NIăDUNGăTNGăTÁCăTHUCăVÀăCHÚăụăKHIăCHăNH
ACAMPROSAT
Thuc có tính tit acid gamma amino butyric,
dùng trong cai ru
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACAMPROSAT viên nén bc 333mg
Aotal viên nén bc 333mg
CHÚăụăKHIăCHăNHTHUC
Cnătheoădõi:ămcăđă1
Thiăkăchoăconăbú: Cha có d liu chính xác, không cho con bú trong khi điu tr.
Thiăkămangăthai: Cha có d liu chính xác, không dùng thuc này trong ba tháng
đu thai k.
ACETORPHAN
Thuc chng tiêu chy, chng tit dch rut do c ch enkephalinase.
Các enkephalin có tác dng chng tit dch thun tuý rut. Acetorphan
đc dùng trong điu tr triu chng các trng hp tiêu chy cp tính
ngi trng thành. Tránh dùng thuc quá mt tun l
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACETORPHAN nang 100mg
Tiorfan nang 100mg
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Chngăchăđnh:ămcăđă4
Thiăkăchoăconăbú,ătrăcònăbú,ătrăem,ăngiămangăthai: Thn trng vi mt thuc
mi còn thiu các d liu trong y vn.
ACICLOVIR
Thuc kháng virus
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACICLOVIR viên nén 200 mg; kem bôi da 5%; 3%; thuc m 5% tuýp 5 g
Acyclovir Denk viên 200 mg
Acyclovir Stada kem bôi 50mg/g
Acyclovir Stada viên nén 200mg, 400mg; 800mg
Avircrem 5% kem bôi da
Cyclovax kem bôi da và viên nén 200mg, 400mg, 800mg
Cyclovir 3% kem da tuýp 5 g
Cyclovir viên nén 200 mg
Hacyclor kem bôi da 50mg/g
Herperax viên nén 200mg
Herperax 5% thuc m tuýp 5 g
Herpevir viên nén 200mg
Herpex viên nén 200mg
Herpex 5% kem bôi
Lovir viên nén 400mg
Mediclovir m tra mt
Medovir 200 mg viên
Medovir kem bôi 5%
Napharax kem bôi 5%
Sudo Acyclovir thuc m 50mg/g
Vacrax thuc m 50mg/g
Virucid viên nén 800mg
Zoraxin viên nén 200mg
Zovirax viên nén 200mg; 800mg, m tra mt 3%
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Thnătrng:ămcăđă2
Ngiăcaoătui: Liu lng phi thích ng vi ngi cao tui. Phi theo dõi chc
nng to máu và thn.
Cn theo dõi: mc đ 1
Thiăkăchoăconăbú: Aciclovir qua đc sa m. Cha hoàn toàn chng minh đc
tính không đc ca thuc đi vi tr em bú sa m.
Thiăkămangăthai: Aciclovir qua nhau thai. ã đc dùng cho ngi mang thai, đc
bit n mc hecpet đng sinh dc, đ gim nguy c lây nhim đi vi tr. Cn phi khng
đnh thêm tính không đc ca thuc.
Cácătrngăhpăkhác:ăCó tin s quá mn cm vi aciclovir.
TNGăTÁCăTHUC
Tngătácăcnăthnătrng:ămcăđă2
Acid valproic
Phân tích: Nng đ trong huyt thanh ca acid valproic có th gim, làm gim tác
dng. Tng tác mun. C ch cha rõ.
X lý: Cn giám sát ngi bnh v tác dng điu tr ca acid valproic khi bt đu hoc
ngng điu tr acyclovir. iu chnh liu acid valproic khi cn.
Hydantoin (phenytoin)
Phân tích: Nng đ trong huyt thanh ca phenytoin có th b gim, làm gim tác
dng. Tng tác xy ra mun. C ch cha rõ.
X lý: Giám sát cn thn ngi bnh v thay đi tác dng ca phenytoin khi bt đu
hoc ngng điu tr acyclovir. iu chnh liu ca phenytoin khi cn.
Theophylin
Phân tích: Nng đ trong huyt tng ca theophylin có th tng, làm tng tác dng
dc lý và tác dng không mong mun. Tng tác chm. C ch có kh nng c ch
chuyn hoá oxy - hoá ca theophylin.
X lý: Giám sát cn thn nng đ trong huyt tng ca theophylin và theo dõi các
tác dng có hi trong khi phi hp vi acyclovir. iu chnh liu theophylin nu cn.
Zidovudin
Phân tích: Tác dng không mong mun, nh ng lm và suy nhc do mt c ch còn
cha bit.
Tngătácăcnătheoădõi:ămcăđă1
Probenecid
Phân tích: Probenecid có th làm tng nng đ ca acyclovir trong huyt thanh, làm tng
tác dng điu tr và tác dng không mong mun. Tng tác xy ra nhanh. C ch Probenecid
có th cn tr bài tit acyclovir qua ng thn.
X lý: Liu lng ca acyclovir và valacyclovir có th cn phi gim nu xut hin
nhim đc acyclovir.
ACID ASCORBIC
Acid ascorbic và natri ascorbat đc ch đnh đ d phòng và điu tr thiu ht vitamin C.
Thiu ht này do thiu dinh dng và có th gây bnh scorbut giai đon cui.
Acid ascorbic tham gia mnh vào các phn ng oxy hoá - kh t bào
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACID ASCORBIC
Acti-5
Aronamin
Ascormin ng tiêm 500mg/5mL
Ascortonyl ng ung 5mL (kèm K và Mg aspartat)
Aspirin C
Aspirin UPSA-Vitamin C
ASS+ C Pharmavit
Ca-C 1000 Sandoz viên si
Calcium Corbière C 1000 DPP
Calcium Corbière Vitaminé
Cal-C-vita viên si
Callimon viên si
Cegrovit viên si
Celaskon viên si
Ceelin-thuc git ung 100mg/1mL; siro 100mg/5mL
Cevita ng tiêm 500mg/5mL
Cevita ng tiêm 100mg/2mL
C-Vitamin Pharmavit viên si
Cyclo 3 forte viên
Effemol gói thuc
Fervex cm
Gluco C viên nén
Igatan nang
Laroscorbine ng tiêm 1000mg/5mL
Laroscorbine viên si 1g
My vita – vitamin C viên nén si 75mg
Plusssz-vitamin C viên nén si 60mg
Polytonyl enfant dung dch ung
Rutin C viên nén
Soda C gói bt
Solucetyl viên si
Upsa C viên nén si 1 g
Vita C viên nén 100mg
Vita-Cal C viên si
Vitamin C dung dch tiêm 10 % ng 5 mL; 500 mg/5mL
Vitamin C ng tiêm dung dch 5 % ng 2 mL
Vitamin C Oberlin cm pha dung dch, gói 1000 mg
Vitamin C Oberlin viên nén
Vitamin C viên nén 100 mg; 500 mg
Vitamin C viên si bt 1000 mg
Vitamin C Bil dung dch tiêm
Dng phi hp
Ca-C 1000 Sandoz-viên nén si
Calcium Corbière vitamin ng ung 5mL
Gluco C viên nén ngm
Rutin C viên nén
Upsa C-calcium viên nén si
Phi hp trong các dng cha nhiu vitamin
Astymin forte và Astymin Liquid
Brivita (viên si v cam)
Cebitex-C 300
Centovit
Enervon C
Homtamin
My Vita multivitamin viên si
Orange multivitamin viên si
Opssi multivitamin viên si
Plusssz multivitamin viên si
Phi hp vi thuc gim đau
Ameflu + C
Efferalgan-vitamin C
CHÚăụăKHIăCHăNHTHUC
Cơnănhcănguyăc/liăích:ămcăđă3
ThiuăhtăG
6
PD: i vi ngi bnh thiu ht G
6
PD, có nguy c tan máu.
