BÀI 46 DÂY THẦN KINH TỦY

Tun 25. Ngày soạn: 10/02/211
Tit 48. Ngày dy: 16/02/2011
Bi 45. DY THN KINH TY

I. Mục tiêu: Sau bài học này, học sinh cần đạt
1.Kiến thức:
- Trỡnh by c cu to v chc nng ca dõy thn kinh tu
- Gii thớch c vỡ sao dõy thn kinh tu l dõy pha.
-Nhn bit c dõy thn kinh ty trờn tranh.
2.Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng quan sát, phân tích, tổng hợp.
- Kĩ năng tự nghiên cứu và hoạt động nhóm
3.Thái độ:
- Có ý thức học tập bộ môn
II. Đồ dùng dạy học
GV:Chuẩn bị tranh vẽ H45.1, H45.2
HS: c bi trc nh
III. Tiến trình dạy học
1. ổn định(1 )
2. Kiểm tra bài cũ( 5 )
- Trình bày cấu tạo của tủy sống?
3. Bài mới 1
Núi dõy thn kinh ty l dõy pha, vy dõy thn kinh ty cú cu to nh th no ?.
HOT NG CA GV HOT NG CA HS NI DUNG
Hot ng 1: Cấu tạo của dây thần kinh tủy 13
- GV yêu cầu HS đọc thông tin,
quan sát H45.1, thảo luận :

?.Cú bao nhiờu ụi dõy thn
kinh ty?.
?.Nêu cấu tạo của dây thần

kinh tủy?
GV hoàn thiện kiến thức cho
HS:
Các rễ tủy đi ra khỏi lỗ gian
đốt tạo thành dây thần kinh
tủy.
- HS quan sát kỹ hình, đọc
thông tin SGK tr.142 -> Tự thu
thập thông tin. Thảo luận tr
li cõu hi:
+Cú 31 ụi dõy thn kinh ty.
+Cu to gồm 2 rễ : Rễ tr-
ớc( rễ vận động ), Rễ sau( rễ
cảm giác)
Nhúm khỏc nhn xột b sung.
I. Cấu tạo của dây thần kinh
tủy
Cấu tạo: có 31 đôi dây thần
kinh tủy, mỗi dây gồm 2 rễ:
+ Rễ trớc: rễ vận động
+ Rễ sau: rễ cảm giác
Các rễ tủy đi ra khỏi lỗ gian
đốt tạo thành dây thần kinh tủy
Hot ng 2. Chc nng ca dõy thn kinh ty 20
GV yêu cầu HS quan sát
H45.2, nghiên cứu kĩ thí
nghiệm, đọc bảng 45,thảo
luận:
- HS đọc kỹ nội dung thí
nghiệm và kết quả ở bảng 45

SGK -> thảo luận nhóm -> rút
ra kết luận về chc năng của rễ
II. Chức năng của dây thần
kinh tủy
- Rễ trớc dẫn truyền xung
thần kinh vận động
?. Nêu chức năng của r ty ?.
?.Nêu chức năng của dây thần
kinh tủy ?
?.Vì sao dây thần kinh tủy là
dây pha ?
GV nhận xét v hoàn thiện
kiến thức cho HS .
- GV yêu cầu HS đọc kết luận
chung
tuỷ.
+ Rễ trớc dẫn truyền xung thần
kinh vận động
+ Rễ sau dẫn truyền xung thần
kinh cảm giác
Dây thần kinh tuỷ có chức
năng dẫn truyền xung thần
kinh theo 2 chiều
+Vỡ dây thần kinh tủy do các
bó sợi cảm giác và vận động
nhập lại nối với tủy sống qua rễ
trớc và rễ sau tạo thành dây
pha
Đại diện nhóm trình bày, các
nhóm khác bổ sung.

- Rễ sau dẫn truyền xung
thần kinh cảm giác
Dây thần kinh tuỷ có chức
năng dẫn truyền xung thần
kinh theo 2 chiều
- Dây thần kinh tủy do các bó
sợi cảm giác và vận động nhập
lại nối với tủy sống qua rễ trớc
và rễ sau tạo thành dây pha
4.Cng c 4
? Nêu rõ cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tuỷ?
? Tại sao nói dây thần kinh tuỷ là dây pha?
5.Dn dũ 1
- Hoàn thành câu hỏi bài tập sách giáo khoa
- Chuẩn bị bài 46:
+Tỡm hiu v trớ v cu to ca nóo b.
+Tỡm hiu cu to v chc nng ca tr nóo, nóo trung gian, tiu nóo.
Tun 25. Ngày soạn: 10/02/2011
Tit 49. Ngày giảng: 18/02/2011
Bi 46.TR NO, TIU NO, NO TRUNG GIAN

