1
PHẦN I
ĐẶT VẤN ĐỀ
I / LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lí luận :
Như chúng ta đã biết nhiệm vụ của giáo dục là đào tạo thế hệ trẻ thành những
con người mới . Đó là con người có ý thức,làm chủ ý thức trách nhiệm công dân.Có
tri thức ,có sức khỏe và lao động giỏi. Sống có văn hóa và tình nghĩa ,giàu lòng yêu
nước và tinh thần quốc tế chân chính. Trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo thì nhà
trường chính là kết tinh của xã hội.Đặc biệt trường Tiểu học có một vị trí rất quan
trọng trong sự nghiệp trồng người.Nó là nền tảng cho các cấp học trên được thuận
lợi và hiệu quả . Vì vậy ngay từ bậc tiểu học cần phải hình thành cho các em tất cả
kĩ năng để nâng cao hiệu quả giáo dục.
Trong quá trình dạy học ,việc hình thành kĩ năng đọc và kĩ năng viết đối với
học sinh lớp ở trường Tiểu học là hết sức quan trọng .Viết và đọc đúng Tiếng Việt
được coi là chuẩn mực của việc phát triển kiến thức .Đây là môn học vừa có chức
năng khoa học vừa có chức năng làm công cụ để học sinh có thể học được và tốt
các môn học khác .Vì có đọc được và đọc đúng các em mới hiểu được vấn đề,
mới nắm được nhiệm vụ cần thực hiện .Từ đó các em mới chiếm lĩnh được những
tri thức mới.
Vậy việc hình thành các kĩ năng cho các em như thế nào là phù hợp ? Đây là
vấn đề đáng quan tâm của các bậc thầy ,cô. Mặt khác cần hình thành kĩ năng đọc và
viết cụ thể ở từng khối lớp để vận dụng phương pháp dạy học cho phù hợp.
2. Cơ sở thực tiễn :
Sau bốn năm giảng dạy ở trường Tiểu học Nguyễn Huệ xã Eah’leo tôi nhận
thấy hầu hết các em học sinh khối lớp 2 đã đọc đúng và viết đúng . Song bên cạnh
đó vẫn còn nhiều em đọc và viết sai nguyên nhân chủ yếu là các em sống ở nhiều
địa phương khác nhau nên cách phát âm khác nhau và một phần lớn các em là đồng
2
bào dân tộc tại chỗ.Các em đọc sao viết vậy nên khi có sự ảnh hưởng của địa
phương các em sẽ đọc sai và dẫn đến viết sai . Để khắc phục tình trạng trên, nhiệm
vụ quan trọng đặt ra cho người giáo viên Tiểu học trong quá trình giảng dạy là phải
đặc biệt chú trọng đến việc rèn luyện kĩ năng đọc và kĩ năng viết của học sinh.
Là giáo viên hai năm liền được phân công giảng dạy lớp 2 tôi đã tích lũy được
một số kinh nghiệm về rèn kĩ năng đọc và kĩ năng viết cho học sinh lớp 2,cùng với
yêu cầu của sự nghiệp giáo dục đã nói thì kinh nghiệm này đã giúp tôi đạt được
nhữmg kết quả nhất định .Qua bài viết này tôi xin chia sẽ một số kinh nghiệm đã
tích lũy được với quý thầy cô .Rất mong được sự quan tâm góp ý kiến của quý thầy
cô để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn. Đó cũng chính là lí do để tôi chọn đề tài
này.
II / MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI :
1 . Mục đích :
Nghiên cứu đề tài này tôi đặt ra mục đích như sau :
Bước đầu tìm hiểu về kĩ năng đọc và kĩ năng viết của học sinh khối lớp 2 trường
tiểu học Nguyễn Huệ xã Eah’leo để đánh giá và có những kết luận cần thiết làm cơ
sở để tìm giải pháp khắc phục và vận dụng giải pháp vào thực tế giảng dạy nhằm
phục vụ cho việc giáo dục học sinh ngày càng có hiệu quả tiến đến hoàn thiện hơn.
2 . Nhiệm vụ :
Từ việc làm rõ vấn đề rồi tìm ra giải pháp khắc phục , tôi đã vận dụng vào dạy
nhằm giúp học sinh lớp 2 dạt được các kĩ năng như :
- Đọc đúng và rành mạch bài văn ngắn khoảng 50 tiếng trong 1 phút. Đọc
dúng phụ âm đấu , đúng vần , đúng dấu thanh , đúng dấu câu , đọc to rõ lời ,
đọc trôi chảy , bước đầu biết đọc diễn cảm (đối vối học sinh khá giỏi ), biết
ngắt nghỉ hơi đúng nhịp .