Siăthn: Tránh dùng vitamin C liu hàng ngày vt quá 1g khi có si thn (làm gim
pH thn).
TNGăTÁCăTHUC
Phiăhpănguyăhim:ămcăđă4
Alopurinol hoc dn cht
Phân tích: Dùng acid ascorbic thng xuyên vi liu cao làm acid hoá nc tiu và có
th làm kt ta tinh th urat thn.
X lý: ngi b gút, nên tránh làm acid hoá nc tiu và thng đc khuyn cáo
dùng nc khoáng kim đ to thun li cho các tinh th urat đc hoà tan.
Các cht kim hoá nc tiu
Phân tích: Acid ascorbic là thuc acid hoá nc tiu. Khi dùng các thuc kim hoá
nc tiu, pH nc tiu s b trung hoà khi dùng vitamin C liu cao (trên 2g).
X lý: Trong mt s trng hp điu tr, có th cn phi theo dõi pH nc tiu bng
giy th acid-base. Nu cn kim hoá nc tiu, cn tránh phi hp vi vitamin C.
Sulfamid kháng khun
Phân tích: Nguy c kt ta đng tit niu khi dùng vitamin C liu cao (trên 2g,
tng tác lý - hoá v lý thuyt, cn phi chng minh trên thc t).
X lý: Theo dõi pH nc tiu (đo pH bng giy ch th). Nu cn kim hoá nc tiu,
tránh kê đn cùng vi vitamin C. Thông báo cho ngi bnh bit nguy c này và yêu cu
tm ngng dùng vitamin C liu cao trong khi điu tr bng sulfamid.
Tngătácăcnăthnătrng:ămcăđă2
Barbituric
Phân tích: Dùng đng thi thuc này vi vitamin C s tng đào thi acid ascorbic.
X lý: Nhu cu vitamin C ngi bnh điu tr lâu dài bng barbituric (thí d: đng
kinh) tng lên, nên có th kê đn b sung vitamin C. Cn lu ý ngi bnh hay t ý dùng
vitamin C, do đó kê đn hay phát thuc phi lu ý điu này.
Deferoxamin
Phân tích: Dùng acid ascorbic hàng ngày vi liu cao hn 250 mg cùng vi
deferoxamin có th làm h hi kh nng to phc ca deferoxamin, t đó làm tng đc
tính ca st đi vi mô, đc bit mô tim, có th dn ti tim mt bù.
X lý: Không kê đn dùng đng thi vitamin C đi vi ngi bnh điu tr bng
deferoxamin. Khuyên không t ý dùng vitamin C. Chú ý ngi bnh cao tui điu tr bng
deferoxamin.
Primidon hoc dn cht
Phân tích: Dùng các thuc này đng thi vi acid ascorbic làm tng thi acid ascorbic.
X lý: Nhu cu vitamin C ngi bnh điu tr lâu dài bng nhng thuc này (thí d
ngi đng kinh) tng lên, nên có th b sung vitamin C. Cn nh ngi bnh hay t ý
dùng vitamin C.
Thuc chn beta (propranolol)
Phân tích: Tác dng dc lý ca propranolol có th b gim. C ch có th do gim
hp thu propranolol.
X lý: Giám sát đáp ng lâm sàng ca ngi bnh và điu chnh liu khi cn.
Tngătácăcnătheoădõi:ămcăđă1
Fluphenazin
Phân tích: Tác dng dc lý và điu tr ca fluphenazin có th b gim. Tng tác xy
ra mun. C ch cha rõ.
X lý: Không cn phi x lý. Gim dn liu fluphenazin nu cn.
Thuc ung nga thai
Phân tích: Acid ascorbic làm tng nng đ trong huyt thanh ca estrogen cha trong
viên thuc, có th gây ra các tác dng không mong mun. Tng tác xy ra mun. C ch
tng kh dng sinh hc ca thuc ung nga thai do acid ascorbic làm tn hi đn chuyn
hoá thuc nga thai.
X lý: Nu có tác dng có hi xy ra, có liên quan đn estrogen, nên ngh đn kh
nng do phi hp vi acid ascorbic.
Warfarin
Phân tích: Tác dng chng đông máu ca warfarin có th b gim. C ch cha rõ.
X lý: Không cn can thip tr khi ngi bnh dùng mt liu ln (>5-10g/ ngày) acid
ascorbic.
ACIDăCHENODESOXYCHOLICăHOCăDNăCHT
Acid này là thành phn cu to bình thng ca mt. Khi ung,
thuc có th làm tan si cholesterol túi mt vi điu kin
là si trong sut vi tia X (si không vôi hoá)
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACID CHENODESOXYCHOLIC viên nén bc 250mg
Chenodex viên nén bc 250mg
ACID URSODESOXYCHOLIC nang 200mg
Ursolvan nang 200mg
Bio-clean (phi hp) viên bao đng
CHÚăụăKHIăCHăNHăăTHUC
Chngăchăđnh:ămcăđă4
Thiăkămangăthai: Do đã thy đc tính vi gan ca thai kh Rhesus.
Cơnănhcănguyăc/ăliăích:ămcăđă3
Bnhă điă trƠng: Acid chenodesoxycholic d hp thu rut non. Có th có phn
không đc hp thu, s gây bài tit nc và các cht đin gii đi tràng. Khi đó thng
xy ra tiêu chy, nên chng ch đnh dùng thuc này nhng ngi có bnh đi tràng. Tuy
nhiên, acid ursodesoxycholic không kích ng niêm mc đi tràng nên có th dùng đc.
Suy gan: S to thành acid lithocholic do các vi khun rut có th dn đn tng va
phi và nht thi các transaminase.
Cácătrngăhpăkhác: Chng ch đnh dùng loi này khi có bnh tn thng thc th
rut do nguy c tiêu chy.
Cnătheoădõi:ămcăđă1
Thiăkăchoăconăbú: Do thn trng
TNGăTÁCăTHUC
Cơnănhcănguyăcă/ăliăích:ămcăđă3
Aminosid ung; cholestyramin; estrogen hoc thuc nga thai
estroprogestogen; fibrat; progestogen hoc dn cht; thuc kháng acid đng ung
hoc than hot
Phân tích: Acid ursochenodesoxycholic làm tng t l acid mt/ cholesterol. Khi lp li
cân bng gia các thành phn ca mt, thuc có th góp phn làm thoái trin nhng si
mt cholesterol. To phc vi acid ursodesoxycholic (khi dùng cùng vi cholestyramin và
các kháng acid), hoc làm tng s bão hoà ca mt (khi dùng cùng vi estrogen,
progestogen, fibrat, neomycin ung) s làm gim hot tính ca acid ursodesoxycholic.
X lý: iu tr bng acid ursodesoxycholic phi dài ngày (t 6 tháng đn 1 nm). Cn
tránh không phi hp vi nhng thuc làm gim tác dng ca acid ursodesoxycholic (nh
cholestyramin, các kháng acid, estrogen, progestrogen, fibrat, neomycin ung), tr khi thuc
phi hp ch dùng trong thi gian rt ngn đ tránh tht bi trong điu tr.
