Nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán nội bộ tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ



TRẦN VĂN TÙNG




NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG KIỂM TOÁN
NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN
CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM


LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH VÀ NGÂN HÀNG




Hà Nội – 2012



ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

TRẦN VĂN TÙNG


NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG KIỂM TOÁN
NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN
CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM

Chuyên ngành : Tài chính và Ngân hàng
Mã số : 60 34 20

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH VÀ NGÂN HÀNG
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYÊ
̃
N THI
̣
MINH TÂM



Hà Nội – 2012


MỤC LỤC
Danh mục chữ viết tắt
i
Danh mục các bảng, sơ đồ
ii
MỞ ĐẦU
1

CHƢƠNG 1. LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KIỂM TOÁN NỘI BỘ
TRONG NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
6
1.1
K
6
1.1.1







6
1.1.2









7
1.2
Hong kii b i
8
1.2.1

, 





8
1.2.2
Phm vi kii b
12
1.2.3
T chc b i b
13
1.2.4
Nhim v quyn hn ca b phn kii b
17
1.2.5
i vi i b
20
1.2.6
Ni dung hong ca kii b
22
1.2.7
c hin kii b
23
1.2.8
ng hong kii b
23
1.2.9
 n chng hong kii

b i
28
1.3
Kinh nghi gii v hong kii b
30
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA KIỂM TOÁN
NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM
TRONG GIAI ĐOA
̣
N TỪ NĂM 2007 ĐẾN 2011
35
2.1
Tng quan v t Nam
35
2.1.1
n c
t Nam
35
2.1.2
Hong kinh doanh ct
Nam
39


2.2
Hong kii b t
Vit Nam
43
2.2.1
 ch hong

43
2.2.2
Ni dung ho ng ki  i b t   
t Nam
50
2.2.3
    i b t    
t Nam
52
2.2.4
Thc hin kii b t
Vit Nam
57
2.3
c trng hong kii b t
t Nam
63
2.3.1
Nhng kt qu c
63
2.3.2
Nhng tn tn ch
64
2.3.3
 n chng
hong kii b t
Vit Nam
67
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG HOẠT
ĐỘNG KIỂM TOÁN NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG

THƢƠNG VIỆT NAM
72
3.1
n ca b i b 
t Nam
72
3.1.1
n ct
Nam
72
3.1.2
ng hong kim
i b t Nam
73
3.2
ng hong kim
i b t Nam
74
3.3
Ging hong kii b 
t Nam
76
3.3.1
T chc li b i b
77
3.3.2
i mi i b
86

3.4
Kin ngh thc hin gi  ng hong
kii b Vietinbank
94
3.4.1
Kin ngh i vc
94
3.4.2
Kin ngh i vt Nam
96
3.4.3
Kin ngh i v chc ngh nghip
97
KẾT LUẬN
99
Tài liệu tham khảo
100
Phụ lục


i

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Nguyên nghĩa
BCTC

DN
Doanh nghip
GDV

Giao d

Hng qun tr
IIA
Vin kii b
KSNB
Kii b
KTKSNB
Kim tra kii b
KTNB
Kii b
KTV
Ki
KTVNB
Kii b
NHCT

NHNN
c
NHTM
i
NHTMCPCT
i c ph
TCTD
T chng
TMCP
i c phn
TNHH
m hu hn

ii

DANH MỤC CÁC BẢNG
STT
Bảng số
Tên bảng
Trang
1
Bng 2.1
Mt s ch  yn 2007-2011
40
2
Bng 2.2
n sut ki
53
3
Bng 2.3
Th t ki  
2011
58
4
Bng 2.4
Tht s ch ng hot
ng ca b phn KTNB t    
2011
66

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
STT
Sơ đồ
Tên sơ đồ
Trang
1
 1.1
T chc b i b
15
2
 1.2
T chc b i ch
16
3
 1.3
T chc b c
17
4
 2.1
u t chc c
Vit Nam
38
5
 2.2
 u t chc h thng ki  i b
Vietinbank
49
6
 3.1
 thng kii b  xut

78
7
 3.2
 chc b i b  xut
83
1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
i nhp kinh t quc t
t chng ca Vi  v quy
 ng. Song song vi s p,
p phi gii quyt nhng v mu qu
kinh doanh, hiu qu s dc ngun lc, qun tr r tin cy c

 chc bit, ho
th i i mt vi nhiu rt k   . Do
v hn ch n mc thp nh xng th 
hiu qu hong, mt nhim v  thi t
yu trong hong c chi t chc t
ni b trong bng t chdng.
c nh u c   c Vi  
Quynh s -i
p b phn kii b. 


