Trụ não , tiểu não và não trung gian ( hội giảng)

•
Giaùo vieân : Nguyễn Trường Sinh

Hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
1. Có mấy đôi dây thần kinh tuỷ?
a. 11
b. 21
c. 31
d. 41
2. Dây thần kinh tuỷ có cấu tạo như thế nào?
a. Gồm các bó sợi thần kinh hướng tâm (cảm giác)
b. Gồm các bó sợi thần kinh li tâm(vận động)
c. Nối với tuỷ qua các rễ trước và rễ sau.
d. Cả a, b, c đều đúng.

Tuỷ sống
•
Tiết trước chúng ta đã tìm
hiểu dây thần kinh tủy


Trụ não tiếp liền với tuỷ sống ở phía dưới. Nằm giữa trụ não và đại não
là ………………………………… Trụ não gồm ………………… , ………………… và ………………………
Não giữa gồm …………………………. ở mặt trước và …………………………… ở mặt sau.
Phía sau trụ não là …………………………
Quan sát hình 46.1 SGK. Hãy hoàn chỉnh thông tin dưới đây:
Hình: Não bộ bổ dọc

TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIAN
I. VỊ TRÍ VÀ CÁC THÀNH PHẦN CỦA NÃO BỘ

Trụ não tiếp liền với tủy
sống ở phía dưới. Nằm
giữa trụ não và đại não là
…… …… … Trụ não
gồm ……….… , …………
và …………. Não giữa gồm
……………. ở mặt trước và
…………… ở mặt sau.
Phía sau trụ não là ………
Bài: 46
Tìm hiểu hình 46-1 để hoàn chỉnh thông tin
dưới đây:
Não bộ gồm:
- Đại não
- Não trung gian nằm
giữa trụ não và đại não
- Trụ não tiếp liền với
tuỷ sống ở phía dưới
gồm: hành não, cầu
não, não giữa.
- Tiểu não ở phía sau trụ
não.
Đồi thị
Dưới
đồi
thị
Não
trung
gian
Củ não

sinh tư
Cuống não
Não
giữa
Trụ
não
Cầu não
Hành
não
não trung gian
hành não
cầu não
não giữa
củ não sinh tư
cuống não
tiểu não
Tiểu não
Đại não
Hình 46.1 – Não bộ bổ dọc
Não
trung
gian
Trụ
não
Tiểu não
1
2 3
4
5
6

7

Trụ não tiếp liền với tuỷ sống ở phía dưới. Nằm giữa trụ não và đại não
là ………………………………… Trụ não gồm ………………… , ………………… và ………………………
Não giữa gồm …………………………. ở mặt trước và …………………………… ở mặt sau.
Phía sau trụ não là …………………………
não trung gian não giữacầu nãohành não
cuống não củ não sinh tư
tiểu não
Quan sát hình 46.1 SGK. Hãy hoàn chỉnh thông tin dưới đây:

Trụ não, tiểu não, não trung gian nằm dưới đại não.
1. Cấu tạo:
II. CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA TRỤ NÃO
I. VỊ TRÍ VÀ CÁC THÀNH PHẦN CỦA NÃO BỘ

II. CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA TRỤ NÃO
Đọc thông tin mục II SGK trang 144 và quan sát hình vẽ
Dây vận động
thị giác
Dây khứu giác
Dây thị giác
Dây thính
giác
Dây ba nhánh
Dây vận động
cơ mặt
Dây phế vị
Dây lưỡi hầu
Dây gai sống

Dây vận động
cơ lưỡi
Hình 46-2. Các dây thần kinh não (nhìn mặt dưới não)

-
Chất trắng ở ngoài, bao quanh chất xám.
- Chất xám ở trong là các nhân xám. Là nơi xuất phát 12 đôi
dây thần kinh não, gồm 3 loại: cảm giác, vận động và dây pha.
Quan sát hình cấu tạo trụ não.
Cuống não
Cầu não
Hành não

I.
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ :
II. C
ẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO
ẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO :
-
Chất trắng: Ở ngoài, bao quanh chất xám.
- Chất xám: Ở trong, là các nhân xám. Có 12 đôi dây thần
kinh não, gồm 3 loại: dây cảm giác, dây vận động và dây pha.
2. Cấu tạo:
3. Chức năng:
* Trụ não có chức năng như thế nào?
-
Chất xám :Điều khiển, điều hoà hoạt động của các
nội quan (như tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá.)
-

Chất trắng : Dẫn truyền
+ Đường lên : Cảm ứng
+ Đường xuống : vận động
1. Vò Trí: Trụ não tiếp liền với tủy sống

Tuỷ sống Trụ não
Vò trí Chức năng Vò trí Chức năng
Bộ phận
trung ương

Chất
xám
Chất
trắng
Bộ phận ngoại biên
(dây thần kinh)
Nghiên cứu thông tin, hình 46.2, thảo luận nhóm.
Hoàn thành bảng 46 SGK
Ở giữa,
thành dải
liên tục
Là căn cứ
của các phản
xạ không
điều kiện
Ở trong,
phân thành
các nhân
xám
Điều

khiển hoạt
động các
nội quan
Bao quanh
chất xám
Dẫn truyền

Bao ngoài
các nhân
xám
Dẫn
truyền
dọc
Gồm 31 đôi dây thần
kinh pha
Có 12 đôi dây thần kinh
não, gồm 3 loại: dây cảm
giác, dây vận động, dây
pha.

