bài tập lớn kỹ thhuật an toàn lao động và môi trường

Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


LỜI NÓI ĐẦU
Khoan là 1 phương pháp gia công cắt gọt kim loại rất quan trọng đối với ngành cơ
khí nói riêng cũng như các ngành công nghiệp khác nói chung.
An toàn là tiêu chỉ hang đầu , việc đầu tiên mà người thợ cần học về các máy khoan .
Trong điều kiện sản xuất, người thợ phải tiếp xúc với những yếu tố có ảnh hưởng
không tốt đến sức khỏe của mình, các yếu tố này gọi là những tác hại nghề nghiệp.
Trong ngành gia công cắt gọt kim loại có những yếu tố tác hại nghề nghiệp chính là:
nhiệt độ, tiếng ồn và chấn động, bụi phổi sắt, sự căng thẳng về thần kinh và thị giác
.v.v
Vấn đề bố trí nhà xưởng cũng có ảnh hưởng rất lớn đến việc an toàn trong đó , vấn
đề này cũng rất được chú trọng.
Dưới đây là phần trình bày của em về vần đề an toàn khi sử dụng máy khoan trong
phân xưởng cơ khí .Tuy còn chưa thật sự là đầy đủ , các vần đề còn mang tính chất
minh hoạ chưa sát , nhưng nó thể hiện khá rõ vấn đề và ý tưởng cùa em về đề taì trên!
HN- Ngày 15/11/2008
SVTH: Kiều Văn Thành.

Kiều văn Thành CTM3-K50
1
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


1/ PHÂN LOẠI CÁC MÁY KHOAN TRONG CƠ KHÍ
Có 3 loại máy khoan thường gặp trong các xưởng cơ khí là:
+/ Máy khoan bàn tay nhayh (khoan nhẹ lên chi tiết máy nhỏ):
+/ Máy khoan đứng sử dụng cho các công việc khoan chi tiết máy:
Kiều văn Thành CTM3-K50
2

Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


+/ Máy khoan cần được sử dụng để khoan chi tiết lớn , nặng và khó di chuyển:
Kiều văn Thành CTM3-K50
3
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


Có 1 số các loại máy khoan sử dụng cho mục đích đặc biệt phân loại từ máy khoan
siêu mỏng có thể khoan các lỗ nhỏ như sợi tóc cho đến loại khoan lỗ sâu , và đầu Ụ
nhiều mũi khoan , thường được điều khiển bằng hệ thống tự động hoá.
Máy khoan nhiều trục được sử dụng khi cần họat động liên tiếp thực hiện trên 1 chi
tiết.Nó có đầu khoan được bắt ở trên 1 bàn máy , với mỗi trục chính đựơc bắt dụng cụ
để khoan , doa hoặc phả lỗ .
Kiều văn Thành CTM3-K50
4
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ



<Máy khoan nhiều trục>
Dụng cụ xử lý bằng tay , chẳng hạn như các khuôn dẫn khoan và các đồ gá được sử
dụng 1 cách đặc trưng ở trên các máy khoan nhiều trục , hướng dẫn dụng cụ được tạo
nên bởi các khuôn dẫn khoan trong chi tiết được kẹp trong đầu gá.Khi 1 thao tác được
hoàn thành thì 1 chi tiết được đưa lên về phía trước với trục chính kế tiếp.Với 1 chi
tiết cần khoan nhiều lỗ đặc biệt gần sát nhau , 1 máy khoan có nhiều trục được sử
dụng.
Máy khoan Ụ Revolve có 1 số các mũi khoan trên 1 Ụ quay mà nó cho phép 1 dụng
cụ cần thiết được quay, đa số máy này được điều khiển bởi đĩa chương trình để vị trí

bàn máy , tốc độ trục chính và vị trí từ ổ chứa dao được lập trình để vận hành 1 cách
tự động.Người điều khiển chỉ đơn giản kẹp chi tiết vào đúng vị trí và khởi động máy.
2 / CÁC VẦN ĐỀ LIÊN QUAN TỚI KHI KHOAN
A/ VẤN ĐỀ MÀI SẮC MŨI KHOAN
Mài sắc mũi khoan xoắn bằng tay cho đến thời điểm này là phương pháp duy nhất để
mài đầu 1 mũi khoan.
Dĩ nhiên , các loại máy mài sắc bao giờ cũng được sử dụng để có thể tạo nên 1 mũi
khoan chính xác .Tuy nhiên hiện nay trong các xưởng cơ khí rất hiếm thấy , vì vậy
cần đến sự khéo léo của người thợ cũng như mức độ an toàn do người thợ đó đem lại.
B/ THOÁT PHOI
Các phoi đựoc thoát ra với khối lượng lớn , với các dạng phoi xoắn , phoi dây , phoi
vụn , phoi xếp …. Khi thoát ra với vận tốc lớn dễ gây nguy hiểm cho môi trường xung
quanh đặc biết là cho thợ đứng máy.
Kiều văn Thành CTM3-K50
5
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


