B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NGUYN MINH QUANG
NGHIểN CU CHệNH SỄCH KH THI THÚC
Y CỄC DOANH NGHP VIN THÔNG
S DNG CHUNG C S H TNG
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH - NM 2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
CHNG TRỊNH GING DY KINH T FULBRIGHT
NGUYN MINH QUANG
NGHIểN CU CHệNH SỄCH KH THI THÚC
Y CỄC DOANH NGHP VIN THÔNG
S DNG CHUNG C S H TNG
Chuyên ngành: CHÍNH SÁCH CÔNG
Mã s : 60.31.14
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
1. TS. Jay K. Rosengard
Tp. H Chí Minh - Nm 2010
LI CM N
hoàn thành chng trình cao hc và vit lun vn này, tôi đư nhn
đc s giúp đ, tn tình ging dy ca các thy, cô và các cng s
chng trình Fulbright, trng đi hc Kinh t thành ph H Chí
Minh.
Trc ht, tôi xin chân thành cm n quí thy cô chng trình
Fulbright đư tn tình ging dy, giúp đ tôi trong sut thi gian hc tp
ti trng.
Tôi xin gi li bit n sâu sc đn tin s Jay Rosengard, tin s V
Thành T Anh đư dành nhiu thi gian hng dn nghiên cu, giúp tôi
hoàn thành lun vn tt nghip.
Qua đây, tôi xin gi li cm n chân thành đn Ban giám đc, các anh
ch phòng qun lỦ Bu chính vin thông, S Thông tin và truyn thông
Thành ph H Chí Minh đư giúp tôi kho sát thông tin, đóng góp Ủ
kin quí báu đ tôi hoàn thành lun vn.
Mc dù có nhiu c gng vi s nhit tình và nng lc ca mình đ
thc hin lun vn, tuy vy không th tránh khi nhng thiu sót, rt
mong nhn đc nhng đóng góp quí báu ca quí thy cô và các bn.
Tp. H Chí Minh, Tháng 5, Nm 2010
Hc viên
Nguyn Minh Quang
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích dn
và s liu s dng trong lun vn đu đc dn ngun và có đ chính xác cao nht
trong phm vi hiu bit ca tôi. Lun vn này không nht thit phn ánh quan đim
ca Trng i hc Kinh t thành ph H Chí Minh hay Chng trình ging dy kinh
t Fulbright.
Tp. H Chí Minh, Tháng 5, Nm 2010
Tác gi
Nguyn Minh Quang
- 1 -
MC LC
Trang
MT S THUT NG VÀ T VIT TT S DNG TRONG LUN VN. 3
TịM TT 4
M U 7
CHNG 1: C S Lụ LUN 9
1.1 c đim ca vn đ nghiên cu 9
1.2 Các đ tài nghiên cu trc đây 9
1.3 Phm vi nghiên cu 10
1.4 Khung phân tích chính sách 10
1.5 ng dng lỦ thuyt trò chi 10
1.6 Hàng hóa công cng và h thng h tng k thut 11
1.7 Vin thông và h thng h tng vin thông 12
CHNG 2: TỊNH HUNG NGM HịA MNG VIN THÔNG TP.HCM 14
2.1 Gii thiu chung v Thành ph H Chí Minh 14
2.2 Hin trng mng li vin thông hu tuyn ca Thành ph 16
2.3 Ngm hóa 18
2.3.1. Hin trng và ch trng ngm hóa 18
2.3.2. Vn đ đào đng Tp.HCM 19
2.3.3. Vn đ thuê ct đin gia các doanh nghip vin thông vi EVN 21
2.3.4. Phân tích s la chn gia treo hay ngm 23
2.3.5. Dùng chung hay riêng h tng mng vin thông 25
2.3.6. Nhng bt cp trong quá trình ngm hóa và các khuyn ngh 26
CHNG 3: PHÂN TệCH CHệNH SỄCH QUN Lụ D ỄN U T 31
3.1 D án xây dng đng Tân sn nhtậBình liậvành đai ngoài 31
3.2 Phân tích chính sách qun lỦ d án đu t hin hu 34
CHNG 4: NHNG IU CHNH TRONG LUT VIN THÔNG 2010 VÀ
LUT QUY HOCH Ô TH 2010 37
4.1 Lut vin thông 2010 37
4.2 Lut quy hoch đô th 2010 39
CHNG 5: KT LUN VÀ KHUYN NGH 41
5.1 Kt lun 41
5.2 Khuyn ngh 41
TÀI LIU THAM KHO 43
- 2 -
PH LC 1: WEBSITE DOWN LOAD THÔNG TIN 44
PH LC 2: TH PHN CA CỄC DOANH NGHIP VIN THÔNG 45
PH LC 3: D TOỄN KINH PHệ 46
PH LC 4: NGUYểN TC XÂY DNG HÀO K THUT, HM TUY-NEN 48
PH LC 5: NH NGHA V H TNG Ô TH 49
PH LC 6: TH TC THM NH CỄC D ỄN U T TP.HCM 50
PH LC 7: MT S BN V MT CT CÔNG TRỊNH NG TÂN SN
NHT- BỊNH LI ậ VÀNH AI NGOÀI 52
- 3 -
MT S THUT NG VÀ T VIT TT S DNG TRONG LUN VN.
