bài 12. lực đàn hồi của lò xo. định luật hooke

SINH VIÊN : HUỲNH THỊ ÂN
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 1: - Phát biểu nội dung định luật II Newton.
Viết biểu thức.
- Nêu điều kiện cân bằng của một
chất điểm.
Câu 2: Phát biểu định luật III Newton.
Viết biểu thức.
Bài 19: LỰC ĐÀN HỒI
I. Khái niệm lực đàn hồi.
1. Ví dụ:
1. Vật nào đã tác dụng
làm tên bay đi ?
2. Lực đó xuất hiện
khi nào và có tác
dụng gì ?
- Dây cung đã tác dụng lực
vào tên làm tên bay đi.
- Lực xuất hện khi cánh
cung bị uốn cong, nó có
tác dụng làm cho cánh
cung không bị uốn cong
hơn nữa.
I. Khái niệm lực đàn hồi.
1. Ví dụ:
- Cho dây cao su
F
ur
-Khi kéo dây bằng một lực F thì dây bị dãn ra một đoạn.
-Khi thôi tác dụng thì dây trở về dạng ban đầu.
Lực nào đã làm dây bị dãn? Tại sao khi thôi tác

dụng thì vật lại trở về dạng ban đầu của nó?
Lực xuất hiện trong hai trường hợp trên có tác dụng
đưa vật trở về hình dạng ban đầu được gọi là lực đàn
hồi.
O x
x
0
Lực đàn hồi là gì?
Lực đàn hồi là lực xuất hiện khi một vật bị biến
dạng đàn hồi và có xu hướng chống lại nguyên
nhân gây ra biến dạng.
I. Khái niệm lực đàn hồi.
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
Lực đàn hồi là lực xuất hiện khi một vật bị biến dạng đàn hồi
và có xu hướng chống lại nguyên nhân gây ra biến dạng.
* Lực đàn hồi có chiều ngược với chiều biến dạng của vật.
dh
F
uuur
Chiều biến dạng
* Khi một vật chịu tác dụng của một lực nhưng không lấy
lại được hình dạng ban đầu thì lực tác dụng vượt quá
giới hạn đàn hồi của vật.
Giới hạn đàn hồi
của vật là gì ?
3. Giới hạn đàn hồi của vật.
Là giới hạn mà trong đó vật còn giữ được tính đàn hồi.
Muốn giữ được tính đàn
hồi thì lực tác dụng phải

như thế nào ?
Muốn giữ được tính đàn hồi của vật thì lực tác dụng
phải nhỏ hơn giới hạn đàn hồi của vật
II. Lực đàn hồi của lò xo.
1. Phương: Trùng với phương của trục lò xo.
2. Chiều : Ngược vói chiều biến dạng của lò xo.
3. Điểm đặt: Là điểm mà đầu lò xo tiếp xúc với vật đó.
4.Độ lớn:
F
ur
-
Muốn xác định lực ta
phải xác định các yếu
tố nào?
dh
F
uuur
F
ur
dh
F
uuur
Hãy cho biết phương,chiều và
điểm đặt của lực đàn hồi trong
hai hình vẽ trên?
Nếu kéo lò xo bằng những lực có độ
lớn khác nhau thì em có nhận xét gì về
độ dãn của lò xo từ hình vẽ?
II. Lực đàn hồi của lò xo.
4. Độ lớn:

a. Thí nghiệm:
+ Lò xo, giá đỡ lò xo, các quả nặng, thước thẳng chia độ.
- Tiến hành thí nghiệm:
Hãy nêu một
phương án tiến
hành thí nghiệm để
xác định độ lớn lực
đàn hồi của lò xo?
l
0
: Chiều dài ban đầu của lò
xo.
l: Chiều dài của lò xo khi bị
biến dạng.
∆l = l –

l
0
: Độ dãn của lò xo.
l
0
∆l
1
∆l
2
l
II. Lực đàn hồi của lò xo.
4. Độ lớn:
a. Thí nghiệm:
- Tiến hành thí nghiệm:

- Kết quả thí nghiệm:
* Nhận xét: F
đh
tỉ lệ với
∆
∆
l
l
F
đh
/
∆
∆
l
l
~ const hay
~ const hay F
đh
= k.
∆
∆
l
l
với k : hệ số tỉ lệ hay hệ số đàn hồi.
F
F
đh
đh
=P
=P

l(mm)
l(mm)
∆
∆
l(mm)
l(mm)
Dựa vào số liệu hãy tính độ dãn
∆
∆
l của lò xo và cho
l của lò xo và cho
nhận xét về mối quan hê giữa F và
nhận xét về mối quan hê giữa F và
∆
∆
l
l .
Hãy tính tỉ số F
đh
/
∆
∆
l
l và cho nhận xét.
II. Lực đàn hồi của lò xo.
4. Độ lớn:
a. Thí nghiệm:
b. Định luật Húc:
* Trong giới hạn đàn hồi, lực đàn hồi của lò xo tỉ lệ thuận
với độ biến dạng của lò xo.