- Viết đúng bài chính tả khoảng 50 chữ trong vòng 15 phút . Biết viết đúng và
đều nét các chũ thường và chữ hoa . Thực hiện được các quy ước viết hoa.
3
III / KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
1 / Khách thể nghiên cứu:
Gồm 30 học sinh lớp 2E trường tiểu học Nguyễn Huệ xã EaH’leo .
2 / Đối tượng nghiên cứu:
Những biểu hiện về kĩ năng đọc và kĩ năng viết của học sinh khối lớp 2 trường
Tiểu học Nguyễn Huệ .
IV / PHẠM VI VÁ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:
1. Phạm vi nghiên cứu:
Do bản thân còn nhiều hạn chế về việc viết sáng kiến kinh nghiệm , lại chưa
tích lũy được nhiều kinh nghiệm vì tuổi nghề còn non trẻ nên tôi chỉ chọn ngẫu
nhiên 30 em học sinh của lớp 2E trường tiểu học Nguyễn Huệ nghiên cứu.
2. Kế hoạch nghiên cứu
- Sau thời gian 2 năm giảng dạy ở lớp 2 tôi đã quan sát và tìm hiểu những
biểu hiện về kĩ năng đọc và kĩ năng viết của học sinh. Từ đó tôi đề ra kế hoạch
nghiên cứu cho mình. Kế hoạch cụ thể là:
+ Quan sát những biểu hiện về kĩ năng đọc và kĩ năng viết của học sinh
+ Thu thập thông tin, dữ liệu
+ Lựa chọn phương pháp nghiên cứu
+ Tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra giải pháp.
+ Áp dụng vào thực tiễn giảng dạy trên lớp tôi chủ nhiệm – Đánh giá
V / PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
1. Phương pháp quan sát và đàm thoại :
Từ những giờ dạy cụ thể trên lớp tôi đã quan sát, ghi nhận những biểu hiện về
kĩ năng đọc và kĩ năng viết của các em. Bên cạnh đó tôi còn trực tiếp phỏng vấn,nói
chuyện với một các em học sinh trong những giờ sinh hoạt lớp hay sinh hoạt ngoài
giờ lên lớp . Qua đó nắm bắt thêm những biểu hiện – kĩ năng đọc ,viết của các em .
2 . Phương pháp điều tra :
4
Tôi dùng một số câu hỏi để hỏi trực tiếp ,các em trả lời miệng những câu hỏi tôi
đã nêu. Từ đó tôi thu thập, ghi nhận những gì đã tìm hiểu được .
3 . Phương pháp thu thập tài liệu, phân tích tổng hợp .
- Cho các em đọc một đoạn văn khoảng 40 tiếng để theo dõi nhận xét ,đánh giá
và kết luận .
- Cho các em viết bài chính tả khoảng 40 chữ/ 15 phút rồi thu lại để nghiên cứu,
đánh giá và kết luận.
PHẦN II:
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG I / RÈN KĨ NĂNG ĐỌC CHO HỌC SINH LỚP 2E
I / CƠ SỞ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
Từ quy luật của nhận thức là từ cụ thể đến tư duy trừu tượng ,từ đơn giản đến
phức tạp ta thấy rằng phải biết mặt chữ mới biết đọc,biết đọc thì mới biết viết. Đọc
được mới hiểu được ,từ hiểu ta mới hoàn thành được nhiệm vụ học tập .Vì vậy đọc
chính là nền tảng , là chìa khóa của mọi sự hiểu biết .Từ đó trong chương trình Tiểu
học việc đầu tiên các nhà giáo dục dạy các em là việc tìm hiểu các nét ,nhận biết
mặt chữ, tập phát âm,tập tô rồi mới tập ghép vần,tập đọc rồi tập viết…theo một thể
thống nhất và theo chuẩn Tiếng Việt.
Trong khi đó Việt Nam là nước đa dân tộc với 54 dân tộc anh em sinh sống ở
nhiều vùng lãnh thổ khác nhau.Mà mỗi địa phương lại có một phương ngữ
riêng,mổi dân tộc có một thổ ngữ khác nhau nên bên cạnh tính thống nhất chủ đạo
nó cũng có những nét dị biệt . Điều đó được thể hiện rất rõ ràng trong cách phát
âm,cách dùng từ giữa các vùng.
Điểm trường tiểu học Nguyễn Huệ nằm trên địa bàn có nhiều dân cư là người
ở nhiều vùng niềm khác nhau trên cả nước đến làm kinh tế . Cùng với số lượng học
sinh là đồng bào dân tộc tiểu số chiếm tới gần 50% nên trong quá trình giảng dạy
còn gặp rất nhiều khó khăn .