I. Mục tiêu: Sau bài học này, học sinh cần đạt
1. Kiến thức:
- Trỡnh by c v trớ v cỏc thnh phn ca b nóo.
- Trỡnh by c cu to v chc nng ca tr nóo, tiu nóo v nóo trung gian.
-Nhn bit c cỏc b phn ca b nóo trờn mụ hỡnh.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng quan sát, phân tích, tổng hợp.
- Kĩ năng tự nghiên cứu và hoạt động nhóm
3. Thái độ:

- Có ý thức học tập bộ môn
II. Đồ dùng dạy học
GV: Chuẩn bị tranh vẽ H46.1, H46.2, H46.3 và mô hình não, bảng phụ
HS: chun b bi nh
III. Tiến trình dạy học
1. n định (1 )
2. KiĨm tra bµi cò (5’ )
- T¹i sao nãi d©y thÇn kinh tđy lµ d©y pha?
- Tr×nh bµy cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa d©y thÇn kinh tđy?
3. Bµi m ới (30’ )
Gi¸o viªn më bµi: Trung ¬ng thÇn kinh gåm n·o bé vµ tủ sèng. VËy n·o bé gồm những gì ,
nằm ở đâu và cã chøc n¨ng g× ?
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG
Hoạt động 1. T×m hiĨu vÞ trÝ vµ c¸c thµnh phÇn cđa n·o bé :7’
GV yªu cÇu HS ®äc th«ng tin,
quan s¸t H46.1, th¶o ln hoµn
thµnh bµi tËp trong SGK trang
144
Trụ não tiếp liền với tuỷ sống
ở phía dưới. Nằm giữa trụ não
và đại não là : ………………Trụ
não gồm ………, ………………và
………… Não giữa gồm …….…………
ở mặt trước và …………………… ở
mặt sau.Phía sau trụ não là
…………
Gv gọi đại diện lên hồn thành
bài tập trên bảng phụ.
GV chính xác hoá lại thông
tin

Gv gọi 1 -2 học sinh chỉ trên
tranh vò trí , giới hạn của trụ
não , tiểu não , não trung gian
.
HS dùa vµo h×nh vÏ -> T×m
hiĨu vÞ trÝ c¸c thµnh phÇn n·o
và hồn thành bài tập SGK
trang 144.
Hs lần lượt lên hồn thành.
1- N·o trung gian
2- Hµnh n·o
3- CÇu n·o
4- N·o gi÷a
5- Cng n·o
6- Cđ n·o sinh t
7- TiĨu n·o
Hs khác nhận xét
Hs đại diện lên xác định thơg
tin trên tranh.
1/ VÞ trÝ vµ c¸c thµnh phÇn
cđa n·o bé
N·o bé kĨ tõ díi lªn trªn gåm :
trơ n·o, n·o trung gian, ®¹i
n·o, tiĨu n·o n»m phÝa sau trơ
n·o
Hoạt động 2. Ho¹t ®éng 2:T×m hiĨu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa trơ n·o: 10’
GV yªu cÇu HS quan s¸t
H46.2, ®äc th«ng tin, th¶o
ln: 3’
+ Hoµn thµnh b¶ng 46

+ Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng
cđa trơ n·o?
- GV hoµn thiƯn kiÕn thøc cho
HS: Chất trắng là đường liên
lạc dọc, nối các phần trên của
não với tủy sống và bao quanh
chất xám.
Chất xám tập trung thành nhân
xám đó là trung khu thần kinh,
nơi xuất phát các dây thần kinh
Hs tự thu nhận và xử lí thông
tin thảo luận để trả lời câu
hỏi :
Một vài hs đại diện lên hồn
thành bảng 46  lớp bổ
sung .
+Cấu tạo: chất trắng ở ngồi,
chất xám ở trong.
+Chức năng: điều khiển, điều
hòa hoạt động của các nội
quan và dẫn truyền
2/ CÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa
trơ n·o
- Trơ n·o tiÕp liỊn víi tủ sèng
- CÊu t¹o: chÊt tr¾ng ë ngoµi,
chÊt x¸m ë trong
- Chøc n¨ng: chÊt x¸m ®iỊu
khiĨn, ®iỊu hoµ ho¹t ®éng cđa
c¸c néi quan .
- ChÊt tr¾ng : dÉn trun

