Tải bản đầy đủ (.doc) (18 trang)

Một số biện pháp nâng cao chất lượng thư viện trường học xuất sắc_SKKN thư viện

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (174.61 KB, 18 trang )

Phần thứ nhất
ĐẶT VẤN ĐỀ
Để tiếp thu những kiến thức văn minh của nhân loại, việc thường
xuyên đọc sách đóng vai trò không nhỏ, đã góp phần làm giàu thêm về trí
tuệ, phong phú về tâm hồn, cao đẹp về phẩm hạnh, lành mạnh về lối sống
của mỗi con người trong xã hội ngày nay. Đúng như V.A.SuKhomlinsky
có nói: “Không thể trở thành một con người chân chính mà lại không có
sách”.
Giáo dục giúp thế hệ trẻ phát triển toàn diện, bền vững. Với ý thức
học tập suốt đời, cần phải có các kỹ năng tự học. Tự học là chủ động phát
triển vốn tri thức cho bản thân, tiếp thu các kinh nghiệm. Tự học là học tập
có phương pháp dưới sự tổ chức dẫn dắt của người thầy một cách chủ
động, tự giác, sáng tạo phát huy năng lực của bản thân. Tự học với các điều
kiện sống của mình và yêu cầu của sự phát triển xã hội. Tự học bằng cách
tìm kiếm thông tin, lựa chọn thông tin, khai thác thông tin phục vụ cho các
mục đích học tập, làm việc cụ thể. Tự học bằng chính những trải nghiệm
của bản thân qua thực tiễn học tập, làm viêc, sinh hoạt tập thể. Tự học là
học ở mọi nơi, mọi lúc, học ở trong lớp học, học ở thư viện, học ở nhà, học
qua các phương tiện truyền thông như truyền hình, Internet, sách, báo
Thực hiện triết lý học tập suốt đời với tư tưởng tự học, tự giáo dục là
một trong những mục tiêu giáo dục được thực hiện ngay từ bậc học phổ
thông. Thư viện bằng các hoạt động nghiệp vụ của mình góp phần hình
thành cho học sinh phổ thông thói quen đọc sách thường xuyên, kỹ năng
đọc sách, kỹ năng tìm kiếm thông tin, tiếp nhận thông tin với tinh thần chủ
động, sáng tạo trong học tập. Qua đó các em phát triển tư duy độc lập, tự
nâng cao vốn tri thức của mình, rèn luyện kỹ năng tự học. Để thư viện có
thể thực hiện tốt điều này, trước tiên cần phải xây dựng hệ thống thư viện
một cách toàn diện, từ cơ sở vật chất, trang thiết bị cho đến các loại sách
báo tạp chí nhằm thu hút nhiều bạn đọc.
1
Phần thứ hai


NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TẾ ĐỀ XUẤT SÁNG KIẾN
1. 1. Cơ sở lý luận
Từ lâu thư viện trở thành một bộ phận không thể thiếu được trong
các nhà trường vì sách báo có một vị trí đặc biệt quan trọng đối với đời
sống xã hội: “Không có sách thì không có tri thức” Với nhà trường, sách
lại càng có ý nghĩa quan trọng hơn, vì nó là người bạn gần gũi nhất, là học
liệu cần thiết nhất của thầy và trò. Sách báo đã và đang góp phần “Làm tốt
việc chăm sóc và giáo dục thế hệ trẻ”, góp phần quyết định chất lượng và
không ngừng nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên, mở rộng kiến
thức xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu của học sinh.
Hoạt động chủ yếu của giáo viên và học sinh trong nhà trường phổ
thông là giảng dạy và học tập, cả hai hoạt động này đều phải sử dụng công
cụ sách báo. Sách báo chỉ có thể phát huy được tác dụng tích cực của nó
trên cơ sở quản lý tốt công tác thư viện. Vì vậy tổ chức thư viện trường học
nhằm thỏa mãn các nhu cầu về sách báo cho giáo viên và học sinh, là một
yêu cầu khách quan không thể thiếu. Việc tổ chức thư viện và đẩy mạnh
các hoạt động của nó là một việc làm cần thiết, bởi đối với nhà trường, thư
viện không những là một bộ phận cơ sở vật chất trọng yếu mà còn đảm bảo
cung cấp đủ số lượng và chất lượng các loại sách báo. Thư viện còn là
trung tâm sinh hoạt văn hóa khoa học của nhà trường, tạo cơ sở từng bước
thay đổi phương pháp dạy và học đồng thời tham gia tích cực vào việc bồi
dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hóa mới cho các thành
viên trong trường
1. 2. Cơ sở thực tế
Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Hoà Bình đã đạt được nhiều
thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “ Dạy tốt - Học tốt”.
2
Thư viện trường phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Hoà Bình là một
trong các thư viện đứng đầu trong các thư viện của ngành giáo dục Hoà

