ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
LÊ HOÀN
TƯ VẤN HỌC TẬP TRONG GIÁO DỤC ĐIỆN TỬ
LUẬN VĂN THẠC SỸ
HÀ NỘI – 2008
2
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
LÊ HOÀN
TƯ VẤN HỌC TẬP TRONG GIÁO DỤC ĐIỆN TỬ
Ngành: Công nghệ thông tin
Chuyên ngành:
Mã số: 1.01.10
LUẬN VĂN THẠC SỸ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS TRẦN ĐÌNH QUẾ
HÀ NỘI – 2008
5
MỤC LỤC
4
5
7
8
9
-learning 11
1.1. E-Learning 11
1.1.1. E-learing - 11
1.1.2. 12
-learning 14
-learning 14
1.2.2.
16
17
18
2.1.
18
2.2 (
) 19
2.3 20
2.4.
29
2.5 30
PRM 31
32
32
35
37
37
39
40
c 41
41
43
-Recommender 44
6
44
44
44
4.2.
trong E-Recommender 44
45
47
4.3. 48
48
4.3.2.
51
4.4.
52
4.4.1.
-Recommender 52
4.4.2.
-Recommender 53
54
4.5.1. 54
54
4.5.3. M: 55
4.5.4.
58
61
. 62
63
7
DANH MỤC HÌNH VẼ
- 15
16
21
24
33
34
35
36
38
42
-recommender 53
- 56
56
N 57
57
4.6:
58
4.7.
59
59
60
60
8
KÍ HIỆU VIẾT TẮT
PRM
Probilistic Rational Model
CF
Collaborative Filtering
CPD
Conditional Probabilistic Distribution
9
MỞ ĐẦU
-
-
ma
-
-
-learning
.
Bayesian,
10
.
-learning .
.
-learning-
-
:
(PRM)
PRM:
-Recommender:
.
11
Chƣơng 1. Hệ tƣ vấn trong e-learning
1.1. E-Learning
1.1.1. E-learing -
-
--
12
-
]. Tuy
-
-
1.1.2.
13
-
-
-
-
14
-
-
-
-
1.2. Hệ tƣ vấn trong E-learning
-learning
-
15
moviefinder.com
-
-
(a) (b)
-learning.
1.1: a) e-
16
b)
.1(a)
start(action, quiz)
1.1(b)
exist(sequence, s),
s.
1.2.2.
17
-
.
1.3. Kết chƣơng
-
-
18
Chƣơng 2. Kỹ thuật tƣ vấn dựa trên lọc cộng tác
m,
m
).
.
,
,
tham gia
.
g
.
.
2.1.
c
s .
, m
m
uuuU , ,,
21
v
n
iiiI , ,,
21
.
i
u
I
ui
sin
.
(rating score),
,
,
(active user) .
:
19
: , P
aj
i
j
I
ua
cho u
a
.
(,
1 5).
T: ,
r
I
.
sinh
h
,
uar
II
.
N.
m x n
.
ij
.
0
.
:
(
) (
).
2.2 (
)
,
.
,
(
,
).
,
20
.
.
2.3
(item)
“những người dùng mua x thì cũng đã mua y”
.
,
.
.
21
2.3.1.
2.3.1.1.
left-hand sideright-hand side
22
2.3.1.2. -
23
2.3.2
2.3.2
A={A
1
, A
2
, ,A
n
m
B,C,D
b,c,d
B,C,D
b Val(B), c Val(B), d
BN =<G,>.
A
1
n
i
θ
ai|pa(i)
= P(a
i
|pa(i))
i
i
i
P(A
1
, ,A
n
) =
n
i
i
iPaAP
1
))(|(
Ξ={a
1
, ,a
N
}
Ξ
inimal description Length
MDL) [7]
24
2.3.2.2.
Gn y, m vi nh nghin c [10,4] xu m h c th xem
nh l m hh b c hai ph ,
ch ta c m bi
i
x
C
cho mi ng.
i
x
C
biu di l (cha bi) ho nh,
c ngi n. Tng t, m hh c ch m bi n C
y
j
cho m m, biu di
c c m. V m c ng-m, ch ta c m bi r
ij
bi di cho quan h
gia ng x
i
v m y
j
. S t t c quan h ny ph thu vo c ng v c
m do ta c kh ni b c hai ph s c m hh ny
cho trong H 2.2. Trong phng ph n, ch ta c thm r bu l mi
quan h r
ij
phi c c m h b. C ngh l c th th trong CPD
trong P(r
ij
|C
x
i
,C
y
j
) ph gi nhau v m i v j.
M hh ny kh h d v n thu nh thng tin sau: m ng thu
v m l c
x
n v
x
=c
x
) v m m thu v m l c
y
no v
y
=c
y
t m quan h R gi m ngi v m ph thu
vo l c ng v l c m .
c tham s c . C
tham s cn θ
Cx
,
θ
Cy
v θ
R|Cx,Cy
. C gi tr ny phi
b mt t c quan h quan s r
ij
. Tuy nhin, c ph lu r v c bi
l C
x
v C
y
l khng quan s nn ch ta ph d n m k thu
h v bi n n. Th khng may, vi
y l khng n gin. C quan s r
ij
lm cho c bi l i v ng v
m c m tng quan v nhau. K qu l, g tham s i v c bi
ti , thu to EM [1] l khng kh thi. gi quy v ny, Ungar v Foster
d phng ph l m Gibbs, s d vi g ng nhi
1
x
C
2
x
C
N
x
C
1
y
C
1
y
C
N
y
C
11
R
22
R
NM
R
25
v m vo c c v sau so th to l c tham s trn c ph
g ny. Trong m s ki nh y t s
b h t. i ny th l m kh nhi th gian. M s nh nghin c
kh l a ra m s l tham s nh
phng ph bi [4] v l m Gibbs b ch [2] v nhi m thh cng
kh nhau.
