Giáo trình hàn-cắt hơi

Tài liệu lưu hành nội bộ
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BR-VT
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ
GIÁO TRÌNH
HÀN - CẮT HƠI
Vũng Tàu 2014
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN KHÍ (HÀN HƠI)
Kỹ năng
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• Di chuyển bình khí tuân thủ theo
những quy định về an toàn
• Giữ các bình khí oxi và axetylen
• Nối bộ điều chỉnh khí oxi và
axetylen vào từng loại bình phù
hợp
• Nối mỏ hàn vào bộ điều chỉnh
bằng ống cao su có lắp cô dê bắt
ống vào đúng vị trí
• Thử rò khí tại các chỗ nối
• Dùng thiết bị đánh lửa để đốt
cháy khí axetylen
• Tạo ngọn lửa trung hoà, ngọn lửa
các bon và ngọn lửa oxi
• Tắt ngọn lửa khí mà không làm
lửa bật lại sau. ( Hồi lửa )
• Tắt máy hàn khí oxi-axetylen theo
đúng quy trình
• Tuân thủ các quy định về an toàn
khi làm việc với máy hàn khí oxi-
axetylen

Kiến thức:
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• So sánh những đặc điểm của bình
khí oxi và axetylen về mặt thể
tích, tay van, công suất áp lực và
mầu sắc
• Phân biệt sự khác nhau về đặc
tính và chức năng của bộ điều
chỉnh khí oxi và axetylen
• Miêu tả đặc điểm của bộ phận bảo
vệ ống và chức năng của chúng
• Nhận biết các thiết bị được sử
dụng trong việc hàn khí oxi-
axetylen
• Lựa chọn mỏ hàn đúng kích cỡ
theo độ dầy của chi tiết hàn
Tài liệu lưu hành nội bộ
Các bước tiến hành
• Chuyển bình khí oxi và axetylen từ kho ra khu vực hàn
Phải để riêng các bình đầy với các bình đã hết.
• Xếp các bình khí vào xe đẩy và buộc chặt bằng dây xích
• Tháo nắp và làm sạch hốc tay van của cả 2 bình khí oxi và axetylen bằng cách mở
các tay van.
Phải đảm bảo tay bạn không bị dính dầu mỡ
• Lắp bộ điều chỉnh ( Van ) giảm áp vào bình khí ôxi (tay van bên phải)
• Lắp bộ điều chỉnh ( Van ) giảm áp vào bình khí axetylen (tay van bên trái)
Phải đảm bảo tay điều chỉnh áp suất của cả hai bộ điều chỉnh ( Van ) đều đang
mở
• Lắp ống cao su vào bộ điều chỉnh( Van ) và lắp bảo vệ ống vào đầu nối với ống hàn.
(Sử dụng ống mầu đen cho đường khí ôxi và ống mầu nâu sẫm cho đường khí

axetylen)
• Thổi ống cao su để làm sạch bụi bẩn
Tay van của bình khí axetylen nằm bên trái bình và trên các góc của đai ốc đều
có vết cắt còn tay van của bình khí oxi nằm bên phải bình và không có vết cắt
trên đai ốc.
Từ từ mở van bình và điều chỉnh áp suất đạt áp lực 0.15kg/cm2 trên cả hai bộ
điều chỉnh
Dùng nước để kiểm tra rò khí ôxi và dùng nước xà phòng để kiểm tra rò khí
axetylen tại các chỗ nối.
Kính
Van giảm áp Ô
xy
Đầu chai
Chai Axeetylen
Khoá giữ bình
Mặt nạ
Chai Ô xy
Van giảm áp
Axeetylen
Mỏ hàn
Rắc co Mỏ hàn
Dây hàn
Xe đỡ chai Ô xy – Axetylen và trang bị bảo
hộ
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN (HÀN HƠI)
LẮP CÁC BỘ ĐIỀU CHỈNH KHÍ
Phần này sẽ giúp bạn:
• Lắp các bộ điều chỉnh vào các bình khí
Đặt đứng các bình khí và giữ chặt bằng xích, đai (hình 1)

