Tải bản đầy đủ (.pdf) (5 trang)

cảm nhận về nhân vật liên trong truyện ngắn -hai đứa trẻ- của thạch lam.

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (136.34 KB, 5 trang )

Cảm nhận về nhân vật Liên trong truyện ngắn "Hai đứa trẻ" của Thạch Lam.
HAI ĐỨA TRẺ
Nhân vật Liên được tác gả đặt ở vị trí trung tâm của truyện. Tính
cách tâm hồn cô bé được tái hiện qua ánh mắt quan sát và
những suy nghĩ cảm xúc khi đối diện với cuộc sống nơi phố
huyện nghèo. Bằng tài nghệ khám phá thế giới nội tâm phong
phú tinh tế, Thạch Lam đã tái hiện một cách chân thực sống
động những vẻ đẹp tiềm ẩn trong nhân vật Liên
1,Liên có tâm hồn nhạy cảm tinh tế nhân hậu của một đứa trẻ
biết yêu thương.
a,Yêu thiên nhiên: Trái tim cô bé nhạy cảm tinh tế trước cái đẹp của thiên
nhiên
- Tâm hồn trẻ thơ trong sáng ấy đã rộng mở để đón nhận những biến động
tinh tế mơ hồ của cảnh vật. Liên càng biết được sự đổi thay của đất trời lúc
ngày tàn:
+ Em lắng nghe từng tiếng động, báo hiệu một ngày sắp hết: từ tiếng trống
thu không; tiếng ếch nhái kên ran ngoài đồng ruộng; đến cả tiếng muỗi vo ve.
Như thể em đang đón nhận cả cái không khí im vắng tĩnh lặng của buổi chiều
quê.
+ Cái nhìn của Liên bao quát cả khung trời phía tây đang rực rỡ trong ánh
hoàng hôn. Bầu trời hồng rự rỡ như lửa cháy với những đám mây "ánh lên
như hòn than sắp tàn". Trên nền trời nổi bật đường viền sẫm màu của những
rặng tre Khoảnh khắc ngày tàn khơi lên trong cô bé một nỗi buồn man mác
mơ hồ.
- Không chỉ yêu cảnh vật, Liên còn rất gắn bó với miền đất này. Khi quan sát
cảnh phiên chợ đã tàn em cảm nhận được cái tiêu điều của vùng đất nghèo
khó qua những thứ rác rưởi bot lại trên nền chợ " vỏ bưởi vỏ thị, lá nhãn, lá
mía". Liên yêu mảnh đất này đến mức thuộc lấy cả mùi cát bụi " một mùi âm
ẩm của cát bụi bốc lên khiến chị em Liên tưởng là mùi riêng của vùng đất
này".
- Đặc biệt Liên tìm thấy ở đây những vẻ đẹp bình dị mà giàu chất thơ. Qua


cách cảm nhận của em một đêm mùa hạ bỗng trở nên trong trẻo êm ả lạ
thường " trời bắt đầu đêm, một đêm mùa hạ êm như nhung và thoảng qua gió
mát". Có cả vẻ đẹp của bầu trời đêm thăm thẳm với hàng ngàn ngôi sao đang
ganh nhau lóe sáng
==> Cách cảm nhận về thiên nhiên chứng tỏ tâm hồn cô bé Liên luôn rộng mở
gắn bó và yêu thương với thế giới xung quanh.
b, Không chỉ yêu thiên nhiên trái tim cô bé còn biết yêu thương, cảm thông
xót xa cho những nỗi khổ của con người.
- Liên thương trong cuôc sông nghèo khổ cơ cực của những người dân nghèo.
+ Em xót xa khi thấy những đứa trẻ nhà nghèo phải tìm bới nhặt nhạnh trong
đống rác mặc dù biết mình không có tiền cho chúng.
+ Liên dành cho cụ Thi điên chút lòng qua cút rượu rót đầy.
+ Cô bé thương mẹ con chị Tí " ngày mò cua bắt tép tối lại dọn hàng tới tận
khuya mà cũng chẳng ăn thua"
+ Ánh mắt cô bế siết bao ái ngại khi quan sát cảng khốn cùng của gia đình
bác sẩm " cả nhà ngủ gục trên manh chiếu rách; chiếc thau sắt trống
không " Dường như em mường tượng được nỗi đói rét cùng cực đang chờ
đợi họ.
- Cùng với nỗi xót xa trong cuộc sống vất vả nghèo khó cơ cực của những
người dân phố huyện, cô bé Liên còn cảm nhận cả sự bế tắc tù đọng trong
kiếp sống của họ. Họ bị giam cầm trong giữa cái ao đời quẩn quanh tăm tối
không ánh sáng không tương lai. Cái nhìn của en thấm đượm niềm thương
cảm sâu xa. " Chừng ấy người ngồi lặng trong bóng tối như đang mong đợi
một cái gì tươi sáng hơn cho " ( sr mình quên mất đoạn dc này)
==> Miêu tả những cảm xúc tinh tế sâu sắc khi đối diên với thiên nhiên con
người cuộc sống. Thạch Lam đã làm hiện lên một thế giới tâm hồn trẻ thơ
trong sáng giàu tinh yêu thương.
2, Không chỉ biết yêu thương cô bé Liên còn biết ước mơ, biết
hướng tới tương lai.
a, Tâm hồn ấy luôn thiết tha hướng về ánh sáng

