TỔNG HỢP KIẾN THỨC CHỨNG KHOÁN CƠ BẢN

1
LòchsửhìnhthànhTTCK
-TTCK thếgiớicó5 trụcộtchính: NYSE, LSE,
Franfurd, TSE, HKSE.
-TTCK NYSE : thànhlậpnhữngnăm1800. Hiệnnay
có2800 ctyniêmyếtvớitổnggiátròthòtrường20.000
tỷUSD; giaodòchbìnhquânmỗingày1,46 tỷcp,
tươngđương46 tỷ$.
-TTCK TrungQuốcthànhlậpnăm1992, hiệnnay có
1.400 ctyniêmyếtvới71 triệunhàđầutưthamgia
2
LòchsửhìnhthànhTTCK
-TTCK làhìnhthứccaonhấtcủakinhtếthòtrường
vàlàcơsởđểchứngminh nềnkinhtếcóchuyển
đổitheocơchếthòtrường
TTCK ViệtNam khaitrươngngày20.7.2000
+ 39 Ctyniêmyết, 1 quỹđầutư, 1 tráiphiếu
đôthòvà330 lọaiTPCP vớitổnggiátròthòtrường
khoảng80.000 tỷđồng(trongđócổphiếu31.740 tỷ
chiếm3,9% GDP).
+ Khỏanghơn35.000 nhàđầutư, trongđócó
500 tàikhoảnnhàđầutưnướcngòai
+ Vnindex caonhất571 điểm(25.6.2001) và
thấpnhất130,9 điểm(24.10.2003). Ngày25.4.2006
VnIndexđạt632,5 điểm
3
ChứcnăngcủaTTCK
-Huộngvốntrongvàngoàinướcchầutưpháttriển
-Tạomôitrườngđầutưchocôngchúng
-Nângcaotínhthanhkhoảnchochứngkhóan
-Dòchchuyểnvàphânbổvốnđếnnơihiệuquả

-Đánhgiáhoạtđộngcủadoanhnghiệp, tăngcườnghiệu
quảvàsựcôngkhaiminh bạchcủadoanhnghiệp
-ThúcđẩytiếntrìnhcổphầnhoáDNNN
-Tạomôitrườngđểđiềuchỉnhchínhsáchkinhtếvómô
(quảnlýlạmphátvàđònhhướngđầutư)
4
ĐặcđiểmcủaTTCK Việtnam
Qui mônhỏ, giátròniêmyếtthấp, tínhthanhkhỏan
chưacao
Thiếuvaitròcủacácnhàđầutưcótổchứcnêntính
ổnđònhcủathòtrườngchưacao
Khungpháplýchưaổnđònh
Chưathuhútđượccácnhàđầutưnướcngòaitham
giathòtrường
SựhiểubiếtvềTTCK củacôngchúngchưanhiều
5
VòtrícủaTTCK trongnềnkinhtế
Nềnkinhtếgồm: Thòtrườnghànghoávàthò
trườngtàichính
Thòtrườngtàichínhbaogồmthòtrườngtiềntệ
vàthòtrườngvốn
Thòtrườngtiềntệlưuchuyểnvốnngắnhạn,
cungứngvốnlưộngchonềnkinhtế
Thòtrườngvốn(TTCK): lưuchuyểnvốntrung
vàdàihạn, cungứngvốnchầutưpháttriển.
Ł nềnkinhtếhoànchỉnhkhôngthểthiếuTTCK
6
Thòtrườngchứngkhóangồm
+Thòtrườngsơcấp
+ Thòtrườngthứcấp

+ ThòtrườngOTC
+ Thòtrườngtựdo, thòtrườngcấp3
7
Thòtrườngsơcấp
Thòtrườngsơcấplàthòtrườngmuabánlầnđầu
cácchứngkhóanmớipháthành
Thòtrườngthứcấplàthòtrườngmuibánlại
cácchứngkhóanđãđượcpháthànhtrênthò
trườngsơcấp.
Sựkhácbiệtgiữa2 thòtrường:
-Côngtãđượcthànhlập
-QuanhệNgườiđầutưvớinhau
-TiềnlãiCP do nhàđầutưhưởng
-Thànhlậpcôngtyhay pháthànhbổ
sung
-QuanhệTổchứcpháthànhvớicổđông
-TiềnbánCP do côngtypháthànhthu
ThòtrườngthứcấpThòtrườngsơcấp
8
Thòtrườngsơcấp
CTCP vàNHTMCP pháthànhcácloạiCK
CTyTNHH pháthànhtráiphiếu
Quỹđầutư: Chứngchỉquỹđầutư
Bộtàichính(khobạcNhànước) : TPCP
CQĐP : TP đôthò
Cácloạichứngkhóanpháthành:
1/ Cổphiếugồm: Cổphiếuphổthông; CP ưãibiểu
quyết; CP ưãicổtức; CP ưãihòanlại
2/ Tráiphiếugồm: TP chínhphủ, TP CQĐP, TP công
ty; TP kèmquyềnmuaCP mới; TP chuyểnđổisang

