KILOBOOKS.COM
1
LI M U
Sau khi ch ngha xã hi Liên Xơ và các nc ơng  u tan rã, trt t
th gii thi k chin tranh lnh kt thúc, tình hình th gii có nhiu bin đng
ln. Vn đ hồ bình hp tác hu ngh đ phát trin kinh t ngày càng tr nên
đòi hi bc xúc ca mi quc gia trên th gii. Các quc gia ln nh tham gia
ngày càng tích cc vào q trình hp tac song phng cng nh đa phng
khp các khu vc vi nhiu tng nc khác nhau. Quan h hp tác gia Vit
Nam- Liên Bang Nga là mt trong nhng quan h đó.
Vit Nam đang trin khai chính sách m ca theo đnh hng " Vit Nam
mun là bn vi tt c các nc trên cng đng th gii phn đu vì hồ bình
đc lp và phát trin" và đã thu đc nhng thng li quan trng góp phn nâng
cao v th đt nc trên tồn th gii. Hin Vit Nam đã quan h vi 165 nc
trên th gii trong đó Liên Bang Nga k tha Liên Xơ c là mt đi tác truyn
thng quan trng.
Mc dù Liên Xơ XHCN sp đ, CNXH lâm vào thối trào. Nc Nga k
tha Liên Xơ c nhng đi theo qu đo TBCN, nhng điu đó khơng làm thay
đi tính cht quan h hp tác gia hai nc Vit - Nga mà dánh du mt bc
ngot mi trong quan h gia hai nc. Tuy mi quan h gia Vit Nam - Liên
Bang Nga đc xây dng trên c s k tha ca mi quan h hp tác hu ngh
truyn thng Vit xơ trc đây. Nhng vic đy mnh m rng quan h hp tác
gia hai nc lên tn cao mi đc coi là b phn quan trng trong vic điu
chnh chính sách đi ngoi ca c hai nc. Nu nh mi quan h Vit Nam -
Liên Xơ trc đây tri qua bao nm tháng chng t s thu chung và sc sng
bn vng thiêng liêng cao đp ca nó thì nay quan h gia Vit Nam và Liên
Bang Nga đang gi tin đ đó cho quan h hai nc bc sang trang mi.
Nghiên cu quan h Vit - Nga t nm 1991 đn nay mi thy đc bc
phát trin tích cc trên các lnh vc qua các giai đon và ngày nay đang m ra
nhiu trin vng tt đp. Tng cng quan h vi Liên Bang Nga giúp góp phn
rút ra nhng bài hc q báu nhm tip tc đơ mi chính sách đi ngoi ca
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
2
ng v nh nc ta. Do thi gian cũn hn ch, ti li di v phc tp nờn
khú trỏnh khi nhng thiu sút. Vy kớnh mong c s giỳp sa cha gúp ý
ca cỏc thy cụ giỏo tỏc gi b sung ti ngy cng hon thin hn.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
3
I- NHNG NHÂN T TÁC NG N QUAN H
VIT NAM - LIÊN BANG NGA T 1991 N NAY
1. Nhân t Quc t
Chin tranh lnh kt thúc, ch ngha xã hi Liên Xơ và ơng Âu sp
đ, tng quan lc lng trên th gii thay đi. S tn ti và đan xen gia các
nc XHCN và TBCN trên th gii phn ánh tính cht q đ ca thi đi.
Cc din ca Th gii thay đi sau chin tranh lnh đã tác đng khơng
nhng lên các mt quan h ca mi nc mà còn tác đng đn q trình phát
trin ca mi nc. S vn đng phát trin ca quan h Vit Nam - Liên Bang
Nga chu s tác đng ca nhiu nhân t khách quan và ch quan khác nhau.
V kinh t, sau chin tranh lnh do s phát trin ca cách mng cơng ngh
tin hc, vi k hoch “đng giây cao tc” ca M và các chin lc k thut
thơng tin khác ca các nc Tây Âu đang thúc đy nn kinh t th gii bc vào
giai đon tin hc hố, cơng ngh hin đi din ra làm thay đi sâu sc quan h
kinh t Quc t.
Tuy Tây Âu, Nht bn còn kém thua M v nhiu mt nhng vi xu th
vn lên ca các quc gia này và s yu kém ca M s làm cho cc din ca
nn kinh t th gii din ra phc tp và nh hng đn tt c các nc trên th
gii nht là các nc th gii th ba.
Trong bi cnh tồn cu hố, khu vc hố, các mi quan h tr nên cht
ch. Th trng th gii m rng lu thơng hàng hố, đu t trc tip gia các
nc ln vào các nc nh tng, các cơng ty đa quc gia đc khai thác mnh
m. T đó đòi hi mi quan h gia các nc vn đng theo xu hng phc tp
đa dng hố, đa phng hố. Các mi quan h trên c s vì li ích quc gia -
dân tc. Các quc gia đang ngày càng xích li gn nhau, ngun tc cht ch
trên vì thiu lnh vc và din ra mnh m nhiu ni cng nh gia các quc
gia vi nhau.
nh hng ca an ninh kinh t, li ích kinh t làm cho quan h gia các
nc tr nên phc tp, có lúc cng thng, quan h M – Nht khơng thay đi
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
4
nhng quan h M - Tây Âu rt phc tp, s chy đua v kinh t, khoa hc k
thut, qn s làm cho nhng bt đng ngày càng tng trong các khi đng
minh.
Tình hình quc t trên đã tác đng trc tip đn quan h Vit – Nga trên
nhiu tuyn. Nó đa li nhng nét mi, nhng c hi và nhng khó khn vì Vit
Nam - Liên Bang Nga là nhng nc khng hong sau chin tranh lnh.
Tình hình khu vc :
i vi khu vc ơng Nam Á, s tan rã ca Liên Xơ khin cc din quan
h quc t khu vc thay đi, trong thi k chin tranh lnh quan h gia các
nc ơng Nam Á b phân thành hai trn tuyn đi lp nhau (mt bên theo
CNXH, mt bên theo CNTB) tình trng khu vc ln b đe do.