5
II / THỰC TRẠNG BAN ĐẦU KHI TÔI NHẬN LỚP
- Về phía nhà trường : Trường nằm ngay trên đường quốc lộ 14,sát gần UBND
xã. Trường có 23 lớp với tổng số học sinh là hơn 700 em.Trong đó khoảng 50% số
học sinh là đồng bào dân tộc thiểu số và chiếm phần lớn là dân tộc Jarai.Phần học
sinh là con em dân tộc Kinh thì thuộc nhiều vùng miền khác nhau trong cả nước
nhưng chủ yếu là Miền Trung ,số ít là Miền Nam và Miền Bắc.
Khi tôi nhận lớp sĩ số lớp là 25 trong đó có tới 20 học sinh là đồng bào dân tộc
tại chỗ.5 học sinh là nguời kinh đều nói giọng Miền Trung . Chỉ có 9/25học sinh là
nữ,sau này chuyển vào 5 em nữa cũng nói giọng Miền Bắc và Miền Nam.Do đó kĩ
năng đọc của học sinh lớp tôi là rất kém so với các lớp khác trong khối .Vì vậy tôi
đã làm một điều tra nhỏ để làm số liệu
1. Nội dung điều tra.
Tìm hiểu kĩ năng đọc của học sinh khối về các phụ âm đầu ,âm tiết ,các vần .
Tìm hiểu học sinh có đọc trôi chảy ,diễn cảm , ngắt nghỉ hơi có đúng nhịp không ,
tốc độ đọc như thế nào ?
2. Phương pháp điều tra :
- Giáo viên chọn một đoạn văn có khoảng 40 tiếng .
- Cho học sinh lần lượt từng em đọc .
Tôi theo dõi,ghi lại những biểu hiện kĩ năng đọc của từng học sinh (đọc rõ lời,đúng
âm đầu, đúng vần,đúng dấu thanh, đọc trôi chảy, đọc diễn cảm, ngắt nghỉ hơi đúng
nhịp,tốc độ đọc)để tổng hợp, nhận xét từ đó tìm biện pháp khắc phục .
3. Kết quả thu được :
Số lượng học sinh Tính ra %
Đọc rõ lời 20/30 66,7
Đọc đúng âm đầu 18/30 60
Đọc đúng vần 16/30 53,3
Đọc đúng dấu thanh 10/30 33,3
Đọc trôi chảy 15/30 50
Đọc diễn cảm 2/30 6,7
6
Ngắt nghỉ hơi đúng nhịp 4/30 13,3
Tốc độ đọc: Chậm
Nhận xét :
Đối với các em khối 2 hầu hết các em mới nhận diện mặt chữ,bước đầu biết
ghép vần và biết đọc nên tốc độ đọc còn chậm. Lời đọc còn ấp úng, đọc chưa trôi
chảy đoạn văn . Hầu hết các em chưa biết ngắt nghỉ hơi đúng dấu câu. Chưa biết
đọc diễn cảm những từ ngữ thể hiện thái độ. Đặc biệt các em còn sai nhiều ở phần
vần ât - âc , ac – at ,ăt – ăc , an – ang ,phụ âm đầu tr-ch ; l-n ; s-x và dấu thanh
.Phần lớn những em sai những vần nói trên là do ảnh hưởng của phương ngữ của
Miền Trung và Miền Nam.Những em sai dấu thanh rơi nhiều vào học sinh là đồng
bào dân tộc tại chỗ.Những em sai phụ âm đầu là ảnh hưởng phương ngữ của Miền
Bắc.
III / NGUYÊN NHÂN :
- Đối với giáo viên : Người dạy còn chăm lo đến các môn học khác vì chương
trình nhiều .Chưa thấy sự ảnh hưởng nhiều mặt của việc đọc. Chưa toàn tâm
toàn ý tập trung vào việc rèn kĩ năng đọc cho các em .Do đó việc đọc chưa
được đầu tư đúng mức đúng theo yêu cầu ,mục tiêu đã đề ra.
- Đối với gia đình : Chưa nhận thức được vai trò là “cái nôi” trong việc rèn kĩ
năng nói cho các em.Hầu hết đều giao tiếp ,trao đổi với nhau theo tiếng địa
phương.Chưa chú ý đến việc rèn kĩ năng phát âm chuẩn cho các em .Do đó
các em bị ảnh hưởng của phương ngữ khá nhiều, dẫn đến đọc sai do phát âm
sai . Bên cạnh đó đại bộ phận phụ huynh chưa có sự phối hợp chặt chẽ với
nhà trường,cón mang tư tưởng “khoán “ cho các thầy cô ở trường do trình độ
học vấn có hạn hoặ có trình độ học vấn cao nhưng lại không có phương
pháp.
- Đối với bản thân người học (học sinh): Chưa nhận thức được ý nghĩa của
việc học , các em còn ham vui chỉ xem lớp học ,trường học là nơi gặp gỡ vui
chơi với các bạn nên các em chưa cố gắng trong việc rèn kĩ năng cho mình.
