TAI LIEU TAP HUAN SDNLTK&HQ (MON DIA LI)

- Biết sơ lược về tình hình khai thác và sử dụng nguồn tài
nguyên năng lượng ở Việt Nam và các châu lục.
- Biết được một số biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả để phát triển bền vững.
- Hình thành và phát triển một số kĩ năng sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong đời sống hàng ngày.
2 - Phương pháp tích hợp giáo dục SDNLTK & HQ qua
môn Địa lí:
2.1 Khái niệm tích hợp:
Tích hợp là sự hoà trộn nội dung SDNLTK & HQ vào nội dung
bộ môn thành một nội dung thống nhất, gắn bó chặt
chẽ với nhau.

2.2 Các nguyên tắc tích hợp:
- Nguyên tắc 1: Tích hợp nhưng không làm thay đổi đặc
trưng của môn học, không biến bài học bộ môn thành bài
học giáo dục SDNLTK & HQ.
- Nguyên tắc 2: Khai thác nội dung giáo dục SDNLTK &
HQ có chọn lọc, có tính tập trung vào chương, mục nhất
định không tràn lan tuỳ tiện.
- Nguyên tắc 3: Phát huy cao độ các hoạt động tích cực
nhận thức của học sinh và kinh nghiệm thực tế của các
em.

2.3 Các mức độ tích hợp nội dung giáo dục SDNLTK & HQ:
- Mức độ toàn phần:
Mục tiêu và nội dung của bài trùng hợp phần lớn hay hoàn
toàn với nội dung giáo dục SDNGTK & HQ.
- Mức độ bộ phận:

Chỉ có một phần bài học có nội dung giáo dục SDNLTK &
HQ, được thể hiện bằng mục riêng, một đoạn hay một vài
câu trong bài học.
- Mức độ liên hệ:
Các kiến thức giáo dục SDNLTK & HQ không được nêu rõ
trong sách giáo khoa nhưng dựa vào kiến thức bài học, giáo
viên có thể bổ sung, liên hệ các kiến thức giáo dục SDNLTK
&HQ.

Dựa vào các mức độ tích hợp nêu
trên và qua phân tích nội dung
chương trình, SGK cho thấy mức độ
tích hợp phần Địa lí chỉ ở mức độ
tích hợp bộ phận và liên hệ

II. NỘI DUNG, ĐỊA CHỈ, MỨC ĐỘ TÍCH HỢP
Bài Nội dung tích hợp Mức độ tích
hợp
Lớp 4

Bài Nội dung tích hợp Mức độ
tích hợp
3. Hoạt
động sản
xuất của
người dân
ở Tây
Nguyên
-
Miền núi phía Bắc có nhiều khoáng sản, trong đó

có nguồn năng lượng: than; có nhiều sông, suối
với cường độ chảy mạnh có thể phát sinh năng
lượng phục vụ cuộc sống
-
Vùng núi có nhiều rừng cây, đây là nguồn năng
lượng quan trọng để người dân sử dụng, nấu và
sởi ấm.
Đây cũng là một khu vực có một diện tích rừng
khá lớn. Cuộc sống của người dân ở đây gắn liền
với việc khai thác rừng ( gỗ, củi,…)
- Giúp học sinh thấy được tầm quan trọng của
các loại tài nguyên nói trên, từ đó giáo dục ý thức
sử dụng tiết kiệm, hiệu quả các nguồn tài nguyên
đó.
Liên hệ

5. Tây
Nguyên
8. Hoạt
động
sản xuất
của
người
dân ở
Tây
Nguyên
- Với các bài nêu trên, việc tích hợp
SDNLTK & HQ có thể thực hiện ở một số
khía cạnh:
+Tây Nguyên nơi bắt nguồn của nhiều con

sông, các con sông chảy qua nhiều vùng có
độ cao khác nhau nên lòng sông lắm thác
ghềnh. Bởi vậy, Tây Nguyên có tiềm năng
thuỷ điện to lớn. Tích hợp giáo dục
SDNGTK & HQ ở đây chính là vấn đề bảo
vệ nguồn nước, phục vụ cuộc sống.
+ Tây Nguyên có nguồn tài nguyên rừng
hết sức phong phú, cuộc sống của người
dân nơi đây dựa nhiều vào rừng: củi đun,
thực phẩm… Bởi vậy, cần giáo dục học
sinh tầm quan trọng của việc bảo vệ và khai
thác hợp lí rừng, đồng thời tích cực tham
gia trồng rừng.
Liên
hệ
Bộ
phận