- Bản thân cô bé phải sống trong không gian tiêu điều tăm tối của phố huyên
nghèo, đặc biệt bóng tối như trùm lấp cả đất trời chiếm lĩnh mọi khoảng thời
gian không gian. Không phải ngẫu nhiên Thạch Lam tô đậm đêm tối " đường
phố và các ngõ con dần chứa đầy bóng tối tối hết cả con đường thăm thẳm
qua sông, con đường qua chợ, những ngõ con vào làng càng ". Trên nền trời
cuộc sống tăm tối ấy nổi bật hình ảnh hai đứa trẻ nhỏ nhoi đáng thương như
bị qiam cầm trong bóng tối " Từ khi nhà Liên dọn ở Hà Nội về đây, từ khi có
cái cửa hàng này, đêm nào Liên và An cũng phải ngồi với cái tối của quang
cảnh phố chung quanh".
- Nhưng bằng tất cả sức sống của một tâm hồn trẻ thơ tươi sáng, Liên đã
không chịu " khuất phục" cái bóng tôi dày đặc kia. Ánh mắt em luôn thiết tha
kiếm tìm những nguồn sáng. Có lúc cô bé ngước lên bầu trời đêm thăm thẳm
đển chiêm ngưỡng " hàng ngàn ngôi sao đang ganh nhau lấp lánh", có lúc
Liên tìm về những với những ngọn đèn gần gũi ấm áp xung quanh: đèn dây
sáng trong hiệu khách; vầng sáng nhỏ tên chõng hành chị Tí; thậm chí Liên
nâng niu đến cả từng hột sáng lọt qua khe liếc. Tâm hồn em như một mầm
cây khỏe khoắn luôn hướng về nơi có ánh sáng.
b, Cô bé còn biết kiếm tìm những niềm vui, biết hướng tới tương lai. Vẻ đẹp
này được thể hiện qua niềm mong đợi chuyến tàu đêm qua phố huyện.
- Liên cố thức đợi chuyến tàu không phải để bán thêm vài món hàng mà em
đợi tàu để được nhìn thấy một cộc sông náo động, một nguôn sáng rực rỡ. Bởi
vì con tàu ấy là niềm vui duy nhất sau mỗi ngày dài đằng đẵng buồn tẻ và tăm
tối của cuộc sống nơi đây Cho nên Liên đợi nó như người ta mong một điều
gì đó lớn lao kì diệu.
- Liên đánh thức em dậy từ lúc tàu chưa đến cô bé đón với tất cả niềm hân
hoan vui sướng
+ Qua cái nhìn của e con tàu bỗng trở nên lỗng lẫy lạ thường "đoàn tàu rầm
rộ đi tới " Con tàu như đến môth thế giới của thần thoại. Nó khơi lên trong
Liên biết bao nhiêu cảm xúc hồi tưởng về một quá khứ hạnh phúc và mơ
tưởng về môt thế giới khác

