phân tích mối quan hệ giữa đổi mới phương thức điều hành tổ chức công và cải cách tổ chức hiện nay_21

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH
CƠ SỞ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH KHU VỰC MIỀN TRUNG
TIỂU LUẬN
Môn: QUẢN LÝ VÀ ĐIỀU HÀNH TỔ CHỨC CÔNG
Giáo viên hướng dẫn: TS. NGUYỄN THỊ HÀ
Học viên: ĐỖ NHÃ PHƯƠNG
Lớp: HCC 16M
Huế, Tháng 1/2013
CÂU HỎI TIỂU LUẬN
1

Câu 1: Phân tích mối quan hệ giữa đổi mới phương thức điều hành tổ chức
công và cải cách hành chính hiện nay?
Câu 2: Phân tích các yếu tố cấu thành văn hóa tổ chức công và vai trò của
văn hóa trong tổ chức công?
2
Câu 1: Phân tích mối quan hệ giữa đổi mới phương thức điều hành tổ chức
công và cải cách hành chính hiện nay?
Công cuộc cải cách hành chính mà Việt Nam đã bắt đầu thực hiện từ nhiều
năm trước đây nhằm hướng tới việc thay đổi trạng thái của cơ chế hành chính
hiện hành, làm cho nó thay đổi phù hợp với yêu cầu của thời kỳ phát triển mới
của đất nước. Tất nhiên, cuộc cải cách này không nhằm thay đổi nền tảng của
nền hành chính nhà nước Việt Nam mà chỉ làm thay đổi cơ chế vận hành của nó
theo yêu cầu quản lý đất nước trong thời kinh tế chuyển đổi sang cơ chế thị
trường có sự điều tiết của Nhà nước. Mục tiêu của chương trình tổng thể cải cách
hành chính nhà nước hiện nay là:
- Xây dựng, hoàn thiện hệ thống thể chế kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa nhằm giải phóng lực lượng sản xuất, huy động và sử dụng có hiệu
quả mọi nguồn lực cho phát triển đất nước.
- Tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, minh bạch
nhằm giảm thiểu chi phí về thời gian và kinh phí của các doanh nghiệp thuộc

mọi thành phần kinh tế trong việc tuân thủ thủ tục hành chính.
- Xây dựng hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương tới cơ
sở thông suốt, trong sạch, vững mạnh, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, tăng tính dân
chủ và pháp quyền trong hoạt động điều hành của Chính phủ và của các cơ quan
hành chính nhà nước.
- Bảo đảm thực hiện trên thực tế quyền dân chủ của nhân dân, bảo vệ quyền
con người, gắn quyền con người với quyền và lợi ích của dân tộc, của đất nước.
- Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực
và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước.
3
Trọng tâm cải cách hành chính trong giai đoạn 10 năm tới là: Cải cách thể
chế; xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, chú
trọng cải cách chính sách tiền lương nhằm tạo động lực thực sự để cán bộ, công
chức, viên chức thực thi công vụ có chất lượng và hiệu quả cao; nâng cao chất
lượng dịch vụ hành chính và chất lượng dịch vụ công.
Tuy nhiên, những tồn tại qua hơn 10 năm cải cách hành chính nhà nước giai
đoạn 2001 – 2010 vẫn còn nhiều đặc biệt là những vấn đề trong quản lý và điều
hành tổ chức công vẫn đang còn là thách thức trong cải cách hành chính hiện
nay. Bộ máy hành chính vẫn mang nặng nhiều dấu ấn cũ trong quá trình điều
hành (quan liêu, bao cấp), không theo kịp yêu cầu của giai đoạn mới, Cụ thể:
+ Chức năng, nhiệm vụ, phân công, phân cấp chưa rõ ràng, chưa phù hợp
với cơ chế thị trường;
+ Hệ thống thể chế không đồng bộ, không thống nhất. Thủ tục hành chính
vẫn còn nhiều điều rườm rà, nặng nề. Kỷ cương quản lý không nghiêm. Nạn lãng
phí, tham nhũng không bị đẩy lùi, thậm chí có xu hướng trầm trọng;
+ Bộ máy vẫn còn cồng kềnh. Cơ cấu tổ chức bất hợp lý (việc sáp nhập,
chia tách ). Phương thức quản lý vừa quan liêu vừa phân tán. Không nắm hết
được yêu cầu của dân.
+ Cơ chế tài chính không thích hợp.
+ Công chức còn nhiều người yếu kém về năng lực chuyên môn, tinh thần