Sau chin tranh lnh, tình hình quc t đã tác đng đn và làm thay đi
sâu sc các mi quan h trong khu vc. ơng Nam Á tng bc tr thành khu
vc hồ bình. n đnh ,hp tác và phát trin. V th ca các nc ơng Nam Á
trong đó có Vit Nam khơng ngng đc tng lên và là ni hp dn đ các nc
ln mun có v trí và nh hng ln trong khu vc. Vic Liên Xơ tan rã to
khong trng quyn lc khu vc này. Các nc ln mun m rng nh hng
li ích kinh t đây. Trong các nc đó có th k đn M, Nht Bn và các
nc Tây Âu
Các nc ơng Nam Á (Vit Nam, Mianma, Lào, Campuchia ) cng
đã khng đnh mình đã chính thc là thành viên ca Hip Hi các nc ơng
Nam Á (ASEAN). V th ca ASEAN khơng nhng đc nâng cao trên trng
quc t mà còn là s thu hút, s quan tâm ca các nc ngồi khu vc trong đó
có Liên Bang Nga. Mt khác, khu vc này là n tng trong đi sng quan h
quc t đc ghi nhn và là đng lc thúc đy q trình hp tác liên kt ni b
và khu vc các nc bên ngồi. Gia 1997 nn kinh t khu vc này lâm vào
suy thối nng n, nhiu vn đ an ninh chính tr - xã hi bùng phát (ơng
Timo, tranh chp Bin đơng ) gây cn tr cho n lc hp tác khu vc. Tuy
nhiên đn 1999 t ch quan h gia các nc ơng Dng và các nc ASEAN
là đi đu chuyn sang chiu hng ci thin tng cng tích cc hp tác quan
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
5
h liên kt khu vc. ASEAN đã tr thành ASEAN 10 đ phc v ý tng "cng
đng ơng Nam Á" gm 10 nc trong khu vc. ơng Nam Á khơng ch là khu
vc hồ bình, hu ngh mà còn là mt khn mu hp tác đy đ khi tin vào
th k 21. Mc dù phi đi din vi nhiu khó khn, phc tp nhng ASEAN
đang ly li đc phong đ phc hi và phát trin vi t l tng trng bình
qn 7%/nm và tr thành mt trong nhng đm sáng bên b Tây Thái Bình
Dngvà là mt th trng đu t th trng bn bán hp dn đi vi các nc
ln. Chính vì vy sau my nm khơi phc khng hong, Nga đã thơng qua li
ích ca mình ơng Nam Á và còn phi quay v m rng và tht cht thêm các
mi quan h Phng ơng vì li ích ca nc Nga. Trong đó Vit Nam là
mt đi tác quan trng trong quan h Vit Nam - Liên Bang Nga.
2. Chính sách đi mi ca Vit Nam là đng lc thúc đy tích cc
trog quan h Vit Nam - Liên Bang Nga
ây là mt nhân t quan trng hàng đu tác đng đn quan h Vit – Nga vì
nhng thành tu ca Vit Nam đt đc trong nhng nm qua đã tác đng đn
s quan tâm ca các nc trên th gii trong đó có Nga.
Trong cơng cuc đi mi, ng và Nhà nc Vit Nam đã có nhng bc đi
đúng đn. Chính sách đi ngoi ca nc ta là k tc t tng đi ngoi ca H
Chí Minh và truyn thng ngoi giao Vit Nam, chính sách đi ngoi là s tip
tc chính sách đi ni to điu kin hồn thành chính sách đi ni và góp phn
thng li cho đng li chung.
* Q trình hình thành chính sách đi ngoi đi mi;
Trong bi cnh th gii có nhiu bin đng ln. Tng quan lc lng
nghiêng v có li cho ch ngha T Bn, li dng điu đó M ra sc tn cơng
chng phá cách mng th gii. Trong khi đó Liên Xơ tr thành tr ct cho xu
hng hồ bình n đnh ca các nc xã hi li lâm vào khng hong kinh t,
chính tr trm trng, Vit Nam đi hi i biu tồn quc ln th VI đc
trin khai, có th coi đi hi này là điu khi ngun cho cơng cuc đi mi ca
Vit Nam. iu đó đc th hin ngh quyt 13 ca B chính tr khố 6 (tháng
5 nm 1988) Ngh quyt B chính tr ch ra rng quan h quc t ca ng, Nhà
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
6
nc ta là “thêm bn, bt thù” vì ng ta cho rng, nhim v ch yu ca ngoi
giao trong thi k này là ra sc phá th bao vây, cm vn và cơ lp nc ta,
tranh th càng nhiu bn càng tt, gim bt k thù càng nhiu càng hay, tranh
th s ng h ca các nc anh em bu bn, d lun quc t phân hố và làm
tht bi âm mu ca đch, góp phn đa nc ta nhanh chóng thốt khi khng
hong kinh t xã hi. ng ta đa ra mt s quan nim nhm to kh nng đy
mnh hn na quan h Vit Nam vi các nc láng ging, các nc trên th gii
trong đó có Liên Bang Nga. ng và nhà nc ta ra sc tranh th đng li đi
mi nhm đa cách mng thốt khi khng hong kinh t chính tr, xã hi đa
đt nc t q đ lên ch ngha xã hi.
Tháng 6 - 1991 i hi đi biu tồn quc ln th VII ca ng cng sn
Vit Nam đc t chc . i hi này đc đánh giá là mt đi hi trí tu, dân
ch, đi mi k cng và đồn kt. Tip thu i hi VI, i hi i biu tồn
quc ln th VII ca ng cng sn Vit Nam đã long trng tun b ch
trng đi ngoi ca mình là : “Vit Nam mun là bn vi tt c các nc trên
cng đng th gii phn đu vì hồ bình đc lp phát trin”. Tuy thc hin
chính sách đi ngoi m rng nhng ng ta vn coi trng mi đồn kt hu
ngh hp tác vi các nc xã hi ch ngha và bn bè truyn thng.
* Trong vn kin i hi i biu tồn quc ln th VII ca ng cng
sn Vit Nam, ng ta đa ra 4 phng châm nh sau:
- m bo li ích dân tc chân chính, kt hp nhun nhuyn ch ngha
u nc vi ch ngha Quc t trong giai cp cơng nhân.
- Gi vng c lp t ch, t lc t cng, đy mnh đa dng hố, đa
phng hố quan h đi ngoi.
- Nm vng hai mt hp tác và đu tranh trong quan h Quc t.
-T ích c tham gia hp tác khu vc đng thi m rng quan h vi tt c
các nc.
n i hi i biu i biu tồn quc ln th VIII ca ng Cng sn
Vit Nam (1996) tip tc khng đnh: Phng hng hot đng đi ngoi ca
Vit Nam là tip tc thc hin chính sách đi ngoi đa đng hố, đa phng hố
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
7
vi tinh thn “Vit Nam mun là bn vi tt c các nc trên cng đng th gii
phn đu vì hồ bình ,đc lpvà phát trin”. Vit Nam ch trng hp tác trên
nhiu lnh vc song phng và đa phng vi các nc, các t chc Quc t và
khu vc trên ngun tc tơn trng ch quyn và tồn vn lãnh th ca nhau bình
đng cùng có li thơng qua đàm phán, gii quyt nhng vn đ tranh chp, đm
bo hồ bình an ninh khu vc. Vit Nam nhn mnh tng cng hp tác vi các
nc láng ging, coi trng quan h vi các nc đang phát trin và các trung
tâm kinh t th gii, nêu cao tinh thn đồn kt anh em đang phát trin Châu á,
Phi, M La Tinh và phong trào khơng liên kt Nh có ch hng đúng đn
Vit Nam đã có nhng thành cơng nht đnh. Vit Nam có quan h chính thc
vi 165 nc trên tồn th gii, ng cng sn Vit Nam có quan h vi 188
ng trên th gii. Chúng ta đã quan h bn bán vi 120 nc trên th gii
trong đó 61 nc và vùng lãnh th có quan h đu t trc tip vào Vit Nam,
vi tng s vn tính đn ht nm 1999 khong trên 33 t USD trong hn 2200
d án.
* Nhng phng hng ch yu trong quan h Vit Nam - Liên Bang
Nga
Nhìn chung tình hình th gii ht sc có li cho quan h Vit Nam Liên
Bang Nga. Trong chính sách đi ngoi ca mình, Vit Nam vn coi trng Nga là
nhân t, là bn hàng truyn thng. Hn na quan h Vit - Nga có chiu hng
đi lên nên ng và Nhà nc ta xác đnh mt s đnh hng ch yu trong vic
gii quyt mi quan h Vit - Nga hin nay là:
- Tng cng hp tác hu ngh nhiu mt gia Vit Nam và Liên Bang
Nga. Trên c s ca chính sách đi ngoi m rng góp phn bo v hồ bình an
ninh n đnh khu vc ơng Nam á, Châu á - Thái Bình Dng và th gii.