(NHNN)   44/2011/TT-nh chi tit v
h thng kii b & kii b ca t chng thay th 
   quy nh s -NHNN & quy nh s -
NHNN a NHNN .

p b phn ki
ni b theo quy nh ca NHNN trong s   t
ng hot
ng ki i b  ng Vi   t
mc k vng ci ch  
(TMCP) n ti  
Theo kt qu kh
2

ln nh  i b   p ph
thiu chin cho kii b ph
mt thc t i b c mi  Vin
mc ng dn th c i vi nhng
i b c
vi ln.
T kinh nghim thc tin nhi   i b  
TMCi nhn khoa hc 
  “Nâng cao chất lƣợng hoạt động kiểm toán nội bộ
tại Ngân hàng TMCP Công thƣơng Việt Nam” c s kinh t.
2. Tình hình nghiên cứu
hi c kim
i b  u c Smith, Charles A. (1934) v m
i b J.C.Shaw (1980) v i b - mt yu t
cn thit cho hong qun u qu Richard A.Roy (1989) v n
i vi b phn kii b Spencer Pickett (2000) v
c kii b Robert Moeller (2005) v m
i b him c
 Vii b n. Mt s
u v kii b  Nguyn Quang
Quynh (1998) v ng h thng kim tra ki Vit

 Nguyn Mai Vinh (2005) ch  n kii b
ti B Thy s  ng s v ng h thng
kii b vi vi ng qu   n
gi  ng s v p
ng chin ki Vi
u ng v  kim
i b  cn t chc kii b trong m nhnh hay
3

m   nh trong nn kinh t       u 
m c n c tin v hong kii b
i v th t Nam
c bin hin nay khi nn kinh t i nhp mnh m
vi th gi th Vic nhng
c ln v hiu qu ho
ng th thay th 
v hong kii b t 







 (TCTD).
u v hong kii b
tu ca Lu bao
gm c n v 








(KTNB) c trng KTNB t
     ng thi n ngh nh   t
ng hong KTNB tt Nam.
3. Mục đích nghiên cứu
Ma Lun thc trng hong ki
ni b t Nam t n nh
    n hong kii b 
t Nam. T n ngh
gi ng hong kii b c
t Nam.
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu
a. Đối tượng nghiên cứu
u ca Lung kii b 
c c th 
cnh sau:
Mng v n v kii b i.
4

c trng hong kii b t
t Nam.
b. Phạm vi nghiên cứu
Luu chng hong kii b 
    t Nam t       
12/2011.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu

Xu thc t, Lu du khc
t kt hp vi phng v t lun ca v 
ng v thng bng thi vic
thit k c hng c th i vi ti
ng phng v
6. Những đóng góp mới của luận văn
Vic h       t Nam tr
t tng mnh, cnh tranh v ch
trong khu v gii. KTNB s  nh






 NHTMCPCT) 
y, Lu v i quyt thc tin, c th:
M Lu khoa hc v m 
ch ng ho ng h thng ki  i b c    
t Nam.
Lu  ng hong kii b
ct Nam.
 n ngh  c hin c th, kh thi nh
phng h thng kii b cn 
Vit chng tt nht.
5

7. Kết cấu của luận văn
n m t lun, Lut cu g
Chƣơng 1: n n v kii b trong ni.

Chƣơng 2: Thc trng hong ca kii b t
n t n 2011.
Chƣơng 3: Ging hong kii b t
t Nam.














6

CHƢƠNG 1
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KIỂM TOÁN NỘI BỘ TRONG NGÂN
HÀNG THƢƠNG MẠI
1.1 Khái quát chung về ngân hàng thƣơng mại
1.1.1 Khái niê
̣
m vê
̀
ngân ha
̀

ng thƣơng ma
̣
i
i  n tn
lin vi s n ca kinh t   n h th
mi ng rt ln ca nn kinh t
c li kinh t n mnh m n cao nh
nn kinh t th  

  (NHTM)   c
 nh ch  thic.
          

h 





  

.





