skkn Sử dụng phần mềm Violet và bản đồ tư duy iMindMap vào thiết kế bài giảng

MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Sự phát triển mạnh mẽ như vũ bão của lĩnh vực công nghệ thông tin đã làm cho
xã hội có nhiều nhận thức mới về cách tổ chức các hoạt động. Nhiều quốc gia trên
thế giới ý thức được rất rõ tầm quan trọng của tin học và có những đầu tư lớn cho
lĩnh vực này, đặc biệt trong giáo dục để nâng cao dân trí về công nghê thông tin và
đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao thì Bộ GD&ĐT đã bước đầu đưa bộ môn
tin học vào các cấp học.
Hiện nay trên thị trường ngành CNTT có rất nhiều phần mềm trợ giúp cho việc
soạn thảo thiết kế bài giảng điện tử cho giáo viên, tạo ra công cụ rất hữu ích cho
việc thiết kế bài giảng, công việc giảng bài của GV ở trên lớp và quá trình tiếp thu
kiến thức của học sinh. Song đại đa số các phần mềm này đều là các phầm mềm
của nước ngoài, tức giao diện tương tác với người dùng bằng tiếng Anh. Mà trên
thực tế, thì những người người dùng phần mềm này là những giáo viên thiếu kinh
nghiệm và sự hiểu biết về Tin học còn gặp chút khó khăn. Do vậy sẽ rất khó khăn
cho việc sử dụng các phần mềm này mà bằng tiếng Anh. Hiện nay, trong trường
học tôi thấy các cô giáo, thầy giáo đều chỉ sử dụng phần mềm Powerpoint để thiết
kế bài giảng, xong việc thiết kế đơn giản lại làm cho học sinh không tạo được sự
hứng thú, vì thế luôn đòi hỏi thiết kế bài giảng phải có thật nhiều sáng tạo. Song
việc thiết kế phức tạp trên Powerpoint lại gây mất rất nhiều thời gian cho các thầy
cô, ví dụ:
+ Khó thiết kế bản đồ tư duy
+ Khó kết nối video để làm tư liệu cho bài học
+ Khó thiết kế trò chơi ô chữ để củng cố nội dung bài học
Xuất phát từ cơ sở trên, tôi đã chọn đề tài “Sử dụng phần mềm Violet và bản
đồ tư duy iMindMap vào thiết kế bài giảng”.
Phần mềm Violet tôi giới thiệu ở đây cũng được coi là một trong các phần
mềm nổi bật trợ giúp thiết kế, soạn thảo bài giảng, ngoài ra chỉ cần cài đặt phần
mềm iMindMap (phần mềm thiết kế bản đồ tư duy) nó sẽ được tích hợp ngay trên
thanh công cụ của Powerpoint hoặc trên Violet thì việc thiết kế bài giảng có bản đồ

tư duy cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn . Nó có những tính năng khá hoàn chỉnh với
việc trợ giúp để thiết kế bài giảng trong chương trình phổ thông, nó có khả năng tạo
hiệu ứng không thua kém gì với Powerpoint, bài tập được thiết kế ở dạng trắc
nghiệm: Một đáp án, bài tập khuyết, bài tập kéo thả, bài tập ẩn , ngoài ra hỗ trợ
cho việc vẽ đồ thị hàm số và sự chuyển động của đồ thị hàm số.
2. Mục đích nghiên cứu
Trong quá trình dạy học và dự giờ thăm lớp qua các môn học, tôi nhận thấy để
có thể tạo ra được những giờ học hứng thú, học sinh có thể tập trung và yêu thích
2
môn học, phát huy được tính sáng tạo trong tư duy và suy nghĩ thì người giáo viên
đóng vai trò vô cùng quan trọng ở trong mỗi tiết học đó, từ việc dẫn dắt vấn đề cho
đến phần giới thiệu vào nội dung đòi hỏi mỗi người giáo viên luôn phải có sự
chuẩn bị kỹ càng, ngoài ra còn phải chuẩn bị thêm các thiết bị đồ dùng dạy học, các
phương tiện, các đồ thí nghiệm sao cho phù hợp với kiến thức nhưng việc chuẩn
bị quá nhiều thứ trong 1 giờ học thì rất mất nhiều thời gian. Vì thế mà trong nội
dung đề tài này tôi đã đưa ra 1 phương pháp giảng dạy có sử dụng kết hợp với
CNTT nhằm có thể giảm thiểu một số đồ dùng dạy học khi giáo viên chuẩn bị mà
vẫn đảm bảo được khả năng tư duy và hứng thú đến từng học sinh. Ngoài ra, còn
mong muốn đưa đề tài nội dung này đến từng giáo viên trong nhà trường và trong
huyện biết thêm 1 phần mềm giúp soạn giáo án điện tử mới và dễ sử dung.
Việc kết hợp cả 2 phần mềm này vào thiết kế bài giảng sẽ phần nào giúp cho bài
học trở nên sáng tạo, hứng thú được với học sinh. Ngoài ra, việc sử dụng bản đồ tư
duy thường xuyên còn giúp học sinh có thói quen sơ đồ hóa công việc cần làm, tư
duy rõ ràng, rành mạch, có nhiều ý tưởng sáng tạo trong giải quyết công việc: xây
dựng bài học trong lớp học, học sinh dễ dàng phân tích câu hỏi của giáo viên, tìm
ra câu trả lời chính xác và trình bày một cách rõ ràng. Không chỉ vậy, mà việc sử
dụng bản đồ tư duy cũng là phần thay đổi về phương pháp dạy học tích cực.
3. Phạm vi đề tài
- Đề tài này được tôi áp dụng giảng dạy ở môn Tin học 8, và tôi đã giới thiệu
phần mềm này cho 1 đ/c được phân công dạy môn Hóa học 8 dùng bài giảng điện

