slike bài giảng vật lý 11 bài 34 kính thiên văn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐIỆN BIÊN
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THPT MÙN CHUNG
TRƯỜNG THPT MÙN CHUNG
BÀI DỰ THI
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ELEARNING
NHÓM: VẬT LÝ
Bài 34. Tiết 66: KÍNH THIÊN VĂN

- Hãy nêu công dụng của kính lúp và
- Hãy nêu công dụng của kính lúp và
kính hiển vi.
kính hiển vi.




Trả lời:
Trả lời:
+Kính lúp : là dụng cụ quang bổ trợ
+Kính lúp : là dụng cụ quang bổ trợ
cho mắt để quan sát các vật nhỏ.
cho mắt để quan sát các vật nhỏ.
+Kính hiển vi : là dụng cụ quang bổ
+Kính hiển vi : là dụng cụ quang bổ
trợ cho mắt để quan sát các vật rất
trợ cho mắt để quan sát các vật rất
nhỏ. Bằng cách tạo ảnh có góc trông
nhỏ. Bằng cách tạo ảnh có góc trông
lớn.

lớn.

- Làm thế nào có thể quan sát rõ được
- Làm thế nào có thể quan sát rõ được
các ngôi sao ở rất xa ta khi cường độ
các ngôi sao ở rất xa ta khi cường độ
ánh sáng từ ngôi sao đến mắt rất yếu
ánh sáng từ ngôi sao đến mắt rất yếu
và góc trông rất nhỏ.Khi đó người ta
và góc trông rất nhỏ.Khi đó người ta
sử dụng một thiết bị quang học bổ trợ
sử dụng một thiết bị quang học bổ trợ
cho mắt để quan sát . Đó chính là kính
cho mắt để quan sát . Đó chính là kính
thiên văn.Vậy kính thiên văn là gì?
thiên văn.Vậy kính thiên văn là gì?
Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm
Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm
hiểu công dụng và cấu tạo của kính
hiểu công dụng và cấu tạo của kính
thiên văn .
thiên văn .




BÀI 34 – TIẾT 66
BÀI 34 – TIẾT 66
KÍNH THIÊN VĂN
KÍNH THIÊN VĂN








Nêu công
dụng của
kính thiên
văn?
BÀI 34.
BÀI 34.


KÍNH THIÊN VĂN
KÍNH THIÊN VĂN
I. Công dụng và cấu tạo của
I. Công dụng và cấu tạo của
kính thiên văn
kính thiên văn
1. Công dụng:
1. Công dụng:
Kính thiên văn là dụng cụ quang bổ trợ cho mắt ,có
Kính thiên văn là dụng cụ quang bổ trợ cho mắt ,có
tác dụng tạo ảnh có góc trông lớn đối với những vật ở
tác dụng tạo ảnh có góc trông lớn đối với những vật ở
rất xa .
rất xa .












Kính thiên văn
có mấy
bộ phận chính?

2. Cấu tạo của kính thiên văn:
2. Cấu tạo của kính thiên văn:
+ Vật kính L
1
là một thấu kính hội tụ có tiêu cự
lớn (có thể đến hàng chục mét) .
+ Thị kính L
2
là một kính lúp để quan sát ảnh
tạo bởi vật kính .




L
1

0
1
F
2
F
1
’
L
2
0
2
f
1
f
2
B
∞
A
∞
α
0
A
1
’
B
1
’
α
B
2

’
∞
II. Sự tạo ảnh bởi kính thiên văn
II. Sự tạo ảnh bởi kính thiên văn
A
∞
B
∞
A
2
’∞ B
2
’∞
A’
1
B’
1
L
1
L
2
d
1
d’
1
d
2
d’
2
Hình 34.3

1. Vật cần quan sát AB ở rất xa, qua vật kính L
1. Vật cần quan sát AB ở rất xa, qua vật kính L
1
1


tạo ra ảnh thật A’
tạo ra ảnh thật A’
1
1
B’
B’
1
1
của vật AB tại tiêu diện
của vật AB tại tiêu diện
ảnh F
ảnh F
1
1
’ của vật kính.
’ của vật kính.
2. Thị kính L
2. Thị kính L
2
2
là một kính lúp giúp ta quan sát
là một kính lúp giúp ta quan sát
ảnh A’