CNTT-TT
Công ngh thông tin và truyn thông
DN
Doanh nghip
EVN
Electricity of Viet Nam, tp đoàn in lc Vit Nam
HCM
H Chí Minh
IPTV
Internet Protocol TV
MIC
Ministry of Information and Communications, B TTTT
NXB
Nhà xut bn
Tp.HCM
Thành ph H Chí Minh
TTTT
Thông tin và truyn thông
TH
Truyn hình ( trong truyn hình cáp )
UBND
y ban nhân dân
VNPT
Vietnam Posts and Telecommunicatons group, tp đoàn Bu
chính Vin thông Vit Nam
XDCB
Xây dng c bn
- 4 -
TịM TT
Vin thông là mt trong nhng ngành cung cp s s h tng, dch v cho s
phát trin ca nn kinh t, xư hi. Bên cnh s phát trin nhanh chóng, ngành vin
thông cng bc l nhiu bt cp, nht là trong lnh vc h tng mng. Các doanh
nghip phát trin h tng mng đc lp, ít chia s dùng chung c s h tng ca
nhau cho dù nng lc mng li, tiêu chun k thut đu tng thích, đáp ng. Nhà
nc t ra lúng túng trong khâu qun lỦ, điu tit. iu này làm gim hiu sut đu
t toàn ngành, mt m quan đô th, nht là các đô th đông dân nh Thành ph H
Chí Minh và Hà Ni.Vin thông có vai trò ngày càng quan trng trong k nguyên
thông tin truyn thông. duy trì tc đ tng trng, tng hiu sut đu t ca
ngành vin thông, Nhà nc cn có chính sách điu phi, qun lỦ vin thông phù
hp vi giai đon phát trin mi.
Qua phân tích tình hung ngm hóa mng vin thông Tp.HCM cho thy:
- Tn ti tình trng đc quyn, ng x đc quyn trong ngành vin thông
mà đc bit là liên quan đn h tng k thut. c quyn này có dng
đc quyn t nhiên nh h thng mng đng trc, ct đin, ct thông tin
và h thng cng b ngm. Ngoài ra còn có tn ti dng đc quyn th
trng do có li th theo qui mô. Các doanh nghip ít hp tác, mà ch
yu là cnh tranh ln nhau, trong đó có c nhng hành vi cnh tranh
không lành mnh.
- Chính sách ca Nhà nc cha to đng lc cho doanh nghip s dng
chung c s h tng. C s h tng các đô th vn đư b quá ti do h
ly t vic qun lỦ quy hoch đô th yu kém. Kèm theo đó là vic doanh
nghip xây dng h tng k thut gây ngoi tác tiêu cc không phi chu
trách nhim r ràng, đó là đng c cn bn cn tr vic dùng chung c s
h tng ca các doanh nghip.
- Phng thc tác đng ca Nhà nc cha da trên các nguyên tc th
trng. S can thip ca Nhà nc bng mnh lnh hành chính t ra kém
hiu qu, đc bit là ca chính quyn đa phng vi các tp đoàn kinh t
- 5 -
trong vic thc hin quy hoch đô th. Do đó, các doanh nghip xây dng
c s h tng k thut nhn đc nhiu u đưi t phía Nhà nc nhng
thiu trách nhim vi môi trng đô th.
Vì vy, đ các doanh nghip vin thông thc s s dng chung c s h tng
k thut, Nhà nc cn có chính sách kim soát, điu phi hiu qu hn. Nhà nc
cn khng đnh vai trò quyt đnh trong vic thúc đy các doanh nghip s dng
chung c s h tng thông qua c ch, chính sách tác đng phù hp vi s phát
trin:
1. Quy hoch và qun lỦ quy hoch. Trong quy hoch và qun lỦ quy hoch
đô th, quy hoch ngành, phi có qui đnh bt buc các doanh nghip s
dng chung c s h tng k thut, không cho phép các doanh nghip t
xây dng h tng riêng l làm phá v quy hoch, gây mt m quan đô th.
2. u thu đu t, đu thu qun lỦ h tng k thut. Thông qua c ch này
Nhà nc có thêm kênh huy đng vn ca các thành phn kinh t đ đu
t vào h tng k thut đô th. Ngoài ra, thông qua c ch này s nâng cao
hiu sut đu t, hiu sut qun lỦ bng cách chuyên môn hóa các khâu
trong thc hin đu t, qun lỦ công trình h tng k thut, to ra môi
trng minh bch cho các doanh nghip đu t kinh doanh.
3. C ch thu phí s dng không gian đô th, c ch h tr tài chính cho các
công trình h tng k thut ngm. Thu phí s dng không gian đô th mt
mt to ngun thu cho vic xây dng c s h tng k thut, mt khác
làm cho các doanh nghip Ủ thc đc bo v cnh quan môi trng công
cng ca đô th. Vic cp bù hoc h tr tín dng đi vi các d án ngm
h tng k thut giúp gim nh chi phí đu t ban đu ca doanh nghip,
khuyn khích các thành phn kinh t đu t vào lnh vc này.
4. Kim soát giá trn cho thuê h tng k thut và giám sát cnh tranh trong
lnh vc vin thông, giúp cho vic cnh tranh trong ngành vin thông
din ra lành mnh.
