Câu hỏi và bài tập chọn lọc hóa THCS tập1

Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
c©u hái vµ Bµi tËp chän läc
ho¸ häc trung häc c¬ së
1
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
PhÇn I
Ho¸ V« c¬
D¹ng 1: §iỊu chÕ c¸c chÊt, viÕt ph¬ng tr×nh theo s¬ ®å
1. C¸c ph¬ng ph¸p ®iỊu chÕ ®¬n chÊt
1.1. §iỊu chÕ kim lo¹i
a. Dïng c¸c chÊt CO, H
2
, Al, C t¸c dơng víi oxit kim lo¹i ë nhiƯt ®é
cao.
VÝ dơ: CO + CuO
o
t
→
Cu + CO
2
b. Dïng kim lo¹i ®øng tríc (trõ K, Na, Ca) ®Èy kim lo¹i ®øng sau ra
khái dung dÞch mi.
VÝ dơ: Zn + CuCl
2

→
ZnCl
2
+ Cu
c. §iƯn ph©n mi nãng ch¶y (cđa kim lo¹i m¹nh)
VÝ dơ: 2NaCl(nãng ch¶y)

DienPhan
→
2Na(cùc ©m) + Cl
2
↑(cùc d¬ng)
1.2. §iỊu chÕ phi kim
- §iỊu chÕ X
2
(Halogen)
Víi Cl
2
: Trong PTN, dïng KMnO
4
, MnO
2
t¸c dơng víi HCl, cßn trong
c«ng nghiƯp ®iƯn ph©n dung dÞch NaCl (cã mµng ng¨n)

VÝ dơ: MnO
2
+ 4HCl
→
MnCl
2
+2H
2
O + Cl
2
↑

2KMnO
4
+ 16HCl
→
2MnCl
2
+ 2KCl + 8H
2
O + 5Cl
2
↑
2NaCl+2H
2
O
DienPhan
→
Cl
2
↑(cùc d¬ng) + H
2
↑(cùc ©m) + 2NaOH(cùc ©m)
- §iỊu chÕ O
2
Trong PTN: NhiƯt ph©n c¸c hỵp chÊt giµu oxi vµ dƠ gi¶i phãng ra oxi
(KMnO
4
, KClO
3
)
VÝ dơ: 2KClO

3

o
t
→
2KCl + 3O
2
↑
2KMnO
4

0
2
t
MnO
→
K
2
MnO
4
+ MnO
2
+ O
2
↑
2
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
Trong CN: Chng ph©n ®o¹n kh«ng khÝ láng hc ®iƯn ph©n níc (cã
pha mét Ýt H
2

SO
4
)
- §iỊu chÕ H
2
Trong PTN: Hoµ tan Zn, Fe, Al kim lo¹i b»ng dd axit HCl, H
2
SO
4
Zn + 2 HCl → ZnCl
2
+ H
2
↑
Trong CN: §iƯn ph©n níc (cã pha mét Ýt H
2
SO
4
) hc dïng than khư
oxi cđa níc. H
2
O + C
0
t
→
H
2
+ CO
2. §iỊu chÕ c¸c hỵp chÊt
2.1. §iỊu chÕ oxit:

1) Oxiho¸ kim lo¹i, phi kim hc hỵp chÊt

VÝ dơ: C + O
2

→
CO
2
; hc 2CO + O
2

→
2CO
2
;
hc CO
2
+ C


→
2CO

;
4P + 5O
2

→
2P
2

O
5
S + O
2

→
SO
2
4FeS

+ 7O
2

→
2Fe
2
O
3
+ 4SO
2
↑
2SO
2
+ O
2

0
,t xt
→
2SO

3
2) NhiƯt ph©n mi
VÝ dơ: CaCO
3
o
t
→
CaO +CO
2
↑
2Cu(NO
3
)
2
→ 2CuO + 4NO
2
+ O
2
↑
- NhiƯt ph©n baz¬ kh«ng tan
VÝ dơ: 4Al(OH)
3

o
t
→
2Al
2
O
3

+ 6H
2
O
2.2. §iỊu chÕ baz¬
1) Kim lo¹i m¹nh + H
2
O
→
baz¬ (tan) + H
2
↑
VÝ dơ: Ca + 2H
2
O
→
Ca(OH)
2
+ H
2
↑
2) Oxit baz¬ + H
2
O
→
baz¬ (tan)
3
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
VÝ dơ: BaO + H
2
O

→
Ba(OH)
2
3) Baz¬(tan) + Mi (tan)
→
Mi (míi) + Baz¬ (míi);
sau ph¶n øng thu ®ỵc chÊt ↓ hc ↓
VÝ dơ: 2NaOH + CuCl
2

→
2NaCl + Cu(OH)
2
↑
4) §iƯn ph©n dung dÞch mi clorua cđa kim lo¹i m¹nh (cã v¸ch ng¨n)
→
baz¬ (tan) + H
2
↑ + Cl
2
↑
VÝ dơ: BaCl
2
+ 2H
2
O
→
Ba(OH)
2
+ H

2
↑ + Cl
2
↑
2.3. §iỊu chÕ Axit:
1) Hidro + Phi kim
VÝ dơ: H
2
+ Cl
2

→
2HCl

2) Oxit axit + H
2
O
→
Axit
VÝ dơ: SO
3
+ H
2
O
→
H
2
SO
4
3) Axit + Mi

→
Axit (míi) + Mi (míi)
sau ph¶n øng thu ®ỵc chÊt
↓
hc ↑
VÝ dơ: 2HCl

+ FeS
→
FeCl
2
+ H
2
S ↑
4) §iƯn ph©n dung dÞch mi cã oxi cđa kim lo¹i u
VÝ dơ: 2CuSO
4
+ 2H
2
O → 2Cu + O
2
+ 2H
2
SO
4
2.4. §iỊu chÕ mi:
1) Kim lo¹i + phi kim
→
Mi
VÝ dơ: 2Fe + 3Cl

