Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời nói đầu
Trong môi trờng cạnh tranh gay gắt của cơ chế thị trờng ngày nay, mọi
doanh nghiệp đều gặp những khó khăn, thuận lợi nhất định. Vì vậy bất kỳ một
doanh nghiệp nào cũng phải xây dựng cho mình mục tiêu hoạt động kinh
doanh. Đó là mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận và ngày càng nâng cao hơn nữa
hiệu quả sản xuất kinh doanh. Để có thể đạt đợc mục tiêu này họ phải vận dụng,
phải khai thác triệt để các cách thức, các phơng pháp sản xuất kinh doanh kể cả
các thủ đoạn để chiếm lĩnh thị trờng, hạ chi phí sản xuất, quay vòng vốn nhanh .
. . dĩ nhiên chỉ trong khuôn khổ pháp luật hiện hành cho phép. Có thể nói việc
nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh không chỉ có ý nghĩa đối với bản thân
doanh nghiệp mà còn đối với xã hội.
Hiện nay thị trờng dợc phẩm Việt Nam đã và đang trở thành thị trờng rất
sôi động và phong phú, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu khám chữa bệnh của
nhân dân. Số lợng mặt hàng sản xuất trong nớc tăng nhanh đến nay đã có hơn
8000 loại thuốc đợc cấp số đăng ký, số lợng các công ty dợc tăng lên nhanh
chóng. Năm 1997 toàn quốc chỉ có 334 công ty dợc nhng đến năm 2004 đã là
835 công ty. Đi kèm với sự phát triển của thị trờng dợc phẩm là sự cạnh tranh
khốc liệt giữa các công ty dợc nớc ngoài với các công ty dợc trong nớc và giữa
các công ty dợc trong nớc với nhau.
Không còn sự bao cấp của nhà nớc, để tồn tại và phát triển các doanh
nghiệp dợc Việt nam buộc phải nghiên cứu, áp dụng sáng tạo các chiến lợc sản
xuất kinh doanh trong điều kiện thực tế của mỗi đơn vị. Các doanh nghiệp dợc
vừa phải đảm bảo nhiệm vụ chính trị là cung ứng thuốc phục vụ công tác chữa
bệnh cho nhân dân vừa phải thực hiện tôt mục tiêu kinh doanh có lãi. Vì vậy các
doanh nghiệp đã kinh doanh nh thế nào để tồn tại và phát triển trong nền kinh tế
thị trờng và trong sự phát triển của thị trờng dợc phẩm là vấn đề cần phải nghiên
cứu và đa ra những phơng hớng, biện pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả sản
xuất kinh doanh.
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Từ những thực tế trên em lựa chọn đề tài:
Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh ở chi nhánh Công ty dợc phẩm TW2.
Đề tài nhằm 3 mục tiêu là :
1. Mô tả thực trạng, phân tích đánh giá các chỉ tiêu kinh tế của chi
nhánh công ty dợc phẩm TW2.
2. Từ kết quả nghiên cứu trên phân tích đánh giá hiệu quả sản xuất
kinh doanh của chi nhánh. Tìm ra điểm yếu, điểm mạnh, khó
khăn, thách thức, những mặt tồn tại.
3. Đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh của chi nhánh công ty dợc phẩm TW2.
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần một : Tổng quan
I. Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh
1. Hiệu quả sản xuất kinh doanh
1.1. Khái niệm
1.1.1. Quan điểm cơ bản về hiệu quả kinh tế
Khi đề cập đến vấn đề hiệu quả có thể đứng trên góc độ khác nhau để
xem xét. Nếu hiểu theo mục đích cuối cùng thì hiệu quả kinh tế là hiệu số giữa
kết quả thu về và chi phí bỏ ra để đạt đợc nó. Trên góc độ này mà xem xét thì
phạm trù hiệu quả có thể đồng nhất. Hiệu quả sản xuất kinh doanh cao hay thấp
là phụ thuộc vào trình độ tổ chức sản xuất và tổ chức quản lý trong các doanh
nghiệp.
Nếu đứng trên góc độ từng yếu tố riêng lẻ để xem xét hiệu quả là thể
hiện trình độ và khả năng sử dụng các yếu tố đó trong quá trình sản xuất kinh
doanh. Cũng giống nh một số chỉ tiêu khác, hiệu quả là một chỉ tiêu chất lợng
tổng hợp phản ánh trình độ lợi dụng các yếu tố trong quá trình sản xuất kinh
doanh, đồng thời là một phạm trù sản xuất kích thích gắn liền với sản xuất hàng
hoá. Sản xuất hàng hoá có phát triển hay không là nhờ đạt hiệu quả cao hay
thấp. Biểu hiện của hiệu quả là lợi ích mà thớc đo cơ bản của lợi ích là tiền.
Vấn đề cơ bản trong lĩnh vực quản lý là phải biết kết hợp hài hoà giữa lợi ích tr-
ớc mắt và lợi ích lâu dài, giữa lợi ích địa phơng và lợi ích trung ơng, giữa lợi ích
cá nhân và lợi ích tập thể.
Hiệu quả sản xuất kinh doanh vừa là một phạm trù cụ thể, vừa là một
phạm trù trừu tợng. Nếu là phạm trù cụ thể thì trong công tác quản lý phải định
lợng thành các chỉ tiêu, con số để tính toán so sánh. Nếu là phạm trù trừu tợng
phải đợc định lợng thành các chỉ tiêu con số để tính toán, so sánh. Nếu là phạm
trù trừu tợng phải đợc định tính thành mức độ quan trọng hoặc vai trò của nó
trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh. Có thể nói rằng phạm trù hiệu quả là kiến
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
thức thờng trực của mọi cán bộ quản lý, đợc ứng dụng rộng rãi vào mọi khâu,
mọi bộ phận trong quá trình sản xuất kinh doanh. Trong thực tế, hiệu quả sản
xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp đạt đợc trong các trờng hợp sau.
