Mở đầu
1. Tính cấp thiết của đề tài
Sau hơn 4 năm triển khai và đi vào hoạt động, Trung tâm GDCK TP.HCM đã bớc
đầu ổn định và mở ra một kênh huy động vốn trung và dài hạn mới quan trọng cho
các doanh nghiệp nói riêng và cho nền kinh tế nói chung. Tuy nhiên, thị trờng này
mới chỉ đáp ứng cho các doanh nghiệp có vốn lớn, trên 10 tỷ đồng; trong khi hiện
nay các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nớc ta chiếm tỷ trọng tơng đối lớn, khoảng
90% doanh nghiệp, đóng góp khoảng 25% GDP cho nền kinh tế. Nhng thực tế các
doanh nghiệp này đang gặp khó khăn về vốn để đầu t mở rộng và phát triển sản
xuất. Việc sớm đa Trung tâm GDCK Hà Nội vào hoạt động sẽ tạo điều kiện cho
các doanh nghiệp này đợc tham gia vào thị trờng chứng khoán, phần nào giải
quyết đợc một số khó khăn của các doanh nghiệp này trong việc tiếp cận nguồn
vốn trung và dài hạn, tạo tính thanh khoản cho chứng khoán của các doanh nghiệp
này.
Để Trung tâm GDCK Hà Nội hoạt động và phát triển theo đúng mục tiêu mà
Đảng và Nhà nớc đã đề ra trong chiến lợc phát triển thị trờng chứng khoán đến
năm 2010 đã đợc Thủ tớng Chính phủ ký duyệt, thì có nhiều việc phải làm, một
trong những công việc quan trọng không thể thiếu đợc đó là tạo cung, tạo
hàng cho Trung tâm GDCK Hà Nội. Trên thực tế, hiện nay chúng ta đang thực
hiện một số giải pháp để thúc đẩy các doanh nghiệp tham gia niêm yết nh tuyên
truyền, phổ biến kiến thức về chứng khoán và thị trờng chứng khoán cho các
doanh nghiệp; những u đãi về thuế, phí kiểm toán, phí công bố thông tin. cho
doanh nghiệp. Nhng tác động của các giải pháp này còn nhiều hạn chế, cha thực
sự mang lại kết quả nh mong muốn. Điều này có thể do sự hiểu biết của các doanh
nghiệp về lợi ích của việc niêm yết còn thấp; các chính sách, giải pháp còn cha cụ
thể; cha tác động trực tiếp đến lợi ích của doanh nghiệp để tạo điều kiện và thúc
đẩy các doanh nghiệp tham gia niêm yết.
Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn nêu trên, nhóm đề tài đã chọn Một số
giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà
Nội làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Từ tình hình thực tiễn của mô hình TTGDCK Hà Nội và thực trạng hoạt động,
nhu cầu niêm yết của khối doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay ở n
ớc ta, đề tài xác
định hàng hoá niêm yết tại TTGDCKHN. Trên cơ sở đó, đánh giá các yếu tố cản
trở, thuận lợi cho quá trình niêm yết, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ và các
giải pháp hiện tại đã thực hiện đợc chức năng khuyến khích cha. Từ đó, đề xuất
đợc các giải pháp mới và chỉnh sửa, bổ sung một số giải pháp cũ.
3. Đối tợng, phạm vi nghiên cứu
1
- Đối tợng nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn
tác động của các giải pháp pháp thúc đẩy các doanh nghiệp tham gia niêm yết làm
cơ sở để đề xuất một số giải pháp phù hợp trong điều kiện hiện nay.
- Phạm vi nghiên cứu: Trong phạm vi và thời gian có hạn, đề tài chỉ tập trung
vào nghiên cứu đặc thù của khối doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên Trung tâm
GDCK Hà Nội và một số giải pháp nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp này tham gia
niêm yết. Do đó, phần kiến nghị của đề tài chỉ nêu lên một số giải pháp quan trọng
nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên Trung tâm
GDCK Hà Nội .
4. Phơng pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng phơng pháp nghiên cứu duy vật biện chứng và duy vật lịch sử
làm căn bản. Đồng thời kết hợp với các phơng pháp nghiệp vụ cụ thể nh hệ thống
hoá, phân tích, so sánh và đánh giá...
5. Kết cấu của đề tài
Ngoài lời mở đầu và kết luận, đề tài đợc kết cấu thành 2 chơng:
Chơng 1: Khái quát về niêm yết chứng khoán trên Trung tâm giao dịch
chứng khoán Hà Nội
Chơng 2: Thực trạng và các giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ
niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội
Chơng 1
Khái quát về niêm yết chứng khoán
trên Trung tâm Giao dịch chứng khoán Hà Nội
1.1. Khái quát mô hình Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội
1.1.1. Mục tiêu xây dựng Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội
trong tổng thể chiến lợc phát triển thị trờng giao dịch chứng khoán Việt
Nam
- Tạo điều kiện cho các công ty cổ phần cha đủ tiêu chuẩn niêm yết trên
Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh, đặc biệt là các công ty có qui mô vốn vừa và
nhỏ, công ty mới thành lập có tiềm năng phát triển nhằm tăng tính thanh khoản cho
cổ phiếu và trái phiếu của các công ty này.
2
- Thu hút ngày càng nhiều hơn các nhà đầu t, mở rộng môi trờng đầu t có
tổ chức, quản lý, thu hẹp thị trờng tự do đang tồn tại dới nhiều hình thức, qua đó
góp phần hoàn thiện, lành mạnh hoá thị trờng chứng khoán Việt Nam;
- Góp phần hoàn thiện thị trờng tài chính Việt Nam;
- Góp phần đẩy nhanh quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nớc;
- Tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên tham gia thị trờng nh các công
ty chứng khoán, tông ty quản lý quỹ, tổ chức lu ký, mở rộng khả năng, phạm vi
hoạt động, khai thác tối đa các loại hình kinh doanh chứng khoán.
1.1.2. Những nét chính về mô hình Trung tâm GDCK Hà Nội
Chứng khoán giao dịch trên Trung tâm GDCK Hà Nội. Hàng hoá giao dịch
trên Trung tâm GDCK Hà Nội chủ yếu bao gồm: (1) chứng khoán của các công ty
cổ phần có quy mô vốn vừa và nhỏ, cha đủ điều kiện niêm yết hoặc đã đủ điều
kiện niêm yết nhng không muốn niêm yết trên Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí
Minh và (2) trái phiếu chính phủ, trái phiếu đợc chính phủ bảo lãnh, trái phiếu
chính quyền địa phơng.
Cơ chế giao dịch và thanh toán bù trừ. Toàn bộ giao dịch đợc thực hiện
thông qua hai hệ thống chính là Báo giá trung tâm và Giao dịch thoả thuận và phải
bảo đảm nguyên tắc trung gian.
Hệ thống Báo giá trung tâm là hệ thống giao dịch chính, áp dụng cho các giao
dịch lô chẵn, có xác định giá tham chiếu là bình quân gia quyền các mức giá của
các giao dịch diễn ra trong ngày giao dịch gần nhất. Nhà đầu t đặt lệnh qua hệ
thống báo giá, các lệnh đặt đợc hiển thị trên màn hình của đại diện giao dịch và
màn hình thông tin của các công ty chứng khoán.
Giao dịch thỏa thuận đợc thực hiện cả trong giờ giao dịch thông thờng và
sau giờ giao dịch thông thờng.
Giao dịch thoả thuận sau giờ có hai hình thức, giao dịch thoả thuận lô lớn và
giao dịch thoả thuận trực tiếp.
Việc thanh toán các giao dịch chứng khoán trên Trung tâm GDCK Hà Nội
đợc thực hiện theo 3 hình thức là (1) thanh toán theo kết quả bù trừ đa phơng, (2)
thanh toán theo kết quả bù trừ song phơng và (3) thanh toán trực tiếp.
1.1.3. Những điểm khác biệt giữa mô hình Trung tâm GDCK Hà Nội với
mô hình Trung tâm GDCK Tp. HCM
- Về cơ chế giao dịch. Cơ chế giao dịch trên Trung tâm GDCK Tp. HCM là cơ
chế khớp lệnh tập trung, còn cơ chế giao dịch trên Trung tâm GDCK Hà Nội là cơ
chế báo giá trên hệ thống báo giá.
3
- Về hàng hoá. Hàng hoá trên Trung tâm GDCK Tp. HCM là những chứng
khoán đáp ứng đủ điều kiện niêm yết trên thị trờng tập trung với những điều kiện
cao hơn và khắt khe hơn thị trờng phi tập trung. Trái lại, những hàng hoá có nhu
cầu đợc giao dịch trên thị trờng nhng cha đáp ứng đủ tiêu chuẩn niêm yết trên
Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh đợc giao dịch trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
- Về cơ chế niêm yết/đăng ký giao dịch. Các chứng khoán lên sàn giao dịch tại
Trung tâm GDCK Tp. HCM theo cơ chế cấp phép niêm yết chứng khoán, còn trên
Trung tâm GDCK Hà Nội là đăng ký giao dịch.