Khi di chuyển, những bình khí cần được giữ hơi nghiêng so với chiều thẳng đứng và phải
có nắp bảo vệ để tránh làm hư hại các van bình. (hình 2)
Không lăn tròn các bình trên sàn
Kiểm tra các van bình khí bằng cách mở và đóng thật nhanh. (hình 3)
Mở chai
Đóng
van
Mở van
Tài liệu lưu hành nội bộ
Làm sạch các chất bụi bẩn bám trong hốc van để tránh rò khí do việc lắp không khớp và
cũng để tránh các hạt bụi bẩn chui vào trong bộ điều chỉnh và có thể làm hỏng bộ điều
chỉnh.
Luôn đứng tránh sang một bên khi mở các bình khí để tránh khí xả thẳng vào mặt
hình 4
Lắp các bộ điều chỉnh khí vào các van bình khí
Tháo lỏng các vít điều chỉnh áp lực của cả hai bộ điều chỉnh trước khi lắp chúng vào van.
Phải đảm bảo lắp đúng bộ điều chỉnh vào bình khí phù hợp. Bình khí axetylen có tay van
bên trái và bình khí ôxi có tay van bên phải.
Trên đai ốc liên kết điều chỉnh khí axetylen có rãnh xoi (hình 5) và mặt đồng hồ đo áp lực
có mầu nâu sẫm.
Các liên kết ren trước hết phải thực hiện bằng tay sau đó chỉ dùng cờ lê để vặn. Việc này sẽ
tránh làm hỏng các tay van.
Luôn sử dụng đúng loại cờ lê để tránh làm hỏng các đai ốc. (hình 6)
Rãnh xoi
Tài liệu lưu hành nội bộ
Sẽ rất nguy hiểm nếu tra dầu mỡ vào tay van của thiết bị hàn khí bởi rất dễ gây ra cháy nổ
(hình 7) Trong lúc vặn tránh dùng lực quá mức. Các chỗ nối chỉ nên vặn vừa phải.
Nối ống hàn với các bộ điều chỉnh
Phần này sẽ giúp bạn:
• Nối ống cao su với các bộ điều chỉnh, rắc co.

• Thực hiện các quy định về an toàn
Lắp các ống cao su
Lắp một đầu của ống đen vào đầu ra của bộ điều chỉnh khí( Van ) ôxi và ống mầu nâu
( Hoặc mầu xanh ) vào đầu ra của bộ điều chỉnh khí ( Van ) axetylen. (hình 1)
Tài liệu lưu hành nội bộ
Vặn chặt kẹp ống để xiết chặt các khớp nối để đảm bảo sự kẹp chặt và để tránh rò rỉ khí.
(hình 2)
Không dùng dầu hoặc mỡ để lắp ống
Dùng một tua-vit để vặn chặt kẹp ống
Mở van chai để thổi ống cao su (hình 3)
Giơ đầu rời của ống xa khỏi người
Vặn nút điều chỉnh áp suất của bộ điều chỉnh
Thả một lượng áp lực vừa đủ để thổi bay những hạt bụi bẩn nếu có ở bên trong ống cao su
sau đó vặn nút điều chỉnh áp lực.
Lặp lại với các ống khác.
Luôn sử dụng các cỡ kẹp ống ( Cô dê )phù hợp (Hình 4)
Mở
Đóng
Tài liệu lưu hành nội bộ
Có các loại kẹp ống như sau: 5mm, 6mm, 8mm và 10mm. Kích thước chính là đường kính
bên trong của ống.
Lắp mỏ đèn hàn hơi
Đầu kia của ống cao su sẽ được lắp vào đầu vào của mỏ đèn hàn hơi . (hình 5)
Lắp rắc co ống tại các đầu của mỏ đèn hàn hơi . Rắc co ống với một rãnh soi tại các góc
được lắp vào ống khí axetylen và lắp vào đầu vào khí axetylen của mỏ đèn hàn hơi . Đai ốc
ống không có vết cắt được lắp vào ống khí ôxi và lắp vào đầu vào khí ôxi của mỏ đèn hàn
hơi . (hình 6)
Cô dê
Cách lắp răc co
Cô dê đầu ống