7

1.1.2 Chức năng của ngân hàng thƣơng mại


Chức năng trung gian tín dụng: 


nhu            




Chức năng trung gian thanh toán: 



       









Chức năng tạo tiền: 








8





1.2 Hoạt động kiểm toán nội bộ trong ngân hàng thƣơng mại
1.2.1 Khái niệm, mục đích và sự cần thiết của kiểm toán nội bộ trong ngân
hàng thƣơng mại
1.2.1.1 Khái niệm về kiểm toán nội bộ
Theo Hip hi kii b (IIA) ca M: “ Kiểm toán nội bộ là hoạt
động bảo đảm và tư vấn mang tính độc lập, khách quan được thiết lập nhằm tăng
thêm giá trị và cải thiện cho các hoạt động của tổ chức. Kiểm toán nội bộ giúp cho
tổ chức hoàn thành mục tiêu thông qua việc đưa ra một cách tiếp cận có hệ thống
và kỷ cương nhằm đánh giá và cải thiện tính hữu hiệu trong quản trị rủi ro, kiểm
soát và giám sát.”
  





 

      

- 
- 



9


"xem
xét và đánh giá " 
             





Phm vi hong ca kii b rc
u t chc cu c
c ca h bao gm:
Thứ nhất, kim tra v thit k a h thng kii b
n ngh nhg.
Thứ hai, ki
Thứ ba, Kiu hiu qu cng, k c 
na doanh nghip.
Thứ tư, Ki nh ni b
1.2.1.2 Mục đích của kiểm toán nội bộ
Nhc 1981, ma kii b c gii hn
trong vic ki thng kii b ca t chc. Trong nhng
 rng ma kii b i thin
mi hong c. Phm vi ca hai chn lin vi nhng
n phi thc hin, c th 
- Nhng r 
ng tr  xut nhng bi
 ci thic ghi nh nh

tin 
10

- Nhng v  ng
c u hiu hoc thiu hiu qu xut nhng bi s dng
tit kiu qu ngun lc c.
- Nhng r n c
b   n th  xut nhng bi   ci thin s hu hiu trong
c bo v n.
- Nhng r t l 
 xut nhng bin i thin nhng h
thng quu hi
 nh vic m rng m   ng ca ki  i b 
c m rng phm vi, bao gm c hong bn. Trong
hong bm, kii b o mc lp ca
ng mc nh  ch v bm ca kim
c lng
ca kii b nh hong bm.
1.2.1.3 Sự cần thiết của kiểm toán nội bộ trong ngân hàng






                







 (DN)  


11




 g





cho 





() 
            




Thứ nhất, 


Thứ hai, 
Thứ ba, 

Thứ tư, 
Thứ năm,       
KTNB.
 
      

đánh giá hiệu quả hệ thống quản lý rủi ro, hệ thống kiểm
soát nội bộ

12

1.2.2 Phạm vi kiểm toán nội bộ
 c ca kim     c lp, ki  
 g
i b hic ki tp
p v hay qu
ng m nhnh  nhiu c 
trong tng c th: kii b 
cu thc hin kih hoc mt b phn nghip v
ng hi b phi ti
ng l ng thi m rc cc
 mt c i b  phi thm tra ng
nghip v  yn chc k m
i b  m rng vic thm tra cng nghip
v m vi nghip v c k ng. Hoc
khi thc hin kit hong nghip v i b 
th m rng h v ki 

cht nghip v y, kii b ng
c ca kii b  gn kt cht ch gia kim
p vnh vinh m tin c
 chun mc ci b i kh
tt c nh co li 
vi nhn th m n ti rt nhiu lon n
ng tng ki thu nh
cu nhi b 
nh, th tt qa hon nhng bng tng
k
V c hong ca kii b m
c li b   c
n
13

 ng v v nhng qu
qun tr cng ki  ng kin
ngh i tin.
1.2.3 Tổ chức bộ máy kiểm toán nội bộ
T chc b i b phi d t chc ca
 chc KTNB  cp cao nht tr  c
m        chc b      ch o
 mt qun tr kip th, b 
bao gn ch u t ca ki  thc
hin chu t ca kii tr n th
kinh nghi hong cn.
i, b  thng bao g t lp ra
 cu qun tr ni b. T n ti mc t chc
b u qu duy nhc t chc b  thu
rt nhiu yu tu qung thi k, phm vi hoc

c kinh doanh, u v 
m vi hong c gi
  ch
ch t chc KTNB ti b ng cp
cao   chc KTNB t 
 



 (KTV) c
m phn  m
 thc hin ki chc
p  c    mt t chc theo
 thc hic t   gii
hn b ng KTV, king ki
m c s i bn rn vi
nh t
14

