ĐT CP SUY GAN MN TNH
(Acute-on chronic liver failure)
ĐNG THUN APASL 2014
TS.Lê Thnh L
TK Khoa Ni tiêu ha – BV Ch Ry
• Suy gan cp c th xy ra trên bnh nhân:
- không mc bnh gan trưc đ.
- trên nn suy gan mn ca bnh gan
mn tnh đ bit / không bit, hoc mt b
dn ca bnh l gan giai đon cui.
• Đt cp ca suy gan mn (ĐCSGM) c
nhiu nguyên nhân, biu hin lâm sng đa
dng v t l t vong cao.
• Cm t ny đưc s dng ln đu tiên
năm 1995 .
Ohnishi H, Sugihara J, Moriwaki H, Muto Y.
Acute-onchronic liver failure. Ryoikibetsu Shokogun Shirizu
1995;7:217–219
• ĐCSGM thưng xy ra trên bnh nhân xơ
gan vi bnh cnh lâm sng khc bit t
sinh l bnh, đp ng min dch ca bnh
nhân v nhim khun đng vai tr quan
trng.
• Đc đim lâm sng ca ĐCSGM : din
tin nhanh, suy đa tng v tn sut t
vong ngn hn v trung hn t 50-90%.
Jalan R, Williams R. 2002.
• APASL đ thnh lp nhm nghiên cu ,
đnh gi v đưa ra đng thun năm
2004,2009 v 2014.
Sarin S.K et al. Hepatol Int.2009 3:269–282
Bnh gan mn tnh ?
- Gan nhim m
- NASH
- Viêm gan mn
- Xơ gan cn b
- Xơ gan mt b
Yu t thc đy ?
- Virut
- Nhim vi khun
- Rưu/ cc đc t
- Xut huyt do v TMTQ
- đt bng pht ca HBV
Yu t chn đon “suy gan” ca ĐCSGM?
- vng da
- nng đ bilirubine mu
- triu chng mt b
- thi gian khi pht: 2,4,6 tun?
- bnh no gan, HC gan thn
- Xut huyt do v TMTQ
• Đnh ngha suy gan cp ca AASLD
- INR >1.5,
- ri lon tri gic
- din tin <26 tun.
Sarin S.K. etal Hepatol Int.2009 3:269–282
ĐCSGM theo EASL-AASLD
• “Bnh cnh lâm sng nng cp tnh ca
bnh gan mn, thưng liên quan đn cc
yu t thc đy v lm tăng t l t vong
trong vng 3 thng do suy đa tng.”
Olson JC,Garcia-Tsao G, et al.
Hepatology 2011.
• Rajiv Jalan Journal of Hepatology 2012 vol. 57
100
Chc năng gan
Xơ gan mt b
Ngưng suy tng
Qu tr
Đt cp
thng
0
Khuyn co ca APASL
• Đnh ngha ĐCSGM:
Vng da, ri lon đông mu, c bin
chng c trưng/ bnh no gan trong
vng 4 tun trên bnh nhân đ đưc chn
đon/ không đưc chn đon bnh gan
mn. (2a, B)
Yu t thc đy ĐCSGM
• Nhim / không nhim trng/ cht gây đc gan
• Nhim trng :
– ch yu do virut hưng gan / không hưng
gan (hepatitis B , hepatitis C,
– Spirochetal, protozoal, helminthic / nm
Chung RT, Friedman LS.
Sleisenger and Fordtran’s Gastrointestinal and Liver
Disease.edition 8. Philadelphia: WB Saunders; 2006. p. 1731.
• Không do nhim trng :
- Rưu
- cht gây đc gan
- tho dưc
- bnh Wilson
- can thip phu thut
- xut huyt do v tnh mch thc qun
Lee WM, et al. Hepatology 2008
Khuyn co
- Nguyên nhân nhim trng:
• Hepatotropic v nonhepatotropic viruses. (1a, A)
• Viêm gan hot đng do nhim HBV/ HCV (2b, B)
• Cc tc nhân nhim khun khc (5, D)
– Nguyên nhân không do nhim trng:
• Alcohol (1a, A)
• Cht gây đc gan, tho dưc (2b, B)
• Viêm gan t min/ bnh Wilson. (3b, B)
• Can thip phu thut. (3b, B)
• Xut huyt do v TMTQ (4, C)
Nguyên nhân gây bnh gan mn
• Cc nưc phương tây
– Xơ gan rưu 50-70%
– Xơ gan do HBV10-15%
• Cc nưc châu :
– Ngưc li
Cholongitas E, Senzolo M,et al.Aliment Pharmacol Ther 2006.
Khuyn co
– Bao gm:
• Xơ gan cn b (1a, A)
• Viêm gan mn (5, D)
• NASH ( nonalcoholic steatohepatitis). (5, D)
• Bnh gan mt (Cholestatic liver disease). (2b, B)
• Bnh gan chuyn ha (Metabolic liver disease). (2b, B)
– Không bao gm:
• Gan nhim m. (5, D)
Khuyn co
• Đng ngha suy gan trong ĐCSGM:
– Vng da (serum bilirubin ≥5 mg/dl
[85 μmol/l]) v ri lon đông mu (INR ≥1.5
or PT <40%) (2a, B)
– C trưng v/ hoc bnh no gan đưc xc
đnh trên lâm sng (2b, B)
Sinh l bnh
• Hin din ca SIRS (systemic inflammatory
response syndrome), km phng thch cc
cytokin
• Ni đc t ( endotoxemia)
• Ri lon chc năng bch cu
• Tăng nitric oxide
Polson J, Lee WM. Hepatology 2005;41:1179-97.
• Cytokines tin viêm tăng hin tưng
hoi t v qu trnh cht t bo gan ,
mt v xơ ha
• Wasmuth v cs. : “suy thoi” min dch
tương t trong bnh cnh nhim trng
mu
Wasmuth HE, et al.J Hepatol 2005.
• Suy chc năng trm trng ca BC đa nhân
tăng nguy cơ nhim trng , suy tng v t l t
vong.
• Phn ng oxide trong qu trnh viêm lm tăng
sn xut nitric oxide (NO) gin mch v ri
lon tun hon gan v thn.
Mookerjee RP, et al. Hepatology. 2007
Chuyn dch vi
khun /
S nhim khun
Ri lon huyt
đng gan v h
thng/ suy chc
năng gan
Xơ gan cn
b
Xơ gan mt
b
Tăng p
ca, xơ ha
v gin
mch
Suy đa tng
T vong
BOV
HE
C trưng
SIRS
Tt HA
Suy thn
Vng da
Bnh no
Ri lon đông
mu
Rajiv Jalan Journal of Hepatology 2012 vol. 57