trách nhiệm, phẩm chất chưa tương xứng với yêu cầu của thời kỳ mới, xử lý tình
huống phức tạp còn lúng túng.
Chính vì vậy, việc nâng đổi mới phương thức điều hành tổ chức công cũng
chính là một nội dung quan trọng trong quá trình cải cách hành chính hiện nay.
Việc tiếp tục công cuộc cải cách nền hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện
có nhiều thuận lợi, cụ thể là:
4
+ Cải cách nền hành chính nhà nước đã góp phần thúc đẩy quá trình hội
nhập và đổi mới, tạo được luồng sinh khí mới trong điều hành đất nước;
+ Sự quyết tâm cao và sự lãnh đạo kịp thời của Đảng là một yếu tố quan
trọng bảo đảm cho cải cách thắng lợi.
Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy đây là một nhiệm vụ đang đứng trước
nhiều khó khăn, thách thức. Cụ thể là:
+ Sức ỳ của bộ máy rất lớn. Nạn quan liêu, tham nhũng quá nặng nề, đã
bám rễ sâu vào nền hành chính Việt Nam, việc loại bỏ nó cần phải rất kiên trì,
phải có thời gian;
+ Sự lạc hậu trong lý luận và trong tư duy, phương pháp điều hành là quá
lớn, cần có thời gian để điều chính từng bước;
+ Còn nhiều vướng mắc trong quá trình giải quyết vấn đề một cách tổng thể
do cơ chế còn chưa được thiết lập đồng bộ;
+ Việt Nam còn thiếu những kiến thức, kinh nghiệm cần thiết cho cải cách
hành chính. Trình độ cán bộ lạc hậu so với yêu cầu chung.
Những tồn tại trên chính là những rào cản mà công cuộc cải cách hành
chính nhà nước ở Việt Nam đang gặp hiện nay. Chúng ngăn cản công việc cải
cách, làm chậm quá trình đổi mới đất nước. Đặc biệt chúng đang có nguy cơ xói
mòn thêm lòng tin của người dân vào bộ máy điều hành đất nước trong quá trình
đổi mới.
Cần nhấn mạnh rằng những rào cản trên có nguồn gốc rất sâu xa mà vượt
qua chúng không hề đơn giản. Một trong những nguồn gốc đó chính là cơ chế
điều hành không thích hợp, thiếu khoa học đang hiện hữu hiện nay trong hầu hết

các cơ quan của bộ máy nhà nước. Trên nhiều mặt cơ chế đó đều tác động một
cách tiêu cực vào đời sống xã hội Việt Nam đương đại. Ví dụ, các bức xúc của
người dân, của các doanh nghiệp được xử lý chậm chạp, nhiều khi dẫm chân tại
chỗ; trách nhiệm công vụ không rõ ràng nên không ai chịu trách nhiệm về các
5
công việc cụ thể và sẵn sàng đùn đẩy cho nhau giữa các tổ chức và cá nhân một
khi có sai lầm… Có thể xem việc xử lý các ô nhiễm về môi trường hiện đang
nóng bỏng nhiều nơi hiện nay, việc gây khó khăn cho quá trình đầu tư vào các
dự án… là những minh họa điển hình cho tình hình đang nói đến. Không thay
đổi cơ chế vận hành đang tồn tại, Việt Nam sẽ rất khó có thể vượt qua các khó
khăn hiện nay, thậm chí có thể nói khó khăn ngày càng lớn hơn.
Muốn cải cách thành công, Việt Nam rõ ràng phải vượt qua được những
thách thức đó với nhiều giải pháp thích hợp, trong đó việc thay đổi cơ chế vận
hành bộ máy nhà nước có thể xem là then chốt. Đất nước đang cần một cơ chế
điều hành năng động với trách nhiệm được giải trình rõ ràng. Cần nói rằng, về
trách nhiệm giải trình của các cơ quan trong bộ máy nhà nước, cho đến nay
nhiều người làm việc trong bộ máy hành chính các cấp, từ trung ương đến địa
phương, thường hiểu một cách không đầy đủ rằng đó chính là trách nhiệm giải
thích công việc của mình với dân, thậm chí chỉ cần với đại diện của dân là đủ.
Thật ra, vấn đề không phải là ở đó bởi vì cho dù có giải thích đúng thì công
việc cũng không nhờ đó mà tiến lên thêm chút nào, huống chi nhiều khi công
việc đã bị giải thích sai lệch để nhằm che dấu các thực tế sai lầm trong quá trình
điều hành. Ví như việc giải thích rằng cắt điện thường xuyên là do thiếu điện,
thiếu điện là do quy hoạch còn kém… Cho nên, cần thiết phải nhấn mạnh rằng,
khi nói đến trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước thì thước đo quan
trọng nhất để đánh giá nó có được quan tâm hay không chính là ở chỗ cơ quan
quản lý nhà nước có chịu tiếp thu đầy đủ ý kiến của dân và sẵn sàng thay đổi lối
làm việc không có trách nhiệm rõ ràng như hiện nay hay không, và mức độ sửa
chữa các thiếu sót, sai lầm để phục vụ yêu cầu của dân đến đâu. Quá trình đó
càng được giám sát trực tiếp của người dân bao nhiêu càng tốt bấy nhiều. Nếu đo

