THI LÀM THƠ NĂM CHỮ

MÔN NGỮ VĂN 6

KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy đọc thuộc lòng bốn khổ thơ đầu trong
bài thơ “Lượm” của Tố Hữu. Bài thơ này
được viết theo thể thơ gì?

TIẾT 108:



HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ


ĐOẠN 1:
ĐOẠN 1:
Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Rồi Bác đi dém chăn
Từng người từng người một

Sợ cháu mình giật thột
Bác nhón chân nhẹ nhàng
Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng…
( Minh Huệ )

ĐOẠN 2:
ĐOẠN 2:
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài:
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa rồng bay”.
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu…
( Vũ Đình Liên)



ĐOẠN 3:
ĐOẠN 3:
Em đi như chiều đi
Gọi chim vườn bay hết

Em về tựa mai về
Rừng non xanh lộc biếc
Em ở trời trưa ở
Nắng sáng màu xanh che.
( Chế Lan Viên)


ĐOẠN 4:
ĐOẠN 4:
Mặt trời chỉ có một
Mọc lên để làm ngày
Người có hai bàn tay
Sinh ra mà làm việc
Một sau và hai trước
Kìa, ba bánh xích lô
Giấc ngủ và giấc mơ
Bốn chân giường người đỡ…
( Vương Trọng)

O N 1:Đ Ạ
O N 1:Đ Ạ
Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Rồi Bác đi dém chăn
Từng người từng người một
Sợ cháu mình giật thột
Bác nhón chân nhẹ nhàng
Anh đội viên mơ màng

Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng…
(Minh Hu )ệ
ĐOẠN 2:
ĐOẠN 2:
M i n m hoa đào nỗ ă ở
L i th y ông đ ạ ấ ồ già
Bày m c tàu gi y đự ấ ỏ
Bên ph đông ng i qua.ố ườ
Bao nhiêu ng i thuê vi tườ ế
T m t c ng i khen tàiấ ắ ợ
“Hoa tay th o nh ng nétả ữ
Nh ph ng múa r ng bay”.ư ượ ồ
Nh ng m i n m m i v ngư ỗ ă ỗ ắ
Ng i thuê vi t nay đâu?ườ ế
Gi y đ bu n không th mấ ỏ ồ ắ
M c đ ng trong nghiên s u… ự ọ ầ

( Vũ ĐìnhLiên )
O N 3:Đ Ạ
O N 3:Đ Ạ
Em đi nh chi u điư ề
G i chim v n bay h tọ ườ ế
Em v t a mai về ự ề
R ng non xanh l c bi cừ ộ ế
Em tr i tr a ở ờ ư ở
N ng ắ sáng màu xanh che.
( Chế Lan Viên)
Hãy cho biết số ch m i ữ ỗ dòng, vần, nhòp, cách chia khổ

thơ ?

O N 1:Đ Ạ
O N 1:Đ Ạ
Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Rồi Bác đi dém chăn
Từng người từng người một
Sợ cháu mình giật thột
Bác nhón chân nhẹ nhàng
Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng…
(Minh Hu )ệ
ĐOẠN 2:
ĐOẠN 2:
M i n m hoa đào nỗ ă ở
L i th y ông đ ạ ấ ồ già
Bày m c tàu gi y đự ấ ỏ
Bên ph đông ng i qua.ố ườ
Bao nhiêu ng i thuê vi tườ ế
T m t c ng i khen tàiấ ắ ợ
“Hoa tay th o nh ng nétả ữ
Nh ph ng múa r ng bay”.ư ượ ồ
Nh ng m i n m m i v ngư ỗ ă ỗ ắ
Ng i thuê vi t nay đâu?ườ ế
Gi y đ bu n không th mấ ỏ ồ ắ