tử soạn bằng phần mềm Violet và bản đồ tư duy để làm thực nghiệm cho đề tài.
4. Đối tượng, kế hoạch và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: học sinh các lớp 8A, 8B, 8C trường THCS Cẩm Phong
học kỳ II năm học 2013-2014 và học kỳ I năm học 2014-2015.
- Kế hoạch nghiên cứu: trực tiếp qua các bài dạy.
- Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu về vấn đề sử dụng phần mềm Violet và bản
đồ tư duy trong việc soạn bài giảng điện tử ở các môn học.
3
ơ
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận của vấn đề:
Căn cứ pháp lý của việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông:
- Chương trình giáo dục phổ thông thể hiện mục tiêu giáo dục; quy định chuẩn
kiến thức, kỹ năng, phạm vi và cấu trúc nội dung giáo dục phổ thông; phương pháp
và hình thức tổ chức hoạt động giáo dục, cách thức đánh giá kết quả giáo dục với
các môn học mỗi lớp và mỗi cấp học của giáo dục phổ thông (Điều 29 – Luật giáo
dục)
- Xây dựng nội dung chương trình, phương pháp giáo dục, SGK phổ thông mới
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục thế hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn
nhân lực phục vụ CNH-HĐH đất nước, phù hợp với thực tiễn và truyền thống Việt
Nam, tiếp cận trình độ giáo dục phổ thông ở các nước phát triển trong khu vực và
trên thế giới.
Căn cứ khoa học và thực tiễn của đổi mới giáo dục:
- Do yêu cầu của sự phát triển kinh tế-xã hội đối với việc đào tạo nguồn nhân
lực trong giai đoạn mới.
- Do sự phát triển nhanh, mạnh với tốc độ mang tính bùng nổ của khoa học kỹ
thuật công nghệ.
- Đối tượng giáo dục cũng có sự thay đổi do những tác động rất lớn của xã hội
2. Thực trạng của vấn đề:
2.1. Thuận lợi:

- Sử dụng bài giảng điện tử trong tiết dạy giáo viên có thể tiết kiệm được thời
gian, thay vì phải chuẩn bị các tranh vẽ, bảng biểu…rất rườm rà nay được soạn sẵn
trong máy tính để trình chiếu hoặc lưu vào USB hay đĩa CD, DVD sử dụng ở nhiều
lớp, nhiều năm học.
- Giáo viên tiết kiệm được thời gian trong tiết dạy ở những hoạt động trên lớp
như: Treo tranh vẽ, hình ảnh, sơ đồ, kẻ bảng SGK, ghi đáp án, hay giải bài tập…
Nay được thực hiện nhanh gọn chiếu trên máy chiếu, những thời gian đó được dùng
cho hoạt động của học sinh, hay để giáo viên mở rộng thêm kiến thức, khắc sâu
kiến thức sẽ giúp học sinh hiểu bài hơn và phát huy tốt tính tích cực của học sinh
trong việc phối hợp hoạt động nhóm.
- Dựa vào điều kiện thực tế và điều kiện cơ sở vật chất hiện có, nhà trường đã
tạo điều kiện cung cấp đầy đủ các thiết bị cần thiết như: máy chiếu, máy tính…
4
- Việc học tập có ứng dụng CNTT vào thì học sinh có hứng thú học tập hơn so
với so với phương pháp dạy học truyền thống. Vì thế, có điều kiện phát triển tư duy
và khả năng diễn đạt của các em.
2.2. Khó khăn:
- Công việc chuẩn bị một bài giảng điện tử của giáo viên cho một tiết dạy lên
lớp cần phải công phu và kỹ lưỡng.
- Trường chưa có phòng học chức năng riêng nên việc lắp rắp máy chiếu, các
thiết bị kèm theo như máy tính, màn chiếu…rất khó khăn, phải mất thời gian chuẩn
bị trước, việc di chuyển máy chiếu và các thiết bị từ lớp này lớp khác nếu chỉ có
5phút ra chơi thì không thể kịp được.
- Nếu nhiều lớp cùng dạy tiết có sử dụng bài giảng điện tử thì số lượng máy
chiếu, máy tính không đáp ứng đủ với những trường vùng nông thôn.
- Ngoài ra, thực tế cho thấy rằng ở các nhà trường và giáo viên vẫn đang rất
lúng túng trong việc triển khai giảng dạy các môn học có ứng dụng CNTT, vì đa
phần là các giáo viên nhiều tuổi không có điều kiện tiếp cận đến máy tính, hay một
số giáo viên có máy tính thì tâm lý ngại thiết kế vì nó khó soạn và thiếu kinh
nghiệm khi sử dụng CNTT.