- Kết quả tăng, chi phí giảm.
- Kết quả tăng, chi phí tăng, nhng tốc độ tăng của chi phí chậm hơn tốc độ
tăng của sản xuất kinh doanh.
Thông thờng thì mục tiêu tồn tại của doanh nghiệp trong điều kiện tối thiểu
nhất là các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong điều kiện tối
thiểu nhất là các doanh nghiệp phải tạo ra thu nhập về tiêu thụ hàng hoấ để bù
đắp chi phí đã đa ra để sản xuất hàng hoá đó. Còn mục tiêu phát triển của doanh
nghiệp đòi hỏi quá trình sản xuất kinh doanh vừa đảm bảo bù đắp chi phí đã bỏ
ra vừa có tích luỹ để tiếp tục quá trình tái sản xuất mở rộng.
Sự phát triển tất yếu đó đòi hỏi các doanh nghiệp phải phấn đấu nâng cao
hiệu quả sản xuất. Đây là mục tiêu cơ bản của doanh nghiệp.
1.1.2. Khái niệm hiệu quả kinh tế (hiệu quả sản xuất kinh doanh)
Từ trớc tới nay, các nhà kinh tế đã đa ra nhiều khái niệm khác nhau về
hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp:
- Hiệu quả sản xuất kinh doanh là mức độ hữu ích của sản phẩm sản xuất
ra tức là giá trị sử dụng của nó (hoặc là doanh thu và lợi nhuận thu đợc
sau quá trình kinh doanh) quan điểm này lẫn lộn giữa hiệu quả và mục
tiêu kinh doanh.
- Hiệu quả sản xuất kinh doanh là sự tăng trởng kinh tế phản ánh qua
nhịp độ tăng của các chỉ tiêu kinh tế. Cách hiểu này là phiến diện, chỉ
đứng trên mức độ biến động theo thời gian.
- Hiệu quả sản xuất kinh doanh là mức độ tiết kiệm chi phí và tăng kết
quả. Đây là biểu hiện của bản chất chứ không phải là khái niệm về hiệu
quả kinh tế.
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Hiệu quả sản xuất kinh doanh đa đợc ra đều chỉ mối liên hệ giữa kết quả
đạt đợc và chi phí đầu vào ở những khía cạnh khác nhau. Song ta chỉ có
thể khái quát hiệu quả sản xuất kinh doanh nh sau:
Hiệu quả sản xuất kinh doanh là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ
lợi dụng các nguồn lực nh lao động, vốn, máy móc thiết bị, nguyên vật liệu. .
. để đạt đợc các mục tiêu kinh doanh mà doanh nghiệp đã xác định.
1.2. Bản chất của hiệu quả kinh tế
Bản chất hiệu quả sản xuất kinh doanh chính là hiệu quả lao động xã hội,
nó đợc xác định thông qua mối tơng quan giữa kết quả hữu ích cuối cùng thu đ-
ợc và lợng hao phí lao động xã hội. Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp phải
đợc xem xét một cách toàn diện cả về không gian và thời gian trong mối liên hệ
hiệu quả chung của toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Hiệu quả bao gồm hiệu quả
sản xuất và hiệu quả xã hội.
Về mặt thời gian, hiệu quả mà doanh nghiệp đạt đợc trong từng giai
đoạn, từng thời kỳ tiếp theo. Điều đó đòi hỏi bản thân các doanh nghiệp không
vì lợi ích trớc mắt mà quên đi lợi ích lâu dài. Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp
đã đạt kết quả cao khi khai thác sử dụng tài nguyên thiên nhiên, môi trờng và cả
ngời lao động trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, các doanh
nghiệp này lại vi phạm pháp luật nh trốn thuế, nhập những hàng cấm mà nhà n-
ớc không cho phép. . . làm ảnh hởng đến lợi ích lâu dài của xã hội.
Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển, doanh nghiệp đó không thể
coi tăng thu giảm chi là một việc làm có hiệu quả. Nếu doanh nghiệp đó cắt
giảm chi tiêu một cách tuỳ tiện, thiếu cân nhắc trong việc cải tạo môi trờng tự
nhiên, đổi mới kỹ thuật, nâng cao trình độ ngời lao động. Mặt khác doanh
nghiệp đó cũng không thể coi là hoạt động có hiệu quả lâu dài đợc khi phá bỏ
hợp đồng với một khách hàng tín nhiệm để chạy theo một hợp đồng khác mang
lại lợi nhuận hơn nhng lại không ổn định.
Hiệu quả sản xuất kinh doanh có thể coi là đạt đợc một cách toàn diện
khi toàn bộ hoạt động của các bộ phận mang lại hiệu quả không ảnh hởng đến
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
hiệu quả chung. Nói cách khác, trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân hiệu quả
cao mà các doanh nghiệp đạt đợc sẽ là cha đủ, hiệu quả đó cần phải tác động
đến xã hội mang lại lợi ích đúng đắn cho xã hội. Đây chính là nét đặc trng riêng
thể hiện tính u việt của nền kinh tế thị trờng.
2. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh
2.1. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh
Mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp là không ngừng nâng cao hiệu quả
sản xuất kinh doanh vì mục đích kinh doanh của các doanh nghiệp luôn là tìm
kiếm lợi nhuận để bù đắp chi phí sản xuất, tránh những rủi ro gặp phải và để tồn
tại phát triển. Nếu không có lợi nhuận doanh nghiệp không thể trả công cho ng-
ời lao động, duy trì việc làm lâu dài cũng không thể cung cấp hàng hoá lâu dài
cho khách hàng và cộng đồng. Đồng thời xu thế nền kinh tế của các nớc hiện
đại là mở cửa và hội nhập, các doanh nghiệp xuất hiện ngày càng nhiều, nhận
thức nhu cầu ngày càng cao và đa dạng. Điều này buộc các doanh nghiệp muốn
tồn tại phải không ngừng mở rộng sản xuất kinh doanh, cải tiến sản phẩm và
dịch vụ, cung cấp ngày càng phong phú đa dạng. Nh vậy các doanh nghiệp phải
nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh vì những lí do sau:
- Trong điều kiện kinh tế thị trờng, môi trờng cạnh tranh gay gắt thì nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh là điều kiện tồn tại và phát triển của
doanh nghiệp. Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh có thể làm tăng
khả năng cạnh tranh đứng vững của doanh nghiệp trên thị trờng. Hiệu
quả sản xuất kinh doanh càng cao doanh nghiệp càng có khả năng mở
rộng vốn kinh doanh, đầu t mua sắm thiết bị máy móc hiện đại, tăng
phạm vi quy mô kinh doanh bằng đồng vốn của mình, thực hiện văn
minh thơng nghiệp. Ngợc lại nếu một doanh nghiệp không biết nâng cao
hiệu quả sản xuất kinh doanh thì tới lúc nào đó doanh nghiệp sẽ bị đào
thải trớc quy luật cạnh tranh của thị trờng.
- Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh góp phần giải quyết mối quan hệ
tập thể, nhà nớc và ngời lao động. Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
doanh làm lợi thu đợc sau quá trình sản xuất kinh doanh tăng, quỹ phúc
lợi tập thể đợc nâng lên đời sống ngời lao động từng bứơc đợc cải thiện,
nghĩa vụ nộp thuế cho ngân sách nhà nớc tăng.
- Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh là một yêu cầu của quy luật tiết
kiệm. Hiệu quả sản xuất kinh doanh và quy luật tiết kiệm có mối quan hệ
mật thiết với nhau, đó là hai mặt của một vấn đề. Thực hiện tiết kiệm là
một biện pháp để có hiệu quả sản xuất kinh doanh cao. Ngợc lại, việc đạt
hiệu quả sản xuất kinh doanh cao chứng minh doanh nghiệp đã thực hiện
đợc nguyên tắc tiết kiệm bởi vì hiệu quả sản xuất kinh doanh là một chỉ
tiêu so sánh biểu hiện mức độ chi phí trong một đơn vị, kết quả hữu ích
trong một thời kỳ. Một doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có hiệu quả thì
số chi phí bỏ ra sẽ ít hơn so với doanh nghiệp sản xuất không hiệu quả.
Do vậy, muốn tiết kiệm tối đa chi phí sản xuất kinh doanh doanh nghiệp
nhất thiết phải nâng cao đợc hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Tóm lại, hiệu quả sản xuất kinh doanh đợc coi nh là một trong những công
cụ để các nhà quản trị thực hiện chức năng của mình. Việc xem xét và tính toán
hiệu quả sản xuất kinh doanh không những cho biết việc sản xuất đạt đợc ở
trình độ nào mà còn cho phép các nhà quản trị phân tích và tìm ra các nhân tố
để đa ra các biện pháp thích hợp trên cả hai phơng tiện: Tăng kết quả sản xuất
và giảm chi phí nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
2.2. ý nghĩa
Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh trong điều kiện khan hiếm các
nguồn lực nh hiện nay có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với nền kinh tế nói
chung và bản thân các doanh nghiệp nói riêng. Đối với nền kinh tế quốc dân thì
việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh sẽ làm tiết kiệm các nguồn lực đất
nớc, khả năng phát triển lực lợng sản xuất và trình độ hoàn thiện quan hệ sản
xuất kinh doanh ngày càng cao.
Đối với bản thân doanh nghiệp thì nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh
là mục tiêu cơ bản của mỗi doanh nghiệp là giá trị lợi nhuận trong nền kinh tế
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
thị trờng, nó giúp doanh nghiệp bảo toàn và phát triển vốn. Nói cách khác, nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh là cơ sổ để doanh nghiệp thực hiện tái sản
xuất mở rộng đầu t, cải tạo và hiện đại hoá cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho
sản xuất kinh doanh.
Đối với cá nhân thì việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tạo ra
động cơ thúc đẩy ngời lao động hăng say làm việc, giúp cho năng suất lao động
ngày càng tăng lên.
3. Các nhân tố ảnh hởng đến sản xuất kinh doanh
3.1. Các nhân tố khách quan
3.1.1. Môi trờng kinh doanh
Một doanh nghiệp không thể hoạt động một cách khép kín mà phải có
môi trờng tồn tại. Trong môi trờng này, doanh nghiệp thờng xuyên trao đổi giữa
các tổ chức và những ngời có liên quan đến sự tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp. Môi trờng đó gọi là môi trờng kinh doanh. Có thể nói môi trờng kinh
doanh là tổng hợp tất cả các yếu tố bên trong và bên ngoài có tác động hoạt
động của doanh nghiệp.
Môi trờng bên ngoài bao gồm môi trờng tổng quát (môi trờng vĩ mô) và
môi trờng đặc thù (môi trờng vi mô).
Môi trờng tổng quát bao gồm các yếu tố tự nhiên, yếu tố kỹ thuật công
nghệ của nền kinh tế, các yếu tố chính trị pháp luật, kinh tế,. . .