M c đ ng trong nghiên s u… ự ọ ầ

( Vũ ĐìnhLiên )
O N 3:Đ Ạ
O N 3:Đ Ạ
Em đi nh chi u điư ề
G i chim v n bay h tọ ườ ế
Em v t a mai về ự ề
R ng non xanh l c bi cừ ộ ế
Em tr i tr a ở ờ ư ở
N ng ắ sáng màu xanh che.
( Chế Lan Viên)
Bài thơ th ng chia khổ, ườ có khi khơng chia, mỗi khổ có bốn
câu, mỗi câu năm ch õ-Vần chân: Vần liền, vần cách ữ
-Nhòp 3/2 hoặc 2/3
Hãy cho bi t s ch m i ế ố ữ ỗ dòng, vần, nhòp, chia khổ thơ, ?

oạn 4.
Mặt trời chỉ có một
Mọc lên để làm ngày
Ngời có hai bàn tay
Sinh ra mà làm việc
Một sau và hai trớc
Kìa, ba bánh xích lô
Giấc ngủ và giấc mơ
Bốn chân giờng ngời đỡ
( Vơng Trọng)
Vn chõn : Vn lin
Nhp: 2/3, 3/2, 1/2/2
Kh th : Mi kh 2 cõu

Hóy ch ra nhng ch cựng vn,
nhp, cỏch chia kh ?
Th th ny cú ngun
gc t õu?
Th ca dõn gian: Vố, tc
ng, ca dao, dõn ca



HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
Vậy em hãy
cho biết đặc
điểm thể
thơ năm
chữ ?
-
Số chữ:Mỗi dòng có năm chữ (ngũ ngôn)
Số chữ:Mỗi dòng có năm chữ (ngũ ngôn)
-
Gieo vần: Vần chân, vần lưng, vần
Gieo vần: Vần chân, vần lưng, vần
liền, vần cách.
liền, vần cách.

-


Ngắt nhịp: 2/3 hoặc 3/2 ( linh hoạt )
Ngắt nhịp: 2/3 hoặc 3/2 ( linh hoạt )
-


Khổ thơ: Mỗi khổ có 4 câu, hoặc 2 câu,
Khổ thơ: Mỗi khổ có 4 câu, hoặc 2 câu,
hoặc không chia khổ.
hoặc không chia khổ.
-


Số câu : không hạn định.
Số câu : không hạn định.
-


Nguồn gốc: từ thơ ca dân gian như:
Nguồn gốc: từ thơ ca dân gian như:
vè, tục ngữ, ca dao dân ca…
vè, tục ngữ, ca dao dân ca…
Em còn biết bài thơ nào
thuộc thể thơ năm chữ?
Hãy đọc lên

HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
GHI NHỚ SGK/ 105



HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ

II/
II/
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mô phỏng:
Em hãy xác
định vần và
nhịp của đoạn
thơ này?

Mặt trời càng lên tỏ
Bông lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn cỏ
Sương lại càng long lanh
Bay vút tận trời xanh
Chiền chiện cao tiếng hót.
(Trần Hữu Thung)
Mô phỏng đoạn
thơ này và làm
một đoạn thơ năm
chữ có vần,nhịp
tương tự?

Có chú bé loắt choắt
Mang cái xắc xinh xinh
Cái chân đi thoăn thoắt
Với cái đầu nghênh nghênh
Mũ ca lô đội lệch
Mồm thì huýt sáo vang
Chú như con chim chích
Nhảy nhót trên đường vàng.


HO T NG NG V N: Ạ ĐỘ Ữ Ă
HO T NG NG V N: Ạ ĐỘ Ữ Ă
THI LAØM TH N M CHƠ Ă Ữ
THI LAØM TH N M CHƠ Ă Ữ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ

ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
Mặt trời càng lên tỏ
Bông lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn cỏ
Sương lại càng long lanh
Bay vút tận trời xanh
Chiền chiện cao tiếng hót.
(Trần Hữu Thung)
II/
II/
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi laøm thơ năm chữ theo moâ ph ngỏ :



HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
II/
II/
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mô phỏng:
Đây là một đoạn

thơ còn thiếu
các từ vần
chân.Hãy điền
từ thích hợp sao
cho hợp vần?
Trung thu đón trăng sáng
Trời bỗng mù mịt…
Em thở dài ngao ngán
Trăng ướt nhòe, buồn… !
(Phan Trung Hiếu)
mưa
chưa



HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
II/
II/
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mô phỏng:
2/ Thi làm thơ năm chữ theo chủ đề:
Mỗi nhóm thảo luận đưa

ra bài thơ hay nhất (đã
chuẩn bị ở nhà). Đại diện
nhóm trình bày bài thơ
đó(Theo chủ đề, vần,
nhịp, khổ thơ) ?
Ánh trăng càng sáng tỏ
Những đám mây nhẹ qua
Như những bông hoa nhỏ
Nở giữa bầu trời xa
Làng quê em đẹp quá!
Yêu biết mấy, tự hào.
(sáng tác)

•
Như vây, muốn làm thơ năm chữ ta cần
phải chú ý:
-phải có cảm xúc chân thành, trong sáng.
-Xác định rõ chủ đề và các đặc điểm đặc
trưng của thơ năm chữ.


HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM
THI LÀM THƠ NĂM
CHỮ
CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ

ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
II/
II/
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mô phỏng:
2/ Thi làm thơ năm chữ theo chủ đề:

ĐẶC ĐIỂM
CÁCH GIEO VẦN
THI LÀM THƠ
Nhiều dòng, mỗi dòng 5 chữ
Ngắt nhịp 2/3,hoặc 3/2
Vần thơ không thay đổi, không
nhất thiết là vần liên tiếp
Vần chân, lưng, liền, cách….
Theo mô phỏng
Theo đề tài
Khổ thơ: Mỗi khổ bốn câu, hai câu
hoặc không chia khổ
THƠ NĂM CHỮ
HỆ THỒNG BÀI HỌC BẰNG BẢN ĐỒ TƯ DUY

Hướng dẫn tự học
•
Học thuộc bài .
•
Chuẩn bị bài mới : “Cây tre Việt Nam”
Tìm đại ý và bố cục bài văn
*Nhớ đặc diểm về vần, nhịp của thơ năm chữ

*Sưu tầm một số thơ năm chữ
*Tập sáng tác bài thơ năm chữ.

TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
CHÚC QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
VUI, KHỎE


dắt
Hôm
qua
em
đến
trường
Mẹ
tay
từng
bước
nay
lên
nương
Một mình
lớp
Hôm qua em đến trường
Mẹ dắt tay từng bước
Hôm nay mẹ lên nương
Một mình em đến lớp…
( Nguyễn Văn Tý)
CUÛNG COÁ
Hãy sắp xếp lại

từng câu sao
cho phù hợp
theo thể thơ
năm chữ



HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
I/
I/
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
ĐẶC ĐIỂM THƠ NĂM CHỮ
Em hãy so sánh về
đặc điểm thơ năm chữ
với thơ bốn chữ?
Thơ năm chữ khác với thơ
ngũ ngôn đời Đường
( Trung Quốc) ở chỗ: Thơ 5
chữ hiện đại vần, nhịp thay
đổi theo cảm xúc. Đặc biệt
cách ngắt nhịp linh hoạt.
Còn thơ ngũ ngôn cổ
điển có niêm luật chặt chẽ.
Thơ 4 chữ
Thơ 5 chữ

Đều có nguồn gốc từ thơ ca dân gian.

Đều có nguồn gốc từ thơ ca dân gian.
-Số chữ: có 5 chữ
-Gieo vần: vần chân
vần lưng, vần liền,
vần cách.
- Ngắt nhịp: 2//3, 3//2
-Khổ thơ:có 4câu /khổ, 2
câu/khổ, hoặc không chia
khổ.
- Có 4 chữ
- Gieo vần: cách gieo
vần như thơ năm chữ.
- Ngắt nhịp: 2/2
- khổ thơ: có 4
câu/khổ, 2 câu/ khổ.