Bình và khối các trường Dân tộc Nội trú trong toàn quốc. Năm học 2010-
2011 thư viện nhà trường được Sở GD & ĐT công nhận là thư viện trường
học xuất sắc. Với những kết quả đã đạt được, thư viện nhà trường đã không
ngừng phấn đấu vươn lên. Là một cán bộ thư viện tâm huyết với nghề tôi
luôn luôn băn khoăn, trăn trở: Thư viện nhà trưòng đã đạt được thành tích
xuất sắc rồi thì cần phải xây dựng kế hoạch hoạt động thư viện như thế
nào? Có những giải pháp gì để nâng cao chất lượng thư viện trường học?
Làm thế nào để thu hút nhiều bạn đọc đến thư viện? Từ thực tế trên tôi
quyết tâm đưa ra Một số biện pháp nâng cao chất lượng thư viện trường
học xuất sắc nhằm đưa Thư viện trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Hòa
Bình thành Thư viện điển hình trong toàn tỉnh.
II. NỘI DUNG CỤ THỂ CỦA SÁNG KIẾN
Để thực hiện kế hoạch, nhiệm vụ năm học 2012-2013 của nhà trường
đã đề ra, thư viện trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Hòa Bình không
ngừng phấn đấu vươn lên, luôn tự hoàn thiện mình hơn nữa để xứng đáng
là thư viện điển hình trong khối các trường THPT trong toàn Tỉnh. Để đạt
được thành quả đó là sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của bản thân người
thủ thư, sự học hỏi của bạn bè, đồng nghiệp, người cán bộ thư viện luôn
bám sát 05 tiêu chuẩn theo quyết định 01 của Bộ GD& ĐT về xây dựng thư
viện trường học xuất sắc, trên cơ sở đó phát triển từng tiêu chuẩn một cách
sáng tạo, cụ thể như sau:
2. 1. Bổ sung thường xuyên nguồn tài liệu
Để phục vụ nhu cầu đọc mượn của cán bộ, giáo viên và học sinh
được tốt hơn, người thủ thư thấy được phải nâng cao chất lượng kho sách
của thư viện sao cho đa dạng về số lượng, đảm bảo về chất lượng, phong
phú về nội dung và tên sách, đó là bổ sung thường xuyên các loại tài liệu
theo từng tháng, từng quý, từng năm học. Ngoài ra thư viện nhà trường
phối kết hợp với thư viện Tổng hợp tỉnh Hoà Bình trao đổi và mượn thêm
3
một lượng tài liệu đáng kể phục vụ nhu cầu của cán bộ, giáo viên và học

sinh
2. 2. Về cơ sở vật chất
Thấy được vai trò của thư viện trong việc đổi mới phương pháp dạy
và học của giáo viên và học sinh, nhà trường đã xây dựng thư viện trở
thành “Giảng đường thứ hai” hay “Lớp học thứ hai”.Thư viện nhà trường
được đặt ở tầng I khu nhà học bộ môn rất khang trang thoáng mát, là nơi
trung tâm diễn ra các hoạt động của nhà trường, thuận lợi cho việc cán bộ
giáo viên, học sinh tìm kiếm, trao đổi thông tin. Thư viện nhà trường có
một kho sách phong phú, một hệ thống cơ sở vật chất đầy đủ với tổng diện
tích là 120m2 chia thành 03 phòng: Phòng đọc, phòng tra cứu Internet,
phòng kho sách. Các phòng đều được lắp đặt đầy đủ ánh sáng, mát về mùa
hè, ấm về mùa đông, có đầy đủ trang thiết bị hiện đại như máy Fôtocoppy,
máy hút bụi, máy in, máy vi tính được đặt trong phòng tra cứu nối mạng
Internet với một máy chủ và 03 màn hình tốc độ cao, giá sách đẹp chắc
chắn, có 03 tủ sách thân thiện dành cho 03 khối lớp, có hệ thống biểu ngữ
với những câu danh ngôn rất hay về thư viện, hơn nữa thư viện nhà trường
có nhiều cuốn sách hay có giá trị. Chính môi trường đó đã tạo ra một không
gian đẹp, tạo ra một cảm giác rất thoải mái, dễ chịu mà chỉ khi vào phòng
đọc thư viện nhà trường mới cảm nhận được điều đó bởi vậy ngày càng thu
hút được nhiều độc giả. Như vậy, thư viện không chỉ là nơi giữ sách, thư
viện đóng vai trò là “giảng đường”là “lớp học” quan trọng trong việc hỗ trợ
công tác học tập và giảng dạy
2. 3. Về nghiệp vụ thư viện
Kho sách của thư viện được quản lý theo đúng nghiệp vụ thư viện
trường học, sách, báo, tạp chí nhập về đều được thực hiện nghiêm túc các
bước nghiệp vụ như: Đăng ký, phân loại, mô tả, tổ chức mục lục, tổ chức
kho sách, giới thiệu sách mới, tổ chức phục vụ bạn đọc và được sắp xếp
theo đúng nghiệp vụ.Thư viện có đầy đủ hệ thống sổ sách để quản lý mà
ngành đề ra.Hằng năm vào đầu năm học thư viện tiến hành việc cấp thẻ cho
4