- Liên Bang Nga là th trng rng ln và quen thuc vi hàng hố ca
Vit Nam nên ta cn khai thác trit đ nhng điu kin thun li, nhng th
mnh trong vic bn bán hai chiu và phát trin kinh t.
- Trong q trình hp tác ta cn la chn nhng ni dung kinh t, vn
hóa, khoa hc k thut nào có hiu qu đ hp tác .
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
8
- Trên c s kinh t đu t ca Nga ti Vit Nam thì Vit Nam cn có
nhng chính sách to điu kin thun li đ Liên Bang Nga bn bán vi Vit
Nam.
- Vit Nam cn trin khai k hoch đ tr n trên tinh thn bình đng cùng
có li:
- Ngồi ra Vit Nam cn nâng cao vai trò nh hng v hot đng t chc
có nhim v thc hin đồn kt tham gia hu ngh hp tác gia Vit Nam và
Liên Bang Nga.
3. S điu chnh chính sách đi ngoi ca Liên Bang Nga
Sau chin tranh lnh mc du là “quc gia k tha Liên Xơ” nhng Liên
Bang Nga khơng phi là Liên Xơ. c đim ni bt ca chính sách đi ngoi
ca Liên Bang Nga là ly vic bo đm li ích quc gia làm mc tiêu bao trùm,
là chìa khố đ hoch đnh chính sách đi ngoi. c tha k chính sách đi
ngoi ca Liên Xơ trc đây Nga đã đ ra mc tiêu chính sách đi ngoi sau:
Th nht, to mơi trng quc t thun li thu hút đu t nc ngồi va
tp trung các ngun lc trong nc va gii quyt các vn đ Quc t kinh t,
chính tr, xã hi, an ninh, quc phòng đang đt ra vi Nga sau chin tranh lnh.
Th hai : ci thin m rng quan h vi tt c các nc trên th gii trc
ht là M và các nc Phng Tây đ Nga sm hồ nhp vào các t chc kinh
t, an ninh khu vc và th gii
Th ba; t vic khng đnh vai trò ca mình trong các nc SNG Nga tip
tc khng đnhv th cng quc ca mình trên trng Quc t trong trt t th
gii mi sau chin tranh lnh.
thc hin mc tiêu trên, Nga đã trin khai qua hai gia đon ca s điu
chnh;
a) Giai đon t 1991đn 1993
im cht yu trong chính sách đi ngoi ca Nga là hng v Phng
Tây vi lý do là trong ban lãnh đo Nga lúc đó hy vng Nga s thc hin đc
nhng bin pháp cng c quyn lc chính tr, nhn đc s đu t ca Phng
Tây đ chuyn đi c cu kinh t. Tuy nhiên chính sách Nga v Phng Tây
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
9
ngay t đu đã bc l nhng hn ch, Nga không đem li kt qu nh mong
mun, Nga đng trc nguy c b cô lp, mt vai trò ch đng trong vic sp
xp lc lng Châu Âu và Châu Á - Thái Bình Dng. Nga đã đánh mt vai
trò ca thành viên chi phi không gian khu vc . đi phó vi tình hình
này, tháng 12/1993 chính sách đi ngoi ca Nga có bc thay đi. Nga đã áp
dng chính sách đi ngoi theo đnh hng “cân bng ông - Tây” Nga bt đu
chú trng đn các quan h vi Phng ông. Chính sách đi ngoi trên ca Nga
đã nh hng đn quan h Vit - Nga giai đon này, làm cho quan h hai bên b
trì tr trên nhiu lnh vc. Trong đó h qu ln nht là s suy gin mi quan h
truyn thng vn có b dày mà hai bên đc k tha.
b. Giai đon 1994 đn nay
Trong giai đon này chính sách "cân bng ông - Tây" đã đc điu
chnh, ch trng nhng b trong quan h vi M và các nc Phng Tây
ca Liên Bang Nga đc thay th bng nguyên tc đi ngoi “u tiên trc ht
cho li ích quc gia dân tc” điu này đã đc th hin đy đ nguyên tc đi
ngoi trong chính sách đi ngoi ca Liên Bang Nga do Tng thng B. Yelsin
phê chun tháng 1 nm 1994.
nâng cao v th trên trng quc t, my nm gn đây Nga đã tham gia
vào các hot đng ca din đàn an ninh khu vc ASEAN,ARF . Nga đy mnh
quan h vi các nc Hàn Quc, Nht Bn, Trung Quc, Vit Nam
Vic Nga tng cng s hin din ông Nam á m rng quan h vi
các nc ASEAN to điu kin phát trin quan h gia Liên Bang Nga vi các
nc trong khu vc Châu á- Thái Bình Dng nói chung và ông Nam á nói
riêng là tin đ quá trình cho khu vc tng cng thúc đy quan h Vit - Nga
lên mt bc cao hn, có hiu qu hn là bn hàng truyn thng và quen thuc
vi mt hàng Vit Nam. ây là c hi thúc li đ hai bên tng cng mnh m
hn trên mi lnh vc kinh t.
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
10
II - QUÁ TRÌNH PHÁT TRIN CA QUAN H VIT NAM - LIÊN
BANG NGA
Quan h Vit Nam- Liên Bang Nga đc thit lp trên c s k tha phn
ln ca quan h hu ngh Vit - Xô truyn thng. Tuy nhiên t khi Liên Xô và
các nc ông Âu tan rã đn nay mi quan h gia hai nc đc ghi nhn
bng nhng chuyn bin tích cc. Xut phát t li ích kinh t- chính tr và nhu
cu riêng ca mi nc nên tính cht quan h ca hai nc thay đi mt cách
cn bn. Nó đc th hin trên nhiu lnh vc sau :
1. Quan h chính tr - đi ngoi
Do tác đng ca tình hình quc t sau chin trnah lnh và nhng vn đ
đt ra trong ni b ca mi nc. T khi Liên Xô tan rã quan h Vit Nam- Liên
Bang Nga có th nói phát trin qua các giai đon thng trm khác nhau.
a. Giai đon t 1991 đn 1993
c trng ni bt ca giai đon này là quan h Vit Nam- Liên Bang Nga
b trì tr, lnh nht, các cuc tip xúc cp cao gia hai cp cao gia hai nc
không tin hành hoc có tin hành thì ch tin hành mang tính cht xã giao. C
th là cuc đàm pháp Vit Nam - Liên Bang Nga nhân chuyn thm ca phó
Th tng Vit Nam Trn c Lng sang các nc SNG tháng 7 nm 1992 đã
không đt đc kt qu mong mun v m rng quan h hai nc.