1.2. Nhu cầu và khả năng niêm yết của khối doanh nghiệp vừa và nhỏ
1.2.1. Khái quát về khối doanh nghiệp vừa và nhỏ
- Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo Nghị đinh số 90/2001/NĐ-CP
ngày 23/11/2001 của Chính phủ doanh nghiệp vừa và nhỏ là cơ sở sản xuất, kinh
doanh độc lập, đã đăng ký kinh doanh theo pháp luật hiện hành, có vốn đăng ký
không quá 10 tỷ đồng hoặc số lao động trung bình hàng năm không quá 300
ngời.
- Doanh nghiệp vừa và nhỏ có các điểm mạnh nh: dễ khởi nghiệp với
một số ban đầu ít; năng động và dễ thích ứng với sự thay đổi nhanh của môi
trờng; có khả năng phát huy những nguồn lực đầu vào nh lao động, tài nguyên
hoặc nguồn vốn tại chỗ khi khai thác và phát huy các ngành nghề truyền thống
của từng địa phơng. Ngoài ra, các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn có lợi thế trong
việc theo sát thị hiếu và nhu cầu của ngời tiêu dùng, qua đó tạo ra nhiều loại
hàng hoá và dịch vụ đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của ngời tiêu dùng.
- Về các điểm yếu. Phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ đều thiếu vốn,
khó có khả năng để tiến hành các công trình lớn, các dự án đầu t lớn; rủi ro kinh
doanh thờng rất cao;
- Vai trò của doanh nghiệp vừa và nhỏ
+ Tạo công ăn việc làm mới góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp. Báo cáo tổng
kết đánh giá 3 năm thi hành Luật doanh nghiệp cho thấy, trong ba năm qua ớc
tính đã có khoảng 1,8 đến 2 triệu chỗ làm việc mới đã đợc tạo ra nhờ các doanh
nghiệp. Trong đó, doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng góp khoảng 78% chỗ làm việc.
+ Thúc đẩy sự tăng trởng và phát triển kinh tế. Theo số liệu thống kê, trong
những năm qua doanh nghiệp vừa và nhỏ đã đóng góp từ 25 30% trong tổng sản
phẩm quốc nội (GDP) của cả nớc.
+ Góp phần tăng vốn đầu t phát triển và xuất khẩu.
Cùng với sự tăng
trởng nhanh về số lợng doanh nghiệp, lợng vốn đầu t của các doanh nghiệp
vừa và nhỏ của nớc ta trong những năm qua đã tăng mạnh; cho đến nay, tổng đầu
t của doanh nghiệp t nhân đã chiếm khoảng 27% tổng đầu t của toàn xã hội.
4
Đóng góp vào xuất khẩu của khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng rất lớn.
Theo thống kê của Bộ Thơng mại, tính đến 31/12/2002, khu vực t nhân trong
nớc đóng góp khoảng 48,5% của tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
+ Góp phần làm năng động, linh hoạt và tăng tính cạnh tranh trong nền kinh
tế. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ có u thế là chuyển hớng kinh doanh nhanh từ
những ngành nghề kém hiệu quả sang các ngành nghề hiệu quả hơn nhằm thoả
mãn nhu cầu rất linh hoạt của dân c, qua đó góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế
hợp lý, xoá dần tình trạng thuần nông, độc canh; làm tăng tính cạnh tranh, tính
linh hoạt và giảm bớt mức độ rủi ro trong nền kinh tế.
+ Gieo mầm cho các tài năng kinh doanh là lồng ấp cho các doanh
nghiệp lớn. Sự phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ đã có tác dụng đào tạo,
chọn lọc, thử thách các tài năng trẻ trong mặt trận sản xuất kinh doanh. Các
doanh nghiệp vừa và nhỏ là nền tảng quan trọng để phát triển các doanh nghiệp
lớn.
- Tình hình hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay ở nớc
ta
Trong 4 năm kể từ khi thi hành Luật doanh nghiệp, tỷ trọng doanh nghiệp t
nhân trong tổng số doanh nghiệp đăng ký giảm từ 64% trong giai đoạn 1991-1999
xuống còn 34%; trong khi đó, tỷ trọng công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ
phần đã tăng từ 36% lên 66%. Đặc biệt đã có khoảng 7.000 công ty cổ phần đăng
ký, gấp gần 10 lần so với giai đoạn 1991-1999. Mức vốn đăng ký trung bình/doanh
nghiệp cũng có xu hớng tăng lên; thời kỳ 1991-1999 vốn đăng ký bình
quân/doanh nghiệp là gần 0,57 tỷ đồng,, năm 2000 là 0,96 tỷ đông, năm 2001 là
1,3 tỷ đồng, năm 2002 là 1,8 tỷ đồng và 7 tháng đầu năm 2003 là 2,12 tỷ đồng.
Toàn bộ khu vực DNV&N của cả nớc đóng góp khoảng 25% GDP. Trong
đó, theo thống kê về tình hình sản xuất kinh doanh năm 2002 của các DNV&N,
doanh thu đạt giá trị 99.427,6 tỷ đồng Việt Nam.
Mặc dù đạt đợc những kết quả nhất định, nhng hiện nay các doanh nghiệp
vừa và nhỏ của nớc ta gặp rất nhiều khó khăn xuất phát từ nội tại doanh nghiệp vừa
và nhỏ nh khó khăn về vốn, về lao động, thị trờng, kinh nghiệp cạnh tranh và quản
lý cũng nh mô hình phát triển chung.
- Nhu cầu huy động vốn của các doanh nghiệp vừa và nhỏ
Báo cáo hội nghị ngày 24/9/2003 về trao đổi những vấn đề chủ yếu trong
chơng trình cải cách của Việt Nam cũng nh vai trò hỗ trợ và hợp tác và phát triển
của UNDP nhân kỷ niệm 25 năm quan hệ VN-UNDP cho thấy, trong số khoảng
120 ngàn doanh nghiệp đang hoạt động, có đến trên 90% là các doanh nghiệp có
quy mô vốn vừa và nhỏ, kinh nghiệm ít, năng lực cạnh tranh yếu kém, rất dễ bị tổn
th
ơng; 61% doanh nghiệp mới thành lập thiếu vốn để đầu t mua sắm thiết bị,
5
công nghệ nhằm mở rộng sản xuất kinh doanh; các doanh nghiệp này thờng rất
khó tiếp cận với các nguồn vốn hỗ trợ.
Các DNV&N rất cần vốn để đầu t các công nghệ mới, máy móc thiết bị để
phát triển sản xuất, kinh doanh nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của DNV&N
trên thị trờng.
- Khả năng huy động vốn của DNV&N
+ Huy động từ vốn chủ sở hữu. Đó là khoản vốn do công ty phát hành cổ
phiếu, trái phiếu và vốn góp ban đầu. Vốn chủ sở hữu cũng đợc tăng lên bằng
cách lấy lợi nhuận để đầu t trở lại vào hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, vốn chủ
sở hữu không đủ để phát triển hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, việc tăng
vốn chủ sở hữu theo hình thức phát hành cổ phiếu, trái phiếu để mở rộng sản xuất
kinh doanh thờng là rất khó khăn do chủ doanh nghiệp chỉ có nguồn tài chính hạn
chế, không thể bỏ ra nhiều hơn số vốn họ đã đóng góp cho doanh nghiệp đợc.
+ Vay từ ngân hàng. Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ thì việc vay từ ngân
hàng là rất khó khăn do khoản vay này đòi hỏi phải có sự đánh giá về phơng án trả
nợ, tài sản thế chấp, tình hình kinh doanh hiện tại và kế hoạch kinh doanh mà tiền
vay đợc sử dụng.
+ Vay từ gia đình, bạn bè, cán bộ công nhân viên. Việc vay vốn từ bạn bè, từ
gia đình, cán bộ công nhân viên là điều xảy ra bình thờng trong các doanh nghiệp
vừa và nhỏ, đặc biệt là hiện nay khi mà các điều kiện về vay vốn của các doanh
nghiệp vừa và nhỏ qua ngân hàng là rất khó khăn.
+ Vay từ các nguồn khác nh: chung vốn, các khoản ứng trớc cho nhà cung
cấp, các khoản trả trớc của ngời mua hàng, thuê tài chính, thuê mua, bao thanh
toán (mua nợ). Tuy nhiên việc huy động vốn để của doanh nghiệp vừa và nhỏ từ
các khoản này cũng gặp rất nhiều khó khăn hạn chế.