học sinh trong trường nhất là đối với các em khối 10 mới vào trường các
em còn bỡ ngỡ, rụt rè, chưa quen với việc tra cứu mục lục, cán bộ thư viện
hướng dẫn các em để các em quen dần với việc tra, tìm sách một cách
nhanh nhất. Hàng năm, cán bộ thư viện còn biên soạn thư mục về Pháp
luật, về đạo đức để phục vụ dạy và học.
Như vậy cán bộ thư viện không chỉ là người giữ sách, không chỉ là
người trông coi thiết bị thư viện mà phải là những cán bộ có kiến thức
chuyên ngành, có bản lĩnh và tâm huyết để trở thành những trợ giảng đắc
lực cho giáo viên và là người định hướng cho học sinh trong việc tra cứu,
khai thác và sử dụng thông tin
2. 4. Về tổ chức và hoạt động
2.4.1.Tổ chức quản lý
Đồng chí hiệu trưởng nhà trường trực tiếp chỉ đạo và quản lý các
hoạt động của thư viện, đồng thời là tổ trưởng tổ công tác thư viện năm học
2012-2013. Xác định được vị trí và tầm quan trọng của Thư viện, nhà
trường có 02 đồng chí làm công tác thư viện, cả 02 đồng chí đều rất nhiệt
tình , yêu nghề, có trách nhiệm với công việc được giao, luôn sáng tạo
trong việc tổ chức các hoạt động của thư viện, có ý thức học tập, bồi dưỡng
về kỹ thuật, nghiệp vụ thư viện nên đã tổ chức tốt các hoạt động của phòng
đọc và phòng mượn cụ thể là số lượng học sinh đến đọc và mượn sách thư
viện ngày càng tăng.
Thư viện nhà trường thành lập mạng lưới cộng tác viên thư viện, mỗi
lớp một em tham gia trong tổ công tác thư viện, các em là cầu nối thân
thiện giữa các bạn học sinh lớp mình với thư viện trường.
Đầu năm học thư viện trường lập kế hoạch chi tiết về các hoạt động
của thư viện trong năm học theo từng tháng như: Lập dự trù kinh phí cho
việc mua sắm trang thiết bị, sách, báo, tạp chí phù hợp với yêu cầu thực tế
của nhà trường gửi lên Ban giám hiệu, Hội đồng Sư phạm để có kế hoạch
mua sắm đúng và đủ.
5

2.4.2. Hoạt động của thư viện
Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Hòa Bình là trường được UBND
Tỉnh - Sở GD&ĐT tỉnh Hòa Bình công nhận là Trường chuẩn Quốc gia
năm 2010, năm học 2009-2010 thư viện trường được Sở GD&ĐT Tỉnh
Hòa Bình công nhận thư viện tiên tiến, năm học 2010-2011 thư viện được
công nhận thư viện trường học xuất sắc. Với thành tích đó, Thư viện
trường không ngừng phấn đấu vươn lên, thường xuyên có các hoạt động
thiết thực phù hợp với đặc điểm học sinh Dân tộc Nội trú. Cụ thể như sau:
Thứ nhất: Phục vụ nhu cầu mượn , đọc sách của cán bộ giáo viên
và học sinh
Hằng năm cứ vào đầu năm học thư viện nhà trường cho toàn bộ học
sinh trong trường mượn mỗi em một bộ sách giáo khoa mà không phải trả
một khoản lệ phí nào, trước khi mượn yêu cầu các em phải làm đơn xin
mượn sách có xác nhận của Giáo viên chủ nhiệm lớp, khi mượn về các em
phải bọc giấy nilon để giữ gìn và bảo quản sách được lâu bền. Ngoài mượn
sách giáo khoa các em còn được mượn thêm sách tham khảo để học, mỗi
lần được mượn từ 2 cuốn trở lên với thời gian từ 07-15 ngày, sau khi trả
các em lại được mượn tiếp. Riêng các em trong đội tuyển học sinh giỏi cấp
tỉnh của nhà trường, thư viện ưu tiên riêng cho các em mượn trong suốt
thời gian ôn thi đến khi thi xong với lượng sách nhiều hơn so với quy định.
Đối với các giáo viên dạy đội tuyển học sinh giỏi thư viện quan tâm hết
mức, cho giáo viên tự tìm mua những cuốn sách hay nhất phục vụ giảng
dạy và học tập. Kết quả là trong kỳ thi học sinh giỏi cấp Tỉnh vừa qua toàn
trường đạt được 90 giải trong đó có nhiều giải cao, đứng đầu trong khối
các trường THPT.
Phòng đọc thư viện trường mở cửa vào tất cả các ngày trong tuần,
ngoài số lượng sách báo có trong nhà trường, thư viện còn liên hệ với thư
viện tỉnh Hoà Bình mượn vốn sách ở kho luân chuyển mỗi lần mượn 200
cuốn, sau mỗi quý đổi sách một lần. Đây là số sách có nội dung rất phong
6

