SKKN Sử dụng tư liệu Văn học trong một số bài Lịch sử Việt Nam lớp 12

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KHÁNH HÒA
TRƯỜNG THPT LÝ TỰ TRỌNG








SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


SỬ DỤNG ÂM NHẠC TRONG DẠY HỌC MÔN LỊCH
SỬ LỚP 12, PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM (1919 - 1954)
TẠI TRƯỜNG THPH LÝ TỰ TRỌNG.








Tên tác giả: Nguyễn Thị Huệ
Giáo viên môn: Lịch sử

Kèm theo đĩa CD




NĂM HỌC 2013-2014

MỤC LỤC

Trang

A. Lý do chọn đề tài 01
B. Cơ sở thực hiện đề tài 03
I. Cơ sở lý luận 03
II. Thực trạng chung 05
III. Tổ chức thực hiện đề tài: 09
3.1. Sử dụng âm nhạc trong dạy học lịch sử như thế nào? 09
3.2. Nguyên tắc và quá trình sử dụng âm nhạc trong các bài học lịch sử 11
3.3. Các biện pháp tiến hành 11
IV. Ứng dụng vào thực tiễn giảng dạy ở trường THPT Lý Tự Trọng 27
4.1. Thực trạng sử dụng âm nhạc trong dạy học lịch sử ở trường
THPT Lý Tự Trọng hiện nay 27
4.2. Đối tượng, địa bàn thực nghiệm 29
4.3. Tiến hành thực nghiệm 30
C. Kết luận 45

I. Ý nghĩa đề tài 45
II. Khả năng ứng dụng của đề tài 45
III. Bài học kinh nghiệm 45
IV. Kiến nghị, đề xuất. 46
Phụ lục
Tài liệu tham khảo 49
Minh chứng
(Phiếu khảo sát, đề kiểm tra, bảng điểm, bài làm của học sinh và đĩa nhạc) 50
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SỬ DỤNG ÂM NHẠC TRONG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ LỚP 12,
PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM (1919 - 1954)
TẠI TRƯỜNG THPH LÝ TỰ TRỌNG

A. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Công cuộc đổi mới đất nước hiện nay đòi hỏi giáo dục phổ thông phải
đào tạo những con người phát triển toàn diện, phục vụ sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa. Mỗi môn học ở nhà trường phổ thông với đặc trưng của mình
đều phải góp phần đào tạo thế hệ trẻ, trong đó có môn Lịch sử.
Những kiến thức lịch sử thế giới, lịch sử dân tộc từ cổ đến kim đều có tác
động không chỉ đến trí tuệ mà cả trái tim học sinh. Các con người thực, việc
thực trong quá khứ sẽ gợi dậy trong học sinh những tư tưởng tình cảm đúng
đắn, mà những tư tưởng tình cảm này là hành trang tối cần thiết cho thế hệ trẻ
trong điều kiện mở cửa, hội nhập với thế giới. Song, muốn phát huy tốt chức
năng, nhiệm vụ của bộ môn Lịch sử trong việc giáo dục học sinh, cần nâng cao
hiệu quả dạy học. Đối với bất cứ nước nào, môn Lịch sử đều có chức năng
quan trọng trong đào tạo năng lực của học sinh. đào tạo con người có bản sắc
dân tộc,có tư duy độc lập sáng tạo. Riêng đối với Việt Nam, lịch sử càng giữ
vai trò cực kỳ quan trọng gắn liền với sự tồn vong của quốc gia - dân tộc. Hồ
Chí Minh đã viết hai câu thơ mở đầu trong cuốn “Lịch sử nước ta”(1941)
“ Dân ta phải biết sử ta

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”
Tuy nhiên giai đoạn hiện nay thực trạng dạy học môn lịch sử trong trường
phổ thông đang là vấn đề thời sự nóng hổi, luôn thu hút sự quan tâm của nhiều
ngành, nhiều giới trong xã hội… Theo khảo sát của các nhà giáo dục Việt Nam
trong những năm gần đây, chất lượng môn lịch sử của học sinh THPT ở nước ta
ngày càng giảm sút. Môn lịch sử đang có nguy cơ mất dần vị thế vốn có của
nó,việc dạy học môn lịch sử gặp nhiều khó khăn
Là một giáo viên dạy bộ môn lịch sử hơn 10 năm nay, tôi băn khoăn và
trăn trở về vấn đề này. Tại sao bộ môn lịch sử trong trường học mấy năm trở lại
đây lại lại rơi vào tình trạng như vậy. Đó thực sự là những vấn đề đáng báo
động do nhiều nguyên nhân khác nhau
Dạy học là một hoạt động sáng tạo. Không có phương pháp, mô hình nào
là bất biến. Vấn đề học sinh chán học và “ngại” học bộ môn Lịch sử là do nhiều
nguyên nhân, do từ nhiều phía. Vậy thì giáo viên phải là người biết tìm ra
những phương pháp mới để tạo cho học sinh tính chủ động nắm bắt, khai thác
kiến thức, say mê học tập, biến những số liệu, những Chỉ thị, Nghị quyết thành
những nội dung sống động, lôgic
Xuất phát từ thực trạng việc học tập lịch sử hiện nay – đa phần các em coi
Lịch sử là môn phụ, học đối phó, không thích học Lịch sử, … chúng ta cần phải
có nhận thức mới về bộ môn, về bài học lịch sử. Mỗi một bài học phải đem đến
cho học sinh niềm say mê học tập, có mong muốn, nhu cầu học tập, phải đem
đến cho học sinh niềm say mê trong học tập. Nói cách khác, nền giáo dục lịch
sử không đặt nặng trọng tâm vào kiến thức, mà phải đặt trọng tâm vào khơi dậy
đam mê của học sinh, kích thích tò mò, hứng thú, sáng tạo để các em có thể tự
tìm kiếm những gì không chỉ trong phạm vi kiến thức ở nhà trường, mà cả kiến
thức ngoài xã hội, để các em thấy rằng, mỗi ngày đến trường, mỗi một bài học
lịch sử đều có ích.
Hơn nữa, một nền giáo dục, một bài học lịch sử như vậy không đặt nặng
trọng tâm vào việc giúp học sinh tiếp nhận kiến thức của bài học mà giúp người
học nhận ra những năng lực, trí tuệ của mình.

Trong quá trình giảng dạy môn lịch sử lớp 12, giai đoạn sau chiến tranh
thế giới thứ nhất đến chiến thắng Điện Biên Phủ (1919- 1954) với nhiều sự
kiện, như sự kiện Nguyễn Ái Quốc tìm ra con đường giải phóng dân tộc theo
khuynh hướng vô sản, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời,phong trào cách mạng
1930-1931,thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân,Cách mạng
tháng Tám thành công giành độc lập tự do cho dân tộc,cuộc kháng chiến toàn
quốc chống thực dân Pháp với chiến thắng Điện Biên Phủ(1954) chấn động địa
cầu Đây là giai đoạn lịch sử có nhiều bước ngoặt quan trọng.Bằng nhiều
phương pháp để giáo viên truyền đạt bài giảng có hiệu quả, từ trước tới nay
giáo viên thường sử dụng phương pháp thuyết trình, phát vấn,hoạt động
nhóm kết hợp với đồ dùng trực quan như tranh ảnh, lược đồ,sơ đồ, phim tài
liệu
Theo tôi ngoài những phương pháp trên, chúng ta có thể sử dụng âm nhạc
làm phương tiện hỗ trợ trong giảng dạy môn lịch sử. Âm nhạc (các ca khúc tiền
chiến,cách mạng) là những bài ca đi cùng năm tháng rất có giá trị về mặt lịch
sử, là mảng âm nhạc hay nhưng hiện nay về góc độ lịch sử chưa được khai thác
nhiều, rất ít giáo viên mạnh dạn đưa vào tiết dạy bộ môn.
Nhằm góp một phần giúp các em học sinh yêu thích và hiểu lịch sử .Việc
sử dụng âm nhạc sẽ tạo cho giờ học được sự sinh động, lôi cuốn, truyền cảm
cao. Học sinh hiểu sử qua âm nhạc, âm nhạc góp phần tạo ra sự rung cảm cho
người học. Vì thế, mục tiêu của giờ học lịch sử không chỉ cung cấp cho người
học những kiến thức lịch sử mà còn hướng đến sự hào hứng cho học sinh tự đi
tìm kiến thức ngoài sách giáo khoa. Trong khi đó, con đường gần nhất để đến
với tâm hồn con người đó là âm nhạc.
Sử dụng âm nhạc trong dạy học sẽ là một hướng giải pháp có giá trị thực
tiễn, bồi đắp kiến thức, tâm hồn cho các em phát huy hiệu quả môn Lịch sử
trong nhà trường, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học.
Xuất phát từ những vấn đề trên tôi chọn đề tài “Sử dụng Âm nhạc trong
dạy học môn Lịch sử lớp 12, phần Lịch sử Việt Nam (1919-1954) tại trường
THPT Lý Tự Trọng”. Tuy nhiên, sử dụng âm nhạc vào dạy học lịch sử có thể