- Nguyên nhân của những tồn tại, yếu kém trong việc huy động vốn của các
doanh nghiệp vừa và nhỏ
(1) Nguyên nhân từ các cơ chế, chính sách của nhà nớc
- Các chính sách, cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp còn nhiều hạn chế. Các chính
sách tài trợ chủ yếu là để phát triển các khu vực nông thôn, miền núi, các địa bàn
đợc khuyến khích đầu t.
- Sự hoạt động yếu kém của hệ thống ngân hàng, các tổ chức tín dụng. Năng
lực giám sát cho vay và quản trị rủi ro của các tổ chức tín dụng cha đáp ứng đợc
chuẩm mực quốc tế, áp lực cho vay theo chỉ định đã giảm nhng vẫn còn. Cơ cấu
về nguồn vốn và sử dụng vốn còn ch
a hợp lý, trong khi huy động vốn ngắn hạn
chiếm đến 70% tổng nguồn vốn, thì d nợ cho vay trung hạn lại chiếm đến 45%
tổng d nợ cho vay nền kinh tế. Các công cụ điều tiết của thị trờng tiền tệ nh
6
chính sách lãi suất, chính sách tỷ giá, cha thực sự phát huy vai trò và tác dụng
vốn có do cha có một môi trờng kinh tế theo cơ chế thị trờng đúng nghĩa.
- Chính sách thuế vẫn còn nhiều điểm bất hợp lý, cha ổn định, cha chú
trọng đầy đủ đến việc nuôi dỡng nguồn thu và thúc đẩy phát triển sản xuất kinh
doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp này
tích luỹ vốn.
- Cha có thị trờng vốn thị trờng chứng khoán cho các doanh nghiệp vừa
và nhỏ để các doanh nghiệp này tiếp cận nguồn vốn dài hạn từ thị trờng này.
(2) Nguyên nhân từ bản thân doanh nghiệp vừa và nhỏ
- Thiếu chiến lợc và kế hoạch kinh doanh là một trong những khó khăn của
doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nớc ta hiện nay trong việc lập kết hoạch để hoàn thiện
thủ tục vay vốn ngân hàng, thuê tài chính,....
- Hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ cha có thói quen đi vay vốn ngân
hàng để kinh doanh mà thờng huy động vốn ban đầu từ các nguồn phi chính thức
nh họ hàng, bạn bè và những ngời quen khác.
1.2.2. Nhu cầu niêm yết của khối doanh nghiệp vừa và nhỏ
- Đánh giá tình hình niêm yết trên Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh trong
thời gian qua. Tính đến nay (7/11/2004), có 26 loại cổ phiếu niêm yết trên Trung
tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh với tổng giá trị niêm yết là 1.273 tỷ đồng và 188 loại
trái phiếu với tổng giá trị niêm yết là 20.561,03 tỷ đồng (trong đó 184 trái phiếu
Chính phủ với tổng giá trị niêm yết là 20.028,333 tỷ đồng; 02 trái phiếu chính
quyền điạ phơng với tổng giá trị niêm yết là 375 tỷ đồng; 02 loại trái phiếu do
Ngân hàng đầu t và phát triển Việt Nam phát hành với tổng giá trị niêm yết là
157,7 tỷ đồng).
- Đánh giá về tình hình huy động vốn của các doanh nghiệp niêm yết trên
Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh. Trong số 26 công ty cổ phần có cổ phiếu đợc
niêm yết trên thị trờng chỉ có Hapaco là công ty cổ phần duy nhất thực hiện phát
hành thêm một triệu cổ phiếu mới ra công chúng qua thị trờng chứng khoán với
tổng số tiền thu đợc từ đợt phát hành là 32 tỷ đồng.
- Đánh giá về nhu cầu niêm yết của khối doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo số
liệu điều tra đánh giá khả năng tham gia niêm yết của các doanh nghiệp vừa và
nhỏ do Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Chứng khoán thực hiện trong năm
2003, trong tổng số 248 doanh nghiệp đợc điều tra tại 6 tỉnh thành phố trên cả
n
ớc có 139 doanh nghiệp (chiếm khoảng 56%) đợc hỏi có ý định tham gia niêm
yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội. Tuy nhiên, nếu chiếu theo các tiêu chuẩn niêm
yết dự kiến thì không phải tất cả trong số các doanh nghiệp có ý định niêm yết hội
tụ đủ các điều kiện để đợc niêm yết trên thị trờng chứng khoán tập trung.
7
- Một số tồn tại, vớng mắc của các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi tham gia
niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội
Về công bố thông tin: Khi niêm yết, công ty bắt buộc phải kiểm toán báo cáo
tài chính, thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin và liên tục phải đáp ứng các điều
kiện về niêm yết. Đây là khó khăn đối với doanh nghiệp, đặc biệt là đối với các
doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các công ty đều có chung tâm lý lo ngại rủi ro khi niêm
yết, không muốn công bố thông tin rộng rãi về tình hình kinh doanh của doanh
nghiệp, không muốn kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm cũng nh chỉnh sửa
điều lệ công ty.
Về nhận thức vai trò và lợi ích của việc tham gia thị trờng chứng khoán.
Lãnh đạo doanh nghiệp cũng nh các cổ đông của doanh nghiệp cha nhận thức
đầy đủ về vai trò, sự cần thiết, lợi ích của doanh nghiệp khi tham gia thị trờng
chứng khoán.
Về vấn đề tỷ lệ cổ phần ra công chúng. Hiện nay các Cty cổ phần, đặc biệt là
các công ty cổ phần có quy mô vốn vừa và nhỏ có số lợng cổ đông bên ngoài tham
gia góp vốn rất ít, cha đủ 20% ra bên ngoài, thậm chí nhiều doanh nghiệp chỉ có
cổ đông là cán bộ công nhân viên trong Công ty do cổ phần hoá khép kín trong nội
bộ doanh nghiệp
Về quy mô vốn của doanh nghiệp: Nhiều Công ty cổ phần có số vốn điều lệ
thấp, cha có các nhà đầu t chiến lợc có tiềm năng về vốn, công nghệ và kinh
nghiệm quản lý tham gia cổ phần, cha tách biệt giữa sở hữu và quản lý doanh
nghiệp.
Về kết quả kinh doanh: Nhiều công ty cổ phần sau khi cổ phần hoá có kết quả
hoạt động cha cao, tỷ lệ trả cổ tức thấp, vì vậy doanh nghiệp chờ cải thiện tình
hình tài chính rồi mới niêm yết nhằm nâng cao hình ảnh của mình khi ra niêm yết.
Vấn đề quản trị công ty còn nhiều bất cập. Bộ máy quản lý của doanh nghiệp
cha nhận thức đầy đủ về lợi ích khi tham gia thị trờng chứng khoán, lo ngại về cơ
cấu cổ đông thay đổi sẽ dẫn đến khó khăn trong việc quản lý và điều hành công ty
cổ phần sau khi niêm yết.
Về cơ chế miễn giảm thuế, hỗ trợ phí kiểm toán, phí t vấn. Hiện nay, cha có
một cơ chế cụ thể, đồng bộ về miễn giảm thuế thu nhập, hỗ trợ về kinh phí t vấn,
kiểm toán, đối với các doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
8
9
Chơng 2
Thực trạng và các giải pháp thúc đẩy Doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm
yết trên Trung tâm Giao dịch chứng khoán Hà Nội
2.1. Sự cần thiết phải thúc đẩy các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia thị
trờng chứng khoán
Về phía nhà nớc
- Giúp nhà nớc dễ dàng hơn trong việc quản lý, giám sát hoạt động của
doanh nghiệp;
- Thu hẹp thị trờng tự do, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của ngời đầu t.
Về phía doanh nghiệp
- Giúp các DNV&N dễ dàng hơn trong việc tiếp cận đợc với nguồn vốn trung
và dài hạn;
- Tăng tính thanh khoản cho chứng khoán;
- Nâng cao uy tín, hình ảnh cũng nh nâng cao năng lực quản trị điều hành
công ty.
2.2. Đánh giá chính sách phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ của nhà
nớc
2.2.1. Các chính sách phát triển
Trong thời gian qua, Chính phủ, các bộ ngành và địa phơng đã có hỗ trợ
doanh nghiệp một số dịch vụ nh cung cấp thông tin, xúc tiến thơng mại, đào
tạo, hỗ trợ vốn, v.v...
Nhà nớc khuyến khích và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp vừa và nhỏ phát
huy tính chủ động, sáng tạo, nâng cao năng lực quản lý, phát triển khoa học
công nghệ và nguồn nhân lực, mở rộng các mối liên kết với các loại hình doanh
nghiệp khác, tăng hiệu quả kinh doanh và khả năng cạnh tranh trên thị trờng;
phát triển sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm và nâng cao đời sống cho ngời lao
động.