- 6 -
Tóm li, t thân các doanh nghip vin thông không có đng c dùng chung
c s h tng k thut ca nhau. Do đó đ tng hiu sut đu t và bo đm m
quan đô th, Nhà nc cn can thip bng quy hoch, chính sách đu t c s h
tng k thut và giám sát cnh tranh phù hp vi giai đon phát trin mi ca ngành
và xư hi.
- 7 -
M U
Ngành vin thông Vit Nam trong nhng nm qua đư đt đc s bt phá
mnh m trong vic đáp ng nhu cu dch v thông tin ca nhân dân. Nm 2008,
mt đ đin thoi bình quân đu ngi ca c nc đư đt 104 máy/100 dân, t l
ngi dân s dng internet đt 24,87%, s h gia đình có truyn hình cáp đt 6,8%,
doanh thu toàn ngành đt 5,144 t USD (nm 2008), các doanh nghip cung cp
dch v không ngng phát trin và th trng cnh tranh sôi đng, đem li nhiu s
la chn cho ngi dân
1
(B TTTT, 2009). Có 11 doanh nghip đc cp phép thit
lp h tng mng, 14 doanh nghip đc cp phép kinh doanh dch v vin thông,
81 doanh nghip đc cp phép kinh doanh dch v internet, 47 doanh nghip kinh
doanh dch v truyn hình cáp.
Cùng vi s phát trin nhanh chóng ca các doanh nghip vin thông (bao
gm các loi hình dch v nh đin thoi c đnh, di đng, internet, truyn s liu,
truyn hình cáp) là vic xây dng h tng mng vin thông
2
: Nhà trm, ct antten,
cáp truyn dn tín hiu (cáp quang,cáp đng) Mi doanh nghip t xây dng h
tng mng riêng ca mình, cha có (hoc rt ít) các doanh nghip s dng chung h
tng ca nhau đ cung ng dch v. iu này dn đn vic đu t c s h tng ca
toàn ngành chng chéo, kém hiu qu, thi gian trin khai d án kéo dài, m quan
đô th nhch nhác mà xư hi ch trích nh “mng nhn”, “đip khúc đào ậlp”, tr
anten phát sóng gây đau đu
Vn đ đt ra là: Ti sao các doanh nghip không xây dng chung c s h
tng đ kinh doanh, đem li hiu qu đu t cao hn, đm bo m quan đô th? Vai
trò điu phi ca Nhà nc trong vn đ này là gì ? ây là vn đ thc tin đt ra
cho các nhà qun lỦ trong ngành thông tin và truyn thông. Thông qua đ tài nghiên
cu, giúp các nhà hoch đnh chính sách hình dung mt bc tranh tng quát v s
dng chung c s h tng vin thông hin ti, nhng bt cp trong qun lý, vai trò
1
B TTTT,2009, Sách trng CNTT-TT 2009
2
Theo lut vin thông(2010), c s h tng vin thông bao gm : tp hp các thit b vin thông, h thng
thit b vin thông, đng truyn dn, mng vin thông và các công trình vin thông.
- 8 -
ca Nhà nc và qua đó đ xut mt s gii pháp kh thi có th trin khai trên thc
t.
Bài nghiên cu này s dng phng pháp phân tích tình hung, ngun s
liu ch yu da vào các vn bn, chính sách hin hu ca Nhà nc. Các d án, s
liu thc t đc la chn Tp.HCM, lý do là Tp. HCM mang tính đi din cao
cho các đô th Vit Nam vì đây là mt trung tâm kinh t ln ca c nc, có mt
đ dân s cao, c s h tng đư tn ti khá lâu và bc l nhiu bt cp trong qun lỦ
và khai thác. Thông qua tình hung ngm hóa mng vin thông Tp.HCM, là mt
trng hp nghiên cu c th, đ t đó thy đc nhng vn đ thc t đang tn ti
Thành ph mà thc cht là nhng vn đ ca nhiu tnh thành khác trong c nc.
- 9 -
Chng 1: C S Lụ LUN
1.1 c đim ca ốn đ nghiên cu
C s h tng mng vin thông là mt h thng đng b, có kin trúc
cht ch t khâu thit k đn đu ni, trin khai dch v. Tt c các khâu đu
phi tuân th mt qui trình k thut nghiêm ngt. Bt k mt s bt đng b
nào cng nh hng đn cht lng, đ tin cy ca toàn h thng. H thng
h tng mng đc xem nh là mt li th cnh tranh quan trng nh vào li
th theo qui mô. Doanh nghip nào có mng vin thông rng ln và hot
đng n đnh s cung cp dch v có cht lng cao hn, giá thành h hn.
Ngoài ra, h tng mng vin thông còn là lnh vc an ninh thông tin ca quc
gia (Lut Vin thông 2010), cn đc kim soát cht ch. Vì vy, vic chia
s h tng vin thông thng là vn đ khó thng lng gia các doanh
nghip do có chi phí giao dch quá cao, do phi đàm phán quá nhiu qui trình
tác nghip và đc bit tng cao hn khi có nhiu bên tham gia đàm phán.