Vì vậy phải có khoảng cách nhất định (khoảng cách an toàn) giữa người thợ với máy
khoan.Người thợ phải đựoc bảo vệ tránh phoi bay ra cũng như các chi tiết gá đặt chưa
chắc chắn khi khoan có thể văng ra.
Điều quan trọng là người thợ phải quen thuộc với sự vận hành và bộ phận chủ yếu
của máy khoan càng sớm càng tốt.
C/ ĐỒ GÁ
Kiều văn Thành CTM3-K50
6
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


Eto

Bởi vì các lực tác dụng rất lớn vào máy khi khoan.Một số phương tịên phải được cung
cấp để giữ cho chi tiết khỏi quay với mũi khoan hoặc khỏi chèo lên các rãnh sau khi
mũi khoan gãy. Điều này không chỉ cần thiết vì an toàn mà còn giữ chặt mẫu phôi
cũng như thuận lợi thao tác.
1 phương pháp kẹp giữ chi tiết là sử dụng các kẹp dằn và các bu lông chữ T , kẹp
phải được giữ song song với bàn máy bằng cách sử dụng các khối bậc (và bu lông chữ
T phải được giữ ở sát các chi tiết khi có thể.Các miếng song song được đặt dưới chi
tiết tại nơi kẹp được giữ. Điều này cung cấp 1 khoảng hở cho mũi khoan đi qua mà
không tạo lỗ trong bàn máy.Tuy nhiên , chi tiết mỏng hoặc hẹp không nên giữ quá xa
khỏi mũi khoan bởi vì chi tiết này đàn hồi sẽ có xu hướng cong xuống do lực ần đè
lên của mũi khoan , rất dễ dẫn đến cho mũi khoan bị gãy. Điều này bất thình lình cuộn
lấy nhiều vật liệu của chi tiết khoan.
Các tấm góc giúp cho chi tiết dễ dàng được giữ kể cả với những chi tiết có hình dạng
phức tạp.Tấm góc hoặc được bắt bằng bu lông hợăc đựơc kẹp với bàn máy và chi tiết
đựơc xếp chặt vào bàn máy và chi tiết xiết chặt vào tấm góc.
Etô cũng đựoc sử dụng khá nhiều trong việc gá đặtc chi tiết khi khoan, phay ,
tiện…… yêu cầu bàn máy phải bằng phẳng.
Các khối V bộ đôi , thường kèm theo các kẹp để giữ các chi tiết tròn như các phôi
tròn có kích cỡ lớn hơn được gá đặt bằng kẹp dần lên các khối chữ V.Lỗ được khoan
chéo đầu trên , được sắp đặt và đột lỗ tâm.Chi tiết được kẹp nhẹ trong các khối chữ V
và đầu độn được định tâm.Các kẹp đựơc xiết chặt và mũi khoan được định vị trí chính
xác ở trên đầu độn bằng 1 con lắc.Con lắc là dụng cụ có thể đựơc đặt vào trong bầu
kẹp .Khoan để định vị trí của đầu độn với phần tâm chính xác của trục chính.
2/VẤN ĐỀ AN TOÀN TRÊN MÁY KHOAN
1 số sinh viên thường quên đi mối nguy hiểm kiên quan đến công việc khoan vì hầu
hết các công việc làm trên máy khoan ở 1 xưởng thường đựoc thực hịên bằng các máy
khoan bàn nhỏ với các mũi khoan có đường kính nhỏ.
VD Mối nguy hiểm ngay trên một mũi khoan có đường kính nhỏ llà sự giật lấy mũi
khoan khi nó bị gãy trong lỗ.Nếu người thợ đang cầm chi tiết cà chi tiết bất thình lình
gãy thì người thợ sẽ bị tổn thương.