phú, bổ ích trang bị thêm nhiều kiến thức cho độc giả và cho cả đội ngũ thư
viện chúng tôi.
Để tăng thêm vốn tài liệu của bạn đọc, thư viện nhà trường phát
động phong trào quyên góp sách, báo, tạp chí đưa về tủ sách dùng chung
của thư viện, kết quả được học sinh toàn trường tham gia hưởng ứng và thu
được hơn 500 cuốn sách, tạp chí đưa về 03 tủ sách thân thiện, hằng ngày
vào các giờ ra chơi các em trong tổ công tác thư viện thay nhau phục vụ
bạn đọc . Hoạt động này được nhiều học sinh trong trường tham gia gây
hứng thú cho nhiều học sinh thúc đẩy phong trào đọc sách báo của nhà
trường ngày một phát triển.
Bên cạnh việc mượn và đọc sách thư viện còn phục vụ cán bộ, giáo
viên, học sinh tra tìm các tài liệu trong phòng tra cứu có trên mạng Internet
để khai thác những thông tin cần thiết theo chủ đề mong muốn nhằm phát
triển nguồn tri thức cho bạn đọc.
Thứ hai: Tổ chức tuyên truyền giới thiệu sách mới một cách
sáng tạo
Đây là một biện pháp hữu hiệu góp phần đẩy mạnh các hoạt động
của thư viện thu hút đông đảo bạn đọc đến với thư viện. Vì vậy công tác
tuyên truyền, giới thiệu sách được Ban giám hiệu, thư viện trường đặc biệt
quan tâm. Trong năm học vừa qua thư viện đã phối hợp chặt chẽ với Đoàn
thanh niên, giáo viên dạy bộ môn Giáo dục ngoài giờ lên lớp và đặc biệt đã
phối kết hợp với Thư viện Tổng hợp tỉnh Hoà Bình tổ chức tốt các buổi
tuyên truyền giới thiệu sách dưới nhiều hình thức khác nhau như:
Tiến hành điểm sách, đọc các bài báo hay có tính thời sự, tính giáo
dục cao trong các buổi chào cờ đầu tuần (Phối hợp với Đoàn Thanh niên)
Tổ chức giới thiệu sách chuyên đề thông qua các buổi sinh hoạt
truyền thống ( Phối hợp với giáo viên bộ môn ngoài giờ lên lớp)
7
Tổ chức điểm sách, giới thiệu sách mới, tài liệu bồi dưỡng chuyên đề
cho giáo viên thông qua các buổi họp Hội đồng sư phạm, họp tổ chuyên