Dây Ô xy mầu đen
Tài liệu lưu hành nội bộ
Bảo vệ ống dùng để chặn luồng khí ngược từ mỏ đèn hàn hơi vào ống cao su.
Phải đảm bảo các ống kết nối cùng với van hồi (bảo vệ ống) được lắp vào bên dưới của mỏ
đèn hàn hơi .
Điều chỉnh áp lực khí và kiểm tra rò rỉ
Phần này sẽ giúp bạn:
• Điều chỉnh áp lực khí theo kích cỡ mỏ đèn hàn hơi
• Thử rò rỉ khí tại các chỗ nối để đảm bảo an toàn
Điều chỉnh áp lực khí
Áp lực khí ôxi và axetylen đều phải được điều chỉnh trên bộ điều chỉnh theo kích cỡ của mỏ
đèn hàn hơi Kích cỡ của mỏ đèn hàn hơi được lựa chọn theo vật liệu của chi tiết hàn và độ
dầy của nó.
Để điều chỉnh khí, từ từ mở van của cả hai bình bằng cách xoay một vòng và đặt áp lực trên
cả hai bộ điều chỉnh van là 0.15kg/cm
2
cho đèn hàn hơi loại nhỏ bằng cách vặn chặt vít điều
chỉnh áp lực. (Hình 1)
Áp lực được thể hiện trên đồng hồ đo của cả hai bộ điều chỉnh
Kiểm tra rò rỉ khí
Kiểm tra rò rỉ khí tại các khớp nối
Dùng nước xà phòng để kiểm tra các chỗ nối với bình khí axetylen và dùng nước sạch để
kiểm tra các khớp nối với bình khí ôxi (hình 2)
Nếu dùng nước xà phòng để kiểm tra khí ôxi có thể gây cháy.
Không bao giờ được sử dụng diêm và bật lửa trong khi thử rò rỉ.
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN (HÀN HƠI)
Kỹ năng
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• Điều chỉnh áp lực khí theo yêu cầu trên

bộ điều chỉnh theo kích thước của mỏ
hàn
• Kiểm tra rò rỉ tại mọi chỗ nối để đảm
bảo an toàn
• Đánh lửa và tạo các loại ngọn lửa ôxi-
axetylen: lửa trung hoà, lửa các bon,
lửa ôxi
• Tắt ngọn lửa mà không làm lửa phụt lại
• Tắt máy hàn ôxi-axetylen theo đúng
quy trình
Kiến thức:
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• Gọi tên và phân biệt các loại ngọn lửa
khí ôxi-axetylen khác nhau
• Nêu đặc điểm và cách sử dụng các loại
ngọn lửa
• Nêu cách sử dụng các loại ngọn lửa
khác nhau trong công việc hàn.
Ngọn lửa trung hoà
Ngọn lửa O xy
Ngọn lửa Các bon
Ngọn lửa mầu trắng
Tài liệu lưu hành nội bộ
Các bước tiến hành
TẠO NGỌN LỬA
• Mặc bảo hộ lao động
• Lắp máy hàn khí ôxi-axetylen
• Lắp ống cấp hơi theo kích cỡ quy định vào đèn hàn.
• Mở bình khí và điều chỉnh áp lực khí trên bộ điều chỉnh
Phải mở van bình rất chậm