* Biểu thức: Fđh = - k.
∆
∆
l
l
Với
∆
∆
l
l = l – l
0
: độ biến dạng của lò xo.
k: + hệ số đàn hồi hay độ cứng của lò xo.
c. Tìm hiểu ý nghĩa của hệ số đàn hồi.
- Thí nghiệm:
l
0
∆l
1
∆l
2
l
Từ thí nghiệm và hình vẽ
cho biết độ dãn của lò xo
như thế nào?
Độ dãn của lò xo và độ cứng
k có quan hệ gì hay không?
II. Lực đàn hồi của lò xo.
4. Độ lớn:
a. Thí nghiệm:

b. Định luật Húc:
* Biểu thức: Fđh = - k. ∆l
Với ∆l = l – l
0
: độ biến dạng của lò xo.
k: + hệ số đàn hồi hay độ cứng của lò xo.
c. Tìm hiểu ý nghĩa của hệ số đàn hồi.
- Thí nghiệm:
- Ý nghĩa: + đặc trưng cho khả năng tạo ra lực đàn hồi
của lò xo.
+ có kích thước phụ thuộc vào kích thước của
lò xo và vật liệu làm lò xo.
+ đơn vị: N/m.
* Dấu trừ trong công thức cho thấy lực đàn hồi luôn ngược
chiều với chiều biến dạng.
Dựa vào biểu
thức của định
luật hãy nêu
đơn vị của hệ
số k ?
Hãy cho biết dấu
trừ trong công
thức định luật Húc
có ý nghĩa gì?
III. Lực căng của dây.
Xét một vật được treo vào một sợi dây như hình.
- Điểm đặt: Là điểm mà đầu dây tiếp xúc
với vật.
- Phương: Trùng với phương của sợi dây.
- Chiều: Hướng từ đầu dây vào phần giữa

của sợi dây.
Cho vật như hình, kéo
vật bằng một lực
F,hãy xác định lực
căng của sợi dây?
T
ur
P
ur
Hãy phân tích các
lực tác dụng vào vật
khi vật ở trạng thái
cân bằng?
Em có nhận xét gì
về phương, chiều,
điểm đặt của lực
căng dây không ?
F
ur
III. Lực căng của dây.

'
F
uur
F
ur
T
ur
'
T

uur
Nêu đặc điểm của
hai lực , và cho
biết tại sao lại xuất
hiện lực ?
T
ur
'
T
uur
'
T
uur
T : lực căng do dây đặt vào người,
có tác dụng kéo người lại.
T’ : lực căng do dây đặt vào vật,
có tác dụng kéo vật đi.
Nếu cho dây có
khối lượng không
đáng kể thì em suy
ra được điều gì?
- Độ lớn:
+ Khi dây có khối lượng không
đáng kể thì lực căng ở hai đầu
dây có độ lớn bằng nhau.
III. Lực căng của dây.
Xét đối với ròng rọc:
1
P
ur

2
P
uur
'
1
T
uur
'
2
T
uur
1
T
ur
2
T
uur
Phân biệt sự khác
nhau giữa lực đàn
hồi của lò xo và lực
căng của dây?
Khi dây vắt qua ròng rọc, nếu khối lượng
của dây, ròng rọc và ma sát ở trục quay là
không đáng kể thì lực căng trên hai nhánh dây
có độ lớn bằng nhau.
T1 = T2 = T2’ = T1’.
* So sánh lực đàn hồi của lò xo và lực căng
của dây.
+ Lực đàn hồi của lò xo xuất hiện khi lò xo bị
nén lại hay bị kéo giãn ra.

+ Lực căng chỉ xuất hiện khi dây bị kéo
căng.
IV. Ứng dụng của lực đàn hồi.
1. Một số ứng dụng trong thực tế.
2. Lực kế.
Một số hình ảnh về lực kế.
IV. Ứng dụng của lực đàn hồi.
1. Một số ứng dụng trong thực tế.
2. Lực kế.
IV. Ứng dụng của lực đàn hồi.
1. Một số ứng dụng trong thực tế.
2. Lực kế.
Lực kế được chế tạo dựa vào đặc điểm của lực đàn
hồi tỉ lệ thuận với độ biến dạng của lò xo.
Ứng dụng sự cân bằng của trọng lực và lực đàn hồi
của lò xo để xác định khối lượng của vật cần đo.
Bộ phận chính của lực kế chủ yếu là một lò xo.
Theo em lực kế
được chế tạo dựa
trên nguyên tắc
nào? Làm thế nào
để xác định khối
lượng của vật cần
đo?
Dựa vào hình vẽ em hãy
mô tả cấu tạo của lực kế?
Bộ phận chính của lực kế
là gì ?
Câu 1: Chọn câu đúng.
A. Lực đàn hồi xuất hiện khi lò xo bị biến

dạng.
B. Lực đàn hồi xuất hiện làm cho lò xo bị
biến dạng.
C. Lực đàn hồi luôn tỉ lệ với chiều dài của lò
xo.
D. Lực đàn hồi có cùng hướng với hướng
biến dạng của lò xo.
Câu 2: Treo vật có khối lượng 400g
vào một lò xo có độ cứng 100N/m, lò
xo dài 30cm. Tìm chiều dài ban đầu
của lò xo, cho g = 10m/s
2
.
A. 34cm. B. 4cm.
B. 29,96cm. C. 26cm.
1. Nêu khái niệm lực đàn hồi. Phát biểu định
luật Húc và viết biểu thức của định luật.
2. Nêu các đặc điễm về lực đàn hồi của lò xo
và lực căng của dây. Cho ví dụ.
3. Bài tập về nhà :
- Trả lời các câu hỏi 2, 3, 4 và làm các bài
tập 1, 2, 3, 4 sách giáo khoa trang 87,88.