ảnh A’
1
1
B’
B’
1
1
, có tác dụng tạo ra ảnh ảo A’
, có tác dụng tạo ra ảnh ảo A’
2
2
B’
B’
2
2
,
,
ngược chiều với vật AB, có góc trông
ngược chiều với vật AB, có góc trông
α
α


lớn hơn
lớn hơn
nhiều lần so với góc trông trực tiếp vật
nhiều lần so với góc trông trực tiếp vật
α
α
0

0
.
.
3. Mắt người quan sát thường đặt sát thị kính.
3. Mắt người quan sát thường đặt sát thị kính.
Điều chỉnh khoảng cách giữa thị kính và vật
Điều chỉnh khoảng cách giữa thị kính và vật
kính bằng cách dời thị kính sao cho ảnh sau
kính bằng cách dời thị kính sao cho ảnh sau
cùng nằm trong khoảng nhìn rõ của mắt.
cùng nằm trong khoảng nhìn rõ của mắt.



Nêu điều kiện
để mắt quan sát
được ảnh qua
kính thiên văn?
II. Sự tạo ảnh bởi kính thiên văn
II. Sự tạo ảnh bởi kính thiên văn

Cách ngắm chừng của kính thiên văn:
Cách ngắm chừng của kính thiên văn:



-
Điều chỉnh kính: Dời thị kính sao cho ảnh
Điều chỉnh kính: Dời thị kính sao cho ảnh
sau cùng nằm trong khoảng nhìn rõ của

sau cùng nằm trong khoảng nhìn rõ của
mắt.
mắt.
-
Để có thể quan sát trong một thời gian dài
Để có thể quan sát trong một thời gian dài
mà không bị mỏi mắt, ta phải đưa ảnh sau
mà không bị mỏi mắt, ta phải đưa ảnh sau
cùng ra vô cực(nếu mắt không có tật)
cùng ra vô cực(nếu mắt không có tật)

L
1
0
1
F
2
F
1
’
L
2
0
2
f
1
f
2
B
∞

A
∞
α
0
A
1
’
B
1
’
α
B
2
’
∞
Hình 34.3
Hình 34.3
F
F
2
2
trùng F
trùng F
1
1
’
’

d
d

1
1
=
=
∞ , d
∞ , d
2
2
’ =
’ =
∞
∞

III. Số bội giác của kính thiên văn
III. Số bội giác của kính thiên văn



1) Ngắm chừng ở vô cực
1) Ngắm chừng ở vô cực
(
(
đỡ mỏi mắt)
đỡ mỏi mắt)
0 0
tan
tan
G
α α
α α

∞
= ≈
1 1
2
' '
tan
A B
f
α
=
1 1
0
1
' '
tan
A B
f
α
=
1
2
f
G
f
∞
=

Vậy:
Vậy:

- G
- G
∞
∞
ch
ch
ỉ phụ thuộc f
ỉ phụ thuộc f
1
1
và f
và f
2
2
, không phụ
, không phụ
thuộc vị trí đặt mắt sau thị kính.
thuộc vị trí đặt mắt sau thị kính.
- Kính thiên văn là một hệ vô tiêu.
- Kính thiên văn là một hệ vô tiêu.



- Đặc điểm về độ bội giác của kính thiên
- Đặc điểm về độ bội giác của kính thiên
văn.
văn.

* Chú ý
* Chú ý

:Có nhiều loại kính thiên văn
:Có nhiều loại kính thiên văn







www8.ttvnol.com




www8.ttvnol.com








- Những ống nhòm, kính tiềm vọng, ống ngắm
- Những ống nhòm, kính tiềm vọng, ống ngắm
trắc địa … cũng có cùng nguyên tắc cấu tạo với
trắc địa … cũng có cùng nguyên tắc cấu tạo với
kính thiên văn
kính thiên văn
- Ống nhòm cho ảnh ảo cùng chiều với vật

- Ống nhòm cho ảnh ảo cùng chiều với vật
nhờ 2 lăng kính phản xạ toàn phần.
nhờ 2 lăng kính phản xạ toàn phần.

Bài tập ví dụ ( Trang 215 / SGK)
Bài tập ví dụ ( Trang 215 / SGK)



- Phân tích, tóm
tắt đề.
- Viết sơ đồ tạo
ảnh.
- Vẽ hình,chú ý
nét liền, nét đứt.