• Kiểm tra rò khí tại các điểm nối
• Mở van điều khiển của khí axetylen trong đèn hàn.
• Dùng súng bắn lửa( Bật lửa ) để lấy lửa
Tránh sử dụng các nguồn lửa khác
Chĩa đèn hàn vào một hướng an toàn trong khoảng trống xa phía bạn
• Điều chỉnh khí axetylen cho đến khi xuất hiện khói đen
• Mở khí ôxi cho đến khi có ngọn lửa trung hoà
• Tăng lượng khí axetylen và tạo một ngọn lửa các bon
• Đưa trở về ngọn lửa trung hoà
• Tăng lượng khí ôxi để tạo ngọn lửa ôxi
• Tắt lửa
• Tắt lửa trước hết bằng việc đóng van khí axetylen và sau đó đóng van khí ôxi trên mỏ
hàn.
• Lặp lại việc tạo ngọn lửa cho đến khi bạn có thể tạo ngọn lửa mà không bị bật lửa trở
lại.
Làm nguội đèn hàn bằng cách nhúng đèn vào nước đồng thời mở một ít khí ôxi
• Đóng các van bình và tháo toàn bộ áp lực từ ống cao su.
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN (HÀN HƠI)
ĐÁNH LỬA, TẠO NGỌN LỬA, TẮT NGỌN LỬA VÀ TẮT MÁY HÀN KHÍ
Phần này sẽ giúp bạn:
• Lấy lửa và tắt lửa dùng cho việc hàn khí
• Tạo các ngọn lửa trung hoà, lửa ôxi và lửa các bon
• Tắt máy hàn ôxi-axetylen để dừng công việc
Lấy lửa
Phải mặc đầy đủ đồ bảo hộ
Áp lực của khí ôxi và axetylen là 0.15kg/cm
2
cho mỏ hàn số 3
Trong khi đặt áp lực trên bộ điều chỉnh, phải mở van điều khiển của mỏ hàn để đặt áp lực

được chính xác.
Mở van điều khiển khí axetylen của đèn hàn 1 / 4 vòng và đánh lửa bằng súng bắn tia lửa
(hình 1),
Axetylen cháy bằng ôxi có trong không khí.
Điều chỉnh khí axetylen cho đến khi xuất hiện ít khói đen (hình 2)
Quan sát ngọn lửa và thêm khí ôxi bằng cách mở van điều khiển khí ôxi trên ống Mỏ hàn
(hình 3).
Súng bắn tia lửa
Khí có A xê ty len và ô - xy
Ngon lửa trong không khí tự nhiên
Không có mầu trắng
Tài liệu lưu hành nội bộ
Điều chỉnh ngọn lửa
Để điều chỉnh ngọn lửa trung hoà, thêm lượng ôxi vừa đủ để tạo ngọn lửa hình nón mầu
trắng rõ ràng và tròn đầu (Hình 4)
Hỗn hợp khí từ đèn hàn có lượng khí ôxi và axetylen bằng nhau.
Để điều chỉnh ngọn lửa ôxi, thêm lượng khí ôxi vào.
Hình nón trắng sẽ trở nên ngắn và nhọn
Ngọn lửa sẽ tạo ra một tiếng xì và sẽ ngắn lại. (hình 5)
Hỗn hợp khí từ đèn hàn sẽ có nhiều khí ôxi hơn khí axetylen.
Để điều chỉnh ngọn lửa các bon, phải điều chỉnh ngọn lửa về trung hoà sau đó thêm lượng
khí axetylen.
Hình nón trắng sẽ trở nên dài và được bao bởi một lớp axetylen giống lông vũ
Ngọn lửa sẽ cháy nhẹ và dài hơn (hình 6)
Ngon lửa không có ô xy
Ngon lửa có mầu trắng
Ngon lửa có ô xy
Ngọn lửa ô xy có mầu trắng ở giữa
Ngọn lửa có ô xy mầu trắng ở giữa tạo
thành mũi nhọn

Ngọn lửa có nhiều ô xy mầu trắng
Tài liệu lưu hành nội bộ
Hỗn hợp khí từ ống thổi lửa có lượng khí axetylen nhiều hơn ôxi.
Tắt ngọn lửa
Để tắt ngọn lửa, phải đóng van khí axetylen trên đèn hàn trước sau đó đóng van khí ôxi.
Tắt máy
Sau khi kết thúc công việc, tắt máy theo đúng quy trình dưới đây:
Đóng van bình khí axetylen
Đóng van bình khí ôxi
Mở van khí axetylen trên đèn hàn và tháo toàn bộ áp lực khí
Mở van khí ôxi trên đèn hàn và tháo toàn bộ áp lực khí
Cả hai đồng hồ áp lực trên hai bộ điều chỉnh đều chỉ số 0
Nhả vít điều chỉnh áp suất trên bộ điều khiển khí axetylen
Nhả vít điều chỉnh áp suất trên bộ điều khiển khí ôxi
Đóng van khí axetylen trên đèn hàn
Đóng van khí ôxi trên đèn hàn
Phải đảm bảo:
- Không có lửa xung quanh các thiết bị
- Toàn bộ khí đã thoát hết bằng việc nhúng đèn hàn vào nước
Ngọn lửa có nhiều Axêty len mầu
trắng
Ngọn lửa có nhiều Axêty len
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN KHÍ KHÔNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG
Kỹ năng
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• Cắt một tấm theo kích thước cho trước
• Mài các mép tấm theo góc chính xác để
có kích thước chuẩn
• Đánh dấu thẳng và đục các đường