áp dụng ở nhiều cấp học, nhiều bài học
B. CƠ SỞ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
I. Cơ sở lí luận
Đã có rất nhiều hội thảo, nhiều diễn đàn, nhiều bài viết, nhiều ý kiến đưa
ra về vệc đổi mới phương pháp dạy học nói chung môn lịch sử nói riêng.
Chương trình giáo dục phổ thông bàn hành kèm theo Quyết định số
16/2006/QQĐ-BGDĐT ngày 5/5/2006 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo đã
nêu: “phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tích cực tự giác, chủ
động sáng tạo của học sinh phù hợp với đặc điểm môn học, đặc điểm đối tượng
học sinh, điều kiện của từng lớp học. Bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự
học, khả năng hợp tác, rèn luyện, kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tế, tác
động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học
sinh" .
Theo các nhà nghiên cứu dạy học, phương pháp dạy học là cách thức, là
con đường đi tới nhận thức sự vật hiện tượng khách quan hay là sự tập hợp các
phương tiện để đạt đến mục đích đề ra. Cũng có các ý kiến cho rằng “phương
pháp dạy học là tổ hợp các cách thức phối hợp hoạt động thống nhất của giáo
viên và học sinh trong quá trình dạy học được tiến hành dưới vai trò chủ đạo
của giáo viên nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ dạy học”.
Vậy, khi bàn đến phương pháp dạy học, tuy có nhiều cách hiểu khác nhau
song tất cả đều hướng đến tính mục tiêu của quá trình dạy học và vai trò của
giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học.
Dạy học là quá trình truyền thông nhiều chiều trong đó học sinh là đối
tượng trung tâm, là chủ thể và giáo viên đóng vai trò hướng dẫn để quá trình
truyền thông đạt hiệu quả.
Quá trình dạy học lịch sử ở trường phổ thông là một quá trình dạy học
mang tính đặc thù. Dạy học lịch sử là quá trình giúp học sinh tìm hiểu những gì
đã diễn ra ở quá khứ, và mục tiêu của bộ môn lịch sử chính là việc giúp học sinh
biết quá khứ, hiểu quá khứ đồng thời rút ra những bài học từ quá khứ để vận
dụng vào trong cuộc sống hiện tại và tương lai.Nói cách khác đó cũng chính là

quá trình giúp học sinh nắm kiến thức và hình thành kĩ năng, kĩ xảo và vận dụng
kiến thức, kĩ năng đó vào giải quyết những vấn đề của cuộc sống.
Vấn đề khó khăn nhất của bộ môn lịch sử là việc tái hiện những sự kiện,
những hiện tượng và nhân vật lịch sử. Để biết, hiểu và vận dụng lịch sử yêu cầu
các em phải tái hiện lịch sử một cách chính xác, sinh động, tránh hiện tượng
hiện đại hoá lịch sử.
Để làm được điều này cũng không đơn giản, vì đa giáo viên phải chủ yếu
chỉ dựa vào thủ pháp trình bày miệng, tường thuật, tích cực hơn là có sự kết hợp
với một số phương tiện tối thiểu như tranh ảnh, bản đồ (với số lượng không
nhiều), phòng máy chiếu rất ít… Chính vì những lẽ đó cho nên hiệu quả của các
tiết dạy vẫn chưa cao thậm chí học sinh cảm thấy không có hứng thú khi tìm
hiểu bộ môn lịch sử.
Vậy để quá trình dạy học lịch sử đạt hiệu quả chúng ta cần có những đột
phá, suy nghĩ mới, hướng đi mới, những thủ pháp mới để kích thích khả năng
nhận thức và hứng thú cho học sinh. Lịch sử là một môn học có ý nghĩa quan
trọng góp phần xây dựng nhân cách con người. Nhiệm vụ của bộ môn lịch sử ở
trường phổ thông là cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản của khoa
học lịch sử, giúp các em khôi phục lại bức tranh sinh động về quá khứ, bức
tranh đó sẽ được soi vào hiện tại để tìm một phương hướng phát triển của đất
nước trong tương lai.
Dạy học nói chung, dạy học lịch sử nói riêng ở trường phổ thông là một
quá trình nhận thức, trong đó giáo viên là người tổ chức,dẫn dắt học sinh có
mục đích , có kế hoạch để các em nắm vững những tri thức cơ bản, phát triển
năng lực nhận thức. Những kiến thức lịch sử thế giới và Việt Nam từ xưa đến
nay không chỉ có tác dụng đến việc phát triển trí tuệ mà còn làm rung động đến
trái tim của học sinh. Những con người thực, việc thực của quá khứ sẽ khơi dậy
cho học sinh những tư tưởng, tình cảm đúng đắn. Đây sẽ là hành trang vô giá
cho thế hệ trẻ trong xu thế toàn cầu hóa đang diễn ra hiện nay.
Muốn học tốt lịch sử phải tường minh ba vấn đề: Thời gian, không gian
và con người. Đặc trưng nổi bật của nhận thức lịch sử là con người không thể tri

giác trực tiếp những gì thuộc về quá khứ.
Hướng dẫn học sinh tự học, tự tiếp cận vấn đề là một trong những đặc
trưng của phương pháp dạy học tích cực. Mỗi một tiết dạy, giáo viên có một
phương pháp riêng, tìm ra những con đường để học sinh tiếp nhận nội dung bài
học một cách thoải mái, tự giác, tích cực.
Âm nhạc có nhiều vai trò trong đời sống xã hội, có sức ảnh hưởng lớn.
Sô-xta-coovits viết “ Âm nhạc nâng con người lên,làm cho con người cao quý,
củng cố phẩm chất, niềm tin vào sức mạnh bên trong của bản thân…”
Âm nhạc là chứng nhân của lịch sử, nhiều bài hát ra đời ghi lại các sự
kiện lịch sử ( không gian, thời gian, nhân vật ), nhiều bài hát ra đời là vũ khí
chiến đấu chống kẻ thù xâm lược, là nguồn động viên, khích lệ tinh thần cho bộ
độ ta trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp,chống Mĩ.
Nhiều người hay hỏi làm sao mà Việt Nam có thể thắng Pháp, Mỹ.Chiến
thắng Pháp, Mỹ trên thế giới ngày nay vẫn chỉ là một "khát vọng Việt Nam”. So
sánh những đối tượng bị Pháp, Mỹ đánh bại ,với Việt Nam thì chúng ta thấy
ngay cái khác biệt ấn tượng đó là tâm tư tình cảm của dân tộc Việt Nam, thứ mà
các nơi đó không có. Và những bài hát còn mãi với thời gian này đã cho người
nghe cảm nhận được cái tâm tư tình cảm đó. Chính nhờ cái tâm tư tình cảm dân
tộc này mà dân tộc Việt đã chiến thắng quân đội Pháp, Mỹ.
Trong chương trình lịch sử Việt Nam lớp 12 rất nhiều bài học giáo viên
có thể sử dụng âm nhạc làm phương tiện hỗ trợ để dạy học theo phương pháp
mới phù hợp thời đại mới.
Việc học lịch sử có nét đặc trưng riêng, có cái khó riêng. Đó là người học
không thể tri giác trực tiếp; không thể “sờ” hay làm thí nghiệm trong phòng thí
nghiệm mà buộc phải tư duy, phải trừu tượng hóa, khái quát hóa để dựng lại
những gì đã diễn ra trong quá khứ, thông qua các sự kiện, niên đại, nhân vật. để
làm được điều đó, ngoài việc sử dụng các nguồn tư liệu sử học (hiện vật, văn tự
cổ…) thì việc sử dụng âm nhạc cũng có tác dụng rất lớn trong việc học lịch sử.
II. Thực trạng chung
Dạy học lịch sử có vai trò hết sức quan trọng nhưng trên thực tế ở các