KTV   c kikin thm
v  c ng kin ngh gn lin vu ki
ci   c king
l thc hit lun ngh   xut 
m cn ngh  cao
  
ng b 
chc  ng t chc, hu ha ch chc hn
h c ki
 s dc lp
hoc kt hp theo m cn thit.

 c chc, b  c t chp
cn sau: d i kic ki s
p vu t chc c kt hp
nh ci nh ch
thc tip c c s dc lp hoc kt hp theo m cn thit.
Một là, Tổ chức bộ máy KTNB theo loại hình kiểm toán.
B  c t chc theo tng lo 1.1).
m ca kii, mt b phn ca ki c
chia theo tng loi ch chia nh 
v p tim co ra s chu
vic, nhng v   t c          
c bi c trim c
c kin t 
m kh 
ca KTV.


15

Sơ đồ 1.1: Tổ chức bộ máy KTNB theo loại hình kiểm toán
(Nguồn: Tác giả t tổng hợp)
Hai là, Tổ chức KTNB theo cấu trúc tương ứng với khối chức năng
T chc KTNB theo c   ng vi khi ch    ch 
i b c giao kitheo ti ch chc
ca ti thc hin chi thc hin ch
h tr 1.2. Gin nht co ra
in th i
c ki   c trong nh
vc bim c c ki
i.

KIỂM TOÁN
TRƢỞNG

tr 
ng b
phn ki
hong
ng b
phn ki

ng b phn
ki
thng 
ng b
phn ki
c bit
m
ng

c
m
ng
c
m
ng
c
m
ng
c
m
ng
trong c
 kim
ng
c
 kim
ng
trong c

ki

16

Sơ đồ 1.2: Tổ chức bộ máy KTNB theo các khối chức năng
(Nguồn: Tác giả t tổng hợp)
Thứ ba, Tổ chức KTNB theo khu vực địa lý hoạt động
T chc KTNB theo khu v ch
tt nhc s dng nhiu nht hi cht c 
hong c mt khu vc giao cho mt KTV ni
b t hoc mi b. Khi sp xp t chc b 
khu v kt hp vc t chc c chc theo loi
i ch chc KTNB theo khu vng
  1.3








KIỂM TOÁN
TRƢỞNG
 tr

KTV ph 
khi A
KTV ph 
khi C
KTV ph 
khi C
KTV ph 

khi B
17













Sơ đồ 1.3: Tổ chức bộ phận kiểm toán theo khu vực
(Nguồn: Tác giả t tổng hợp)

1.2.4 Nhiệm vụ, quyền hạn của bộ phận kiểm toán nội bộ
a. Nhiệm vụ của Bộ phận kiểm toán nội bộ [6, tr.11-12]
- p v kii b t  ki
ng qun tr, H
- Lp k hoch kii b t xuc hin hong
kii b theo k hoch hoc kit xuu ca Hng
qun tr, Hc hi
th tc kii b m bo chu qu.
- Kimc li vi tt c ,
b phn, hong c t trong
hong) d r n
KIỂM TOÁN

TRƢỞNG
ng b
phn kim
c
Min Bc
ng b
phn kim
c
Min Trung

ng b
phn kim
c
Min Nam


kit
ng

ki
HTTT

kit
ng

m
HTTT


ki




ki

m

ph 


ki
 A

kit
ng


ki


m



kit
ng


ki


m
HTTT

18

hong ci vi tt c nhng v  ng xn hot
ng ca TCTD kii b cp thi v bn chng
i vi hong cng khuyn ngh thit thc nh
nga, khc phc nhng v 
- Kin ngh  sa cha, khc phn ngh x ng vi
ph xut biu lc, hiu qu ca h thng
kii b.
-  p cng nha, khc phc nhng
m y ng nhn h thng kii
b c x 
- Li kp thi kt qu kii b cho b
phm quyn (Ban king qun tr, Hng
i hng c 
- n, chnh sa, b i b m
vi hong ca kii b   cp nht, theo kp s n ca hot

- Thc him bo chi b.
- Thit lp h   u cn thii vi ki
n ni b   tuyn d  b       ng
p v; lp k hoch tuyn d    m
b c; t chc nh
m bi b.
-   c tham v     i t chc ki  c lp,
NHNN nhm bo hu qu u phi, phi hp v

i vi nhn chm v ca
kii b.
- ng qun tr, H 
b phn nghip v thc hi ng mi hay si nhng
p v quan tr qun trn d