2

→
2FeCl
3
2) Kim lo¹i (®øng tríc H) + dd axit
→
Mi + H
2
↑
VÝ dơ: Fe + 2HCl


→
FeCl
2
+ H
2
↑
3) Kim lo¹i ®øng tríc ®Èy kim lo¹i ®øng sau ra khái dd mi
VÝ dơ: Zn + CuSO
4


→
ZnSO
4

+ Cu
4) Cl

2
; Br
2
t¸c dơng víi dd kiỊm
4
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
VÝ dơ: Cl
2
+ 2NaOH
→
NaCl + NaClO + H
2
O
5) Axit + baz¬
→
Mi + H
2
O
VÝ dơ: H
2
SO
4
+ NaOH
→
NaHSO
4
+ H
2
O
Hc H

2
SO
4
+ 2NaOH
→
Na
2
SO
4
+ 2H
2
O
6) Axit + oxitbaz¬
→
Mi + H
2
O
VÝ dơ: 2HCl + CaO
→
CaCl
2
+ H
2
O
7) Axit + Mi
→
Axit (míi) + Mi (míi)
VÝ dơ: H
2
SO

4
+ Na
2
S
→
Na
2
SO
4
+ H
2
S
↑
8) Baz¬ + oxit axit
→
Mi + H
2
O
VÝ dơ: NaOH + CO
2

→
NaHCO
3
Hc 2 NaOH + CO
2

→
Na
2

CO
3
+ H
2
O
9) Baz¬(tan) + Mi (tan)
→
Mi + Baz¬ sau ph¶n øng thu ®ỵc chÊt
↓
hc
↑
VÝ dơ: 2NaOH + CuCl
2

→
2NaCl + Cu(OH)
2
↓
10) Oxit axit + oxitbaz¬
→
Mi
VÝ dơ: Na
2
O + SO
2

→
Na
2
SO

3
11) dd mi + dd mi
→
2 Mi
(míi)
(sau ph¶n øng cã ↓)
VÝ dơ: NaCl + AgNO
3

→
NaNO
3
+ AgCl ↓
12) Mi axit + baz¬
→
Mi + H
2
O
VÝ dơ: NaHCO
3
+ NaOH
→
Na
2
CO
3
+ H
2
O
2NaHCO

3
+ Ba(OH)
2

→
Na
2
CO
3
+ BaCO
3
↓ + 2 H
2
O
C©u hái tù ln
5
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
1. Tõ dung dÞch CuCl
2
nªu c¸c ph¬ng ph¸p ®iỊu chÕ CuO, viÕt c¸c ph-
¬ng tr×nh ho¸ häc.
2. Tõ dung dÞch FeSO
4
nªu c¸c ph¬ng ph¸p ®iỊu chÕ Fe, viÕt c¸c ph¬ng
tr×nh ho¸ häc.
3. Tõ dung dÞch NaHCO
3
, viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc ®iỊu chÕ CO
2
.

4. Tõ Na nªu c¸c ph¬ng ph¸p ®iỊu chÕ NaOH, viÕt c¸c ph¬ng tr×nh
ho¸ häc
5. Tõ S viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc ®iỊu chÕ H
2
SO
4
6. §iỊu chÕ CaCl
2
tõ mçi chÊt sau: Ca, CaSO
4
, CaO, CaS (c¸c ho¸ chÊt
cÇn thiÕt cã ®đ).
7. Tõ Fe vµ c¸c ho¸ chÊt cÇn thiÕt h y viÕt c¸c ph· ¬ng tr×nh ho¸ häc ®Ĩ
thu ®ỵc c¸c oxit riªng biƯt: Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
vµ ghi râ ®iỊu kiƯn ph¶n øng nÕu
cã.
8. Tõ mçi chÊt: Mg, MgO, Mg(OH)
2
; MgCO
3
vµ dung dÞch axit sunfuric
lo ng, h y viÕt c¸c ph· · ¬ng tr×nh ho¸ häc ®iỊu chÕ magiª sunfat.
9. Nh÷ng oxit nµo díi ®©y cã thĨ ®iỊu chÕ:

a) ChØ b»ng ph¶n øng ho¸ hỵp ? ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc
b) B»ng c¶ ph¶n øng ho¸ hỵp vµ ph¶n øng ph©n hủ ? ViÕt ph¬ng
tr×nh ho¸ häc
CuO ; Na
2
O ; CO
2
; P
2
O
5
; Fe
2
O
3
; CO.
10. Tõ nh÷ng chÊt cã s½n lµ Na
2
O, CaO, H
2
O, vµ c¸c dung dÞch CuCl
2
FeCl
3
, Mg(NO
3
)
2
, h y viÕt c¸c ph· ¬ng tr×nh ®iỊu chÕ:
a) C¸c dung dÞch baz¬

b) C¸c baz¬ kh«ng tan.
11. Tõ nh÷ng chÊt sau: CaO (v«i sèng), Na
2
CO
3
(s« ®a), H
2
O. ViÕt c¸c
ph¬ng tr×nh ho¸ häc ®iỊu chÕ NaOH.
12. ViÕt Ýt nhÊt 5 ph¬ng tr×nh ho¸ häc ®iỊu chÕ FeCl
2
13. ViÕt Ýt nhÊt 5 ph¬ng tr×nh ho¸ häc ®iỊu chÕ CuSO
4
6
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
14. ViÕt Ýt nhÊt 6 ph¬ng tr×nh ho¸ häc ®iỊu chÕ Na
2
SO
4
15. Cho 4 chÊt sau: Fe, FeCl
3,
Fe(OH)
3
, Fe
2
O
3
. H y s¾p xÕp 4 chÊt nµy·
thµnh 3 d y chun ho¸ (mçi d y gåm 4 chÊt) vµ viÕt c¸c ph· · ¬ng tr×nh ho¸
häc t¬ng øng ®Ĩ thùc hiƯn d y chun ho¸ ®ã.·

