Bài giảng lắp ghép các kết cấu xây dựng-Lắp ghép kết cấu thép.PPT

CHƯƠNG VI: LẮP GHÉP KẾT CẤU THÉP


Trình tự lắp ghép một kết cấu
Quá trình lắp ghép một kết cấu bao gồm các trình tự sau:

Chuẩn bò kết cấu để lắp ghép

Treo buộc và vận chuyển kết cấu đến vò trí lắp

Lắp, cố đònh tạm và điều chỉnh kết cấu

Cố đònh vónh viễn kết cấu
a. Chuẩn bò kết cấu

Chải sạch các điểm tựa của kết cấu, vạch sẵn các đường
tim, cốt, bẻ thẳng lại các đầu cốt thép lòi ra (với cấu kiện
BTCT), kiểm tra vò trí các cấu kiện chôn sẵn.

Sắp xếp các kết cấu trong phạm vi hoạt động của cần trục
lắp ghép.

Trang bò kết cấu những thứ cần thiết như thang, sàn công tác,
giằng cố đònh, dây điều chỉnh .

Trên mặt kết cấu phải ghi kí hiệu kết cấu, đánh dấu mặt trên
mặt dưới của kết cấu có cốt thép một phía (với cấu kiện
BTCT), xác đònh trọng tâm của kết cấu phức tạp và không đối
xứng, ghi vò trí điểm treo buộc.
b.Treo cẩu kết cấu phải tuân theo các yêu cầu
sau:


Phải phân bố các điểm buộc kết cấu sao cho không gây ra
những ứng suất quá lớn khi cẩu trục, và không làm đứt dây
cẩu, quai cẩu, khi cần thiết thì dùng thêm đòn treo.

Các dụng cụ treo buộc kết cấu phải đảm bảo không bò tuột
bất ngờ.

Nên treo buộc kết cấu ở tư thế gần giống tư thế của nó ở vò trí
thiết kế.

Khi cẩu những cấu kiện có trọng lượng gần bằng sức trục tới
hạn ở độ với nào đó của cần trục thì phải nâng thử cấu kiện
lên cao 20-30 cm, để kiểm tra độ ổn đònh của cần trục, bộ
phận hãm và dụng cụ treo buộc.

Giữ cấu kiện treo cho khỏi quay đưa bằng một hoặc hai dây
thừng, buộc sẵn ở đầu cấu kiện. Dùng đòn bẩy dẫn kết cấu
dàn vào vò trí thiết kế của nó, không va chạm mạnh vào bu
lông giằng.

Treo buộc luân phiên các loại kết cấu khác nhau, phải thay
đổi luân phiên dụng cụ treo buộc sẽ dẫn đến năng suất lắp
ghép sẽ bò giảm sút. Do đó nên tổ chức lắp ghép các kết cấu
giống nhau theo một trình tự nhất đònh trên một đoạn công
trình nhất đònh.
Hình V- 6
Daõy caồu baựn tửù ủoọng
c. Điều chỉnh các kết cấu lắp ghép:


Điều chỉnh là: làm trùng hợp các đường tim ghi trên kết
cấu và ghi trên nền đặt, kiểm tra độ thẳng đứng của kết
cấu bằng quả dọi, kiểm tra vò trí kết cấu theo chiều cao
bằng máy thủy bình.

Hiện nay có hai cách thức điều chỉnh kết cấu:
+ Lắp đặt và điều chỉnh kết cấu vào vò trí thiết kế
bằng cần trục
+ Điều chỉnh kết cấu bằng những thiết bò đặc biệt,
sau khi đã lắp đặt kết cấu vào chỗ và cố đònh tạm.

p dụng cách thứ nhất thì thời gian sử dụng cần trục
dài hơn, nhưng lại tốn ít công lao động thủ công. p
dụng cách thứ hai thì mau giải phóng cần trục hơn
nhưng tốn nhiều công lao động hơn với những kết cấu
thường nặng và cồng kềnh hơn.
d. Cố đònh tạm kết cấu:

Trước khi giải phóng cần trục, cố đònh tạm nhưng cũng
phải đảm bảo vò trí kết cấu chính xác theo thiết kế, sẵn
sàng cho việc cố đònh vónh viễn kết cấu.

Sau khi cố đònh tạm vào vò trí, kết cấu phải chòu được tải
trọng gió và tải trọng lắp ghép.

Cố đònh vónh viễn kết cấu nên tiến hành sớm sau khi đã
điều chỉnh nó đúng vò trí thiết kế.