+Lúc con tàu đi qua Liên vẫn còn bâng khuâng dõi theo. Nó đánh thứ trong
Liên những ý nghĩ mơ hồ mà em không lí giải được. Em chìm vào giấc ngủ với
ý nghĩ " minhg sống giữa bao nhiêu sự xa xôi không biết như một vùng
nhỏ" Suy nghĩ ấy chứng tỏ Liên đã sớm có ý thức về bản thân mình , sự thức
tình cái tôi cá nhân ấy đã gieo vào lòng người đọc niềm hi vọng rằng cô bé có
tâm hồn tươi sáng kia sẽ không bị giam cầm trong kiếp sống tù đọng tăm tối
này mãi mãi. Phân tích vẻ đẹp tính cách và tâm hồn nhân vật Liên trong truyện
ngắn “Hai đứa trẻ” của Thạch Lam
Nguyên văn bởi zimzua
pan nao giup to lam de :ve dep tam hon nv lien qua ngoi but tlhach lam dc hok
“Văn học và cuộc sống là hai vòng tròn đồng tâm mà tâm điểm là con người”
Nhận định của Nguyễn Minh Châu đã khắc họa thiên chức của văn chương chính là
tấm gương phản ánh trung thành hiện thực cuộc sống khách quan qua lăng kính chủ
quan của người nghệ sĩ. Dù được sáng tác bằng bất cứ thể loại nào và trong bất cứ
thời đại nào, ngòi bút của các nhà văn luôn hướng đến cuộc sống với tất cả những nỗi
niềm, dù là vui tươi yêu đời hay đau khổ đến phẫn uất của con người. Đây cũng chính
là mảnh đất cội nguồn màu mỡ đã được các nhà văn đào sâu và khai phá tự muôn
thuở của văn chương.
Thế nhưng, cũng nằm trong quan điểm đó, các sáng tác của Thạch Lam lại mang một
dấu ấn rất riêng với bút pháp vừa hiện thực lại vừa trữ tình mà tiêu biểu hơn cả chính là
truyện ngắn “Hai đứa trẻ”. Qua không gian một phố huyện nghèo xác xơ trước cách
mạng tháng 8 năm 1945, Thạch Lam đã khắc họa nên những nét đẹp trong tính cách
và tâm hồn của nhân vật Liên-một cô bé hồn nhiên, đáng yêu, giàu tình người và
những khát khao thầm kín.
Bằng những nét phác thảo cơ bản nhưng rất đậm sắc, Thạch Lam đã tạc tạo nên
những nét đẹp trong tính cách của Liên. Đó là hiện thân của một cô bé giàu lòng nhân
hậu và tình yêu thương những cảnh đời khốn khó. Tận sâu trong trái tim non nớt của
Liên là sự rung cảm dạt dào và xót xa trước những kiếp người nghèo khổ. Bày lên
trước mắt Liên là hình ảnh của “những đứa trẻ con nhà nghèo đi nhặt nhạnh những
thanh tre, thanh nứa” còn sót lại sau khi đã vãn chợ chiều. Đó cũng là hình ảnh đầy đau

xót của mẹ con chị Tí, bác Siêu và gia đình bác xẩm với gánh nặng cơm, áo, gạo, tiền
trên vai đã chẳng bao giờ có thể thoát khỏi vòng đời nghèo khó quanh quẩn.Liên trông
thấy tất cả những con người ấy trong một buổi chiều buồn ảm đạm nơi phố huyện
nghèo xơ xác. Trong lòng Liên trào dâng một “lòng thương” vô hạn, một nỗi niềm xót xa
không gì tả xiết. Bởi lẽ, những cảnh đời khốn khó ấy cũng không ngoại trừ gia đình Liên
ra khỏi vòng tay oan nghiệt của nó khi mà với gánh nặng vật chất đang đè nén, họ đã bị
xé lẻ đến nghiệt ngả. Từ nỗi buồn đơn sơ trước thời khắc của ngày tàn, Liên đã hướng
nỗi buồn của mình sang những người dân nghèo nơi phố huyện cũng như đồng cảm
với những cảnh đời lam lũ cơ cực. Trái tim Liên đã hòa chung nhịp đập với con người ở
phố huyện-một nhịp đập sâu lắng, nhẹ nhàng mà uất nghẹn khôn nguôi. Để rồi những
tình cảm ấy sẽ được phân chất thành một nỗi u sầu đậm đặc trong tâm hồn Liên. Liên
thương người là thế, đau xót cho những kiếp khổ triền miên là thế mà cũng đành phải
lẳng lặng làm thinh để cho tình thương chôn chặt nơi đáy mắt không thể bật lên thành
những hành động cao đẹp. Nỗi đời cơ cực đã chạm những nanh vuốt sắc lạnh của nó
đến bên gia đình Liên, đến bên tâm hồn ngây thơ giàu tình cảm của Liên. Tâm hồn ấy
mãi cũng chỉ có thể là tiếng khóc thương thầm lặng cho những kiếp người lầm than-một
tiếng khóc buồn trong bế tắc khi mà “chính chị cũng không có tiền để cho” những đứa
trẻ ấy một chút niềm an ủi mỏng manh. Nhưng cũng chính từ trong bế tắc, tuyệt vọng,
tấm lòng của Liên lại hiện lên trước mắt chúng ta vớiđđầy đủ vẻ đẹp của một viên ngọc
ngời tỏa. Không những thế, viên ngọc ấy còn như được phủ lên một lớp men đẹp dịu
bởi tình thương yêu em và tấm lòng hiếu thảo với cha mẹ của Liên. Liên không quãng
đêm khuya nhọc mệt bủa vây xug quanh mình, vẫn chịu khó cùng An trông hàng giúp
mẹ. Mắt Liên đã nặng trĩu sau một ngày dài với bao lo toan, mệt mỏi. Thế nhưng với
một tình thương cha, tình yêu mẹ cùng sự cảm thông sâu sắc trước những khó khăn
của cha mẹ, Liên vẫn âm thầm làm việc từ ngày này sang ngày khác.Đôi mắt ấy đã mở
bừng trong những tình thương dào dạt đối với cha mẹ, với An và đối với tất cả những
cảnh đời lay lắt nơi phố huyện. Tình cảm ấy sâu rộng, bao la tựa hồ như một dòng
nước suối chảy tràn trong tâm hồn Liên, như làn gió mát dịu vút bay phủ trùm cả phố
huyện. Nhẹ nhàng và êm ái, tình cảm của Liên đã đan đầy cả không gian u tối, bộc lộ
nên một tính cách đẹp soi rọi cả màn đêm mờ mịt…