1.2 Các đ tài nghiên cu trc đây
Dùng chung h tng vin thông là vn đ mi phát sinh trong quá
trình chuyn đi phng thc qun lỦ nn kinh t theo đnh hng th trng
ca Vit Nam. Gn đây, ngoài nhng thông tin thi s phn nh trên các
phng tin thông tin đi chúng, còn có mt s Ủ kin ca các nhà qun lỦ,
các c quan xây dng pháp lut. Vic Quc hi thông qua hai lut mi cho
thy tm quan trng ca phát trin c s h tng, trong đó có h tng vin
thông. Hai lut mi đó là: Lut vin thông, có hiu lc t ngày 1/7/2010 thay
th cho Pháp lnh Bu chính vin thông trc đây; Lut quy hoch đô th có
hiu lc t ngày 1/1/2010, đc tách ra và phát trin t lut Xây dng. Mc
dù đư c gng tìm kim, nhng vi s hiu bit ca mình, tôi cha tìm thy
mt nghiên cu chính sách nào tng t v vn đ dùng chung h tng vin
thông, đó cng là mt khó khn, gii hn trong quá trình thc hin nghiên
cu ca mình.
- 10 -
1.3 Phm ối nghiên cu
tài tp trung phân tích tình hung ngm hóa h thng mng vin
thông Tp.HCM, là trng hp bao quát nht các vn đ dùng chung h
tng vin thông khác, t đó xem xét đ xut chính sách chung cho vn đ
qun lỦ dùng chung h tng vin thông. Vì nhng gii hn ca vn đ và ca
bn thân ngi nghiên cu nên đ tài ch thc hin nghiên cu đnh tính đ
tìm ra các yu t tác đng lên vic qun lỦ dùng chung c s h tng, cha
tin hành đo lng c th.
1.4 Khung phân tích chính sách
Do đc đim ca đ tài nghiên cu, vì vy tác gi la chn phng
pháp nghiên cu đnh tính, da trên ngun d liu th cp và thc hin miêu
t, đi chiu vi các lỦ thuyt ca kinh t hc, t chc thông tin theo tình
hung đ phân tích và ch ra các bt cp ca vn đ chính sách. T đó, kt
hp vi kinh nghim công tác, tác gi đa ra mt s khuyn ngh chính sách
phù hp vi các lỦ thuyt kinh t hc và chính sách công mà theo tác gi là
có th gii quyt đc nhng bt cp đư ch ra. Tuy nhiên, đó mi là nhng
khuyn ngh ch quan, kinh vin cn đc kim nghim trên thc t.
1.5 ng dng lý thuyt trò chi
ng dng lỦ thuyt trò chi trong kinh t hc nhm gii thích các
hành vi ra quyt đnh trong môi trng tng tác vi nhau hay nói cách
khác là các la chn ti u khi li ích và chi phí ca mi la chn là không
c đnh mà ph thuc vào la chn ca các cá nhân khác. Trong nghiên cu
này, ng dng mô hình trò chi tnh vi thông tin đy đ đ gii thích
nguyên nhân ca vic ra quyt đnh treo hay ngm cáp vin thông ca các
doanh nghip da vào chính sách tng ng ca Nhà nc (xem thêm mc
2.3.4: Phân tích s la chn gia treo hay ngm).
- 11 -
1.6 Hàng hóa công cng ốà h thng h tng k thut
Hàng hóa, dch v công cng có hai đc tính là không tranh giành và
không th loi tr. Không tranh giành đc hiu là nu có thêm mt ngi
s dng thì vn không nh hng đn nhng ngi s dng khác. Không th
loi tr đc xem là khó có th ngn chn nhng ngi không tr phí s
dng. Trong thc t có nhiu loi mang c hai đc tính trên mt cách rõ rt
nh quc phòng, hi đng, phát thanh Tuy nhiên, cng có mt s loi ch
mang mt trong hai đc tính trên nh đng cao tc có thu phí, truyn hình
cáp
H thng h tng k thut
3
là hàng hóa công cng không thun túy.
Tuy h thng h tng k thut không th hin rõ hai đc tính ca hàng hóa
công, nhng mt khía cnh thì nên xem nó nh mt hàng hóa công vì: V
mt chính tr và đo đc, rt khó bin minh cho vic loi tr mt h gia đình
nào đó s dng đin, nc, vin thông, thi nc ch do h không đóng đ
tin, vì đó là nhng quyn c bn ca công dân. Các dch v h tng k thut
luôn có xu hng cung cp ít hn nhu cu do chi phí đu t ban đu ln, thi
gian thu hi vn dài, bi vì không th tính giá quá cao, vt quá kh nng
chi tr ca ngi dân. Do tính cht đc quyn t nhiên ca h tng đô th, vì
không gian có gii hn, không th cp phép cho nhiu đn v cùng xây dng
h tng k thut trên mt tuyn đng. Ngoi tác ca h thng h tng k
thut lên cnh quan đô th là hai chiu, nu đc đu t và qun lỦ tt thì nó
gây nên ngoi tác tích cc và ngc li.
Nhà nc không nht thit phi đng ra cung cp h tng k thut, có
th đ cho các thành phn kinh t thc hin cung ng vi điu kin Nhà nc
qun lỦ, giám sát thông qua c ch điu phi phù hp.
3
H thng h tng k thut: là h thng các công trình h tng k thut chính cp đô th, bao gm các trc
giao thông, tuyn truyn ti nng lng, tuyn truyn dn cp nc, tuyn cng thoát nc, tuyn thông tin
vin thông và các công trình đu mi k thut(Lut quy hoch đô th, 2010).