CP thường
3/ Chứngchỉquỹđầutư
9
Đặctrưnghànghóapháthànhtrên
thòtrườngsơcấp
1. Khảnăngthulợi: Cổtức, lợitứctráiphiếu,
khỏanchênhlệchgiá
2. Tínhthanhkhỏancao: dễchuyểnthànhtiềnmặt
khicần
3. Yếutốrủiro: Rủirocànglớnthìmứcsinhlời
càngcao
10
So sánhmứcrủirovàlợinhuận
Cổphiếu
Liêndoanhgópvốn
Kinhdoanhđòaốc
Đầutưtráiphiếucôngty
Đầutưvàngvàngọaitệ
Tiềngửingânhàng
Đầutưtráiphiếuchínhphủ
Bảohiểmnhânthọ
MỨC
ĐỘ
RỦI
RO
MỨC
LI
NHUẬN
11
Cáclựachọnđầutư

–Gửingânhàng 23,9%
–Kinhdoanhbấtđộngsản 23,7%
–Muavàng 20,2%
–Lậpdoanhnghiệp 16%
–Đầutưchứngkhoán 11,8%
–Đầutưkhác 4,4%
12
Cácqui đònhphápluậtpháthành
trênthòtrườngsơcấp
1.LuậtDoanhnghiệpsố60/2005/QH11 (29/11/2005)
2.NĐ187/2004/NĐ-CP (16/11/2004)
3.NĐ 52/2006/NĐ-CP về pháthànhtráiphiếDN
(19/5/2006)
4.NĐ38/CP (15/4/2003) vềchuyểndoanhnghiệp có
vốnđầutưnướcngòaisang CTCP vàthôngtư
08/2003 (29/12/2003)
5.NĐ141/2003/ND-CP (20/11/2003) vềpháthành
TPCP vàCQĐP
6.NĐ144/2003/ND-CP (28/11/2003) vềchứngkhóan
vàTTCK (kèmtheo8 thôngtưhướngdẫn)
13
Cácphươngthứcpháthànhtrênthò
trườngsơcấp
Pháthànhriênglẻ: Làviệctổchứcpháthànhtrực
tiếpbáncổphiếuchocáctổchứcvàcánhâncónhu
cầu. (Phươngthứcnàyápdụngđốivớinhữngcôngty
cókhốilượngpháthànhkhônglớn, uytíncôngtã
đượckhẳngđònhvàtrongđiềukiệnthòtrườngkhá
thuậnlợi)
Đạilýpháthành: Làcáccôngtychứngkhoán, tổ

chứctíndụng, tổchứctíndụngphi ngânhàngnhận
bánchứngkhoánchotổchứcpháthànhtrêncơsở
thỏathuậnhoặcthôngqua tổchứcbảolãnhpháthành
chính.
14
Cácphươngthứcpháthànhtrên
thòtrườngsơcấp
Bảolãnhpháthành : làviệctổchứcbảolãnh
giúptổchứcpháthànhthựchiệncácthủtục
trướckhichàobánchứngkhoán, nhậnmuamột
phầnhay tòanbộchứngkhoáncủatổchức
pháthành đểbánlại, hoặcmuasốchứng
khoáncònlạichưượcphânphốihết.
15
Caựcphửụngthửựcbolónh phaựthaứnh
1. Bolónhvicam ktchcchn: T chcbo
lónhcam ktsmuatonbschngkhoỏnphỏt
hnhchodựcúphõnphihthay khụng.
2. Bolónhtheophngthcdphũng: T
chcBL s muanhngquynmuakhụng ủc
thchincaủtphỏthnhbsung.
3. Bolónhvicgngcaonht: Nukhụngbỏn
ht, s chngkhoỏncũnlistr choTCPH.
4. Bolónhtheophngthcbỏnttchoc
khụng: TCPH yờucuphibỏnhtnukhụngs
huủtphỏthnh.
5. Bolónhtheophngthctithiu: Nu
khụng ủtmctithiuthỡhuủtphỏthnh.
16
Cácphươngthứcpháthànhtrên