bằng thước đo như thế thì rõ ràng trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà
nước của Việt Nam hiện nay thời gian qua quả còn nhiều điểm đáng bàn, còn
6
nhiều hạn chế. Có nhiều ví dụ thực tế cho thấy điều đó mà vừa qua nhiều cơ
quan báo chí đã nêu lên không chỉ một lần. Cho nên mới nói rằng đây là một
nhiệm vụ khó khăn và đang là rào càn lớn của công cuộc đổi mới đất nước, vô
luận thế nào cũng cần có giải pháp để vượt qua. Hiện nay Đảng Cộng sản Việt
Nam đang thí điểm một số giải pháp nhằm nâng cao uy tín của bộ máy nhà nước
trước dân với hy vọng tạo ra một cơ chế vận hành mới, trong đó trách nhiệm giải
trình của bộ máy chính quyền các cấp sẽ được nâng cao. Dần dần, chúng ta đang
nhận ra một điều rất quan trọng là, lãnh đạo của chính quyền các cấp có thành
công hay không là do sự tín nhiệm của người dân với chính quyền cao hay thấp,
chứ không lệ thuộc vào quyền của các cơ quan mà lâu nay đã quá bị lạm dụng.
Cho nên, việc sửa đổi cơ chế để bộ máy có uy tín cao hơn với nhân dân khi điều
hành công việc, rõ ràng là rất đáng để làm và được nhiều người kỳ vọng trong
công cuộc cải cách nền hành chính nhà nước.
Câu 2: Phân tích các yếu tố cấu thành văn hoá tổ chức công và vai trò của
văn hoá trong tổ chức công?
Tổ chức công là tổ chức đặt dưới sự quản lý trực tiếp của nhà nước để tiến
hành một công việc chuyên ngành của nhà nước. Tổ chức công là tổ chức thực
hiện cơ chế điều hành, kiểm soát công việc hành chính, là nơi soạn thảo văn bản
để thực hiện công vụ, đảm bảo thông tin cho hoạt động của bộ máy quản lý nhà
nước, nơi phối hợp hoạt động thực hiện một nhiệm vụ được nhà nước giao. Là
nơi tiếp nhận yêu cầu, đề nghị, khiếu nại của công dân. Do đó, tổ chức công là
một bộ phận hợp thành tất yếu của thiết chế bộ máy quản lý nhà nước.
Văn hoá là toàn bộ những hoat động sáng tạo và giá trị của nhân dân một
nước, một dân tộc về mặt sản xuất vật chất và tinh thần trong sự nghiệp dựng
nước và giữ nước. Văn hoá là tất cả những gì làm cho dân tộc này khác với dân
7
tộc khác, từ những sản phẩm tinh vi hiện đại nhất cho đến tín ngưỡng, phong tục