thẳng song song trên bề mặt tấm theo
bản vẽ
Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà theo kích cỡ
của mỏ hàn và áp lực khí
• Tạo mối hàn bằng việc điều khiển mỏ hàn và
ngọn lửa trên bề mặt tấm
• Duy trì đường hàn tại tư thế bằng mà không
dùng que hàn, sử dụng kỹ thuật di chuyển về
phía trái
• Làm sạch mối hàn và tìm lỗi
• Thao tác các bước chính xác để tránh lỗi trong
và sau khi hàn
Kiến thức:
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• Nêu chức năng của hệ thống hàn ôxi-
axetylen áp lực thấp và áp lực cao
• Phân biệt các thuật ngữ hàn, hồi lửa
(backfire) và phản nhiệt (flashback)
• Phân biệt các thuật ngữ nhiệt và nhiệt độ
• Viết các đơn vị của nhiệt và nhiệt độ
Nêu các bước thực hiện cần thiết để tránh hồi lửa và
phản nhiệt
Tài liệu lưu hành nội bộ
Các bước tiến hành
Hàn nóng chảy không dùng que hàn ở tư thế bằng
• Đánh dấu và dùng máy cắt để cắt các tấm tôn theo bản vẽ
Chú ý không để các ngón tay sát lưỡi cắt và đi găng tay để tránh bị thương
• Làm thẳng tấm đã được cắt bằng cách dùng búa gõ lên một cái đe
• Mài mép hoàn thiện tấm theo các kích thước quy định
• Đánh dấu và đục các đường thẳng trên bề mặt tấm theo bản vẽ

• Đặt chi tiết hàn lên mặt bàn hàn ở tư thế bằng.
• Chọn và lắp mỏ hàn cỡ số 3 vào đèn hàn.
Mặc đồ bảo hộ
• Đặt áp lực khí ôxi và axetylen mức 0.15kg/cm
2
trên mỏ hàn
• Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà
• Giữ mỏ hàn phía trên chi tiết hàn theo đúng đầu
• Bắt đầu làm nóng bề mặt bằng việc xoay nhẹ mỏ hàn và tạo ra một lớp kim loại nóng
chảy trên đường đã đánh dấu
• Di chuyển đều mỏ hàn theo hướng trái.
• Tránh tập trung nhiệt quá vào một vị trí
Nếu kim loại trở nên quá nóng, nhấc mỏ hàn ra khỏi lớp kim loại chảy một lúc.
Không để ngọn lửa hình nón bên trong chạm vào lớp kim loại nóng chảy để
tránh phản lửa và phản nhiệt
• Tạo mối hàn theo đúng kích cỡ bằng cách điều chỉnh tốc độ di chuyển và tạo chuyển
động xoay nhẹ đối với mỏ hàn
• Dừng lại ở đầu bên trái và nhấc mỏ hàn thổi trong nước
• Dùng bàn chải sắt làm sạch bề mặt mối hàn và kiểm tra sự đồng đều của đường hàn.
Nếu tốc độ di chuyển và chuyển động xoay mỏ hàn được thực hiện đúng thì
đường hàn sẽ đồng đều về chiều rộng và các vẩy hàn sẽ đều nhau.
Lặp lại các thao tác cho đến khi bạn có thể tạo ra các mối hàn đều nhau
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN KHÍ KHÔNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG
HÀN KHÍ KHÔNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG
Phần này sẽ giúp bạn:
• Chuẩn bị chi tiết hàn theo đúng kích thước
• Giữ mỏ hàn và ngọn lửa theo vị trí chuẩn để có được mối hàn đẹp
• Tạo các đường hàn đẹp mà không dùng que hàn
• Kiểm tra bên ngoài đường hàn