Thành lập Quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ để bảo lãnh cho
các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi không đủ tài sản thế chấp, cầm cố, vay vốn của
các tổ chức tín dụng. Tạo điều kiện để các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia
cung ứng hàng hoá và dịch vụ theo kế hoạch mua sắm bằng nguồn ngân sách nhà
nớc.
Thông qua các chơng trình trợ giúp, Chính phủ tạo điều kiện cho các doanh
nghiệp vừa và nhỏ đổi mới công nghệ, trang thiết bị, máy móc, phát triển sản
10
phẩm mới, hiện đại hoá quản lý nhằm nâng cao chất lợng sản phẩm hàng hoá,
tăng khả năng cạnh tranh trên thị trờng.
Nhà nớc khuyến khích doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng cờng xuất khẩu, tạo
điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ liên kết hợp tác với nớc
ngoài, mở rộng thị trờng xuất khẩu hàng hoá, dịch vụ.
Chính phủ trợ giúp kinh phí để t vấn và đào tạo nguồn nhân lực cho doanh
nghiệp vừa và nhỏ thông qua chơng trình trợ giúp đào tạo. Khuyến khích các tổ
chức trong và ngoài nớc trợ giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong việc cung cấp
thông tin, t vấn và đào tạo nguồn nhân lực.
2.3.2. Kết luận chung về tác động của các chính sách
Chính sách phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ đã góp phần làm tăng về quy
mô và khối lợng doanh nghiệp lên rất lớn; các chính sách của nhà nớc đối với
doanh nghiệp vừa và nhỏ đã đã từng bớc cải thiện hơn về môi trờng kinh doanh
và tăng cờng sự bình đẳng với những khu vực kinh tế khác. Cơ hội kinh doanh
của các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng đợc mở rộng nhờ sự cải tiến và hoàn thiện
hệ thống chính sách.
Tuy nhiên, tác động của các chính sách này nhình nhận không đợc thống
nhất giữa giới doanh nghiệp và những nhà làm chính sách. Điều này cho thấy mục
tiêu của chính sách có thể rất tốt nhng tác động của chính sách đôi khi không
đợc nh mong muốn do những hạn chế trong quá trình thực hiện chính sách.
Hơn nữa, mỗi chính sách có mục tiêu riêng và đợc đánh giá là có một tác dụng
khi tác động vào yếu tố phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ; không có một chính
sách nào tác động đến tất cả các yếu tố phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ.
2.3. Các giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên
Trung tâm GDCK Hà Nội trong thời gian qua và hiện nay
2.3.1. Giải pháp về chính sách thuế
Hiện nay, các tổ chức này đợc hởng u đãi tạm thời về thuế theo công văn
số 11924/TC/CST ngày 20/10/2004 của Bộ Tài chính. Theo công văn này, ngoài
các u đãi hiện hành nh u đãi về thuế đối với doanh nghiệp nhà nớc cổ phần
hoá, công ty cổ phần mới thành lập; các doanh nghiệp tham gia thị trờng chứng
khoán đợc giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong hai năm kể từ
khi niêm yết chứng khoán lần đầu tại Trung tâm GDCK.
Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong đợt tiếp cận, vận động doanh
nghiệp ra niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội năm 2004 cho thấy, phần lớn các
doanh nghiệp vừa và nhỏ (quy mô vốn từ 5-30 tỷ) có nhu cầu tham gia niêm yết
đều là các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hiệu quả, lợi nhuận nhiều, nhu cầu
vốn là rất lớn. Việc đợc miễn giảm thuế thu nhập khi tham gia thị trờng chứng
11
khoán là vấn đề quan tâm rất lớn đối với các doanh nghiệp này. Tuy nhiên, trong
thông báo số 197/TB-BTC ngày 2/11/2004, kết luận của lãnh đạo Bộ Tài chính về
phơng án hoạt động ban đầu của Trung tâm GDCK Hà Nội lại quy định các
doanh nghiệp đủ điều kiện niêm yết nhng không muốn niêm yết tại Trung tâm
GDCK Tp. Hồ Chí Minh thì đợc đăng ký giao dịch tại Trung tâm GDCK Hà Nội.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp này sẽ không đợc hởng các u đãi nh đối với
doanh nghiệp niêm yết. Việc quy định nh vậy là cha hợp lý, cha thực sự
khuyến khích sự phát triển của thị trờng chứng khoán nói chung và Trung tâm
GDCK Hà Nội nói riêng.
2.3.2. Giải pháp về hỗ trợ phí kiểm toán, t vấn
Ngày 30 tháng 8 năm 2004 vừa qua, Uỷ ban Nhân dân Thành phố Hà Nội đã
ban hành Quyết định số 5563/QĐ-UB về việc hỗ trợ phí kiểm toán, thuê t vấn
cho các công ty cổ phần đăng ký giao dịch trên Trung tâm GDCK Hà Nội. Theo
đó, mức hỗ trợ tối đa là 100 triệu đồng đối với một doanh nghiệp; trong đó hỗ trợ
phí kiểm toán trong hai năm gần nhất tối đa là 60 triệu đồng (tối đa 30 triệu
đồng/năm); Hỗ trợ về thuê t vấn phát hành và đăng ký giao dịch chứng khoán tối
đa 40 triệu đồng.
2.3.3. Chơng trình tiếp cận, vận động doanh nghiệp
Chơng trình tiếp cận, vận động doanh nghiệp ra niêm yết là một trong
những chơng trình quan trọng trong đề án tạo hàng trong năm 2004 cho Trung
tâm GDCK Hà Nội đã đợc Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nớc phê duyệt.
Mục tiêu của chơng trình này là lựa chọn và đa ra đợc khoảng từ 5-10 doanh
nghiệp ra niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội trong giai đoạn đầu.
Trong năm 2004, Trung tâm GDCK Hà Nội đã chủ động phối hợp với Vụ
Quản lý Phát hành, các công ty chứng khoán và Chi cục Tài chính Doanh nghiệp
Tp. Hà Nội, Tp. Hải phòng, tỉnh Ninh bình,... thành lập các đoàn công tác liên
ngành xuống tiếp cận với các công ty cổ phần, doanh nghiệp nhà nớc cổ phần
hoá để khảo sát tình hình thực tế doanh nghiệp nh: tình hình sản xuất kinh
doanh, nhu cầu huy động vốn trong thời gian tới, khả năng tham gia thị trờng
chứng khoán, trên cơ sở đó, đoàn công tác đã tuyên truyền, phổ biến cho doanh
nghiệp thấy rõ những lợi ích khi tham gia thị trờng chứng khoán, hớng dẫn
những nội dung các công việc cần thực hiện cũng nh nắm bắt và giải đáp những
khó khăn, vớng mắc đối với từng doanh nghiệp cụ thể nh: t vấn, hớng dẫn
doanh nghiệp trình tự, thủ tục cổ phần hoá và phổ biến cách thức tiến hành đấu
giá bán cổ phần lần đầu tại Trung tâm GDCK cũng nh quy trình cổ phần hoá gắn
với đăng ký giao dịch; đối với các công ty cổ phần, đoàn đã hớng dẫn trình tự,
thủ tục khi doanh nghiệp phát hành chứng khoán và niêm yết tại Trung tâm
GDCK Hà Nội, giới thiệu công ty chứng khoán làm đơn vị t vấn.
12
Trong chơng trình tiếp cận, đoàn công tác đã chọn ra đợc một số doanh
nghiệp đủ điều kiện và có nguyên vọng tham gia niêm yết trên Trung tâm GDCK
Hà Nội trong thời gian đầu. Các doanh nghiệp này đều đã tiếp xúc với các công ty
chứng khoán làm t vấn, nhiều doanh nghệp đã ký hợp đồng t vấn niêm yết với
công ty chứng khoán.
2.3.4. Chơng trình đào tạo, phổ biến kiến thức và tuyên truyền
Nhận thức đợc tầm quan trọng của công tác tuyên truyền trong việc tạo hàng,
trong năm 2004, Trung tâm GDCK Hà Nội đã chủ động phối hợp với Trung tâm
Nghiên cứu và Đào tạo chứng khoán và các đơn vị liên quan xây dựng nhiều
chơng trình, nội dung để thiết lập mối quan hệ với các cơ quan liên quan, cơ quan
thông tấn, báo chí, tổ chức nhiều chơng trình đào tạo, phổ cập kiến thức về chứng
khoán và thị trờng chứng khoán nh: mở các lớp tập huấn, hội thảo, hội nghị, phát
hành tờ rơi tuyên truyền để quảng bá cho công chúng nói chung và doanh nghiệp
nói riêng hiểu rõ hơn về thị trờng chứng khoán cũng nh những lợi ích của việc
niêm yết cổ phiếu trên thị trờng chứng khoán; phổ biến những cơ chế, chính sách
có liên quan đến thị trờng chứng khoán nói chung và và Trung tâm GDCK Hà Nội
nói riêng.