7
IV / CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN :
1. Vận dụng triệt để và có hiệu quả các giải pháp theo chương trình SGK.
- Luyện phát âm cho đúng với chuẩn qua tất cả các tiết học.
Trong tất cả các tiết dạy tôi luôn chú ý tới việc phát âm trong lời giảng , để
lời giảng rõ ràng rành mạch . Đặc biệt trong các giờ Tiếng Việt tôi luôn làm
mẫu về cách phát âm để các em nghe và quan sát .Tôi luôn yêu cầu vừa nghe
vừa ghi nhớ khẩu hình ,khẩu ngữ của tôi khi phát âm từ hay tiếng đó rồi yêu cầu
các em thực hiện lại. Những học sinh khác quan sát lắng nghe nhận xét bạn để
tự hoàn thiện mình.
- Vận dụng luật chính tả và từ điển chính tả.
Tôi đã vận dụng luật chính tả để hướng dẫn các em phân biệt các lỗi mình
hay mắc phải mhư đọc nhầm lẫn l-n ; tr-ch ; s-x ; ưu –ươu ; ăt-ăc ; ât-âc; an-
ang.Khi đã hướng dẫn các em có thể phân biệt được những trường hợp nhầm lẫn
của mình thì tôi tiến hành hướng dẫn các em phát âm cho chuẩn bằng cách phân
tích khẩu hình khi phát âm.
VD : Khi phát âm chữ ch khẩu hình mở nhẹ,dùng lưỡi hơi đẩy âm gió ra ngoài
đồng thời giữ lưỡi cân bằng. Trong khi đó để phát âm đúng chữ tr lưỡi phải
cong lên.( có kèm theo làm mẫu ).
2.Vận dụng các trò chơi đơn giản vào dạy học .
Trước tiên tôi chia lớp thành 3 tổ có sự cân bằng về đối tượng học sinh rồi tuỳ
vào từng tiết học cụ thể để chọn trò chơi và cách chơi cho phù hợp.
VD : Trong giờ tập đọc tôi cho học sinh chơi trò sắm vai , tôi chủ động lựa chọn
những đoạn đọc phù hợp cho học sinh sắm vai để qua trò chơi các em luyện được
những chữ hay sai . Hay trong các giờ sinh hoạt cuối tuần, sinh hoạt ngoài giờ lên
lớp tôi thường cho học sinh chơi trò Tập làm phat thanh viên.Tôi tự soạn một đoạn
văn ngắn có nội dung phản ảnh tình hình của lớp,trong đó có sủ dụng các từ các em
8
hay sai hoặc nhầm lẫn , đọc và biểu diễn mẫu 1 lần . Sau đó gọi học sinh lên thi
làm phát thanh viên để qua đó rèn kĩ năng cho các em .
3. Rèn luyện mọi nơi mọi lúc :
Thường xuyên đôn đốc nhắc nhở các em hạn chế sử dụng từ địa phương khi
lên lớp. Đối với học sinh là con em người đồng bào tôi đã quán triệt không cho nói
tiếng mẹ đẻ ở trường .
4. Có sự liên hệ phối hợp với gia đình học sinh:
Thăm một số gia đình học sinh để đề nghị họ cộng tác với tôi trong việc rèn kĩ
năng đọc cho các em ngay cả khi ở nhà.
V / KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC :
Sau một thời gian giảng dạy và vận dụng những giải pháp đã nêu trên tôi nhận
thấy học sinh của tôi sau học kì I đã có tiến bộ rõ rệt so với đầu năm. Cụ thể là:
Số lượng học sinh Tính ra %
Đọc rõ lời 27/30 90
Đọc đúng âm đầu 25/30 83,3
Đọc đúng vần 24/30 80
Đọc đúng dấu thanh 21/30 70
Đọc trôi chảy 21/30 70
Đọc diễn cảm 12/30 40
Ngắt nghỉ hơi đúng nhịp 15/30 50
Tốc độ đọc: Tương đối
Nhận xét : Qua kết quả thu được từ việc khảo sát kĩ năng đọc học sinh các lớp
2E tôi nhận thấy việc phát âm sai so với chẩn là một trong những nguyên nhân
dẫn đến đọc sai. Ngoài ra việc chưa ghi nhớ rõ về mặt chữ,chưa nắm vững cách
ghép vần,chưa phân biệt được các loại dấu thanh (thanh sắc – thanh huyền, thanh
hỏi- thanh ngã) cũng là nguyên nhân khiến các em đọc sai.Song sau một thời
gian được luyện tập, kĩ năng đọc của các em cũng đạt kết quả cao hơn cụ thể là:
Tốc độ đọc đã nhanh hơn, gần đọc trôi chảy toàn bộ đoạn văn,lời đọc to rõ ràng.
