Bài giảng cai thở máy BS ngô chí hiếu

CAI THỞ MÁY
Bs. Ngô Chí Hiếu
ĐẠI CƯƠNG

Là biện pháp tách bỏ dần khỏi sự phụ thuộc máy
thở

Thực hiện khi HH ổn định (các tiêu chuẩn)

Tránh 2 thái cực: tích cực – chần chừ

Tỷ lệ: dễ 70-80%, không được 1%
TIÊU CHUẨN CTM

Bệnh nền ổn định

ý thức cải thiện

Không TM nặng: Hb>70 g/l

Nhiễm trùng ổn định: T  < 38C

Huyết động ổn định

Dinh dưỡng tốt

Không rối loạn nước điện giải
TIÊU CHUẨN CTM

Vte ≥ 5ml/kg


VC > 10 ml/kg

NIF > 20 cmH
2
O

MV < 10 l/ph

F < 30 ck/ph

Chỉ số thở nhanh nông (f/Vt) < 100
(Vt :lít)

PaO
2
> 60mmHg với fiO
2
< 40% và PEEP < 5
TRIỆU CHỨNG BÁO HIỆU THẤT BẠI TRONG
CTM

RL ý thức

Co kéo cơ HH, di động bụng nghịch thường

f tăng > 30 l/p
(Dấu hiệu sớm của mệt cơ hô hấp là tăng f
và giảm Vt)

Tim tăng thêm >15 nhịp/ph hoặc < 60 nhịp/ph


ứ đọng đờm, ho khạc kém

SpO
2
<92, PaO
2
< 50, PaCO
2
> 65, pH < 7,3

X/hiện các BC
CÁC PHƯƠNG THỨC CTM

Còn ống NKQ
 T-tube (ngắt quãng)

SIMV (IDV)

CPAP + PS

Không còn NKQ
 BiPAP, CPAP qua mặt nạ

KHÔNG

CTM ban đêm

Cai cho đến kiệt
TIÊU CHUẨN ỔN ĐỊNH TRONG CTM

 Dễ chịu

Nhịp thở không tăng, nếu ↑ thì < 30/ph

Nhịp tim không tăng quá 15nhịp/ph so với ban đầu

Không vã mồ hôi, co kéo cơ hh, bụng nghịch thường

SpO
2
ổn định và >= 92 %

Nếu nghi ngờ thì KT ABG không thấy tăng PaCO
2
và
giảm PaO
2
CÒN ỐNG NKQ
T-TUBE (T-PIECE)

Bỏ máy thở

Thở T-tube 5 phút/h với FiO
2
cao hơn 10- 20 %
khi thở trước đó

Cho đến khi thở T-tube được 30 phút/giờ mà vẫn
ổn thì bỏ máy luôn
 Lưu ý: Sức cản của hệ thống, đờm, ống NKQ

T-PIECE
PHƯƠNG THỨC SIMV
SIMV

Đặt ban đầu

Đặt Vt như mode A/C trước đó

Đặt tần số luc bắt đầu = TS của A/C

Trigger nên đặt loại dòng (- 0.5 đến - 1 cmH
2
O)
 Theo dõi và điều chỉnh

Mỗi 2 giờ nếu

ổn

thì giảm đi 2 nhịp SIMV

Cho đến khi nhịp SIMV đến 4 mà vấn ổn thì bỏ máy

Tăng thêm 2 nhịp SIMV vào ban đêm
CPAP + BIPAP

Chỉ định

Khó thở TB-nặng, sử dụng cơ HH phụ, di động
bụng nghịch thường


Toan hô hấp vừa (pH 7,3-7,35) và PaCO
2
45-
60mmHg

Tần số thở > 25 l/ph
CPAP + BIPAP

Chống chỉ định

Ngừng thở

Huyết động không ổn định (hạ HA, NMCT)

RL ý thức, không hợp tác

Nguy cơ trào ngược, tăng tiết đờm dính

Mới PT dạ dày, hàm mặt, TQ

CTSN, hẹp cố định đường thở trên

Quá béo phì
CPAP
áp lực
đường thở
Mức CPAP
đặt
0

Hít vào
Thở
ra
áp lực
đường
thở
Thời
gian
Mức
CPAP
đặt
0
CPAP
TIẾN HÀNH

Bật máy, đặt mức CPAP đầu tiên 5cmH
2
O, 4 ≤
CPAP ≤ 8

Giữ, cố định mặt nạ

Tăng mỗi lần 1cm để BN dễ chịu nhất, tìm được
độ CPAP tối ưu

Đặt sonde dd nếu chướng bụng

Nghỉ ngắt quãng để vỗ rung, cho ăn
PHƯƠNG THỨC BIPAP

BIPAP

Đặt ban đầu

Mức CPAP 3-5 cmH
2
O

Đặt mức PS để có Vte bằng mức Vte khi còn ở
mode A/C (hoặc Vte = 8-10 ml/kg)

Trigger, PF và FIO
2
đặt như trước đó

TD và đIều chỉnh

Mỗi 2h nếu ổn thì giảm 2-3 cmH
2
O PS

Cho đến khi PS còn 6-8 cmH
2
O thì bỏ máy
CAI THỞ MÁY THẤT BẠI

TC CTM đã đủ ?

Có auto-PEEP ?


Có suy tim ?

Thừa nước ở phổi (Total lung water)?

Vai trò của yếu tố tinh thần?

Phương thức cai thở máy không thích hợp

Theo dõi kém?
CTM Ở BN COPD
Các yếu tố SLB đặc trưng

Auto - PEEP

Cơ hh suy nhược nhưng luôn phải đảm bảo
trọng trách

Hoạt động trung tâm hh bất thường

Luôn tiềm ẩn nguy cơ SDD, nhiễm trùng, RL
đIện giải

PhảI có PT TM phù hợp trước đó
SINH LÝ BỆNH AUTO-PEEP
FRC
insp
exp
Vt
Vtrapped
VEI

Phổi bình
thường
Phổi của
BN COPD
CÁC YẾU TỐ CẦN XEM XÉT

Cơ hh phảI được nghỉ  trong 48 - 72 h. Muốn thế
cần có các biệ pháp:

Dãn pq, hút đờm tốt

An thần, giãn cơ đúng mức

Chỉ cố gắng đưa ABG về mức nền của BN

PaO
2
xấp xỉ 60 mmHg
 PaCO
2
về mức nền trước đó (?) (pH 7.35-7.40)
PT CTM/COPD

PT CTM

SIMV+PS có PEEP

SIMV/ A/C

Vt 8 -10 ml/kg


TS 6-8

Ti 0.8 - 1.2 (PF >=60 l/ph)

PEEP >= 5

FiO2<= 50 %

CPAP + PS
CTM/COPD

Khống chế nn gây ra đợt cấp

Cần lưu ý chức năng tim, dinh dưỡng, đIện giải

Cần tôn trọng t/g để bn nghỉ - ngủ