Tngătácăcnătheoădõi:ămcăđă1
Ciclosporin
Phân tích: Acid ursodesoxycholic làm tng hp thu và tng nng đ trong huyt thanh
ca ciclosporin mt s ngi bnh, nhng không d đoán trc đc. Acid
ursodesoxycholic có v không tng tác vi ciclosporin.
X lý: Thông tin còn hn ch. Cn thn trng giám sát tác dng khi thêm hoc ngng
acid ursodesoxycholic ngi đang điu tr bng ciclosporin, đ điu chnh liu ciclosporin
khi cn.
Ciprofloxacin
Phân tích: Nng đ trong huyt thanh ca ciprofloxacin có th b gim khi phi hp vi
acid ursodesoxycholic. C ch cha rõ.
X lý: Tuy thông tin còn ít (mt trng hp đc báo cáo), nhng cn phi giám sát
tng tác này vi bt c mt kháng sinh quinolon nào khi phi hp.
ACIDăCROMOGLYCICăHOCăTHUCăTNGăT
Tác dng chng d ng bng cách c ch s mt ht
các dng bào và các bch cu a base
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACID CROMOGLYCIC dung dch nh mt 2%; dung dch phun mi 2,8mg/1,4ml
Cromal
Opticron dung dch nh mt 2%
Stadaglicin (nh mt) 20mg/mL
Stadaglicin (xt mi)
NEDOCROMIL bt đ bm hít 2mg/l
Tilade bt đ bm hít 2mg/l
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Cnătheoădõi:ămcăđă1
Thiăkămangăthai: Vì thn trng, không dùng trong ba tháng đu ca thai k.
ACIDăFOLICăHOCăDNăCHT
Vitamin chng thiu máu thuc nhóm vitamin B
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACID FOLIC
Tardyferon B
9
viên nén bc 35mg (phi hp vi st sulfat và vitamin C) Az-vital
Adofex (nang phi hp)
Apo-Folic (viên nén 5mg)
Astymin fort (nang phi hp)
Astymin liquid (siro phi hp)
Biofer (viên nén nhai phi hp)
Centrivit (viên phi hp)
Femaxx (nang phi hp)
Ferlin (thuc git và siro phi hp)
Ferovit (nang phi hp)
Hepatoglobine
Homtamin (nang phi hp)
Moriamin forte (nang phi hp)
Natalvit
Obimin (viên nén phi hp)
Oramin
Plenyl
Plussz junior
Plussz Multivitamin
Polyamine forte
Promin
Previt (viên si phi hp)
Revigin Ginseng plus
Saferon
Siderfol
Siderplex
Tardiferon B
9
(viên bao đng phi hp)
Tropic (viên nén si bt phi hp)
Vitacap (nang phi hp)
ACID FOLINIC nang 15mg; dung dch tiêm 3mg/ 1mL; 30 mg / 3 mL; 5 mg/5 mL
Calcium folinat “Ebewe” nang 15mg
Calcium folinat “Ebewe” dung dch tiêm 3mg/ 1mL
Calcium folinat “Ebewe” dung dch tiêm 30mg/3mL
Leucovorin dung dch tiêm 3mg/ 1mL
Leucovorin dung dch tiêm 5mg/ 5mL
TNGăTÁCăTHUC
Cơnănhcănguyăcă/ăliăích:ămcăđă3
Methotrexat
Phân tích: Methotrexat là cht đi kháng ca acid folic, do c ch dihydrofolat
reductase. Tng tác càng có ý ngha nu dùng liu cao và điu tr dài ngày.
X lý: Áp dng tng tác này trong trng hp quá liu methotrexat, dùng acid folinic
(calci folinat) thay cho acid folic.
Tngătácăcnăthnătrng:ămcăđă2
Barbituric; primidon hoc dn cht
Phân tích: Nguy c làm gim nng đ thuc chng đng kinh trong huyt thanh khi b
sung acid folic. Dùng đng thi các thuc này vi acid folic có th làm gim tác dng chng
co git, do gim tác dng ca thuc chng đng kinh trên h thn kinh trung ng.
X lý: Tng cng theo dõi lâm sàng và sinh hc khi điu tr đng kinh ngi bnh
dùng b sung acid folic. iu chnh liu lng thuc chng đng kinh nu cn, trong và sau
khi ngng acid folic.
Natri valproat hoc dn cht
Phân tích: Ngoài tính cht c ch h thn kinh trung ng, đây có s phi hp acid
folic vi mt thuc có hot tính kháng folic (do c ch dihydrofolat reductase).
X lý: Kim tra huyt đ đu đn, và khi cn, điu tr bng b sung acid folinic, đc
bit vi ngi bnh dùng natri valproat hoc dn cht vi liu cao hoc dài ngày.
Phenytoin
Phân tích: Phi hp acid folic vi phenytoin gây nguy c gim nng đ phenytoin
trong huyt thanh, làm gim tác dng chng co git, do làm gim tác dng ca phenytoin
h thn kinh trung ng.
X lý: Tng cng theo dõi lâm sàng và sinh hc trong điu tr chng đng kinh
ngi bnh có dùng b sung acid folic. iu chnh liu lng ca phenytoin khi cn, trong
và sau khi ngng b sung acid folic.
Pyrimethamin hoc trimethoprim
Phân tích: Tác dng đi kháng vi acid folic, do c ch dihydrofolat reductase. Tng
tác càng quan trng nu liu dùng càng cao và điu tr càng kéo dài.
X lý: Kim tra huyt đ thng xuyên. Khi cn, b sung acid folinic (calci folinat), đc
bit đi vi ngi bnh dùng pyrimethamin- trimethoprim liu cao hoc điu tr dài ngày.
Thuc li tiu gi kali
Phân tích: Ch triamteren trong h thuc li tiu gi kali là có tính đi kháng vi acid
folic, do c ch dihydrofolat reductase. Tng tác này càng quan trng nu liu dùng càng
cao và điu tr càng dài ngày.
X lý: Kim tra huyt đ và khi cn, cho dùng b sung acid folinic (calci folinat), đc
bit vi ngi bnh dùng triamteren liu cao hoc điu tr dài ngày, nht là trong thi k
mang thai.
Sulfasalazin hoc dn cht
Phân tích: Salazosulfapyridin (sulfasalazin) làm gim hp thu acid folic (khong mt
phn ba). Thiu ht folat biu hin nng đ folat trong huyt thanh h thp, thiu máu
nguyên hng cu khng l, chng đi hng cu và chng tng hng cu li. Có kh nng
do c ch hp thu folat rut.
X lý: Khi thy thiu ht folat v lâm sàng hoc sinh hc, cn b sung acid folinic cho
ngi bnh.
Tngătác cnătheoădõi:ămcăđă1
Fluoro - 5 - uracil
Phân tích: Dùng đng thi vi acid folinic di dng calci folinat có th làm tng tác
dng điu tr và đc tính ca fluoro - 5 - uracil.
X lý: Có th dùng đng thi hai thuc này, nhng nu cn thì hiu chnh li liu
lng. Ch kê đn kt hp này c s chuyên khoa cùng vi theo dõi đu đn huyt đ.
ACID FUSIDIC
Kháng sinh dit khun và kìm khun, tác dng trên s tng hp protein
và thng đc dùng ch yu chng t cu
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ACID FUSIDIC kem bôi da 2%; thuc m 2%; gel tra mt 1%
Foban kem bôi da 2%
Fucidin kem bôi da 2%
Fucidin thuc m 2%
Fucidin viên nén 250mg natri fusidat
Fucicort kem bôi da 2% (phi hp vi betamethason)
Fucithalmic gel tra mt 1%
Fudikin thuc m 2%
CHÚăụăKHIăCHăNHTHUC
Chngăchăđnh:ămcăđă4
Tránh dùng acid fusidic theo đng ung trong nhim t cu khun đng tit niu, vì
acid fusidic không thi qua nc tiu.