2.3.3.
2.3.3.1.
M ch ta s xem x sau y l d
ti m t d c thu
ng chung, gn v ngn ng c m hh quan h th th. y, ch ti ch t
t ng g m hh n.
ngh t k hi s s d . M l
cho m m h quan h bao g m t c kiu th th
n
XX , ,
1
v t c
quan h
}, ,{
1 m
RRR
. Mi quan h R ki. Ch ta s d k hi
R(X
1
k
) ch ki th th c mi phn t trong m quan h. M ki th
th c m t thu t. K hi t thu t c m ki th th X l
)(XA
.
Ngo ra, ch ta c th k hi t thu th trong m kiu th th b
d k hi d ch (.). V d, thu th A trong kiu th th X k hi l
X.A.
M th hi ho chh
c m l x m t c i t
)(X
I
cho
mi ki th th X. V m th th
)(Xx
I
v mi thu th
)(XAA
j
, th
th c th c m thu th lin k x.a
j
. Gi tr c n trong I k hi l
j
ax
I
.
. V
mi tuple c kiu th th
}, ,{'
1
XX
k
, ta k hi m tuple c th th t t
c kiu th th l
}, ,{'
1
xxe
k
. V mi quan h
)'(
R
v mi
)( )('
1 k
II
XXe
, I x
)'(eR
c gi hay khng. ng ng, ch ta
s d R thay cho
)'(
R
v r thay cho
)'(er
.
26
Ch ti mu t m h x su trn th hi c m l quan h.
Tuy nhin, m vi thu t nh tn ho s b hi x h, quy ho
to b th th. Ch ti g nh cho c thu th ny l c (fixed). Gi s
r ch ta bit cc thu th n trong th hi b k c l . C
thu th kh g l mi lwocj quan h l t
m phn c m th hi c l . N x t c t
)(
i
X
cho
mi kiu th th X
i
v c gi tr c c thu t c c c th th n. C
tr khung (skeleton) σ c m l quan h bao g m mi v t c quan h
gi c th th. Tuy nhin, gi tr c c thu t khng x .
M th hi ho chh I c m mi c m quan h gi c th th
th c x gi tr c c thu t
Mi x t i t ch ti v y ch ti
quan t vi m hh h c m quan h ph thu c th th.
M tiu chh l m h h th khng ch ch i v c mi quan h trong m
h v gi tr c c thu t c t trong mi. N c
kh, cho m mi, ch ti h ngh n t c mi.
ch ti bao g hai thh phn: c tr ph thu
l S v c tham s g v n θ
Ѕ
. thu ngh cho c
c c thu tC tr ph thu cho quan h
ngh b ch k h mi quan h R v m t c cha Pa(R). Tng t, mi
thu t X.A g v m t c cha, Pa(X.A). i ny th h v c cha
hh th; Ch c th h theo nhiu c kh nhau cho c i t kh
nhau trong X. M c thu t c h h tr ti ln R
v X.A.
Vi quan h
)'(
R
c t t hay khng c th ph thu vo c thu t
kiu th th trong
'
(v d, X.A v
'
X
). V c thu t
chung ta phn bi hai lo cha hh th. Thu t X.A c th ph thu vo thu
t B thu X. S ph thu hh th suy ra s ph thu tng g
gi c i t rig l: mi t
x
thu
)(
i
X
,
ax.
s ph thu
vo
bx.
Thu th X.A c th ph thu vo c thu th c i t li quan
27
' BX
trong
l m chui quan h no . Trong m s tr h, quan h
khng ph l 1-1, t l
' BX
l m t c i t. Khi , ch ta s d k
hi t h (aggregation) t thuy c s d li x v n; t l
ax.
s
ph thu o thu th t h no c t n. C nhiu k hi h
v t nhi c t h. Mode c t h (gi tr xu hi th xuyn nh), gi
tr trung bh c t h (n gi tr l s), gi tr gi, l nh ho nhh nh (nu
c gi tr s th t); cardinality c t h
Cho m mi c l , ch a s s d m h b
ngh su trn t y c mi. Ch r mi quy t
t ch ta. Nh l r, ch ta g m bi ng nhin
x.a v mi thu t mi t x. Mi c quy b
t c quan h ti n ta m hh h i ny b vi
cho c bi ng nhin r cho m
)( )(, ,
11 kk
XXxx
. R x c
t t quan h
), ,(
1 k
xxR
hay khng.
ngh m h d trn mi, ch ta phi b r
c ph thu v tr do m bi ng nhin khng ph thu tr
ti ho gi ti vo gi tr c n.
H xem x cha c m cha c R, ch ta ngh
m c x.a
σ
r
Tng t, h xem cha c m thu t X.A. Khi X.B l cha c X.A, ch
ta ngh m c x.b
σ
x.a.
Khi
' BX
c quan h v x thng qua
, ch ta ngh m c y.b
σ
x.a
Ch ta ni r c trc ph thu S l v tr i v m khung σ nu
th c h ngh b
σ
Trong tr h
n, ch ta c th ngh m m h d trn th hi hn chh
I ph h v σ.
)|())(|().,|(
).(.
)(
)(
axPaax
RR Rr X XAA
Xx
S
IIPrParPSIP
M d v m mi, ch ta c th d m h m
u di nhiu thng tin hn