2.3. Một số nội dung đề tài nghiên cứu
Chương 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ VIOLET và IMINDMAP
Giới thiệu chung về Violet và iMindMap
Cài đặt Violet và iMindMap
Những khái niệm cơ bản và cách sử dụng phần mềm Violet
Chương 2: PHẦN MỀM “GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ TIN HỌC 8” SỬ DỤNG
VIOLET và iMindMap
Giới thiệu về phần mềm
Cấu trúc phần mềm
Đánh giá về việc sử dụng Violet trong thiết kế bài giảng:
Sau đây là nội dung chi tiết:
2.3.1/ Chương 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ VIOLET và iMindMap
Giới thiệu chung về Violet và iMindMap
Violet là phần mềm công cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây dựng được các
bài giảng trên máy tính một cách nhanh chóng và hiệu quả. So với các công cụ
khác, Violet chú trọng hơn trong việc tạo ra các bài giảng có âm thanh, hình ảnh
chuyển động và tương tác…rất phù hợp với học sinh các cấp.
5
Violet được viết tắt từ cụm từ tiếng Anh: Visual & Online Lesson Editor for
Teachers (Công cụ soạn thảo bài giảng trực tuyến dành cho giáo viên).
iMindMap - phần mềm thiết kế về bản đồ tư duy là hình thức ghi chép nhằm
tòi đào sâu, mở rộng một ý tưởng, hệ thống hóa một chủ đề hay một mạch kiến
thức…, bằng cách kết hợp việc sử dụng đồng thời hình ảnh, đường nét, màu sắc,
chữ viết với sự tư duy tích cực. Đặc biệt đây là một sơ đồ mở, không yêu cầu tỉ lệ,
chi tiết chặt chẽ như bản đồ địa lí, có thể vẽ thêm hoặc bớt các nhánh, mỗi người vẽ
một kiểu khác nhau, dùng màu sắc, hình ảnh, các cụm từ diễn đạt khác nhau, cùng
1 chủ đề nhưng mỗi ngườ có thể “thể hiện” nó dưới dạng bản đồ tư duy theo một
cách riêng, do đó việc lập bản đồ tư duy phát huy được tối đa khả năng sáng tạo
của mỗi người.
Tương tự phần mềm Powerpoint, Violet có đầy đủ các chức năng dùng để

tạo các trang nội dung bài giảng như: cho phép nhập các dữ liệu văn bản, công
thức, các file dữ liệu hình ảnh, âm thanh, phim…, sau đó lắp ghép các dữ liệu, sắp
xếp thứ tự, căn chỉnh hình ảnh, tạo các hiệu ứng chuyển động và biến đổi, thực hiện
các tương tác với người dùng…Riêng đối với việc xử lý những dữ liệu dạng
multimedia thì Violet tỏ ra mạnh hơn so với Powerpoint, ví dụ như cho phép thể
hiện và điều khiển các file Flash hoặc cho phép thao tác quá trình chạy trên các
đoạn phim….
Violet cũng có các module công cụ dùng cho vẽ hình cơ bản và soạn thảo
văn bản nhiều định dạng. Ngoài ra, Violet còn cung cấp sẵn nhiều mẫu bài tập
chuẩn thường được sử dụng trong các SGK và sách bài tập như:
• Bài tập trắc nghiệm gồm các loại: một đáp án đúng, nhiều đáp án
đúng, ghép đôi, chọn đúng sai…
• Bài tập ô chữ: học sinh phải trả lời các ô chữ ngang để suy ra ô chữ
dọc.
• Bài tập kéo thả chữ/ kéo thả hình ảnh: học sinh phải kép thả các đối
tượng này sao đúng những vị trí được quy định trước trên một hình ảnh hoặc một
đoạn văn bản. Bài tập này có thể thể hiện dưới dạng bài tập điền khuyết hoặc
ẩn/hiện.
Ngoài các module dùng chung và mẫu bài tập như trên, Violet còn hỗ trợ sử
dụng rất nhiều module chuyên dụng cho từng môn học, giúp người dùng có thể tạo
những trang bài giảng chuyên nghiệp một cách dễ dàng.
• Vẽ đồ thị hàm số: Cho phép vẽ được đồ thị của bất kỳ hàm số nào, đặc
biệt còn thể được sự chuyển động biến đổi hình dạng của đồ thị khi thay đổi các
tham số của biểu thức.
• Vẽ hình hình học: Chức năng này tương tự như phần mềm Geometer
SketchPad, cho phép vẽ các đối tượng hình học, tạo liên kết và chuyển động. Đặc
biệt, người dùng có thể nhập được các mẫu mô phỏng đã làm bằng SketchPad vào
Violet.
6
• Violet còn cho phép chọn nhiều kiểu giao diện khác nhau cho bài giảng,