16. Cã c¸c chÊt sau: FeCl
3
, Fe
2
O
3
, Fe, Fe(OH)
3
, FeCl
2
. H y lËp thµnh·
mét vßng biÕn ho¸ khÐp kÝn vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc. Ghi râ ®iỊu
kiƯn ph¶n øng.
17. ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc theo s¬ ®å chun ho¸ sau:
a)

S
A
(lu hnh)
D
B
E
E A
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)

b)

A
D
B SO
2
E
(1)
(2)
(3) (4)
(5)
(6)
H
2
SO
4
SO
2
SO
2
NaHSO
3
Na
2
SO
4
(7)
(8)
(9)
c)

A B
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
CaCO
3
CO
2
Ca(HSO
3
)
2
CaCl
2
CaCO
3
d)

A
B
E
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)

(6)
FeCl
3
FeCl
3
e)
7
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành

A
B
E
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
Fe
g)

A
(nh«m)
D
B
E
(1)
(2)
(3)
(4)

(5)
Al

F
h)

A
(nh«m)
D
B
(1)
(2) (3) (4)
(5) (6)
Al
A
(nh«m)
Al
B
i)

A D
B
(1)
(2) (3)
(4)
(5)

Na
NaNO
3

NaOH
k)

A
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
Fe(OH)
3

B
NaClO
Cl
2
Cl
2
m)

A
D
B
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
CO

2 Ca(HCO
3
)
2
(7)
(8)
CaCO
3

CO
2
8
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
18. Cho s¬ ®å chun ho¸ sau:
Phi kim → oxitaxit (1) → oxitaxit (2) → axit → mi sunfat tan →
mi sunfat kh«ng tan
a) T×m c«ng thøc c¸c chÊt thÝch hỵp ®Ĩ thay cho tªn chÊt trong s¬ ®å
b) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc biĨu diƠn chun ho¸ trªn
19. Cho s¬ ®å chun hãa sau: Cl
2
→ A → B → C → A → Cl
2
Trong ®ã A, B, C lµ chÊt r¾n vµ ®Ịu chøa nguyªn tè Na. X¸c ®Þnh c¸c
chÊt A, B, C ?
20. Cã nh÷ng chÊt: Na
2
O, Na, NaOH, NaHCO
3
, Na
2

SO
4
, Na
2
CO
3
,
NaCl, NaClO.
a) Dùa vµo mèi quan hƯ gi÷a c¸c chÊt, h y s¾p xÕp c¸c chÊt trªn thµnh·
mét s¬ ®å chun ho¸ kh«ng nh¸nh.
b) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc theo s¬ ®å trªn.
21. Cho s¬ ®å chun hãa sau:
Cu
CuCl
2
A
B
D
CuCl
2
+ H
2
O
CuCl
2
+ H
2
O
X¸c ®Þnh c¸c chÊt A, B, D vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc ?
22. Cho s¬ ®å chun hãa sau:

XCO
3
A
B
G
XCO
3
D
E
XCO
3
F
XCO
3
X¸c ®Þnh c¸c chÊt X; A; B; D; G; E vµ F vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ho¸
häc minh ho¹.
23. Cho c¸c chÊt: photpho, kh«ng khÝ, níc, ®ång (II) oxit, axit sunfuric,
xót. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iỊu chÕ: H
3
PO
4
, Cu(OH)
2
, CuSO
4
, HNO
3
,
9
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành

Na
3
PO
4
, Cu(NO
3
)
2
.
24. Tõ c¸c chÊt sau: NaCl, MnO
2
, H
2
SO
4
®Ỉc vµ níc cã thĨ ®ỵc ®iỊu chÕ
bao nhiªu khÝ. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
25. Tõ KNO
3
, H
2
O, P vµ Fe, ®iỊu chÕ:
- C¸c oxit cđa Fe
- C¸c mi: Fe
3
(PO
4
)
2
, FePO

4
, Fe(NO
3
)
2
, Fe(NO
3
)
3
, K
3
PO
4
.
26. Cho c¸c ho¸ chÊt NaCl(r), NaOH(dd), KOH(dd), H
2
SO
4
(®Ỉc),
Ca(OH)
2
(r). Tõ c¸c ho¸ chÊt ®ã, cã thĨ ®iỊu chÕ ®ỵc c¸c chÊt sau ®©y hay
kh«ng?
a) Níc Gia-ven
b) Kali clorat
c) Clorua v«i
d) Oxi
e) Lu hnh ®ioxit
ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
27. §Ĩ ®iỊu chÕ kali clorat víi gi¸ thµnh h¹ ngêi ta thêng lµm nh sau:

