MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 53
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
MODULE 4
MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 54
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
Ni dung thc hành
1. Tìm hiu nguyên lí hot ng ca các thit b có trong mô hình.
2. Kho sát b ngun cung cp.
3. Kho sát các dng c o.
4. Kho sát mô hình máy bin áp 1 pha – 3 pha ch không ti.
5. Kho sát mô hình máy bin áp 3 pha mang ti tr.
6. Kho sát mô hình máy bin áp 3 pha mang ti cm.
7. Kho sát mô hình máy bin áp 3 pha mang ti dung.
8. Kho sát mô hình máy bin áp ch ngn mch.
Các thit b có trong mô hình:
1. Variac 3 pha.
Hình: Mô hình máy kho sát máy bin áp
1
4
3
3
2
5
6
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 55
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
2. Máy bin áp 3 cun dây.
3. ng h a nng MFM384C
4. Ti thun tr.
5. Ti thun cm.
6. Ti thun dung.
BÀI 4.1: KHO SÁT CÁC THIT B VÀ DNG C O
A. MC TIÊU
Sau khi hc xong bài này, sinh viên có kh nng:
- Xác nh c các thit b có trong mô hình máy bin áp.
-
Trình bày c nguyên lí hot ng ca các thit b có trong mô hình.
-
Hình thành tác phong công nghip, m bo v sinh và an toàn lao ng.
B. NI DUNG
I. Varia 3 pha
To ngun 3 pha dao ng t 0 – 400 V cho mô hình thí nghim.
Trình t
thao tác:
1. Vn núm xoay (2) theo ngc chiu kim ng h v giá tr zero.
Hình 4.1.1: Variac 3 pha 0 – 400 V
1
2
3
4
TRANG 56
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
2. Bt khi CB (1) cp ngun cho variac 3 pha
3. Vn núm xoay (2) theo cùng chiu kim ng h tng dn giá tr
in áp. ng thi quan sát ch s hin th trên cm ng h (3) cho
phù hp vi yêu cu bài thc hành.
4. Khi t c giá tr mong mun, nhn nút Start a ngun n
các u cc L1, L2, L3, N.
5. Khi kt thúc thí nghim, nhn nút Stop, vn núm xoay (2) v giá tr
zero và tt khi CB cp ngun cho variac
II. ng h a nng MFM384C
Xem bài 1.1
III. Ti tr - Ti cm – Ti dung
Cung cp các ti có tính cht tr - tính cm – tính dung cho bài thc hành.
C. CÂU HI ÔN TP
1. Nêu tên, thông s và chc nng ca các thit b có trong mô hình máy bin áp?
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 57
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
BÀI 4.2: KHO SÁT MÁY BIN ÁP CH KHÔNG TI
I. MC TIÊU
Sau khi hc xong bài này, sinh viên có kh nng:
Xác nh c các thit b có trông mô hình máy bin áp.
Trình bày c nguyên lí hot ng ca các thit b có trong mô hình.
Thc hành lp ráp mô hình, o ly thông s và nhn xét kt qu.
Xác nh t s bin i in áp ca máy bin áp vn hành ch không ti.
Xác nh mc tiêu th công sut tác dng và công sut phn kháng ca máy
bin áp ch không ti.
Hình thành tác phong công nghip, m bo v sinh và an toàn lao ng.
II. NI DUNG THC HIN
Bc 1: Nhn bit các thit b cn thit cho mô hình thí nghim. Các thit b cho trong
bng sau:
Thit b S lng
Variac 3 pha in áp 0 – 400V 1
Máy bin th 3 pha 1
ng h a nng MFM384C 2
B ni dây an toàn các màu xanh, , vàng,
en, xanh lc
B cu ni an toàn
Bc 2: B trí các thit b theo th t nh hình 4.2.1.
Variac 3 pha
0 – 400V
MFM384C
Máy bin th
ba pha
MFM384C
Hình 4.2.1. S khi b trí các thit b bài 4.2
TRANG 58
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
Bc 3: S! dng các dây ni và cu ni an toàn lp ráp bài thc hành theo s"
ni dây hình 4.2.2.
Bc 4: Vn hành mô hình, tin hành o các thông s và ly kt qu
Các phép o u tiên c thc hin trên mt pha ca máy bin th, sau này
các kho sát s# c thc hin trên 3 pha.
t ngun in áp cho Variac 3 pha ti giá tr 220V và gi$ mc giá tr này
không thay i trong sut thi gian thí nghim.
MFM384C MFM384C
VARIAC 3 PHA
0
–
4 00 V
Hình 4.2.2: Mch kho sát ch không ti ca máy bin th (u 1 pha)
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 59
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
S! dng cu ni la chn in áp cho nh$ng giá tr phía th cp ca máy
bin th: U
N + 5%
, U
N
, U
N – 5%
, U
N – 10%
, U
N – 15%
Lu ý: Ngt ngun khi thao tác thay i các nc la chn in áp.
o không ti in áp U
2
trên cun th cp và xác nh t l bin i thích hp.