tập quán, lối sống và lao động.
Văn hoá tổ chức là hệ thống những giá trị niềm tin, sự mong đợi của các
thành viên trong tổ chức, tác động qua lại với các cơ cấu chính thức và tạo nên
những chuẩn mực hành động như những giả thiết không bị chất vấn về truyền
thống và cách thức là việc của tổ chức mà mọi người trong đó đều tuân theo khi
làm việc.
Văn hoá tổ chức công là một hệ thống được hình thành trong quá trình hoạt
động của tổ chức công, tạo nên niềm tin giá trị về thái độ của các nhân viên làm
việc trong tổ chức công, ảnh hưởng đến cách làm việc trong tổ chức công và hiệu
quả hoạt động của nó.
Xây dựng văn hoá tổ chức công là xây dựng một nề nếp làm việc khoa học,
có kỉ cương và dân chủ. Nó đòi hỏi các nhà lãnh đạo, quản lý cũng như các thành
viên của cơ quan phải quan tâm đến hiệu quả hoạt động chung của cơ quan
mình. Muốn như thế cán bộ phải tôn trọng kĩ luật cơ quan, phải chú ý đến danh
dự của cơ quan trong cư xử với mọi người, đoàn kết và hợp tác trên những
nguyên tắc chung, chống lại bệnh quan liêu, hách dịch, cơ hội.
Có thể kể đến các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa tổ chức công bao gồm yếu tố
bên trong và yếu tố bên ngoài.
- Yếu tố bên trong:
+ Con người: Đây là yếu tố quan trọng bậc nhất, quyết định văn hoá tổ chức
công. Con người là nhân tố cơ bản, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng và hiệu
quả của tổ chức công. Tinh thần tự quản, tính tự giác của cán bộ công chức làm
việc trong tổ chức công cao hay thấp, mối quan hệ giữa các thành viên trong tổ
chức, xung đột giữa các thành viên trong cơ quan ở mức độ lớn hay nhỏ, cách
8
giải quyết các xung đột, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao hay thấp,…tất cả
những yếu tố đó tạo nên văn hoá tổ chức công.
+ Thể chế: Hệ thống thể chế trong các tổ chức công cũng là vấn đề cần bàn
tới. Thể chế có hoàn thiện, có đảm bảo tính nghiêm minh được mọi cá nhân
trong tổ chức tuân thủ thì kỉ luật trong tổ chức công mới được đảm bảo. Từ đó

mọi hoạt động của các tổ chức công diễn ra một cách có hệ thống, theo chuẩn
mực đã được đề ra, tạo điều kiện cho việc nâng cao chất lượng của các cơ quan,
đơn vị đó. Sự phối hợp hoạt động giữa các cơ quan, các bộ phận và các tổ chức
khác nhau trong tổ chức công cũng là một yếu tố có ảnh hưởng đến chất lượng.
Các công việc, các nhiệm vụ sẽ được thực hiện một cách suôn sẻ, đạt mục tiêu
khi có sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ giữa mọi tổ chức, cơ quan ở mọi lĩnh
vực trong cả một hệ thống rộng lớn tổ chức công.
+ Tài chính: Tài chính của mọi tổ chức công đều phụ thuộc vào nguồn ngân
sách nhà nước. Nguồn tài chính mà nhà nước có được là rất hạn hẹp. Việc sử
dụng nguồn tài chính đó để tiến hành các hoạt động của các tổ chức cần được
xem xét hợp lí, tránh việc thâm hụt ngân sách, lãng phí tiền bạc của nhà nước,
làm giảm hiệu quả chất lượng tổ chức công.
+ Văn hóa tổ chức: Nền tảng văn hóa của tổ chức là yếu tố ảnh hưởng lớn
đến đạo đức, tác phong làm việc của các thành viên trong tổ chức công. Vấn đề
đạo đức và trách nhiệm của người quản lý và các thành viên trong tổ chức là
nhân tố tinh thần, tác động. Văn hóa tổ chức là cách ứng xử, giao tiếp, cách phối
hợp thực hiện công việc giữa các thành viên trong tổ chức và giữa các nhân viên
với công dân. Phải làm sao để nhân viên trong tổ chức thấy rằng họ có cơ hội để
làm việc tốt nhất. Họ tin rằng ý tưởng của mình được tính đến, họ cảm thấy
những đồng nghiệp của họ có cam kết với chất lượng. Họ tạo ra một sự liên kết
trực tiếp giữa công việc của mình với sứ mệnh của tổ chức. Tạo được niềm tin
9
giữa các thành viên trong tổ chức với nhau và giữa khách hàng với tổ chức đặc
biệt là coi trọng vấn đề đạo đức công vụ, nhấn mạnh nền hành chính phục vụ
nhân dân thì hiệu quả cũng như chất lượng của tổ chức công cũng theo đó mà
tăng lên.
+ Thông tin: Thông tin về các văn bản hành chính, thông tin về các loại thủ
tục (các loại giấy tờ biểu mẫu, quy trình thực hiện, thời gian giải quyết, phí và lệ
phí…) khi được công khai sẽ tạo điều kiện cho người dân thụ hưởng tốt hơn dịch
vụ mà nhà nước cung cấp. Trong mọi tổ chức công, sự công khai thông tin là