Nhưng nếu chỉ xét đến tính cách của Liên thôi thì quả là một sự thiếu xót to lớn khi mà
tâm hồn chị vẫn rạng ngời một nét đẹp ngây thơ và giàu mơ mộng. Từ chính lòng
thương người và tình yêu thiên nhiên, Liên đã tự vun trồng cho tâm hồn mình thêm
phong phú, cảm xúc bản thân thêm tinh tế và sâu sắc. Tình yêu đời đã khơi nguồn cho
tất cả nét đẹp thánh thiện trong tâm hồn của Liên. “Liên thấy buồn man mác trước cái
giờ khắc của ngày tàn” bởi lẽ sự tàn lụi đơn thuần của thời gian luôn gợi buồn thăm
thẳm trong lòng những người có đời sống nội tâm sâu sắc. Hơn thế nữa, cái thời khắc
đơn côi ấy luôn làm lòng người gợi nhớ đến kỉ niệm sum họp gia đình trong quây quần
ấm cúng với những tình thân bền chặt. Thế nhưng gia đình Liên nào có được niềm
hạnh phúc nhỏ nhoi ấy khi mà gánh nặng vật chất có hề buông tha cho họ, trói buộc họ
vào vòng mưu sinh riêng lẻ. Thiếu hơi ấm tình thân vào thời khắc hiu quạnh nhất trong
ngày dài, làm sao Liên có thể tránh cho mình một nỗi buồn sâu lắng? Nỗi buồn ấy dâng
đầy trong mắt chị, tràn ra cả không gian để cùng hòa một nốt trầm buồn với phố huyện
đìu hiu. Để tìm sự khuây khỏa trong tâm hồn, Liên đã hướng nỗi buồn đến những nơi
xa xôi để đắm chìm trong trí tưởng tượng giàu mơ mộng. “Liên lặng ngước nhìn lên các
vì sao để tìm sông Ngân Hà và con vịt theo sau ông Thần Nông”. Liên thả hồn mình
theo bầu trời bao la, để đêm tối và những vì sao xoa dịu tâm hồn mình. Có lẽ chị thấy
lòng mình cũng bớt trĩu nặng hơn khi mà ánh sáng của “vòm trời hàng ngàn vì sao
ganh nhau lấp lánh” và “vệt sáng của con đom đóm” đã soi vào mắt mình một chút ấm
áp, một chút an ủi và một chút ước ao. Anh sáng, và chỉ có thể là ánh sáng hiếm hoi ở
nơi phố huyện tối tăm tù túng này, là thứ duy nhất thắp lên niềm hy vọng nhỏ nhoi trong
tâm trí Liên. Từ ánh sáng của thiên nhiên, Liên lại mơ về “Hà Nội xa xăm, Hà Nội sáng
rực, vui vẻ và huyên náo” với ánh sáng rực rỡ của tháng ngày quá khứ êm đềm và tràn
đầy hạnh phúc. Còn gì tiếc nuối hơn những ngày tháng đã qua, Liên được hưởng tất cả
niềm hạnh phúc của trẻ thơ: cùng ba mẹ và em “đi chơi Bờ Hồ uống những cốc nước
lạnh xanh đỏ”. Hiểu một cách đơn giản, hạnh phúc trong quá khứ của Liên không bắt
nguồn đơn thuần từ niềm vui vật chất mà chính là từ niềm hạnh phúc gia đình khi được
ở bên nhau, cùng hưởng những niềm vui không dứt. Những biến cố không ngờ đã bứt
Liên ra khỏi Hà Nội yêu dấu, rời xa niềm hạnh phúc giản dị ấy một cách đớn đau. “Vùng
sáng rực và lấp lánh” trong những kỉ niệm ấu thơ giờ đã lụi tắt theo khung trời tối tăm