, đặc biệt là với chi tiết mỏng và sắc cạnh.
Thậm chí nếu bạn đủ sức mạnh giữ chi tiết thì mũi khoan có thể gãy , tiếp tục quay
với lưỡi cắt có nhiều cạnh sắc ngay lập tức bạn sẽ gặ nguy hiểm.
3/ VẬN HÀNH MÁY KHOAN
Khoan lỗ sâu đòi hỏi chiều dài mũi khoan đầy đủ và hành trình của ống rót để hoàn
thành chiều sâu cần thiết.Một mũi khoan có góc xoắn cao giúp lấy đi các phoi nhưng
Kiều văn Thành CTM3-K50
7
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


đôi khi các phoi kẹt trong các rãnh của mũi khoan , và nếu như thế tiếp tục có thể gây
gãy mũi khoan kẹt trong lỗ.Một phương pháp tránh hiện tượng này gọi là “đục khoét”
đó là khi lỗ được khoan đến 1 khioảng cách ngắn ,mũi khoan được lấy ra khỏi lỗ , cho
phép các phoi được tiếp tục bay ra ngoài.Mũi khoan lại được ấn vào lỗ , cho phép
phoi được tiếp tục bay ra ngoài.Mũi khoan lại được ấn vào lỗ , 1 lượng tương tự được
khoan và lại lấy mũi khoan ra.Quá trình “đục” được lặp đi lặp lại đến khi đạt được
chiều sâu yêu cầu.
Một cử chặn chiều sâu được đặt ở trên các máy khoan để hạn chế hành trình của
ống rót để mũi khoan có thể dung ở 1 chiều sâu định trước.Sử dụng 1 cử dừng chiều
sâu để thực hiện khoan 1 vài lỗ đến chiều sâu giống nhau là hoàn toàn dễ dàng.Khoan
định tâm và khoan lỗ bậc cũng nên cài đặt bằng cử dừng chiều sâu.Các lỗ kín (các lỗ
không đi hết chiều dài của chi tiết) được đo từ cạnh của phép cắt mũi khoan đến chiều
sâu yêu cầu.Một khi đựơc đo chiều sâu có thể đạt với cử dừng và công nghệ khoan có
thể tiếp tục .Một trong các cử dụng quan trọng nhất của cửdừng chiều sâu.Theo quan
điểm bảo trì, đó là việc đặtc chiều sâu để bàn máy hoặc Êtô bàn khoan khôbng khoan
được toàn bộ các lỗ.
Các lỗ phải khoan ở chừng mực nào đó hoặc xuyên qua các lỗ đã có thể ép chặt hoặc
làm mũi khoan đặc biệt .Mũi khoan đặc biệt có mép cắt và đường xoắn ốc cao có thể
đựơc sử dụng 1 cách trực tiếp.Tuy nhiên , mũi khoan thông thường sẽ thực hiện tốt

công việc nếu như có 1 nút kín được chế tạo cùng 1 vật liệu như chi tiểt trước tiên
được đóng vào và bắt chéo qua .Sau đó lỗ có thể được khoan như cách thức thông
thường và lõi được kéo ra.
Các lỗ chồng chéo có thể được thực hiện trên máy khoan nếu như sự thận trọng được
chú ý và 1 bộ cácmũi khoan bậc và các ống dẫn hướng có thể thay đổi lẫn nhau .Có
thể dễ dàng sử dụng .Tuy nhiên thao tác như vậy được thực hiện tốt nhất bằng 1 dao
phay ngón trên máy phay.
Khoan chi tiết nặng nên được thực hiện trên 1 máy khoan đứng hoặc khoan cần.Chi
tiết nên được sắp đặt rất chắc chắn bởi vì lực khi khoan.Khoan cao được sử dụng với
mũi khoan có kích cỡ lớn hơn.Chi tiết nên được kẹp giữ tốt hoặc bu lông vào bàn
máy.Khi công việc đang thực hiện trên máy khoan cần,dung dịch cắt rất cần thiết đối
với các công việc khoan nặng
4/BỐ TRÍ MÁY KHOAN TRONG NHÀ XƯỞNG
Phân xưởng cơ khí được xếp the tiêu chuẩn VSLĐ là nhóm thứ 5.
Không cần đặt nhà máy xa khu dân cư quá vì mức độ ảnh hưởng là nhỏ , Trong phân
xưởng cần phải thoáng gió và ánh sang đảm bảo .Có như thế mới đảm báo mức độ an
toàn tuyệt đối với ngành gia công kim loại khá nguy hiểm này.
Kiều văn Thành CTM3-K50
8
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