Cơnănhcănguyăc/ăliăích:ămcăđă3
Suy gan: Vì có nguy c vàng da, nên cn theo dõi gan nhng ngi bnh dùng
thuc này.
Thnătrng:ămcăđă2
Thiăkăchoăconăbú: Mt lng thp thuc bài tit qua sa m.
Thiăkămangăthai: Cha chng minh đc tính không đc ngi mang thai.
Cnătheoădõi:ăMcăđă1
Trăem: Nguy c vàng da nhân não tr còn bú, do nguy c cnh tranh gia acid
fusidic và bilirubin đ gn vào albumin.
ACIDăHOÁăNCăTIUă(ăCÁCăCHT)
Thuc có tác dng làm h thp pH nc tiu
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
AMONI CLORID
Chlorammonic viên nén bc 500 mg
Atussin (phi hp) siro
Benadryl (phi hp)
Komix (phi hp)
Zedex (phi hp)
ACID PHOSPHORIC dung dch ung 2,7 mg/90 mL
Phosoforme dung dch ung 2,7 mg/90 mL
CHÚăụăKHIăCHăNH
Chngăchăđnh:ămcăđă4
LoétădădƠyă- táătrƠng;ăviêmădădƠy: Do tính acid ca các cht này.
Trngăhpăkhác: Chng ch đnh dùng mt cht acid hoá nc tiu tt c nhng
trng hp nhim acid hoc si urat.
Cnătheoădõi:ămcăđă1
Suy gan: Khi suy gan nng, ion amoni (
+
NH
4
) b sung s không đc chuyn hoá, và
dn đn nguy c tng amoniac máu.
Suyăthn: Do ion amoni mt phn đc thi qua thn, nên có nguy c quá ti gan
và trng thái nhim acid tng clor máu do thn.
TNGăTÁCăTHUC
Phiăhpănguyăhim:ămcăđă4
Sulfamid kháng khun
Phân tích: Phn ng hoá - lý cho phép gii thích nguy c kt tinh sulfamid trong ng
thn, kéo theo tn thng thn thc th. Kt ta càng rõ khi pH khong 5. Tng tác này
đã đc thông báo trong y vn khi phi hp vi hexamin.
X lý: Tránh phi hp hai thuc này. Nu cn phi hp, phi theo dõi pH nc tiu
bng giy ch th.
Tngătácăcnăthnătrng:ămcăđă2
Alopurinol hoc dn cht
Phân tích: Dùng thng xuyên các thuc acid hoá nc tiu liu cao có th dn đn
kt ta các tinh th urat thn.
X lý: Tránh acid hoá nc tiu ngi bnh thng phong (gút). Tng bài niu bng
cho ung nc kim tính đ to điu kin hoà tan tinh th urat. Cn lu ý đn vitamin C mà
ngi bnh hay t ý dùng. Thông báo cho ngi bnh thng phong dùng alopurinol bit
nguy c vitamin C gây ta urat. Nguy c ch xut hin vi liu vitamin C dùng hàng ngày
vt quá 2g.
Amphetamin hoc dn cht
Phân tích: Gim tái hp thu amphetamin ng thn. Các cht acid hoá nc tiu làm
tng thi amphetamin (pH khong 5) qua thn. Amphetamin là mt base thi qua nc tiu.
Trong môi trng acid, ít gp thuc này dng không phân cc.
X lý: Tng tác có li: Acid hoá nc tiu nhm to điu kin thi nhanh
amphetamin khi dùng quá liu. Tng tác có hi cn tránh: Khi điu tr bng amphetamin,
có th tht bi do thi thuc quá nhanh (nu acid hoá nc tiu) hoc có th b lon tâm
thn do thuc (nu kim hoá nc tiu).
Barbituric
Phân tích: Tng tái hp thu ng thn, có th kéo dài tác dng ca barbituric và làm
xut hin đc tính do quá liu.
X lý: Nu cn phi hp hai thuc này, phi hiu chnh liu dùng. Nu ngi bnh có
biu hin ng gà khi dùng hai thuc này, có khi phi gim liu barbituric sau khi đã đo pH
nc tiu bng giy ch th.
Mexiletin
Phân tích: Acid hoá nc tiu có th làm tng thi mexiletin qua thn. Tng tác này,
nêu trong các tài liu, cho thy có nhng bin đi v ý ngha lâm sàng khi phi hp thuc.
X lý: Nu cn phi hp thuc, phi theo dõi các tác dng trên lâm sàng, và luôn luôn
ý thc là có th có nhng bin đi tác dng dc lý ca mexiletin.
Primidon hoc dn cht
Phân tích: Làm tng tái hp thu ng thn.
X lý: Tác dng dc lý ca hai thuc tng lên, nên khi cn phi hp hai thuc thì
phi hiu chnh liu lng. o pH bng giy ch th đ bit có cn hiu chnh liu lng hay
không.
Salicylat
Phân tích: Nng đ salicylat trong huyt tng tng do gim bài tit qua nc tiu khi
phi hp vi các cht acid hoá.
X lý: Tác dng dc lý ca thuc tng lên, nên khi cn phi hp thì phi hiu chnh
liu lng. o pH nc tiu bng giy ch th đ bit có cn hiu chnh liu lng hay
không.
Thuc chng trm cm ba vòng hoc thuc tng t
Phân tích: Thuc chng trm cm ba vòng là base, nên các thuc acid hoá nc tiu
có th làm tng bài tit các thuc đó qua nc tiu. Ngc li các thuc kim hoá nc tiu
li có tác dng làm gim bài tit (to điu kin tái hp thu ng thn).
X lý: Mc du tng tác này có th xy ra theo c ch lý - hoá, nhng hình nh
không có nhng biu hin lâm sàng đáng k.
Thuc kim hoá nc tiu
Phân tích: Trung hoà v mt lý hoá.
X lý: Phi hp hai loi thuc này có th hp lý hay không hp lý tu theo mc đích
điu tr. o pH nc tiu bng giy ch th.
ACTINOMYCIN D
Kháng sinh kìm t bào
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
DACTINOMYCIN l bt pha tiêm 0,5mg
Cosmegen l bt pha tiêm 0,5mg
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Cơnănhcănguyăc/ăliăích:ămcăđă3
Cácătrngătháiăkhác: Ngi bnh ung th: Phi cân nhc k tu theo trng thái sinh lý
- bnh lý ca ngi bnh, theo kh nng theo dõi ti ch, và theo mc tiêu điu tr do nhà
chuyên môn n đnh.
TNGăTÁCăTHUC
Cơnănhcănguyăcă/ăliăích:ămcăđă3
Các cht c ch HMG - CoA reductase
Phân tích: Dùng đng thi vi các cht c ch min dch làm tng nguy c xut hin
tiêu c vân và suy thn.
X lý: Mc du các trng hp thông báo ch liên quan đn lovastatin, nhng nguy c
vn có kh nng xy ra vi simvastatin, pravastatin và các statin khác. Nên tránh phi hp.
Doxorubicin hoc dn cht
Phân tích: Mt mt, có nguy c tng đc tính vi máu do c ch tu xng, do các
tác dng hip đng, có th dn đn mt bch cu ht. Mt khác, đã có nhng thông báo v
các trng hp bnh c tim.