Môi trờng đặc thù gắn liền với từng loại hình doanh nghiệp. Doanh
nghiệp khác nhau thì môi trờng kinh doanh khác nhau nh khách hàng , nhà
cung cấp, sản phẩm thay thế . . .
Môi trờng bên trong bao gồm các yếu tố nh văn hoá doanh nghiệp,
truyền thông, tập quán của mỗi doanh nghiệp, thói quen, nghệ thuật ứng xử . . .
tất cả những yếu tố này tạo nên bầu không khí và bản sắc tinh thần của mỗi
doanh nghiệp.
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
3.1.2. Điều kiện chính trị xã hội
Điều kiện chính trị xã hội tác động mạnh mẽ đến tinh thần của ngời lao
đông. Một nhà nớc có chủ trơng, chính sách tốt đối với ngời lao động chác chắn
sẽ dẫn đến việc tăng năng suất lao động đối với từng cá nhân nói riêng và toàn
bộ xã hội nói chung.
Điều kiện chính trị xã hội thể hiện ở những chính sách sau:
- Chính sách xã hội con ngời, chính sách tuyển dụng, xuất khẩu lao
động,. ..
- Chính sách chế độ đối với ngời lao động nh bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y
tế, . . .
- Chính sách đãi ngộ, khen thởng thích đáng những thành phần kinh tế
hoạt động kinh doanh có hiệu quả và các biện pháp mạnh kiên quyết đối
với các đơn vị kinh tế làm ăn không có hiệu quả.
Ngoài những nhân tố ảnh hởng vĩ mô, điều kiện chính trị xã hội còn ảnh h-
ởng theo từng ngành nh giá cả các mặt hàng, nhân tố sức mua, cấu thành sức
mua, nhân tố thời vụ . . .
3.2. Nhân tố chủ quan
3.2.1. Trình độ quản lý của doanh nghiệp
Một doanh nghiệp biết quản lý tốt, biết sử dụng hợp lý số lợng cán bộ
công nhân viên, biết phát huy những mặt mạnh của mỗi ngời lao động thì doanh
nghiệp đó sẽ nâng cao đợc hiệu quả lao động. Bên cạnh đó, những ngời chủ
doanh nghiệp cần quan tâm đến đời sống ngời lao động, đến tâm t và nguyện
vọng của họ. Đồng thời cần tạo mọi điều kiện để ngời lao động đợc học hỏi
nâng cao trình độ tay nghề, từ đó nâng cao đợc năng suất lao động. Đây là một
nhân tố góp phần đáng kể nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
3.2.2. Vốn và cơ sở vật chất
Doanh nghiệp muốn mở rộng hoạt động kinh doanh thì phải có vốn.
Ngoài việc đợc nhà nớc cấp vốn, doanh nghiệp nhà nớc cần năng động hơn
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trong việc tìm kiếm các nguồn vốn khác nh liên doanh, vay vốn ngân hàng. . .
Khi có vốn doanh nghiệp sử dụng để đầu t vào cơ sở vật chất kỹ thuật, việc sử
dụng các thiết bị máy móc hiện đại vàoquá trình sản xuất kinh doanh sẽ giúp
doanh nghiệp đẩy nhanh tốc độ sản xuất, giảm cờng lực làm việc của ngời lao
động, hạn chế đợc việc khai thác các chất độc hại, tạo môi trờng trong sạch cho
ngời lao động, từ đó làm tăng hiệu quả cho ngời lao động dẫn đến tăng năng
suất và hiệu quả của doanh nghiệp.
3.2.3. Uy tín doanh nghiệp và văn minh thơng mại
Uy tín của doanh nghiệp là một trong những tài sản vô hình của doanh
nghiệp trong thời đại ngày nay. Giá trị nguồn tài sản này cao sẽ giúp doanh
nghiệp tăng khả năng thâm nhập thị trờng, sản lợng tiêu thụ lớn, doanh thu tăng
và hiệu quả kinh doanh đợc nâng cao. Văn minh thơng mại làm tăng hiệu quả
kinh doanh vì nó là một trong hai yếu tố thu hút khách hàngđến với doanh
nghiệp: Giá cả, chất lợng sản phẩm và chất lợng phục vụ.
II. Đối tợng, các phơng pháp và hệ thống các chỉ tiêu đánh giá
hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
1. Đối tợng nghiên cứu
- Báo cáo tổng kết hoạt động sản xuất kinh doanh của chi nhánh công ty d-
ợc phẩm TW2.
- Số liệu thống kê, tổng kết công tác dợc của Cục quản lý dợc Việt Nam.
- Hệ thống tổ chức lu trữ, các báo cáo pháp lý về hoạt động kinh doanh của
chi nhánh công ty dợc phẩm TW2.
- Các dữ liệu, số liệu, sự kiện, chính sách, chiến lợc của chi nhánh công ty
dợc phẩm TW2.
- Các chuyên gia kinh tế, chiến lợc tại chi nhánh công ty dợc phẩm TW2
và các chuyên gia kinh tế
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2. Các phơng pháp xác định hiệu quả kinh doanh
Các phơng pháp xác định hiệu quả kinh doanh gồm nhiều nội dung lý
luận và phơng pháp đánh giá khác nhau tuỳ thuộc vào từng lĩnh vực cụ thể mà
áp dụng.
2.1. Phơng pháp so sánh
Đây là phơng pháp đợc sử dụng phổ biến nhất trong phân tích hiệu quả
kinh doanh nhằm mục đích đánh giá hiệu quả, xác định vị trí và xu hớng biến
động của chỉ tiêu phân tích. Để tiến hành so sánh phải thoả mãn hai điều kiện:
- Phải có ít nhất 2 chỉ tiêu dùng so sánh.