Còn rất nhiều em chưa biết ngắt nghỉ đúng dấu câu, một số em đã biết đọc diễn
9
cảm. 90% học sinh đọc đúng phụ âm đầu. Phần vần và dấu thanh vẫn còn sai
song tỉ lệ đã thấp hơn so với đầu năm.
CHƯƠNG II / RÈN KĨ NĂNG VIẾT CHÍNH TẢ:
I / CƠ SỞ LUẬN VÀ THỰC TIỄN :
Từ đặc điểm về địa lí đã làm cho ngôn ngữ củng được có những điểm nổi bật và
khác biệt so với ngôn ngữ Tiếng Việt thống nhất đó là ngôn ngữ Bắc Bộ ngôn ngữ
Trung Bộ và ngôn ngữ Nam Bộ.
Chữ quốc ngữ là loại chữ viết ngữ âm học ,phát âm sao viết vậy. Việc phát âm
sai so với phát âm chuẩn có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình học tập của các em đặc
biệt là việc học đọc và học viết .
Bên cạnh việc phương ngữ của học sinh có ảnh hưởng trực tiếp đến học sinh thì
phương ngữ của giáo viên chủ nhiệm cũng có ảnh hưởng không nhỏ đối với kĩ
năng đọc và kĩ năng viết của học sinh.
II / THỰC TRẠNG :
Ngay từ đầu năm nhận lớp , bên cạnh việc đọc yếu lớp tôi viết là đặc biệt yếu.
Hầu hết các em đều viết sai chính tả . Từ thực tế đó tôi đã làm một điếu tra nhỏ để
thấy được những tồn tại trong phân môn này . Việc đi sâu tìm hiểu nguyên nhân sẽ
giúp tôi đưa ra được những giải pháp tích cực , phù hợp với đặc điểm trên .
1 / Nội dung điếu tra viết chính tả của học sinh lớp 2E
Bước đầu tìm hiểu kĩ năng viết đúng mặt chữ,viết đúng các loại dấu câu,kĩ năng
viết phụ âm đầu , ghép vần . Thực hiện quy ước viết hoa,viết dấu thanh đúng .
2 / Phương pháp tổ chức :
Tôi đọc cho các em viết chính tả,bài viết khoảng 25 tiếng trong vòng 15 phút sau
đó thu bài viết của học sinh làm số liệu.
3 / Kết quả thu được :
Số lượng học sinh Tính ra %
Viết đúng phụ âm đầu 15/30 50
Viết đúng vần 12/30 40
10
Viết đúng các loại dấu câu 21/30 70
Viết đúng dấu thanh 10/30 33,3
Thực hiện quy ước viết hoa 8/30 26,6
Nhận xét :
Trong số 30 em học sinh lớp 2E tôi thấy kĩ năng viết của các em mới đạt ở
mức tương đối .Đối với phụ âm đầu các em còn sai nhiều ở các âm như tr/ch,
c/k, ng/ngh, g/gh do đó kĩ năng viết của các em mới đạt ở mức 50%. Đối với
phần viết vần các em sai khá nhiều. Chỉ có 12/30 em viết đúng .Nhìn chung các
em viết dấu câu là tốt hơn so với các kĩ năng khác, có tới 21/30 em viết đúng dấu
câu đạt 70%. Hầu hết các em chưa thực hiện được quy ước viết hoa.
III / NGUYÊN NHÂN :
- Ảnh hưởng phương ngữ nên nói sao đọc vậy , đọc sao viết vậy . Do đó các
em rất dễ xác định sai chữ cần viết.
- Học lực yếu : Phần lớn các em còn sai do chua đánh vần được vần đó từ việc
nghe giáo viên đọc . Kĩ năng viết dấu thanh của các em còn nhiều hạn chế ,
do ảnh hưởng từ việc phát âm chưa chuẩn .Hầu hết các em viết sai đều rơi
vào trường hợp là học sinh đồng bào tại chỗ.
- Chưa tập trung trong học tập : Một số ít học sinh viết sai vì nghe nhầm chữ
cần viết do thiếu tập trung.
IV / BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC :
Qua việc tìm hiểu kĩ năng viết chính tả của lớp tôi như trên tôi đã sử dụng
các biện pháp sau đây :
1. Những giải pháp theo chương trình sách giáo khoa:
- Luyện phát âm cho đúng với chuẩn qua các bài tập.
Thông qua các bài tập chính tả giáo viên cho các em tập phát âm rồi viết bảng
con các từ mới phát âm.