- 12 -
1.7 Vin thông ốà h thng h tng ốin thông
Vin thông là mt ngành h tng dch v cho vic phát trin kinh t xư
hi ca quc gia, vin thông có vai trò ht sc quan trng trong nn kinh
t quc dân. Nm 2008, tng doanh thu ca ngành vin thông Vit Nam
đt 5,144 t USD tng đng 6% GDP c nc. Toàn quc có 14,76
triu thuê bao đin thoi c đnh, 74,87 triu thuê bao đin thoi di đng,
2,88 triu line internet bng rng vi khong 4,48 triu máy vi tính các
loi (B TTTT,2009).
Theo đnh ngha ca B TTTT thì h tng vin thông bao gm các thit b
vin thông, đng truyn dn, mng vin thông và các công trình vin
thông.
- Các thit b vin thông: bao gm các thit b đ thit lp mng nh
tng đài (HOST), các thit b tp trung thuê bao, đnh tuyn
(Router/BTS/switching) đn các thit b đu cui nh máy đin
thoi, máy fax, computer
- ng truyn dn: bao gm đng truyn t nhà thuê bao đn
tng đài (dây thuê bao) và đng truyn dn t các tng đài ni
vi nhau (backbone). Hin nay vic s dng ph bin 3 loi hình
truyn dn là cáp đng (in thoi hu tuyn, fax, TH cáp), cáp
quang ( Internet, IPTV, Leaseline) và sóng vô tuyn( đin thoi di
đng, wifi, vi ba s )
- Mng vin thông: là tp hp tt c các thit b, đng truyn dn
hot đng trên mt giao thc hay mt s giao thc đ cung cp
mt hay mt s dch v nh mng đin thoi c đnh có dây, mng
internet, mng di đng (Vinaphone), mng truyn hình cáp
(SCTV)
- Các công trình vin thông: là nhng vt kin trúc dùng đ thit lp
mng vin thông nh nhà trm đ cha thit b, ct cao anten đ
- 13 -
phát sóng vô tuyn, tr bê tông đ treo cáp trên va hè, cng b đ
kéo cáp đi ngm di mt đt.
Dch v vin thông là các dch v cung cp cho ngi s dng thông qua
h tng mng vin thông nh: dch v đin thoi c đnh hu tuyn, dch
v fax, dch v internet, dch v thoi di đng, dch v 3G, dch v nhn
tin, dch v truy nhp internet bng rng Thông thng mi mt dch
v vin thông đc cung cp bi các nhà cung cp có h tng vin thông,
ví d nh đin thoi c đnh hu tuyn đc cung cp bi nhng nhà
cung cp có h tng cáp đng (VNPT, Viettel), các nhà cung cp dch v
đin thoi di đng có h tng mng BTS vì vy đôi lúc chúng ta nhm
tng nhng nhà cung cp dch v là nhng nhà cung cp h tng mng
vin thông. Tuy nhiên vi xu hng công ngh hi t hin nay, mt nhà
cung cp dch v có th hoàn toàn tách ri nhà cung cp h tng mng. Ví
d nh các công ty cung cp dch v game online, các công ty cung cp
dch v ni dung s… H không cn có h tng mng cng có s lng
khách hàng cc k ln (Vinagame, VTC, OCI ).
- 14 -
Chng 2: TỊNH HUNG NGM HịA MNG VIN THÔNG
TP.HCM
2.1 Gii thiu chung ố Thành ph H Chí Minh
2.1.1. Gii thiu chung
Thành ph H Chí Minh (vit tt là Tp.HCM hay còn gi là Sài Gòn)
có din tích 2.095 km
2
vi dân s trên 7 triu ngi, có 24 đn v hành chính
cp qun huyn. Vi v trí đa lỦ thun li, TP.HCM là mt trung tâm kinh
t, chính tr, vn hóa ln ca Vit Nam. Nm 2009, GDP trên đa bàn Thành
ph đt 332.076 t VND tng đng 18 t USD, thu nhp bình quân đu
ngi đt 2.606 USD. Tp.HCM luôn có tc đ tng trng cao hn bình
quân ca c nc, giai đon 2005-2009 tc đ tng trng bình quân đt
11,05 %/nm. Thu ngân sách nm 2009 đt 128.447 t VND, chi ngân sách
nm 2009 đt 33.867 t đng, trong đó chi cho đu t phát trin chim
61,47% (UBND Tp.HCM,2009).
2.1.2. H tng đô th
Giao thông
4
: Vi li th v v trí đa lỦ, Tp.HCM là đu mi giao
thông vn ti quan trng bc nht ca c nc. Thành ph có cng bin, cng
hàng không ni đa và quc t, ga đng st Bc-Nam và các bn xe liên
tnh. Giao thông ni ô vi t l mt đng chim khong 1,23% din tích
chung ca đô th, có khong 340 ngàn ô tô các loi, trên 3,5 triu xe gn
máy, 3.200 xe buýt , 8.000 xe taxi (Ngô Lc Ti,2008). Có th nói giao thông
ni ô hin ti chu sc ép quá ti nng n, là thành ph có mc đ kt xe và
tai nn giao thông cao nht trong khu vc. Theo đ án quy hoch phát trin
giao thông Tp.HCM đn nm 2020, Thành ph cn khong 22 t USD cho
giao thông đô th. Trong khi ngân sách Thành ph ch đáp ng đc khong
12% nhu cu v vn, còn li phi huy đng t nhiu ngun, đó là tr ngi
chính khi trin khai thc hin quy hoch.
