CAU TRUC CAC LOAI VI RUT

BÖnh Sars
BÖnh AIDS

Chöông III
Chöông III
VIRUT VAØ BEÄNH TRUYEÀN NHIEÃM
VIRUT VAØ BEÄNH TRUYEÀN NHIEÃM


Sự phát hiện ra virut
DÞch läc
NhiÔm vµo
l¸ c©y lµnh
Soi díi kÝnh
hiÓn vi quang häc
Nu«i trªn m«i
trêng th¹ch
Kh«ng thÊy
mÇm bÖnh
Kh«ng thÊy
khuÈn l¹c
C©y bÞ
bÖnh
Gäi mÇm bÖnh
lµ
Virut(mầm độc)
L¸ c©y
thuèc l¸
bÞ bÖnh
DÞch chiÕt

NghiÒn
Läc qua nÕn
läc vi khuÈn

Virut
viêm não
Virut dại Virut
HIV
Phage T2
Virut khảm
thuốc lá
Virut bại liệt
MOT SO LOAẽI VIRUT

- Vi rút là thực thể chưa có cấu tạo tế bào.
-
Có kích thước siêu nhỏ (10 – 100nm).
-
Có cấu tạo đơn giản, chỉ gồm 1 loại axit
nuclêic (AND hoặc ARN) được bao bởi vỏ
prôtêin.
- Vi rút sống kí sinh nội bào bắt buộc. Trong
tế bào chủ, vi rút có khả năng nhân lên, tức là
có khả năng hoạt động như một thể
sống.Ngoài TB, chúng lại như 1 thể vơ sinh.
Vi rút là gì?
Vi rút là gì?
Có những đặc điểm nào?
Có những đặc điểm nào?
I.

I.
KHÁI NIỆM:
KHÁI NIỆM:

II.HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO CỦA VI
II.HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO CỦA VI
RÚT
RÚT
:
:
1. CẤU TẠO

Quan sát hình và cho biết

Axit nuclêic
Axit nuclêic
Capsit
Capsit
Nuclêôcapsit
Nuclêôcapsit
Vỏ ngoài
Gai glicôprôtêin
Virut trần
Virut có vỏ ngoài
Các đơn vò prôtêin
Capsơme
Capsơme
Capsit
Capsit
Axit nuclêic

Axit nuclêic
Axit nuclêic
Axit nuclêic


Lõi axit nuclêic (hệ gen): Chứa ADN hoặc ARN, chuỗi
đơn hay chuỗi kép.
+ Chức năng:Là bộ gen của virút, chức năng di truyền

Vỏ Capsit: Được cấu tạo t các n v prôtêin gọi ừ đơ ị
là capsôme.
+ Chức năng: bảo vệ axit nuclêic

vỏ ngoài: là lớp lipit kép và prôtêin, Trên mặt vỏ ngoài
có các gai glicôprôtêin
+ Chức năng : gai làm nhiệm vụ kháng nguyên và giúp vi
rút bám lên bề mặt tế bào chủ.
_ Vi rút không có vỏ ngoài là vi rút trần.
- Vi rút gồm mấy thành phần chính?
- Chức năng của mỗi thành phần?
- Vi rút gồm mấy thành phần chính?
- Chức năng của mỗi thành phần?
1. CẤU TẠO:
1. CẤU TẠO:

Chủng B
Chủng A
Chủng B
ARN chủng B
Protein chủng A

Nhân lên
Virut lai
SƠ ĐỒ THÍ NGHIỆM CỦA FRANKEN VÀ CONRAT

Chủng B
Chủng A
Chủng B
ARN chủng B
Prôtêin chủng A
Nhân lên
Virut lai
NẾU VIRUT LAI MANG ARN CỦA CHỦNG B THÌ
KẾT QUẢ THU ĐƯC NHƯ THẾ NÀO?
THÀNH PHẦN NÀO QUI ĐỊNH
ĐẶC ĐIỂM DI TRUYỀN CỦA VIRUT?

2 HÌNH THÁI:
2 HÌNH THÁI:

Hãy quan sát hình và hoàn
thành phiếu học tập sau?

Đặc điểm
Loại virut
Hình dạng, kích
thước
Axit
nuclêic
Vỏ prôtêin Vỏ ngoài
Virut cấu trúc

xoắn (TMV)
Virut
cấu
trúc
khối
Virut
ênô
Virut
HIV
Virut cấu trúc
hỗn hợp
(Phage T2)
Bảng: CẤU TẠO VÀ HÌNH THÁI CỦA
CÁC LOẠI VIRUT

300 nm
Sôïi ARN
Capsome
15
nm

Capsome
Capsit
Acid nucleic
Kích thöôùc 70-90 nm
ADN xoaén keùp

Đặc điểm
Loại virut
Hình dạng

Axit
nuclêic
Vỏ prôtêin Vỏ ngoài
Virut cấu trúc
xoắn (TMV)
-
Hình trụ ARN xoắn
đơn
Nhiều capsome
ghép đối xứng
với nhau thành
vòng xoắn
Không có
Virut
cấu
trúc
khối
Virut
ênô
-Khối đa diện
gồm20 mặt, mỗi
mặt là một tam
giác đều,
ADN xoắn
kép
Mỗi tam giác
đều được cấu tạo
bởi chuỗi
capsome
Không có

Virut
HIV
Virut cấu trúc
phối hợp
(Phage T2)