VD :Luyện phát âm tr / ch : trực ban ;kiểm tra;chả cá ;số chục;chủ nhật…
Luy ện ph át âm s / x : xuân về; say xe; xuất sắc; sản xuất…
11
- Ghi nhớ hình thức và ý nghĩa của từ : Trong quá trình học chính tả giáo viên
nhắc về h nh thức lấy nghĩa của từ.
VD: khi âm tiết có nghĩa là lớp bọc ngoài cơ thể động vật,mặt ngoài của một
số vật thì viết là d : da cóc,da cam,m àu da…Còn khi âm tiết có nghĩa là thêm
vào hay nhà thì viết là gi : gia đình;gia sư;tân gia….
- Dùng mẹo luật chính tả : Hướng dẫn cho học sinh nắm được một số trường
hợp chỉ có thể dùng cái này mà không thể dùng cái kia.
VD : Đứng trước các âm i,e, ê thì phải dùng k chứ không dùng c,dùng gh chứ
không dùng g,dùng ngh chứ không dùng ng : kể , nghi , ghế ….
Từ chỉ người thân trong gia đình đều viết bắng ch chứ không viết tr : cha , chú,
chị ,cháu,chắt….
Từ chỉ cây cối ,hoa quả đa số viết là x : xà lách ,xoài ,xương rồng,hồng xiêm
Từ chỉ các hiện tượng tự nhiên thường được viết là s : sấm , sét, sao…
Nếu vế trước là ang thì vế sau là ac: khang kh ác , ….
Nếu vế trước là an thì vế sau là at : nhàn nhạt , …
2. Biện pháp theo kinh nghiệm :
Ngoài các biện pháp trên trong quá trình dạy học tôi luôn căn cứ vào từng đặc
điểm và mức độ sai chính tả của từng học sinh để áp dụng các phương pháp thích
hợp.Thực hiện đúng các bước , đối với các tiếng khó tôi cho học sinh phân
tích,hướng dẫn các em cách phát âm,cách viết các từ đó. Đối với các từ khó viết
tôi luôn phân tích kĩ và luyện viết them trên bảng con để các em nắm được cấu
tạo chữ đó.Ngoài ra nếu có thể tôi còn giải thích thêm từ đó theo tiếng địa
phương giúp các em dễ hiểu hơn.
V / KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Số lượng học sinh Tính ra %
Viết đúng phụ âm đầu 24/30 80
Viết đúng vần 21/30 70
Viết đúng các loại dấu câu 27/30 90
Viết đúng dấu thanh 18/30 60
12
Thực hiện quy ước viết hoa 24/30 80
Nhận xét :
Do nhiều nguyên nhân mà kĩ năng viết của học sinh lớp 2E thời điểm đầu
năm học còn rất yếu .Tuy vậy dưới sự giảng dạy nhiệt tình,chỉ dẫn cụ thể,luôn
thương yêu giúp đỡ học sinh. Cùng với chuyên môn sư phạm và kinh nghiệm trong
giảng dạy của giáo viên các em đã dần khắc phục được những hạn chế của bản
thân.Cụ thể là kĩ năng về viết của học sinh có tiến bộ rõ rệt . Đặc biệt kĩ năng viết
dấu câu đã đạt 90 %.Kĩ năng viết phụ âm đấu , vần , dấu câu , dấu thanh và thực
hiện quy ước viết hoa cũng đạt tỉ lệ khá cao từ 60% trở lên và đang dần được hoàn
thiện.
PHẦN III
KẾT LUẬN
I / KẾT LUẬN CHUNG :
Với đặc điểm là trường có tỉ lệ học sinh đồng bào khá cao , phần học sinh còn lại
thuộc nhiều vùng miền khác nhau trong cả nước nên việc đọc và viết đúng theo
chuẩn Tiếng Việt còn gặp nhiều khó khăn.Tuy vậy dưới sự giảng dạy nhiệt tình của
giáo viên cùng với sự nổ lực của bản thân học sinh thì kĩ năng đọc và kĩ năng viết
của học sinh lớp 2E đã có nhiều tiến bộ so với đầu năm. Cụ thể là:
1. Về kĩ năng đọc
Nhìn chung kĩ năng đọc của các em còn nhiều hạn chế,song đã có sự tiến bộ
rõ rệt so với đầu năm .
- Đọc đúng phụ âm đầu :
Ở đầu năm đọc đúng đạt 60% (18 em) thì đến cuối học kì I đã là 83,3% (25 em)
- Đọc đúng vần :
Từ 16/30 em đọc đúng ở đầu năm , đến cuối học kì đã có 24/30em đọc đúng tăng
từ 53,3% lên 80%.
- Đọc diễn cảm :
13
Về mặt này các em còn hạn chế ,hầu hết các em còn chú tâm đọc cho đúng chứ
chưa có ý thức đọc cho hay. Vì vậy tỉ lệ đọc đạt ở mục này là khá thấp chỉ có
2/30 em đạt 6,7% ở đầu năm thì đến nay đã là 12/30 em đạt 40%.