tùy thuộc vào bài học, môn học và ý thích của giáo viên.
Sau khi soạn thảo xong bài giảng, Violet sẽ cho phép xuất bài giảng ra thành
một thư mục chưa file EXE hoặc file HTML chạy độc lập, tức là không cần Violet
vẫn có thể chạy được trên mọi máy tính, hoặc đưa lên máy chủ thành các bài giảng
trực tuyến để sử dụng qua mạng Internet.
Violet có giao diện được thiết kế trực quan và dễ dùng, ngôn ngữ giao tiếp và
phần trợ giúp đều hoàn toàn bằng tiếng Việt, nên phù hợp với cả những giáo viên
không giỏi Tin và Ngoại ngữ. Mặt khác, do sử dụng Unicode nên font chữ trong
Violet và trong các sản phẩm bài giảng đều đẹp, dễ nhìn và có thể thể hiện được
mọi thứ tiếng trên thế giới. Thêm nữa, Unicode là bảng mã chuẩn quốc tế nên font
tiếng Việt luôn đảm bảo tính ổn định trên mọi máy tính, mọi hệ điều hành và mọi
trình duyệt Internet.
Cài đặt Violet
- Tải phần mềm dùng thử 200 lần tại trang chủ của công ty cổ phần tin học
Bạch Kim tại địa chỉ: />- Sử dụng hệ thống tài nguyên giáo dục miễn phí của Bạch Kim:
+ “Thư viện tư liệu giáo dục” tại địa chỉ:
+ “Thư viện bài giảng điện tử” tại địa chỉ: />+ “Thư viện đề thi – Kiểm tra” tại:
+ “Thư viện giáo án” tại: />- Giao diện chính của trang soạn thảo phần mềm Violet
- Cấu trúc bài giảng điện tử soạn bằng phần mềm Violet
7
- Yêu cầu đối với một bài giảng điện tử sử dụng Violet:
+ Yêu cầu về nội dung: Trình bày nội dung với lý thuyết cô đọng được minh
họa sinh động.
+ Yêu cầu về phần câu hỏi – giải đáp:
Bài giảng ứng dụng CNTT cần thể hiện một số câu hỏi, với mục đích:
 Giới thiệu với một chủ đề mới
 Kiểm tra đánh người học có hiểu nội dung vừa trình bày không?
 Liên kết một chủ đề đã dạy trước với chủ đề hiện tại hay kế tiếp
 Câu hỏi cần được thiết kế sử dụng tính đa phương tiện để kích thích người
học động não để tìm câu trả lời. Phần giải đáp cũng được thiết kế sẵn trong bài

giảng điện tử.
+ Yêu cầu về thể hiện khi thiết kế: Đầy đủ, chính xác và phải trực quan.
Các bước xây dựng bài giảng điện tử bằng phần mềm Violet
a. Lựa chọn chủ đề dạy học thích hợp
Chúng ta sử dụng bài giảng điện tử trong các trường hợp sau đây:
- Dạy học các khái niệm, hiện tượng khoa học trừu tượng trong đó học sinh
khó hình dung.
- Khi cần giúp HS rèn luyện kỹ năng nào đó, thông qua hoàn thành số lượng
lớn các bài tập.
- Xây dựng các phần mềm dạy học thí nghiệm ảo hỗ trợ thực hiện các thí
nghiệm trong điều kiện không thể thực thí nghiệm đó
b. Bước đầu xây dựng:
Bước 1: Xây dựng mô hình thể hiện các thành tố của nội dung dạy học
Bước 2: Mô hình hóa quá trình dạy học
Bước 3: Hình dung việc thể hiện các thành tố trên màn hình, cách thể hiện
thông tin, thể hiện hiệu ứng phản hồi trong từng pha dạy học, thứ tự của các pha
dạy học
Bước 4: Mô tả các pha dạy học theo trật tự tuyến tính hóa.
c. Kiểm thử:
- Kiểm tra lại toàn bộ chương trình, thử lại các tương tác cùng hiệu ứng.
* Chú ý:
8
- Mỗi trang màn hình cần thể hiện một cách cô động nhất, với số lượng chữ ít
nhất.
- Không nên lạm dụng màu sắc của chữm mảng trang trí.
- Không nên lạm dụng các hiệu ứng khi không cần thiết như chữ chạy ra, chạy
vào… Tất cả những điều trên sẽ khiến cho người học sẽ bị nhiễu hoặc phân tán khả
năng nhận biết thông tin.
Những khái niệm cơ bản và cách sử dụng phần mềm Violet
a. Tạo trang màn hình cơ bản

