slike bài giảng vật lý 8-tiết 14, bài 12 sự nổi

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TUẦN GIÁO
TRƯỜNG THCS QUÀI CANG
NHÓM BIÊN SOẠN:
LÒ VĂN PHONG - NGUYỄN THỊ VIỆT HÀ
MÔN VẬT LÝ LỚP 8
TIẾT 14 – BÀI 12: SỰ NỔI

1. Hãy nhớ lại công thức tính lực đẩy
Ac-si-mét, tên và đơn vị các đại lượng có
mặt trong công thức?
F
A
= d.V
trong đó:
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m
3
)
V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m
3
)
F
A
là lực đẩy Ac-si-mét của chất lỏng lên vật (N)
ÔN LẠI KIẾN THỨC CŨ
ÔN LẠI KIẾN THỨC CŨ

2. Hãy cho biết phương và chiều
của lực đẩy Ac-si-mét?
Lực đẩy Ac-si-mét có:
- Phương thẳng đứng

- Chiều từ dưới lên trên.
AF


A
B
Hòn bi
thép
Hòn bi
gỗ
Tại sao khi thả vào nước hòn bi gỗ lại nổi, còn bi
thép lại chìm ?

Tàu nổi Bi thép chìm
Tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn
bi thép thì chìm ?

AF

P

I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM
TL: Một vật nằm trong chất lỏng chịu tác dụng của:Trọng lực P và
lực đẩy Ác – si – mét F
A
. Hai lực này cùng phương nhưng ngược
chiều.
Một vật ở trong lòng chất
lỏng chịu tác dụng của những
lực nào, phương và chiều của

chúng có giống nhau không?

P

P

P

AF

A
F

A
F

P > F
A

Vật sẽ . . . . .
P = F
A
Vật sẽ . . .
P < F
A
Vật sẽ . . . .
Có thể xảy ra 3 trường hợp sau đây đối
với trọng lượng P của vật và độ lớn của
lực đẩy Ác-Si-Mét F
A

:
chuyển động
xuống dưới (chìm
xuống đáy bình)
đứng yên
(lơ lửng trong
chất lỏng)
chuyển động
lên trên (nổi lên mặt
thoáng)
a) b) c)
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM

Hãy nêu điều kiện
để vật nổi, vật
chìm?
Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F
A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG
CỦA CHẤT LỎNG
Tại sao miếng gỗ thả vào nước
lại nổi?
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM

Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F
A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG CỦA
CHẤT LỎNG
Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng
lượng P của nó và lực đẩy Ác-si-mét có
bằng nhau không? Tại sao?
Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng
lượng P và lực đẩy Ác-Si-Mét F
A
bằng
nhau. Vì vật đứng yên thì hai lực này là
hai lực cân bằng.
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM
A
F

P


Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F

A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG CỦA
CHẤT LỎNG
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM
Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét được tính bằng
công thức: F
A
= d.V
Trong đó d là trọng lượng riêng
của chất lỏng, còn V là gì? Trong các câu trả lời
sau đây, câu nào là không đúng?
A. V là thể tích của phần nước bị miếng gỗ
chiếm chỗ
B. V là thể tích của cả miếng gỗ
C. V là thể tích của phần miếng gỗ chìm trong
nước
D. V là thể tích được gạch chéo trong hình

* Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F
A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG CỦA

CHẤT LỎNG
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM
F
A
= d
l
.V Trong đó:

d
l
là trọng lượng riêng của chất lỏng
V là thể tích của phần vật chìm trong
chất lỏng
Hãy nêu công thức
tính độ lớn của đẩy
Ac-si-mét khi vật nổi
trên mặt thoáng của
chất lỏng?

* Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F
A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG CỦA
CHẤT LỎNG
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM

F
A
= d
l
.V Trong đó:

d
l
là trọng lượng riêng của chất lỏng
V là thể tích của phần vật chìm trong
chất lỏng
III - VẬN DỤNG
Biết P = d
v
.V và F
A
= d
l
.V. Chứng minh
rằng nếu vật là một khối đặc nhúng ngập trong
chất lỏng thì:
-
Vật sẽ chìm xuống khi: d
v
> d
l
-
Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: d
v
= d

l
- Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi: d
v
< d
l


K
N
M
Vật chìm xuống khi:
A
FP >
VdVd
lv
><=>
v l
d d=> >
Vật lơ lửng trong
chất lỏng khi:
lv
lvA
dd
VdVdFP
==>
=<=>=
Vật nổi lên mặt
chất lỏng khi:
lv
lvA

dd
VdVdFP
<=>
<=><

* Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F
A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG CỦA
CHẤT LỎNG
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM
F
A
= d
l
.V Trong đó:

d
l
là trọng lượng riêng của chất lỏng
V là thể tích của phần vật chìm trong
chất lỏng
III - VẬN DỤNG
Vật chìm khi: d
v

> d
l

Vật lơ lửng khi: d
v
= d
l
Vật nổi khi: d
v
< d
l

Tàu nổi
Bi thép chìm
Thế tại sao con tàu bằng thép nặng
hơn hòn bi thép lại nổi còn bi thép lại
chìm? Biết rằng tàu không phải là
một khối thép đặc mà có nhiều
khoảng rỗng.
*
*


Con tàu nổi được là do nó không phải là một
Con tàu nổi được là do nó không phải là một
khối thép đặc, bên trong tàu có nhiều khoảng
khối thép đặc, bên trong tàu có nhiều khoảng
trống nên trọng lượng riêng của cả con tàu
trống nên trọng lượng riêng của cả con tàu
nhỏ

nhỏ
hơn
hơn
trọng lượng riêng của nước
trọng lượng riêng của nước
(
(
d
dtàu
< d
< d
nước
nước
=>
=>
tàu
tàu
nổi
nổi
)
)
.
.
*
*
Hòn bi thép đặc chìm là do trọng lượng riêng
Hòn bi thép đặc chìm là do trọng lượng riêng
của thép
của thép
lớn hơn

lớn hơn
trọng lượng riêng của nước
trọng lượng riêng của nước
•
(
(
d
dbi thép
> d
> d
nước
nước
=> bi thép chìm)
=> bi thép chìm)
.
.

* Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F
A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG CỦA
CHẤT LỎNG
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM
F
A

= d
l
.V Trong đó:

d
l
là trọng lượng riêng của chất lỏng
V là thể tích của phần vật chìm trong
chất lỏng
III - VẬN DỤNG
Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân
thì hòn bi nổi hay chìm? Tại sao?
(cho biết d
thép
= 73000N/m
3
,
d
thuỷ ngân
= 136000N/m
3
).
TL: Hòn bi bằng thép nổi lên mặt
thuỷ ngân được vì d
thép
< d
thuỷ ngân
.
Vật chìm khi: d
v

> d
l

Vật lơ lửng khi: d
v
= d
l
Vật nổi khi: d
v
< d
l

* Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > F
A
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = F
A
+ Vật nổi lên khi: P < F
A
II – ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
KHI VẬT NỔI TRÊN MẶT THOÁNG CỦA
CHẤT LỎNG
I - ĐIỀU KIỆN ĐỂ VẬT NỔI, VẬT CHÌM
F
A
= d
l
.V Trong đó:

d

l
là trọng lượng riêng của chất lỏng
V là thể tích của phần vật chìm trong
chất lỏng
III - VẬN DỤNG
=> Hòn bi bằng thép nổi lên mặt thuỷ ngân
được vì d
thép
< d
thuỷ ngân
Hai vật M và N có cùng thể tích được
nhúng ngập trong nước. Vật M chìm
xuống đáy bình còn vật N lơ lửng trong
nước. Gọi P
M
, F
AM
là trọng lượng và lực
đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật M; P
N
, F
AN

là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét
tác dụng lên vật N. Hãy chọn dấu “=”;
“>”; “<” thích hợp cho các ô trống.
F
AM
 F
AN

F
AM
 P
M
F
AN
 P
N
P
M
 P
N
= <
= >
M
P
r
AM
F
r
AN
F
r
N
P
r
Vật chìm khi: d
v
> d
l

