tiet 97 hanh dong noi- thuynga

Ngày soạn: 02/ 2011
Ngày giảng: 02/ 2011
Bài 23
Tiết 97: Hành động nói
I. Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức
- Khái niệm hành động nói
- Các kiểu hành động nói thờng gặp
2. Kĩ năng
- Xác định đợc hành động nói trong các văn bản đã học và trong giao tiếp
- Tạo lập đợc hành động nói phù hợp mục đích giao tiếp
3. Thái độ
Có ý thức vận dụng hành động nói vào trong quá trình tạo lập văn bản.
II. Các kĩ năng sống cơ bản đợc giáo dục trong bài
1. Kĩ năng giao tiếp
2. Kĩ năng xác định giá trị
3. Kĩ năng t duy lo gic
4. Kĩ năng quản lí thời gian
III. Chuẩn bị
1. Giáo viên: bảng phụ
2. Học sinh: trả lời các câu hỏi sgk
IV. Phơng pháp/ kĩ thuật dạy học
Thông báo, phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề( động não, đặt câu hỏi); thảo luận( chia
nhóm, giao nhiệm vụ)
V. Các bớc lên lớp
1.Tổ chức ( 1)
2. Kiểm tra ( 5)
Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định? ví dụ
- Đặc điểm hình thức: câu phủ định có các từ phủ định nh: không, cha, chẳng, chả,
không phải( là), chẳng phải ( là), đâu có phải( là), đâu( có)
- Chức năng:

+Thông báo, xác nhận không có sự vật, sự việc, tính chất, quan hệ nào đó( câu phủ
định miêu tả)
+Phản bác một ý kiến, một nhận định ( câu phủ định bác bỏ)
3. Tiến trình các hoạt động dạy và học
Hoạt động dạy và học T/g Nội dung
Hoạt động 1. hình thành kiến thức mới
* Mục tiêu
- Khái niệm hành động nói
- Các kiểu hành động nói thờng gặp
+ GV sử dụng bảng phụ
+ HS đọc bài tập trên bảng phụ.
H. Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục
đích chính là gì? câu nào thể hiện rõ nhất
mục đích ấy?
- Học sinh trả lời
H. Lí Thông có đạt đợc mục đích của mình
không ? chi tiết nào nói lên điều đó?
- Thạch Sanh vội vàng từ giã mẹ con Lí
Thông ra đi
H. Lí Thông đã thực hiện mục đích của
mình bằng phơng tiện gì?
20
I.Hành động nói là
gì?
1. Bài tập: tìm hiểu hành động
nói trong đoạn trích( sgk t62)
- Lí Thông nói với Thạch Sanh
nhằm đẩy Thạch Sanh đi để
mình hởng lợi câu thôi bây
giờ trốn đi thể hiện rõ mục

đích đó.
- Lí Thông đã đợc mục đích
của mình
- Học sinh trả lời
H. Nếu hiểu hành động là mục đích cụ thể
của con ngời nhằm một mục đích nhất
định thì việc làm của Lí Thông có phải là
một hành động không? vì sao?
H. Em hiểu mục đích nói là gì?
- HS đọc ghi nhớ sgk
- GV sử dụng bảng phụ
- HS đọc bài tập trên bảng phụ
H. Trong đoạn trích ở mục I, ngoài câu đã
phân tích mỗi câu còn lại trong lời nói của
Lí Thông nhằm một mục đích nhất định.
Những mục đích ấy là gì?
Học sinh đọc bài tập 2
H. Chỉ ra các hành động nói trong đoạn
trích và cho biết mục đích của mỗi hành
động?
H. Thông qua tìm hiểu 2 bài tập em hãy liệt
kê ra các kiểu hành động nói?
- Trình bày, đe dọa, hứa hẹn, bộc lộ cảm
xúc, hỏi, báo tin
H.Có các kiểu hành động nói nào?
- hỏi, trình bày, điều khiển, hứa hẹn, bộc lộ
cảm xúc
- HS đọc ghi nhớ sgk
Hoạt động 2. Luyện tập
*Mục tiêu

- Xác định hành động nói của một số tác
giả qua một văn bản cụ thể
- Xác định các hành động nói của nhân vật
trong một văn bản cụ thể
- Chỉ ra các kiểu hành động nói qua đoạn
văn bản cụ thể
-Học sinh đọc bài tập, xác định yêu cầu
- HS giải bài tập, nhận xét
- GV chữa
16
- Lí Thông thực hiện mục đích
bằng lời nói.
-> Việc làm của Lí Thông là
một hành động vì nó đợc thực
hiện bằng lời nói nhằm một
mục đích.
2. Ghi nhớ
- Hành động nói
II. Một số kiểu hành
động nói thờng gặp
1. Bài tập: tìm hiểu một số
hành động nói trong các đoạn
trích
BT1
- Câu 1: dùng để trình bày
- Câu 2: đe dọa
- Câu 4: hứa hẹn
BT2:
- Cái Tí
+ Vậy ở đâu? -> hỏi

+ U nhất định -> hỏi
+ U không cho -> hỏi
+ Khốn nạn con thế này! trời
ơi! -> bộc lộ cảm xúc
- Chị Dậu
+ Con sẽ ăn thôn Đoài->
trình bày
2. Ghi nhớ
- Các kiểu hành động nói th-
ờng gặp
III. Luyện tập
Bài tập 1. Mục đích viết Hịch
tớng sĩ của TQT
- TQT viết Hịch tớng sĩ nhằm
- HS đọc và xác định yêu cầu bài tập
- HS hoạt động nhóm 8 / 5
- Các nhóm báo cáo, nhận xét
- GV chữa
Học sinh đọc bài tập, xác định yêu cầu
- HS giải bài tập, nhận xét
- GV chữa
mục đích kích lệ tớng sĩ học
tập binh th yếu lợc do ông soạn
ra và khích lệ long yêu nớc của
các tớng sĩ
- Xác định mục đích nói trong
1 câu trong bài hịch: ta thờng
tới bữa quên ăn quân thù
-> Trình bày và bộc lộ tình
cảm cảm xúc

Bài tập 2
Chỉ ra hành động nói và mục
đích
a. Hành động hỏi: Bác trai
khỏe rồi chứ ?
- Hành động bộc lộ cảm xúc
( cảm ơn) Cám ơn cụ nh
thờng
- Hành động trình bày: Nhng
xem ý mệt lắm
- Hành động điều khiển này
bảo bác trốn
- hành động trình bày Vâng,
cháu còn gì
- Hành động điều khiển Thế
thì phải giục rồi đấy
b. Hành động trình bày ( nêu ý
kiến) đây là việc lớn
- Hành động hứa hẹn( nguyện
thề) chúng tôi tổ quốc
Bài tập 3
Xác định kiểu hành động đợc
thực hiện trong mỗi câu
- Anh phải hứa với em không
bao giờ để chúng ngồi cách xa
nhau -> yêu cầu
- Anh hứa đi -> đề nghị
- Anh xin hứa-> hứa hẹn
4.Củng cố ( 1)
- GV hệ thống lại bài theo nội dung học tập trên lớp

5. Hớng dẫn học tập ( 1)
- Học sinh về nhà tiếp tục học bài phân biệt hành động nói với từ chỉ hành động
- Học bài theo nội dung học tập trên lớp
- Chuẩn bị bài: trả bài tập làm văn số 5
(Yêu cầu học sinh xem lại bài viết của bản thân và sửa trớc các lỗi đã đợc nhận xét)