X lý: Nu cn phi hp, thì vi mi thuc phi dùng liu thp; theo dõi
cht ch huyt đ. Khuyn ngh là tng liu doxorubicin không vt quá
450 mg/m
2
din tích c th.
Vaccin sng gim đc lc
Phân tích: Nguy c phát trin nhim khun tng ng vi vaccin đã dùng, do c ch
min dch ca thuc phi hp.
X lý: Hai loi thuc này phi dùng cách nhau khong 3 tháng đn mt nm, tu thuc
mc đ c ch min dch.
Tngătácăcnăthnătrng:ămcăđă2
Alopurinol hoc dn cht; colchicin hoc dn cht
Phân tích: Dactinomycin có nguy c làm tng nng đ acid uric trong huyt tng.
X lý: Cn phi hiu chnh liu lng ca thuc thng phong đ kìm hãm s tng
nng đ acid uric trong máu.
Carmustin hoc dn cht; cisplatin hoc dn cht; ganciclovir; methotrexat;
vincristin và các cht tng t
Phân tích: Nguy c tng đc tính vi máu do c ch tu xng, do nhng tác dng
hip đng, có th dn ti mt bch cu ht.
X lý: Nu cn phi phi zhp thuc, nên dùng liu thp vi mi cht. Theo dõi cht
ch huyt đ.
Clozapin
Phân tích: Nguy c tng đc tính vi máu do c ch tu xng, và do nhng tác dng
hip đng, có th dn ti mt bch cu ht. Ch riêng đi vi clozapin đã có th gây mt
bch cu ht nng, thm chí t vong (đc tính min dch).
X lý: Tránh phi hp. Nu cn phi hp, phi dùng liu thp vi mi thuc. Vi
clozapin, không có gì cho phép d báo xut hin mt bch cu ht. Cho nên dù phi hp
hay không, đu phi theo dõi cht ch huyt đ (nh đi vi bt c mi thuc kìm t bào).
Thông báo cho ngi bnh khi ch st nh, viêm hng hay loét ming là phi ngng dùng
thuc.
Cyclophosphamid hoc thuc tng t; fluoro-5-uracil; interferon alpha tái t
hp; levamisol; procarbazin; thiotepa; thuc chng ung th: Azathioprin
Phân tích: Nguy c tng đc tính vi máu do c ch tu xng, do các tác dng hip
đng, có th gây mt bch cu ht.
X lý: Nu có th, tránh phi hp. Nu cn phi phi hp, nên gim liu mi cht và
theo dõi cht ch huyt đ. Ch nhng thy thuc chuyên khoa mi kê phi hp nhng
thuc này, và thng phác đ điu tr đã đc quy đnh.
Cyclosporin
Phân tích: Phi hp gia hai thuc đu có tác dng c ch min dch. Do c ch min
dch quá mnh, có nguy c xut hin u lympho gi.
X lý: Phi hp hai thuc c ch min dch là điu phi suy ngh, tng quan gia
nguy c/ li ích phi cân nhc tu theo mc đích điu tr. S phi hp này ch đc thc
hin c s chuyên khoa và có theo dõi ngi bnh tht cn thn.
Dantrolen
Phân tích: Phi hp các thuc có tim nng đc vi gan (hip đng các tác dng
không mong mun).
X lý: Khi phi hp hai thuc đc vi gan, hoc phi theo dõi cht ch chc nng gan
(ASAT, ALAT, phosphatase kim, bilirubin), hoc nu có th, hoãn 1 trong 2 thuc đó. Cn
bo đm là ngi bnh không thng xuyên ung ru, và không có tin s viêm gan
virus. Các triu chng lâm sàng ch yu không đc hiu: bun nôn, vàng da… Vic kt hp
xut hin ban ngoài da, nga, hch to bin minh cho cn nguyên do thuc. Da vào kt qu
các test sinh hc, cn phân bit nguy c xut hin viêm gan hu t bào không hi phc và
viêm gan mt hi phc đc sau khi ngng điu tr.
Glycosid tr tim
Phân tích: Phi hp vi mt cht kìm t bào s kéo theo kém hp thu digitalis khong
50%, do thng tn niêm mc rut có th hi phc.
X lý: Theo dõi cn thn nng đ digitalis trong huyt thanh trong sut thi gian điu
tr.
Interleukin 2 tái t hp
Phân tích: Phi hp hai thuc c ch tu xng.
X lý: Ch đc dùng Interleukin 2 tái t hp c s chuyên khoa do bnh nng. Các
tng tác thuc phi đc cân nhc vì tt c các chc nng ca c th cn phi theo dõi
thng xuyên. Bt buc phi theo dõi huyt đ.
Mercaptopurin; pentostatin
Phân tích: S dng đng thi hai cht c ch tu xng có th gây các ri lon v
máu nghiêm trng, tu thuc thi gian điu tr.
X lý: Phi hp này phi đc theo dõi v mt huyt hc.
Penicilamin hoc thuc tng t
Phân tích: Dùng đng thi hai cht c ch tu xng có th dn đn nhng ri lon
v máu nghiêm trng, tu thuc thi gian điu tr. Cng cn phi theo dõi chc nng thn.
X lý: Phi hp này phi đc theo dõi v mt huyt hc và chc nng thn.
Phenicol
Phân tích: Nguy c tng đc tính vi máu do c ch tu xng, do tác dng hip
đng, có th dn đn mt bch cu ht. Ch riêng đi vi phenicol đã có th dn đn mt
bch cu ht nghiêm trng, thm chí t vong (đc tính min dch).
X lý: Nu cn phi hp, dùng liu thp vi mi thuc. Không th đoán trc xut
hin mt bch cu ht do các phenicol. Theo dõi cn thn huyt đ, thc hin nh thng
l vi mt cht kìm t bào, vn có giá tr. Thông báo cho ngi bnh là khi ch st nh, viêm
hng hay loét ming là phi ngng điu tr vi các phenicol.
Zidovudin
Phân tích: Phi hp zidovudin vi các thuc đc khác vi tu đòi hi phi rt thn
trng. Có nguy c thiu máu hay các ri lon khác v máu.
X lý: Nu cn phi hp, phi theo dõi cn thn huyt đ và nu cn, phi gim liu.
ALOPURIOLăHOCăDNăCHT
Thuc chng bnh thng phong (gút),
thuc c ch tng hp acid uric
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ALOPURINOL viên nén 100mg; 300mg
Apo-Allopurinol viên nén 100mg; 200mg; 300mg
Domedol viên nén 300mg
Milurit viên nén 100mg; 300mg
Zyloric viên nén 100mg
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Cơnănhcănguyăcă/ăliăích:ămcăđă3
Thiăkăchoăconă bú: Alopurinol tham gia quá trình chuyn hoá (c ch tng hp
purin, và gây nhng bt thng trong chuyn hoá các pyrimidin) nên tránh dùng sut trong
thi k cho con bú.
Thiăkămangăthai: Alopurinol tham gia quá trình chuyn hoá (c ch tng hp purin,
và gây nhng bt thng trong chuyn hoá pyrimidin) nên tránh dùng trong thi k mang
thai.
Thnătrngăkhiădùng:ămcăđă2
Suyăganăhocăthn: 3% s trng hp dùng thuc, có tai bin ngoài da nh nga,
ban đ và him hn là mày đay hay phn ng ngoài da có tróc mnh; các tai bin này
thng gp ngi bnh suy gan.
