Xác định hàm lượng một số kim loại nặng và phóng xạ trong các nguồn nước của vùng than Quảng Ninh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HOC T ự NHIÊN

E o fflca .

-
ĐỂ TAI
XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG MỘT SÔ KIM LOẠI NẶNG
VÀ PHÓNG XẠ TRONG CÁC NGUỒN NƯỚC CỦA
VÙNG THAN QUẢNG NINH
(DETERMINATION OF SOME HEAVY METALS AND RADIOATIVE
ELEMENTS IN THE WATER IN COAL REGION OF QUANG NINH)
M Ã SÒ: QT-96-10
CHỦ TRÌ Đ Ề TAI: TS. Bùi Duy Cam
Hà Nội - 2002
M U C LỤC
Trang
Phần I. Báo cáo tóm tát kết quả của đề tài 1
Phần II. Báo cáo chi tiết kết quả của để tài 4
Mở đầu 5
Chương I. Các phương pháp phân tích hoá phóng xạ 6
I. Xác định thuỷ ngân bằng phươne pháp kích hoat nơrron có xử lý mẫu 6
II. Xác đinh As trong mảu nước bãng phương pháp kích hoạt notion 7
III. Xác định đồng thời Cu, Zn, Cr trong mẫu nước bằng phươns pháp kích 8
hoạt nơtron
IV. Xác định u và Ra trong mẫu nước 10
Chương II. Kết quả phân tích kim loại nặng và phóng xạ trong nước 11
vùng than Quảng Ninh
I. Nồng độ một sô' kim loại nặng và phóng xa trong các mẫu nước lấy vào 11
mùa đông
II. Nồng độ một số kim loại nặng trong các mẫu nước lấy vào mùa hè 14

Chương ĨÍI. Ngihiên cứu khả năng tách các kim loại nặne và phóng xa 17
khỏi môi trường nước bằng axit humic
I. Cấu trúc và tính chất của axit humic 17
II. Vai trò của axit humic trong xử lý môi trường 19
III. Nghiên cứu khả năng tách các ion Coban (II), Mangan (II) và Ư (VI) từ 20
dung dịch nước bằng axit humic được tách từ than bùn
IV. Tách các kim loai nặng Cu, Pb, Ni, Cr và Th từ dung dich môi trường 25
axit yếu bằng cột axit humic
Kết luận 27
Tài liệu tham khảo 28
PHẨN I. BÁO CÁO TÓM TẮT KET QUẢ KẾT QUẢ THỤC HIỆN ĐỀ TÀI
1. Tên đề tài
Xác định hàm lượng m ột s ố kim lo ạ i n ặng và p h ó ng xạ tro ng cấc nguồn
nước rủn vùn? than Q uảne Ninh
2. Chủ trì để tài: TS. Bùi Duy Cam
3. Các cán bộ tham gia:
TS. Dỏ Q uang H uy
TS. Phạm Ván Tình
4. Mục tiêu và nội dung nghiên cứu:
Quảng Ninh là vùng khai thác than lớn nhất của nước ta và cũng là nơi thu
hút một nguồn lao động đáng kể để thực thiện thắng lợi mục tiêu sản xuất than trong
chiến lược phát triển kinh tế của đất nước. Cho đến nay, đã có rất nhiều nhà khoa
học thuộc các lĩnh vực khác nhau quan tâm đến môi trường của khu vực này. Nhằm
góp phần vào công việc nghiên cứu môi trường của vùng mỏ, chúng tôi đã đặt ra
muc tiêu và nôi dung nghiên cứu của đề tài là:
- Hoàn thiện quy trình phân tích một số kim loại nặng và phóng xa như As,
Hg, Ư, Ra trong mẫu nước.
- Ap dụng quy trình A.ty duợc và những quy trình khác váf nii.il 'nà '■
lượng một số kim loại nặng và phóng xạ trong các mẫu nước ở vùng mỏ Quảng
Ninh. Từ kết quả thu được, cho đánh giá sơ bộ về mức độ ô nhiễm nước bởi các kim

loại nặng và phóng xạ.
- Bước đầu nghiên cứu phương pháp xử lý các nguồn nước bị ô nhiễm bởi
kim loại nặng và phóng xạ.
5. Các kết quả đạt được
- Hoàn thiện quy trình phán tích As trong mẫu nước bằng phương pháp kích
hoạt nơtron.
- Áp dụng quy trinh xác lập được và các phương pháp phân tích khác để xác
định hàm lượng một loạt các kim loại nặng và phóng xạ trong các mẫu nước ở vùng
than Quảng Ninh: Cd, Cu, Pb, Mn, Zn, Cr, Fe, As, Hg, u , Ra.
- Bước đầu nghiên cứu khả nãng dùng axit humic để làm sạch kim loại nặng
và phóng xạ khỏi các mẫu nước.
- Hướng dẫn 1 khoá luận tốt nghiộp Đại học
- 1 -
- 1 bài báo đăng tại Tạp chí Khoa học - Đại học Quốc gia Hà Nôi
- 1 bài baố gửi đăng tại Tạp chí Khoa học - Đại học Quốc gia Hà Nội
6. Tình hình kinh phí của đề tài
a. Kinh phí được cấp: 15.000.000 đ
(M ười lãm triệu đồng Việt N a m )
b. Kính phí đa sử dụng:
-Văn phòng phẩm:
800.000 đ
- Thuê khoán chuyên môn: 7.400.000 đ
- Vật tư hoá chất:
4.200.000 đ
- Quản lý hành chính:
600.000 đ
- Hội nghị, hội thảo, công tác phí:
2.000.000 đ
Tổng cộng:
15.000.000 đ

XÁC NHẬN CỦA BAN CHỦ NHIỆM
KHOA HÓA HỌC
CHỦ TRÌ ĐỀ TÀI
TS. Bùi Duy Cam
XÁC NHẬN CỦA
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC Tự NHIÊN
KT. HIỆU TRƯỞNG
^ĨÚ-HIẾU TRƯỞNG
BRIEF OF THE PROJECT
DETERMINATION OF SOME HEAVY METALS AND RADIOACTIVE
ELEMENTS IN THE WATER IN COAL REGION OF QUANG NINH
1 Purpose and contents of the research
1.1. Purpose:
To study the cotamination of water in the coal regions in Quang Ninh
1.2. Contents of work:
- To study some methods of analysis of heavy metals and radioactive elements
in the environmental water.
- To determin of the contamination of water with heavy metals and radioactive
elements in the coal region of Quang Ninh.
- To study the method of decontamination of polluted water by treatment with
humic acid.
2. Activities and resuits
- Investigation method of analysis of As in aquous sample by neutron activated
method.
- Determination the concentration of Cd, Cu, Pb, Mn, Zn, Cr, Fe, As, Hg, u,
Ra in water samples of the coal regions in Quang Ninh.
* Study on the separation of Cu (II), Mn (II), u (VI) from aquous solution by
humic acid.
The code number:
The coordinator:

QT. 96-10
Dr. Bui Duy Cam
The participants of the proiert:
Dr. Do Quang Huy
Dr. Pham Van Tinh