chung quanh phố huyện- một khung trời chật hẹp vẫn ngày đêm cắt những vết thương
lòng sâu cay vào trái tim non nớt của Liên. Liên càng đau đớn bao nhiêu thì ngọn lửa
ước mơ trong chị lại càng cháy khát bấy nhiêu, như muốn thiêu rụi cả không gian chán
chường, buồn tẻ nơi phố huyện. Để rồi khi ngọn lửa ấy bùng cháy mãnh liệt nhất trong
một ước mơ khôn nguôi, Liên đã khát khao bỏng rát một tương lai tươi sáng sẽ soi rọi
cho những số kiếp lầm than khốn khổ vẫn cứ mãi mỏi mòn trong một ao đời phẳng
lặng. Tất cả những ước mơ thầm kín ấy, những khát khao cháy bỏng ấy vẫn cứ ngày
đêm âm ỉ một niềm hy vọng trong tâm hồn Liên, giờ đây đã theo đoàn tàu “sáng trưng”
và “huyên náo” bay về những chân trời vô định của mộng tưởng ở một miền đất rất xa
xăm… Đoàn tàu ấy cũng từ Hà Nội đến, cũng lại từ một miền kí ức rất xa xôi đã đem
những gam màu tươi tắn điểm xuyến vào cuộc sống thực tại tẻ nhạt của Liên, để Liên
lại có thể sống trong một miền kí ức đẹp dù chỉ trong phút giâyngắn ngủi. Rồi khi đoàn
tàu đã đi xa trên con đường bất tận của nó, những mơ ước vốn mơ hồ mong manh giờ
đây lại rơi vào vô vọng.
Nhưng do đó trong thất vọng sẽ nảy mầm hy vọng. Và từ trong hy vọng, ta lại phát hiện
và thêm trân trọng một tâm hồn đẹp vẫn luôn luôn tỏa sáng chống lại đêm đen, tuôn
trào không bao giờ cạn một nguồn sống đầy những ước mơ, làm bừng lên sức sống từ
trong sự điêu tàn của nghịch cảnh…
Qua những điều trên, ta càng thấu rõ những vẻ đẹp trong tính cách và tâm hồn của
nhân vật Liên. Bằng một nghệ thuật miêu tả nội tâm đặc sắc, Thạch Lam đã tạc tạo nên
những nét đẹp ấy từ một viên ngọc quý với gam màu dịu nhẹ và đường nét thanh tao.
Viên ngọc ấy sẽ còn mãi tỏa ánh sáng êm đẹp trên nền hiện thực xã hội đầy ngang trái,
bế tắc. Đường đi trước mắt của Liên tuy còn tăm tối nhưng những ước mơ đã thật sự
mở ra trên con đường ấy một ít ánh sáng, một ít tương lai. Và bất cứ ai trong chúng ta
một khi đã đọc qua câu chuyện của Liên sẽ có một niềm tin rằng: dù buổi chiều hôm ấy
cũng như buổi chiều của những ngày hôm sau có lụi tàn đi trong vầng dương cháy
bỏng hay đêm tối tĩnh mịch thì tâm hồn và tính cách của Liên sẽ còn mãi ngời tỏa sâu
sắc trong lòng tất cả chúng ta.
thay đổi nội dung bởi: Yeutoan, 06-14-2011 lúc 11:23 PM

×