Tng tác thuc
Phiăhpănguyăhim:ămcăđă4
Acid ascorbic
Phân tích: Dùng đu đn acid ascorbic liu cao, do làm acid hoá nc tiu, có th làm
kt ta urat thn.
X lý: Vi ngi bnh thng phong (gút), cn tránh làm acid hoá nc tiu, và khuyên
nên tng lng nuc tiu bài tit bng đ ung có tính kim, to điu kin cho s hoà tan các
tinh th urat. Ngi bnh hay t dùng vitamin C, nên phi cnh báo ngi bnh thng phong
điu tr bng alopurinol v nguy c này, nó ch xut hin vi nhng liu vitamin C thng
ngày vt quá 2g (có s thay đi đáng k pH ca nc tiu).
Cơnănhcănguyăcă/ăliăích:ămcăđă3
Penicilin
Phân tích: Nguy c cao có phn ng ngoài da, đc bit vi nhng penicilin nhóm A
(ampicilin). Nguy c này đc bit quan trng đi vi ngi bnh gút. Tuy vy cha xác đnh
đc nguyên nhân ca hin tng này là do alopurinol, hay là do nng đ acid uric cao
trong máu.
X lý: Nên tránh phi hp thuc này. Nên tìm mt kháng sinh loi khác có hot ph
tng t đi vi chng khun gây nhim.
Vidarabin
Phân tích: Nguy c ri lon thn kinh, kiu run, hay ri lon trong hình thành ý ngh.
Nguy c đc vi thn kinh và các tác dng có hi khác, nh: thiu máu, bun nôn, đau,
nga.
X lý: Nu phi hp thuc tuyt đi cn thit, phi theo dõi lâm sàng.
Tngătácăcnăthnătrng:ămcăđă2
Asparaginase
Phân tích: Asparaginase làm tng nng đ acid uric trong máu.
X lý: S phi hp thuc ch đc thc hin ti bnh vin. Kim tra liu lng thuc
chng gút. tránh bnh si urat, ngi ta a dùng alopurinol hn là các thuc gây acid
uric niu, chúng có th gây bnh thn do urat.
Azathioprin hoc mercaptopurin
Phân tích: Alopurinol c ch chuyn hoá oxy hoá ca azathioprin, và mercaptopurin
(do tác dng c ch xanthin oxydase, là enzym giáng hoá các purin thành acid uric) gây
nguy c tích lu các cht kháng chuyn hoá, gm nhng base puric.
X lý: Nu cn phi hp thuc, ngi kê đn phi gim liu cht kháng chuyn hoá
xung 25 đn 30%.
Cyclophosphamid hoc thuc tng t
Phân tích: S dng đng thi alopurinol vi cyclophosphamid có th làm tng tác
dng c ch tu xng.
X lý: Nu cn phi hp thuc, cn nhn mnh phi theo dõi huyt đ mt cách cht
ch.
Dactinomycin
Phân tích: Nguy c làm tng nng đ acid uric trong huyt tng.
X lý: Có th phi hiu chnh liu thuc chng gút đ khc phc s tng acid uric
trong máu.
Doxorubicin hoc dn cht - melphalan
Phân tích: Dùng đng thi mt thuc kìm t bào vi mt thuc chng gút làm tng
nng đ acid uric. Ngoài ra, tng nguy c gim bch cu và gim tiu cu do hip đng
nhng tác dng có hi ca các thuc.
X lý: Nên tránh phi hp các thuc này, nu không, có th tht bi trong liu pháp
cha thng phong.
Pentostatin
Phân tích: Pentostatin có th làm tng nng đ acid uric. Có th phi hiu chnh liu
alopurinol đ khng ch tng acid uric trong máu.
X lý: Nên dùng alopurinol (cht c ch tng hp acid uric) thay cho nhng cht gây
urat niu đ tránh nguy c bnh thn vì urat.
Sulfamid h glucose máu
Phân tích: Alopurinol có th c ch bài tit clorpropamid qua ng thn, do đó có th
gây nguy c h glucose máu nng, vì làm tng đáng k na đi ca clorpropamid.
X lý: Cn đc bit cnh giác vi ngi suy thn dùng hai thuc này. Theo dõi cht
ch glucose máu khi bt đu, trong thi gian và khi ngng điu tr vi alopurinol. Tng tác
này mi ch đc mô t vi clorpropamid, còn vi các sulfamid h glucose máu khác thì
cha đc nói ti. Tt hn ht là ghi đn dùng mt thuc khác chng tiu đng.
Theophylin hoc dn cht
Phân tích: Dùng alopurinol liu cao (ít nht 600mg/ngày) cùng vi theophylin s kéo
theo gim đ thanh lc theophylin thn và làm tng nng đ cht này trong huyt thanh.
X lý: Phi theo dõi cht ch nng đ theophylin trong huyt thanh, và điu chnh liu
lng theo kt qu theo dõi. Các du hiu ng đc theophylin gm bun nôn, nôn, đau vùng
thng v, nhc đu, kích thích, mt ng, nhp tim nhanh. Hin tng co git nói chung
đc coi là du hiu chc chn do nhim đc, và có th là du hiu đu tiên (đc bit tr
em). Cn nh là theophylin có ranh gii điu tr thp.
Thuc acid hoá nc tiu
Phân tích: Dùng thng xuyên các thuc acid hoá nc tiu vi liu cao có th gây
kt ta các tinh th urat thn.
X lý: Vi ngi bnh thng phong (gút), cn tránh acid hoá nc tiu. Ngi bnh
hay t dùng vitamin C, nên phi cnh báo ngi bnh gút điu tr bng alopurinol v nguy
c kt ta urat thn, nguy c này ch xut hin khi dùng vitamin C hàng ngày vi liu trên
2g (làm tng pH nc tiu đáng k). Nên dùng đ ung tính kim đ tng lng nc tiu
bài tit và to điu kin hoà tan các tinh th urat.
Thuc li tiu thi kali; furosemid hoc thuc tng t
Phân tích: Các cht này làm tng nng đ acid uric trong máu và làm gim tác dng
ca liu pháp chng bnh thng phong (gút).
X lý: Tt nht nên tránh s kt hp các thuc này vì có th làm cho liu pháp cha
thng phong tht bi.
Thuc ung chng đông máu kháng vitamin K
Phân tích: Tng na đi ca thuc chng đông máu, do c ch chuyn hoá thuc
gan (tng tác dc đng hc v chuyn hoá gan).
X lý: Nu cn phi hp thuc, phi theo dõi đu đn hn thi gian Quick và t l
chun quc t (INR) ngi bnh khi bt đu, trong quá trình và khi kt thúc điu tr bng
alopurinol. Sau khi đã hiu chnh liu lng, khuyên ngi bnh dùng thuc đu đn, vào
gi nht đnh. Không ngng điu tr đt ngt hoc thay đi cách điu tr mà không có ý kin
ca bác s.
Thuc ung kháng acid hoc than hot tính
Phân tích: Làm gim hp thu alopurinol theo đng tiêu hoá, nên làm gim tác dng
ca thuc này.
X lý: Cn đ mt khong thi gian t mt đn hai gi gia lúc ung thuc kháng acid
và alopurinol. Nên nhc li là thông thng thuc kháng acid đc dùng 1 gi 30 phút sau
ba n, khi mà n là nguyên nhân ca s tng tit dch d dày. Tng tác này vi
alopurinol còn cn đc khng đnh.