trường phổ thông việc dạy và học bộ môn lịch sử gặp rất nhiều khó khăn.Khó
khăn lớn nhất đó là học sinh chưa có nhận thức đúng đắn về môn học, không
đầu tư thời gian để học tập hoặc học một cách đối phó. Về phía phụ huynh học
sinh và xã hội thì một số cho đây là môn phụ nên rất ít quan tâm đến môn học…
Ở các trường THPT số lượng học sinh đăng ký đại học khối C rất ít và kết
quả thi đại học và cao đẵng của bộ môn lịch sử rất thấp. Hiện nay, trong một tiết
học lượng kiến thức lịch sử khá lớn, sách giáo khoa khá nặng về kiến thức khô
khan với nhiều sự kiện, ngày tháng năm, địa danh, nhân vật,sách chủ yếu là
kênh chữ, ít kênh hình… thuộc bài, nhớ chi tiết đã tạo nên áp lực cho học sinh.
Giáo viên luôn tiếp cận với nhiều phương pháp mới nhằm nâng cao hiệu
quả giảng dạy bộ môn. Nhìn chung, đa số giáo viên đều nhiệt tình, hăng say
trong công việc giảng dạy, tận tụy với học sinh ứng dụng nhiều phương pháp
phát huy tính tích cực của học sinh nhằm làm cho bài giảng phong phú, hấp dẫn
nhưng do lượng kiến thức nhiều, khô khan với những ngày tháng năm, địa danh,
nhân vật khó nhớ mà chỉ nằm trong khuôn khổ của một tiết học nên hầu hết
các giáo viên đều dạy nhồi nhét, chạy đua với thời gian, mang tính áp đặt vì vây
học sinh cảm thấy tiết học nặng nề và chán ghét khi học môn Lịch sử.
Trước thực trạng hiện nay, một giờ học lịch sử mà khơi dậy được đam
mê, khơi dậy hứng thú để các em chủ động lĩnh hội kiến thức, giúp các em nhận
ra những năng lực, trí tuệ của mình, qua đó giáo dục tư tưởng, tình cảm cho các
em – đó chính là một bài học hiệu quả.
Năm học 2012-2013, khi nghe tin Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố sáu
môn thi tốt nghiệp, trong đó không có môn Lịch sử, các học sinh trường THPT
Nguyễn Hiền ở Thành phố Hồ Chí Minh đã reo mừng và xé đề cương ôn thi
môn Sử. Đây là một hành động phản cảm nhưng cũng nói lên thực trạng rất báo
động của bộ môn Lịch sử trong hệ thống giáo dục của nước ta hiện nay.

Năm học này Bộ Giáo Dục cho chọn môn thi tốt nghiệp chỉ có 2môn bắt
buộc văn và toán thì môn Lịch sử rất ít học sinh chọn thi.
Trên địa bàn Tỉnh Khánh Hòa,số học sinh chọn thi môn Lịch Sử rất ít,

trường THPT Lý Tự Trọng 1,05 % , trường Phan Bội Châu- Cam Ranh 3,38 %,
trường Nguyễn Trãi- Ninh Hòa 7,3%
Mặc dù đội ngũ giáo viên dạy sử ở các trường phổ thông đang rất cố gắng
đổi mới phương pháp để nâng cao hiệu quả của bài học, chất lượng của bộ môn
nhưng kết quả không đạt như mong muốn.
Vậy làm sao để môn học Lịch sử hấp dẫn, làm sao để học sinh yêu thích
học bộ môn Lịch sử?
Năm học 2013- 2014 nhóm giáo viên giảng dạy bộ môn Lịch sử của
trường THPT Lý Tự Trọng đã tiến hành nhiều buổi sinh hoạt chuyên môn
nhằm trao đổi, tìm biện pháp để nâng cao hiệu quả giảng dạy bộ môn. Có nhiều
ý kiến được đưa ra như cần ứng dụng công nghệ thông tin vào bài giảng lịch sử,
cần tăng cường ứng dụng phương pháp phát huy tính tích cực của học sinh, tăng
cường kiểm tra, chiếu phim lich sử, sử dụng âm nhạc(các ca khúc tiền chiến,
cách mạng)…tất cả các ý kiến tranh luận đều đi đến một mục đích đó là làm sao
để học sinh tiếp cận với môn học lịch sử với tinh thần thoải mái và không bị gò
ép, làm sao để học sinh nhận thấy cần thiết phải học môn lịch sử cũng như các
bộ môn khác ở trường phổ thông, làm sao để nâng cao hiệu quả giảng dạy bộ
môn Để giải quyết những câu hỏi khó trên tất cả giáo viên giảng dạy bộ môn
đều, suy nghỉ, trăn trở tìm những phương án mang tính chất khả thi.
Với kinh nghiệm của tôi hơn 10 năm đứng trên bục giảng, tôi thấy rằng
một phương pháp làm cho học sinh hứng thú, say mê học môn Lịch sử đó là
“Sử dụng âm nhạc trong giờ học môn Lịch sử”. Bản thân tôi nhận thấy rằng âm
nhạc được sử dụng rộng rãi từ thời chiến tranh còn hiện nay âm nhạc có mặt
khắp mọi nơi trong các chương trình truyền thông, lễ hội,giao lưu… Nghĩa là
bài học lịch sử phải có không khí lịch sử, phải hấp dẫn, phải tạo được biểu
tượng nhân vật… nghe nhạc để học sinh dễ nhớ,có dấu ấn khi tìm hiểu bài học
.Học sinh ham thích học môn lịch sử là thành công lớn của người dạy lịch sử.
Một khi học sinh đã ham mê học môn lịch sử thì tình hình đã nêu trên sẽ được
cải thiện và chất lượng dạy và học bộ môn cũng được nâng cao. Yêu cầu hiểu
biết lịch sử, nhu cầu cuộc sống hiện tại và tương lai đặt ra cho giáo viên lịch sử