4
Ngô Lc Ti,
Tìm li gii chung cho giao thông Hà Ni và TP. HCM. B Giao thông Vn ti, 29 tháng 5,
2008.
- 15 -
H thng đin: phc v cho nhu cu sinh hot ca hn 7 triu dân
và toàn b ngành công nghip và dch v ca thành ph, h thng cung cp
đin vi gn 5.000km li đin trung, cao th, trên 9.000km li đin h th,
hàng nm cung cp cho thành ph trên 13 t kwh đin thng phm phc v
sn xut và nhu cu sinh hot ca ngi dân. Toàn thành ph có 47 trm bin
áp 110kv vi tng công sut 4.525MVA và 21.509 trm bin áp phân phi
vi tng dung lng 7.678MVA, cung cp đin cho gn 1,7 triu khách
khách hàng (UBND Tp.HCM,2009). Theo đ án phát trin đin lc Tp.HCM
giai đon 2010-2020, thành ph s đu t khong 38.000 t đ nâng cp, ci
to li đin đ đáp ng nhu cu đin nng, nâng cao cht lng cung cp
đin và tng cng ngm hóa.
Nc sch
5
: H thng cp nc thành ph hin ti có tng chiu dài
đng ng các loi lên đn 3.132km, công sut cp nc ca các nhà máy
nc khong 1.340.100 m
3
/ngày. T l h dân đc cp nc sch đt
91,5% ( nm 2009). Theo đnh hng phát trin cp nc ca thành ph,
nhm đáp ng đ nhu cu s dng, n đnh và đm bo cht lng, đn nm
2025 công sut cp nc s đt 3,2 triu m
3
/ngày, phát trin thêm 2.775km
đng ng, ci to thay th 993km đng ng c, vi tng vn đu t
khong 4t USD.
Vin thông
6
: Toàn Thành ph có 17,25 triu thuê bao đin thoi (1,77
triu máy c đnh, 15,48 triu máy di đng), đt t l 242 máy/100 dân. Thuê
bao truyn hình cáp đt 900.000 thuê bao, Thành ph có 610.000 thuê bao
internet bng rng. Doanh thu nm 2009 ca Ngành đt 26,250 t đng
tng đng 1,45 t USD.
5
UBND TP, Báo cáo tình hình KT-XH 2009 và k hoch phát trin KT-XH 2010,
www.hochiminhcity.gov.vn, 152 /BC-UBND, Ngày 25/12/2009
6
Nt
- 16 -
2.2 Hin trng mng li ốin thông hu tuyn ca Thành ph
Vi vai trò là mt ngành kinh t mi nhn, là nn tng cho vic phát
trin kinh t xư hi ca Thành ph. Mng vin thông đóng góp vai trò to ln,
tng bc tng cht lng, gim giá thành, tng mt đ phc v thông tin
liên lc cho mi tng lp nhân dân. Mng vin thông Thành ph trong nhng
nm gn đây đư có bc tng trng nhy vt, đn nm 2009 mt đ thuê
bao đin thoi (c đnh+di đng) đt t l 242 máy/100 dân (xem biu đ
tng trng thuê bao đin thoi ca Thành ph di đây).
Hình 2.1: Biu đ tng trng thuê bao đin thoi ca Tp.HCM
Hin ti, trên đa bàn Thành ph có 16 doanh nghip kinh doanh trong
lnh vc vin thông. Trong đó, kinh doanh đin thoi c đnh hu tuyn 4
đn v: Vin thông Thành ph-VNPT ( gm công ty đin thoi ông Thành
ph EHTC và công ty đin thoi Tây Thành ph WHTC), Sài gòn Postel
T n tho TP HCM
2002 2005 2006 2007 2008 2009
C nh 710,249 1,085,164 1,439,854 1,617,314 1,705,358 1,770,000
D ng N/A 2,500,000 3,610,000 7,000,000 12,400,000 15,480,000
Tng cng 710,249 3,585,164 5,049,854 8,617,314 14,105,358 17,250,000
Ngun : B TTTT B KTXH TP
- 17 -
SPT, Viettel, FPT. Kinh doanh đin thoi c đnh vô tuyn có 3 đn v:
VNPT (Gphone), Viettel (Homephone), EVN (Ephone). Kinh doanh đin
thoi di đng có 7 đn v: Vinaphone (VNPT), VMS MobiFone, Viettel,
EVN telecom, Sfone (SPT), Vietnammobile (Hanoi Telecom),
Beeline(GTEL). Kinh doanh h tng internet có 6 đn v: VNPT, FPT,
Viettel, SPT, SCTV, Netnam. Kinh doanh truyn hình cáp có 2 đn v là:
SCTV và HTVC.
Bng 2.1: Các doanh nghip kinh doanh vin thông trên đa bàn Tp.HCM
Ngun: Tng hp t báo cáo ca S TTTT và d án TSN-Bình Li
đáp ng nhu cu ca xư hi, mng li vin thông Thành ph
không ngng phát trin, m rng, đc bit là h thng cáp đng, cáp quang
truyn dn tín hiu thoi, internet, phát thanh truyn hình. Cùng vi tình
trng chung ca c nc, vic m rng mng li ca doanh nghip có nhiu
bt cp đó là: vic chia s h tng mng gia các doanh nghip không có
hoc rt ít; các si cáp treo trên ct đin gây mt an toàn, mt m quan đô
th.