Maứng lipid
Gai
glicoõproõteõin
Sụùi ARN
Voỷ proõteõin
2R=90-110
nm

Đặc điểm
Loại virut
Hình dạng
Axit
nuclêic
Vỏ prôtêin Vỏ ngoài
Virut cấu trúc
xoắn (TMV)
-
Ống hình trụ ARN xoắn
đơn
Nhiều capsome
ghép đối xứng
với nhau thành
vòng xoắn
Không có

Virut
cấu
trúc
khối
Virut
ênô
-Khối đa diện 20
mặt, mỗi mặt là
một tam giác đều,

ADN xoắn
kép
Mỗi tam giác
đều được cấu tạo
bởi chuỗi
capsome
Không có
Virut
HIV
-Hình cầu 2 sợi ARN
đơn
Capsome ghép
với nhau.
Có vỏ lipit
và gai
glicôprôtêin
Virut cấu trúc
phối hợp
(Phage T2)

Đầu đối
xứng khối
đa diện
ADN Nhẫn ở cổ
Bao đuôi
Đóa gốc
Gai bàn đuôi
Lông đuôi
0nm
100nm
220nm

Đặc điểm
Loại virut
Hình dạng
Axit
nuclêic
Vỏ prôtêin Vỏ ngoài
Virut cấu trúc
xoắn (TMV)
-
Hình trụ ARN xoắn
đơn
Nhiều capsome
ghép đối xứng
với nhau thành
vòng xoắn
Không có
Virut
cấu

trúc
khối
Virut
ênô
-Khối đa diện 20
mặt, mỗi mặt là
một tam giác đều
ADN xoắn
kép
Mỗi tam giác
đều được cấu tạo
bởi chuỗi
capsome
Không có
Virut
HIV
-Hình cầu 2 sợi ARN
đơn
Capsome ghép
với nhau.
Có vỏ lipit
và gai
glicôprôtêin
Virut cấu trúc
phối hợp
(Phage T2)
-
Đầu hình khối đa
diện
-

-Đuôi hình trụ
ADN xoắn
kép.
Đầu do các
capsome hình
tam giác ghép lại
Không có

1. Virus ở vi sinh vật:
- Hầu hết chứa ADN, một số
chứa ARN .
2. Virus ở thực vật:
- Hầu hết mang ARN
3. Virus ở người và động vật:
- Thường chứa ADN hoặc có
thể là ARN.
III. PHÂN LOẠI

TRẮC NGHIỆM
1. Virut có cấu tạo:
A. Có vỏ prôtêin và ADN
B. Có vỏ prôtêin và ARN
C. Có vỏ prôtêin, axit nuclêic, có thể có vỏ ngoài
D. Có vỏ prôtêin, ARN, có thể có vỏ ngoài

TRẮC NGHIỆM
2. Virut của sinh vật nào có hệ gen là ADN hoặc ARN
A. Người và động vật
B. Vi sinh v t.ậ
C. Thực vật

D. Động vật

A X I T N U C L Ê I C
C A P S I T
1
2
3
4
5
V I R U T
V I R U T C Ú M
P R Ô T Ê I N
8 chữ: Tác nhân gây nên bệnh cúm ở gia cầm
5 chữ: Tác nhân gây nên các bệnh như cúm gia cầm,
đậu mùa, khảm thuốc lá, quai bò,…
11 chữ: Vật chất di truyền của virut được gọi là gì?6 chữ: Lớp vỏ ngoài bao lấy axit nuclêic của virut
7 chữ: Một thành phần cấu tạo nên màng tế bào,
được cấu tạo bởi các axit amin.
GIẢI Ô CHỮ

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

11
C a p s ô m e
C ấ u t r ú c k h ố i
A x i t n u c l ê i c

P r o t ê i n
Đ a d ạ n g
X o ắ n
V i r u t c ú m
C a p s i t
V i r u t
N u c l ê ô c a p s i t
V i r u t t r ầ n
Đặc điểm
Đặc điểm
hình dạng
hình dạng
của virut?
của virut?
Tên gọi chung
Tên gọi chung
của phần lõi và
của phần lõi và
vỏ capsit?
vỏ capsit?
Virut không có
Virut không có
lớp vỏ ngoài?
lớp vỏ ngoài?
Đơn vò protein

Đơn vò protein
cấu tạo nên
cấu tạo nên
capsít?
capsít?
Chất hóa học tạo
Chất hóa học tạo
nên bộ gen của
nên bộ gen của
virut?
virut?
Là nhóm VSV
Là nhóm VSV
rất đơn giản
rất đơn giản
chưa có cấu tạo
chưa có cấu tạo
tế bào?
tế bào?
Là 1 trong
Là 1 trong
2 thành
2 thành
phần hóa
phần hóa
học cấu tạo
học cấu tạo
chính của
chính của
virut?

virut?
Kẻ gây ra dòch ở gia
Kẻ gây ra dòch ở gia
cầm rất nguy hiểm?
cầm rất nguy hiểm?
Tên gọi lớp vỏ
Tên gọi lớp vỏ
protein của
protein của
virut?
virut?
Dạng hình thái
Dạng hình thái
cấu trúc của
cấu trúc của
virut HIV và
virut HIV và
virut ênô?
virut ênô?
Một trong ba
Một trong ba
dạng cấu trúc
dạng cấu trúc
của virut?
của virut?