Để tạo trang màn hình, vào menu Nội dung

Thêm đề mục, cửa sổ nhập
liệu đầu tiên sẽ xuất hiện. Gõ tên Chủ đề và tên Mục, rồi nhấn nút “Tiếp tục”, cửa
sổ soạn thảo trang màn hình sẽ hiện ra và ta có thể đưa nội dung kiến thức vào đây.
- Có 3 nút chức năng trên cửa số soạn thảo là: “Ảnh phim”, “văn bản”, và
“Công cụ”.
b. Nút “Ảnh, phim”
Click nút này để nhập các file dữ liệu multimedia (ảnh, phim,…) vào cửa sổ
soạn thảo trang màn hình, bảng nhập dữ liệu sẽ hiện ra như sau:
Hộp “tên file dữ liệu” cho biết file dữ liệu nào được chọn. Để đơn giản, có thể
nhấn nút “…” để mở ra hộp Open File giống như trong các ứng dụng Windows.
c. Nút “Văn bản”
Sau khi click vào nút này, thì trên bảng trắng sẽ xuất hiện một ô soạn thảo có
khung màu xám. Người dùng có thể soạn thảo các văn bản của mình trực tiếp trên ô
này.
d. Nút “Công cụ”
Click vào nút này sẽ hiện ra một thực đơn (menu) cho phép lựa chọn sử dụng
các module chuẩn, module bài tập và các module chuyên dụng cắm thêm, gồm có:
9
e. Sử dụng các công cụ chuẩn
Vẽ hình cơ bản:
Violet cho phép tạo ẩ các đối tượng vẽ hình cơ bản thường được dùng nhiều
như: các hình vẽ hình học, đoạn thẳng, mũi tên, vẽ bảng…các thao tác dễ dàng,
nhanh chóng và độ chính xác cao, đồng thời cho phép căn chỉnh, thay đổi tham số
của các đối tượng theo ý muốn của người sử dụng. Không những thế, Violet còn
đảm bảo cho các đối tượng hình vẽ có độ thẩm mỹ cao tạo hứng thú cho người học
và người dạy.
Cách sử dụng: trên cửa số soạn thảo, click chuột vào nút “Công cụ”, một thực
đơn hiện ra như hình trên, chọn mục “Vẽ hình”, cửa số nhập liệu sẽ hiện ra như sau

Sau khi chọn đối tượng hình, người dùng có thể chỉnh các tham số của nó
bằng các nút chức năng ở phía trên cửa số: Màu nét, Độ dày nét, Màu nền, Độ chắn
sáng.
Nếu muốn đổi hình vẽ khác hoặc chỉnh lại các tham số chỉ cần click đúp chuột
vào hình, hoặc click vào thuộc tính là được:
Ví dụ vẽ ngôi nhà dựa vào các chức năng vẽ hình của Violet:
10
f. Sử dụng các mẫu bài tập:
 Tạo bài tập trắc nghiệm
Violet cho phép tạo được 4 kiểu bài tập trắc nghiệm:
- Một đáp án đúng: chỉ cho phép chọn 1 đáp án
- Nhiều đáp án đúng: cho phép chọn nhiều đáp án một lúc
- Đúng/sai: với mỗi phương án sẽ phải trả lời là đúng hay sai.
- Câu hỏi ghép đôi: Kéo thả các ý ở cột phải vào các ý tương ứng ở cột
trái để được kết quả đúng.
Ví dụ 1: Tạo một bài tập trắc nghiệm như sau:
Các khẳng định sau là đúng hay sai?
a. Một số chia hết cho 9 thì số đó chia hết cho 3.
b. Một số chia hết cho 3 thì số đó chia hết cho 9.
c. Một số chia hết cho 15 thì số đó chia hết cho 3.
Nhập số liệu cho bài tập trên như sau:
Để thêm đáp án, ta nhấn nút “+” ở góc dưới bên trái, để bớt phương án thì
nhấn nút “ – ”. Sau khi nhập xong, ta nhấn nút “Đồng ý” sẽ được màn hình bài tập
trắc nghiệm như sau:
11
Ví dụ 2: Tạo bài trắc nghiệm có các ký hiệu đặc biệt và vẽ hình:
Cho tam giác ABC vuông tại A, có AB=2 và AC=√12, số đo góc C là:
Ĉ = 30
o
Ĉ = 60