Chỉ cho phép lắp kết cấu mái của nhà một tầng khi đã
cố đònh vónh viễn cột và cường độ bê tông ở mối nối

đạt 70% cường độ thiết kế.

Chỉ cho phép lắp các tầng trên của nhà nhiều tầng khi
đã cố đònh vónh viễn các kết cấu của tầng dưới, đã lắp
vữa các mối nối của kết cấu chòu lực và khi cường độ
bê tông ở mối nối đạt 70% cường độ thiết kế.

Lắp ghép tổng hợp nhiều kết cấu trong một đoạn công
trình nào đó thì phải đảm bảo tính bất biến dạng, độ ổn
đònh và cường độ của từng bộ phận nhà trong các giai
đoạn lắp ghép, vậy trước tiên phải lắp ghép được một
ô khung cứng, sau đó liên kết dần các bộ phận khác
của nhà vào ô khung cứng đó.
A. LẮP GHÉP KẾT CẤU THÉP:
6.1. Chuẩn bò móng:

Cột thép gắn cứng vào móng bê tông bằng các bu
lông giằng và chính những bu lông này xác đònh vò trí
của cột trên mặt bằng và chòu momen ở gối tựa. Vậy
khi chôn các bu lông này cần giác vò trí của chúng đối
với các đường tim cột thật chính xác, khi đúc móng cột
thường dùng một khuôn mẫu cứng có khoan các lỗ để
đeo bu lông giằng và đảm bảo các bu lông đó đúng cự
ly.
H×nh V-1

Người ta còn áp dụng biện pháp trồng bu lông giằng
trong lỗ rộng, nghóa là chỉ đổ bê tông chôn phần dưới
của bu lông, còn phần trên bu lông khi đổ bê tông
móng được để hở trong một lỗ rộng, biện pháp này cho

phép đưa bu lông giằng về một phía nào đó và như vậy
chỉnh dòch được vò trí cột trong mặt bằng.
Chôn bulông giằng trong lỗ rộng

Muốn lắp cột và xê dòch chân cột dễ dàng, không phải
thay đổi vò trí các bu lông giằng người ta còn làm loại
chân đế cột có các lỗ bu lông ở ngoài phạm vi tấm đế
dưới.
Chôn bulông giằng ngoài
phạm vi tấm đế cột
Có ba phương pháp chuẩn bò móng cột thép:
a. Phương pháp I:

Đặt cột lên mặt móng vào đúng cao trình thiết kế ngay,
không cần điều chỉnh độ cao thấp của cột và không
phải rót vữa xi măng lấp khe đáy cột (phương pháp đổ
bê tông trước).

Phương pháp này đòi hỏi:
+ Cột thép phải được gia công chính xác, đường tim
dọc thân cột phải thật vuông góc với mặt tấm đế cột.
+ Mặt móng bê tông phải nhẵn, thật bằng phẳng.

Chuẩn bò móng bê tông như sau:
+ Đổ bê tông móng thấp dưới cao trình thiết kế một
chút (khoảng 5-8 cm).
+ Đặt lên trên đó hai đoạn thép hình sao cho mặt
phẳng trên của chúng trùng với cao trình thiết kế.
+ Sau đó đổ tiếp bê tông lên tới mặt trên các đoạn
thép hình và là phẳng mặt.


Những loại móng này có thể điều chỉnh cột ngay vào vò
trí thiết kế mà không cần phải chỉnh dòch gì nữa.
b. Phương pháp II:

Đặt cột tỳ lên trên một xống tựa bằng thép đã chôn sẵn
sao cho cạnh trên của xống ở đúng cao độ thiết kế mặt
móng,

Bê tông móng đổ thấp hơn cao trình của móng một
đoạn 4-5 cm.

Điều chỉnh vò trí của nó trên mặt bằng sao cho trùng hợp
các đường tim ghi trên đế cột và móng, điều chỉnh độ
thẳng đứng của cột bằng đóng chêm.

Sau khi cố đònh chân cột bằng các bu lông giằng thì rót
vữa lấp khe hở dưới đế cột.

Ưu điểm:
+ Không cần phải gia công kết cấu thật chính xác
như phải cắt pha đỉnh cột cho thật vuông góc với
đường trục cột
+ Việc điều chỉnh, dòch chuyển cột trên xống dễ hơn
nhiều.
ĐỔ BÊTÔNG ĐT ĐẦU TIÊN
CHÈN BÊTÔNG ĐÁ MI SAU (L=4-5CM)
MẶT XỐNG TỰA
CỘT THÉP
c. Phương pháp III:


Lắp riêng rẽ tấm đế cột và thân cột.