Các mối nối đồng nhất được tạo ra do việc hàn khí bằng cách làm nóng chảy các mép tấm
kim loại với sự trợ giúp của khí.
Những người mới học hàn cần phải thực hành việc:
- Giữ mỏ hàn ở vị trí chuẩn.
- Làm nóng chảy kim loại bằng cách sử dụng đúng ngọn lửa khí
- Tạo các đường hàn thẳng bằng kỹ thuật di chuyển về phía trái.
Chuẩn bị tấm để hàn
Kẻ các đường cách nhau 15mm tính từ mép của dải tấm dầy 2mm, rộng 100mm và dài
150mm
(hình 1)
Cắt dư 2mm để sau khi mài mép có kích thước chuẩn là 150mm
Dùng găng tay khi xử lý tấm
Cắt dải tấm để có chi tiết hàn 150mm dài x 100mm rộng x 2mm dày (hình 1)
Không để các ngón tay gần lưỡi cắt khi cắt tấm
Làm phẳng tấm bằng việc dùng búa gõ tấm trên một cái đe
Mài mép tấm
Làm sạch và đặt tấm lên bàn hàn
Đường hàn
Tài liệu lưu hành nội bộ
Dùng bàn chải sắt và giấy ráp để làm sạch gỉ trên tấm nếu có
Không ấn bàn chải sắt lên tấm
Làm sạch tấm bằng giấy ráp quấn quanh một miếng gỗ.
Làm sạch vết sơn, vết dầu mỡ bằng cách nhúng tấm tôn vào một dung dịch axit clohydric
loãng.
Đặt tấm phía trên bàn hàn, cách mặt bàn hàn 10mm (hình 2) để giảm sự dẫn nhiệt và để đặt
tấm ở tư thế bằng
Kẻ các đường thẳng song song theo chiều dài của tấm và đục rãnh để đánh dấu.
Giữ mỏ hàn và ngọn lửa ở vị trí chuẩn để có mối hàn đẹp (góc)
Giữ mỏ hàn ở vị trí sao cho:
- Trục của đường nối song song với người điều khiển (hình 3)

-
- Giảm mỏi tay cho người hàn
- Góc của mỏ hàn so với đường hàn vào khoảng 60
o
đến 70
o
(hình 4)
Hướng dịch chuyển đường hàn
Vật hàn
Tấm kê
cao
Gạch chịu lửa
Tài liệu lưu hành nội bộ
-
Làm nóng chảy kim loại để tạo ra một lớp nhỏ kim loại nóng chảy trên bề mặt chi tiết tại
đầu quy định.
Xoay nhẹ mỏ hàn
Tạo đường hàn không dùng que hàn
Di chuyển mỏ hàn theo hướng trái
Tạo đường hàn trên các đường đã đục đánh dấu (hình 5)
Duy trì tốc độ di chuyển liên tục với chuyển động xoay nhẹ của mỏ hàn (hình 6)
Tấm kê
Hướng dịch chuyển đường hàn
Vật hàn
Gạch chịu
lửa
Chiều rộng mối hàn
Tấm phải
mối hàn
Hướng hàn

Hướng hàn
Tấm trái
Tài liệu lưu hành nội bộ
Giảm nhẹ góc mỏ hàn gần mép trái và từ từ rút lửa để tránh làm cháy chân
Duy trì khoảng cách 2-3mm liên tục giữa hình nón trắng của ngọn lửa và bề mặt chi tiết hàn
để có nhiệt vừa đủ và tránh phản lửa.
Kiểm tra bên ngoài đường hàn
Việc kiểm tra bên ngoài đường hàn có thể được thực hiện để đảm bảo sự đồng đều về chiều
rộng, các vẩy hàn và độ ngấu chân chuẩn của đường hàn sau khi mối hàn đã được làm sạch.
Sử dụng kẹp để gắp chi tiết vừa hàn còn nóng
Tấm trái
Bắt đầu
Khoảng 6 m m ( 1/4inch)
Khoảng 6 m m
( 1/4inch)
Hướng dịch chuyển
Hướng dịch chuyển
½ chiều dầy
Quy cách tấm
Khoảng 1,5 mm ( 1/16inch)
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN (HÀN HƠI) DÙNG KHÍ TẠO ĐƯỜNG KIM LOẠI NÓNG CHẢY CÙNG
QUE HÀN TRÊN TẤM TÔN TẠI TƯ THẾ BẰNG
Kỹ năng
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• Chuẩn bị các tấm theo kích thước trong
bản vẽ
• Tạo mối hàn theo đúng kích cỡ bằng
cách điều khiển mỏ hàn và ngọn lửa
• Thêm lượng kim loại chảy theo mức độ