môn
Trong năm học 2012-2013 chúng tôi đã tổ chức thành công buổi
tuyên truyền giới thiệu những cuốn sách hay có nội dung phong phú như
cuốn Chuyện những người làm nên lịch sử - Hồi ức Điện Biên Phủ 1954
- 2009 của nhóm biên soạn: Nguyễn Xuân Mai, Phạm Hoài Thanh, Đào
Thanh Huyền, Đặng Đức Tuệ, Phạm Hoàng nam, Phạm Thuỳ Hương.
Thông qua buổi giới thiệu sách người làm chương trình chúng tôi muốn
giáo dục cho các em học sinh lý tưởng sống cao đẹp, lòng yêu quê hương
đất nước, niềm tự hào dân tộc có một thế hệ cha anh đi trước anh dũng
đứng lên đánh đuổi thực dân xâm lược bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc,
chúng ta là thế hệ đi sau phải biết giữ gìn, bảo vệ và xây dựng đất nước
ngày càng phát triển.
Cuốn sách tiếp theo mà chúng tôi rất tâm huyết muốn giới thiệu với
bạn đọc đó là cuốn Em phải đến Harvard học kinh tế của tác giả Lưu Vệ
Hoa. Quyển sách như một tập hồi ký của tác giả kể về việc nuôi dạy đứa
con gái duy nhất của mình - Lưu Diệc Đình - thành công trên con đường
học vấn. Cô bé đã lần lượt đậu vào bốn trường đại học hàng đầu của nước
Mỹ trong đó có Đại học Harvard với mức học bổng toàn phần lên đến
30.000 USD mỗi năm. Quyển sách là những lời khuyên và phương pháp
dạy con khoa học để con trẻ có thể phát triển toàn diện cả sức lực và trí lực.
Qua cuốn sách các em thấy được sự quyết tâm, lòng đam mê, sự kiên trì
học tập và rèn luyện trên mọi lĩnh vực của cô bé Diệc Đình đã làm xôn xao
cả đất nước Trung Quốc cũng như trên thế giới. Có thể nói Em phải đến
Harvard học kinh tế là quyển sách gối đầu giường , là kim chỉ nam cho
cuộc sống. Nếu đã đọc quyển sách trên bốn lần và mỗi lần lại có thể ngộ ra
những điều khác nhau. Những điều mà các bạn học tập được ngày một lớn
dần theo độ tuổi và nhận thức của mình về cuộc sống. Chúng ta nên nhận
thấy rằng Thành công không chờ đợi bất kỳ ai nếu như mình không dám
8
đương đầu với thử thách.Qua buổi ngoại khoá giới thiệu sách xen kẽ các

tiết mục văn nghệ của các em học sinh về mái trường, về quê hương đất
nước đã để lại nhiều dấu ấn trong tâm hồn các em.
Thứ ba: Xây dựng văn hoá đọc trong nhà trường
Đọc sách thường xuyên là một việc làm hết sức cần thiết đối với mỗi
học sinh, thông qua đọc sách học sinh mới tạo cho mình một thói quen tốt
để tự học, tự đọc, tự nghiên cứu một cách có hiệu quả. Thông qua việc đọc
sách thường xuyên góp phần nâng cao và phát triển văn hoá đọc, phục vụ
thiết thực cho học tập, nghiên cứu khoa học, rèn luyện bồi dưỡng năng lực,
kỹ năng sống và làm việc một cách có hiệu quả nhất. Hoạt động của thư
viện trường học chỉ thực sự khởi sắc bễn vững khi làm tốt vai trò đào tạo
người đọc, bao gồm cả giáo viên và học sinh, theo nghĩa xây dựng được
văn hoá đọc trong nhà trường. Nâng cao kĩ năng đọc của học sinh là một
nhiệm vụ của thư viện trường học, để làm tốt việc này cần thành lập tổ
công tác thư viện, mỗi lớp một em tham gia, ngoài việc giúp thư viện làm
chuyên đề, tổ công tác thư viện còn là cầu nối đắc lực, hiệu quả giữa thư
viện và bạn đọc, các thành viên trong tổ thường đọc trước những cuốn sách
mới nội dung phù hợp sau đó giới thiệu cho bạn đọc khác. Với hình thức
này lượng sách được luân chuyển kịp thời và tăng nhanh đáng kể. Ngoài ra
tổ công tác còn tư vấn cho bạn đọc khi đọc và mượn sách, tư vấn cho cán
bộ thư viện khi bổ sung sách mới.
Người cán bộ thư viện cần xây dựng phương pháp đọc sách có hiệu
quả qua các buổi chuyên đề, hướng dẫn học sinh tuỳ theo mục đích và
khoảng thời gian cho phép, khi đọc sách cần phân thành 04 loại sau:
- Đọc lướt
- Đọc cả cuốn
- Đọc có ghi chép ( đọc có nghiên cứu)
- Đọc có suy nghĩ và ghi nhớ.
9
* Đọc lướt
Là bước đầu tiên tìm hiểu sơ bộ về một cuốn sách để xác định xem

