s
2
. Lấy
2
π
= 10. Biên độ và chu kì dao động của vật
lần lượt là
A. 10cm; 1s. B. 1cm; 0,1s. C. 2cm; 0,2s. D. 20cm; 2s.
Câu11: Một vật dao động điều hoà có quỹ đạo là một đoạn thẳng dài 10cm. Biên độ dao
động của vật là
A. 2,5cm. B. 5cm. C. 10cm. D. 12,5cm.
Câu12: Một vật dao động điều hoà đi được quãng đường 16cm trong một chu kì dao động.
Biên độ dao động của vật là
A. 4cm. B. 8cm. C. 16cm. D. 2cm.

Câu13: Một con lắc lò xo dao động điều hoà theo phương thẳng đứng, trong quá trình dao
động của vật lò xo có chiều dài biến thiên từ 20cm đến 28cm. Biên độ dao động của vật là
A. 8cm. B. 24cm. C. 4cm. D. 2cm.
Câu14: Vận tốc của một vật dao động điều hoà khi đi quan vị trí cân bằng là 1cm/s và gia
tốc của vật khi ở vị trí biên là 1,57cm/s
2
. Chu kì dao động của vật là

A. 3,14s. B. 6,28s. C. 4s. D. 2s.
Câu15: Một chất điểm dao động điều hoà với tần số bằng 4Hz và biên độ dao động 10cm.
Độ lớn gia tốc cực đại của chất điểm bằng
A. 2,5m/s
2
. B. 25m/s
2
. C. 63,1m/s
2
. D. 6,31m/s
2
.
Câu16: Một chất điểm dao động điều hoà. Tại thời điểm t
1
li độ của chất điểm là x
1
= 3cm và
v
1
= -60
3
cm/s. tại thời điểm t
2
có li độ x
2
= 3
2
cm và v
2
= 60

2
cm/s. Biên độ và tần số
góc dao động của chất điểm lần lượt bằng
A. 6cm; 20rad/s. B. 6cm; 12rad/s. C. 12cm; 20rad/s. D. 12cm; 10rad/s.
Câu17: Một vật dao động điều hoà với chu kì T = 2s, trong 2s vật đi được quãng đường
40cm. Khi t = 0, vật đi qua vị trí cân bằng theo chiều dương. Phương trình dao động của vật
là
A. x = 10cos(2
π
t +
π
/2)(cm). B. x = 10sin(
π
t -
π
/2)(cm).
C. x = 10cos(
π
t -
π
/2 )(cm). D. x = 20cos(
π
t +
π
)(cm).
Câu18: Một vật dao động điều hoà xung quanh vị trí cân bằng với biên độ dao động là A và
chu kì T. Tại điểm có li độ x = A/2 tốc độ của vật là
A.
T
A

π
. B.
T
2
A3π
. C.
T
A3
2
π
. D.
T
A3π
.
Câu19: Một chất điểm M chuyển động đều trên một đường tròn với tốc độ dài 160cm/s và
tốc độ góc 4 rad/s. Hình chiếu P của chất điểm M trên một đường thẳng cố định nằm trong
mặt phẳng hình tròn dao động điều hoà với biên độ và chu kì lần lượt là
A. 40cm; 0,25s. B. 40cm; 1,57s. C. 40m; 0,25s. D. 2,5m; 1,57s.
Câu20: Phương trình vận tốc của một vật dao động điều hoà là v = 120cos20t(cm/s), với t đo
bằng giây. Vào thời điểm t = T/6(T là chu kì dao động), vật có li độ là
A. 3cm. B. -3cm. C.
33
cm. D. -
33
cm.
Câu21: Đối với dao động tuần hoàn, khoảng thời gian ngắn nhất mà sau đó trạng thái dao
động của vật được lặp lại như cũ được gọi là
A. tần số dao động. B. chu kì dao động.
C. chu kì riêng của dao động. D. tần số riêng của dao động.
Câu22: Chọn kết luận đúng khi nói về dao động điều hoà cuả con lắc lò xo:

