Bài 10. BIỆN PHÁP CẢI TẠO VÀ SỬ DỤNG ĐẤT MẶN

Biên tập & thuyết trình :TRẦN TIẾN ĐẠT

1. Nguyên nhân hình thành đất mặn
a. Khái niệm
Đất mặn là loại đất có chứa nhiều cation natri
hấp phụ trên bề mặt keo đất và trong dung dịch đất.
Cation Natri có nguồn gốc :
- Từ đá mẹ (đá hình thành đất).
- Từ nước biển.
- Xác động thực vật.
Vậy, đố các bạn cation natri có nguồn gốc từ đâu ?
b.Nguyên nhân hình thành
+ Do nước biển tràn vào
+ Do ảnh hưởng của nước ngầm. Về mùa khô, muối
hòa tan theo các mao quản dẫn lên làm đất nhiễm mặn.
Và đất mặn ở nước ta được hình thành ở vùng đồng bằng
ven biển.

2. Đặc điểm, tính chất của đất mặn
.
- Đất mặn có thành phần cơ giới nặng.
Tỉ lệ sét từ 50% - 60%. Đất chặt thấm nước kém.
-
Chứa nhiều muối Natri
- Đất có phản ứng trung tính hoặc kiềm yếu.
- Hoạt động của vi sinh vật rất yếu.
+ Khi bị khô, đất co lại, nứt nẻ, rắn chắc, khó làm đất.
+ Khi bị ướt, đất dẻo, dính.
-> áp suất thẩm thấu của dung dịch rất lớn

-> ảnh hưởng đến quá trình hút nước và
chất dinh dưỡng của cây trồng.

Mặt cắt phẫu diện
đất mặn

3. Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng
a.Biện pháp cải tạo
Để cải tạo đất mặn, người ta thường sử dụng các biện
pháp sau đây :
•
Biện pháp thủy lợi :
- Đắp đê ngăn nước biển.
- Xây dựng hệ thống mương máng tưới, tiêu hợp lí.
Các bạn nghĩ sao về mục đích của biện pháp thủy lợi ?
-
Nhằm không cho nước biển :hoạt động thủy triều
và sóng biển tràn vào,dẫn nước ngọt vào để rửa mặn.
•
Biện pháp bón vôi :
-
Khi bón vôi vào đất, cation canxi sẽ tham gia phản ứng
trao đổi theo phương trình sau :

Từ phương trình trao đổi
cation, các bạn hãy cho biết
bón vôi vào đất có tác dụng gì ?
-
Khi bón vôi vào đất tức đã cho
Ca+ vào giải phóng Na+ ra khỏi

keo đất tạo thuận lợi cho rửa
mặn.

Đặc biệt cần lưu ý :
+ Sau khi bón vôi một thời gian, tiến hành tháo nước rửa mặn.

Theo bạn, bổ sung chất hữu cơ cho đất có thể
thực hiện bằng cách nào ?
- Bón phân xanh,phân hữu cơ (Có tác dụng làm tăng lượng
mùn cho đất,giúp vi sinh vật phát triển,giúp đất tơi xốp,giảm
tỉ lệ sét,tăng tỉ lệ hạt limon,hạt keo).
-
Trồng cây chịu mặn ( tác dụng để giảm bớt lượng natri
trong đất )
+ Sau khi đã rửa mặn, cần bổ sung chất hữu cơ để nâng
cao độ phì nhiêu cho đất.

Trong các bi n pháp nêu d i đây, theo b n, ệ ướ ạ
bi n pháp nào là quan tr ng nh t ? Vì sao ?ệ ọ ấ
a- Làm th y l iủ ợ
b- Bón vôi
c- C a & b ả
T i vì n u nh thi u 1 trong 2 bi n pháp này đ tạ ế ư ế ệ ấ
s không bao gi h t nhi m m n.ẽ ờ ế ễ ặ
Là ph ng án đúngươ

b.Sử dụng đất mặn
-
Đất mặn sau khi cải tạo có thể sử dụng trồng lúa,
đặc biệt là các giống lúa đặc sản.

- Đất mặn thích hợp trồng cói.
-
Đất mặn còn được sử dụng để mở rộng diện tích
nuôi trồng thủy sản.
-
Vùng đất mặn ngoài đe cần trồng rừng để giữ đất
và bảo vệ môi trường.

V y nên, đ có m t n n s n xu t nông nghi p b n ậ ể ộ ề ả ấ ệ ề
v ng, năng su t cây tr ng luôn n đ nh không nh ng cho ữ ấ ồ ổ ị ữ
cây tr ng c n (rau c i, hoa, cây ăn trái, b p, đ u . . .) mà ồ ạ ả ắ ậ
còn cho cây tr ng d i n c (cây lúa . . .) V khía c nh ồ ướ ướ ề ạ

nông h c có nhi u gi i pháp, nh ng ọ ề ả ư


có l th ng xuyên hay đ nh kỳ bón ẽ ườ ị
phân h u c vào đ t đ duy trì ữ ơ ấ ể chất

hữu cơ trong đất là một trong những
giải pháp cần được quan tâm đầu tiên

nhằm duy trì độ phì nhiêu của đất .

C m n các b n & cô giáoả ơ ạ
đã l ng nghe, chú ý ắ
bài thuy t trình này !!!ế