có cần đọc cuốn sách đó hay không ? Nếu cần thì đọc ở mức độ nào? Đọc
lướt đối với học sinh áp dụng trong điều kiện co hẹp về thời gian như thời
gian nghỉ ra chơi giữa giờ, các em nên xem qua để nắm bắt nội dung chính
của cuốn sách một cách sơ bộ, khái quát mà không cần mất nhiều thời gian.
Để có thể đọc lướt, đọc nhanh một cách có hiệu quả nên thực hiện như sau:
- Xem mục lục của sách
- Đọc lời nói đầu, lời tựa
- Đọc phần kết luận.
* Đọc cả cuốn
Cách đọc này thường được các em học sinh áp dụng khi các em có
nhu cầu hứng thú tìm hiểu sâu về tác phẩm nào đó, các em không thể đọc
lướt mà phải đọc trọn vẹn cả cuốn. Trước khi đọc cả cuốn, cần phải đọc
lướt để nắm sơ bộ về cuốn sách đó. Việc đọc cả cuốn giúp các em có thể
đánh giá và nhận xét những chi tiết nhỏ trong nội dung của cuốn sách và
hiểu được đúng ý của tác giả thể hiện qua tác phẩm
Ví dụ: Khi đọc cuốn “Dế Mèn phưu lưu ký” của tác giả Tô Hoài, sẽ
giúp các em cảm nhận được cái hay của tác phẩm, hiểu được các nhân vật
như Dế Mèn, Dế Trũi, Bọ Ngựa trong câu chuyện và cái tài ở lối viết văn
của tác giả Tô Hoài
Đọc trọn vẹn một cuốn sách đòi hỏi phải có nhiều thời gian. Cả hai
phương pháp đọc trên chỉ giúp các em hiểu sơ bộ, đại khái về tác phẩm,
chưa thể hiểu sâu, hiểu kỹ tác phẩm được. muốn hiểu sâu và hiểu kỹ hơn
đòi hỏi các em phải áp dụng phương pháp đọc nghiên cứu ( có ghi chép)
* Đọc có ghi chép (nghiên cứu)
Đọc có ghi chép là phương pháp đọc quan trọng nhất, cơ bản nhất
thường được áp dụng đối với giáo viên và học sinh lớp chuyên khi mà họ
10
tìm hiểu những cuốn sách áp dụng cho bài giảng hay bài học của mình. Đặc
trưng của phương pháp đọc nghiên cứu là đọc phải luôn luôn suy nghĩ sáng
tạo và biết vận dụng vào thực tế( vào quá trình giảng dạy và học tập) cho

nên phương pháp này thường được giáo viên sử dụng, học sinh lớp chuyên
có kỹ năng về cách đọc này sẽ rất thuận lợi cho việc chọn lọc, tiếp thu tri
thức. Phương pháp này cần phải đạt được bốn yêu cầu cơ bản sau:
- Hiểu và nắm được nội dung đã đọc.
- Phải suy nghĩ về những điều đã đọc.
- Phải ghi chép những điều cần ghi nhớ.
- Phải tự hỏi xem cuốn sách vừa đọc đã dạy ta điều gì mới mẻ, bổ
ích ?
Ghi chép lại khi đọc sách là một việc hết sức cần thiết đối với bất kỳ
ai. Mendeleep từng nói “Ý nghĩ mà không được ghi chép lại thì chỉ là
kho báu bị giấu biệt” cho nên ghi chép trong quá trình đọc sách là luyện
cho ta kỹ năng để tìm hiểu vấn đề một cách rõ ràng có hệ thống. Việc trình
bày bằng văn bản, ghi chép trong quá trình đọc sẽ giúp các em nâng cao
được ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết, luyện tập được cách trình bày khi
đọc; nhờ có ghi chép mà các em hiểu sâu, hiểu có hệ thống hơn về các cuốn
sách mà các em đã đọc. Ngạn ngữ có câu “Ai đọc có ghi chép là đã đọc
hai lần” chính vì thế mà việc ghi tóm tắt nội dung sách là một trong những
cách tốt nhất để rèn luyện suy nghĩ và tích luỹ thông tin và nó cũng là hình
thức tốt nhất để các em tự kiểm tra năng lực của mình khi đọc.
Hoạt động đọc có ghi chép giúp cho người đọc không buồn tẻ, không
cô đơn, vừa đọc, vừa đối thoại với chính mình. Đây là cách đọc có hiệu quả
nhất dùng cho việc học tập trong các nhà trường phổ thông. Sau khi đọc
xong người đọc thấy ngay kết quả của mình là những tri thức đã gặt hái
được đó là tri thức của chính mình.
* Đọc có suy nghĩ và ghi nhớ
11
Đọc có suy nghĩ và ghi nhớ là hình thức tích luỹ vốn tri thức như
cách nói “Là sạc điện vào bình ắc quy”. Điều kiện chuẩn bị cho việc đọc
sách là cần thiết, để đọc cách đọc này có hiệu quả cao thì không gian đọc
cần thoáng mát đủ ánh sáng, chỗ ngồi thoả mái, không gian yên tĩnh. Trong