Nguyên nhân là do :
Mt s điu kin ca Nga đa ra trong đó có vn đ n. Mc tiêu ca
Nga khác Vit Nam hai bên thiu nht quán trong quan đim, li ích chin lc
ca mi quc gia khác nhau. Nu giai đon này chính sách đi ngoi ca Nga
hng v i Tây Dng thì u tiên hàng đu ca Vit Nam làquan h vi các
nc ông Nam Á. Trên din đàn quc t, din đàn an ninh khu vc quan h
Vit Nam - Liên Bang Nga b suy gim còn là do s th đng ca c hai phía
trc s thay đi nhanh chóng ca tình hình th gii. Khi c ch, c cu quan h
kiu c b đ v còn c ch quan h mi phù hp vi thông l quc t,rõ ràng là
rt phc tp, không th ngay lp tc thit lp đc. Mc tiêu trên theo đui hai
bên khác nhau trc s thay đi nhanh chóng ca th gii.
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
11
b. Giai đon t 1994 đn 1996
Xut phát t chuyn đi thm ca phó th tng Trn c Lng mà t đó
các cuc ving thm ca các v nguyên th Quc Gia đc thng xuyên hn.
Hai bên nhm tng cng quan h truyn thng và mong mun phi hp đi
ngoi đáp ng nhu cu phát trin quan h hai nc trong tình hình mi. S kin
đáng chú ý nht đánh du ct mc quan trng trong s phát trin quan h Vit -
Nga là chuyn đi thm hu ngh chính thc đu tiên sang Liên Bang Nga ca
Th tng Võ Vn Kit vào tháng 6 nm 1994 vi vic ký kt hip c v các
nguyên tc c bn trong quan h hai nc.Vic này đã phn ánh quyt tâm ca
mi nc nhm to c s nn tng cho đnh hng phát trin hai nc trong tình
hình mi.
Trên các din đàn an ninh Quc t và khu vc ông Nam Á. Nga đánh
giá rt ln vai trò ca Vit Nam còn Vit Nam ng h Nga tham gia vào công
vic ông Nam Á.
Là thành viên ca ARF và Liên Hip Quc Nga và Vit Nam đã tng
cng hp tác, phi hp hot đng ngoi giao cùng phát trin các t chc này.
Vi vai trò án ng v trí quan trng khu vc ông Nam Á, Vit Nam đã
góp phn thúc đy quan h gia ASEAN và Nga thun li hn trong vic Nga
tr thành thành viên đi thoi đy đ ca ASEAN.
c. Giai đon 1997 đn nay
c đim ni bt giai đon này là quan h Vit - Nga bc sang giai đon
phát trin mi v cht, trong đó chính tr ngoi giao gi v trí m đng.
Tháng 2 nm 1997 ch tch Vin DUMA quc gia Nga G.XeleJone sang
thm hu ngh chính thc Vit Nam nhm xác lp quan h c quan lp pháp hai
nc. Tháng 3 nm 1997 ln đu tiên trong thông đip ca mình Tng thng
Nga Boris Yelsin đã nhn mnh tng cng hp tác quan h vi Vit Nam
n tháng 1 nm 1997 Th tng chính ph Liên Bang Nga
Checnomudin đã đi thm chính thc Vit Nam ln đu tiên. ây có th coi là
ct mc quan trng mang ý ngha đánh du bc chuyn bin v lp trng mi
bên.
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
12
Trong khung cnh mi quan h Vit Nam - Liên Bang Nga đc cng c
tích cc thì s kin đánh du cho giai đon mi n lc cp cao nht đa mi
quan h phát trin ca hai nc lên cao hn đó là chuyn đi thm hu ngh
chính thc đu tiên ca Ch tch nc CHXHCH Vit Nam Trn c Lng
sang Liên Bang Nga. giai đon này hai nc đu u tiên cho nhau đã phát
trin to trin vng cho s hp tác lâu d trong chính sách đi ngoi ca mình.
Nga coi Vit Nam là mt đi tác quan trng ơng Nam Á. Vit Nam xác đnh
chính sách đi ngoi ca Vit Nam là đnh hng lâu dài trong s phát trin
quan h vi Nga.
2. Quan h Kinh t - Thng mi
Trc đây mi quan h Vit Nam- Liên Xơ mang đm tình hu ngh
thiêng liêng cao đp Vit Nam đc Liên Xơ vin tr giúp đ rt nhiu trong hai
cuc kháng chin chng qn xâm lc gii phóng đt nc đó là Pháp và M.
Cui thp k 80 đu thp k 90 sau khi Liên Xơ tan rã quan h kinh t Vit -
Nga mc du k tc c s mi quan h kinh t Vit - Xơ trc đây th nhng
thc trng ca mi quan h kinh t thng mi VitNam - Liên Bang Nga là bc
tranh m đm vi s suy gim đáng k , c th là :
* T nm 1991 quan h kinh t - thng mi Vit Nam - Liên Bang Nga
gim sút mnh, phn ln các quan h truyn thng theo Hip đnh b phá v.
Nu nh trong nm 1980 bn bán hai chiu Vit - Nga chim gn 50% tng
kim ngch xut khu ca Vit Nam thì đn nm 1996 t l này còn cha bng
0,2% chim 0,25% kim ngch xut khu ca Nga. Ngay t đu thp k 90 hai
bên đã tho thun vic bn bán gia hai bên chuyn sang thanh tốn theo giá c
th gii bng ngoi t có th chuyn đi. Bn bán hai chiu Vit - Nga vn
đc duy trì nhng khi lng thì gim rt nhiu so vi quan h Vit Xơ trc
đây. Nga vn tip tc nhp t Vit Nam và xut sang Vit Nam các mt hàng
truyn thng nh trc đây, Nga giúp Vit Nam hồn thin cơng trình thu đin
Hồ Bình và các cơng trình đang còn d khác. Tuy nhiên, thc t cho thy trong
nm 1991 khi lng bn bán Vit - Nga gim 10 ln so vi nm 1990, kim
ngch xut khu, nhp khu ca Vit Nam sang th trng Nga ch bng 70%
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
13
mc nm 1990. Tình hình này đã gây ra cho Vit Nam khá nhiu khó khn trong
nn kinh t.
Tình trng đình đn sn xut hàng xut, nhp khu làm nh hng đn
vic làm ca hàng chc vn ngi lao đng trong các nghành sn xut. Mt khác
trong nhp siêu Vit Nam khơng đc vay lãi mà còn phi tr n nên Vit Nam
khơng còn có kh nng đ nhp khu nh trc. Thêm vào đó trong quan h
thanh tốndo cha có c ch và thiu ngoi t nên quan h gia hai nc Vit
Nam - Liên Bang Nga ch yu thơng qua các hình thc hàng đi hàngvà vic
này đã gp nhiu khó khn. Mt s đn v kinh t đã ký đc mt s hp đng
hàng đi hàng theo tính tốn có li cho c hai bên nhng li khơng thc hin
đc do vn chuyn hoc do chính sách ca Liên Bang Nga thay đi.
Trc tình hình đó tháng 7 nm 1992 hai bên đã ký kt đc biên bn
kinh t thng mi
Hai bên đã ký kt các hp đng chuyn giao các loi hàng hố đã xác
đnh. Ngoi thng Vit Nam - Nga nm1992 đt 191triu USD trong đó xut
khu chim 749 triu USD, nhp khu chim 112 triu USD.
Lu thơng hàng hố gia hai nc theo các kênh khác nhau đn 1993
Vit Nam tr n đc 300 triu USD.