11.
Đồng
bằng
Bắc Bộ
12.
Người
dân ở
đồng
bằng
Bắc Bộ
Với các bài nêu trên, việc tích hợp nội dung giáo
dục SDNLTK & HQ có thể được thực hiện ở một

số khía cạnh:
+ Đồng bằng Bắc Bộ có hệ thống sông ngòi dày
đặc, đây là nguồn phù sa tạo ra đồng bằng châu
thổ, đồng thời là nguồn nước tưới và nguồn năng
lượng quá giá .
+ Những nghề thủ công cổ truyền phát triển
mạnh mẽ ở đồng bằng Bắc Bộ, đặc biệt là các
nghề: đúc đồng, làm đồ gốm, thủ công mĩ nghệ…
các nghề này sử dụng năng lượng để tạo ra các
sản phẩm trên. Vấn đề cần quan tâm giáo dục ở
đây là ý thức sử dụng năng lượng khi tạo ra các
sản phẩm thủ công nói trên, đồng thời giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất
đồ thủ công.
Liên hệ

21. TP
Hồ Chí
Minh
26.
Người
dân và
hoạt
động sản
xuất ở
đồng
bằng
duyên hải
Miền
Trung

-Sử dụng tiết kiệm và hiệu
quả năng lượng trong quá
trình sản xuất ra sản phẩm
của một số ngành công
nghiệp ở nước ta.
Liên hệ

30.Khai thác
khoáng sản và hải
sản ở vùng biển
Việt Nam
-Tài nguyên
khoáng sản quan
trọng nhất của
thềm lục địa là núi
lửa, khí đốt. Cần
khai thác và sử
dụng hiệu quả, tiết
kiệm nguồn tài
nguyên quý giá
này.
Bộ phận

Lớp 5
2. Địa
hình và
khoáng
sản
-Than, dầu mỏ, khí tự nhiên- là những
nguồn tài nguyên năng lượng của đất nước.

- Sơ lược một số nét về tình hình khai thác
than, dầu mỏ, khí tự nhiên của nước ta hiện
nay.
- Ảnh hưởng của việc khai thác than, dầu
mỏ đối với môi trường
- Khai thác một cách hợp lí và sử dụng tiết
kiệm khoáng sản nói chung, trong đó có
than, dầu mỏ, khí đốt.
Bộ
phận
Liên
hệ
Liên
hệ
Bộ
phận

4.
Sông
ngòi
- Sông ngòi nước ta là nguồn thủy
điện lớn và giới thiệu công suất
sản xuất điện của một số nhà máy
thủy điện ở nước ta như: nhà máy
thủy điện Hòa Bình, Y- a- ly, Trị
An.
- Sử dụng điện và nước tiết kiệm
trong cuộc sống sinh hoạt hằng
ngày.
Liên hệ

Liên hệ

5.
Vùng
biển
nước
ta
-
Biển cho ta nhiều dầu mỏ, khí tự
nhiên
-
Ảnh hưởng của việc khai thác dầu
mỏ, khí tự nhiên đối với môi trường
không khí, nước.
-
Sử dụng xăng và gas tiết kiệm
trong cuộc sống sinh hoạt hằng
ngày.
Bộ phận
Liên hệ
Liên hệ

6. Đất
và
rừng
-
Rừng cho ta nhiều gỗ
-
Một số biện pháp bảo vệ rừng:
không chặt phá, đốt rừng,…

Liên hệ
11.
Lâm
Nghiệp
và thủy
Sản
-
Nhận xét về sự thay đổi diện tích
rừng ở nước ta; nguyên nhân của
sự thay đổi đó.
-
Sơ lược một số nét về tình hình
khai thác rừng ( gỗ) ở nước ta.
-
Các biện pháp nhà nước đã thực
hiện để bảo vệ rừng.
Bộ
phận