Cho biết: Mắt tốt dùng kính thiên văn quan
Cho biết: Mắt tốt dùng kính thiên văn quan
sát Mặt trăng ở trạng thái không điều tiết,
sát Mặt trăng ở trạng thái không điều tiết,
l = O
l = O
1
1
O
O
2
2
= 90 cm, G
= 90 cm, G

∞
∞
= 17.
= 17.
Tính f
Tính f
1
1
= ? , f
= ? , f
2
2
= ? .
= ? .
Bài giải
Bài giải
-
-
Sơ đồ tạo ảnh:
Sơ đồ tạo ảnh:
A
A
∞
∞
B
B
∞
∞
A’
A’

∞
∞


B’
B’
∞
∞


A
A
1
1
B
B
1
1
L
L
1
1
L
L
2
2
d
d
1
1

d’
d’
1
1

d
d
2
2

d’
d’
2
2

L
1
0
1
F
2
F
1
’
L
2
0
2
f
1

f
2
B
∞
A
∞
α
0
A
1
B
1
α
B’
∞
Hình 34.4
Hình 34.4
F
F
2
2
trùng F
trùng F
1
1
’
’

d
d

1
1
=
=
∞ , d
∞ , d
2
2
’ =
’ =
∞
∞





- Áp dụng công thức:
- Áp dụng công thức:

Vật ở rất xa
Vật ở rất xa
d
d
1
1
= ∞ → d
= ∞ → d
1
1

’ = f
’ = f
1
1
.
.
Mà
Mà
d
d
2
2
=
=
l -
l -
d
d
1
1
’ → l = f
’ → l = f
1
1
+
+
f
f
2
2

- Áp dụng các
công thức .
- Thay số, tính
toán.
- Nhận xét, kết
luận nghiệm.
1 1 1
'f d d
= +

Mắt tốt, ngắm chừng ở vô cực
Mắt tốt, ngắm chừng ở vô cực
d
d
2
2
’ = ∞
’ = ∞
→
→
d
d
2
2
= f
= f
2
2
.
.

- Theo đề bài :
- Theo đề bài :
f
f
1
1
+ f
+ f
2
2
=
=
90 cm (1)
90 cm (1)
- Mặt khác:
- Mặt khác:
1
2
17
f
G
f
∞
= =
→
f
f
1
1

= 17.f
= 17.f
2
2
(2)
(2)
- Từ (1) và (2) →
- Từ (1) và (2) →
18.f
18.f
2
2
= 90
= 90
cm
cm
Vậy:
Vậy:


f
f
2
2
= 5 cm, f
= 5 cm, f
1
1
= 85 cm.
= 85 cm.





Câu 1: Khoảng cách giữa vật kính và thị kính của kính thiên
Câu 1: Khoảng cách giữa vật kính và thị kính của kính thiên
văn ngắm chừng ở vô cực có biểu thức nào?Chọn đáp án
văn ngắm chừng ở vô cực có biểu thức nào?Chọn đáp án
đúng.
đúng.
1 2
f f
+
1
2
f
f
Correct - Click anywhere to
continue
Correct - Click anywhere to
continue
Incorrect - Click anywhere to
continue
Incorrect - Click anywhere to
continue
You answered this correctly!
You answered this correctly!
Your answer:
Your answer:
The correct answer is:

The correct answer is:
You did not answer this
question completely
You did not answer this
question completely
You must answer the question
before continuing
You must answer the question
before continuing
Submit
Submit
Clear
Clear
2
1
f
f
A)
B)
C)
D) Biểu thức khác

Câu 2:Số bội giác của kính thiên văn ngắm
Câu 2:Số bội giác của kính thiên văn ngắm
chừng ở vô cực có biểu thức nào?
chừng ở vô cực có biểu thức nào?
1
2
f
f

1 2
f f
+
2
1
f
f
Correct - Click anywhere to
continue
Correct - Click anywhere to
continue
Incorrect - Click anywhere to
continue
Incorrect - Click anywhere to
continue
You answered this correctly!
You answered this correctly!
Your answer:
Your answer:
The correct answer is:
The correct answer is:
You did not answer this
question completely
You did not answer this
question completely
You must answer the question
before continuing
You must answer the question
before continuing
Submit

Submit
Clear
Clear
1 2
.f f
A)
B)
C)
D)