Trong năm 2004, Trung tâm GDCK Hà Nội cũng đã viết nhiều bài về thị
trờng chứng khoán nói chung và Trung tâm GDCK Hà Nội nói riêng đăng trên các
báo, tạp chí cũng nh phối hợp truyền hình Trung ơng và địa phơng (Truyền hình
Hà Nội, Hải phòng) để nhằm tuyên truyền, phổ biến cho công chúng hiểu rõ hơn về
thị trờng chứng khoán cũng nh mô hình, kế hoạch triển khai hoạt động của
Trung tâm GDCK Hà Nội.
2.3.5. Chơng trình vận động doanh nghiệp gắn cổ phần hoá với đấu giá
cổ phần lần đầu tai Trung tâm GDCK Hà Nội
Trong thời gian qua, Trung tâm GDCK Hà Nội đã có nhiều buổi làm việc với
Cục tài Chính doanh nghiệp, Chi cục Tài chính Doanh nghiệp của các tỉnh thành
phố và các doanh nghiệp nhà nớc cổ phần hoá để sớm triển khai hoạt động đấu giá
bán cổ phần lần đầu của doanh nghiệp nhà nớc cổ phấn hoá tại Trung tâm GDCK
Hà Nội. Hiện nay, Trung tâm GDCK Hà Nội cũng đã xây dựng quy trình đấu giá
bán cổ phần và phơng án bán đấu giá cổ phần doanh nghiệp nhà nớc tại Trung
tâm GDCK; quy trình và phơng án đấu giá cổ phần này đã đợc Lãnh đạo
UBCKNN trình Lãnh đạo Bộ Tài chính thông qua và dự định sẽ thực hiện hoạt
động đấu giá cổ phần doanh nghiệp nhà nớc cổ phần hoá từ tháng 1/2005.
2.4. Đánh giá tác động của các giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp niêm yết
trên Trung tâm GDCK Hà Nội
2.4.1. Mặt tích cực
13
- Các chính sách miễn giảm thuế, hỗ trợ về phí kiểm toán, t vấn, đã cho
thấy sự quan tâm của Chính phủ, các cấp chính quyền địa phơng trong việc thúc
đẩy doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội. Việc đa ra các u đãi
về thuế, phí kiểm toán, phí t vấn kịp thời đã tạo thêm động lực và giảm bớt các
khó khăn đối với doanh nghiệp tham gia thị trờng chứng khoán.
- Chơng trình tiếp cận doanh nghiệp đã đánh giá đợc thực tế tình hình tài
chính cũng nh giải đáp các khó khăn, vớng mắc của doanh nghiệp trong tiến
trình niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
- Chơng trình đào tạo, tuyên truyền đã phổ cập đợc nhiều kiến thức bổ ích
về chứng khoán và thị trờng chứng khoán cho đông đảo các cán bộ, công nhân
viên của doanh nghiệp, các sở ban ngành cũng nh công chúng nói chung hiểu rõ
hơn về thị trờng chứng khoán nói chung và Trung tâm GDCK Hà Nội nói riêng.
- Chơng trình vận động doanh nghiệp gắn cổ phần hoá với bán đấu giá cổ
phần lần đầu qua Trung tâm GDCK Hà Nội đã lựa chọn đợc khoảng 20 doanh
nghiệp dự định đấu giá bán cổ phần lần đầu tại Trung tâm GDCK Hà Nội trong
những tháng đầu năm 2005.
2.4.2. Những khó khăn tồn tại và nguyên nhân
- Nhà nớc còn thiếu một hệ thống chính sách tổng thể, đồng bộ và dài hạn
trong việc khuyến khích doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
Cha có một chính sách cụ thể về miển giảm thuế thu nhập đối với doanh nghiệp
niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội. Chính sách hỗ trợ về phí kiểm toán, t vấn
niêm yết chỉ là sự hỗ trợ trực tiếp cho từng doanh nghiệp của chính quyền địa
phơng; cha có một chính sách chung cũng nh nguồn hỗ trợ chính thức cho các
khoản phí này.
- Trong trơng trình tiếp cận, vận động doanh nghiệp niêm yết gặp rất nhiều
khó khăn do sự hiểu biết của các doanh nghiệp về chứng khoán và thị trờng chứng
khoán còn hạn chế và tâm lý e ngại đối với việc làm tiết lộ các thông tin liên quan
đến tình hình hoạt động của công ty vì công ty không muốn công bố thông tin và
công khai báo cáo tài chính cũng nh quy mô của công ty điều này là do cơ chế,
chính sách quản lý của nhà nớc ch
a có cơ chế khuyến khích, thúc đẩy
doanh nghiệp quản lý minh bạch, công khai.
- Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về chứng khoán và thị trờng
chứng khoán còn gặp nhiều hạn chế do cha có sự phối hợp đồng bộ với các cơ
quan liên quan.
- Việc vận động các doanh nghiệp cổ phần hoá bán đấu giá cổ phần qua Trung
tâm còn gặp nhiều khó khăn do cơ chế, chính sách của nhà nớc vẫn còn nhiều bất
cập và do bản thân doanh nghiệp thờng không muốn đấu giá, đấu thầu công khai.
14
- Các quy định về chế độ công khai thông tin, quy định về kế toán, chính sách
thuế,... không nghiêm minh đã không khuyến khích các công ty cổ phần tham gia
vào thị trờng chứng khoán.
2.5. Các giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên
Trung tâm GDCK Hà Nội
2.5.1. Hoàn thiện cơ chế, chính sách của Nhà nớc nhằm thúc đẩy cổ
phần hoá DNNN gắn với việc đấu giá và niêm yết ngay trên Trung tâm GDCK
Hà Nội
Xây dựng và ban hành Thông t hớng dẫn Nghị định 197/2004/NĐ-CP về
chuyển công ty nhà nớc thành công ty cổ phần để Trung tâm sớm có căn cứ xây
dựng quy trình và triển khai hoạt động bán đấu giá cổ phần doanh nghiệp cổ phần
hoá tại Trung tâm GDCK.
Ban hành văn bản quy định bắt buộc những doanh nghiệp nhà nớc cổ phần
hoá đáp ứng đợc các điều kiện theo quy định thì đa vào niêm yết luôn trên thị
trờng chứng khoán.
Ban hành cơ chế cổ phần hoá gắn với niêm yết trên Trung tâm GDCK để có
căn cứ thực hiện.
2.5.2. Xây dựng và ban hành điều kiện và trình tự thủ tục niêm yết tại
Trung tâm GDCK Hà Nội
Bộ Tài chính cần sớm ban hành cơ chế giao dịch chứng khoán cha niêm yết
tại Trung tâm GDCK Hà Nội; theo đó cho phép các loại cổ phiếu của các công ty
cha đủ điều kiện niêm yết hoặc đủ điều kiện niêm yết nhng không muốn niêm
yết trên Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh đợc phép giao dịch tại Trung tâm
GDCK Hà Nội. Cơ chế giao dịch tại Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội nên
xây dựng theo hớng đơn giản thủ tục và hạ thấp tiêu chuẩn để các doanh nghiệp
có thể tham gia rộng rãi hơn.
- Giảm bớt số năm bắt buộc phải hoạt động có lãi so với quy định niêm yết
trên Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh. Theo đó, chỉ nên quy định hoạt động kinh
doanh của năm liền trớc năm đăng ký giao dịch phải có lãi.
- Rút ngắn quy trình thủ tục và thời gian xét duyệt hồ sơ hơn so với thơi gian
quy định của các công ty niêm yết trên Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh.
Cùng với việc xây dựng cơ chế riêng cho Trung tâm GDCK Hà Nội,
UBCKNN cần sớm nghiên cứu bổ sung, sửa đổi Nghị định 144 về chứng khoán và
thị trờng chứng khoán; trong đó tập trung vào các nội dung quan trong, cần thiết
liên quan đến hoạt động của hai Trung tâm. Theo đó tăng điều kiện niêm yết trên
Trung tâm GDCK Tp. Hồ Chí Minh từ 05 tỷ nh hiện nay lên 30 tỷ.