o
Ĉ = 70
o
Đây là bài tập trắc nghiệm dạng “Một đáp án đúng”, chỉ có đáp án 2 là đúng.
Ta soạn thảo trên màn hình như sau:
Nhấn “Đồng ý” ta được bài tập sau:
12
 Tạo bài tập ô chữ
Ví dụ 3: Tạo một bài tập ô chữ môn Tin học 7 như sau:
Trò chơi giải ô chữ:
1. Hàm để tính tổng trong chương trình bảng tính Exel là gi?
2. Tên hàm xác định giá trị lớn nhất trong bảng tính.
3. Một nhóm các ô liền kề nhau được gọi là gì?
4. Vào Insert chọn Columns là để chèn thêm ?
5. Trong Exel, người ta thường sử dụng cái gì để tính toán nhanh.
6. Để xóa nội dung của cột thì ta cần nhấn phím….
7. Để mở 1 trang tính đã được lưu trong máy tính ta sử dụng lệnh…?
Câu trả lời hàng ngang lần lượt:
1. Sum 2. Max 3. Khối
4. Cột 5. Hàm 6. Delete 7. Open
Hàng dọc: SAO CHÉP
Ta lần lượt nhập năm câu hỏi và năm câu trả lời trong đề bài vào các hộp
nhập liệu. Hình sau thể hiện việc nhập liệu của hai câu hỏi hàng ngang đầu tiên.
Cuối cùng, nhấn nút “Đồng ý” ta sẽ thu được một trang bài tập ô chữ. Khi
giải ô chữ học sinh sẽ click chuột vào câu hỏi, rỗi gõ câu trả lời tương ứng vào hộp,
nhấn Enter thì sẽ có kết quả trên ô chữ như sau:
13
 Tạo bài tập kéo thả chữ.
Trên một đoạn văn bản có các chỗ trống (…), người soạn có thể tạo ra 3
dạng bài tập như sau:

- Kéo thả chữ: nhiệm vụ của học sinh là kéo các từ tương ứng thả vào
những chỗ trống. Ngoài các từ phương án đúng của đoạn văn bản còn có thêm
những phương án khác.
- Điền khuyết: Không có sẵn các từ phương án, học sinh phải click vào
chuột vào ô trống để nhập phương án của mình vào.
- Ẩn/hiện chữ: Khi click chuột vào chỗ trống thì đáp án sẽ hiện lên.
Ví dụ 4:Tạo bài tập kéo thả chữ vào đoạn văn bản sau:
Đoạn văn:
Đơn chất là những chất được tạo từ………………………… còn hợp chất
được tạo nên từ………………………….
Kim loại đồng, khí oxi, khí hidro là những ……………… còn nước, khí
cacbonic là những……………………………
Các từ:
đơn chất, một nguyên tử, hai nguyên tố trở lên,
hai chất trở lên, hợp chất, hai nguyên tử trở lên,
một chất, một nguyên tố,
Nhập số liệu cho bài tập trên như sau:
14
Nhấn nút “Đồng ý” để kết thúc quá trình nhập liệu, được kết quả sau:
Nhấn nút “Đồng ý” để kết thúc quá trình nhập liệu, sẽ ra bài tập sau:
15
g. Tạo hiệu ứng chuyển động và biến đổi
- Chọn một hình ảnh, đoạn văn bản hoặc plugin trên màn hình soạn thảo, khi
đó sẽ hiện ra 3 nút tròn nhỏ ở phía trên bên phải. Click vào nút , bảng lựa chọn
hiệu ứng sẽ hiện ra như sau:
h. Đóng gói bài giảng
- Sau khi soạn thảo xong và lưu bải giảng, ta vào mục:
Bài giảng  Đóng gói chọn “Xuất ra file chạy (EXE)”.
- Có thể đóng gói dạng HTML, phần mềm sẽ chạy dưới dạng giao diện Web
và có thể đưa lên Website của trường, của cá nhân hoặc một hệ thống E-learning