yêu cầu bằng cách sử dụng que hàn.
• Tạo đường kim loại nóng chảy bằng que hàn
theo tư thế bằng sử dụng kỹ thuật di chuyển về
phía trái
• Làm sạch và kiểm tra lỗi bên ngoài đường hàn
Kiến thức:
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
• Nêu sự quan trọng của việc xử lý tấm
trước khi hàn
• Liệt kê các phương pháp làm sạch
thông thường trước khi hàn
• Mô tả cấu trúc của ngọn lửa ôxi-
axetylen
• Mô tả các vùng khác nhau của ngọn lửa
ôxi-axetylen và nhiệt độ của chúng
• Nêu phản ứng hoá học chính và phụ
giữa ôxi và axetylen trong quá trình đốt
• Nêu sự cần thiết của việc sử dụng que hàn
trong quá trình hàn khí
• Nêu các loại que hàn sử dụng cho tôn trong
quá trình hàn khí (BIS)
• Nêu các kích cỡ thông thường của que hàn
(BIS)
• Nêu các vấn đề cần quan tâm khi chọn que hàn
• Nhận biết các nguyên nhân thiếu sự nóng chảy
Tài liệu lưu hành nội bộ
Các bước tiến hành
• Đánh dấu và dùng máy cắt để cắt tấm tôn theo bản vẽ.
• Dùng búa và đe để làm thẳng tấm mới cắt
Phải tuân thủ các biện pháp an toàn khi cắt tấm

• Dùng giũa và giấy ráp để làm sạch và hoàn thiện các tấm theo đúng kích thước
• Vạch và đục các đường thẳng song song trên bề mặt tấm theo bản vẽ
• Đặt chi tiết hàn lên bàn hàn ở tư thế bằng
• Chọn là lắp mỏ hàn cỡ số 3 và đặt áp lực khí axetylen/ôxi 0.15kg/cm
2
• Chọn que hàn thép mềm tráng đồng (CCMS) đường kính 1.6mm
Mặc đồ bảo hộ
• Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà
• Giữ mỏ hàn theo góc 60
o
– 70
o
so với đường đục trên tấm và tạo một lớp nóng chảy
nhỏ tại mép phải của đường hàn
• Giữ khoảng cách giữa ngọn lửa hình nón trắng và bề mặt tấm từ 2.0mm đến 3.00mm.
• Tay trái giữ que hàn, chĩa vào gần lớp kim loại nóng chảy theo góc 30
o
-40
o
so với
đường hàn
• Làm nóng chảy đầu que hàn bằng cách nhúng vào giữa lớp kim loại nóng chảy và
thêm kim loại chảy lên bề mặt của chi tiết hàn để tạo thành một mối hàn
• Dịch chuyển về hướng trái với tốc độ đều dọc theo đường đục cùng với sự xoay nhẹ
mỏ hàn
• Di chuyển que hàn lên xuống (giống chuyển động của piston) với tốc độ đều liên tục.
• Thêm lượng kim loại nóng chảy từ que hàn vừa đủ vào lớp kim loại nóng chảy để tạo
các mối hàn đồng đều về chiều rộng và chiều cao.
• Phối hợp tốc độ di chuyển của mỏ hàn với que hàn để kiểm soát kích thước của mối
hàn và sự ngấu chân theo yêu cầu.