Vật lơ lửng khi: d
v
= d
l
Vật nổi khi: d
v
< d
l


P < F
P < F
A
A
P = F
P = F
A
A
P > F
P > F
A
A
d
v
< d
l
d
v
= d

l
d
v
> d
l
Độ lớn của lực đẩy
Ác-si-mét khi vật nổi
trên mặt thoáng của
chất lỏng
F
F
A
A
= d.V
= d.V
d là trọng lượng
riêng của chất
lỏng
V là thể tích của
phần vật chìm
trong chất lỏng
Vì sao tàu ngầm có thể lặn xuống hoặc nổi lên mặt nước?
Tàu ngầm đang nổi trên
nước
Tàu ngầm đang chuyển động
trong lòng biển
Tàu ngầm là tàu có thể chạy ngầm dưới mặt nước…
…phần đáy tàu có nhiều ngăn, có thể dùng máy bơm để
bơm nước vào…
…hoặc đẩy nước ra. Nhờ đó, người ta có thể làm thay

đổi trọng lượng riêng của tàu…
…để cho tàu lặn xuống, lơ lửng trong nước hoặc nổi trên mặt
nước.
Tàu ngầm đang nổi trên
nước
Tàu ngầm đang chuyển động
trong lòng biển
…để cho tàu lặn xuống, lơ lửng trong nước hoặc nổi trên mặt
nước.
Một vật có trọng lượng P = 200N, chìm trong nước.
Khi đó lực đẩy Ác-si-mét F
A
tác dụng lên vật là
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Trả lời
Trả lời
Làm lại
Làm lại
A) F
A
= 200N
Sai. Đáp án đúng là
FA < 200N

Sai. Đáp án đúng là
FA < 200N
B) F
A
> 200N
Sai. Đáp án đúng là
FA < 200N
Sai. Đáp án đúng là
FA < 200N
C)
F
A
< 200N
D) Một kết quả khác
Sai. Đáp án đúng là
FA < 200N
Sai. Đáp án đúng là
FA < 200N
Trả lời
Trả lời
Làm lại
Làm lại
Trả lời
Trả lời
Làm lại
Làm lại
Vật M nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
Kết quả so sánh nào dưới đây là đúng?
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục

Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Trả lời
Trả lời
Làm lại
Làm lại
A)
P
M
= F
A
Sai. Đáp án đúng là
PM < FA
Sai. Đáp án đúng là
PM < FA
B) P
M
< F
A
Đúng. Bạn trả lời
chính xác
Đúng. Bạn trả lời
chính xác
C)
P
M

> F
A
Sai. Đáp án đúng là
PM < FA
Sai. Đáp án đúng là
PM < FA
D) Không thể xác định được
Sai. Đáp án đúng là
PM < FA
Sai. Đáp án đúng là
PM < FA
Hãy nối mỗi câu ở cột A với mỗi câu ở
cột B sao cho thích hợp
Cột A Cột B
A. F
A
< P
B. F
A
= P
C. F
A
> P
C Vật nổi lên khi
B Vật lơ lửng khi
A Vật chìm xuống khi
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục

Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Trả lời
Trả lời
Làm lại
Làm lại
Trả lời
Trả lời
Làm lại
Làm lại
Cho d
v
là trọng lượng riêng của vật, d
l
là trọng lượng riêng
của chất lỏng. Nối mỗi câu ở cột A với mỗi câu ở cột B
cho thích hợp.
Cột A Cột B
A. Vật sẽ chìm xuống
B. Vật sẽ lơ lửng trong
chất lỏng
C. Vật sẽ nổi lên mặt
chất lỏng
B
d
v
= d
l

A d
v
> d
l
C d
v
< d
l
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Trả lời
Trả lời
Làm lại
Làm lại
Điền vào chỗ trống cho thích hợp
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Đúng - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Sai - Nhấn chuột để tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này mới
được tiếp tục
Trả lời

Trả lời
Làm lại
Làm lại
Một vật có trọng lượng 24000N lơ lửng trong
chất lỏng. Biết trọng lượng riêng của chất
lỏng là 8000N/m3. Thể tích của vật là
m3
Khí cầu bay được lên cao là nhờ đâu?
Do được bơm khí nhẹ nên trọng lượng riêng của khí cầu nhỏ hơn trọng
lượng riêng của không khí. Khí cầu dễ dàng bay lên.
Vì sao cá có thể lặn xuống hoặc nổi lên mặt nước?