Cho khÝ clo ®i qua níc v«i ®un nãng, lÊy dung dÞch thu ®ỵc trén víi KCl
vµ lµm l¹nh. Khi ®ã kali clorat sÏ kÕt tinh. H y viÕt ph· ¬ng tr×nh c¸c ph¶n
øng x¶y ra vµ gi¶i thÝch v× sao kali clorat kÕt tinh.
28. Trong phßng thÝ nghiƯm, ngêi ta cã thĨ ®iỊu chÕ khÝ clo b»ng
nh÷ng ph¶n øng sau:
a) Cho MnO
2
t¸c dơng víi dung dÞch HCl ®Ỉc.
b) Cho KMnO
4
t¸c dơng víi dung dÞch HCl ®Ỉc.
c) Dïng H
2
SO
4
®Ỉc t¸c dơng víi hçn hỵp NaCl vµ MnO
2
.
H y viÕt c¸c ph· ¬ng tr×nh ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra.
29. NÕu ®èt Mg trong kh«ng khÝ råi ®a vµo b×nh ®ùng khÝ lu hnh
®ioxit, nhËn thÊy cã 2 chÊt bét ®ỵc sinh ra: bét A mµu tr¾ng vµ bét B mµu
vµng. Bét B kh«ng t¸c dơng víi dung dÞch H
2
SO
4
lo ng, nh· ng ch¸y ®ỵc
10
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
trong kh«ng khÝ, sinh ra khÝ C lµm mÊt mµu dung dÞch thc tÝm.
a) H y cho biÕt tªn c¸c chÊt A, B, C vµ gi¶i thÝch cho sù kh¼ng ®Þnh·

nµy.
b) ViÕt tÊt c¶ nh÷ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng ® x¶y ra.·
30. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng cđa nh÷ng biÕn ®ỉi sau:
- S¶n xt v«i sèng b»ng c¸ch nung ®¸ v«i.
- Cho v«i sèng t¸c dơng víi níc (t«i v«i).
31. Glixerin trinitrat lµ chÊt nỉ ®inamit. §ã lµ mét chÊt láng cã c«ng
thøc ph©n tư C
3
H
5
O
9
N
3
, rÊt kh«ng bỊn, bÞ ph©n hđy t¹o ra CO
2
, H
2
O, N
2
vµ O
2
.
a) ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ph©n hđy glixerin trinitrat.
32. H y nªu thÝ dơ vỊ ph¶n øng ph©n hđy t¹o ra:·
a) Hai ®¬n chÊt.
b) Hai hỵp chÊt.
c) Mét ®¬n chÊt vµ mét hỵp chÊt.
33. H y nªu thÝ dơ vỊ ph¶n øng t¹o ra mi:·
a) Tõ hai ®¬n chÊt.

b) Tõ hai hỵp chÊt.
c) Tõ mét ®¬n chÊt vµ mét hỵp chÊt.
34. Khi bÞ nung nãng, kali clorat ®ång thêi ph©n hđy theo 2 c¸ch:
a) T¹i ra oxi vµ kali clorua.
b) T¹o ra kalipeclorat vµ kali clorua.
ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
C©u hái tr¾c nghiƯm kh¸ch quan
35. Chän chÊt thÝch hỵp ®iỊn vµo mçi s¬ ®å ph¶n øng vµ lËp ph¬ng
tr×nh ho¸ häc:
11
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
Na
2
O +
→
Na
2
SO
4
+
Na
2
SO
4
+
→
NaCl +
NaCl +
→
NaNO

3
+
CO
2
+
→
NaHCO
3
CO
2
+
→
Na
2
CO
3
+
CO
2
+
→
CO
36. C©u hái nh c©u 23

o
t
→
FeO + H
2
O

H
2
SO
4
+
→
NaHSO
4
H
2
SO
4
+
→
Na
2
SO
4
+
H
2
SO
4
+
→
ZnSO
4
+
BaCO
3

+
→
CO
2

↑

+ +
37. C©u hái nh c©u 23
+
→
NaCl +
+
→
HCl +
+
→
Fe(OH)
3
+
+
→
Ba(OH)
2
+
+
→
CuSO
4
+

38. C©u hái nh c©u 23
+ HCl
→
MgCl2 + ……
+ NaOH
→
Mg(OH)2 + ……
+ MgO
→
MgCl2 + ……
+ CuO
→
Cu(NO3)2 + ……
+ CO
→
Fe + ……
Khoanh trßn vµo mét trong c¸c ch÷ c¸i A, B, C, D chØ ®¸p ¸n
®óng ë c¸c c©u tõ 39 – 41:
12
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
39. Cho c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc sau:
(1) 2 HgO
0
t
→
2 Hg + O
2
(2) 2KClO
3

0
xt
t
→
2KCl + O
2
(3) 2H
2
O
DienPhan
→
2H
2
+ O
2
(4) 2Al
2
O
3

dfnc
→
4Al + 3O
2
(5) 2KMnO
4

0
t
→

K
2
MnO
4
+ MnO
2
+ O
2
Ph¬ng tr×nh biĨu diƠn ph¶n øng ®iỊu chÕ O
2
trong PTN lµ:
A. (1), (4) B. (2), (5) C. (2), (4)
D. (1), (5) E. (2), (3) vµ (5)
40. Cho c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc sau:
(1) C(r) + H
2
O (h)
0
t
→
CO (k) + H
2
(k)
(2) Zn + 2HCl → ZnCl
2
+ H
2
(3) 2H
2
O

DienPhan
→
2H
2
+ O
2
(4) 2NaCl + 2H
2
O


DienPhan
MangNgan
→
2NaOH + H
2
+ Cl
2
(5) 2HI
0
t
→
H
2
+ I
2
Ph¬ng tr×nh biĨu diƠn ph¶n øng ®iỊu chÕ H
2
trong c«ng nghiƯp lµ:
A. (4), (5) B. (1), (5) C. (2), (4)

D. (1), (3), (4) E. (2), (3) vµ (4)
41. Nh÷ng oxit chØ cã thĨ ®iỊu chÕ b»ng ph¶n øng ho¸ hỵp lµ:
A. CuO ; CO
2
; NO
2
B. Na
2
O ; P
2
O
5
; Fe
2
O
3