ALPROSTADIL
Prostaglandin E
1
có tác dng ch yu
trên c trn ng đng mch
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
ALPROSTADIN ng tiêm 10 mg; 20 mg; 0,5 mg/ 1 mL
Caverject ng tiêm 10 mg; 20 mg
Edex A ng tiêm 0,5 mg/ 1 mL
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Chngăchăđnh:ămcăđă4
Cácătrngătháiăkhác: Không tiêm thuc này trc tip vào tnh mch.
Cnătheoădõi:ămcăđă1
Trăem: Dùng thn trng cho tr s sinh có nguy c chy máu. Tránh dùng cho tr s
sinh suy hô hp.
TNGăTÁCăTHUC
Tng tác cn theo dõi: mc đ 1
Thuc chng tng huyt áp: Tác dng gim huyt áp tng. Cn theo dõi huyt áp.
AMANTADINăHOCăTHUCăTNGăT
Chng Parkinson và kháng virus
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
AMANTADIN nang 50 mg; 100 mg
Mantadix nang 100 mg
Contenton nang 50 mg; 100 mg
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Cơnănhcănguyăc/liăích:ămcăđă3
Thiăkăchoăconăbú: Do thn trng, khi cha có đ d liu.
Thiăkămangăthai: Nguy c sinh quái thai đáng k.
Thnătrng:ămcăđă2
Trmăcm: Amantadin có th gây ri lon thn kinh tâm thn: lú ln kèm theo o giác
v th giác và thính giác, ch yu vào chiu ti.
ngăkinh: Amantadin h thp ngng co git, và có th gây cn đng kinh.
Cnătheoădõi:ămcăđă1
Suy tim: Nguy c h huyt áp t th đng.
Suyăthn: Nguy c tích lu, do amantadin ít b chuyn hoá, nên có mt gn nh toàn
b trong nc tiu di dng còn hot tính.
TNGăTÁCăTHUC
Phiăhpănguyăhim:ămcăđă4
Thuc c ch MAO không đc hiu; procarbazin
Phân tích: Tng tác có th gây tng huyt áp không thng xuyên sau khi dùng
thêm thuc c ch MAO, do mt c ch cha đc bit.
X lý: Nu kê đn phi hp thuc, cn thn trng xác đnh liu lng và cn thông
báo cho Trung tâm cnh giác thuc tt c nhng điu bt thng cho phép khng đnh mt
s nhn xét.
Cơnănhcănguyăc/ăliăích:ămcăđă3
Ru
Phân tích: Tng tác dng c ch h thn kinh trung ng, kéo theo tng tác dng an
thn gây bun ng. Mt s tác dng tâm thn vn đng có th thy, đc bit trong tun điu
tr đu tiên. Tng tác kiu dc lc.
X lý: Tt hn là không nên phi hp, vì ngi kê đn không th đm bo ngi
bnh không ung ru. Nguy c an thn gây bun ng đc bit nguy him vi ngi lái xe
và ngi đng máy. Khuyên ngi bnh không dùng các ch phm có ru.
Tngătácăcnăthnătrng:ămcăđă2
Cafein; theophylin hoc dn cht
Phân tích: Thn trng trong phi hp amantadin vi thuc kích thích tâm thn, nhm
tránh nhng tác dng hng thn nh d b kích thích, mt ng, và c đn lon nhp tim.
X lý: Vic phi hp thuc này đòi hi phi thn trng và cnh giác. Nhng tác dng
không mong mun xut hin cn đc chuyn v Trung tâm cnh giác thuc.
Kháng histamin kháng H
1
có tác dng an thn; thuc chng trm cm ba vòng
hoc thuc tng t
Phân tích: Amantadin to điu kin xut hin các tác dng lú ln và o giác ca các
thuc kháng cholinergic. Chú ý cht ketotifen (Zaditen*) và oxadomid (Tinset*) hình nh
không có tác dng cholinergic.
X lý: Nu nghi ng tng tác gây các tác dng không mong mun, điu chnh li liu
các cht kháng cholinergic trong khi dùng phi hp vi amantadin. Báo cho ngi bnh bit
nhng tác dng không mong mun có th xy ra.
Levodopa
Phân tích: Có th s dng phi hp thuc này trong điu tr bnh Parkinson, nhng li
cn tránh dùng cho ngi bnh tâm thn hay có tin s bnh tâm thn.
X lý: Tránh dùng phi hp thuc này cho ngi bnh có tin s bnh tâm thn và
phi hi ngi bnh hay nhng ngi xung quanh.
Phenothiazin
Phân tích: Amantadin to điu kin xut hin các trng thái lú ln và o giác ca các
thuc có tác dng kháng cholinergic ( đây là tác dng kháng cholinergic ca các thuc an
thn dn cht ca phenothiazin).
X lý: Nu nghi ng tng tác gây tác dng không mong mun, điu chnh liu các
thuc kháng cholinergic khi điu tr đng thi vi amantadin. Thông báo cho ngi bnh bit
nhng tác dng không mong mun có th xy ra.
Quinin hoc dn cht (quinidin)
Phân tích: Nng đ trong huyt thanh ca amantadin có th tng nam, nhng không
tng n. Nguy c nhim đc amantadin (nh tht điu, lú ln) có th tng. Tng tác xy
ra nhanh. C ch: Các dn cht quinin có th c ch đ thanh lc ca amantadin thn
nam gii.
X lý: Cn giám sát các tác dng có hi v thn kinh khi dùng phi hp.
Thuc cng giao cm alpha - beta; thuc cng giao cm beta
Phân tích: Tng cng các tác dng hng thn, kéo theo tính d b kích thích, mt
ng và him thy hn là co git và lon nhp tim.
X lý: Khi dùng các thuc cng giao cm, phi theo dõi lâm sàng.
Thuc li tiu gi kali; thuc li tiu thi kali
Phân tích: Các thiazid li tiu thi kali và triamteren li tiu gi kali có tác dng làm
gim đ thanh lc ca amantadin thn, do mt c ch còn cha bit, nên có th làm tng
đc tính ca amantadin.
X lý: Khi phi hp thuc, phi điu chnh liu amantadin cho thích hp. Tng tác
này còn cn đc xác minh.
Thuc c ch MAO typ B
Phân tích: S c ch đc hiu monoamin oxydase typ B dn ti kéo dài tác dng ca
levodopa, gii thích vic kê đn đng thi thuc c ch MAO typ B vi levodopa. Nh vy,
các tng tác ging nh các tng tác ca levodopa, nên đ ngh xem mc h thuc
levodopa. S phi hp thuc này có th đc s dng trong điu tr bnh Parkinson, nhng
ngi bnh tâm thn, hoc có tin s bnh tâm thn thì không nên dùng.
X lý: Vì cn tránh phi hp thuc này đi vi ngi bnh có tin s bnh tâm thn,
nên cn phi hi ngi bnh hoc hi nhng ngi xung quanh.
Trimethoprim; trimethoprim – sulfamethoxazol
Phân tích: Dùng đng thi các thuc đó có th làm lú ln cp tính. Tng tác xy ra
mun. C ch Amantadin và trimethoprim có th c ch đ thanh lc ca c hai thuc, làm
tng nng đ huyt thanh ca c hai thuc.
X lý: Cn giám sát các tác dng có hi v thn kinh khi dùng phi hp.
Tngătácăcnătheoădõi:ămcăđă1
Amphetamin hoc dn cht
Phân tích: Tuy cha có trng hp nào đc thông báo, nhà sn xut khuyên nên
thn trng trong vic phi hp amantadin vi cht kích thích tâm thn, nhm tránh nhng
tác dng hng thn nh tính d kích thích, mt ng, và có th c lon nhp tim.