- Khi hai chỉ tiêu so sánh với nhau phải có cùng nội dung kinh tế và có
cùng một tiêu chuẩn biểu hiện.
2.2. Phơng pháp chi tiết
Phơng pháp này dùng để đánh giá chính xác kết quả đạt đợc. Ngời ta chi
tiết số liệu để phân tích: có thể theo bộ phận cấu thành, theo thời gian hoặc theo
địa điểm.
2.3. Phơng pháp loại trừ
Phơng pháp này là kết hợp của hai phơng pháp thay thế liên hoàn và số
chênh lệch. Phơng pháp này đợc sử dụng trong phân tích hiệu quả sản xuất kinh
doanh nhằm tính toán xác định mức độ ảnh hởng của từng nhân tố tới đối tợng
phân tích bằng cách loại trừ ảnh hởng của các nhân tố.
3. Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp
Hiệu quả sản xuất kinh doanh =
Kết quả đầu ra
Chi phí đầu vào
Chỉ tiêu này phản ánh sức sản xuất, sức sinh lợi bình quân của đầu vào trong
kỳ sản xuất kinh doanh: Cứ một đồng chi phí đầu vào thì tạo ra bao nhiêu đồng
kết quả ở đầu ra.
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
x100%
Chỉ tiêu này phản ánh hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp: Cứ một
đồng doanh thu đạt đợc thì tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận.
x 100%
Chỉ tiêu này phản ánh: Cứ một đồng vốn kinh doanh bình quân trong kỳ
sản xuất làm ra bao nhiêu đồng lãi.
x100 %
Chỉ tiêu này phản ánh bình quân trong kỳ kinh doanh vốn kinh doanh
quay đợc mấy vòng. Số vòng quay vốn tăng chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn tăng
và ngợc lại.
*. Hiệu quả sử dụng vốn lu động
Sức sinh lời của vốn lu động =
Lợi nhuận
Vốn lu động bình quân
Chỉ tiêu này cho biết một đồng vốn lu động bỏ ra sẽ tạo đợc bao nhiêu
đồng lợi nhuận trong kỳ.
Số vòng quay vốn lu động =
Doanh thu
Vốn lu động bình quân
*. Hiệu quả sử dụng vốn cố định
Sức sinh lời của vốn cố định =
Lợi nhuận
Vốn cố định bình quân
Chỉ tiêu này cho biết cứ một đồng vốn cố định bỏ ra thì thu đợc bao
nhiêu đồng lợi nhuận.
12
Tỷ suất lãi doanh thu
Lợi nhuận
Doanh thu
=
Tỷ suất lãi vốn kinh doanh
Lợi nhuận
Vốn kinh doanh bình quân
=
Số vòng quay vốn kinh doanh
Doanh thu
Vốn kinh doanh bình quân
=
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn cố định càng lớn
Năng suất lao động bình quân =
Doanh thu
Tổng số lao động
Chỉ tiêu này phản ánh sức sản xuất kinh doanh của lao động trong kỳ.
Sức sinh lời của =
Lợi nhuận
Tổng số lao động
Chỉ tiêu này phản ánh cứ một lao động thì tạo ra đợc bao nhiêu đồng lợi
nhuận
Khả năng thanh toán =
Tài sản lu động
Nợ ngắn hạn
Khả năng thanh toán =
Tài sản lu động - Hàng tồn kho
Nợ ngắn hạn
Hệ số này nhỏ hơn 1 thì doanh nghiệp vỡ nợ.
Phần II
Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại
chi nhánh công ty dợc phẩm TW2
I. Đặc điểm của chi nhánh công ty dợc phẩm TW2.
1. Sơ lợc về sự hình thành phát triển công ty dợc phẩm TW2
Công ty dợc phẩm TW2 tổ chức hoạt động theo chế độ một thủ trởng.
Giám đốc là ngời đứng đầu, chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động đối với nhà
nớc và đối với toàn bộ tập thể CBCNV. Giúp việc cho Giám đốc có hai Phó
giám đốc, một kế toán trởng các trởng phòng và các giám đốc chi nhánh.
Mô hình tổ chức công ty đợc thể hiện ở hình 1
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tổ chức bộ máy công ty đợc xây dựng theo mô hình chức năng kết hợp
với phân bố địa lý, các phòng ban đợc phân chia theo chức năng cụ thể phòng
nhập khẩu nghiên cứu thị trờng, tìm kiếm sản phẩm, chọn đối tác, xây dựng ph-
ơng án, trình giám đốc thực hiện. Phòng kho vận chịu trách nhiệm nhận hàng
nhập khẩu và các nguồn hàng khác, bảo quản hàng hoá về số lợng và chất lợng,
giao hàng theo hoá đơn đặt hàng. Các chi nhánh hoạt động dới sự chỉ đạo của
công ty, nhng chủ động về nguồn hàng, tự cân đối thu chi hợp lý và báo cáo
theo phơng thức hạch toán báo sổ.
Các phòng ban hoạt động chủ động và chịu trách nhiệm trớc ban giám
đốc. Đứng đầu là giám đốc, chỉ đạo trực tiếp phòng tổ chức, phòng bảo vệ và
phòng kho vận. Phó GĐKD chỉ đạo và chịu trách nhiệm các phòng kinh doanh,
phòng xuất nhập khẩu, marketing, nhà máy Codupha- Lào và các chi nhánh.
Phó GĐ tài chính chỉ đạo và chịu trách nhiệm toàn bộ tài chính của doanh
nghiệp.
Tuy nhiên, công ty không chỉ áp dụng cơ cấu chức năng đơn thuần mà đã
thực hiện nhiều cải cách. Hệ thống kênh liên lạc, đờng liên lạc không bó hẹp,
cứng nhắc mà thực hiện tơng đối mềm dẻo, phù hợp với chức năng nhiệm vụ,
phù hợp với thị trờng và đặc điểm riêng của công ty.