khi đọc cần có thời gian nghỉ ngơi giữa giờ, giữa buổi hợp lý vì biết giải lao
đúng lúc sẽ làm tăng hiệu quả đọc sách.
Với 04 cách đọc nêu trên đã và đang được áp dụng cho đối tượng
học sinh và giáo viên đem lại hiệu quả đáng kể góp phần nâng cao chất
lượng dạy và học của nhà trường
2. 5. Về quản lý thư viện
2.5.1. Bảo quản
Để quản lý tốt vốn sách báo, thư viện đã có nhiều biện pháp cải tiến
về công tác bảo quản cũng như cách thức cho mượn tài liệu đặc biệt kho
sách giáo khoa dùng chung. Sách giáo khoa sau khi nhập vào thư viện và
thực hiện các bước nghiệp vụ sẽ được đóng gáy cẩn thận, học sinh trước
khi nhận sách mang về phải mang bìa nilon đến bọc lại trước sự kiểm tra
của cán bộ thư viện. Trước đây thư viện thường cho mượn sách theo đơn
tập thể, cách làm này đơn giản nhanh nhưng thường bị mất mát và hư hỏng
nhiều, khó qui trách nhiệm. Những năm gần đây thư viện cho mượn SGK
theo yêu cầu của từng học sinh, em nào muốn mượn thì trực tiếp viết đơn,
trực tiếp mượn sách, trả sách nếu làm hư hỏng mất mát, thư viện trực tiếp
yêu cầu bồi hoàn và phê bình học sinh đó. Cách làm này tuy có vất vả hơn
cho cán bộ thư viện nhưng rất hiệu quả và giữ gìn sách được sử dụng lâu
dài, tiết kiệm được kinh phí mua SGK cho gia đình học sinh, nhà trường và
xã hội.
Báo, tạp chí của thư viện được lưu theo từng tháng, từng quý sau đó
đóng thành tập để làm tài liệu lưu trong nhiều năm.
Kho sách thường xuyên được hút bụi, chống mối mọt, giá sách được
kê đúng qui định chống độ ẩm ướt ảnh hưởng đến chất lượng sách.
12
2.5.2. Kiểm kê, thanh lý
Hàng năm cứ đến cuối năm học, thư viện làm kiểm kê báo cáo số
lượng sách báo, tạp chí, trang thiết bị có trong thư viện cùng với việc kiểm
kê tài sản cuối năm học của đơn vị. Đề xuất kế hoạch bổ sung vốn tài liệu

và đề nghị số lượng sách hư hỏng, lạc hậu không còn giá trị sử dụng để
thanh lý kịp thời ra khỏi thư viện.
2.5.3. Quản lý hệ thống thư viện
Năm học 2011- 2012 với sự nỗ lực phấn đấu của mình, thư viện nhà
trường đã sử dụng phần mềm quản lý thư viện nhằm quản lý tốt hệ thống
thư viện một cách khoa học, có hiệu quả.
III. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN
Từ những hoạt động tích cực của thư viện nói trên, nhất là công tác
tuyên truyền và giới thiệu sách báo đã tạo ra những thay đổi đáng khích lệ
trong hoạt động chung của nhà trường, đặc biệt là sự thay đổi cả về chất
lượng và số lượng bạn đọc đến thư viện, là nhân tố quan trọng quyết định
đến hai mặt giáo dục của nhà trường. Cụ thể như sau:
3.1. Kết quả công tác phục vụ bạn đọc
Năm học 2011- 2012:
TT Đối tượng bạn đọc Tổng số
Số lượt
bạn đọc đến TV
Tỷ lệ
1 Giáo viên 46 1855 lượt 100%
2 Học sinh 553 13.200 lượt 100%
13
Năm học 2012- 2013:
TT Đối tượng bạn đọc Tổng số
Số lượt
bạn đọc đến TV
Tỷ lệ
1 Giáo viên 46 2000 lượt 100%
2 Học sinh 584 15.688 lượt
100%
3.2. Kết quả hai mặt giáo dục năm học 2012- 2013