Mc du n lc nh vy, nhng trên thc t quan h hai nc gp rt
nhiu khó khn. Vic giá c khơng hp lý dn đn hàng hóa Vit Nam th
trng Nga tng gp 5-6 ln so vi giá các mt hàng cùng loi. V phía Nga
cng gp nhiu tr ngi trong vn đ thanh tốn song phng.
Nhng nm gn đây, nht là t nhng nm 1994 đn nay quan h kinh t
- thng mi Vit Nam - Liên Bang Nga có mt s khi sc hn. Bng s n lc
ca hai bên, hai nc đã ký tho thun nhiu chng trình v nơng sn, chè, cao
su V mt nhà nc, tháng 6/1994 chính ph hai nc đã ký hip c hp tác
kinh t khoa hc - k thut trong lnh vc t hp cơng, nơng nghip. Ngồi
“Hip c v nhng ngun tc c bn” đã nêu và mt s hip c c th khác,
hai bên đã ký hn 20 hip đnh hp tác thuc các lnh vc khác nhau. Vit Nam-
Liên Bang Nga đang tích cc hồn thin nhng c s pháp lý ca hp tác song
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
14
phng có tính đn nhng din bin ra nn kinh t . Hai bên đã xem xét các hình
thc tng h ln nhau nh xí nghip liên doanh, hip hi c phn, các lnh vc
đc ký kt mang tính thc t hn. Hai bên tp trung vào các lnh vc mi nhn
Vit Nam nh du m, khí đt, nng lng, công nghip, nông nghip và ch
bin. Phía Vit Nam cng đã t chc nhiu cuc kho sát th trng vi nhng
quy mô và ti khu vc khác nhau Liên Bang Nga, nh đó mà trong nhng nm
gn đây giá tr xut khu Vit – Nga có xu hng tng lên nhng so vi thi k
Vit - Xô thì còn rt nh bé. Nm 1992 : 204 triu USD, 1993 : 279,7 triu
USD, 1994: 378,9 triu USD.
Trên lnh vc đu t cng chim mt phn quan trng trong quan h
Vit – Nga. Hip c liên chính ph v khuyn khích và bo v song phng
vn đu t ký ngày 16/6/1994 đã thúc đy vic phát trin đu t hai nc. Mc
du vn đu t Nga vào Vit Nam tng chm, manh mún, nh git vì nhiu lý
do khác nhau nhng theo s liu hai bên cha đy đ tính đn 1994 Nga có hn
30 d án liên doanh Vit Nam .Nâng tng s vn lên trên 110 triu USD xp
18/53 nc và lãnh th đu t vàoVit Nam .
Tháng 3/1998 hai nc ký hip đnh xây và vn hành nhà máy lc du s 1
Dung Qut công sut 6,5 triu tn / nm, khai thác = 130.000 thùng/ngày vi s
vn đu t là 1.3 t US
Hiên nay Nga vn lên v trí th 8 trong danh sách 61 nc và vùng lãnh
th đu t vào Vit Nam. Trong lnh vc đu t, mt gng mt ta cn phi k
đn đó là liên doanh du khí Vit - Xô Petro. Tng s 7 triu tn du mà Vit
Nam khai thác nm 1995 và hn 8,3 triu tn nm 1996 thì phn áp đo thuc v
liên doanh này. Tính đn tháng 11/1997 liên doanh đã khai thác đc 50 triu
tn du thô. Riêng tính giai đon t 1994 đn 1997 xí nghip liên doanh Vit -
Xô Petro đã np ngân sách Nhà nc Vit Nam 3,4 t USD bng t doanh thu
du thô.
Mt điu đáng chú ý trong quan h kinh t Vit-Nga là các công ty t
nhân ca ngi Vit Nam ti Nga đã góp phn không nh vào s phát trin kinh
t Nga và thúc đy s hp tác Vit Nga nh công ty :Guarton, công ty
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
15
:Crixtan, cơng ty : Sovico
S lng doanh vn nghip ca ngi vit có khong 300 triu USD. Tuy
vy quan h kinh t - thng mi Vit - Nga vn còn cha tng xng vi tim
nng mi bên . Hn na quan h hai bên còn tn ti nhng vn đ hn ch trc
ht là bt hp lý, mt cân đi gia đu t sn xut và trao đi thng mi.
Nhng khó khn trong khâu thanh tốn cng hn ch đáng k quan h kinh t
gia hai nc .
3. Quan h Vn hố Giáo dc,Khoa hc - K thut ,Qn s
a. V vn hố, khoa hc - k thut và giáo dc .
Trc khi b gii th, Liên Xơ đã dành cho Vit Nam nhiu u tiên v
s giúp đ trên các lnh vc vn hố, giáo dc đào to và khoa hc k thut rt
ln!. Nhiu cơng trình hp tác gia hai nc đn nay vn còn có nhiu giá tr
.T cui thp k 80, s khng khong ca Liên Xơ làm gim sút tồn din các
quan h hp tác trong đó có quan h hp tác vn hố giáo dc khoa hc k thut
Nga –Vit. Mc dù c Vit Nam và Liên Bang Nga đu rât c gng đ khc
phc tình trng này .Mãi đn tháng 12/1993 hip đnh hp tác khoa hc xã hi
Nga –Vit mi đc ký kt, song q trình thc thi sau đó khơng đa li kt qu
mong đc. Xut phát t ch trng khơi phc và cng c quan h Vit Nam –
Nga, t 1994 đn nay hp tác trong lnh vc này đã đc khi sc. n ngày
16/1/1996 hai nc đã ký hip đnh hp tác khoa hc trên lnh vc khoa hc xã
hi đn ht nm 2000. ng thi tho thun b sung nhng điu khon thay đi
quan trng so vi hip đnh c. Vin Hàn Lâm khoa hc Nga và Trung tâm
Khoa hc xã hi nhân vn quc gia Vit Nam đã thng nht đa ra k hoch hp
tác vi nhau trong nhng nm 1996-1998 bao gm 12 cơng trình ln. Trong đó
cơng trình đáng chú ý là cơng trình biên son b t đin ln Vit –Nga.
Trong điu kin khó khn v ngân sách khoa hc hin nay nhng nc
Nga vn tài tr mt phn vn ln cho cơng trình ln này .
Trong lnh vc vn hố, nét ni bt trong quan h Vit – Nga là hình thc
ngoi giao nhân dân đc xúc tin mnh m góp phn quan trng vào vic tng
cng hu ngh gn bó gia hai dân tc .
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
16
Túm li : trờn lnh vc ny ta ỏnh giỏ rng, quan h Vit Nam- Nga trong
nhng nm qua cha tng xng vi nhu cu hai phớa nhng ta hy vng rng
bc sang th k 21 ny quan h v vn húa, khoa hc k thut, giỏo dc s l
ct mc m ra thi k mi gia quan h Vit Nam Liờn Bang Nga
b.V quõn s
Trờn lnh vc quõn s Vit Nam- Liờn Bang Nga ngy cng t ra quan
tõm hn trong lnh vc hp tỏc ny. Trc õy quan h Liờn Xụ - Vit Nam nh
anh vi em. Liờn Xụ ó giỳp Vit Nam chin thng hai k thự ln l Phỏp v M
dnh li t nc .Hin nay Nga c k tip v iu ú nhng quan h gia
Nga-Vit cũn cú nhiu hn ch. Nga vn tip tc chớnh thc ngh cho phộp
hói quõn Nga tip tc li cng Cam Ranh. Tuy qua nhiu vũng dm phỏn
nhng hai bờn cha i n tho thun cui cựng. Trong nhng nm gn õy hai
nc bt u ni li quan h quõn s trờn mc nht nh phự hp vi mi
bờn. Nga ó cung cp cho Vit Nam mt s trang thit b, v khớ thay th trang
thit b cú ngun gc ca Liờn Xụ c. V o to quõn s, hai bờn cng ó tho
c mt s vn quan trng.