• Giữ đầu que hàn trong phạm vi ngọn lửa để tránh sự ôxi hoá
• Dừng việc hàn tại mép trái bằng việc lấp khe hàn.
• Tắt ngọn lửa và làm nguội mỏ hàn
• Làm sạch bề mặt mối hàn. Kiểm tra sự đồng đều của các vẩy hàn và sự đồng bộ về
chiều rộng và chiều cao của đường hàn.
Tài liệu lưu hành nội bộ
THỢ HÀN (HÀN HƠI)
DÙNG KHÍ TẠO ĐƯỜNG KIM LOẠI NÓNG CHẢY CÙNG QUE HÀN TRÊN TẤM
TÔN TẠI TƯ THẾ BẰNG
Phần này sẽ giúp bạn:
• Giữ mỏ hàn và que hàn ở vị trí chuẩn so với chi tiết hàn
• Làm nóng chảy bề mặt kim loại và que hàn để hàn những đường thẳng sử dụng kỹ
thuật di chuyển trái
• Làm sạch và kiểm tra lỗi hàn.
Trong quá trình hàn khí, phần lớn các chỗ nối cần điền đầy thêm kim loại chảy để có kích
thước chuẩn của mối hàn và làm chắc thêm chỗ nối
Việc thêm kim loại vào lớp kim loại nóng chảy cần những kỹ năng đặc biệt
Đặt vị trí và dùng tay điều khiển mỏ hàn và que hàn để tạo các đường hàn
Giữ mỏ hàn và que hàn theo đúng vị trí so với chi tiết hàn
Đặt mỏ hàn nghiêng góc 60
o
-70
o
so với đường hàn (hướng phải)
Đặt que hàn nghiêng góc 30
o
-40
o
so với đường hàn (hướng trái)
(Hình 1)

Góc này giúp di chuyển lớp kim loại nóng chảy dọc theo đường hàn và giữ cho bụi bẩn và
tạp chất không rơi lẫn vào lớp kim loại nóng chảy. Nó đồng thời cũng kiểm soát được độ
sâu của lớp hàn (ngấu chân) theo đúng độ quy định. Thêm vào đó bề ngoài của đường hàn
cũng đẹp hơn.
Giữ mỏ hàn và que hàn vuông góc với bề mặt tấm để cho kim loại tan chảy đều trên cả hai
bên của hình nón trắng bên trong ngọn lửa (Hình 2)
Tài liệu lưu hành nội bộ
Làm nóng chảy bề mặt kim loại, duy trì lớp nóng chảy và thêm kim loại từ que hàn với
chuyển động phù hợp tại bên phải.
Đối với mỏ hàn , cần một chuyển động xoay nhẹ và đối với que hàn cần một di chuyển lên
xuống giống hoạt động của piston (Hình 3)
Duy trì khoảng cách giữa ngọn lửa hình nón trắng tới bề mặt tấm từ 2-3mm.
Tạo đường hàn với que hàn
Di chuyển mỏ hàn và que hàn theo hướng trái, dọc theo đường đục đánh dấu trong quá trình
hàn (Hình 4)
Que hàn
Mặt chi tiết
Đầu đèn
Hướng chuyển động
Hướng chuyển động chính
Tài liệu lưu hành nội bộ
Thêm kim loại từ que hàn vào lớp kim loại nóng chảy để có mối hàn 1.5mm đến 2.0mm
trên bề mặt tấm.
Duy trì tốc độ di chuyển đều, các góc và cử động đều của mỏ hàn và que hàn trong quá trình
hàn.
Giữ đầu của que hàn trong phạm vị ngọn lửa để tránh sự ôxi hoá
Tiếp tục hàn và dừng hàn
TIẾP TỤC HÀN
Giữ mỏ hàn theo góc 80
o

so với ngọn lửa hình nón chĩa vào đoạn cuối khoảng 3mm của
đường hàn trước, đó là khe hàn (hình 5a và 5b)
Làm chảy lại mối hàn tại khe đường hàn để tạo ra một lớp nóng chảy, thêm kim loại của
que hàn và tiến hành hàn tiếp.

DỪNG VIỆC HÀN
Hướng chuyển động chính
Dạng của chiều rộng và chiều cao
mối hàn
Đầu đèn
Vùng hàn
Que hàn
Đường hàn