Thuyết minh về một thứ bánh quê

Bánh gai xứ Dừa (Nghệ An)
Tuy thứ bánh quê này có từ bắc chí nam, nhưng bánh gai xứ Dừa
lại mang những nét đặc trưng và được xem là đặc sản xứ Dừa (xã
Tường Sơn, huyện Anh Sơn, Nghệ An).
Quy trình sản xuất thứ bánh đặc sản này xem ra không mấy phức
tạp, nhưng cũng khá cầu kỳ trong công đoạn tuyển chọn nguyên
liệu gồm nếp, đậu xanh, lá gai tươi, dừa khô, đường cát trắng, dầu
ăn Nếp phải là thứ gạo nếp quê hạt chắc thơm dẻo ngâm ủ và
xay sao bột thật mịn, thật dẻo. Nhân bánh gồm đậu xanh, đường
cát trắng, cùi dừa khô được vắt sẵn từng vắt vừa phải. Đậu xanh
chọn những hạt đều chắc, xát vỏ đồ chín đánh tơi ngào với đường
cát trắng, điểm những sợi cùi dừa già nạo nhỏ. Lá gai tươi sau khi
hái về rửa sạch, luộc chín vắt thật khô, xé nhỏ trộn thêm chút dầu
ăn bỏ vào cối quết nhuyễn, sau đó trộn đều với bột nếp đã được
lọc kỹ trở nên màu đen đặc trưng của bánh gai.

Lá gói bánh nhất khoát phải là lá chuối hột bánh tẻ. Lá chuối hột
sau khi lấy về được phơi khô và bảo quản tại nơi thoáng mát. Xé
lá thành từng tấm cỡ 5-6 cm, dùng tay khéo léo dàn đều bột nếp,
nhân bánh cho vào giữa, gấp từng góc lá gói thành chiếc bánh
hình như quả núi. Dùng lạt mềm buộc hai chiếc áp mặt với nhau
thành một cặp có hình vuông. Bánh gói xong, xếp vào nồi, hông
lên, đun to lửa trong thời gian độ một tiếng rưỡi là dỡ ra xếp gọn
vào mủng cho phiên chợ ngày mai
Ở xứ Dừa có nhiều nhà chuyên làm bánh gai. Điều đặc biệt ở
bánh gai xứ Dừa là chiếc bánh không quá lớn, chỉ non nửa những
chiếc bánh gai các nơi từng gặp. Bánh có mùi thơm, nhân bánh
ngọt dịu bùi bùi, beo béo của cùi dừa ăn hoài đến no không
ngán. Giá cũng hết sức bình dân, chỉ 1ngàn đồng một cặp. Nhưng
vào cỡ từ tháng 8 ta đến ra giêng, các lò hông bánh đỏ lửa suốt
đêm vẫn không đủ bán.

Không chỉ là thứ quà quê, vào những ngày tết Nguyên đán những
chiếc bánh gai được gói ngoài bằng lá chuối xanh buộc lạt đỏ là tế
phẩm không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên của người dân xứ Dừa
và những địa phương lân cận. Dịp này, ai đó có dịp đi qua nơi đây
hẳn không quên mua dăm ba chục cặp bánh gai xứ Dừa đưa về
làm quà cho người thân
Nguồn: Báo Nghệ An