12.
Công
nghiệp
13.
Công
nghiệp
( tt)
-
Sử dụng tiết kiệm và hiệu
quả năng lượng trong quá
trình sản xuất ra sản phẩm

của một số ngành công
nghiệp ở nước ta.
-
Sử dụng tiết kiệm và hiệu
quả sản phẩm của các ngành
công nghiệp, đặc biệt than,
dầu mỏ, điện, …
Liên hệ

18.
Châu
Á ( tt)
-
Khai thác dầu có ở một số nước và
một số khu vực của châu Á.
-
Sơ lược một số nét về tình hình khai
thác dầu khí ở một số nước và khu
vực của châu Á.
Liên
hệ
21.
Một
số
nước
ở
châu
Âu
- Liên bang Nga có nhiều tài nguyên
khoáng sản nhất là dầu mỏ, khí tự

nhiên, than đá
Liên
hệ

24.
Châu
Phi ( tt)
Khai thác kháng sản ở châu Phi
trong đó có dầu khí.
Liên
hệ
26.
Châu
Mĩ ( tt)
-
Trung và Nam Mĩ khai thác khoáng
sản trong đó có dầu mỏ.
-
Ở Hoa Kỳ sản xuất điện là một
trong nhiều ngành công nghiệp đứng
hàng đầu thế giới
Liên
hệ

27.
Châu
Đại
dương
và châu
Nam

Cực
- Ở Ô-xtrây-li-a ngành công
nghiệp năng lượng là một
trong những ngành phát triển
mạnh
Liên hệ

III. HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP VÀ CÁCH
DẠY BÀI TÍCH HỢP GIÁO DỤC
SDNLTK & HQ:
1. Hình thức tổ chức:
có 2 hình thức:
- Tổ chức dạy học trong lớp
- Tổ chức dạy học ngoài lớp tại một số cơ sở SDNL.
Tuy nhiên do HSTH còn nhỏ, thời gian dành cho việc dạy học nội dung giáo dục SDNLTK & HQ không nhiều nên hình thức sử dụng thường xuyên vẫn là hình thức dạy học trong lớp.

2. Phương pháp:
Các phương pháp giáo dục SDNLTK & HQ
cũng chính là các phương pháp dạy học
bộ môn, gồm một số phương pháp sau:
- Phương pháp thăm quan, quan sát thực tế
- Phương pháp thảo luận
- Phương pháp đóng vai
- Phương pháp trực quan: bản đồ, tranh ảnh, băng hình,
…

3. Dạy các dạng bài có nội dung tích hợp
giáo dục SDNLTK & HQ:
*
Dạng bài học tích hợp nội dung giáo dục SDNLTK & HQ ở mức độ bộ phận:

- Khi chuẩn bị bài cần xác định nội dung giáo dục SDNLTK & HQ tích hợp vào nội
dung bài học là gì? Thông qua hoạt động nào?
- Tiến hành các hoạt động đúng theo yêu cầu bộ môn, tích
hợp nội dung giáo dục SDNLTK & HQ một cách nhẹ
nhàng, phù hợp và đạt mục tiêu bài học.

Dạng bài tích hợp nội dung giáo dục
SDNLTK & HQ ở mức độ liên hệ:
*
- Khi chuẩn bị bài, GV đưa ra những vấn
đề gợi mở, liên hệ.
- Tiến hành các hoạt động đúng theo yêu cầu bộ môn đồng thời lưu ý liên hệ, bổ sung kiến thức giáo dục SDNLTK & HQ một
cách tự nhiên phù hợp với nhận thức của học sinh. Tránh lan man, gượng ép.

IV. THIẾT KẾ GIÁO ÁN
- Giáo án mới: như thiết kế giáo án của bộ
môn, lưu ý mục tiêu và hoạt động nào có
nội dung giáo dục SDNLTK & HQ
- Giáo án bổ sung:
+ Bổ sung ở mục tiêu về nội dung giáo duc
SDNLTK & HQ
+ Bổ sung ở hoạt động có nội dung giáo dục
SDNLTK & HQ