bài ôn tập tiếng Việt

BÀI 15
BÀI 15
TIẾT 74
ÔN TẬP
TIẾNG VIỆT

ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ
KIẾN THỨC CƠ BẢN
Các ph ng châm h i ươ ộ
tho iạ
Xư ng hô trong h iộ tho iạ
Cách d n tr c ti p và cách d n ẫ ự ế ẫ
gián ti pế

I.Các phương châm hội thoại
Cá c phương châm hội thoại
Phương
châm
quan hệ
Phương
châm
về chất
Phương
châm
cách thức
Phương
châm
lịch sự
Phương
châm

về lượng
Khi giao tiếp cần nói cho có nội dung, không
thiếu không, không thưa’
Khi giao tiếp, đừng nói những điều không tin
là đúng hay không có bằng chứng xác thực
Khi giao tiếp, cần nói đúng vào đề tài giao
tiếp, tránh nói lạc đề.
Khi giao tiếp, cần chú ý nói ngắn gọn, rành
mạch, tránh cách nói mơ hồ.
Khi giao tiếp, cần tế nhò và tôn trọng người
khác.
ƠN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ

I.Các phương châm hội thoại
1/ Các phương châm hội thoại
2/ Cho ví dụ về tình huống giao tiếp không
được tuân thủ
Trong giờ vật lí, thầy giáo hỏi một học sinh đang mải
nhìn qua cửa sổ?
-Em cho thầy biết sóng là gì?
Học sinh:
Không tuân thủ phương châm quan hệ
-Thưa thầy, “sóng” là bài thơ của Xuân Quỳnh ạ!
ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ


II/ Xưng hô trong hội thoại
1.Các từ ngữ xưng hô trong hội thoại và cách dùng:
a.Dùng đại từ, danh từ( chỉ họ hàng, chỉ người, chỉ chức
vụ

b.Cách dùng:
- Quan hệ giữa người nói với người nghe
- Tình huống giao tiếp.
- Mục đích giao tiếp
ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ

II/ Xưng hô trong hội thoại
2.Giải thích phương châm :“xưng khiêm hô tôn”
ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ
Khi xưng hô người nói tự xưng mình một
cách khiêm nhường là và gọi
người đối thoại một cách tôn kínhlà
“xưng khiêm”
“hô tôn”
Ví dụ: Các nhà nho tự xưng là “kẻ hậu sinh”
và gọi người khác là “tiên sinh”


II/ Xưng hô trong hội thoại
Vì sao trong tiếng Việt, khi giao tiếp, người nói
phải hết sức chú ý đến sự lựa chọn từ ngữ xưng
hô?
3.Lựa chọn từ ngữ xưng hô: Xem lại mục II
1
ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ
THẢO LUẬN


III/Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp:
1/ Phân biệt

CÁCH DẪN TRỰC TIẾP CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
Nhắc lại nguyên lời
nói hay ý nghĩ của
người hoặc nhân vật
Được đặt trong dấu
ngoặc kép
Thuật lại nguyên lời nói
hay ý nghĩ của người
hoặc nhân vật, có điều
chỉnh cho thích hợp
Không đặt trong dấu
ngoặc kép
ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ


2.Chuyển sang lời dẫn gián tiếp
Vua Quang Trung hỏi Nguyễn Thiếp là quân
Thanh sang đánh, nếu nhà vua đem binh ra chống
cự thì khả năng thắng hay thua như thế nào.
Nguyễn Thiếp trả lời rằng bấy giờ trong nước
trống không, lòng người tan rã, quân Thanh ở xa
tới, không biết tình hình quân ta yếu hay mạnh,
không hiểu rõ thế nên đánh nên giữ ra sao, vua
Quang Trung ra Bắc không quá mươi ngày quân
Thanh sẽ bị dẹp tan
là
ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ
rằng

Trong lời đối thoại Trong lời gián tiếp

Từ xưng hô
tôi (ngôi thứ nhất)
chúa công (ngôi thứ
hai)
nhàvua(ngôithứba)
vua Q T (ngôi thứ
ba)
Từ chỉ địađiểm
đây (tỉnh lược)
Từ chỉ thờigian
bây giờ
bấy giờ
ÔN T P TI NG VI TẬ Ế Ệ
•
Những thay đổi từ ngữ trong lời dẫn gián tiếp