đm bo m quan đô th, Thành ph đư có ch trng ch đo các
doanh nghip vin thông, đin lc thc hin ngm hóa mng cáp ca mình.
Tuy nhiên, qua nhiu nm trin khai, tc đ ngm hóa vn cha đt yêu cu,
tình trng nhng tuyn đng, ph mi xây dng vn chng cht dây đin,
Stt KỦ hiu Tên đn v Thng hiu
Dch v
c đnh có
dây
Dch v
c đnh
không dây
Di đng Internet
Truyn
hình cáp
1 EHTC VNPT Vin thông thành ph X
2 WHTC VNPT Vin thông thành ph X
3 VTN VNPT Vin thông liên tnh
4 VTI VNPT vin thông quc t
5 Viettel Viettel Viettel X X X X
6 SPT Sài gòn Postel Sfone X X X
7 FPT FPT telecom FPT X X
8 EVN-T VT đin lc EVN-T X X
9 HN-T Hà ni Telecom Vietnammobile X
10 HTVC TH Cáp TP HTVC X
11 SCTV TH Cáp SCTV X X
12 VDC VDC Megavnn X
13 netnam Netnam Netnam X
14 Beeline GTEL Beeline X
15 VMS VMS MobiFone X
16 GPC VNPT Vinaphone X X
- 18 -
cáp vin thông. ó là mt trong nhng thách thc qun lỦ nhm xây dng
mt thành ph vn minh hin đi.
2.3 Ngm hóa
2.3.1. Hin trng ốà ch trng ngm hóa
H tng mng vin thông ca Tp.HCM là mt h thng phc tp,
nhiu đu mi qun lỦ, vi hn 50.000 km cáp thông tin các loi
7
(cáp đng,
cáp quang). H thng cáp thông tin đc ri theo hai bên hè ph hoc di
lòng đng di hình thc chôn trc tip, chôn trong ng, kéo ngm trong
cng k thut và treo trên ct đin, ct thông tin. T l ngm đt khong
30% , còn li đc treo trên 21.000 ct đin, 6.000 ct thông tin. Thành ph
vi nhng h ly t yu kém trong qun lỦ quy hoch làm cho kt xe, ngp
nc, cáp thông tin, cáp đin chng cht trên ph ngày càng trm trng.
Nhng gii pháp tình th nh đào đng đ chôn cáp thông tin, đào đng
đ chôn cáp đin, đào đng đ lp đt h thng thoát nc… làm cho
Thành ph “ni danh” vi nhng “khu hiu”: “đip khúc đào-lp”, “lô ct”,
“mng nhn”. Hai doanh nghip Nhà nc là VNPT và EVN, mà trc đây
có giai đon đư kiêm luôn vai trò qun lỦ nhà nc v lnh vc ngành thông
tin và ngành đin, là hai đn v ch đo ca Nhà nc trong vic thc hin
chính sách ngm hóa. Tuy vy, h tng ngm ca hai doanh nghip này cng
đt mt t l rt thp. VNPT Thành ph ch đt t l ngm khong 60% các
loi cáp thông tin ca mình
8
(cha k các dây đu cui thuê bao). H thng
đin ca Thành ph ch yu đi ni, h thng ngm ch có mt s ít các
qun trung tâm và h thng chiu sáng công cng trên các trc đng chính.
Mt trong nhng tr ngi chính ca vic xây dng h thng ngm theo tiêu
chun là kinh phí xây dng ban đu ca nó thông thng ln gp 2 đn 5 ln
7
Các s liu chiu dài cáp, s ct đin, ct thông tin và t l ngm đc tác gi tng hp t nhin ngun
thông tin, manh tính thng kê tng đi. S liu chính xác ca tng doanh nghip luôn bin đng.
8
Theo nh t nhn xét ca VNPT Thành Ph :
(truy cp
20/3/2010)
- 19 -
so vi h thng ngm riêng l và gp hn nhiu ln so vi h thng treo ni
trên ct (xem phn chi phí d án h tng k thut ngm bng 3.1 ). Do đó
các doanh nghip thng chn phng án treo trên ct thay vì đi ngm và
nu có đi ngm thì mnh doanh nghip nào thì doanh nghip đó thc hin
theo k hoch ca mình.
Ch trng ca Thành ph là xây dng mt thành ph vn minh, hin
đi. Do đó Thành ph đư ch đo cho các doanh nghip vin thông, đin lc
thc hin ngm hóa mng cáp vin thông, cáp đin trên đa bàn thành ph.
Tuy nhiên, quá trình thc hin bc l nhiu khó khn, vng mc trong ch
đo, điu hành ln th tc pháp lỦ, cho nên kt qu đt đc còn khá khiêm
tn. Nhng vn đ cn tháo g đ đy nhanh quá trình ngm hóa là: Quy
hoch đô th, th tc đu t, k hoch tài chính, phi hp liên ngành.