nào đó. Nhờ vậy, giáo viên có thể truy nhập, sử dụng bài giảng của mình thông qua
Internet ở mọi nơi, mọi lúc mà không cần màng theo đĩa mềm hay CD.
16
2.3.2/ Chương 2: GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ TIN HỌC 8 SỬ DỤNG VIOLET
Tổng quan
Việc ứng dụng CNTT vào dạy học đang được rất sử dụng và khuyến khích,
mục đích là tạo sự hứng thú trong việc dạy và học. Giờ đây, khi lên lớp giáo viên
không chỉ làm việc mình với cái bảng đen, phấn trắng nữa mà các phương tiện dạy
học hiện đại như máy tính, máy chiếu và một số phần mềm tiện ích đã giúp cho
những giờ học không còn bị nhàm chán, khiến cho học sinh có thể tập trung chú ý
nghe giảng, sáng tạo trong suy nghĩ.
Sử dụng kết hợp các phương pháp dạy học và kết hợp CNTT đã mang đến
giờ học trở nên sôi nổi, hào hứng hơn:
- CNTT đã góp phần nâng cao tiềm lực của giáo viên, cung cấp cho họ
những phương tiện hiện đại. Từ các phương tiện đó đã giúp giáo viên khai thác
thông tin, cập nhật và trao đổi thông tin, bổ sung được kiến thức và chuyên môn,
tin học để nâng cao tay nghề của mình. Đặc biệt khi bắt tay vào soạn một bài dạy
đã vận dụng CNTT người giáo viên thực sự cuốn hút và càng làm nhiều thì càng
thích thú, đồng thời nảy sinh những ý tưởng mới, lòng yêu nghề và sự sáng tạo
cũng được bồi dưỡng thêm.
- Ngoài ra, CNTT góp phần đổi mới phương pháp dạy học. Để làm được
điều đó, cần chú ý đến phương tiện dạy học và CNTT là một trong những phương
tiện quan trọng giúp cho việc soạn thảo và ứng dụng các phần mềm dạy học dễ
dàng hơn, bài giảng sẽ trở nên sinh động, thu hút sự chú ý của học sinh do có nhiều
hình ảnh minh họa sống động, cụ thể bằng các hình ảnh, phông nền, biểu bảng giúp
học sinh hệ thống, khái quát bài học cùng với những lời giảng liên hệ khắc sâu kiến
thức của giáo viên.
Giao diện bài giảng:
Ví dụ: Thiết kế bài giảng về cấu trúc rẽ nhánh và cấu trúc lặp
17

Ở mỗi nội dung chúng ta soạn thảo các kiến thức lần lượt theo thứ tự từng mục
sau:
 Khái niệm
 Ví dụ
 Bài tập
Giả sử ở bài cấu trúc rẽ nhánh ta thực hiện nội dung bài giảng lần lượt như sau:

Phần bài tập:
Bao gồm các loại bài tập: trắc nghiệm, bài tập kéo chữ, bài tập điền khuyết, và
cả bài tập tự luận như bài tập về nhà cho học sinh.
18
Phần giải trí:
Bao gồm các câu chuyện vui, tranh ảnh, đố vui trong tin học
Kết luận: Đánh giá việc ứng dung Volet trong việc thiết kế phần mềm dạy học:
 Ưu điểm:
- Là phần mềm tiếng Việt nên rất thuận tiện cho người sử dụng, nhất là các đối
tượng là giáo viên.
- Có thể tích hợp được nhiều file khác nhau tạo nên sự phong phú trong bài
giảng.
- Có thể làm công cụ tích hợp trong phần mềm khác trong việc thiết kế phần
mềm dạy học, ví dụ như tích họp trong Powerpoint.
19
- Có khả năng xuất ra file chạy nên có thể chạy trên một máy khác không cài
đặt Violet. Khả năng đóng gói giúp cho nó có thể di chuyển dễ dàng, thuận tiện
cho việc chỉnh sửa.
 Nhược điểm
- Chưa đánh giá được thuộc tính thời gian vào nên không thể tạo ra các bài
kiểm tra tự đánh giá cho học sinh.
- Giao diện của phần mềm chưa phong phú và chưa đẹp lắm.
- Công cụ soạn thảo, chỉnh sửa các đối tượng chèn vào bài giảng khó trong

việc chỉnh sửa.
3. Các biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề:
3.1/ Đối với giáo viên:
- Thực nghiệm dạy các bài cụ thể trong chương trình SGK.
- Thống kê kết quả, rút kinh nghiệm hiệu quả sử dụng của giáo viên có
thuận lợi và khó khăn gì qua các bài dạy có ứng dụng CNTT.
- Điều tra hứng thú học tập, chất lượng học tập từng bộ môn của học sinh
trước thực nghiệm và sau thực nghiệm
- Nghiên cứu SGK, tham khảo thêm SGV, sách thiết kế bài giảng, chuẩn
kiến thức và các tài liệu tham khảo khác.
- Đánh già kết quả của học sinh qua mỗi bài dạy và qua thời gian thực
nghiệm đề tài.
- Để kích thích hứng thú học tập và hoạt động tích cực chủ động của học
sinh, giáo viên phải phối hợp nhuần nhuyễn các phương pháp:
3.2/ Đối với học sinh:
- Giáo viên phải tác động cho học sinh thấy được môn Tin học là cần thiết.
- Sách giáo khoa là phương tiện chủ yếu để học sinh học tập. Bên cạnh đó, học
sinh phải biết chọn lọc những quyển sách đọc tham khảo để học tốt môn Tin học.
- Học sinh phải tích cực chủ động học tập và thực hiện các yêu cầu chuẩn bị ở
nhà trước khi đến lớp. Trong quá trình học tập, các em phải tư duy theo gợi dẫn của
giáo viên, phải chủ động quan sát vấn đề, hiện tượng, phối hợp giải quyết, khám
phá ra nội dung bài học, thực hành vận dụng. Học thì phải hành. Thực hành là
thước đo đánh giá tiếp nhận và vận dụng kiến thức. Hành thông thường là áp dụng
bài tập trên lớp và ở nhà.
 Viết SKKN thường xuyên liên tục cũng là nhiệm vụ chính trị của mỗi giáo
viên, nhưng cần phải lựa chọn phương pháp nghiên cứu đúng đắn và phù hợp với
nhà trường. Sáng kiến kinh nghiệm đang trình bày của tôi dựa theo các luận cứ
20
khoa học hướng đối tượng, cụ thể: thuyết trình, quan sát, điều tra cơ bản, phân tích
kết quả thực nghiệm sư phạm hoàn toàn phù hợp với bài học và môn học.