2. Quá trình hình thành và phát triển của chi nhánh công ty dợc phẩm
TW2
Chi nhánh công ty dợc phẩm TW2 là một doanh nghiệp nhà nớc hạch
toán độc lập trực thuộc công ty dợc phẩm TW2 và chịu sự kiểm soát chỉ đạo của
công ty dợc phẩm TW2 (codupha) _ Bộ y tế. Tên giao dịch quốc tế National
pharmaceutical company No2 với tên thơng hiệu của chi nhánh là codupha
Hà nội. Trụ sở đặt tại 60B Nguyễn Huy Tởng- Thanh Xuân Hà Nôị. Thành
lập theo quyết định số 1421 / QĐ-UB ngày 20/7/1994 của UBNDTP Hà nội.
Trong hoạt động kinh doanh của chi nhánh đợc công ty giao kinh doanh các
ngành nghề tại miền Bắc nh sau:
- Dợc phẩm (tân dợc, đông dợc)
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Nguyên liệu, hoá chất, phụ liệu để sản xuất thuốc phòng và chữa bệnh,
bao bì dợc và các sản phẩm y tế khác.
- Tinh dầu, hơng liệu, mỹ phẩm, dầu động thực vật
- Dụng cụ y tế thông thờng, máy móc thiết bị y, dợc
- Mỹ phẩm, sản phẩm vệ sinh, sản phẩm dinh dỡng y tế
- Bông băng, gạc, kính mắt, kính thuốc
- Hoá chất các loại, hoá chất xét nghiệm và kiểm nghiệm phục vụ cho
ngành y tế.
3. Vị trí, chức năng của chi nhánh công ty dợc phẩm TW2
3.1. Vị trí:
Chi nhánh công ty dợc phẩm TW2 trực thuộc công ty dợc phẩm TW2
Bộ y tế chịu trách nhiệm trực tiếp trớc công ty dợc phẩm TW2 Bộ y tế về
việc đảm bảo cung ứng thuốc chủ yếu cho các tỉnh phía Bắc.
3.2. Chức năng của chi nhánh
Hỗ trợ cho công ty trong việc xuất nhập khẩu trực tiếp về nguyên liệu,
hợp chất và trang thiết bị, dụng cụ y tế, thuốc tân dợc, mỹ phẩm và các sản
phẩm dinh dỡng.
Sản xuất kinh doanh và phân phối thuốc và các sản phẩm đến các công ty
dợc, bệnh viện và tất cả các tỉnh phía bắc.
3.3. Nhiệm vụ chi nhánh
- Đảm bảo cng ứng thuốc và nguyên liệu kịp thời thờng xuyên, đúng chủng
loại trong phạm vi các tỉnh phía bắc
- Giúp công ty trong việc xuất nhập khẩu và phân phối thuốc độc, thuốc
gây nghiện, hớng thần, nguyên liệu sản xuất cho các tỉnh phía Bắc.
- Thực hiện chức năng dự trữ thuốc, đảm bảo cho các chơng trình dự trữ
quốc gia,phòng chống dịch bệnh, thiên tai, dịch hoạ.v.v.
- Làm tham mu cho công ty mẹ trong việc định hớng kinh doanh, sản xuất
dợc phẩm tại Việt nam.
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Hoạt động kinh doanh theo đúng pháp luật, nộp ngân sách nhà nớc, thuế
đầy đủ và đúng kỳ hạn.
- Làm tốt công tác xã hội, chăm sóc đời sống, vật chất và tinh thần cho
CBCNV trong Chi nhánh, đảm bảo vệ sinh môi trờng.
4. Tổ chức bộ máy và phân cấp quản lý của Chi nhánh Cty dợc phẩm
TW2.
4.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Chi nhánh
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Căn cứ vào cơ cấu tổ chức và hoạt động kinh doanh của Chi nhánh và kế
hoạch sản xuất hàng năm của bộ máy quản lý của Chi nhánh và phân bộ máy
của chi nhánh nh sau:
4.1.1. Giám đốc Chi nhánh:
Giám đốc chi nhánh đợc Cty bổ nhiệm điều hành chi nhánh theo chế độ
một thủ trởng và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh trớc pháp luật,
trớc Cty- Bộ Y tế và tập thể CBCNV về việc tồn tại và phát triển của chi nhánh
cũng nh mọi hoạt động kinh doanh.
Bao gồm công việc cụ thể nh sau:
- Nhận vốn, đất đai, tài nguyên và các nguồn lực khác do Công ty-Bộ Ytế
giao để quản lý, sử dung theo đúng mục tiêu và nhiêm vụ của Chi nhánh
và của Công ty, phải bảo toàn phát triển vốn
- Xây dựng chiến lợc phát triển, kế hoạch dài hạn hàng năm của chi
nhánh .
- Tổ chức điều hành hoạt động của chi nhánh.
- Quyết định giá mua, giá bán sản phẩm và dịch vụ phù hợp với quy định
của nhà nớc, của Cty.
- Trình nên Ban Giám đốc Cty về việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thởng,
kỷ luật các phó Giám đốc, trởng phòng, nhân viên Chi nhánh.
- Báo cáo Cty và cơ quan nhà nớc có thẩm quyền về kết quả hoạt động
kinh doanh của chi nhánh.
- Chịu sự giám sát của Cty và của các cơ quan nhà nớc có thẩm quyền đối
với việc thực hiện các chức năng nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.