nhiệm vụ: Làm thế nào nâng cao chất lượng dạy và học lịch sử, kích thích sự
hứng thú học sử cho học sinh.
Để hoàn thành nhiệm vụ này đòi hỏi giáo viên dạy lịch sử phải tìm hiểu
những bài hát có giá trị ý nghĩa để vận dụng vào bài giảng lịch sử làm phong
phú và hấp dẫn thêm bài giảng.
Tại trường THPT Lý Tự Trọng- Nha Trang việc đưa âm nhạc vào bài
giảng lịch sử, đối với chúng tôi rất thuận lợi vì trường ở thành phố, gia đình học
sinh đa phần có điều kiện, có nhiều phương tiện để khai thác và sử dụng âm
nhạc hỗ trợ bài học
Từ thực trạng trên, tôi thấy cần thiết khi chọn đề tài: “Sử dụng âm nhạc
trong dạy học môn lịch sử lớp 12, phần lịch sử Việt Nam (1919 - 1954) tại
trường THPH Lý Tự Trọng”
Mục đích nghiên cứu của đề tài SKKN là sử dụng âm nhạc vào việc dạy
học lịch sử giúp các em nhận thức sự phát triển của xã hội một cách thống nhất,
có mối liên hệ hữu cơ giữa các lĩnh vực của đời sống xã hội, hiểu được tính toàn
diện của lịch sử. Sử dụng âm nhạc trong môn học giúp học sinh có tính t1ich
cực chủ động trong học tập vì các em phải huy động kiến thức đã học các môn
khác để hiểu sâu sắc sự kiên lịch sử, giúp các em biết vận dụng thông minh
trong học tập. Đề tài SKKN này còn nhằm trao đổi với đồng nghiệp về những
kinh nghiệm mà tôi đã tích lũy được qua thực tiễn giảng dạy lịch sử và qua học
hỏi đồng nghiệp đi trước.
2.1. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối 12 trường THPT Lý Tự
Trong
2.2. Thực trạng dạy môn lịch sử ở trường THPT Lý Tự Trong
trước khi thực hiện đề tài (Phiếu khảo sát học sinh)
Qua kết quả khảo sát ( phụ lục 1) tôi rút ra những nhận xét như sau:
- Phần đông số học sinh không thích học bộ môn Lịch sử, số học sinh
chọn khối C để thi đại học chiếm tỷ lệ rất thấp.
- Tình trạng xem nhẹ bộ môn, coi đây là bộ môn phụ rất nhiều nên
trong giờ lịch sử lén làm việc riêng hoặc nói chuyện riêng.

- Giáo viên tự độc diễn trên bảng (giảng, đọc, học trò chép). Giáo viên
đặt câu hỏi học sinh nhìn sách giáo khoa trả lời.
- Giáo viên trình bày bài giảng học sinh không hiểu, chóng quên, không
khơi dậy niềm đam mê, tìm tòi, tính độc lập suy nghĩ của học sinh.
- Kì kiểm tra thì ít học bài, học tủ, quay cóp, chép bài bạn…
2.3. Nguyên nhân:
Có rất nhiều cuộc họp, rất nhiều Hội thảo bàn về cách dạy và học môn
Lịch sử đã diễn ra trong mấy năm lại đây để tìm ra nguyên nhân, tìm biện pháp
khắc phục. Và rất nhiều nguyên nhân được đề cập. Theo tôi thì do những
nguyên nhân sau đây:
- Một là, hiện nay nhu cầu xã hội giành cho học sinh theo học các môn
khoa học xã hội rất ít. Các trường đại học, cao đẳng mọc lên ngày càng nhiều
nhưng chủ yếu là giành cho các học sinh theo học các môn khoa học tự nhiên.
Vì vậy, số học sinh có nhu cầu theo học các môn khoa học xã hội tại các trường
THPT là rất ít. Thậm chí có nhiều trường không duy trì được lớp khối C.Cụ thể
tại trường THPT Lý Tự Trọng không có lớp khối C.
- Hai là, học sinh theo học các ngành xã hội tại các trường Đại học, Cao
đẳng sau khi ra trường mặc dù có bằng tốt nghiệp khá và giỏi nhưng vẫn không
xin được việc làm, nhất là ngành lịch sử. Thực tế là những ngành khoa học xã
hội đa số thuộc biên chế của nhà nước, cho nên nhu cầu sử dụng lao động rất ít.
Nếu có việc làm thì lương cũng rất thấp. Đúng là “cơm áo gạo tiền ghì sát đất”.
Vì vậy, đa số phụ huynh và học sinh quay lưng với môn học này.
- Ba là, môn Lịch sử trong các trường THPT, THCS vẫn được xem là
môn phụ, thường bị lãnh đạo coi nhẹ, đồng nghiệp và kể cả xã hội nhìn nhận
bằng ánh mắt thiếu thiện cảm (vì những giáo viên dạy Toán, Lí có giá hơn!).
Còn học sinh và phụ huynh thì có suy nghĩ đơn giản rằng học lịch sử chẳng sẽ
có ích gì, vì nó không phục vụ cho việc thi cử và kiếm tiền sau này.
- Bốn là, còn nhiều vấn đề về chương trình, sách giáo khoa, đội ngũ giáo
viên và phương pháp giảng dạy. Nội dung sống động nhất của lịch sử là phải
gắn với cuộc sống, cuộc sống qua các thời kỳ lịch sử và cuộc sống hôm nay, lại

chưa được quan tâm và phát huy. Tóm lại là cách trình bày lịch sử khô khan,
đánh giá lịch sử còn áp đặt chủ quan, nặng về lý luận, ít có các câu chuyện sinh
động về một sự kiện lịch sử, về một nhân vật lịch sử và như vậy, học sinh không
thích học là hệ quả tất yếu.
- Năm là, phương pháp dạy học còn nhiều vấn đề. Đây là nguyên nhân dễ
nhận thấy nhất và cũng được nói đến nhiều nhất nhưng mặt khác đó cũng lại là
nguyên nhân khó khắc phục nhất. Khi nhắc đến nguyên nhân này, người ta chỉ
làm một việc đơn giản duy nhất là đổ lỗi cho giáo viên. Nhưng suy cho cùng thì
giáo viên cũng chỉ là người chịu hậu quả của một nền giáo dục lạc hậu đã kéo
dài mà thôi. “Thay đổi một quan niệm khó hơn phá vỡ một quả bom nguyên
tử”. Tất cả giáo viên đều biết rất rõ về điều này nhưng với hoàn cảnh hiện nay
họ gần như không có lựa chọn khác.
Một nguyên nhân quan trọng dẫn tới tình trạng trên đó là: Giáo viên dạy
lịch sử còn để giờ học quá khô khan, nên thiếu sự thu hút đối với học sinh. Do
đó để khắc phục hiện tượng này, theo tôi tùy từng địa phương để áp dụng việc
đổi mới phương pháp, tăng cường sử dụng đồ dùng trực quan.Một trong những
phương pháp mới có thể thực hiện rộng rãi đó là đưa âm nhạc vào giờ học lịch
sử để làm bài giảng thêm sinh động, hấp dẫn hơn.
2.4. Vấn đề đặt ra:
Giáo viên phải cố gắng đầu tư,tìm các phương pháp thích hợp, phải biết
cô đọng kiến thức. Phải làm sao cho môn học của mình có sức thu hút ( ít nhất
là trong các giờ lên lớp), học sinh có ý thức được tầm quan trọng của môn học,
thấy nó thú vị và không thể không học. Điều này quả không dễ dàng chút nào,
nhưng tôi biết không ít thầy cô đã làm được và làm rất tốt.
Giáo viên phải có những biện pháp thích hợp để hướng dẫn học sinh hiểu
được kiến thức cơ bản nhất, trong một thời gian ngắn nhất , vừa đáp ứng được
hiệu quả bài học vừa đáp ứng được nhu cầu của thực tiễn bài học.
2.5. Phạm vi nghiên cứu đề tài:
Phạm vi nghiên cứu:Lịch sử Việt Nam giai đoạn 1919-1954 ( chương
trình lớp 12 cơ bản).