C. Na
2
O ; P
2
O
5
; CO D. CuO ; CO
2
; P
2
O
5
42. GhÐp mét trong c¸c ch÷ c¸i (chØ cỈp chÊt) víi mét trong c¸c ch÷ sè

(chØ chÊt ®iỊu chÕ ®ỵc) sao cho hỵp lý:
A Fe, H
2
SO
4
lo ng, KClO·
3
1 O
2
13
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
B Cu, H
2
SO
4
, CuO 2 H
2
C KMnO
4
, KClO
3
, H
2
O 3 c¶ O
2
vµ H
2
D Fe, Mg, H
2
SO

4
lo ng·
Híng dÉn gi¶i
1. Ph¬ng ph¸p 1: CuCl
2
+ Fe
→
FeCl
2
+ Cu
2Cu + O
2
o
t
→
2CuO
Ph¬ng ph¸p 2: CuCl
2
+ 2NaOH
→
2NaCl + Cu(OH)
2
↓

Cu(OH)
2

o
t
→

CuO + H
2
O
2. Ph¬ng ph¸p 1: FeSO
4
+ Zn

→
ZnSO
4
+ Fe
Ph¬ng ph¸p 2: FeSO
4
+ 2NaOH
→
2Na
2
SO
4
+ Fe(OH)
2
↓
14
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành

Fe(OH)
2

o
t

→
FeO + H
2
O
FeO + H
2
o
t
→
Fe + H
2
O
Ph¬ng ph¸p 3: 2FeSO
4
+ 2H
2
O
DienPhan
→
2Fe + O
2
↑ + H
2
SO
4
3. NaHCO
3
+ HCl

→

NaCl + H
2
O + CO
2
↑
NaHCO
3

0
t
→
Na
2
CO
3
+ H
2
O + CO
2
↑
4. Ph¬ng ph¸p 1: 2Na + 2H
2
O
→
2NaOH + H
2
↑
Ph¬ng ph¸p 2: 4Na + O
2

→
2Na
2
O
Na
2
O + H
2
O
→
2NaOH
Ph¬ng ph¸p 3: Na + H
2
SO
4
lo ng ·
→
Na
2
SO
4
+ H
2
↑
Na
2
SO
4
+ Ba(OH)
2

→

2NaOH + BaSO
4
↓
Ph¬ng ph¸p 4: 2Na + Cl
2
→ 2NaCl
2NaCl + 2H
2
O
DienPhan
→
Cl
2
↑+ H
2
↑ + 2NaOH
5. S + O
2

→
SO
2
2SO
2
+ O
2

o

t , xt
→
2SO
3
SO
3
+ H
2
O
→
H
2
SO
4
6. Ca + 2HCl
→
CaCl
2
+ H
2
↑
Ca + Cl
2

→
CaCl
2

CaSO
4

+ 2HCl
→
CaCl
2
+ H
2
O

CaSO
4
+ BaCl
2

→
CaCl
2
+ BaSO
4
↓

CaO + 2HCl
→
CaCl
2
+ H
2
O
CaS + 2HCl
→
CaCl

2
+ H
2
S
↑
7. - §iỊu chÕ Fe
3
O
4
3Fe + 2O
2

o
t
→
Fe
3
O
4

15
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
- §iỊu chÕ Fe
2
O
3
2Fe + 3Cl
2

→

2FeCl
3
FeCl
3
+ 3NaOH
→
Fe(OH)
3

↓

+ 3NaCl
2Fe(OH)
3

o
t
→
Fe
2
O
3
+ 3H
2
O
8. Mg + H
2
SO
4
(lo ng) ·

→
MgSO
4
+ H
2

↑
MgO + H
2
SO
4

→
MgSO
4
+ H
2
O
Mg(OH)
2
+ H
2
SO
4

→
MgSO
4
+ 2H
2

O
MgCO
3
+ H
2
SO
4
→
MgSO
4
+ CO
2
↑

+ H
2
O
9. a) §iỊu chÕ chØ b»ng ph¶n øng ho¸ hỵp: Na
2
O ; P
2
O
5
; CO
4Na + O
2

→
2Na
2

O
4P + 5O
2

→
2P
2
O
5
CO
2
+ C → 2 CO
b) §iỊu chÕ b»ng ph¶n øng ho¸ hỵp vµ ph¶n øng ph©n hủ: H
2
O; CuO ;
CO
2
2H
2
+ O
2

→
2H
2
O vµ 2Fe(OH)
3

0
t

→
Fe
2
O
3
+ 3H
2
O
2Cu + O
2

→
2CuO vµ Cu(OH)
2

o
t
→
CuO + H
2
O
C + O
2

→
CO
2
vµ CaCO
3

o
t
→
CaO + CO
2

10. a) C¸c dung dÞch baz¬
Na
2
O + H
2
O
→
2NaOH
CaO + H
2
O
→
Ca(OH)
2
b) C¸c baz¬ kh«ng tan.
CuCl
2
+ 2NaOH
→
Cu(OH)
2
↓

+ 2NaCl

FeCl
3
+ 3NaOH
→
Fe(OH)
3
↓

+ 3NaCl
Mg(NO
3
)
2
+ 2NaOH
→
Mg(OH)
2
↓

+ 2NaNO
3
16
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
11. CaO + H
2
O
→
Ca(OH)
2
Ca(OH)

