tiết 15-sự đông máu và nguyên tắc truyền máu

SINH HỌC 8
SINH HỌC 8
GIÁO VIÊN: Nguyễn Thị Kim Xoa
GIÁO VIÊN: Nguyễn Thị Kim Xoa
- Máu gồm những thành phần nào? Nêu chức năng của hồng
cầu và bạch cầu?
* Máu gồm: Huyết tương và các tế bào máu. Các tế bào máu
gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.
* Chức năng:
-Hồng cầu: Vận chuyển O
2
và CO
2
- Bạch cầu: Bảo vệ cơ thể bằng 3 hàng rào phòng thủ.
•
Sự thực bào (bạch cầu trung tính và bạch cầu mô nô)
•
Tế bào B: Tiết kháng thể vô hiệu hoá kháng nguyên
•
Tế bào T: Tiết kháng thể phá huỷ tế bào nhiễm bệnh
Tiết 15, Bài 15
ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
Tiết 15, Bài 15
I. Đông máu:
?Em đã bao giờ bị đứt
tay hay một vết thương
nào đó gây chảy máu
chưa?

Vết thương đó lớn hay
nhỏ, chảy máu nhiều
hay ít? Và lúc đó em đã
tự xử lí hay được xử lí
như thế nào?
Vỡ
Enzim
Ca
+2
Tơ máu
Khối
máu
đông
Tiểu cầu
Quá trình hình thành khối máu đông
Thảo luận nhóm, hoàn thành các câu hỏi sau:
▼1. Sự đông máu có ý nghĩa gì với sự sống của cơ thể?
2. Sự đông máu liên quan đến yếu tố nào của cơ thể?
3. Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
4. Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu?
1. Sự đông máu có ý nghĩa gì với sự sống của
cơ thể?
- Đông máu là một cơ chế bảo vệ cơ thể chống
mất máu
2. Sự đông máu liên quan đến yếu tố nào của cơ
thể?
- Sự đông máu liên quan đến hoạt động của tiểu
cầu là chủ yếu.
3. Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông
máu?

-Tiểu cầu vỡ giải phóng enzim, kết hợp với chất
sinh tơ máu để tạo thành tơ máu giúp máu đông.
4. Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ
đâu?
-Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ búi tơ
máu được hình thành ôm giữ các tế bào máu làm
thành khối máu đông bịt kín vết rách ở mạch máu
Tiết 15, Bài 15 : ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I.Đông máu :
-
Đông máu là một cơ chế bảo vệ cơ thể chống mất máu
-
Sự đông máu liên quan đến hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu:Tiểu cầu vỡ
giải phóng enzim, kết hợp với chất sinh tơ máu để tạo thành tơ máu giúp máu
đông.
-
-Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ búi tơ máu được hình thành ôm
giữ các tế bào máu làm thành khối máu đông bịt kín vết rách ở mạch máu
Tiết 15, Bài 15 : ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I.Đông máu :- Sơ đồ đông máu SGK – trang 48
-
Đông máu là một cơ chế bảo vệ cơ thể chống
mất máu
-
Sự đông máu liên quan đến hoạt động của tiểu
cầu là chủ yếu:Tiểu cầu vỡ giải phóng enzim, kết
hợp với chất sinh tơ máu để tạo thành tơ máu
giúp máu đông.

-
Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ búi tơ
máu được hình thành ôm giữ các tế bào máu
làm thành khối máu đông bịt kín vết rách ở mạch
máu
Ảnh (hiển vi) mô tả: MÁU ĐÔNG
Ở người, số lượng tiểu cầu
quá ít, dưới 35000/ml máu,
máu sẽ khó đông khi bị
chảy máu. Trong trường
hợp vết thương lớn phải có
sự hỗ trợ của các biện pháp
cấp cứu cầm máu như:
-
Sử dụng dây garô khi vết
thương chảy máu động
mạch ở tay hoặc chân.
- Ấn tay vào động mạch gần
vết thương về phía tim…
Dây garô
Ấn động mạch
ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
Tiết 15
II. Các nguyên tắc truyền máu:
I. Đông máu:
1. Các nhóm máu ở người:
Kháng thể
α
α

Kháng thể
β
β


Kháng nguyên A
Kháng nguyên B
dính
dính
HUYẾT TƯƠNG HỒNG CẦU
Có 4 nhóm máu:
Huyết tương
của các
nhóm máu
(người
nhận)
Hồng cầu của các nhóm máu người
cho
O A B AB
O (α, β)
A (β)
B (α)
AB (0)
Hồng cầu không
bị kết dính
Hồng cầu bị
kết dính
O
A B
AB

α gây kết dính A
β gây kết dính B
(0) (A) (B) (A,B)
Tiết 15, Bài 15 : ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu:
II. Các nguyên tắc truyền máu:
1. Các nhóm máu ở người:
- Ở người có 4 nhóm máu : A, B, AB, O
-Sơ đồ truyền máu :
O
AB
B
A A
AB
B
O
Đánh dấu chiều mũi tên để phản ánh mối quan hệ
cho và nhận giữa các nhóm máu để không gây kết
dính hồng cầu trong sơ đồ sau:
Chuyên cho Chuyên nhận
ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
Tiết 15,Bài 15
II. Các nguyên tắc truyền máu:
I. Đông máu:
1. Các nhóm máu ở người:
2. Các nguyên tắc cần tuân
thủ khi truyền máu:

Đang truyền máu
1- Máu có cả kháng nguyên A
và B có thể truyền cho người
có nhóm máu O được không?
Vì sao?
2- Máu không có cả kháng
nguyên A và B có thể truyền cho
người có nhóm máu O được
không? Vì sao?
3- Máu có nhiễm các tác nhân
gây bệnh (virut viêm gan B,
virut HIV, ) có thể đem
truyền cho người khác được
không? Vì sao?
- Không. Vì gây kết dính với
α và β
-Được. Vì không gây kết
dính
-Không. Vì gây nhiễm bệnh
cho người nhận máu.
Khi truyền máu cần tuân thủ
những nguyên tắc nào?
Khi truyền máu cần phải tuân thủ
- Lựa chọn nhóm máu phù hợp.
- Kiểm tra mầm bệnh trước khi truyền.
Tiết 15,Bài 15 :ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu:
II. Các nguyên tắc truyền máu:
1. Các nhóm máu ở người:

2. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu:
- Lựa chọn nhóm máu phù hợp.
- Kiểm tra mầm bệnh trước khi truyền.