U
N + 5%
U
N
U
N – 5%
U
N – 10%
U
N – 15%
U
1
(V)
U
2
(V)
t = U
1
/U
2
Ghi chú: T l bin i in áp ghi trên mt ca máy bin th ch áp dng cho ti vi
dòng in 1A phía th cp, vì vy không phù hp vi nh$ng giá tr o không ti.
Tính toán t s t phn ánh giá tr xp x t l s vòng dây W
1
/W
2
ti v trí mà b i nc
ang s! dng.
Không thay i bt kì mi quan h nào trên cun s" cp, s! dng vôn k cho cun dây
phía th cp xác nh in áp trên cun dây th ba ( ti nh$ng u ra 3U
1
– 3U
2
).
U
3
= ………… V
Thc hin o dòng in không ti và công sut tác dng tiêu th bi máy bin th.
Loi b vôn k trên cun th cp hn ch sai s ca kt qu o.
U
1
= ……… V I
10
= ……… A P
10
= ……… W
Vì dòng in thp trong máy bin th chy ch không ti, nên gn nh không có
tn tht ng nào xut hin. Nh vy, công sut thc tiêu th gn nh ch bao gm tn
tht st. Xác nh cos
o
trên cun s" cp vi biu thc:
xác nh:
I
Fe
= I
10
.cos
0
TRANG 60
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
Lu ý: có th s! dng cos
0
b%ng ng h o (chp nhn sai s khi o). in tr st
t và in kháng t hóa có th c tính toán b%ng cách s! dng ph"ng trình sau:
cos
o
= ………
I
Fe
= ……… A
I = ……… A
R
Fe
= ………
X
h
= ………
Thc hin li thí nghim không ti trên nhng i v trí MBA (s" cp thành th cp
và ngc li nh hình 4.2.3
U
N + 5%
U
N
U
N – 5%
U
N – 10%
U
N – 15%
U
1
(V)
U
2
(V)
t' = U
1
/U
2
1/t’
V
V
VARIAC 3 PHA 0 - 400V
L
1
L
2
L
3
N
PE
Hình 4.2.3: o t s bin th có th trên cun th cp
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 61
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
Kt lun iu gì t các t s máy bin th t"ng ng ?
Phn thí nghim tip theo dành cho c 3 pha ca máy bin th, c thc hin
t"ng t các bc nh thí nghim 1 pha . & ây ch có cun s" cp c s! dng
cho vic cp in và thao tác ti giá tr U
N
trên cun th cp.
M rng mch nh hình 4.2.4 và o hai in áp U
1
và U
2
, Dòng in không ti I
10
(sau
khi tách ri vôn k trên cun th cp), mc tiêu th công sut tác dng P
10
.
U
1
= …………V
U
2
= …………V
I
10
= ………… A
P
10
= ………… W
III. NI DUNG BÁO CÁO
1. Có kt lun gì t nh$ng t l bin i t"ng ng ?
VARIAC 3 PHA 0 - 400V
L
1
L
2
L
3
N
PE
Hình 4.2.4: S thí nghim cho phép o in áp, dòng in và công sut ch
không ti ni sao trên cun s cp
V
MFM384C
TRANG 62
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
2. So sánh nh$ng giá tr o c trong mch 3 pha vi mch 1 pha ?
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 63
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
BÀI 4.3: KHO SÁT MÁY BIN ÁP CH NGN MCH
I. MC TIÊU
Sau khi hc xong bài này, sinh viên có kh nng:
Trình bày c s" nguyên lý và cách kho sát mô hình máy bin áp ch
ngn mch.
Thc hành lp ráp mô hình, o ly thông s và nhn xét kt qu.
Hình thành tác phong công nghip, m bo v sinh và an toàn lao ng.
II. NI DUNG THC HIN
Bc 1: Nhn bit các thit b cn thit cho mô hình thí nghim. Các thit b cho trong
bng sau:
Thit b S lng
Variac 3 pha in áp 0 – 400V 1
Máy bin th 3 pha 1
ng h o dòng in 1
ng h a nng MFM384C 1
B ni dây an toàn các màu xanh, , vàng,
en, xanh lc
B cu ni an toàn
Bc 2: B trí các thit b theo th t nh hình 4.3.1
Bc 3: S! dng các dây ni và cu ni an toàn lp ráp bài thc hành theo s"
ni dây hình 4.3.2.
Bc 4: Vn hành mô hình, tin hành o các thông s và ly kt qu.
Variac 3 pha
0 – 400V
MFM384C
Máy bin th
ba pha
Hình 4.3.1. S b trí các thit b bài 4.3
A
TRANG 64
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
Lu ý: Vn núm xoay ca variac ba pha v giá tr zero trc khi tin hành thí nghim.
S! dng cu ni chn nc iu áp trên cun th nhì ti in áp danh nh và ni
nó vi u ra.
Tng giá tr in áp ca variac ba pha bt u ti zero cho n khi dòng in
máy bin th danh nh t n 1,2A trên cun s" cp. o in áp U
1k
và công
sut P
1k
tiêu th ca mch.