III. TRIN VNG CA QUAN H VIT NAM- LIấN BANG NGA
1. Thun li
+ Quan h gia hai nc l quan h hu ngh truyn thng c th thỏch
qua nhiu thp k v hin vn cú li ớch, song trựng khu vc Chõu - Thỏi
Bỡnh Dng .
Trờn lnh vc kinh t, Nga ó tham gia tớch cc vo vic hi nhp vo nn
kinh t Chõu ỏ- Thỏi Bỡnh Dng bng nhiu bin phỏp c th nh Nga m ca
vựng Vin ụng vi nhiu chớnh sỏch u ói m rng quan h buụn bỏn thu hỳt
vn u t nc ngoi nh Hn Quc, Nht Bn v cỏc nc ASEAN n
nay tng kim ngch ngoi thng ca cỏc nc Chõu - Thỏi Bỡnh Dng
chim 40% tng kim ngch ngoi thng ca Nga. Riờng vi cỏc nc ASEAN
nm 1995 tng kim ngch buụn bỏn ca cỏc nc ny vi Nga l 4,5 t USD
Nga tip tc m rng th trng buụn bỏn v khớ sang cỏc nc Chõu A-Thỏi
Bỡnh Dng tng thờm ngun ngoi t.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
17
Trên lnh vc chính tr, ngoi giao, Nga chú trng ci thin phát trin quan
h song phng và đa phng vi các nc Châu Á- Thái Bình Dng vi các
nc ASEAN, v th ASEAN ngày càng đc nâng cao trên trng quc t k
t sau chin tranh lnh. Chính vì th Nga càng chú trng nhiu đn quan h vi
các nc ASEAN trong đó đc bit là Vit Nam .
V quân s, Liên Bang Nga đã duy trì li ích an ninh quân s khu vc
Châu á - Thái Bình Dng đng thi xây dng c ch an ninh mi khu vc
này. ây là du hiu tt cho quan h Vit Nam – Liên Bang Nga. i vi Vit
Nam, t lâu Nga coi Vit Nam có v trí quan trng trong chính sách đi ngoi
ca mình khu vc Châu Á - Thái Bình Dng . Lúc này Vit Nam vn là
nc khá cn thit đi vi Nga. Trc đây Liên Bang Xô Vit giúp Vit Nam
rt nhiu trong các d án chng trình xây dng. Liên Xô đã đu t xây dng
các công trình kinh t mi nhn, ch cht nh du m, công nghip và các
nghành đin Vit Nam. Hin nay vi t cách là ngi k tha Liên Bang Nga
đã hp tác vi Vit Nam trên nhiu lnh vc ni bt là khai thác thm dò du khí
đem li thu nhp ln cho Vit Nam. Vit Nam coi Nga là đi tác tin cy và có
hiu qa. ây là nhân t rt thun li to đà cho vic m rng các quan h khác.
+ Tri qua bao khó khn, nhng Nga vn là mt trong nhng nc có h
thng quân s mnh nht th gii. Thái Bình Dng, Nga có hm đi hi
quân rt mnh do đó cng Cam Ranh ca Vit Nam là ni cn thit cho vic
dng chân đ phc v công tác k thut. Mt khác Vit Nam cng có c gng
trong vic tr n cho Liên Bang Nga đ gii quyt vic khó khn trong nc.
+ Bc sang nn kinh t th trng hai nc đã có nhng bc chuyn
bin bc đu kh quan. Vi Liên Bang Nga do nhiu yu t tác đng đn s
phát trin kinh t nên Nga còn có nhiu khó khn trong quá trình chuyn dch
nn kinh t k hoch sang nn kinh t th trng. Nhng my nm gn đây Liên
Bang Nga đã có du hiu tt. Nm 1999 GDP tng 3,2% so vi nm 1998, sn
xut công nghip tng 8,1% nông nghip tng 2,4%, ngân sách bi thu khong
90 t xut siêu đt trên 30 t USD. Nm 2000 tình hình kinh doanh Liêng bang
Nga tip tc chuyn bin tích cc GDP 5 tháng đu nm tng so vi nm 1999
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
18
là 7,3% sn xut cơng nghip tng 6% đu t tng 9% thu nhp thc t ca dân
tng 8% (ln đu tiên sau 20 nm) Nga đã đa ra chng trình phát trin k
hoch giai đon 2001 đn 2010 trong đó đt mc tiêu tng trng kinh t trung
bình hàng nm ti thiu là 5% t l lm phát gim xung di 10% vào nm
2004 so vi 18 đn 20% hin nay. Tng kim ngch xut khu đt 104,2 t USD
vào nm 2010 so vi 84,6 t USD ca nm 1999. Vit Nam thì có mt s thành
cơng đáng k trong cơng cuc đi mi. Trong giai đon t 1991 đn 1995 tng
trng trung bình hàng nm ca Vit Nam đã đt mc 8,2% trong đó riêng nm
1995 là 9,5%, nhiu t chc Quc t d báo mc tng trng nm 1998 s là
10%. Các tính tốn cng cho thy tính kh thi ca chi tiêu GDP tng bình qn 9
đn 10%/nm trong k hoch 5 nm 1996-2000.
+ Vit Nam - Liên Bang Nga đang là th trng quen thuc ca nhau. n
nay quan h kinh t này đã gn 50 nm. Mc dù trong hp tác kinh t thi k
này Vit Nam khơng đc Liên Bang Nga giúp đ và dành u tiên nh thi k
Liên Xơ. Nhng hai nc quen bit th trng ca nhau và là bn hàng truyn
thng nên đã to cho hai nc có nhiu thun li hn trong vic bn bán trên
c s tp qn truyn thng hai nc s giúp to điu kin cho nhau kinh doanh.
Vit Nam s xut khu sang Nga nhng mt hàng nơng sn nhit đi, còn Nga
s xut khu sang Vit Nam nhng mt hàng có ý ngha nh xây dng các
ngành kinh t mi nhn đ đáp ng nhu cu ca hai nc.Có th nói, nu nh
đi vi Nga, Vit Namcó th là chic cu ni vi ơng Nam Á thì ngc li các
nc khu vc này coi Vit Nam là mt kênh đ qua đó đ thâm nhp vào th
trng Nga và các nc SNG.
+ Vit Nam có đi ng cán b đơng đo, các chun gia trên nhiu lnh
vc đc đào to t Liên Bang Nga và các nc thành viên SNG. T khi có
quan h chính thc, Liên Xơ đã đào to giúp Vit Nam hn 30 nghìn chun gia
nhiu lnh vc khác nhau. S cán b đc đào to này có trình đ chun mơn
cao, thơng tho ting Nga và phong tc tp qn nc Nga. Mt s lng ln
tr v nc hin đang nm trong tay chc v ch cht ca ng, Nhà nc và
các t chc đồn th. S còn li sau khi tan rã đã li hot đng bn bán và
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
19
thnh lp cỏc cụng ty t nhõn ca ngi Vit Nam ti Nga. Cỏc cụng ty ny kinh
doanh khỏ a dng v lm n cú hiu qu.