15
2.5.3. Ban hành chính sách u đãi về thuế đối với doanh nghiệp niêm yết
trên Trung tâm GDCK Hà Nội
Để thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia niêm yết trên Trung tâm
GDCK Hà Nội nhằm góp phần phát triển Trung tâm GDCK Hà Nội nói riêng và thị
trờng chứng khoán nói chung theo đúng mục tiêu đề ra, theo chúng tôi, Bộ Tài
chính cần sớm trình Chính phủ bàn hành cơ chế u đãi về thuế trong thời gian đầu
đối với những đối tợng tham gia Trung tâm GDCK Hà Nội theo hớng nh sau:
- Miễn giảm thuế thu nhập đối với các doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm
GDCK Hà Nội theo hình thức giảm dần qua các năm theo đó sẽ miễn thuế thu nhập
trong 3 năm và giảm 50% trong 3 năm tiếp theo đối với những doanh nghiệp niêm
yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội trong năm 2005; miễn thuế thu nhập trong 2
năm và giảm 50% trong 3 năm tiếp theo đối với những doanh niêm yết năm 2006,
miễn 1 năm và giảm 50% đối với các doanh nghiệp niêm yết năm 2007, giảm 50%
trong 3 năm đối với những doanh nghiệp niêm yết năm 2008, giảm 50% trong 2
năm đối với những doanh nghiệp niêm yết trong năm 2009, giảm 50% trong 1 năm
đối với những doanh nghiệp niêm yết trong năm 1010. Nh vậy, về cơ bản đến năm
2011 các doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội sẽ không đợc
miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 2 năm, kể từ khi có thu nhập chịu thuế và
giảm 50% số thuế phải nộp trong 3 năm tiếp theo đối với thu nhập từ các hoạt động
do tham gia vào Trung tâm GDCK Hà Nội của các công ty chứng khoán, công ty
quản lý quỹ;
- Miễn hoàn toàn thuế thu nhập đối với các khoản thu nhập từ cổ tức, lãi trái
phiếu, chênh lệch mua bán chứng khoán các các khoản thu nhập khác của các tổ
chức, cá nhân (bao gồm cả trong và ngoài nớc) thu đợc từ hoạt động đầu t
chứng khoán trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
2.5.4. Ban hành cơ chế hỗ trợ về phí kiểm toán, t vấn niêm yết cho các
doanh nghiệp niêm yết trong giai đoạn đầu
- Ban hành cơ chế thống nhất, đồng bộ trong việc hỗ trợ 100% phí kiểm toán
trong thời hạn 02 năm, và 100% phí t vấn niêm yết đối với những doanh nghiệp
niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội trong thời gian đầu.
- Xem xét thành lập Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp tham gia đăng ký giao dịch
trong một số năm đầu khi Trung tâm GDCK Hà Nội bắt đầu hoạt động để có đợc
sự khuyến khích, hỗ trợ nhanh chóng, hiệu quả nhất.
- Tìm kiếm các dự án, nguồn tài trợ của các tổ chức IMF, WB, ADB, MFL,
trong việc tài trợ cung cấp các dịch vụ về kiểm toán, t vấn miễn phí đối với
những doanh nghiệp vừa và nhỏ nói chung và doanh nghiệp niêm yết trên Trung
tâm GDCK Hà Nội nói riêng.
16
2.5.5. Tăng cờng công tác tiếp cận, vận động doanh nghiệp tham gia
niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nớc cần chỉ đạo Trung tâm GDCK Hà Nội cũng
nh các đơn vị trực thuộc Uỷ ban phải giữ mối liên hệ tốt với các công ty chứng
khoán, các sở ban ngành của các cấp chính quyền địa phơng thành lập nhiều
đoàn công tác liên ngành, đối thoại thờng xuyên với doanh nghiệp để tiếp thu ý
kiến của từng doanh nghiệp nhằm điều chỉnh cơ chế chính sách cho hợp lý, tạo
thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp, tạo sự vận hành trôi chảy cho cơ chế
ban hành để thúc đẩy doanh nghiệp tham gia niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà
Nội.
2.5.6. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đào tạo chứng khoán đối với
doanh nghiệp và công chúng
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nớc cần xây dựng đề án về chiến lợc phổ cập
kiến thức chứng khoán trình Bộ Tài chính xem xét để trình Chính phủ phê duyệt.
Đề án này sẽ là công cụ để triển khai phổ cập kiến thức về chứng khoán; trong đề
án cần nêu rõ sự phối hợp giữa các cấp, các ngành, các trờng đại học, trung học,...
trong việc phổ cập kiến thức về chứng khoán và thị trờng chứng khoán cho doanh
nghiệp nói riêng và công chúng đầu t nói chung;
Đối với các báo chí có xu hớng đa tin về chứng khoán, cần mở các lớp đào
tạo về chứng khoán cho tất cả các phong viên kinh tế.
Trung tâm GDCK Hà Nội cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Trung tâm Nghiên
cứu và Đào tạo cũng nh chính quyền các cấp các ngành trong việc trong việc xây
dựng các chơng trình đào tạo, tổ chức hội nghị tập huấn cho các doanh nghiệp, các
nhà đầu t trên tất cả các tỉnh, thành phố lớn để công chúng cũng nh doanh nghiệp
hiểu rõ hơn về thị trờng chứng khoán cũng nh những lợi ích của việc niêm yết trên
Trung tâm GDCK Hà Nội.
Trung tâm GDCK Hà Nội lập triển khai các nội dung, thời gian, địa điểm
tuyên truyền cụ thể để đảm bảo về số lợng và chất lợng các thông tin tuyên
truyền nh lập kế hoạch xây dựng trang Web, kế hoạch bản tin ngành, bản tin tuần,
tháng; kế hoạch viết các bài đăng báo chí, phát tờ rơi, hội thảo, hội nghị,...Ngoài ra,
Trung tâm GDCK Hà Nội cũng cần chủ động trong việc cung cấp thông tin, trả lời
phỏng vấn về chứng khoán và thị trờng chứng khoán cho các phơng tiện báo chí,
truyền hình.
2.5.7. Hoàn thiện chế độ công bố thông tin đầy đủ đối với các công ty cổ
phần nhằm tạo sự công bằng trong việc công bố thông tin
- Quy định bắt buộc tất cả các doanh nghiệp niêm yết hay không niêm yết có
vốn trên 5 tỷ đồng đều phải thực hiện chế độ kiểm toán bắt buộc và công bố công
17
khai một cách chính xác, nhanh chóng, đầy đủ các thông tin dù là thông tin tốt hay
xấu để đảm bảo tính công khai, công bằng và minh bạch của thị trờng;
- Tăng cờng các biện pháp chế tài đối với các doanh nghiệp vi phạm quy
định về công bố thông tin. Có biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với các hành vi vi
phạm về công bố thông tin; quy trách nhiệm rõ ràng về bồi thờng thiệt hại cho nhà
đầu t trong trờng hợp công bố thông tin gây ra tổn thất;
- Tăng cờng giáo dục, năng lực xử lý thông tin thị trờng cho các nhà đầu t,
nhằm giúp họ đánh giá đúng đắn về chất lợng hàng hoá, để có những đánh giá và
lựa chọn hình thức đầu t hợp lý.
- Không ngừng cải tiến, nâng cấp, hoàn thiện hệ thống công bố thông tin. Phát
triển mạng thông tin điện tử kết nối giữa các doanh nghiệp với Trung tâm, tổng cục
thống kê, Tổng cục thuế, các công ty chứng koán,...
Ngoài ra, Chính phủ cũng cần sớm xây dựng hệ thống cung cấp thông tin qua
mang Internet, cung cấp tất cả các thông tin về tình hình doanh nghiệp, thông tin
về thị trờng xúc tiến thơng mại, lao động và các thông tin liên quan đến các đối
tợng tham gia thị trờng.
2.5.8. Hoàn thiện chính sách kế toán, kiểm toán
- Tiếp tục xây dựng và ban hành đồng bộ hệ thống các chuẩn mực kế toán,
kiểm toán phù hợp với thông lệ quốc tế và đặc thù của nền kinh tế nớc ta nhằm
tăng cờng tính minh bạch, rõ ràng và công khai thông tin đối với các doanh
nghiệp thuộc mọi thành phần nói chung và doanh nghiệp tham gia thị trờng chứng
khoán nói riêng để đảm bảo sự phát triển lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng.
- Củng cố và phát triển các tổ chức kiểm toán độc lập, tiếp tục triển khai
nhanh chóng và hiệu quả việc áp dụng thông lệ quốc tế về quản trị công ty, trong
đó có việc nâng cao chất lợng, đạo đức nghề nghiệp của các tổ chức kiểm toán
độc lập để đảm bảo cho quá trình kiểm toán đợc trung thực, khách quan.
- Yêu cầu áp dụng chế độ kiểm toán bắt buộc và thực hiện chế độ công khai
hoá thông tin tài chính đối với tất cả các loại hình doanh nghiệp nhằm đảm bảo tính
công khai, minh bạch trên thị trờng, làm lành mạnh hoá và bình đẳng môi trờng
kinh doanh.