U
1k
=…………V I
1
=………… A P
1k
= …………W
Xác nh h s cos, các in áp ngn mch t"ng i c'ng nh thành phn do
in tr và do tr kháng ngn mch sinh ra theo ph"ng trình sau:
u
r
= u
k
.cos
u
x
= u
k
.sin
VARIAC 3 PHA 0 - 400V
L
1
L
2
L
3
N
PE
Hình 4.3.2: Ch vn hành ca máy bin th trng thái ngn mch (kt ni 1 pha)
A
MFM384C
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 65
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
cos
k
= ………
u
k
= ……… %
u
r
= ……… %
u
x
= ……… %
R
1k
= ………
X
1k
= ………
(Trong các phép o ngn mch nh$ng hiu ng ca in cm t hóa X
h
và in tr tn
tht st là không áng k)
Không thay i bt kì mi quan h nào trên cun s" cp, o dòng in ngn
mch trong cun dây phía th cp (ti v trí iu áp U
N
) và s! dng thông s
này hình thành t l bin i dòng in.
I
1
= …………A
I
2
= …………A
I
1
/I
2
= …………
So sánh iu này vi t s bin i in áp t"ng ng t phép o không ti
Tr li:
M rng mch nh hình 4.3.3 và tng in áp bt u t zero n khi dòng in
danh nh là 1,2A
o in áp U
1k
và mc tiêu th công sut thc P
1k
U
1k
= ………… V
I
1
= ………… A
P
1k
=………… W
TRANG 66
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
III. NI DUNG BÁO CÁO
1. So sánh nh$ng giá tr o c vi các giá tr mch 1 pha ?
2. V# mt s" mch (pha "n) t"ng "ng y ca máy bin th và ghi y
tt c các i lng o c hoc tính toán ?
I
1
=……….
R
1
=………. X
1
=……….
I
=……….
X
=……….
X
2'
=……….
R
2’
=……….
I
2’
=……….
I
FE
=……….
R
FE
=……….
U
1
=…….
U
2’
=…….
U
1N
=…….
Hình 4.3.4: S mch mt pha ca máy bin th tng ng s dng trong thí
nghim (máy bin th ni sao)
VARIAC 3 PHA 0 - 400V
L
1
L
2
L
3
N
PE
Hình 4.3.3: Phép o U,I,P và ni Y trên cun s cp và ngn mch cun th cp
MFM384C
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 67
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
BÀI 4.4: KHO SÁT MÁY BIN ÁP CH MANG TI
I. MC TIÊU
Sau khi hc xong bài này, sinh viên có kh nng:
Trình bày c s" nguyên lý và cách vn hành mô hình máy bin áp ch
mang ti.
Thc hành lp ráp mô hình, o ly thông s và nhn xét k qu.
Hình thành tác phong công nghip, m bo v sinh và an toàn lao ng.
II. NI DUNG THC HIN
Bc 1: Nhn bit các thit b cn thit cho mô hình thí nghim. Các thit b cho trong
bng sau:
Thit b S lng
Variac 3 pha in áp 0 – 400V 1
Máy bin th 3 pha 1
ng h o dòng in 1
Ti tr 1
Ti cm 1
Ti dung 1
ng h a nng MFM384C 1
B ni dây an toàn các màu xanh, , vàng,
en, xanh lc
B cu ni an toàn
Bc 2: B trí các thit b theo t t nh hình 4.4.1
Bc 3: S! dng dây ni và cu ni an toàn lp ráp bài thc hành theo s" ni
dây hình 4.4.2.
Bc 4: Vn hành mô hình, tin hành o các thông s và ly kt qu.
TRANG 68
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
Tt c các phép o c thc hin vi máy bin th ni sao – sao. Trc ht chúng ta
s# kho sát trng hp ti thun tr.
VARIAC 3 PHA 0 - 400V
L
1
L
2
L
3
N
PE
MFM384C
MFM384C
PE
Hình 4.4.2. S kt ni mch kho sát ch máy bin áp có ti thay i.
Variac 3 pha
0 – 400V
MFM384C
Máy bin th
ba pha
MFM384C
Hình 4.4.1. S b trí các thit b bài 4.4
Ti tr Ti dung Ti cm
MODULE 4: MÔ HÌNH MÁY BIN ÁP
TRANG 69
Trng H S Phm K Thut TP.HCM
III. NI DUNG BÁO CÁO
1. in kt qu o c bc 4 vào bng sau:
R U
20
(V) U
2
(V)
U (V)
I
2
(A) P
1
(W) P
2
(W)
P(W)
(%)
1
2
3
4
5
6
7
2. Lp mch t"ng t thí nghim trên nhng thay ti tr b%ng ti cm. o ly
thông s và in vào bng sau:
L (H) U
20
(V) U
2
(V)
U (V)
I
2
(A)
6.0
4.8
2.4
1.2
1.0
3. Lp mch t"ng t thí nghim trên nhng thay ti tr b%ng ti dung. o ly
thông s và in vào bng sau:
C (
)
U
20
(V) U
2
(V)
U (V)
I
2
(A)
2.0
4.0
8.0
16.0
4. Nhn xét kt qu vi ti thun tr, ti cm và ti dung ?