2. Khú khn
+ Quan h Vit Nam- Liờn Bang Nga ó thay i v cht so vi quan h
Vit Nam - Liờn Xụ trc õy. T ch l quan h tỡnh hu ngh anh em cao p,
cựng chung mt h t tng, chung mt chớ hng nay chuyn sang quan h
bỡnh ng cựng cú li theo thụng l quc t.
+ ang trong thi k chuyn i nn kinh t, hai nc ang gp nhiu
khú khn bt trc nờn ớt cú kh nng b sung cho nhau. Vit Nam ó cú bc
u i mi v cú nhiu chuyn bin tớch cc trờn tt c cỏc mt i sng, chớnh
tr, kinh t - xó hi. Tuy vy, Vit Nam khụng phi ó ht khú khn. Cũn v phớa
Nga kinh t cũn gp nhiu khú khn do thiu vn u t trong mi nm phi tr
n nc ngoi khong 10 t USD. Hin Nga ang n nc ngoi trờn 150 t
USD trong ú k tha ca Liờn Xụ c l 98 t USD. Nhng khú khn v kinh t
v s bt n nh phc tp v chớnh tr khin cho s hp tỏc gia hai nc cũn
gp nhiu tr ngi cha t hiu qu nh mong mun.
+ Nhng vn do quỏ kh li v mi ny sinh trong quan h Vit
Nam - Liờn Bang Nga cha gii quyt c do cha cú s thng nht quan
im. Buụn bỏn hai chiu gia hai nc vn tip tc nhng khi lng gim rt
nhiu so vi quan h Vit - Xụ trc õy, do phớa Nga ộp Vit Nam phi tr
mún n- phn n c ca Vit Nam vi Liờn Xụ c m Liờn Bang Nga c k
tha. H mun Vit Nam dựng 25-30% li nhun hng nm thu c t du m
tr n t Liờn Xụ c nờn quan h hai nc b thu hp. Ngoi ra c Vit Nam-
Liờn Bang Nga u b sc ộp cnh tranh trong thc lc kinh t v kh nng ca
hai nc cũn hn ch. Vn ngi Vit Nam ti Nga cng l mt vn gõy
khú khn trong vic bn bc gia hai nc. Trong khi ú, bờn Vit Nam nờu ý
kin v vic thu hi cng Cam Ranh m Nga ang s dng thỡ h t ra st sng
mun kộo di s cú mt ca mỡnh ti ú.
+ Mt vn na l nhng thỏch thc trong mụi trng an ninh, chớnh tr
Chõu - Thỏi Bỡnh Dng, ụng Nam , Nga b cỏc nc ln cnh tranh v
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
20
kim ch. Nhng khú khn trờn ó tỏc ng n quan h Vit Nam- Liờn Bang
Nga trong giai on ny
3. Trin vng ca quan h Vit Nam- Liờn Bang Nga
a. Trờn lnh vc chớnh tr - ngoi giao
Cú th núi quan h Vit Nam- Liờn Bang Nga sp ti s ng trc trin
vng kh quan. Thụng qua cỏc cuc tip xỳc cp cao v cỏc cuc trao i, quan
h hp tỏc song phng gia hai nc ó to khụng khớ chớnh tr n nh phỏt
trin lõu di .
Trờn din n quc t hai bờn a ra nhng quan im song trựng v li
ớch. Tuy mi bờn cú ch xó hi khỏc nhau, nhng Vit Nam v Liờn Bang
Nga cú mong mun l ho bỡnh, n nh Chõu - Thỏi Bỡnh Dng cng nh
trờn th gii. Ti Liờn Hip Quc v cỏc din n quc t khỏc ARF, ASEAN
hai nc u quan tõm ln nhau. c bit l v Chõu ỏ - Thỏi Bỡnh Dng ni
hai nc ang l thnh viờn ca (APEC). Nga l nc i thoi ca ASEAN
Vit Nam l thnh viờn ca ASEAN nờn hai nc ó tin hnh thc hin phi
hp thng xuyờn cỏc cuc tham kho ý kin gia hai b ngoi giao.
b. Trờn lnh vc kinh t - thng mi
Ngy 16/6/1994 nc CHXHCN Vit Nam v Liờn Bang Nga ký kt hip
c nhng nguyờn tc c bn v tuyờn b chung gia hai chớnh ph v vic hp
tỏc kinh t thng mi v khoa hc. õy l nhng vn kin quan trng n
nh v phỏt trin quan h gia hai nc, ỏnh du bc phỏt trin mi, m ra
nhng trin vng kh quan thỳc y quan h truyn thng v cú quy mụ ln.
iu ny ó th hin c th nhõn chuyn i thm chớnh thc Liờn Bang Nga ca
ch tch Trn c Lng thỏng 8 nm 1999. Hai nc ó m rng mt s
hng tng khi lng kim ngch ngoi thng tng cao hiu qu hp tỏc kinh
t cỏc mt nh sau :
+ Trong lnh vc hp tỏc du khớ c da trờn cỏc kt qu ca xớ nghip
liờn doanh Vit - Xụ Petro t c. Vit Xụ Petro l n v liờn doanh gia
Vit Nam v Liờn Bang Nga khai thỏc du khớ ln nht Vit Nam ang hot
ng trờn 3 m Bch H, Rng v i Hựng. Nm 1999 sn lng khai thỏc du
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
21
đt 12 triu tn vt k hoch 3%. Sn lng k hí đa vào b là 1,35 t m3. K
hoch d kin giai đon 1996-2000 khai thác du là 54 triu tn và đa vào b
là 4-4,5 t m3. ây là lnh vc mà cho đn nay vn gi đc v trí đc bit trong
quan h hp tác kinh t Vit - Nga.
Tháng 3 nm 1998 hai bên đã tho thun khung v các ngun tc chính
đ xây dng cơng ty liên doanh và vn hành nhà máy lc du s 1 Dung Qut đã
đc ký kt gia Tng Cơng ty du khí Vit Nam và Cơng ty du khí ca Nga
vi cơng xut 6,5 triu tn du thơ trên nm. Tng s vn ban đu là 1,3 t
USD. Theo bn tho thun liên doanh là 25 nm thi gian hồn vn là 5-7 nm.
Tng giá tr sn phm là 1292,3 triu USD/nm. ây là n lc to ln ca hai
nc xây dng ch bin nhà máy đu tiên ti Vit Nam.
V nng lng Nga s tham gia thit k và cp thit b xây dng các nhà máy
thy đin Sn La, YaLi và các nhà máy nhit đin khác.
Vit Nam và Nga s phi hp hot đng trong các lnh vc Ngân hàng,
bo him nâng cao cht lng trao đi hàng hố có hiu qu.
Ngồi ra Nga và Vit Nam khuyn khích đu t thành lp các xí nghip liên
doanh phi hp phát trin các lnh vc cơng nghip, xí nghip hố cht, luyn
kim, cơng nghip nh, thc phm và các lnh vc khác nhm phát trin kinh t
trên c s phát trin kinh t lâu dài.
