ChÈn ®o¸n hChÈn ®o¸n h××nh ¶nhnh ¶nh
Gan mËtGan mËt
ChÈn ®o¸n hChÈn ®o¸n h××nh ¶nhnh ¶nh
bÖnh lýbÖnh lý GanGan
1.1. Siªu ©m
1.2. Chôp c¾t líp vi tÝnh
1.3. Chôp céng h- ëng
1.4. Chôp m¹ch
I. C¸c kü thuËt thI. C¸c kü thuËt th¨¨m kh¸m ganm kh¸m gan
Đóng vai trò rất quan trọng trong các thăm khám hình
ảnh gan. Nó là khám xét hình ảnh đ- ợc chỉ định đầu
tiên đối với bệnh lý gan, đặc biệt là các tổn th- ơng
khu trú. Thăm khám gan, đ- ờng mật, tuỵ, lách đ- ợc
tiến hành đồng thời.
Siêu âm Doppler đánh giá hình thái và tình trạng mạch
máu (chiều dòng chảy, tốc độ, l- u l- ợng) của hệ thống
tĩnh mạch cữa, tĩnh mạch gan và động mạch gan.
1. Siêu âm:
Ngoài ra siêu âm còn cho phép h- ớng dẫn chọc dò sinh
thiết hoặc điều trị trong một số bệnh lý gan.
Tuy nhiên, siêu âm bị hạn chế khi bệnh nhân béo, hơi
trong các quai ruột, sẹo thành bụng, đồng thời đây là
một ph- ơng pháp phụ thuộc nhiều vào ng- ời thăm khám.
Thang độ âm
Tăng âm
Đồng âm
Giảm âm
Rỗng âm
Đen
Trắng
Đặc điểm hình ảnh SA dựa vào cấu trúc âm:
Tăng âm
Đồng âm
Giảm âm
Rỗng âm
Đen
Trắng
X- ơng, vôi sỏi, hơi ống
tiêu hoá. Mỡ
Tổ chức
(tạng đặc, cơ)
Mạch máu, dịch
(túi mật, bàng quang)
Dịch
đơn
thuần
Dịch
không
trong
(máu,
mủ)
Tổ chức
đặc
Vôi hoá
x- ơng
khí
Một vùng đen, giới hạn rõ và
tăng âm phía sau.
- Rỗng âm hoàn toàn: nang gan.
- Rỗng âm không hoàn toàn:
nang gan có biến chứng (nhiễm
trùng, chảy máu ), áp xe gan,
khối máu tụ, u gan hoại tử, một
số tổn th- ơng u dạng nang
1. Rỗng âm:
* Rỗng âm (không âm): một
vùng đen, giới hạn rõ và tăng
âm phía sau.
- Rỗng âm hoàn toàn: nang gan.
- Rỗng âm không hoàn toàn:
nang gan có biến chứng (nhiễm
trùng, chảy máu ), áp xe gan,
khối máu tụ, u gan hoại tử, một
số tổn th- ơng u dạng nang
* Giảm âm: c- ờng độ phản hồi
âm thấp hơn nhu mô gan, tăng
âm phía sau khối.
- khối u đặc ít âm: u bạch
huyết, u gan.
- tổn th- ơng dạng dịch rất đặc:
áp xe.
C- ờng độ phản hồi âm thấp
hơn nhu mô gan, tăng âm
phía sau khối.
- khối u đặc ít âm: u bạch
huyết, u gan.
- tổn th- ơng dạng dịch rất đặc:
áp xe.
2. Giảm âm:
Cấu trúc đặc phản hồi âm cao
hơn nhu mô gan, biểu hiện
sáng hơn nhu mô gan lân cận:
u máu, u mỡ, u gan ác tính
hoặc di căn, vôi hoá nhu mô
Gan tăng âm lan toả so sánh
với mức độ phản hồi âm của
nhu mô thận: nhiễm mỡ, xơ
gan.
3. Tăng âm:
* Tăng âm: cấu trúc đặc phản
hồi âm cao hơn nhu mô gan,
biểu hiện sáng hơn nhu mô gan
lân cận: u máu, u mỡ, u gan ác
tính nguyên phát hoặc di căn,
vôi hoá nhu mô
Gan tăng âm lan toả so sánh
với mức độ phản hồi âm của
nhu mô thận: nhiễm mỡ, xơ
gan.
* Tăng âm: cấu trúc đặc phản
hồi âm cao hơn nhu mô gan,
biểu hiện sáng hơn nhu mô gan
lân cận: u máu, u mỡ, u gan
ác tính nguyên phát hoặc di
căn, vôi hoá nhu mô
Gan tăng âm lan toả so sánh
với mức độ phản hồi âm của
nhu mô thận: nhiễm mỡ, xơ
gan.
Có cùng mức độ phản hồi âm
với nhu mô gan, nên th- ờng dễ
bỏ sót trên siêu âm.
Chẩn đoán th- ờng phải dựa vào
dấu hiệu hiệu ứng khối nh- đề
đẩy các mạch máu-đ- ờng mật,
thay đổi bờ gan
4. Đồng âm:
Gồm dịch và đặc xen lẫn
nhau, hay gặp trong áp xe gan,
u gan hoại tử, tụ máu trong
nhu mô gan.
Cấu trúc không đều th- ơng chỉ
những tổn th- ơng đặc có tăng
và giảm âm xen kẽ: u máu có
kích th- ớc lớn, u gan ác tính
5. Hỗn hợp âm:
2. CLVT:
Đặc điểm hình ảnh của CLVT dựa
vào thay đổi tỷ trọng (giảm, đồng
hoặc tăng tỷ trọng) của các vùng
bệnh lý tr- ớc và sau khi tiêm thuốc
cản quang, dựa vào mức độ và hình
thái ngấm thuốc để định h- ớng CĐ.
thì đm (5-20giây) thì tm (40-60giây)
3. CHT: MRI
Nghiên cứu giải phẫu và cấu trúc gan. Cho các lớp theo 3
chiều không gian và phân biệt rõ các tổ chức gan.
Đặc điểm hình ảnh CHT dựa vào c- ờng độ tín hiệu (tăng,
giảm), tr- ớc và sau tiêm thuốc đối quang từ Gadolinium.
4. Chôp m¹ch:
C§ ®Ó chÈn ®o¸n: cã thÓ ®- îc
chØ ®Þnh trong tr- êng hîp
tr- íc mæ u gan, ghÐp gan.
C§ víi môc ®Ých ®iÒu trÞ can
thiÖp: U gan nguyªn ph¸t.
5. Chụp gan mật không chuẩn bị:
Mục đích phát hiện những cản quang bất th- ờng
vùng này nh- hơi trong đ- ờng mật, sỏi mật cản
quang (chủ yếu là sỏi túi mật) vôi hoá trong nhu
mô gan, trong khối u
1. C¸c khèi lµnh tÝnh
2. C¸c khèi ¸c tÝnh
3. ¸p –xe gan
4. Tæn th- ¬ng lan táa
Ii. C¸c bÖnh lý hay gÆp cña ganIi. C¸c bÖnh lý hay gÆp cña gan
1. C¸c khèi lµnh tÝnh:
1.1. Nang gan
1.2. U m¸u
1.3. Ph× ®¹i thÓ nèt khu tró
1.4. U tuyÕn gan
1.1. nang gan:
Khoang cã thµnh biÓu m«, lßng chøa dÞch,
kh«ng th«ng víi ®- êng mËt.
Kh«ng triÖu chøng
SA:
- Khèi trßn rçng ©m,
- Thµnh máng, giíi h¹n râ,
- Lu«n cã t¨ng ©m phÝa sau.