Đổ bê tông móng thấp hơn cao trình thiết kế độ 5 cm,
rồi đặt tấm đế cột lên trên.

Đặt tấm bản đế chân cột được gia công thêm 3 tai
ngang va đinh vít điều chỉnh lên trên.

Điều chỉnh các đường tim của tấm đế trùng với các
đường tim móng, điều chỉnh độ cao của tấm đế trùng
với cao trình thiết kế bằng vặn các đinh vít

Cố đònh bulông chân cột vào tấm đế bằng êcu

Bơm vữa ximăng vào lấp khe hở giữa tấm đế và móng
bêtông
Móng cột thép có tấm đế cột chôn sẵn
6.2 Lắp cột thép:

Cột thép vận chuyển đến nơi lắp ghép, được đặt nằm
trên các khúc gỗ kê, công son đỡ dầm cầu chạy quay
ngang ra bên.

Trên thân cột và chân đế cột vạch sẵn những đường tim
và dấu cao trình để sau này kiểm tra vò trí cột. Lắp sẵn
thang và sàn công tác vào cột, ở những chỗ liên kết
cột với dầm cầu chạy, dầm và dàn mái.

Cách treo buộc cột được thể hiện trên hình:

+ Cách thứ nhất: treo buộc cột ở ngay dưới công xôn
đỡ dầm cầu chạy, chỗ buộc có đệm gỗ hoặc đệm cao
su để dây cáp không bò uốn gẫy. Điểm buộc phải nằm
trên trọng tâm cột. Khi lắp phải dùng thêm dây kéo
ngang chân cột, lắp xong việc tháo dỡ các dây tiến
hành ngay dưới đất.
+ Cách thứ hai: treo buộc cột ở ngay trên đầu cột, khi
cẩu cột lên ở ngay tư thế thẳng đứng nên dễ lồng vào
các bu lông neo và dễ gióng cột theo đúng các đường
tim, cách thức này áp dụng khi tay cần của cần trục
dài (như cần trục tháp).
Phương pháp kéo lê:

Khi bố trí cột trên mặt bằng, cần bố trí điểm treo buộc
cột và điểm đặt cột phải nằm trong bán kính hoạt động
của cần trục.

Dựng cột theo phương pháp kéo lê là: cần trục nâng
đầu cột cao lên, trong khi đó chân cột được kéo lê trên
những thanh ray trơn (có khi trên xe gòn, trên mặt bằng)
và tay cần của cần trục vẫn giữ nguyên vò trí. Khi cột
đứng thẳng thì cũng đứng trên vò trí lắp.
Phương pháp quay:

Dùng lắp ghép những cột nặng.

Khi bố trí cột trên mặt bằng, cần bố trí điểm treo buộc
cột, gốc của cột và điểm đặt cột phải nằm trên bán
kính hoạt động của cần trục.


Dựng cột theo phương pháp quay là: khi nâng cột lên
chân cột vẫn không rời khỏi chỗ, đầu cột được nâng
lên cho đến khi cột ở tư thế thẳng đứng, cần trục vừa
cuốn dây cáp vừa nâng tay cần.

Để bảo vệ ren của bu lông neo khỏi hư hỏng khi lồng chân cột vào,
người ta đội lên đầu mỗi bu lông một mũ chóp làm bằng đoạn ống
nước, chui lọt qua lỗ chân đế cột.

Kiểm tra độ thẳng đứng của cột bằng quả dọi, hoặc bằng máy kinh vó
theo các đường tim đã vạch sẵn trên cột.

Nếu chân đế cột rộng thì bốn bu lông neo xiết chặt bằng êcu đủ bảo
đảm giữ cột đứng ổn đònh một mình. Nếu cột cao trên 10m thì phải
được giằng thêm bằng các dây neo dọc hàng cột.

Nếu chân đế cột hẹp, hoặc chân cột liên kết với móng là khớp thì
phải đặt các dây giằng ngang và dọc hàng cột.

Các dây giằng cố đònh cột vào móng bên cạnh và chỉ được tháo dỡ
sau khi cột đã được liên kết chắc chắn vào các kết cấu khác.

