tiêt 59 Tuyến Yên Tuyến Giáp

Nhiệt liệt chào mừng các thày giáo, cô giáo
và các em học sinh !
Giáo viên dạy: hoàng thị phơng hạnh
Trờng thcs sơn hà
Tieỏt 59 - Baứi 56:


?1 Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết.
?2 Nêu tính chất và vai trò của hormon.
-
Tuyến nội tiết : Các chất tiết ra được ngấm thẳng vào máu và vận
chuyển trong cơ thể.
-
Tuyến ngoại tiết: Các chất tiết ra theo ống dẫn đổ ra ngoài tuyến .
* Tính chất:
- Mỗi loại hormon chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 1 số cơ quan xác định.
- Hormon có hoạt tính sinh học rất cao.
- Hormon không mang tính đặc trưng cho loài.
* Vai trò:
-
Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể.
-
Điều hòa các quá trình sinh lý diễn ra bình thường.


Tieát 59 - Baøi 56
I. Tuyến yên

Tuyến yên
Dưới đồi thịĐồi thị
Thùy trước
Thùy giữa
Thùy sau
?2. Tuyến yên có cấu tạo như thế nào?
?1. Nêu vị trí của tuyến yên ?
- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy: thùy trước, thùy giữa, thùy sau.


Tiết 59 - Bài 56
I. Tuyến n
- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.
- Hoạt động của tuyến n chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián
tiếp của thần kinh.
? Hoạt động của tuyến yên
ch u s i u khi n c a c ị ự đ ề ể ủ ơ
quan nào?

Buồng trứng
Tinh hoàn
Tuyến giáp
Tuyến sữa
Gan
Tuyến trên
thận
Phát triển bao noãn, tiết ơstrôgen,
rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng

Sinh tinh, tiết testôstêron
Tiết sữa (tạo sữa)
Tăng trưởng cơ thể
Kích tố tuyến sữa
Kích tố tuyến giáp
Kích tố thể vàng
Kích tố nang trứng
Kích tố tăng trưởng
Hệ cơ xương
(thông qua gan)
Kích tố vỏ tuyến
trên thận
Điều hòa hoạt động
sinh dục trao đổi chất
đường, khoáng
Tiết hoocmôn tirôxin
Em hãy quan sát hình và cho biết thùy trước tuyến yên tiết ra các hormon gì ?
Cơ quan nào chịu ảnh hưởng của hormon đó ?
Quan sát hình, kết hợp bảng 56.1SGK và cho biết tác dụng chính của
hormon đến cơ quan mà nó tác động?
Thùy sau và thùy giữa tuyến yên có vai trò gì ?
+ Thùy trước tuyến yên tiết hoocmôn : PRL, LH, FSH, TSH, GH, ACTH kích thích hoạt động
của các tuyến nội tiết khác, ảnh hưởng đến một số quá trình sinh lí trong cơ thể.
+ Thùy sau tuyến yên tiết hoocmôn ADH (kích tố chống đa niệu) tác dụng lên thận giúp giữ
nước (chống đái tháo nhạt). Tiết Ôxitôxin (OT) tác dụng lên dạ con, tuyến sữa giúp tiết sữa
và co bóp tử cung khi đẻ.
+ Thùy giữa tuyến yên chỉ phát triển ở trẻ nhỏ, có tác dụng đối với sự phân bố sắc tố da.


? Tại sao nói tuyến yên là tuyến quan trọng

nhất trong các tuyến nội tiết.


Tieát 59 - Baøi 56
I. Tuyến yên
- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.
- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp
của thần kinh.
- Vai trò:
+ Tiết hormon kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác.
+ Tiết hormon ảnh hưởng tới một số quá trình sinh lý trong cơ thể.


Hormon tăng trưởng (GH) tiết nhiều gây bệnh khổng lồ


He Pingping cao 74,6cm
Hormon tăng trưởng
(GH) tiết ít


Tieát 59 - Baøi 56
I. Tuyến yên
- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.
- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp
của thần kinh.
- Vai trò:
+ Tiết hormon kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác.

+ Tiết hormon ảnh hưởng tới một số quá trình sinh lý trong cơ thể.
II. Tuyến giáp


Tĩnh
mạch
chủ
?Nêu vị trí và cấu tạo của tuyến giáp.
-
Vị trí: nằm trước sụn giáp của thanh quản.
-
Cấu tạo: nang tuyến và tế bào tiết.
Tuyến
cận
giáp
Tuyến
giáp
Sụn khí quản
Eo tuyến
Tuyến
giáp
Sụn giáp
Tĩnh
mạch
chủ
TUYẾN GIÁP


? Tuyến giáp tiết hormon nào,
hormon đó có vai trò gì?

-
Vai trò:
+ Tiết hormon Tirôxin (TH), trong thành phần có iôt. Hormon
này có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và
năng lượng của cơ thể .