I.
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ :
II.
CẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO
CẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO :
III.
NÃO TRUNG GIAN
NÃO TRUNG GIAN :

Quan sát lại hình 46.1 và
thông tin phần III trả lời
câu hỏi sau:
Hãy nêu cấu tạo và chức năng của não
trung gian?
III. NÃO TRUNG GIAN
Não
trung
gian
Đồi thị
Dưới
đồi
thị
Đồi thị
Dưới
đồi
thị
Não
trung
gian
Hãy xác đònh vò trí não trung gian trên hình vẽ?

I.
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ :
II.
CẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO
CẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO :
III.
NÃO TRUNG GIAN

NÃO TRUNG GIAN :
IV.
TIỂU NÃO
TIỂU NÃO :
chuyển tiếp các
đường dẫn truyền từ dướI lên não.
là các nhân xám
 điều khiển q trình trao đổi chất và
điều hồ thân nhiệt.
- Chất trắng (ngồi):

- Chất xám ( trong):

IV. TIỂU NÃO
Nghiên cứu lại hình 46.1
và hình 46.3 và thông tin
trả lời các câu hỏi sau:
1. Vị trí của tiểu não?2. Tiểu não có cấu tạo
như thế nào?Sau trụ não dưới đại não
- Chất xám:
- Chất trắng:
-
Cấu tạo:
+ Chất xám: ở ngoài làm
thành vỏ tiểu não và các
nhân xám
+ Chất trắng: ở trong là
các đường dẫn truyền.
Nghiên cứu 2 thí
nghiệm sau:

TN1: Phá tiểu não chim
bồ câu, con vật đi lảo
đảo, mất thăng bằng.
TN2: Phá hủy một bên
tiểu não ếch cũng làm
ếch nhảy, bơi lệch về
phía bị hủy tiểu não.
=> Từ 2 thí nghiệm trên
em hãy rút ra kết luận
về chức năng của tiểu
não.
Điều hoà,
phối hợp các cử động
phức tạp và giữ thăng
bằng của cơ thể.
- Chức năng :
Tiểu não
Đồi thị
Dưới
đồi
thị
Não
trung
gian
Củ não
sinh tư
Cuống não
Não
giữa
Trụ

não
Cầu não
Hành
não
Tiểu
não
Đại não
Tiểu não
Tiểu
não
Ở ngoài
làm thành vỏ tiểu não và
các nhân xám
Ở trong là
các đường dẫn truyền nối
vỏ tiểu não với các phần
khác của hệ thần kinh

Hãy giải thích tại sao những người say rượu thường có biểu
hiện chân này đá chân kia trong lúc đi ?
Trả lời: Do rượu đã ngăn cản, ức chế
sự dẫn truyền qua xinap giữa các tế
bào có liên quan đến tiểu não khiến sự
phối hợp các hoạt động phức tạp và
giữ thăng bằng cơ thể bị ảnh hưởng.

2. Tại sao khi tham gia giao thông
chúng ta phải đội mũ bảo hiểm đúng
theo qui định ?
Trả lời: Để bảo vệ tốt não bộ

1. Khi đùa giỡn, không nên đánh vào
phía sau ót của bạn . Vì sao?
Trả lời: Vì sẽ làm tổn thương đến tiểu
não

I.
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ
VỊ TRÍ, THÀNH PHẦN NÃO BỘ :
II.
CẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO
CẤU TẠO, CHỨC NĂNG TRỤ NÃO :
1. Cấu tạo: - Chất trắng ở ngoài, bao quanh chất xám.
- Chất xám ở trong là các nhân xám. Có 12 đôi dây thần kinh
não, gồm 3 loại: dây cảm giác, dây vận động và dây pha.
2. Chức năng:
- Điều khiển, hoạt động của các nội quan như tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá.
- Dẫn truyền.
- Trụ não, tiểu não và não trung gian nằm dưới đại não.


III.
III.
NÃO TRUNG GIAN:
NÃO TRUNG GIAN:
- Gồm: Đồi thò và vùng dưới đồi.
- Các nhân xám ở vùng dưới đồi là chất xám
- Điều hoà quá trình trao đổi chất và thân nhiệt.


IV.

IV.
TIỂU NÃO:
TIỂU NÃO:
-
Chất xám ở ngoài, làm thành vỏ tiểu não. Chất trắng ở trong.
- Điều khiển, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể.

LuyÖn tËp
•
1.Trô n·o gåm c¸c thµnh phÇn:
•
A.Hµnh n·o, n·o gi÷a, cÇu n·o
•
B. CÇu n·o, hµnh n·o, tiÓu n·o
•
C. Hµnh n·o, n·o gi÷a, n·o trung gian
•
D. TiÓu n·o, n·o gi÷a, n·o trung gian
12345
HÕt
giê

2.Đồi thị là cấu trúc thần kinh có ở:

A. Tuỷ sống

B. Não trung gian

C. Cầu não

D. Tiểu não.
12345
Hết
giờ

3. Đặc điểm cấu tạo của tiểu não khác
với não trung gian và trụ não:

A.Có chất xám và chất trắng

B. Chất xám ở trong, chất trắng
ở ngoài

C. Chất xám ở ngoài, chất trắng ở trong

D.Không có chất nào
12345
Hết
Giờ

4. Chức năng chủ yếu của trụ não:

A. Điều khiển hoạt động của cơ vân

B. Điều khiển hoạt động của các
nội quan

C. Điều khiển hoạt động của quá
trình trao đổi chất

D. Điều hoà thân nhiệt
12345
Hết
Giờ

EM HÃY CHỌN MỘT HOA BẤT KỲ VÀ
TRẢ LỜI THEO YÊU CẦU CÂU HỎI
1
7
6
5
4
3
2

1. Có mấy đôi dây thần kinh não?
a. 31
b. 21
c. 12
d. 11