- Ngắt nghỉ đúng dấu câu:
Đây cũng là một trong những kĩ năng còn hạn chế ở các em học sinh lớp 2E.
Hầu hết các em mới biết đọc trôi chảy nên còn đọc theo cảm tính chưa thật sự
chú tâm vào bài đọc nên chưa thâm nhập bài học,từ đó chưa tự chủ được trong
việc ngắt nghỉ đúng dấu câu. Ở đầu năm chỉ có 4/30 em đạt 13,3% nhưng đến
cuối kì kĩ năng này đã dần được hoàn thiện . Có 15/30 em đọc đúng đạt 50%.
- Về tốc độ đọc:
Về mặt này các em lớp 2E còn yếu vì hầu hết các em mới biết đọc nên còn
nhiều trường hợp các em vừa đọc vừa đánh vần dẫn đến tốc độ đọc chỉ đạt ở
mức thấp và tương đối .
- Đọc đúng dấu thanh :
Do trường có tỉ lệ học sinh là đồng bào khá cao nên kĩ năng đọc đúng dấu thanh
của các em là rất hạn chế.Bên cạnh đó cũng còn một số trường hợp các em đọc
sai do ảnh hưởng cách phát âm của vùng miền.Kĩ năng đọc đúng dấu thanh của
các em học sinh lớp 2E là khá thấp chỉ đạt 33,3% song ở cuôi kì đã tiến bộ hơn
đạt 70%.
2. Về kĩ năng viết chính tả :
Qua bảng số liệu mới tổng kê chúng ta thấy rằng cùng với kĩ năng đọc ,kĩ năng
viết của các em cũng đã tiến bộ rất nhiều sau khi tôi áp dụng những kinh nghiệm
trên .
- Về kĩ năng viết đúng phụ âm đầu : Đã tăng từ 50% lên 80%
- Về kĩ nămg viết đúng vần : Do các em đang ở các lớp đầu cấp nên kĩ năng
viết đúng vần đạt tỉ lệ chưa cao. Song cũng tăng lên so với đầu năm . tăng từ
40% lên 70%.
14
- Về kĩ năng viết các loại dấu câu : Kĩ năng này các em đã hoàn thiện hơn so
với các kĩ năng khác do là các em mới tiếp xúc với các dấu câu đơn giản như
dấu chấm ,dấu phẩy ,dấu hai chấm ,dấu ngoặc kép nên tỉ lệ sai thấp . Đầu năm
tỉ lệ viết đúng là 70% nay đã là 90%.
- Về kĩ năng thực hiện quy ước viết hoa : Đây là kĩ năng mà các em tăng lên
vượt trội so với các kĩ năng khác . Từ tỉ lệ viết đúng đầu năm chỉ là 26,6% nay
đã là 80%. Tuy nhiên phần lớn các em mới biết viết hoa chữ nắm sau dấu
chấm mà chưa biết viết hoa danh từ riêng như tên người hoặc tên địa lí. Do
đó, tỉ lệ viết đúng ở kĩ năng này chưa cao.
- Về kĩ năng viết đúng dấu thanh : Kĩ năng này là các em thực hiện kém nhất
so với các kĩ năng khác. Phần lớn các em viết sai đếu là học sinh đồng bào dân
tộc tại chổ và học sinh có quê quán ở Miền Trung .
Như vậy kĩ năng viết cao nhất của các em là dấu câu và thấp nhất là kĩ năng
viết dấu thanh.
II / Ý NGHĨA :
Trong quá trình giảng dạy học sinh cũng như thông qua kết quả đã đạt được tôi
nhận thấy để học sinh tiến bộ và khắc phục được những thiếu sót của bản thân
người giáo viên không những phải nhiệt tình mà diều quan trọng là cần tỉm ra
những biện pháp cụ thể phù hợp với từng đối tượng học sinh.
Từ đặc điểm của Tiếng Việt là nói sao đọc vậy , đọc sao viết vậy. Nói sai thì
đọc sai và đọc sai sẽ viết sai . Vì vậy để kĩ năng đọc và kĩ năng viết của các em
được hoàn thiện chúng ta cần điều chỉnh cách phát âm cho các em theo đúng chuẩn
của Tiếng Việt.Tiếp đến là rèn kĩ năng đọc cho các em rồi rèn kĩ năng viết.Tuy vậy
cả ba công việc này có sự tác động qua lại lẫn nhau , bổ sung cho nhau và cần được
tiến hành đồng bộ.