2
+ Na
2
CO
3

→
CaCO
3
↓
+ 2NaOH
12. Fe + 2HCl
→
FeCl
2
+ H
2
↑
Fe + CuCl
2

→
FeCl
2
+ Cu
FeO + 2HCl
→
FeCl
2
+ H

2
O
Fe(OH)
2
+ 2HCl
→
FeCl
2
+ 2H
2
O
FeSO
4
+ BaCl
2

→
FeCl
2
+ BaSO
4
↓
13. Cu + Ag
2
SO
4

→
CuSO
4

+ 2Ag
CuO + H
2
SO
4

→
CuSO
4
+ H
2
O
CuO + SO
3

→
CuSO
4
Cu(OH)
2
+ H
2
SO
4

→
CuSO
4
+2H
2

O
CuCl
2
+ Ag
2
SO
4

→
CuSO
4
+ 2AgCl
↓
14. Na + H
2
SO
4
(lo ng) ·
→
Na
2
SO
4
+ H
2
↑
Na
2
O + H
2

SO
4

→
Na
2
SO
4
+ H
2
O
2NaOH +

H
2
SO
4

→
Na
2
SO
4
+ 2H
2
O
Na
2
O + SO
3

→
Na
2
SO
4

2NaOH +

CuSO
4

→
Na
2
SO
4
+ Cu(OH)
2
↓
NaOH +

NaHSO
4

→
Na
2
SO
4

+ H
2
O
15. Ba s¬ ®å chun ho¸:
a) Fe
→
FeCl
3,
→
Fe(OH)
3

→
Fe
2
O
3
.
b) Fe(OH)
3

→
Fe
2
O
3
.
→
FeCl
3,

→
Fe
c) FeCl
3,

→

Fe(OH)
3

→
Fe
2
O
3

→
Fe
Ph¬ng tr×nh ho¸ häc:
a) 2Fe + 3Cl
2

→
2FeCl
3
FeCl
3
+ 3NaOH
→
Fe(OH)

3
↓

+ 3NaCl
17
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
2Fe(OH)
3

o
t
→
Fe
2
O
3
+ 3H
2
O
b) 2Fe(OH)
3

o
t
→
Fe
2
O
3
+ 3H

2
O
Fe
2
O
3
+ 6HCl
→
2FeCl
3
+ 3H
2
O
FeCl
3
+ Al
→
AlCl
3
+ Fe
c) FeCl
3
+ 3NaOH
→
Fe(OH)
3
↓

+ 3NaCl
2Fe(OH)

3

o
t
→
Fe
2
O
3
+ 3H
2
O
Fe
2
O
3
+ 3CO
o
t
→
2Fe + 3CO
2
16.

FeCl
2
FeCl
3
Fe(OH)
3

Fe
Fe
2
O
3
+Cl
2
+NaOH
+H
2
,t
0
+HCl
t
0
17. a)
S
SO
2
H
2
SO
3
(Lu hnh)
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)

SO
2
Na
2
SO
3
Na
2
SO
3
CaSO
3
b) (1) S + O
2
→
SO
2
(2) SO
2
+ NaOH
→
NaH

SO
3

(3) 2SO
2
+ O
2

0
,xt t
→
2SO
3
(4) SO
3
+ H
2
O
→
H
2
SO
4
(5) H
2
SO
4 (®,n)
+ Cu
→
CuSO
4
+ SO
2
↑

+ H
2

O
(6) SO
2
+ H
2
O
→
H
2
SO
3
(7) H
2
SO
3
+ 2NaOH
→
Na
2
SO
3
+ 2H
2
O
(8) Na
2
SO
3
+ 2HCl

→
2NaCl + H
2
O + SO
2
↑
18
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
(9) H
2
SO
4
+ NaOH
→
NaH

SO
4
+ H
2
O
(10) NaH

SO
4
+ NaOH
→
Na
2
SO

4
+ H
2
O
c)
CaO
CaCO
3
CO
2
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
CaCl
2
Ca(HCO
3
)
2
CaCO
3
Ca(OH)
2
(1) CaCO
3

o

t
→
CaO + CO
2
(2) CaO + 2HCl
→
CaCl
2
+ H
2
O
(3) CaO + H
2
O
→
Ca(OH)
2
(4) Ca(OH)
2
+ 2HNO
3

→
Ca(NO
3
)
2
+ 2H
2
O

(5) Ca(OH)
2
+ CO
2

→
CaCO
3
↓

+ H
2
O
(6) CaCO
3
+ 2HCl
→
CaCl
2
+ H
2
O + CO
2
↑

d)
FeCl
3
FeCl
3

Fe(OH)
3
Fe
2
O
3
Fe(NO
3
)
3
(1) FeCl
3
+ 3NaOH
→
Fe(OH)
3
↓

+ 3 NaCl
(2) Fe(OH)
3
+ 3HCl
→
FeCl
3
+ 3H
2
O
(3)

2Fe(OH)
3

o
t
→
Fe
2
O
3
+ 3H
2
O
(4) FeCl
3
+ 3AgNO
3
→

Fe(NO
3
)
3
+ 3AgCl

(5) Fe(NO
3
)
3
+ 3NaOH

→
Fe(OH)
3
↓

+ 3 NaNO
3
(6) Fe
2
O
3
+ 6HCl
→
2 FeCl
3
+ 3H
2
O
e)
19
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
FeCl
2
Fe
FeO
FeSO
4
(1)
(2)
(3)

(4)
(5)
(6)
Fe(OH)
2
(1) Fe + 2 HCl
→
FeCl
2
+ H
2
(2) Zn + FeCl
2

→
ZnCl
2
+ Fe
(3) FeCl
2
+ 2NaOH
→
Fe(OH)
2
↓

+ 2 NaCl
(4) Fe(OH)
2

o
t
→
FeO + H
2
O
(5) Fe(OH)
2
+ H
2
SO
4
(lo ng) ·
→
FeSO
4
+ 2H
2
O
(6) FeSO
4
+ 2NaOH
→
Fe(OH)
2
↓

+ Na
2
SO

4
g) (1) 2Al + 6HCl
→
2AlCl
3
+ 3H
2
↑
(2) 2Al + 3S
→
Al
2
S
3
(3) 2Al + 3H
2
SO
4
(lo ng) ·
→
Al
2
(SO
4
)
3
+ 3H
2
↑
(4) 2Al + 3Cu(NO

3
)
2

→
2Al(NO
3
)
3
+ 3Cu
(5) 4Al + 3O
2
→

2Al
2
O
3
h) (1) 4Al + 3O
2
→

2

Al
2
O
3
(2) Al
2

O
3
+ 6 HCl
→
2AlCl
3
+ 3H
2
O
(3) AlCl
3
+ 3NaOH (kh«ng d)
→
Al(OH)
3
↓

+ 3NaCl
(4) 2Al(OH)
3

o
t
→
Al
2
O
3
+ 3H
2

O
(5) 2Al
2
O
3

dfnc
→
4Al + 3O
2

(6) 2Al

+ 6HCl
→
2AlCl
3
+ 3H
2
↑
i) (1) 4Na + O
2

→
2Na
2
O

(2) Na
2

O

+ H
2
O
→
2NaOH
(3) NaOH + HCl
→
NaCl + H
2
O
20
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
(4) 2NaCl + 2H
2
O
dfdd
mn
→
2NaOH + H
2
↑
+ Cl
2
↑
(5) NaCl + AgNO
3

→

NaNO
3
+ AgCl
↓
k) (1) 3Cl
2
+ 2Fe
→
2FeCl
3
(2) FeCl
3
+ 3NaOH
→
Fe(OH)
3
↓

+ 3 NaCl
(3) Cl
2
+ H
2

→
2HCl
(4) 4HCl + MnO
2

→

MnCl
2
+ Cl
2
↑

+ 2H
2
O
(5) Cl
2
+ 2NaOH
→
NaCl + NaClO + H
2
O
m)
C
CaCO
3
CO
2
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
Ca(HCO
3

)
2
CO
CO
2
(7)
(8)
Na
2
CO
3
(1) C + O
2

→
CO
2
(2) CO
2
+ C
→
2CO
(3) 2CO + O
2

→
2CO
2
(4) CO
2

+ Ca(OH)
2



→
CaCO
3
↓
+ H
2
O
(5) CaCO
3
+ 2HCl
→
CaCl
2
+ H
2
O + CO
2
↑
(6) CO
2
+ 2NaOH
→
Na
2
CO

3
+ H
2
O
(7) Na
2
CO
3
+ 2HCl
→
2NaCl + H
2
O + CO
2
↑
(8) CaCO
3
+ H
2
O + CO
2

→
¬ 
Ca(HCO
3
)
2
18. a)
S

SO
2
SO
3
H
2
SO
4
CuSO
4
BaSO
4
b) S + O
2

→
SO
2
2SO
2
+ O
2

0
,t xt
→
2SO
3
SO
3

+ H
2
O
→
H
2
SO
4
21
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
H
2
SO
4
+ CuO
→
CuSO
4
+ H
2
O
CuSO
4
+ BaCl
2
→
BaSO
4
↓

+ CuCl
2
19. A: NaCl ; B: NaOH vµ C: Na
2
co
3

Ph¬ng tr×nh ho¸ häc:
Cl
2
+ 2Na
→
2NaCl
2NaCl + 2H
2
O
dfdd
mn
→
2NaOH + H
2
↑

+ Cl
2
↑

2NaOH + CO
2

→
Na
2
CO
3
+ H
2
O
Na
2
CO
3
+ 2HCl
→
2NaCl + H
2
O + CO
2
2NaCl (nãng ch¶y)
DienPhan
→
2Na

+ Cl
2
↑

20. a) S¬ ®å chun ho¸:
Na
→

Na
2
O
→
NaOH
→
NaHCO
3
→
Na
2
CO
3
→
Na
2
SO
4
→
NaCl
→
NaClO
b) Ph¬ng tr×nh ho¸ häc
4Na + O
2

→
2Na
2
O

Na
2
O + H
2
O
→
2NaOH
NaOH + CO
2

→
NaHCO
3
NaOH + NaHCO
3

→
Na
2
CO
3
+ H
2
O
Na
2
CO
3
+ H
2

SO
4

→
Na
2
SO
4
+ H
2
O + CO
2
↑

Na
2
SO
4
+ BaCl
2

→
BaSO
4
↓
+ 2NaCl
NaCl + H
2
O
khong

dfdd
mn
→
NaClO + H
2
↑


21. Cu + Cl
2

→
CuCl
2
2 Cu + O
2

→
2CuO (A)
CuO + 2HCl
→
CuCl
2
+ H
2
O
Cu + Ag
2
SO
4

→
CuSO
4
(B) + 2Ag
CuSO
4
+ 2NaOH
→
Cu(OH)
2
↓
(D) + Na
2
SO
4
22
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
Cu(OH)
2
+ 2HCl
→
CuCl
2
+ 2 H
2
O
22. A: CaO; B: CO
2
; C: Ca(OH)

2
; D: KHCO
3
; E: CaCl
2
; F: K
2
CO
3

(1) CaCO
3

o
t
→
CaO + CO
2
(2) CaO + CO
2

→
CaCO
3
(3) CaO + H
2
O
→
Ca(OH)
2

(4) CO
2
+ KOH
→
KHCO
3

(5) Ca(OH)
2
+ 2KHCO
3

→
CaCO
3
↓
+ K
2
CO
3
+ 2H
2
O
(6) KHCO
3
+ KOH
→
K
2
CO

3
+ H
2
O
(7) Ca(OH)
2
+ 2HCl
→
CaCl
2
+ 2H
2
O
(8) CaCl
2
+ K
2
CO
3

→
CaCO
3
↓
+ 2KCl
23. §iỊu chÕ H
3
PO
4
: 4P + 5O

2
→ 2P
2
O
5

P
2
O
5
+ 3H
2
O → 2H
3
PO
4
§iỊu chÕ Na
3
PO
4
: H
3
PO
4
+ 3NaOH → Na
3
PO
4
+ 3H
2