2.3.2. Vn đ đào đng Tp.HCM
Nm 2009 là nm mà Thành ph tin hành đào đng nhiu nht vi
khong 100km đng đc đào lên phc v cho các d án v sinh môi
trng, ci thin môi trng nc, nâng cp đô th và ngm hóa li đin,
vin thông. Thành ph đư có ch trng ngm hoá li đin và cáp vin
thông đng b vi vic chnh trang đô th. Tuy nhiên, vic thc hin ngm
hóa gp rt nhiu tr ngi, đó là:
Kinh phí cho vic đa t treo xung ngm là rt ln. Ch tính riêng
ngành đin, chi phí cho mi km đa xung ngm trung bình là 54 t
đng, đt gp 4-5 ln so vi treo trên ct.
Quy hoch không gian ca Thành ph cha hoàn chnh nên vic b trí
các công trình h tng k thut cha đc xác đnh rõ ràng, không có
mt bng đ b trí phng tin thi công. Các khu vc đng có va hè
quá hp, các hm cha đc quy hoch làm cho vic b trí công trình
ngm b vng khi trin khai trên thc t. Theo nh Ủ kin ca in
lc thành ph: “Nu mi đn v làm theo mt kiu s làm công trình
- 20 -
h tng ngm ri lon. Trong tng lai cn khn trng có quy
hoch h tng ngm. ó là c s, hành lang pháp lý đ các đn v
thc hin”
9
(Quang Khi,2009).
Thiu quy ch phi hp liên ngành, do đó mnh ngành nào ngành đó
trin khai d án. Các công trình ci to giao thông, thoát nc (chng
ngp) không gn vi vic ci to, đng b hóa h thng h tng k
thut. Do đó vic đào đng thng lp đi lp li nhiu ln gây lưng
phí, gim hiu qu đu t, d lun xư hi lên án.
Vic đào đng mi ni thc hin mt cách gây rt nhu h ly cho cuc
sng ngi dân Thành ph:
Tình hình kt xe càng trm trng hn khi nhng “lô ct” đc dng
lên đ che chn nhng phn đng đang đào lên đ thi công công
trình ngm. Theo thng kê thì trong nm 2009, có 74 v ùn tc giao
thông trên 30 phút, tng 26 v so vi nm 2008. Nhng v ùn tc giao
thông có thi gian ngn xy ra thng xuyên nhiu ni, nht là vào
gi cao đim.
Va hè b xi tung nhiu ln đ thc hin chôn cáp đin và cáp thông
tin gây bi bn, cn tr kinh doanh. iu đáng nói là vic phi hp
ca các đn v là rt kém. Nhiu khi va hè mi đc công ty công
trình đô th lát gch xong thì đn in lc Thành ph đào lên đ chôn
cáp và sau đó li đn lt Vin thông Thành ph.
thy đc khó khn ca vic qun lỦ cng nh thc hin, xin
mn li ông Lê Mnh Hà ậ giám đc S Thông tin và truyn thông Thành
ph
10
: S và Thành ph cng bit đc khó khn ca các doanh nghip
9
Trích phát biu ca ông Phm Quc Bo, phó giám đc Công ty in lc TP.
10
Trích bài báo : Ngm hóa mng cáp ni đô TP HCM: "Khó my cng phi làm sm và hiu qu", trên
báo Xư hi thông tin ngày 07/12/2009, ti đa ch
- 21 -
trong vic trin khai các tuyn cáp ngm; Khó khn vng mc ln nht
trong thc hin ch trng ngm hoá là vn đ cp phép xây dng; Nhng
nguyên do là bi tình trng “nay doanh nghip này xin cp phép đào đng,
mai li có doanh nghip khác mun đào đng”. Không nhng th, trong
quá trình thi công, ch đu t còn phi gii quyt rt nhiu th nh: an dân
dc tuyn cáp; tháo g nhng vng mc khi đi gn hoc giao ct vi công
trình ngm khác; đm bo an toàn và lu thoát giao thông Vi muôn vàn
khó khn nh th nên vic này đòi hi phi có s đng thun t nhiu phía
và phi có l trình nht đnh (Chí Bng, 2009).
Ch trng ngm hóa các c s h tng đ xây dng mt thành ph
hin đi, sch đp là mc tiêu lâu dài ca Thành ph. Tuy nhiên, vic thc
hin ngm hóa thit ngh cn có mt k hoch hoàn chnh bao gm: l trình
thc hin; Quy hoch chi tit không gian ngm; K hoch tài chính đ thc
hin k hoch; Quy ch phi hp liên ngành; C ch điu phi đ đm bo
thc hin mc tiêu.
2.3.3. Vn đ thuê ct đin gia các doanh nghip ốin thông ối EVN
Ct đin đc trng hai bên va hè do EVN qun lỦ, đc các doanh
nghip vin thông s dng đ kéo cáp thông tin phc v cho vic phát trin
thuê bao ca mình. Trc đây vic s dng ct tng đi d dàng thông qua
mt vn bn tha thun có t nm 2003 gia VNPT và EVN. K t khi có
nhiu doanh nghip tham gia th trng vin thông mà đc bit là tháng
9/2008, tình hình tr nên cng thng khi EVN tng giá cho thuê ct và tin
hành chn chnh mng cáp treo trên ct đin. Theo lỦ gii ca EVN thì mc
đích ca vic trng ct là đ cung cp đin an toàn cho xư hi ch không đ
treo cáp vin thông. Hin nay cáp vin thông đư treo quá nhiu, treo cu th,
gây quá ti, mt an toàn li đin, mt m quan đô th. EVN cho rng giá
cho thuê ct đang áp dng đc xây dng t nm 2003 nên đư lc hu. Do