Phone: 01689.996.187


BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – ÔN, LUYỆN THI ĐẠI HỌC VẬT LÝ CHỦ ĐỀ 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ
22
A. Vận tốc tỉ lệ thuận với thời gian. B. Gia tốc tỉ lệ thuận với thời gian.
C. Quỹ đạo là một đoạn thẳng. D. Quỹ đạo là một đường hình sin.
Câu23: Chọn phát biểu sai khi nói về dao động điều hoà:
A. Vận tốc luôn trễ pha
π
/2 so với gia tốc.
B. Gia tốc sớm pha
π
so với li độ.
C. Vận tốc và gia tốc luôn ngược pha nhau.
D. Vận tốc luôn sớm pha
π
/2 so với li độ.
Câu24: Trong dao động điều hoà, gia tốc biến đổi
A. cùng pha với vận tốc. B. ngược pha với vận tốc.
C. sớm pha
π
/2 so với vận tốc. D. trễ pha
π
/2 so với vận tốc.
Câu25: Đồ thị biểu diễn sự biến thiên của vận tốc theo li độ trong dao động điều hoà có
dạng là
A. đường parabol. B. đường tròn. C. đường elip. D. đường hypebol.
Câu26: Đồ thị biểu diễn sự biến thiên của gia tốc theo li độ trong dao động điều hoà có
dạng là

A. đoạn thẳng. B. đường thẳng. C. đường hình sin. D. đường parabol.

Câu27: Chọn phát biểu đúng. Biên độ dao động của con lắc lò xo không ảnh hưởng đến
A. tần số dao động. B. vận tốc cực đại.
C. gia tốc cực đại. D. động năng cực đại.
Câu28: Trong phương trình dao động điều hoà x = Acos(
ω
t +
ϕ
), các đại lượng
ω
,
ϕ
, (
ω
t
+
ϕ
) là những đại lượng trung gian cho phép xác định
A. li độ và pha ban đầu. B. biên độ và trạng thái dao động.
C. tần số và pha dao động. D. tần số và trạng thái dao động.
Câu29: Chọn phát biểu không đúng. Hợp lực tác dụng vào chất điểm dao động điều hoà
A. có biểu thức F = - kx. B. có độ lớn không đổi theo thời gian.
C. luôn hướng về vị trí cân bằng. D. biến thiên điều hoà theo thời gian.
Câu30: Con lắc lò xo dao động điều hoà khi gia tốc a của con lắc là
A. a = 2x
2
. B. a = - 2x. C. a = - 4x
2
. D. a = 4x.

Câu31: Gọi T là chu kì dao động của một vật dao động tuần hoàn. Tại thời điểm t và tại thời
điểm (t + nT) với n nguyên thì vật
A. chỉ có vận tốc bằng nhau. B. chỉ có gia tốc bằng nhau.
C. chỉ có li độ bằng nhau. D. có mọi tính chất(v, a, x) đều giống nhau.
Câu32: Con lắc lò xo dao động điều hòa với tần số f. Động năng và thế năng của con lắc
biến thiên tuần hoàn với tần số là
A. 4f. B. 2f. C. f. D. f/2.
Câu33: Chọn phát biểu đúng. Năng lượng dao động của một vật dao động điều hoà
A. biến thiên điều hòa theo thời gian với chu kì T.
B. biến thiên tuần hoàn theo thời gian với chu kì T/2.
C. bằng động năng của vật khi qua vị trí cân bằng.
D. bằng thế năng của vật khi qua vị trí cân bằng.
Câu34: Đại lượng nào sau đây tăng gấp đôi khi tăng gấp đôi biên độ dao động điều hòa của
con lắc lò xo
A. Cơ năng của con lắc. B. Động năng của con lắc.
C. Vận tốc cực đại. D. Thế năngcủa con lắc.