Nghiên cứu và ứng dụng cho học sinh khối 12 trong dạy học bộ môn Lịch
sử của Trường THPT Lý Tự Trọng
Thời gian thực hiện đề tài: Từ tuần 9 đến hết tuần 16 ( năm học 2013- 2014).
2.6. Phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện đề tài này tôi sử dụng một số phương pháp sau:
Khảo sát thăm dò ý kiến,
Thuyết trình, nêu vấn đề, thảo luận.
Sưu tầm, tham khảo các tài liệu trong dạy học lịch sử và các tài liệu liên
quan đến bộ môn Lịch sử 12.
Sưu tầm những bài ca đi cùng năm tháng
Kiểm tra, đánh giá kết quả.
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI:
3.1. Sử dụng âm nhạc trong dạy học lịch sử như thế nào?
Trong quá trình dạy học để nâng cao hiệu quả học tập và tạo hứng thú
cho học sinh, giáo viên sử dụng nhiều phương pháp sư phạm. Đối với bộ môn
Lịch sử như thực trạng hiện nay, chúng ta có thể sử dụng phương tiện âm nhạc
hỗ trợ dạy học có hiệu quả.
Trong thực tế qua nhiều năm dạy học, tôi thấy học sinh ở thành phố xem
âm nhạc là hơi thở của cuộc sống, khi nào các em cũng nghe nhạc lại có điều
kiện mua các phương tiện hỗ trợ nghe nhạc. Do đó chúng tôi có thể sử dụng âm
nhạc để hỗ trợ bài giảng môn lịch sử.
Vậy sử dụng âm nhạc trong dạy học lịch sử như thế nào?
Giáo viên, học sinh phải làm gì khi sử dụng âm nhạc trong bộ môn lịch sử
lớp 12.
Khi sử dụng âm nhạc để tổ chức hoạt động nhận thức kiến thức mới cho
học sinh trong giờ lên lớp cần chú ý giải quyết các vấn đề sau:
- Giáo viên lập kế hoạch tìm hiểu các bài hát.
- Cần phải đưa âm nhạc vào lúc nào?
- Thời gian giành sử dụng âm nhạc chiếm bao nhiêu thời gian?
- Hình thức sử dụng âm nhạc bằng cách nào?

3.1.1. Phương án thực hiện:
Giáo viên lập kế hoạch tìm hiểu các bài hát trước khi chuẩn bị dạy phần
lịch sử Việt Nam giai đoạn 1919-1954, chuẩn bị đĩa hát, cắt đoạn nhạc có nội
dung hỗ trợ bài giảng
Giáo viên yêu cầu học sinh sưu tầm các bài hát tiêu biểu, phù hợp.
Đến tiết dạy, phần liên quan, giáo viên sử dụng đoạn nhạc có giá trị về
mặt lịch sử để học sinh học lịch sử qua các bài hát cách mạng

3.1.2. Kế hoạch giảng dạy sử dụng âm nhạc
Tuần
Tiết
CT
Tên bài dạy
Nội dung tác động
(Bài hát sử dụng)
9 17
Bài 12: Phong trào dân tộc dân
chủ ở Việt Nam từ năm 1919
đến năm 1925
”Dấu chân phía trước”/ Phan
Minh Tuấn
“Ánh sáng Lê Nin”/Nguyễn
Văn Quý
Tuần
Tiết
CT
Tên bài dạy
Nội dung tác động

(Bài hát sử dụng)
10 19
Bài 13: Phong trào dân tộc dân
chủ ở Việt Nam từ năm 1925
đến năm 1930
“ Kể chuyện người cộng sản”/
Trần Hoàn
“Đảng đã cho ta một mùa
xuân”/ Phạm Tuyên

11 21
Bài 14: Phong trào cách mạng
(1930- 1935)
“Trên quê hương Xô Viết
Nghệ Tĩnh”/ Dân Huyền

.

12 24
Bài 16: Phong trào giải phóng
dân tộc và tổng khởi nghĩa
Tháng Tám( 1939- 1945). Nước
Việt Nam dân chủ cộng hòa ra
đời.
“ Nhớ về Pác Bó” /Phan Nhân
”Diệt phát xít”/ Nguyễn
ĐinhThi
“Mười chín tháng Tám”
Xuân Oanh
14 28

Bài 17: Nước Việt Nam dân chủ
cộng hòa sau ngày 2- 9- 1945
đến trước ngày 19- 12- 1946.
“Vệ quốc quân”/ Phan Huỳnh
Điểu
15
29
30
31
Bài 18: Những năm đầu của
cuộc K/C toàn quốc chống thực
Bài 19:Bước phát triển của cuộc
kháng chiến toàn quốc chống
thực dân Pháp(1951-1953) dân
Pháp( 1946- 1950).
“Lá xanh” / Hoàng Việt
” Ngày mùa”/ Văn Cao
“Hành quân xa” Đỗ Nhuận
”Hát mừng anh hùng Núp”/
Nguyễn Văn Quý
16 32

Bài 20: Cuộc kháng chiến toàn
quốc chống thực dân pháp kết
thúc (1953- 1954).
“Giải phóng Điện Biên” của
Đỗ Nhuận
“Bế Văn Đàn sống mãi”/ Huy
Du
“Tướng quân Võ Nguyên

Giáp” của Bùi Hoàng Yến

3.2. Nguyên tắc và quá trình sử dụng âm nhạc trong các bài học
lịch sử
3.2.1. Các nguyên tắc:
Thứ nhất: Nội dung bài hát tiền chiến, cách mạng phải liên quan với
chương trình sách giáo khoa,hỗ trợ bài giảng
Thứ hai: Đảm bảo mối liên hệ lôgíc giữa các bài giảng và âm nhạc.
Thứ ba: Đảm bảo tính đa dạng, toàn diện, nội dung bài hát phải phù hợp
trình độ nhận thức của học sinh, bài hát phải chính xác về nội dung, mục đích
cuả tác giả, của người sử dụng
3.2.2. Quá trình sử dụng: gồm các bước
Xác định mục đích sử dụng các bài hát (loại hình, yêu cầu… )
Xác định nội dung bài hát (phù hợp với yêu cầu học tập).
Xác định hệ thống các bài hát.
Thể hiện các bài hát
Kiểm tra để đánh giá học sinh.
3.3. Các biện pháp tiến hành
3.3.1. Khái quát .
Hiện nay âm nhạc là người bạn đồng hành thân thiết với thế hệ trẻ, âm
nhạc sẽ hỗ trợ đắc lực cho việc tìm hiểu và học tập về môn lịch sử của học sinh.
Nhưng vấn đề là chúng ta phải sử dụng như thế nào cho có hiệu quả.

3.3.2. Nội dung, phạm vi thực hiện: Lịch sử lớp 12( 1919-1954) ở các
bài :
Bài 12: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm
1925.
Bài 13: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1925 đến năm
1930.
Bài 14: Phong trào cách mạng 1930- 1935.

Bài 15: Phong trào dân chủ 1936- 1939.
Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và Tổng khởi nghĩa tháng Tám (
1939- 1945). Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời.
Bài 17: Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa từ sau ngày 2- 9- 1945 đến
trước ngày 19- 12- 1946.
Bài 18: Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân
Pháp ( 1946- 1950).
Bài 19: Bước phát triển của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân
Pháp ( 1951- 1953).
Bài 20: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp kết thúc (1953-
1954).
3.3.3. Các biện pháp sử dụng âm nhạc trong dạy học lịch sử ở lớp 12.
a) Tổ chức hướng dẫn học sinh sưu tầm chọn lọc những bài hát có
ý nghĩa, phản ánh giai đoạn lịch sử từ năm 1919 đến năm 1954
Dạy học lịch sử cần chú ý đến vấn đề bồi dưỡng và phát triển năng lực tự
học của học sinh. Bởi vì, bài giảng ở trên lớp chỉ là bước mở đầu cho công việc
tiếp tục tự học ở nhà để hiểu vấn đề, hiểu thời đại,hiểu lịch sử dân tộc, bằng
nhiều cách để thực hiện mục đích, trong đó có cách: Tổ chức hướng dẫn học
sinh sưu tầm chọn lọc những bài hát nhạc tiền chiến,cách mạng (trước 1954) với
yêu cầu cụ thể(tên bài hát, tác giả, hoàn cảnh sáng tác, ý nghĩa bài hát)
* Ví dụ
Giai
đoạn
1919-1930 1930-1945 1945-1954

Tên bài
hát/ sáng
tác
1/ "Ánh sáng Lê-nin"/
Nguyễn Văn Quỳ
2/”Dấu chân phía
trước”./ Phan Minh
Tuấn
3/ “Chào mừng Đảng
CSViệt Nam”/Phạm
Tuyên
4/“ Kể chuyện người
cộng sản”./ Trần Hoàn
5/ “Đảng đã cho ta một
mùa xuân” / Phạm
Tuyên
6/ “Cùng nhau đi hồng
binh”/ Nguyễn Đình
Thi
1/ “Trên quê
hương Xô Viết
Nghệ Tĩnh”/ Dân
Huyền
2/” Nhớ về Pác
Bó” Sáng tác của