O
§iỊu chÕ CuSO
4
: CuO + H
2
SO
4
→ CuSO
4
+ H
2
O
§iỊu chÕ Cu(OH)
2
: CuSO
4
+ 2NaOH → Cu(OH)
2
↓ + Na
2
SO
4
§iỊu chÕ HNO
3
: N
2
+ O
2

TiaLuaDien

→
2NO
2NO + O
2
→ 2NO
2
4NO
2
+ 2H
2
O + O
2
→ 4HNO
3
§iỊu chÕ Cu(NO
3
)
2
: CuO + 2HNO
3
→ Cu(NO
3
)
2
+ H
2
O
24. §iỊu chÕ ®ỵc 4 khÝ: H
2
; O

2
; HCl ; Cl
2
.
2H
2
O
DienPhan
→
2H
2
↑ + O
2
↑
2NaCl + H
2
SO
4
(®Ỉc)
0
t
→
Na
2
SO
4
+ 2HCl ↑
MnO
2
+ 4 HCl

0
t
→
MnCl
2
+ Cl
2
↑ + 2H
2
O
25. a) 2H
2
O
DienPhan
→
2H
2
↑ + O
2
↑
23
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
3Fe + 2O
2

0
t
→
Fe
3

O
4
4Fe
3
O
4
+ O
2

0
t
→
6Fe
2
O
3
Fe
3
O
4
+ H
2

0
t
→
3FeO + H
2
O
b) 4P + 5O

2
→ 2P
2
O
5

P
2
O
5
+ 3H
2
O → 2H
3
PO
4
3FeO + 2H
3
PO
4
→ Fe
3
(PO
4
)
2
+ 3H
2
O
Fe

2
O
3
+ 2H
3
PO
4
→ 2Fe(PO
4
) + 3H
2
O
26. a) 2NaCl + 2H
2
O
dfdd
mn
→
2NaOH + H
2
↑

+ Cl
2
↑

Cl
2
+ 2NaOH → NaClO + NaCl + H
2

O
b) 3Cl
2
+ 6KOH → KClO
3
+ 5KCl + 3H
2
O
c) Cl
2
+ Ca(OH)
2
→ CaOCl
2
+ H
2
O
d) 2KClO
3

0
t
→
2 KCl + 3O
2
↑
27. Cl
2
+ Ca(OH)
2

→ CaOCl
2
+ H
2
O
3CaOCl
2
+ KCl → KClO
3
+ 3CaCl
2
28. a) MnO
2
+ 4 HCl
0
t
→
MnCl
2
+ Cl
2
↑ + 2H
2
O
b) 2KMnO
4
+ 16 HCl
0
t
→

2MnCl
2
+ 2KCl + 5Cl
2
↑ + 8H
2
O
c) 2H
2
SO
4
+ 4NaCl + MnO
2

0
t
→
MnCl
2
+ 2Na
2
SO
4
+ Cl
2
↑ + 2H
2
O
29. 2Mg + O
2

0
t
→
2MgO
MgO + SO
2
→ MgSO
3
2Mg + SO
2

0
t
→
2MgO + S (mµu vµng)
S + O
2

0
t
→
SO
2
5SO
2
+ 2KMnO
4
+ 2H
2

O → K
2
SO
4
+ 2MnSO
4
+ 2H
2
SO
4
24
Tài liệu bồi dưỡng HSG GV: Đặng Ngọc Thành
30. CaCO
3

0
t
→
CaO + CO
2
↑
CaO + H
2
O → Ca(OH)
2
31. 4C
3
H
5
O

9
N
3

0
t
→
12CO
2
+ 10H
2
O + 6N
2
+ O
2
32. a) 2HgO
0
t
→
2 Hg + O
2
b) CaCO
3

0
t
→
CaO + CO
2
↑

c) 2KClO
3

0
t
→
2 KCl + 3O
2
↑
33. a) 2Na + S
0
t
→
Na
2
S
b) CaO + H
2
O → Ca(OH)
2
c) Fe + CuSO
4
→ FeSO
4
+ Cu
34. a) 2KClO
3

0
t

→
2 KCl + 3O
2
↑
b) 4KClO
3

0
t
→
KCl + 3KClO
4
35. Na
2
O + H
2
SO
4

→
Na
2
SO
4
+ H
2
O
Na
2
SO

4
+ BaCl
2

→
2NaCl + BaSO
4
↓
NaCl + AgNO
3

→
NaNO
3
+ AgCl
↓
CO
2
+ NaOH
→
NaHCO
3
CO
2
+ 2NaOH
→
Na
2
CO
3

+ H
2
O
CO
2
+ C
0
t
→
2CO
36. Fe(OH)
2

o
t
→
FeO + H
2
O
H
2
SO
4
+ NaOH
→
NaHSO
4
+ H
2
O

H
2
SO
4
+ 2NaOH
→
Na
2
SO
4
+ 2H
2
O
H
2
SO
4
lo ng + Zn ·
→
ZnSO
4
+ H
2
↑
BaCO
3
+ 2HCl
→
CO
2

↑

+ BaCl
2
+ H
2
O
37. NaOH

+ HCl
→
NaCl + H
2
O
25