4.1.2. Phó Giám đốc Chi nhánh:
Phó giám đốc giúp giám đốc điều hành chi nhánh theo sự phân công uỷ
quyền của giám đốc chi nhánh. Phó giám đốc đợc thay mặt Giám đốc khi giám
đốc đi vắng, chịu trách nhiệm trớc giám đốc về quy trình thực hiện và kết quả
công việc đợc giao.
20
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
4.2. Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban
Toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của chi nhánh đều chịu sự quản
lý thống nhất của Ban giám đốc chi nhánh. Ban giám đốc cùng các phòng ban
phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng với nhau. Tuy mỗi phòng ban có nhiệm vụ riêng
biệt nhng chúng có mối liên hệ mật thiết với nhau trong phạm vi chức năng
nhiệm vụ của mình.
*. Phòng kinh doanh:
Là phòng chịu trách nhiệm về hoạt động sản xuất kinh doanh ở khu vực,
thị trờng các tỉnh phía bắc, lên kế hoạch nhập, gia công sản xuất hàng hoá.
Phòng kinh doanh tham mu cho Giám đốc Chi nhánh về:
- Lên kế hoạch nhập khẩu,gia công sản xuất các thành phẩm tân dợc,
nguyên liệu, dụng cụ,bông băng và trang thiết bị Ytế.v.v. theo nhu cầu
của thị trờng.
- Nghiên cứu thị trờng xuất nhập khẩu và lập phơng án xuất nhập khẩu, tổ
chức mạng lới tiêu thụ hàng hoá ở các tỉnh phía bắc.
- Nghiên cứu tìm kiếm mở rộng thị trờng khu vực phía bắc
- Nghiên cứu, tiềm kiếm biện pháp thúc đẩy nhanh tốc độ tiêu thụ hàng
hoá của chi nhánh.
- Tham mu cho giám đốc chi nhánh về các hợp đồng xuất nhập khẩu, thực
hiện kế hoạch kinh doanh do chi nhánh, công ty giao
- Tham gia các hoạt động chung giữa chi nhánh và Công ty.
- Tổ chức các nguồn hàng nội địa, quan hệ chặt chẽ với các nhà sản xuất d-
ợc phẩm trong nớc, để gia công sản xuất, mua và bán nguyên liệu.
*. Phòng tài chính kế toán:
ở chi nhánh phòng tài chính có nhiệm vụ sau:
- Viết phiếu xuất kho, lập sổ kế toán, theo dõi về lợng hàng nhập kho, xuất
kho, tồn kho, tổng hợp các số liệu từ các đơn vị, khách hàng của chi
nhánh gửi đến, có trách nhiệm hạch toán kết quả sản xuất kinh doanh của
21
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chi nhánh, nộp thuế cho nhà nớc theo quy định hiện hành và báo cáo tình
hình tài chính cho giám đốc chi nhánh.
- Quản lý toàn bộ nguồn vốn, các tài liệu, số liệu về kế toán tài chính,
quyết toán tổng kiểm kê tài sản hàng năm theo định kỳ của nhà nớc.
- Báo cáo tài chính lên cơ quan cấp trên và nộp các khoản thuế cho nhà n-
ớc theo quy định.
- Tính toán các thơng vụ kinh doanh của chi nhánh, các cửa hàng trực
thuộc và đa ra các phơng án khả thi để bảo lãnh vay vốn của ngân hàng
trong hoạt động sản xuất kinh doanh, quản lý chi tiết hợp lý và có hiệu
quả hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ.
- Kiểm tra mọi hoạt động kinh doanh của các bộ phận, thu hồi công nợ
đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh.
- Hàng tháng, hàng quý tổ chức quyết toán, khi cần thiết thì tiến hành
thanh tra tài chính đối với các bộ phận trong chi nhánh.
- Làm thủ tục thanh lý và quản lý tốt tiền mặt, điều phối vốn trong chi
nhánh.
- Bảo toàn và phát triển vốn, tăng nhanh vòng quay của vốn.
*. Phòng kho vận:
- Hỗ trợ kinh doanh bằng cách vận chuyển hàng, giao hàng đến tận nơi kịp
thời, đúng địa chỉ.
- Quản lý kho hàng chặt chẽ, đảm bảo an toàn, đủ về số lợng, tốt về chất l-
ợng, hạn dùng.
- Bảo đảm cho kho hàng sạch, gọn gàng, dễ thấy, dễ lấy, dễ kiểm tra theo
đúng chế độ quy chế kho hàng.
*. Phòng bảo vệ của chi nhánh:
- Đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.
- Đảm bảo an toàn an ninh trật tự.
- Chống trộm cắp mất mát xảy ra.
22
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
4.3. Đặc điểm lao động của chi nhánh
*. Quy mô và cơ cấu
Bảng 1: Biểu kê nhân lực của chi nhánh từ năm 2002 2004
Năm Trình độ cán bộ công nhân viên
Tổng số DSĐH ĐH khác DSTH, DT LĐ khác
2002 28 6 7 7 8
100% 21.4% 25% 25% 28.6%
2003 32 8 9 7 8
100% 25% 28% 22% 25%
2004 45 9 11 11 14
100% 20% 24% 24% 32%
Ngoài những cán bộ phụ trách về chuyên môn nghiệp vụ thuộc đơn chế
công ty, do chi nhánh quản lý.
Chi nhánh còn sử dụng thêm những lao động thời vụ, lao động khoán
theo công việc và theo ngày làm việc, mọi chế độ cho ngời lao động là sự thoả
thuận giữa hai bên. Tình hình lao động của chi nhánh là thay đổi theo nhu cầu,
tính chất công việc do vậy mà nhu cầu lao động tăng lên giữa các năm từ 2002-
2004, tăng cả lao động có trình độ đại học, lao động khác.