điều quan trọng không thể thiếu.
+ Mục tiêu tổ chức: Các mục tiêu được đề ra thích đáng và mức độ hoàn
thành công việc theo mục tiêu cao hay thấp. Có những trường hợp đề ra mục tiêu
quá cao trong khi tổ chức đó không có đủ điều kiện để thực hiện thì mức độ hoàn
thành công việc cũng không cao. Cho nên khi đề ra các mục tiêu cần chú ý tới
điều kiện hoàn cảnh ở trong tổ chức đó.
+ Cơ cấu tổ chức: Việc sắp xếp bố trí nhân sự trong các tổ chức công có phù
hợp hay không cũng là một yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng. Nhân
viên làm việc trong các cơ quan tổ chức có được sắp xếp vào đúng vị trí, đúng
ngành nghề, phù hợp với năng lực mà họ có, có phát huy được năng lực làm việc
hay không cũng là vấn đề cần chú ý vì nó liên quan đến chất lượng, đến hiệu quả
làm việc trong các tổ chức công.
- Yếu tố bên ngoài:
+ Môi trường chính trị:
+ Hệ thống cơ sở pháp luật của nhà nước
+ Xu thế hoạt động của thế giới
+ Các yếu tố của môi trường tự nhiên
10
+ Các mối quan hệ của tổ chức
+ Các công dân tại nơi tổ chức hoạt động
+ Văn hóa hành chính của hệ thống công vụ
+ Tiến độ phát triển của khoa học kỹ thuật
+ Đời sống kinh tế văn hoá của đất nước
Vai trò của văn hoá trong tổ chức công
Văn hóa bao giờ cũng gắn liền với sự phát triển, là chìa khóa của sự phát
triển và tiến bộ xã hội.
- Đối với tổ chức công, phải xây dựng được văn hóa tổ chức công tiến bộ,
văn minh, hiện đại từ đó góp phần tạo nên nề nếp làm việc khoa học, có kỷ
cương, dân chủ. Tạo được tình đoàn kết và chống lại bệnh quan liêu, cửa quyền.
Môi trường văn hóa tổ chức công tốt đẹp sẽ tạo được niềm tin của CBCC với cơ

quan, với nhân dân góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức công.
- Tính tự giác của CBCC trong công việc sẽ đưa tổ chức công này phát triển
vượt hơn lên so với tổ chức công khác.
- Văn hóa tổ chức công cũng có sự kế thừa và tiếp thu có chọn lọc những
tính văn hóa từ bên trong và bên ngoài tổ chức công, từ quá khứ đến tương lai
cho nên trong một chừng mực nào đó sẽ giúp tổ chức công tạo nên những chuẩn
mực, phá tính cục bộ, sự đối lập có tính bản thể của các thành viên. Hướng các
CBCC đến một giá trị chung, tôn trọng những nguyên tắc, quy tắc và chuẩn mực
văn hóa của tổ chức công. Đó chính là làm cho CBCC hoàn thiện mình.
- Mỗi kiểu văn hóa có vai trò khác nhau đối với tiến trình phát triển của tổ
chức công. Kiểu văn hóa quyền lực giúp tổ chức công có khả năng vận động
nhanh, tạo nên tính bền vững trong khi theo đuổi mục tiêu của mình. Kiểu văn
11
hóa vai trò giúp tổ chức công phát huy hết năng lực của CBCC, khuyến khích họ
hăng say với công việc từ đó nhanh chóng đạt được mục tiêu của tổ chức công.
Xây dựng, đổi mới, chấn chỉnh không ngừng hoàn thiện tổ chức công giúp tổ
chức công phát triển bền vững, nhanh chóng đạt hiệu quả cao. Thắng lợi của mỗi
tổ chức công không chỉ là mục tiêu kinh tế, chính trị hay xã hội mà trước hết và
hơn hết đó là văn hóa tổ chức công. Con người tác động đến việc hình thành văn
hóa tổ chức công thì đồng thời văn hóa tổ chức công với những giá trị bền vững
của nó sẽ tác động trở lại đối với việc hoàn thiện nhân cách, phẩm chất, năng lực
của mỗi cá nhân tồn tại trong nó.
12