Phan Nhân
3/”Diệt phát xít”
Sáng tác của
:NguyễnĐinhThi
4 /“Lên Đàng”/
Lưu Hữu Phước
5/ “Tiếng gọi
thanh niên”/ Lưu
Hữu Phước
6/ “Mười chín
tháng Tám” /
Xuân Oanh

1/“Lá xanh” /
Hoàng Việt
2/” Ngày mùa”/
Văn Cao
3/”Hát mừng anh
hùng Núp”/ Nguyễn
Văn Quý
4/“Giải phóng Điện
Biên” của Đỗ
Nhuận
5/”Qua miền Tây
Bắc”/Nguyễn
Thành
6/”Hành quân xa”/
Đỗ Nhuận
7/”Bế Văn Đàn
sống mãi”/ Huy Du

8/ “Tướng quân Võ
Nguyên Giáp” của
Bùi Hoàng Yến
b) Sử dụng âm nhạc để học sinh tiếp nhận kiến thức mới hứng thú,
say mê :
Ở các trường THPT nói chung,cũng như trường THPT Lý Tự Trọng-
Nha Trang nói riêng, xu thế học ban C giảm, đa số học sinh học ban A.Bước
sang lớp 12, năm cuối cấp,gánh nặng về thi cử như thi Tốt nghiệp, Đại học…
các em ít chú ý,đầu tư môn học Lịch sử. Nếu học thì các em chỉ học đối phó
nhưng sự say mê và hứng thú thật sự chưa có. Bởi vậy theo tôi nghĩ phải làm
thế nào để các em đến với môn Lịch sử một cách tự nhiên.
Âm nhạc là hơi thở của cuộc sống, cần thiết cho cuộc sống, âm nhạc là
người bạn đồng hành của mọi thế hệ. Âm nhạc là cầu nối đến với trái tim của
con người, vì thế mà nơi nào, lúc nào âm nhạc cũng có mặt. Ngày nay học ngoại
ngữ cũng bằng cách nghe nhạc, khi các bà mẹ mang thai các chuyên gia cũng
khuyên cho em bé nghe nhạc cổ điển…Vậy tại sao chúng ta lại không mạnh dạn
đưa âm nhạc- những bài hát cách mạng lồng vào tiết dạy môn lịch sử để hỗ trợ
bài học?
Thực tế những lớp12 tôi dạy, kiểm tra bài cũ rất ít em thuộc bài, thuộc thì
chỉ mang tính chất lấy điểm, tôi có sáng kiến, đến những bài học mà có các bài
hát có tác dụng hỗ trợ cho bài học, tôi giao bài tập cho HS sưu tầm và thuộc bài
hát đó, rõ ràng các em rất tích cực, hồ hỡi, tìm và thuộc lời các bài hát dài…Từ
đó bản thân tôi thấy âm nhạc là cầu nối để các em đến với môn Lịch sử tự
nguyên không gò ép …

* Ví dụ khi dạy Bài 12: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1925 –
1930. (SGK Lịch sử lớp 12), tiết 2
Tiết 16,17 -Tuần 8, 9

BÀI 12:

PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ
TỪ NĂM 1919 ĐẾN NĂM 1925 ( 2 tiết)
I/ Mục tiêu bài học
1/ Kiến thức
 Giúp HS hiểu biết được những thay đổi của tình hình thế giới sau chiến
tranh thế giới thứ nhất, chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và
sự biến chuyển về giai cấp xã hội VN.
 Phong trào dân tộc dân chủ ở VN từ 1919- 1925
2/ Tư tưởng
 Bồi dưỡng về tinh thần yêu nước, ý thức phản kháng dân tộc do sự xâm
lược và thống trị của các nước đế quốc.
3/ Kĩ năng
Xác định được nội dung, cách phân tích đánh giá các sự kiện lịch sử
trong bối cảnh cụ thể của đất nước và quốc tế.
II/ Thiết bị, tài liệu dạy – học
 Bản đồ về các khu công nghiệp, hầm mỏ, đồn điền…trong cuộc khai thác
thuộc địa lần thứ 2 của Pháp.
 Chân dung 1 số nhà hoạt động yêu nước
III/ Tiến trình tổ chức dạy - học
1/ Ổn định lớp
2/ Hỏi bài cũ:
* Mở bài: Những thay đổi của tình hình thế giới và tác động của cuộc khai thác
thuộc địa lần 2 của Pháp đã tạo ra những biến chuyển mới về mọi mặt Chúng
ta cùng tìm hiểu
3/ Bài mới:
HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN


II/ Phong trào dân tộc dân chủ ở
VN từ năm 1919 đến năm 1925

HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN
* Hoạt động 1: : Cả lớp, cá nhân
- GV:Tìm hiểu về hoạt động của PBC,PCT
và 1 số người VN ở nước ngoài(về nhà đọc
SGK)
Tm hiểu về hoạt động của giai cấp TS,TTS,
CNhân ?
- Học sinh đọc SGK, trình bày

Hoạt động của TS,TTS,CN ở VN
+TS: Tẩy chay hàng ngoại…1923 ĐC và TS
chống độc quyền xkhẩu lúa gạo.1923 Bùi
Quang Chiêu lập Đảng Lập hiến
+TTS: Đòi tự do dân chủ, 1 số tổ chức chính
trị ra đời:VN nghĩa hòa đoàn, Hội Phục
Việt, Đảng Thanh niên, nhiều tờ báo ra
đời:Người nhà quê, tiếng dân,thực nghiệp
dân báo, những nhà xbản tiến bộ như:Nam
đồng thư xã, cường học thư xã…1926 đấu
tranh đòi thả PBC, để tang PCT
+ Công nhân:lẻ tẻ, tự phát
. TĐức Thắng thành lập “Công hội đỏ”
. CN Ba son bãi công, đòi tăng lương…

Từ đó rút ra nhận xét về ý thức cách mạng
của các giai cấp
+ Giai cấp tư sản: Có tinh thần dân tộc
nhưng dễ thoả hiệp với Pháp
+ Tiểu tư sản: Thể hiện lòng yêu nước nhưng

còn non yếu, bồng bột, thiếu tổ chức quần
chúng
- Nêu những đặc điểm của phong trào công
nhân 1919-1925
+ Mục tiêu đấu tranh: Đòi quyền lợi kinh tế
+ Hình thức: Bãi công
1/ Phong trào đấu tranh của các
giai cấp
a/ Hoạt động của PBC và PCT, 1
số người Việt ở nước ngoài(SGK)

b/ Hoạt động của TS,TTS,CN ở
VN
- TS: Tẩy chay hàng ngoại…1923
ĐC và TS chống độc quyền xkhẩu
lúa gạo.1923 Bùi Quang Chiêu
lập Đảng Lập hiến
- TTS: Đòi tự do dân chủ, 1 số tổ
chức chính trị ra đời:VN nghĩa
hòa đoàn, Hội Phục Việt, hoạt
động của báo chí và nhà XBđấu
tranh sôi nổi


- Công nhân:lẻ tẻ, tự phát
+ CN Ba son bãi công, đòi tăng
lương
+ TĐức Thắng thành lập “Công
hội đỏ”
…đánh dấu bước phát triển mới

cu c
ủa pt công nhân








HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN
+ Tính chất: tự phát
* Hoạt động 2: Cá nhân, cả lớp
- GV gọi HS đọc SGK,tóm tắt nội dung hoạt
độnh CM của NAQ từ 1919 đến 1925
- HS làm việc
1911 Người ra đi tìm đường cứu nước.
18/6/1919 đưa bản yêu sách 8 điểm tại Hội
nghị Vec-xai đòi quyền tự do bình
đẳngkhông được chấp nhận.
7/1920 NAQ đọc “Luận cương về các vấn
đề dân tộc và thuộc địa” của Lênin.
tìm ra con đường cứu nước
25/12/1920 tham dự Đại hội Tua
1921 thành lập”Hội Liên hiệp các dân tộc
thuộc địa” ở Pa ri.làm chủ bút nhiều tờ báo
như “LePa ria”, “Bản án chế đọ thực dân”…
6/1923 đến LX,10/1923 tham dự Hội nghị
quốc tế nông dân.
1924 tham dự ĐH quốc tế CS lần V.