Hạnh kiểm Học lực
Tốt Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu
SL % SL % SL % SL % SL % SL % SL % S
L
%
544 93,15 38 6,5 2 0,35 0 0 62 10,7 443 75,87 79 13,6 0 0
3.3. Kết quả kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh năm học 2012- 2013
Trong kỳ thi học sinh giỏi cấp Tỉnh năm học 2012- 2013 vừa qua,
trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Hòa Bình xếp thứ nhất trong các trường
THPT, nhà trường đạt 98 giải trong đó: 13 giải Nhất, 25 giải Nhì, 32 giải
Ba, 28 giải khuyến khích. Đặc biệt là có học sinh giỏi quốc gia đạt giải
khuyến khích môn Địa lý
3.4. Chất lượng đội ngũ cán bộ giáo viên
Từ việc 100% cán bộ giáo viên nhà trường đến Thư viện đọc và
mượn sách đã có tác dụng thiết thực đến việc nâng cao chất lượng trong
công tác giảng dạy cũng như trình độ chuyên môn nghiệp vụ của mỗi giáo
viên. Qua hội thi giáo viên giỏi cấp Tỉnh năm học 2012- 2013 vừa tổ chức,
nhà trường có 03 đồng chí dự thi đều đạt giải cao. Bên cạnh đó, việc đọc và
mượn sách còn góp phần nâng cao hiệu quả phong trào viết sáng kiến của
cán bộ giáo viên trong trường, nhiều sáng kiến của trường được Sở
14
GD&ĐT đánh giá cao như sáng kiến của thầy Nguyễn Văn Chắp, thầy
Quách Thắng cảnh, thầy Nguyễn mạnh Hùng
Các hoạt động của Thư viện được tổ chức thường xuyên theo đúng
kế hoạch đã góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục
trong nhà trường, Thư viện trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Hòa Bình đã
từng bước khẳng định vai trò, vị trí và nhiệm vụ của mình trong quá trình
đổi mới phương pháp dạy và học, xây dựng thói quen học tập, nghiên cứu
khoa học độc lập trong giáo viên và học sinh thông qua sách, báo, tạp chí
và các dạng tài liệu có trong thư viện nhà trường.

15
Phần thứ ba
KẾT LUẬN CHUNG VÀ ĐỀ XUẤT
I. KẾT LUẬN CHUNG
Thư viện trường học là một bộ phận trọng yếu không thể thiếu được
trong các nhà trường phổ thông, là trung tâm sinh hoạt văn hoá, là nơi
tuyên truyền phổ biến các kiến thức và lôi cuốn quần chúng tham gia các
hoạt động sáng tạo. Bằng phương tiện sách báo của mình thư viện góp phần
"Làm tốt việc chăm sóc giáo dục thế hệ trẻ, góp phần quyết định chất
lượng, không ngừng nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên và mở
rộng kiến thức, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu của học sinh".
Để nâng cao chất lượng thư viện trường học xuất sắc, việc quản lý
tốt phòng đọc và phòng mượn là một vấn đề quan trọng. Quản lý ở đây
được xem là quản lý trên mọi phương diện từ cở sở vật chất đến chất lượng
sách báo, tạp chí; hệ thống sổ sách; cách sắp xếp, bài trí sao cho khoa học
và thẩm mỹ để khi bạn đọc đến thư viện gây một ấn tượng tốt đẹp kích
thích lòng say mê, tìm tòi, khám phá nguồn tri thức nhân loại đến độc giả
nhất là đối với các em học sinh đang ngồi học trên ghế nhà trường.
Việc xây dựng và vận dụng các phương pháp đọc sách vào thực tế,
xây dựng văn hoá đọc trong nhà trường, kết hợp với những kinh nghiệm
thực tiễn trong công tác thư viện là một việc làm rất quan trọng góp phần
vào việc nâng cao chất lượng thư viện trường học, nhằm hỗ trợ việc giảng
dạy và học tập của giáo viên và học sinh trong nhà trường
II. Ý KIẾN ĐỀ XUẤT
Các thư viện trường cần thường xuyên bổ sung lượng sách báo theo
định kỳ nhất là sách tham khảo cho giáo viên và học sinh, ngoài ra cần liên
hệ chặt chẽ với Thư viện tỉnh Hoà Bình để mượn thêm một số loại sách
tham khảo có nội dung phong phú trên nhiều lĩnh vực của cuộc sống, phù
hợp với tâm, sinh lý lứa tuổi.
16

Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, việc quản lý
hệ thống thư viện bằng phần mềm là việc nên làm. Vì vậy các nhà trường
nên sử dụng phần mềm quản lý thư viện để cán bộ thư viện có cơ hội tiếp
cận theo xu thế mới và quản lý được tốt hơn.
Các cấp quản lý cần quan tâm hơn nữa về chế độ chính sách đãi ngộ
thỏa đáng đối với những người làm công tác thư viện, động viên và biểu
dương những cán bộ thư viện trường học tận tụy, hăng say và có nhiều kinh
nghiệm hoạt động thư viện để chúng tôi yêu nghề và gắn bó với nghề hơn
nữa.
Hòa Bình, ngày 10 tháng 5 năm 2013
Người viết


Phạm Thị Bích Mai

Ý KIẾN NHẬN XÉT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN
17
Ý KIẾN NHẬN XÉT CỦA BAN GIÁM HIỆU
18

×