Cách bố trí trong phân xưởng cũng phải thật hợp lý đảm bảo khoảng cách giữa các
máy khoan , không được dặt gần nhau.Không được đặt gần đường đi để tránh sự bắn
phoi gây nguy hiểm cho người xung quanh.
VDVấn đề an toàn trong phân xưởng C8 ĐHBKHN chưa thật sự được chú trọng quan
tâm , khoảng cách giữa các máy phay , bào tiện , khoan không thật hợp lý , thậm chí
còn chiếm cả phân đường đi , điều này rất nguy hiểm.!!!
5/ CÁC NGUYÊN TẮC ÀN TOÀN KHI SỬ DỤNG MÁY KHOAN
1/Các dụng cụ được sử dụng khi khoan không bao giờ được đặt nằm ngang trên bàn

máy khoan ma được đặt ngang trên bàn gần kề ,như vậy vẫn đảm bảo được tính thuận
tiên và an toàn!
2/ Kêu gọi sự giúp đỡ khi nâng các Ma-Tô hoặc các chi tiêt nặng
3/ Các chi tiết luôn luôn được giữ chắc chắn bằng các bu lông , và các kẹp giằng , kẹp
chữ C , hoặc các giá đỡ.
+Nhanh chóng tắt máy nếu có sự cố xảy ra như kẹt chi tiết , gãy dao …
4/ Không nên làm sạch phần côn trục quay chính khoan bằng tay sau khi người thợ đã
tắt máy.
+Không bao giờ đến đứng xung quanh hợc gần mũi khoan từ phía sau khi đang quay.
5/Tháo cất bầu khoan ngay sau khi sử dụng nó , vì nếu không tháo ra mà đên lần vận
hành sau , khi bầu quay sẽ rất dễ văng ra gây nguy hiểm .
6/ Không nên dùng trục quay chính khoan bằng tay sau khi đã tắt máy.
7/ Khi tháo mũi khoan nên đặt 1 miếng gỗ bên dưới tránh trường hợp mũi khoan rơi
trực tiếp vàp bàn máy sẽ gây hỏng mũi khoan , hoặc chi tiết hoặc rơi vào chan người
thợ.
8/ Thỉnh thoảng ngừng chạy máy khi đang khoan để bẻ gãy phôi giảm nguy cơ bắn
phôi rất nguy hiểm.
9/ Dùng bàn trải thay vì lấy tay lau sạch phoi trên bàn máy , Càng không đựoc dung
khí nén để thổi phoi vụn khỏi bàn máy , bụi này rất dễ gây tone thương cho mắt , có
thể gây đến mù.Không đựơc lấy dầu lau khi đang khoan vì sẽ gây nóng hoặc cháy mũi
khoan và chi tiết.
10/ Trong xuởng cần sạch sẽ ,không nên để dầu rơi vãi ra nền vì có thể gây trượt ngã ,
rất nguy hiểm.
11/ Lấy đi các cạnh còn bám trên chi tiết vì các cạnh này sẽ gây hoặc găm vào chi tiết
gây ra lỗi trên chi tiết.
12/ Làm sạch và cất giữ bảo quản mũi khoan sau khi sử dụng!!!
CHÚ Ý:
Các thói quen làm việc bất cẩn gây nên nhiều điều nguy hiểm.Các phoi bay vào mắt
không được bảo vệ , đối với dụng cụ nặng các chi tiết rơi từ đầu máy khoan vào bàn
chân, trượt trên nền nhà xưởng hoặc tóc bị cuốn vảôtng mũi khoan đang quay .Tất cả

Kiều văn Thành CTM3-K50
9
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


các mối nguy hiểm đều có thể trành được nếu bạn có thói quen làm việc cẩn thận để
giữ an toàn!!!
L ời Khuyên
Những người mắc các bệnh sau đây sẽ không phù hợp để làm việc trong ngành gia
công cắt gọt kim loại: rối loạn chức năng tiền đình, các bệnh về xương, lao phổi, hen
suyển, hẹp van tim, rối loạn sắc giáp, thấp khớp, thị lực yếu .v.v.
Kiều văn Thành CTM3-K50
10
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Bài giảng Kỹ Thhuật An Toàn Lao Động & Môi Trường _ người viết
Nguyễn Xuân Tuệ
2 /Giáo trình Thiết Kế Đồ Gá _ người viết Trần Văn Địch
3 /Giáo Trình Kỹ Thuật Khoan .
Một số hình ảnh có thật đựơc so sánh trong giáo trình và được search trên Internet.

MỤC LỤC
1/Phân loại các loại máy khoan trong cơ khí.
2/Các vấn đề lien quan đến khi khoan.
A >Vấn đề mài sắc mũi khoan.
B >Vấn đề thoát phoi.
C > Đồ gá.
3/ Vận hành máy khoan.

4/ Vấn đề an toàn trên máy khoan.
5/ Các nguyên tắc an toàn khi sử dụng máy khoan.
6/ Chú Ý.
Kiều văn Thành CTM3-K50
11
Bài Tập Lớn KTATLĐ & MT GVHD : Nguyễn Xuân Tuệ




Kiều văn Thành CTM3-K50
12