11/11/1924 NAQ về đến TQ để trực tiếp
tuyên truyền lí luận CM,xd tổ chức CM dể
gphóng dân tộc VN
Ý nghĩa: Những hoạt động của Nguyễn Ái
Quốc từ 1919-192- Tìm ra con đường cứu
nước giải phóng dân tộc là con đường cách
mạng vô sản
- Là bước chuẩn bị về tư tưởng, chính trị
(thông qua việc truyền bà chủ nghĩa Mác-
Lênin về nước qua sách báo) cho việc thành
lập chính đảng vô sản ở Việt Nam giai đoạn
sau này.”

* GV: mở đoạn bài hát : Dấu chân phía trước
của Phạm Minh Tuấn (đoạn tô đậm)




2/ Hoạt động yêu nước của
Nguyễn Ái Quốc
- 1911 Người ra đi tìm đường cứu
nước.
- 18/6/1919 đưa bản yêu sách 8
điểm tại Hội nghị Vec-xai đòi
quyền tự do bình đẳngkhông
được chấp nhận.
- 7/1920 NAQ đọc “Luận cương
về các vấn đề dân tộc và thuộc
địa” của Lênin.

tìm ra con đường cứu nước
- 25/12/1920 tham dự Đại hội
Tua
- 1921 thành lập”Hội Liên hiệp
các dân tộc thuộc địa” ở Pa ri.làm
chủ bút nhiều tờ báo như “LePa
ria”, “Bản án chế đọ thực dân”…
- 6/1923 đến LX,10/1923 tham
dự Hội nghị quốc tế nông dân.
- 1924 tham dự ĐH quốc tế CS
lần V.
11/11/1924 NAQ về đến TQ để
trực tiếp tuyên truyền lí luận
CM,xd tổ chức CM để gphóng
dân tộc VN


HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN
Khi tôi còn là hạt bụi.
Người đã lên tàu đi xa,.
Khi quê hương còn chìm nổi.
Người đã lên tàu đi xa.
Khi tôi còn là hạt bụi.
Người đã lên tàu đi xa.
Khi bến Nhà Rồng đầy nước mắt bước chân
Bác đặt chốn này
Dấu chân không nhẹ như mây
Dấu chân không êm không ấm
Dấu chân không là dấu nắng mười ngón trăn
trở bầm sâu.

Dấu chân của dáng đứng lâu nặng hai vai là
Tổ quốc.
Chắc Người rưng rưng nước mắt trái tim
căm giận bừng bừng.
Khi tôi còn là hạt bụi.
Người đã lên tàu đi xa.
Khi quê hương còn chìm nổi.
Người đã lên tàu đi xa.
Để tôi được là Việt Nam.
Để tôi mặt trời gần lại.
Để nghe tim mình thay đổi.
Để người người sống tự do.
Nhẹ nhàng đôi chân mà bước.
Bác đã là người đi trước khai rừng băng
sông mở lối.
Cho tôi có cả cuộc đời cho tôi có cả cuộc
đời.
Hoặc đoạn bài hát Mở đoạn nhạc bài hát
"Ánh sáng Lê-nin"
HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN
Sáng tác: Nguyễn Văn Quý
…Đời áp bức nhọc nhàn.Đời tăm tối bần
hàn.Và cùng nhau theo Lê-nin phá tan
tành gông xiềng!
Vùng lên theo Lê-nin đi tới phương
trời.Hương hoa bay thơm ngát lòng
người.Tay trong tay chung tình thân ái!
Cùng đi theo Lê-nin xây đắp cuộc
đời.Mênh mông như sóng lúa biển
trời.Đường thênh thang bay tới trăng sao!

Ôi Lê-nin! Đời từ khi nghe tiếng Lê-
nin.Người người sống trong niềm ước mơ:
thấy cuộc đời đổi mới!
Ôi Lê-nin! Niềm tin sáng trong tim người
người.Lý tưởng kia đang rọi đường tới xã
hội đẹp tươi!

4/ Củng cố:
Theo từng mục, khái quát phong trào dân tộc dân chủ ở Việt nam từ 1919-1925
( hoạt động của hai cụ Phan, những người yêu nước Việt nam ở Trung quốc,
Pháp, phong trào của tư sản, tiểu tư sản và công nhân, hoạt đông yêu nước của
Nguyễn Aí Quốc). Ý nghĩa của các phong trào –hạn chế.
Lực lượng tham gia TS,TTS,ĐC,ND,CN, hình thức đấu tranh phong phú
5/ Bài tập:
- Trả lời các câu hỏi ở SGK
- Học sinh học bài cũ và chuẩn bị bài mới “ Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt
nam từ 1925-1930” (Sự ra đời và hoạt động của 3 tổ chức cách mạng: Hội
VNCMTN, Tân Việt cách mạng đảng, Việt nam quốc dân đảng)


* Ví dụ khi dạy Bài 13: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1925 – 1930.
(SGK Lịch sử lớp 12), tiết 2
BÀI 13
PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM
TỪ NĂM 1925 ĐẾN NĂM 1930( tiết2)
I/ Mục tiêu bài học
1/ Kiến thức
 Giúp HS hiểu biết được phong trào dân tộc dân chủ ở VN dưới tác động
của các tổ chức CM có khuynh hướng dân tộc dân chủ.
 Sự ra đời của Đảng CS Việt Nam là kết quả của sự lưạ chọn lịch sử.

2/ Tư tưởng
 Bồi dưỡng về tinh thần dân tộc theo tư tưởng cách mạng vô sản.
 Xác định sự lựa chọn con đường cứu nước giải phóng dân tộc- con đường
CM HCM là khoa học, phù hợp với xu thế của thời đại và yêu cầu phát triển
của dân tộc.
3/ Kĩ năng
Rèn luyện kĩ năng phân tích tính chất, vai trò lịch sử của các tổ chức
Đảng, đặc biệt Đảng CS Việt Nam do HCM sáng lập.
II/ Thiết bị, tài liệu dạy – học
 Lược đồ Khởi nghĩa Yên Bái, ảnh Nguyễn Thái Học,Trần Văn Cung,
Nguyễn Ái Quốc…
 Tài liệu về Hội VN cách mạng thanh niên, Đảng CS Việt Nam…
III/ Tiến trình tổ chức dạy - học
1/ Ổn định lớp
2/ Hỏi bài cũ:
Trình bày quá trình ra đời và hoạt động của Hội VN Cách mạng thanh niên?
* Mở baì: Từ 1925-1930 ở VN lần lượt xuất hiện các tổ chức CM hoạt
động song song với nhau.Trong quá trình đó diễn ra sự thử thách nghiêm
khắc, sự lựa chọn lịch sử về sứ mệnh của các tổ chức chính trị đối với dân
tộc trong thời đại
3/ Bài mới:
HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN
HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN

* Hoạt động 1: Cá nhân và cả lớp
- GV: Vì sao năm 1929 có sự xuất hiện 3 tổ
chức CS?
- HS đọc SGK trả lời
+ Cuối 1928 đầu 1929 ptrào đấu tranh của
các tầng lớp nhân dân ptriển mạnh yêu cầu

cần có Đảng lđạo…
+ 3/1929 1 số Hội viên tiên tiến ở Bắc Kì
họp tại số nhà 5Đ Hàm Long (HN) thành
lập chi bộ CS đầu tiên tại VN
+ Đầu tháng 5/1929 ĐH lần 1 của
HVNCMTN ở Hương Cảng (TQ), đoàn đại
biểu Bắc Kì đề nghị thành lập Đảng CS
thay Hội nhưng kg được chấp nhận đoàn
bỏ về nước