15
Mặt khác muốn việc khắc phục kĩ năng đọc và kĩ năng viết của các em đạt
hiệu quả cao bên cạnh các phương pháp và giải pháp chung trong chương trình giáo
dục thì việc khắc phục kĩ năng đọc -viết nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung
còn phụ thuộc rất nhiều vào sự nổ lực của các em và sự quan tâm giúp đỡ của các
bậc phụ huynh.
III / MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT :
Để không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học , khắc phục được hiện tượng
đọc sai và viết sai của học sinh . Bên cạnh việc đưa ra các giải pháp của bản thân
tôi xin được đề xuất nột số ý kiến như sau :
1. Đối với nhà trường :
Thường xuyên tổ chức các sân chơi ngoại khoá có nội dung về Tiếng Việt để
qua đó các em được học hỏi và rèn luyện khĩ năng nói-đọc-viết Tiếng Việt.
Bên cạnh cuộc thi “Vở sạch chũ đẹp “được tổ chức thường niên nhà trường nên
tổ chức các cuộc thi như “Kể chuyện hay - đọc bài giỏi “để các em có hứng thú
học tập.
Có các cuộc thi cho giáo viên để mọi người chia sẻ kinh nghiệm với nhau
trong việc rèn kĩ năng cho học sinh hay kinh nghiệm tự rèn luyện của cá nhân.
Tạo điều kiện về cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học đầy đủ để mỗi bài học ,
buổi học đạt kết quả tốt hơn.
2. Đối với giáo viên :
Luôn là tấm gương sáng về tinh thần tự học tập và rèn luyện trong mắt học
sinh . Luôn cập nhật các chường trình đổi mới của sách giáo khoa , của phương
pháp dạy học ,bổ sung các tài liệu tham khảo để không ngừng nâng cao chất lượng
dạy học.
Thương yêu , giúp đỡ học sinh ,nhiệt tình trong giảng dạy . Thực sự là người
mẹ hiền của các em khi ở trường. Để mỗi ngày đến trường là một ngày vui đối với
các em.
16
Có sự liên hệ chặt chẽ với gia đình học sinh để kịp thời nắm bắt thông tin về
học sinh làm cơ sở để đưa ra các biện pháp giáo dục phù hợp.
3. Đối với gia đình :
Quan tâm tạo điều kiện tốt cho việc học tập của các em. Có sự liên hệ chặt chẽ
với nhà trường và giáo viên chủ nhiệm để thường xuyên kiểm tra đôn đốc các em
ở nhiều môi trường khác nhau.
Tạo ra không khí gia tình vui tươi hoà thuận để các em không bị phân tán
trong học tập. Chỉ nên cho các em làm những công việc phù hợp với khả năng và
sức khoẻ của các em.
MỤC LỤC
PHẦN I : NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
I / Lí do chọn đề tài 1
1. Cơ sở lí luận 1
2. Cơ sở thực tiễn 1
II / Mục đích và nhiệm vụ của đề tài 2
1. Mục đích 2
2.Nhiệm vụ 2
III / Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3
1. Khách thể nghiên cứu 3
2. Đối tượng nghiên cứu 3
IV / Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu 3
17
V / Phương pháp nghiên cứu 3
PHẦN II : NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 4
CHƯƠNG I : RÈN KĨ NĂNG ĐỌC CHO HỌC SINH LỚP 2 4
I / Cơ sở luận và thực tiễn 4
II / Thực trạng ban đầu khi nhận lớp 5
1. Nội dung điều tra 5
2. Phương pháp điều tra 5
3. Kết quả thu được 5
III / Nguyên nhân 6
IV / Các giải pháp đã thực hiện 7
1. Vận dụng triệt để và có hiệu quả các giải pháp theo chương
trình sách giáo khoa 7
2. Vận dụng các trò chơi đơn giản vào dạy học 7
3. Rèn luyện mọi nơi mọi lúc 8
4. Có sự liên hệ phối hợp với gia đình học sinh 8
V / Kết quả đạt được 8
CHƯƠNG II : RÈN KĨ NĂNG VIẾT CHÍNH TẢ 9
I / Cơ sở luận và thực tiễn 9
II / Thực trạng 9
1. Nội dung điều tra viết chính tả của học sinh lớp 2E 9
2. Phương pháp tổ chức 9
3. Kết quả thu được 10
III / Nguyên nhân 10
IV / Biện pháp khắc phục 11
1. Những giải pháp theo chương trình sách giáo khoa 11
2. Biện pháp teo kinh nghiệm 11
V / Kết quả đạt dược 12
18
PHẦN III : KẾT LUẬN
I / Kết luận chung 12
1. Về kĩ năng đọc 13
2. Về kĩ năng viết 14
II / Ý nghĩa 15
III / Một số ý kiến đề xuất
1. Đối với nhà trường 15
2. Đối với giáo viên 16
3. Đối với gia đình 16