thòtrườngsơcấp
Pháthànhqua đấugiá: Làviệcchàobánchứng
khoándựatrêncơsởcạnhtranhhìnhthànhgiávà
khốilượngtrúngthầu.
Ưiểmcủapháthànhqua đấugiá
-GiáCK theoquanhệcungcầu
-hạnchếtiêucựctrongphânphốiCK
-Tránhthấtthóattàisảnnhànước
-Côngchúngcónhiềucơhộiđầutưhơn.
17
Đấugiábáncổphần
Vídụ: CTCP A bánrangòai20.000 cp vớigiá
khởiđiểm102.000 đ/cp. Ta cókếtquảđăngký:
30.0001.000102.000F
29.0004.000103.000E
25.0008.000107.000D
17.00010.000110.000C
7.0004.000115.000B
3.0003.000125.000A
TíchlũySốlượngGiáĐăngký
mua
18
ÑaáugiaùbaùncoåphieáuVinamilk
+ 113,084 tỷ
+ 645,244 tỷ
488.000ñ/cp420.000ñ/cp
1.663.000 cp
+169,911 tỷ
+ 389,151 tỷ
313.000ñ/cp220.000ñ/cp

1.827.000 cp
ChênhlệchGiábìnhquânGiákhởi ñiểm
19
QUI TRÌNH BÁN ĐẤU GIÁCỔPHẦN
TẠI TRUNG TÂM GIAO DỊCH
CHỨNG KHÓAN
TRUNG TÂM GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN
THÀNH PHỐHỒCHÍMINH
20
CÁC BÊN THAM GIA
Tổchứcbánđấugiá:
-DN CPH cótổngmệnhgiácổphầnbánrabênngoàiù
trên10 tỷđồngphảiđấugiáqua TTGDCK
-DN CPH cótổngmệnhgiácổphầnbánrabênngoài
từtrên1 tỷđồngđến10 tỷđồngbánđấugiátạiCông
tychứngkhoánhoặcTTGDCK
- DN CPHcótổngmệnhgiácổphầnbánrabênngoài
dưới1 tỷđồngđấugiátạitổchứcpháthành
-DN bánbớtcổphầnnhànướcđangnắmgiữ; DN
khác cónhucầu cóthểđấugiátạiTTGDCK
21
CÁC BÊN THAM GIA
-Thựchiệnđấugiátại:
TrungtâmGiaodòchChứngkhoán
-Đạilý:
Làcáccôngtychứngkhoánthànhviêncủa
TTGDCK
-Đốitượngthamgiamuấugiá:
Khônghạnchế-trừnhữngtổchức, cánhâncó
liênquanđếnđợtđấugiá

22
QUI TRÌNH ĐẤU GIÁ
Bước1 –Đăngkýbánđấugiá
- Doanhnghiệphoặctổchứctưvấnthựchiện đăngký đấugiá
vớiTTGDCK
- Lênlòchtrìnhthựchiệnđấugiá
- PhêduyệtQuychếđấugiá
- TTGDCK thôngbáochạilýđấugiávềlòchtrìnhvànội
dung đợtđấugiá
Bước2 –Côngbốthôngtin
- Thờihạn: 20 ngàytrướcngàythựchiệnđấugiá. BảnCông
bốthôngtin đượccungcấptại: TrụsởDoanhnghiêệp; TGDCK;
Đạilýđấugiá; Phươngtiệnthôngtin đạichúng; Website của
TTGDCK, củadoanhnghiệpvàcủạilý
23
QUI TRÌNH ĐẤU GIÁ
Bước3 –Đăngkýthamgiấugiávàđặtcọc
- TạiTTGDCK vàcácđạilýđấugiá
- Thờihạn: 5 ngàylàmviệctrướcngàytổchứcđấugiá
- Sốtiềnđặtcọc10% giátròcổphầnđăngkýmuatínhtheo
giákhởiđiểm
- TTGDCK côngbốthôngtin sốlượngCP đặtmua
Bước4 –Bỏphiếấugiá
* Bỏphiếutrựctiếphoặcủyquyềnchongườikhácđếnbỏ
phiếutrựctiếp. Thờihạn: chậmnhất15 phúttrướcgiờđấugiá
* Bỏphiếuvắngmặt:
-Gửiphiếuqua đườngbưiệnđếnđòachỉqui đònh
-Thờihạn: Trướcngàấugiá1 ngày
24
QUI TRÌNH ĐẤU GIÁ

Bước5 –Thựchiệnđấugiá
Ban đấugiáthựchiện:
+ Côngbốthôngtin
+ Mởthùngphiếu
+ Kiểmtratínhhợplệcủaphiếấugiá
+ Nhậplệnhvàohệthống
+ Xácđònhkếtquả
+ Côngbốkếtquả
25
NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH GIÁ
1.Ưutiênvềgiá
2.Phânphốitheotỷlệnếugiábằngnhau
Sốcổphầnnhàđầutưđượcmua =
Tổngsốcổphiếucácnhàđầutưđăngkýmua
tạimứcgiábằngnhau
Sốcổphiếutừngnhàđầutưđăngkýmuatại
mứcgiábằngnhau
x
SốCP còn
lạichào
bán