2.6. Điều kiện thực hiện
Để thực hiện các giải pháp đã nêu cần có sự phối hợp đồng bộ giữa nh nớc và
doanh nghiệp. Về phía nhà n
ớc, đó là sự ban hành và thực hiện các cơ chế hỗ trợ
phù hợp. Về phía doanh nghiệp đó là sự nỗ lực, khắc phục các khuyến điểm của
mình, hỗ trợ nhà nớc bằng cách thực hiện nghiêm minh các quy định của pháp
luật và giúp nhà nớc có đợc hệ thống cơ ché chính sách ngày càng hiệu quả hơn.
2.6.1. Về phía nhà nớc
18
Đối với Bộ Tài chính
- Nghiên cứu, trình Chính phủ quyết định thành lập Hội đồng thúc đẩy doanh
nghiệp tham gia thị trờng chứng khoán. Hội đồng này cần có sự tham gia của các
hiệp hội, Cục tài chính doanh nghiệp, Cục phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, đại
diện lãnh đạo của các tỉnh, thành phố trong cả nớc. Hội đồng này có trách nhiệm
t vấn cho Chính phủ về các đờng lối, chính sách để khuyến khích doanh nghiệp
đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia thị trờng chứng khoán.
- Sớm hoàn thiện và ban hành Thông t hớng dẫn Nghị định 187/2004/NĐ-
CP ngày 16/11/2004 của Chính phủ về chuyển công ty nhà nớc thành công ty cổ
phần, để Trung tâm có cơ sở triển khai phơng án đấu giá cổ phần doanh nghiệp cổ
phần hoá;
- Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch đầu t, rà soát, đánh giá các quy định hiện
hành đang làm hạn chế việc nâng cao tính minh bạch trong quản lý tìa chính doanh
nghiệp, nhất là quy định về báo cáo tài chính, kế toán, hạch toán chi phí, căn cứ
tính thuế và cách thức thu, nộp thuế, quản lý thuế. Trên cơ sở đó sửa đổi, bổ sung
theo thẩm quyền hoặc kiến nghị giải pháp khắc phục. Trong quá trình sửa đổi, bổ
sung cũng cần phải lấy ý kiến tham gia của cộng đồng doanh nghiệp. Khi ban
hành, phải tổ chức phổ biến rộng rãi và hớng dẫn thi hành đến các cấp cơ sở, các
hiệp hội và doanh nghiệp.
- Kiểm tra, rà soát lại các văn bản pháp quy của Bộ, ngành, địa phơng có liên
quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; bãi bỏ hoặc sửa đổi các hồ sơ,
thủ tục điều kiện và chi phí bất hợp lý; xây dựng các văn bản mới cần thiết cho hoạt
động kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ theo hớng đơn giản, thuận tiện
cho doanh nghiệp, phù hợp với t tởng đổi mới của Đảng, Nhà nớc và phù hợp
với lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế. Cơ quan đã ban hành văn bản không phù hợp
với luật, pháp lệnh hoặc nghị định, phải ra văn bản sửa đổi hoặc huỷ bỏ nội dung
không phù hợp; đồng thời xử lý nghiêm theo thẩm quyền đối với những cán bộ,
công chức đã ký và tham mu ban hành các nội dung sai trái đó.
- Nghiên cứu thành lập các định chế trung gian tham gia vào quá trình cổ phần
hoá, niêm yết nh: thành lập công ty đầu t tài chính, công ty t vấn tài chính, công
ty định giá tài sản, công ty định mức tín nhiệm;
- Nghiên cứu thành lập quỹ hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên Trung
tâm GDCK Hà Nội để hỗ trợ doanh nghiệp các khoản phí kiểm toán, t vấn, bảo lãnh
vay tín dụng ngân hàng, phát hành cổ phiếu, trái phiếu.
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nớc
- Sớm trình Bộ Tài chính xem xét và thông qua phơng án tổ chức và đầu giá
cổ phiếu tại Trung tâm GDCK và phơng án tổ chức giao dịch chứng khoán ch
a
19
niêm yết tại Trung tâm GDCK Hà Nội để Trung tâm có cơ sở triển khai mở cửa thị
trờng;
- Nghiên cứu bổ sung, sửa đổi Nghị định 144 về chứng khoán và thị trờng
chứng khoán, trình Bộ Tài chính xem xét để trình Chính Phủ ký ban hành;
- Soạn thảo một cơ chế riêng có tính ổn định về tiêu chuẩn, điều kiện tham gia
niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trình lãnh
đạo Bộ Tài chính ký ban hành để làm căn cứ hoàn thiện mô hình giao dịch chứng
khoán trên Trung tâm GDCK Hà Nội;
- Tham mu cho Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và đầu t, xây dựng
chiến lợc phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ gắn với kế hoạch phát triển Trung
tâm GDCK Hà Nội theo mô hình OTC. Trong chiến lợc này cần nêu bật vai trò,
đóng góp của doanh nghiệp vừa và nhỏ đối với nền kinh tế cũng nh mối quan hệ
giữa doanh nghiệp vừa và nhỏ với Trung tâm GDCK Hà Nội từ đó đa ra những
hớng u tiên, thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia thị trờng chứng khoán.
Chiến lợc này sẽ đảm bảo nhất quán phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ trong thời
gian dài phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế nói chung và Trung tâm GDCK Hà
Nội nói riêng.
- Xây dựng và triển khai chơng trình phối hợp hành động phát triển thị
trờng chứng khoán trong năm 2005 và giai đoạn 2006 -2010 với các tỉnh thành
phố lớn nh: Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Ninh Bình, Quảng Ninh,...
- Xây dựng cơ chế miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ phí kiểm
toán, t vấn đối với các doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội trình
Bộ Tài chính xem xét trình Chính phủ ký ban hành để tạo ra sự khuyến khích cho
các doanh nghiệp tham gia vào Trung tâm GDCK Hà Nội;
- Chỉ đạo Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Chứng khoán phối hợp chặt chẽ
với các trờng đại học, trung học, các Hiệp hội, đài truyền hình, báo chí,... xây
dựng và thực hiện các chơng trình tuyên truyền, phổ cập kiến thức về chứng khoán
và thị trờng chứng khoán cho cộng đồng doanh nghiệp nói riêng và đông đảo công
chúng nói chung.
Trung tâm GDCK Hà Nội
- Chuẩn bị các điều kiện cần thiết nh: hệ thống phần mềm giao dịch chứng
khoán cha niêm yết; hệ thống phần mềm đấu giá cổ phần, đấu thầu trái phiếu; cải
tạo sàn giao dịch, sửa chữa trụ sở làm việc; nâng cấp, tăng cờng thiết bị tin học;
xây dựng trang web, bản tin, phát hành ấn phẩm tờ rơi,...
- Xây dựng các quy trình nghiệp vụ cần thiết cho hoạt động đấu giá, đấu thầu
và hoạt động giao dịch chứng khoán cha niêm yết;
20
- Phối hợp với Cục tài Chính Doanh nghiệp, Sở Tài chính (chi cục tài chính
doanh nghiệp) của các tỉnh thành phố, thành lập các đoàn công tác liên ngành
xuống tiếp xúc doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, kinh doanh
có hiệu quả, có tiềm năng để tạo nguồn hàng cho Trung tâm GDCK Hà Nội. Hớng
dẫn, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp này niêm yết cũng nh
phát hành cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp trên Trung tâm GDCK Hà Nội;
- Phối hợp với Cục Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính (Chi Cục tài chính
doanh nghiệp) của các tỉnh thành phố, lựa chọn một số doanh nghiệp chuẩn bị thực
hiện cổ phần hóa trình cơ quan có thẩm quyền quyết định cổ phần hoá phê duyệt
quyết định gắn cổ phần hóa với đăng ký giao dịch trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
Trong đó sẽ tiến hành đấu giá bán cổ phần của các doanh nghiệp này và đăng ký
lu ký tập trung luôn.
- Phối hợp với các công ty chứng khoán t vấn để giúp đỡ Hội đồng quản trị
công ty tuyên truyền vận động cổ đông nhỏ và giải đáp các thắc mắc trớc Đại hội
cổ đông để cổ đông thấy đợc những lợi ích của việc niêm yết và thông qua chủ
trơng niêm yết.