Điều hoà hoạt động của tuyến giáp

Số người mắc bệnh bướu cổ trên
thế giới hiện nay:
Châu Á : 750 triệu.
Châu Phi : 230 triệu.
Châu Mỹ La Tinh :60 triệu
Công đồng châu Âu : 20-30 triệu.
Các cụm dân cư miền núi : 35%
Do thiếu iốt (tuyến giáp tiết ít tirôxin), tuyến yên
sẽ tiết hormon thúc đẩy tuyến giáp tăng cường
hoạt động gây phì đại tuyến (cổ to ra).
Tuyến giáp tiết ít hormon Tirôxin
(do thiếu iot) sẽ gây bệnh gì ?
Bệnh bướu cổ


? Ý nghóa của cuộc vận động: “ toàn dân dùng muối iôt”
- Dùng muối iốt để ngừa bệnh bướu cổ
? Em cần làm gì để phòng bệnh bướu cổ cho bản thân, gia đình
và những người xung quanh em ?
Cá biển
Rau câu biển

Ốc biển

Do tuyeỏn giaựp hoaùt ủoọng maùnh, tieỏt ra nhieu
hormon gõy b nh Bazụ.

Phân bi t b nh Baz đơ v i b nh b u c v ngun nhân và h u quệ ệ ơ ớ ệ ướ ổ ề ậ ả
Bệnh bướu cổ Bệnh Bazơđơ
Ngun nhân
Hậu quả
- Do thiếu iốt (tuyến giáp tiết ít tirơxin)
- Do tuyến hoạt động mạnh gây
phì đại tuyến (cổ to ra).
- Trẻ chậm lớn, trí não kém phát
triển.
- Người lớn hoạt động thần kinh
giảm sút, trí nhớ kém.
- Do tuyến giáp hoạt động mạnh
(tiết nhiều hoocmơn)
- Do tuyến giáp hoạt động mạnh,
tiết ra nhiều hormon làm tăng trao
đổi chất, tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim
tăng.
- Người bệnh ln hồi hộp, căng
thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh.


? Tuyến giáp ngoài tiết hormon
Troxin, còn tiết hormon nào,
hormon đó có vai trò gì?
-

Vai trò:
+ Tiết hormon Tirôxin (TH), trong thành phần có iôt. Hormon
này có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và
năng lượng của cơ thể .
+ Ti t hormon Canxitônin cùng v iế ớ tuy n c n giápế ậ
tham gia đi u hòa Canxi và Photpho trong máu.ề


Tuyến cận
giáp
Tuyến giáp


Tieát 59 - Baøi 56
I. Tuyến yên
- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.
- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp
của thần kinh.
- Vai trò:
+ Tiết hormon kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác.
+ Tiết hormon ảnh hưởng tới một số quá trình sinh lý trong cơ thể.
II. Tuyến giáp
-
Vị trí: nằm trước sụn giáp của thanh quản.
-
Cấu tạo: nang tuyến và tế bào tiết.
-
Vai trò:
+ Tiết hormon Tirôxin (TH), trong thành phần có iôt. Hormon

này có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và
năng lượng của cơ thể .
+ Ti t hormon Canxitônin cùng v iế ớ tuy n c n giápế ậ
tham gia đi u hòa Canxi và Photpho trong máu.ề


Khoanh tròn vào câu tr l i đúng :ả ờ
a. Kích thích quá trình TĐC của xương.
b. Kích thích tuyến giáp tiết hormon tiroxin.
c. Kích thích quá trình rụng trứng ở nữ.
d. Cả a, b, c.
a. Kích thích quá trình rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng (ở nữ).
b. Kích thích bài tiết sữa mẹ lúc nuôi con.
c. Làm giảm quá trình sản xuất nước tiểu của thận.
d. Gây co rút tử cung khi đẻ con.
a. Nằm ở nền sọ. b. Nằm trên ống của thanh quản.
c. Nằm ở cổ, phía sau sụn giáp của thanh quản.
d. Nằm ở cổ, phía trước sụn giáp của thanh quản.
a. Glucozơ. b. Muối NaCl.
c. Iôt. d. Cả a, b, c.
1. Kích tố tuyến giáp (TSH) có tác dụng là :
2. Kích tố thể vàng (LH) có tác dụng :
3. Vò trí của tuyến giáp nằm ở vò trí nào trên cơ thể ?
4. Hormon của tuyến giáp là tiroxin (TH),trong thành ph n có chứa:ầ


Híng dÉn vÒ nhµ:
Híng dÉn vÒ nhµ:




 !""#
 !""#
$"%&'()
$"%&'()

*+,#-"()."
*+,#-"()."

/+0,1()234
/+0,1()234

/+56%3
/+56%3


CHÚC CÁC THÀY CÔ GIÁO VÀ
CÁC EM HỌC SINH : SỨC KHỎE ,
HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT
TRONG CUỘC SỐNG !