4. Hiệu quả của Sáng kiến kinh nghiệm:
4.1. Đối với học sinh:
- Tiến hành thực nghiệm đối với 110 học sinh ở các lớp 8A, 8B, 8C của
trường THCS Cẩm Phong.
- Kết quả cho thấy rằng, việc dạy và học có sử bài giảng điện tử với phần
mềm Violet và iMindMap đã tạo được hứng thú học tập cao hơn so với giảng
dạy sử dụng các phương tiện trực quan khác.
- Với câu hỏi điều tra như sau: Điền dấu X vào ô trống:
+ Câu 1: Hứng thú học tập của em khi được học với bài giảng điện tử như
thế nào?
Rất thích Thích Bình thường Không thích
+ Câu 2: Mức độ tập trung của em khi học với bài giảng điện tử như thế
nào?
Rất tập trung Tập trung Bình thường Không tập
trung
+ Câu 3: Em có nhận xét gì khi học với bài giảng điện tử?
Kết quả điều tra như sau:
+ Câu 1:
Rất thích Thích Bình thường Không thích
SL % SL % SL % SL %
78 HS 70,9 28 HS 25,5 4 HS 3,6 0 0
+Câu 2:
Rất tập trung Tập trung Bình thường Không tập
trung
SL % SL % SL % SL %
21
75 HS 68,2 30 HS 27,3 5 HS 4,5 0 0
+ Câu 3: Có đến 88% học sinh nhận xét là rất thích và tập trung cao khi học
bài giảng điện tử.
4.2. Đối với giáo viên:

Sử dụng phần mềm Violet và iMindMap để soạn bài giảng điện tử, giáo viên
có thể tổ chức các hoạt động trên lớp hiệu quả, logic hơn, đồng thời có thể tận dụng
được thời gian trong việc chuẩn bị trước tiết dạy. Giáo viên có thể khai thác tốt tính
chủ động, tự chủ, sáng tạo, tích cực của học sinh, không mất thời giaỳ trên màn
chiếu. Giáo viên thực hiện kiểm tra bài cũ và củng cố bằng bài tập trắc nghiệm có
hiệu quả hơn so với cách dạy truyền thống.
22
III. KẾT LUẬN
- Qua những vấn đề đã trình bày, tôi nhận thấy rằng để đạt kết quả tốt nhất
trong hoạt động dạy và học thì giáo viên cần phải sử dụng triệt để các đồ dùng dạy
học hiện có.
- Bài giảng điện tử soạn bằng phần mềm Violet có nhiều ưu điểm trong giảng
dạy các môn học ở các cấp học. Cho nên mỗi giáo viên cần phải khắc phục khó
khăn để phát huy được hết tác dụng của việc ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy
và học nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
- Tuy nhiên để kết quả tiết học đạt kết quả tốt nhất thì cần phải có sự kết hợp
của nhiều phương pháp và nhiều phương tiện trong hoạt động giảng dạy sao cho
có hiệu quả nhất.
Trên đây là toàn bộ kinh nghiệm của tôi qua nhiều năm liền dạy ở khối lớp 8
cũng như tham khảo qua nhiều nguồn thông tin, tư liệu khác nhau, rất mong được
sự đóng góp của các đồng nghiệp nhằm giúp đề tài của tôi được hoàn thiện thêm./.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Thanh hóa, ngày 01 tháng 11 năm 2014
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)
Nguyễn Thị Thanh Nga
23
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1) Tài liệu nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng

2) Tra cứu trực tuyến:
3) Một số bài giảng thiết kế mẫu trên Violet.
4) Sách giáo khoa, sách giáo viên Tin học quyển 2.
24