2.6.2. Về phía doanh nghiệp
Cùng với việc bổ sung, sửa đổi cơ chế, chính sách hỗ trợ đối với các doanh
nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội, việc tham gia niêm yết cũng cần
đến sự hợp tác và cố gắn của bản thân doanh nghiệp. Vì thế, đề tài đa ra một số
kiến nghị về phía doanh nghiệp nh sau:
- Doanh nghiệp cần có kế hoạch đào tạo, tổ chức đào tạo cho các cán bộ
doanh nghiệp nâng cao hiểu biết về chứng khoán và thị trờng chứng khoán; xây
dựng văn hoá, đạo đức kinh doanh của doanh nhân Việt nam: kinh doanh trung
thực, đúng pháp luật, có nhận thức đúng đắn hơn về những lợi ích, cơ hội, nghĩa vụ
và trách nhiệm của việc niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
- Xây dựng chiến lợc và kế hoạch sản xuất kinh phù hợp với khả năng và nhu
cầu của thị trờng; nâng cao chất lợng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh, tính
minh bạch trong quản trị của doanh nghiệp. Xây dựng một kế hoạch cụ thể trong
việc tham gia thị trờng chứng khoán nhằm phát huy tối đa những lơi thế của một
công ty cổ phần khi niêm yết cổ phiếu trên thị trờng chứng khoán.
- Tích cực khai thác, sử dụng có hiệu quả kênh huy động vốn qua thị trờng
chứng khoán nhằm mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh và nâng cao khả năng
cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trờng.
- Tích cực tham gia vào việc đóng góp ý kiến cho các cơ quan quản lý về
những hạn chế của các chính sách cũng nh những tồn tại trong việc thi hành chính
sách nhằm làm cho chinh sách của nhà nớc ngày càng có hiệu quả hơn trong hoạt
21
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi chung vµ tham gia niªm yÕt trªn
Trung t©m GDCK nãi riªng.
22
Kết luận
Sự thành công của việc thúc đẩy các doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên
Trung tâm GDCK Hà Nội phụ thuộc rất nhiều vào các cơ chế, chính sách hỗ trợ
cũng nh nhận thức của doanh nghiệp về những lợi ích của việc niêm yết. Trong
năm qua, Uỷ Ban chứng khoán Nhà nớc, Trung tâm GDCK Hà Nội đã chủ động
phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện nhiều giải pháp nhằm tạo điều kiện
cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội,
nhờ vậy mà đến nay (19/12/2004) đã có nhiều doanh nghiệp nhận thức đợc những
lợi ích và mong muốn đợc niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội. Tuy nhiên, để
có một hệ thống các cơ chế và chính sách hợp lý, có hiệu quả hơn nữa trong việc
khuyến khích các doanh nghiệp vừa và nhỏ niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà
Nội, thì Chính phủ, Bộ Tài chính, cần phải sớm ban hành cơ chế, chính sách và
khuôn khổ pháp lý theo hớng đơn giản hoá thủ tục, tạo điều kiện cho các doanh
nghiệp vừa và nhỏ tham gia thị trờng chứng khoán; còn doanh nghiệp có trách
nhiệm đóng góp ý kiến cho các cơ quan chức năng quản lý về tác động của các
chính sách thúc đẩy doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà Nội cũng
nh tham gia vào quá trình biến chính sách thành hiện thực.
Trên cơ sở đánh giá một cách có hệ thống nhu cầu và khả năng tham gia thị
trờng chứng khoán; thực trạng các giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ
niêm trên Trung tâm GDCK Hà Nội trong thời gian qua và hiện nay, đề tài đã đa
ra một số giải pháp quan trọng và kiến nghị điều kiện thực hiện nhằm khuyến khích,
tạo điều kiện hơn nữa đối với các doanh nghiệp niêm yết trên Trung tâm GDCK Hà
Nội trong thời gian tới.
Trong thời gian có hạn, với một chủ đề rộng và các số liệu thống kê, điều tra
không nhất quán, nhóm tác giả đã cố gắng hoàn thành đề tài của mình. Tuy nhiên,
đề tài cũng không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định, cần đợc tiếp tục
nghiên cứu bổ sung và hoàn thiện; nhóm tác giả rất mong nhận đợc các ý kiến
đóng góp của đọc giả để có thể phát triển đề tài trong các nghiên cứu tiếp theo.
Danh mục tài liệu tham khảo
1. Lê Đăng Doanh (2001) Báo cáo về vai trò của doanh nghiệp vừa và nhỏ ở
Việt Nam, Hội thảo doanh nghiệp vừa và nhỏ Hải Phòng;
2. Phạm Thị Thu Hằng, Tạo việc làm tốt bằng các chính sách phát triển doanh
nghiệp nhỏ, Phòng thơng mại và công nghiệp Việt Nam;
23
3. Nguyễn Đình Hơng (2000), Giải pháp phát triển doanh nghiepẹ vừa và nhỏ
ở Việt Nam, Trờng Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội;
4. Bộ Kế hoạch và Đầu t (2003), Báo cáo đánh giá 4 năm thi hành Luật
doanh nghiệp;
5. Tổng cục Thống kê (2004), Tổng qua tình hình kinh tế xã hội 1991-2000 và
2001-2003;
6. Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Chứng khoán (2004), Báo cáo kết quả điều
tra đánh giá khả năng niêm yết của các doanh nghiệp vừa và nhỏ;
7. Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TW (2001), Phát triển doanh nghiệp vừa
và nhỏ; kinh nghiệm nớc ngoài và phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt
Nam, Nxb Thống Kê, Hà Nội;
8. Viện Khoa học Tài chính (2002), Tài chính hỗ trợ phát triển doanh nghiệp
vừa và nhỏ, Nxb Tài chính, Hà Nội;
9. Viện quản lý kinh tế TW, khung pháp lý cho khu vực kinh tế t nhân ở Việt
Nam;
10. Viện Nghiên cứu thơng mại (2003), Xúc tiến xuất khẩu của Chính phủ
cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, Nxb Lao độg xã hội, Hà Nội;
11. Tổng cục thống kê tháng 11 năm 2001. Báo cáo tình hình phát triển doanh
nghiệp ngoài quốc doanh CIEM năm 2002;
12. Hồ sơ các DNV&N của APEC, 1998;
13. Đinh nghĩa DNV&N của các nớc đang chuyển đổi UN_EC, 1999;
14. Tổng quan các DNV&N của OECD, 2000.
15. Viện quản lý kinh tế TW, Tài liệu hội thảo về phát triển doanh nghiệp vừa
và nhỏ, tháng 6/2001, Hà Nội;
16. Tổng cục thống kê, Báo cáo kết quả điều tra của khối doanh nghiệp ngoài
quốc doanh; niêm giám thống kê 1999, 2000, 2001, 2002, 2003;
17. Nghị định 90/2001/NĐ-CP ngày 23/11/2001 về trợ giúp phát triển doanh
nghiệp vừa và nhỏ;
18. Chỉ thị số 27/2003/CT-TTg ngày 11/12/2003 của Thủ tớng Chính phủ về
tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Luật doanh nghiệp, khuyến khích phát triển doanh
nghiệp vừa và nhỏ;
19. Luật Doanh nghiệp số 13/1998/QH10 do Quốc hội khoá X, kỳ họp thứ 5
thông qua ngày 12/6/1999.
20. Luật Kế toán số 03/2003/QH11 do Quốc hội khoá XI thông qua ngày 17
tháng 6 năm 2003.
21. Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 09/2003/QH11 do Quốc hội
khoá XI thông qua ngày 17/6/2003.
22. Nghị định số 164/2003/NĐ-CP ngày 22/12/2003 của Chính phủ về Quy
định chi tiết thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
24
23. Nghị định số 158/2003/NĐ-CP ngày 10/12/2003 của Chính phủ về Quy
định chi tiết Luật thuế giá trị gia tăng và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của
Luật thuế giá trị gia tăng.
24. Nghị định số 152/2004/NĐ-CP ngày 6/8/2004 của Chính phủ về sửa đổi một
số điều của Nghị định số 164/2003/NĐ-CP ngày 22/12/2003 của Chính phủ về Quy
định chi tiết thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
25. Quyết định 163/2003/QĐ-TTg ngày 5/8/2003 về chiến lợc phát triển thị
trờng chứng khoán Việt Nam đến năm 2010;
26. Thông t 128/2003/TT-BTC ngày 22/12/2003 của Bộ tài chính về hớng
dẫn Nghị định số 164/2003/NĐ-CP ngày 22/12/2003 của Chính phủ về Quy định
chi tiết thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
27. Thông t số 120 /2003/TT-BTC ngày 12/12/2003 của Bộ tài chính về quy
định chi tiết luật thuế giá trị gia tăng và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của
Luậ thuế giá trị gia tăng.
28. Thông t số 40/2004/TT-BTC ngày 13/05/2003 của Bộ tài chính về hớng
dẫn kế toán chuyển doanh nghiệp nhà nớc thành công ty cổ phần.
29. Thông t số 100/2004/TT-BTC ngày 20/10/2004 của Bộ tài chính về
hớng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp trong lĩnh vực chứng
khoán.
30. Công văn số 11924/TC/CST ngày 20/10/2004 của Bộ Tài chính về tạm
thời hớng dẫn u đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các tổ chức niêm yết;
25