* Hoạt động2:
- GV chia lớp thành 4 nhóm
+ Nhóm 1: Tìm hiểu về Đông Dương CS
đảng
+ Nhóm 2: Tìm hiểu về An Nam CS đảng
+ Nhóm 3: Tìm hiểu về Đông Dương CS
liên đoàn
+ Nhóm 4: Trình bày quá trình xuất hiện 3
tổ chức CS
Yêu cầu Nhóm 1,2,3 tìm hiểu: Thời gian,
địa điểm thành lập.Cơ quan ngôn luận. Địa
bàn hoạt động
- HS trả lời
Nội dung ĐDCSĐ ANCSĐ ĐDCSLĐ
Thời gian 17/6/1929 8/1929 9/1929

II/ Đảng CSVN ra đời
1/ Sự xuất hiện các tổ chức CS
năm 1929

- Bối cảnh:
+ Cuối 1928 đầu 1929 ptrào đấu
tranh của các tầng lớp nhân dân
ptriển mạnh yêu cầu cần có Đảng
lđạo…
+ 3/1929 1 số Hội viên tiên tiến ở
Bắc Kì họp tại số nhà 5Đ Hàm
Long (HN) thành lập chi bộ CS
đầu tiên tại VN
+ Đầu tháng 5/1929 ĐH lần 1 của
HVNCMTN ở Hương Cảng (TQ),
đoàn đại biểu Bắc Kì đề nghị thành
lập Đảng CS thay Hội nhưng kg
được chấp nhận đoàn bỏ về nước
- Sự xuất hiện 3 tổ chức CS
+ 17/6/1929 tại số 312-Khâm
Thiên(HN) tlập Đông Dương CS
đảng
+ 8/1929 ở Nam Kì thành lập An
Nam CS đảng
+ 9/1929 một số đảng viên Đảng
tân Việt thành lập Đông Dương CS
liên đoàn
* Nhận xét : Trong vòng 4 tháng
có 3 tổ chức ra đời,là xu thế kquan
của cuộc vận động gpdt ở VN.Hoạt
đông riêng lẻ,tranh giành ahưởng,
nguy cơ chia rẽ PTCM cần
thống nhất

HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN
Địa điểm Hà Nội Sài Gòn Sài Gòn
Cơ quan
ngôn luận
Báo Búa
liềm
Báo Đỏ
Địa bàn
hoạt động
Bắc Kì T Quốc
Nam Kì
Trung Kì
* Nhận xét : Trong vòng 4 tháng có 3 tổ
chức ra đời,là xu thế kquan của cuộc vận
động gpdt ở VN.Hoạt đông riêng lẻ,tranh
giành ahưởng, nguy cơ chia rẽ PTCM
cần thống nhất

* Hoạt động 1: Cá nhân và cả lớp
- GV: Đảng CS VN ra đời trong hoàn cảnh
như thế nào?
- HS đọc SGK, trình bày
+ Phong trào CN+ PT yêu nước phát triển
mạnh mẽ cần có Đảng CS lãnh đạo.
+ 1929 xuất hiện 3 tổ chức CS hoạt động
riêng lẻ
+ NAQ là phái viên của quốc tế CS, triệu
tập Hội nghị hợp nhất  thành lập Đảng
CSVN

* Thời gian: 3-7/2/1930 tại Hương Cảng
TQ
* Thành phần: 2 Đbiểu ĐDCSĐ-Trịnh
Đình Cửu, Nguyễn Đức Cảnh. 2 đại biểu
của ANCSCĐ- Châu Văn Liêm và Nguyễn
Thiệu và Nguyễn Ái Quốc
- GV trình bày HNghị thành lập Đảng,chỉ
có 5 người do NAQ chủ trì. Riêng
ĐDCSLĐ 24/2/1930 mói gia nhập vào
ĐCSVN
- GV cho HS xem 1 số tranh ảnh NAQ năm
1930








2/ Hội nghị thành lập Đảng CS
Việt Nam
a. Hoàn cảnh:
+ Phong trào CN+ PT yêu nước
phát triển mạnh mẽ cần có Đảng
CS lãnh đạo.
+ 1929 xuất hiện 3 tổ chức CS hoạt
động riêng lẻ
+ NAQ là phái viên của quốc tế
CS, triệu tập Hội nghịhợp nhất 

thành lập Đảng CSVN
* Thời gian: từ 6/1/1930 tại Hương
Cảng TQ
* Thành phần: 2 đại biểu ĐDCSĐ
2 đại biểu ANCSĐ
NAQ
b. Nội dung hội nghị:
- Thống nhất các tổ chức CS
thành1 Đảng duy nhất lấy tên là
ĐCSVN
- Bầu BCHTW lâm thời
- Thông qua chính cương vắn tắt,
sách lược vắn do NAQ soạn thảo
c. Nội dung Chính cương vắn tắt,
sách lược vắn tắt (Cương lĩnh
chính trị)
HỌAT ĐỘNG CỦA GV - HỌC SINH KIẾN THỨC CƠ BẢN



* Hoạt động 2: Cả lớp, cá nhân
+ GV hỏi: Nội dung chính cương vắn tắt,
sách lược vắn tắt?
+ Cả lớp theo dõi SGK trả lời
- Tiến hành “TS dân quyền CM và thổ địa
CM để đi tới XHCSản”
- Nhiệm vụ: Đánh đổ ĐQ, PK, TS phản
CM  VN độc lập tự do
Thành lập chính phủ công
nông,quân đội công nông, tịch thu RĐ của

ĐQ và bon phản CM chia cho dân cày,
tiếnhành cải cách RĐ
- LLCM: công nông, TTS, trí thức, còn phú
nông, trung, tiểu địa chủ và TS thì lợi dụng
hoặc trung lập họ
- LĐ: ĐCS của giai cấp vô sản VN
- Phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và
vô sản thế giới.
 Là cương lĩnh GPDT sáng tạo…
* Hoạt động 3: Cả lớp
- GV Nêu ý nghĩa của việc thành lập Đảng
- Học sinh đọc SGK, trình bày
+ Là kq của cuộc đấu tranh dân tộc và đấu
tranh giai cấp, là sự sàng lọc nghiêm khắc
của lịch sử
+ ĐCSVN ra đời là sự kết hợp của 3 nhân
tố: CN Mác- Lênin +PTCN+ PT yêu nước
+ Là bước ngoặc vĩ đại trong lịch sử
CMVN
GV mở đoạn bài hát|:Đảng đã cho ta một
- Xác định đường lối chiến
lược:Tiến hành “TS dân quyền CM
và thổ địa CM để đi tới XHCSản”
- Nhiệm vụ: Đánh đổ ĐQ, PK, TS
phản CM  VN độc lập tự do
Thành lập chính phủ
công nông,quân đội công nông,
tịch thu RĐ của ĐQ và bon phản
CM chia cho dân cày, tiếnhành cải
cách RĐ

- LLCM: công nông, TTS, trí thức,
còn phú nông, trung, tiểu địa chủ
và TS thì lợi dụng hoặc trung lập
họ
- LĐ: ĐCS của giai cấp vô sản VN
- Phải liên lạc với các dân tộc bị áp
bức và vô sản thế giới.
 Là cương lĩnh GPDT sáng
tạo…
d. Ý nghĩa của sự thành lập Đảng
- Đảng ra đời là một sản phẩm của
sự kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin
với phong trào công nhân và phong
trào yêu nước
- Đảng ra đời là bước ngoặt vĩ đại
trong lịch sử cách mạng Việt Nam
(từ đây cách mạng Việt Nam có sự
lãnh đạo duy nhất của Đảng theo
chủ nghĩa Mác, có đường lối cách
mạng khoa học đúng đắn, có tổ
chức chặt chẽ)
 Từ đây CMVN đặt dưới sự
chỉ đạo của1Đảng duy nhất -
ĐCSVN
 Từ đây CMVN có đường lối
đúng đắn,sáng tạo, khoa hoc