+ §êng lªn c¶m gi¸c
+ §êng xng vËn ®éng
nóo ( cú 12 ụi dõy thn kinh
nóo, gm 3 loi dõy: dõy cm
giỏc, dõy vn ng v dõy pha)
- Giải thích cho hs thấy đợc
chức năng chủ yếu của trụ não
là : điều khiển, điều hoà các
nội quan( tuần hoàn, hô hấp ,
tiêu hoá) do nhân xám đảm
nhiệm.
Chất trắng làm nhiệm vụ dẫn
truyền
Hs ghi nhn.
Baỷng 46 trang 145:Vị trí, chức năng của tuỷ sống và trụ não
Tuỷ sống Trụ não
Vị trí Chức năng Vị trí Chức năng
Bộ phận
trung ơng
Chất xám ở giữa tuỷ
sống, thành
dải liên tục
Căn cứ thần
kinh( trung
khu)
Phân thành
các nhân
xám
Căn cứ thần kinh
Chất trắng Bao quanh

chất xám
Dẫn truyền
dọc
Bao phía
ngoài các
nhân xám
Dẫn truyền dọc
và nối 2 bán cầu
sau tiểu não
Bộ phận ngoại biên( dây thần
kinh)
Dây thần kinh pha( 31 đôi) 3 loại: dây cảm giác, dây vận
động và dây pha( 12 đôi)
Hot ng 3. Tìm hiểu não trung gian :7
GV yêu cầu HS đọc thông tin,
tr li:
?.Nêu cấu tạo và chức năng
của não trung gian?
GV yêu cầu HS lên xác định
trên mô hình
GV hoàn thiện kiến thức cho
HS
HS đọc thông tin, tr li:
+Não trung gian nằm giữa trụ
não và đại não( gồm đồi thị và
vùng dới đồi). Đồi thị là trạm
cuối cùng chuyển tiếp tất cả
các đờng dẫn truyền cảm giác
từ dới đi lên não
+Các nhân xám nằm ở vùng d-

ới đồi điều khiển quá trình trao
đổi chất và điều hoà thân nhiệt
Hs i din lờn xỏc nh trờn
mụ hỡnh.
Hs ghi nhn
3 Não trung gian
Cấu tạo và chức năng:
+ Chất trắng: chuyển tiếp các
đờng dẫn truyền từ dới lên não
+ Chất xám: là các nhân xám
điều khiển quá trình trao đổi
chất và điều hoà thân nhiệt.
Hot ng 4.Tỡm hiu Tiểu não :8
GV yêu cầu HS quan sát
H46.3, đọc thông tin, thảo
luận:
+ Vị trí của tiểu não?
HS quan sát H46.3, đọc thông
tin, tr li:
+ Tiểu não nằm sau trụ não , d-
4/ Tiểu não
- Vị trí: sau trụ não, dới bán
cầu não
+ Tiểu não có cấu tạo nh thế
nào?
+ Tiểu não có chức năng gì?
Vd: khi phá tiểu não chim bồ
câu , con vật đi lảo đảo, mất
thăng bằng
Khi huỷ một bên tiểu não ếch,

cũng làm cho ếch nhảy, bơi
lệch về phía huỷ tiểu não
GV hoàn thiện kiến thức cho
HS
GV yêu cầu HS đọc kết luận
chung
ới bán cầu não
+ Tiểu não có chất chất xám ở
ngoài và chất trắng ở trong.
+Chc nng: iu hũa, phi
hp cỏc c ng phc tp v
gi thng bng cho c th.
Hs c ghi nh v ghi nhn
thụng tin.
- Cấu tạo:
+Chất xám: ở ngoài làm
thành vỏ tiểu não
+ Chất trắng ở trong là các
đờng dẫn truyền
- Chức năng: Điều hoà, phối
hợp các cử động phức tạp và
giữ thăng bằng cho cơ thể.
4 Củng cố: 5
- Gv yêu cầu hs nhắc lại cấu tạo và chức năng của trụ não, não trung gian và tiểu não ?
- Trả lời câu 1 sgk-146:
Các bộ phận
Đặc điểm
Trụ não Não trung gian Tiểu não
Cấu tạo Gồm: hành tuỷ, cầu
não và não giữa

Chất trắng bao ngoài,
chất xám là các nhân
xám
Gồm: đồi thị và
vùng dới đồi thị
Đồi thị và các nhân
xám, vùng dới đồi
là chất xám
Vỏ chất xám nằm
ngoài
Chất trắng là các đờng
dẫn truyền liên hệ
giữa tiểu não với các
phần khác của hệ thần
kinh
Chức năng điều khiển hđ của các
cơ quan sinh dỡng:
tuần hoàn, tiêu hóa,
hô hấp
điều khiển quá trình
trao đổi chất và điều
hoà thân nhiệt
điều hoà và phối hợp
các hoạt động phức
tạp .
5/ H ớng dẫn về nhà: 2
- Học và làm các câu hỏi cuối bài.
Câu 2: Ngời say rợu chân nam đá chân chiêu là do rợu đã ngăn cản, ức chế sự dẫn truyền qua
xinap giữa các tế bào có liên quan đến tiểu não.Tiểu não không điều khiển đợc các hoạt động phức
tạp và giữ thăng bằng cơ thể một cách chính xác, nên ngời say rợu bớc đi không vững

- Đọc mục em có biết
- Tìm hiểu trớc bài sau:
+Tỡm hiu cu to v chc nng ca i nóo.

Long Khỏnh, ngy 12 thỏng 02 nm 2011
Kớ duyt ca TTCM