Lắp những cột đầu tiên bắt đầu từ những gian có những giằng dọc
giữa các cột. Nếu lắp cột đồng thời với những kết cấu khác của nhà
trong trường hợp chưa lắp kết cấu mái ngay thì phải lắp từng hàng cột
một và cố đònh các cột đó bằng các thanh giằng dọc, dầm cầu chạy
và giằng sườn.
6.3. Lắp dàn mái bằng thép:


Dàn vì kèo thép là kết cấu mảnh, trước khi cẩu lắp phải xem xét
có cần tăng cường không vì khi treo cẩu thường các thanh trong
dàn chòu lực sẽ khác với khi dàn nằm ở vò trí thiết kế công trình.

Có hai loại tăng cường dàn vì kèo khi cẩu lắp:
+ Loại tăng cường thứ nhất: tăng cường khi dựng dàn từ tư thế
nằm lên tư thế thẳng đứng, nhằm giữ cho dàn khỏi cong oằn khi
dựng dàn.
+ Loại tăng cường thứ hai: nhằm ngăn ngừa dàn bò uốn cong
vênh khỏi mặt phẳng của mình khi treo cẩu.

Sau khi cố đònh dàn mái bằng thanh xà gồ (hoặc thanh giằng
tạm) và hệ giằng, mới được tháo dỡ các thanh tăng cường ra
khỏi dàn.

Dàn vì kèo thường được treo buộc tại mắt dàn ở thanh cánh
thượng bằng các dây cẩu thông thường và dây cẩu có khóa bán
tự động.

Người ta còn giăng một sợi dây thép 12mm dọc theo thanh cánh
hạ và cao hơn 1,2m để làm chổ vòn cho công nhân đi lại trên
thanh cánh hạ.

Sau khi dàn vì kèo đã được tăng cường (loại hai), buộc dây cẩu và
treo ở tư thế thẳng đứng dưới thấp, thì cho gắn vào dàn các bộ phận
của sàn công tác, làm chổ đứng để sau này liên kết các thanh giằng
giũa các vì kèo.

Trên cột đã hàn sẵn các gối tựa làm chỗ đặt dàn, tạo điều kiện cho

việc liên kết dàn vào cột. Nếu dàn tựa lên tường gạch hoặc đầu cột
beton cốt thép, thì phải chuẩn bò trước gối tựa và các bulông neo, kiểm
tra lại vò trí và cao trình của chúng.

Khi lắp ghép các dàn vì kèo mái cần đặc biệt chú ý độ ổn đònh của
từng chiếc dàn và của phần công trình vừa lắp xong.

Mỗi dàn vì kèo sau khi lắp lên đã được cố đònh sơ bộ vào gối tựa của
nó bằng ít nhất 50% số lượng buông thiết kế.

Tuy được cố đònh vào gối tựa như vậy dàn vẫn chưa đảm bảo độ ổn
đònh, vẫn dễ bò cong vênh khỏi mặt phẳng của mình. Vậy trước khi
tháo dỡ các dây cẩu dàn, cần phải cố đònh thêm nó vào phần kết cấu
đã lắp xong bằng ít nhất ba thanh xà gồ, hoặc bằng các thanh giằng
tạm.
Phương pháp lắp

Lắp dàn có thể liên kết luôn cả cửa trời vào dàn dưới mặt đất.
Bắt đầu lắp dàn vì kèo từ dàn có hệ giằng.

Dàn đầu tiên, sau khi đặt vào vò trí thiết kế, được cố đònh tạm
bằng 2, 4 hoặc 6 dây neo (tùy theo khẩu độ). Các dây neo này
một đầu buộc vào thanh cánh thượng của dàn, một đầu buộc
vào móng cột, hoặc các cọc neo.

Sau đó lắp tiếp dàn thứ hai. Trước khi tháo dỡ dây cẩu (giải
phóng cần trục) phải tiến hành liên kết dàn đó vào dàn lắp
đầu tiên, bằng các thanh xà gồ, tiếp theo là các thanh giằng
đứng, các thanh chống ngang và các khung giằng nằm ngang
tại thanh cánh thượng và thanh cánh hạ của dàn này.


Sau khi kiểm tra toàn bộ kích thước của ô gian có hệ giằng đó
thì tiến hành cố đònh hẳn các bộ phận còn lại (hàn, tán rivê
hoặc bắt bu lông).

Sau đó mới được phép tháo dỡ các dây neo của dàn đầu tiên.
Các dàn tiếp theo cho đến ô gian có hệ giằng thứ hai, chỉ cần
liên kết vào phần đã lắp trước bằng các thanh xà gồ, giằng
tạm hay panen
.
.