X lý: Phi hp thuc này đòi hi phi thn trng và cnh giác, và nu cn, các tác
dng phi đc báo v Trung tâm cnh giác thuc.
Thuc kháng cholinergic
Phân tích: Do hip đng các tác dng không mong mun, nên các tác dng kháng
cholinergic tng, làm tng nguy c bí tiu tin, khô ming, táo bón.
X lý: Cn ghi nhn nhng nhc đim ca loi thuc này. Nu cn phi hp thuc,
phi thông báo cho ngi bnh bit các nhc đim đó. Tránh dùng cho ngi b phì đi
tuyn tin lit và ngi tng nhãn áp.
AMINEPTIN
Thuc chng trm cm ba vòng, không phi dn cht ca imipramin, không phi thuc
c ch MAO, ch yu có tác dng dopaminergic (tác dng ging dopamin).
CÁCăTHUCăTRONGăNHịM
AMINEPTIN viên nén 100mg
Survector viên nén 100mg
CHÚăụăKHIăCHăNHăTHUC
Cơnănhcănguyăc/ăliăích:ămcăđă3
năungă- Ru: Tránh ung ru khi điu tr.
Suy gan: Nguy c viêm gan do c ch min dch d ng.
Cácătrngătháiăkhác: Chng múa git Huntington.
Cnătheoădõi:ămcăđă1
Thiăkăchoăconăbú: Bài tit vi lng thp vào sa.
ngăkinh: Nguy c h thp ngng gây đng kinh.
Thiăkămangăthai: Vì cha có nhng d liu chính xác.
TNGăTÁCăTHUC
Phiăhpănguyăhim:ămcăđă4
Thuc c ch MAO không chn lc
Phân tích: Nguy c cn tng huyt áp có th gây t vong, bnh v não, co git, st
cao, t vong.
X lý: Chng ch đnh phi hp thuc, ngay c khi mt s chuyên gia mun dùng cho
mt s ngi bnh kháng li các liu pháp khác ti c s chuyên khoa.
Cơnănhcănguyăcă/ăliăích:ămcăđă3
Procarbazin
Phân tích: Nguy c ri lon huyt áp nghiêm trng do tác dng c ch MAO ca
procarbazin.
X lý: Ch bt đu dùng amineptin sau khi đã ngng dùng procarbazin ít nht 15 ngày.
Nu ngc li, ch bt đu dùng procarbazin sau khi đã ngng dùng amineptin hai ngày.
Tngătácăcnăthnătrngăkhiădùng:ămcăđă2
Carmustin hoc dn cht; dantrolen; estrogen hoc thuc tránh thai estro-
progestogen; griseofulvin; isoniazid hoc thuc tng t; macrolid; methotrexat; natri
valproat hoc dn cht; progabid; rifampicin; thuc gây mê bay hi cha halogen
Phân tích: Phi hp các thuc có tim nng đc vi gan (hip đng các tác dng
không mong mun).
X lý: Khi cn điu tr bng hai thuc đc vi gan, thì hoc phi theo dõi cht ch
chc nng gan (ASAT, ALAT, phosphatase kim, bilirubin) hoc hoãn dùng mt trong hai
thuc đó nu có th. Phi đm bo là ngi bnh không thng xuyên ung ru và không
có tin s viêm gan virus. Nhng triu chng lâm sàng chính không đc hiu là bun nôn,
st, vàng da Nu b ban đ ngoài da, nga và hch to thì có nhiu kh nng là do thuc.
Tu theo kt qu test sinh hc, cn phân bit nguy c xut hin viêm gan tiêu t bào không
hi phc vi nguy c viêm gan mt hi phc đc sau khi ngng điu tr.
Gluthetimid hoc thuc tng t; fluoxetin; interferon alpha tái t hp; kháng
histamin kháng H
1
có tác dng an thn; medifoxamin; reserpin; thuc chng trm cm
ba vòng hoc các cht tng t; thuc ch vn ca morphin.
Phân tích: Tng các tác dng c ch h thn kinh trung ng, c ch hô hp và h
huyt áp. Ngoài ra, nu đã b ph thuc thuc thì phi hp hai thuc có th làm tng thêm
nguy c ph thuc thuc.
X lý: Phi tính đn nguy c này đ điu chnh liu lng hai thuc cho thích hp,
nu cn phi hp hai thuc, phi ngh đn gim tnh táo ngi lái xe và ngi đng máy.
Khuyên ngi bnh không ung ru và dùng các ch phm có ru.
Interleukin 2 tái t hp
Phân tích: Mc tiêu chính là điu tr ung th tuyn thn (adenocarcinoma). Interleukin
cng có tính đc vi gan, nên đây là s phi hp hai thuc có tim nng đc vi gan.
X lý: Ch đc thc hin kt hp này c s điu tr chuyên khoa. Dùng interleukin
2 đòi hi phi theo dõi thng xuyên. Nh vy, trong trng hp này, mi th phi quyt
đnh theo trng thái chung ca ngi bnh. Khi phi hp hai th thuc đc vi gan, phi,
hoc theo dõi cht ch chc nng gan (ASAT, ALAT, phosphatase kim, bilirubin), hoc
hoãn dùng mt trong hai thuc nu có th.
Oxaflozan
Phân tích: Tng tác dng c ch h thn kinh trung ng, kéo theo tng tác dng an
thn gây bun ng (tng tác dc lc).
X lý: Phi tính đn nguy c trên đ hiu chnh liu lng ca hai thuc. Phi ngh
đn gim tnh táo ngi lái xe, ngi đng máy. Khuyên không ung ru và dùng các
ch phm có ru.
Thuc chng nm dn xut imidazol
Phân tích: Phi hp hai thuc có tim nng đc vi gan.
X lý: Amineptin dùng mt mình, có th gây phn ng min dch d ng gan, hi
phc đc sau khi ngng điu tr. Vi các thuc chng nm dn cht ca imidazol, hoc
phi theo dõi cht ch chc nng gan (ASAT, ALAT, phosphatase kim, bilirubin), đc bit
vi ketoconazol, hoc nu có th, hoãn dùng mt trong hai thuc. Phi đm bo là ngi
bnh không thng xuyên ung ru và không có tin s viêm gan virus. Các triu chng
lâm sàng chính trên không đc hiu là bun nôn, st, vàng da S xut hin ban đ ngoài
da, nga và hch to nói lên có nhiu kh nng do thuc.Cn c các test th sinh hc, phân
bit rõ nguy c xut hin viêm gan tiêu t bào không hi phc vi viêm gan mt hi phc
đc sau khi ngng điu tr.
Viloxazin
Phân tích: Tng c ch h thn kinh trung ng, kéo theo tng tác dng an thn gây
bun ng (tng tác dc lc).
X lý: Phi tính đn nguy c này đ điu chnh liu lng hai cht cho thích hp, nu
cn s kt hp này. Phi ngh đn gim tnh táo ngi lái xe và ngi đng máy. Khuyên
không ung ru và dùng các ch phm có ru.
Tngătácăcnătheoădõi:ămcăđă1
Amphetamin hoc dn cht
Phân tích: Tác dng đi kháng: có th làm tng tính hung hãn ngi nghin
amphetamin.
X lý: Tính đn tng tác dc lc này đ đnh ra mc đích điu tr chính. Khuyên
gp li thy thuc nu thy điu tr kém kt qu.
Methadon