*. Tình hình sắp xếp và sử dụng lao động
Việc bố trí sắp xếp dợc sỹ vào bộ phận kinh doanh và bộ phận làm xuất
nhập khẩu là phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của các bộ phận.
Bảng 2: Tình hình bố trí, sắp xếp nhân sự của chi nhánh năm 2004
STT Các phòng ban Số ngời Tỷ lệ
1 Cán bộ quản lý 03 6%
2 Phòng kinh doanh 20 45%
3 Phòng tài chính kế toán 07 16%
4 Tổ kho vận 11 24%
5 Tổ bảo vệ 04 9%
Tổng số 45 100%
23
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Số cán bộ quản lý của chi nhánh chiếm 6% tổng cán bộ của công nhân
viên chi nhánh. Mô hình chức năng với đội ngũ cán bộ gọn nhẹ chịu trách
nhiệm trực tiếp tới công vịêc cụ thể, trong mỗi bộ phận cụ thể đem lại hiệu quả
cao trong chi nhánh.
Ban giám đốc chi nhánh nhận thấy rằng để cho chi nhánh phát triển
mạnh và đạt đợc chỉ tiêu khoán doanh số công ty giao cho, thì việc triển khai
kinh doanh là quan trọng nhất do vậy mà chiếm tỷ lệ cao nhất, kèm theo đó là
các phòng ban cũng phải đảm bảo về mặt lao động là cân xứng với kinh doanh,
đảm bảo kinh doanh của chi nhánh ngày càng phát triển mạnh hơn.
Nhân sự các phòng ban đợc các trởng phòng giám sát và phân công
nhiệm vụ, đánh giá hiệu quả công việc từng thành viên trong phòng ban và đề
xuất chế độ lơng thởng định kỳ lên ban Giám đốc theo phân loại A, B, C, . . .
Tóm lại, qua bảng thấy đợc vị trí nhân lực ở các phòng ban là rất hợp lý đối với
việc triển khai mở rộng sản xuất kinh doanh để đáp ứng nhiệm vụ chính trị,
kinh doanh công ty giao phó.
*. Bàn luận về tổ chức và nhân lực của chi nhánh
Chi nhánh công ty dợc phẩm TW2 hoạt động trong cơ chế thị trờng có
các phòng chức năng làm công tác dịch vụ sản xuất, kinh doanh, giao dịch và
đối ngoại. Các đại lý và cửa hàng tạo thành mạng lới phân phối rộng khắp, góp
phần thực hiện đúng chức năng của công ty.
Chi nhánh quản lý theo mô hình chức năng kết hợp với phân bố địa lý, bố
trí sắp xếp nhân lực hợp lý giữa các phòng ban và phù hợp với chức năng nhiệm
vụ của mỗi cá nhân, chi nhánh luôn có chế độ khuyến khích bồi dỡng năng lực,
trau dồi thêm kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ. Vì vậy đội ngũ nhân viên ngày
càng tinh nhuệ và có kinh nghiệm cao.
*. Cơ sở vật chất của chi nhánh
Chi nhánh Hà Nội thuộc công ty dợc phẩm TW2 hoạt động kinh doanh
độc lập và là một doanh nghiệp nhà nớc, đợc thừa kế những tài sản có giá trị lớn
nh đất đai, nhà cửa đợc tổng công ty dợc Việt Nam- Bộ y tế giao cho chi nhánh
24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
làm trụ sở làm việc, xây dựng hệ thống kho hàng để đảm bảo hàng hoá hàng
năm không phải nộp thuế đất. Các tài sản hiện tại nh sau:
- Một trụ sở chi nhánh, diện tích đất 2500 m
2
- Một xe ô tô con 4 chỗ ngồi
- Một xe ô tô 16 chỗ ngồi
- Năm xe tải
- Có hệ thống kho bảo quản tốt
- Ngoài ra chi nhánh còn có hệ thống máy vi tính đợc nối mạng nội bộ chi
nhánh, công ty, trang thiết bị đồ dùng phục vụ cho hoạt động văn phòng
tại chi nhánh.
- Đội ngũ phơng tiện vận tải của chi nhánh nh trên đủ đáp ứng một phần
công việc sản xuất kinh doanh đòi hỏi. Ngoài ra chi nhánh còn ký hợp
đồng với các hàng xe tải khác để chuyên chở hàng hoá khi có lô hàng
lớn.
Nh vậy, ở chi nhánh có những thuận lợi trong việc giảm chi phí vận tải, chi
phí kho bãi, có khả năng thích ứng nhanh trong việc đáp ứng nhu cầu thị trờng. .
. Chi nhánh sẵn sàng đáp ứng nhu cầu vận chuyển của khách hàng đến tận nơi,
đảm bảo các dịch vụ bán hàng và sau bán hàng đợc thuận tiện và còn hỗ trợ đại
lý của mình trong trờng hợp họ tự vận chuyển.
4.4. Phơng thức hoạt động kinh doanh của chi nhánh
Trong kinh doanh, mua bán là sự thoả thuận giữa ngời mua và ngời bán.
Đối với ngời mua, mục tiêu của họ là giá trị sử dụng hàng hoá. Đối với ngời bán
mục tiêu của họ là lợi nhuận. Vì vậy, doanh nghiệp phải bán đợc hàng hoá và
bán đợc nhiều mới có khả năng thu đợc lợi nhuận cao, đứng vững và phát triển.
Ngợc lại với hàng hoá không bán đợc thì doanh nghiệp sẽ bị thua lỗ và có nguy
cơ phá sản. Do đó, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp phải thờng
xuyên chú trọng và điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu của thị trờng thì doanh
nghiệp mới ngày càng phát triển đợc.
25