Tin hoc 8. Bai 5. Tu bai toan den chuong trinh.

-Bài toán là một công việc hay một
nhiệm vụ cần giải quyết.
1.Bài toán và xác đònh bài toán
-Để xác đònh một bài toán
+ Các điều kiện cho trước.
+ Kết quả cần thu được.

Xét bài toán tính diện tích hình tam giác.
1.Bài toán và xác đònh bài toán
Giải
 Để tính diện tích hình tam giác:
-Điều kiện cho trước: Một cạnh và đường cao
tương ứng với cạnh đó.
-Kết quả cần thu được: Diện tích hình tam giác.
Ví dụ 1:

Xét bài toán nấu một món ăn.
1.Bài toán và xác đònh bài toán
Giải
 Để nấu một món ăn:
-Điều kiện cho trước: Các thực phẩm hiện có
(trứng, mỡ, mắm, muối, rau…)
-Kết quả cần thu được: Một món ăn.
Ví dụ 2:

Xét bài toán tính tổng hai số a và b.
1.Bài toán và xác đònh bài toán
Giải
 Để tính tổng hai số a và b:

-Điều kiện cho trước: Hai số a và b.
-Kết quả cần thu được: Tổng a + b.
Ví dụ 3:

- Dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện để giải
một bài toán được gọi là thuật toán.
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính

- Các bước giải bài toán trên máy tính:

Xác đònh bài toán: xác đònh thông tin đã cho
(INPUT) và thông tin cần tìm (OUTPUT).

Mô tả thuật toán: Tìm cách giải bài toán và
diễn tả bằng các lệnh cần phải thực hiện.

Viết chương trình: Dựa vào mô tả thuật toán ở
trên, ta viết chương trình bằng một ngôn ngữ lập
trình mà ta biết.
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính

Ví dụ 1: Hãy mô tả việc nấu cơm dưới dạng thuật
toán
Giải
INPUT: Gạo, nước, nồi cơm điện.
•
OUTPUT: Bát cơm ngon.
•
Bước 1. Vo gạo bằng nước.
•

Bước 2. Cho gạo vào nồi.
•
Bước 3. Cho nước ngập gạo.
•
Bước 4. Cắm điện.
•
Bước 5. Bát cơm ngon.
3. Thuật toán và mô tả thuật toán

Giải
Việc làm món trứng tráng có thể mô tả dưới dạng thuật
toán như sau:
•
INPUT: Trứng, dầu ăn, muối và hành.
•
OUTPUT: Trứng tráng.
•
Bước 1. Đập trứng, tách vỏ và cho trứng vào bát.
•
Bước 2. Cho ít muối và hành lá thái nhỏ. Dùng đũa
khuấy mạnh cho đến khi đều.
•
Bước 3. Cho một thìa dầu ăn vào chảo, đun nóng đều rồi
đổ trứng vào, đun trong khoảng 1 phút.
•
Bước 4. Lật mặt trên của miếng trứng úp xuống dưới, đun
tiếp trong khoảng 1 phút.
•
Bước 5. Lấy trứng ra đóa.
3. Thuật toán và mô tả thuật toán

Ví dụ 2: Hãy mô tả việc làm món trứng tráng dưới dạng
thuật toán

Ví dụ 1: Tính tổng của 100 số tự nhiên đầu tiên.
4. Một số ví dụ về thuật toán
•
Giải

 Xác đònh bài toán:
•
INPUT: Dãy 100 số tự nhiên đầu tiên.
•
OUTPUT: SUM = 1+2+…100.

Nhận xét:
S = 0
S1 = S + 1
S2 = S1 + 2
S3 = S2 + 3

S100 = S99 + 100
0=S
* Bài toán thực
hiện theo quy luật:
S
sau
= S
trước
+ i
1+

2+
3+
100++
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Một số ví dụ về thuật toán

Ví dụ 1: Tính tổng của 100 số tự nhiên đầu tiên.
4. Một số ví dụ về thuật toán
 Thuật toán
Cách 1:
Bước 1. SUM  0.
Bước 2. SUM  SUM+1.
…
Bước 101. SUM  SUM+100.
Cách 2:
•
Bước 1. SUM

 0; i 0.
•
Bước 2. i  i+1.
•
Bước 3. Nếu i<=100 thì SUM  SUM+i và quay lại
bước 2.
•
Bước 4. Thông báo kết quả và kết thúc.

Ví dụ 2. Đổi giá trò của hai biến x và y.
4. Một số ví dụ về thuật toán
•

Giải

 Xác đònh bài toán:
•
INPUT: Hai biến x và y, có giá trò tương ứng là a
và b.
•
OUTPUT: Hai biến x và y, có giá trò tương ứng là
b và a.

 Thuật toán:
Bước 1. z  x
Bước 2. x  y
Bước 3. y  z.
4. Một số ví dụ về thuật toán
Ví dụ 2: Đổi giá trò của hai biến x và y.

Ví dụ 3: Tìm số lớn nhất trong dãy A các số a
1
,a
2
…
a
n
cho trước.
4. Một số ví dụ về thuật toán
•
Giải

 Xác đònh bài toán:

•
INPUT: Dãy A các số a
1
, a2 … a
n
(n>=1).
•
OUTPUT: SUM = Giá trò max = max{a
1
, a
2
… a
n
}.

4. Một số ví dụ về thuật toán
Quả này
lớn nhất
Quả này
lớn nhất
Quả này
lớn nhất
Tìm ra
quả lớn
nhất rồi!
MAX


Thuật toán:
Bước 1. MAX  a

1
; i  1
Bước 2. i  i+1
Bước 3. Nếu i>n, chuyển đến bước 5.
Bước 4. Nếu a
i
>MAX, MAX  a
i
. Quay lại bước 2.
Bước 5. Kết thúc thuật toán.
4. Một số ví dụ về thuật toán
Ví dụ 3: Tìm số lớn nhất trong dãy A các số a
1
,a
2
…
a
n
cho trước.


 Nhắc lại khái niệm bài toán, thuật toán.

 Nêu các bước giải bài toán trên máy tính.

 Xác đònh INPUT, OUTPUT của một bài
toán.
5. Củng cố

 BÀI TẬP VỀ NHÀ


Xem lại thuật toán tính tổng của N số tự nhiên
đầu tiên, tìm số lớn nhất của một dãy.

Làm tất cả các bài tập SGK trang 45.

Xem trước bài mới.