Hai bên cng đã trao đi các phng hng bin pháp nhm to s
chuyn bin mnh m đa quan h hp tác hai nc đi vào chiu sâu đ cân
xng vi tim nng và phù hp vi nguyn vng hai nc .
c. Trên lnh vc khoa hc - cơng ngh.
Nh ta đã bit, sau khi Liên Xơ tan rã Liên Bang Nga đc tha hng
60-70% h thng khoa hc ca Liên Xơ vi 4646 c quan nghiên cu và 993
ngàn cán b khoa hc k thut có trình đ cao. Nu tính c nhân viên h tr tồn
b là 1,94 triu ngi. Nhng do nhng khó khn v kinh t v ngân sách nên
my nm gn đây vic chi ngân sách có gim: nm 1996 gim 16 ln so vi nm
1990, 1997 gim 550 đn v và 1200 c quan Khoa hc k thut đc t nhân
hóa. Thi k 1991 - 1997 Khoa hc cơng ngh ch đt xp x 0,5 tng GDP
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
22
trong khi GDP ca Nga gim ít nht là 1,5 đn 2 ln .
Trong điu kin khó khn v ngân sách và Khoa hc - k thut, nm 1992
Liên Bang Nga đã thành lp qu h tr nghiên cu c bn và qu h tr Khoa
hc k thut xã hi. Mt khác Liên Bang Nga đã thành lp đc 56 trung tâm
khoa hc quc gia trong 13 lnh vc khoa hc k thut và đc s h tr ngân
sách đ đm bo nghiên cu trin khai.
Ngồi ra Liên Bang Nga còn cng c c s pháp lý ca khoa hc cơng
ngh bng ban hành nhng vn bn pháp quy nh hc thuyt khoa hc và chính
sách phát trin khoa hc Nga, mà lnh vc khoa hc Nga hp tác chuyn giao
cơng ngh đ phc v cơng nghip hố, hin đi hố Vit Nam, phù hp vi
Vit Nam thì trong thi gian ti d đnh chuyn giao cơng ngh theo đ tài có
tính kh thi cao. Chúng ta hy vng rng trong thi gian ti s n đnh kinh t xã
hi đc phát huy trong thiên niên k mi .Hp tác Vit Nam- Liên Bang Nga
s chu trên nn tng phát trin khoa hc - k thut Vit Nam- Liên Xơ trc
đây, cho dù hin nay hai nc đang còn gp nhiu khó khn.
d. Trên lnh vc vn hố, giáo dc
Trin vng hp tác trên lnh vc vn hóa, giáo dc có ý ngha quan trng
đi vi vic làm sâu sc thêm tình hu ngh hiu bit ln nhau gia nhân dân hai
nc.
V giáo dc,quan h gia Vit Nam - Liên Bang Nga trong thi gian qua
đã đt đuc nhng thành tu đáng k. S hc sinh ca Vit Nam và nc ngồi
đn Nga đào to vi s lng khá đơng vì nc Nga có nn giáo dc tiên tin.
Hy vng trong tng lai Vit Nam- Liên Bang Nga s hp tác trc tip đào to
gia các trng đi hc, các Vin nghiên cu đ mi quan h truyn thng vn
đã có t xa ngày đp hn.
V vn hố; ã có mt thi hai nn vn hóa Nga - Vit rt gn bó vi
nhau nhng do điu kin chính tr xã hi ca hai nc nên ngày mt phai m
.Phát huy truyn thng vn hố đm đà bn sc dân tc, hai nc đã đn lúc phi
phát huy c s q báu này. Vit Nam- Liên Bang Nga phi m rng các hình
thc giao lu mi t chc các đồn ngh thut ca Vit Nam sang Nga biu din
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
23
và ngc li Nga phi t chc giao lu cácđồn ngh thut ca Nga vi Vit
Nam. Có nh th chúng ta s xây dng đc các cơng trình vn hố chung gia
hai nc.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
24
KT LUN
ó qua mi nm, quan h Vit Nam - Liờn Bang Nga bc sang mt
trang mi. Trc õy quan h Vit - Xụ mang b dy ca du n thi gian v
c lch s c hai nc ghi nhn. Do khú khn tỡnh hỡnh chớnh tr xó hi ca
mi nc v do s o ln th ch chớnh tr Liờn Bang Nga nờn t khi thit lp
quan h Vit Nam ó cú nhng th thỏch tỏc ng n. Quan h ú ó tri qua
s vn ng thng trm khỏc nhau, trong ú giai on 1991-1993 quan h gia
hai nc trờn cỏc lnh vc b lõm vo tỡnh trng trỡ tr, khụng cú li cho hai phớa.
T 1994 n nay vi s thay i trong chớnh sỏch i ngoi quan h Vit Nam -
Liờn Bang Nga c cng c ngy cng rừ nột. Hai nc ng trc trin vng
khỏ tt p. Mc dự cũn nhiu tr ngi nhng vi mong mun a chin lc
hai nc lờn tn cao mi n nh lõu di ỏp ng nhu cu phỏt trin xó hi m
quan h hai nc Nga - Vit ang c c th hoỏ bng nhng bc i thit
thc. Vi hn 20 hip nh gia hai chớnh ph v hp tỏc kinh t v mt lot cỏc
d ỏn ang c trin khai quan h Vit Nam - Liờn Bang Nga hin nay l mt
bng chng xỏc ỏng gúp phn khng nh tớnh ỳng n ng li i ngoi
Vit Nam thi k i mi.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
25
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
1. Vn kin i hi i biu Tồn Quc ln th VI, VII, VIII, Hà Ni 1986 -
1991. Nhà xt bn Chính tr Quc gia.
2. Liên bang Nga quan h đi ngoi trong nhng nm ci th trng, Nguyn
Quang Thun. Nhà xut bn Khoa hc xã hi 1999.
3. Quan h kinh t Vit Nam Liên bang Nga hin trang và trin vng, Bùi
Huy Khốt. Nhà xut bn Khoa hc xã hi 1995.
4. V mi quan h gia Vit Nam và Liên bang Nga trong giai đon hin nay
Nguyn Xn Sn, Nguyn Hu Cát. Nhà xut bn Chính tr Quc gia Hà
Ni 1997.
5. Hp tác Khoa hc Cơng ngh Vit Nam Liên Bang nga - V ình Ngun,
Thch Cn. Tài liu hi tho 50 nm quan h Vit - Nga
6. Các giai đon phát trin Vit Nam - Liên bang Nga - Nguyn Hồng Giáp -
Tp chí nghiên cu Quc t tháng 4/1999.
7. Nga đang bc sang Châu á - Thái Bình Dng - H Châu. Tp chí nghiên
cu Châu Âu tháng 4/1998.
8. Tác đng phi cnh Quc t ơng Nam á đn quan h Vit Nam - Liên
bang Nga hin nay - Nguyn Hồng Giáp. Tp chí nghiên cu Châu Âu
tháng 4/1997
9. Quan h ca Liên bang Nga vi các nc ASEAN hin nay
Nguyn Hồng Giáp Tp chí nghiên cu Quc t tháng 4/1997.
10. Báo: Tun báo Quc t s 10/1999, s 1/2000, s 36- 37/2000.
c san ca báo Quc t 50 nm hu ngh hp tác Vit Nam - ASEAN.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN