Hoạch định cấu trúc vốn cấu trúc tài chính hợp lý tại các công ty cổ phần niêm yết trên Hose

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH






T
T
R
R




N
N
G
G


Q
Q
U
U
A
A
N
N
G

G


T
T
R
R
U
U
N
N
G
G









CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH DOANH NGHIP





L
L

U
U


N
N


V
V


N
N


T
T
H
H


C
C


S
S



K
K
I
I
N
N
H
H


T
T















TP.HCM, Tháng 11/2010

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH






T
T
R
R




N
N
G
G


Q
Q
U
U
A
A
N
N

G
G


T
T
R
R
U
U
N
N
G
G








CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH DOANH NGHIP
MÃ S : 60.31.12




L
L

U
U


N
N


V
V


N
N


T
T
H
H


C
C


S
S



K
K
I
I
N
N
H
H


T
T






NGI HNG DN KHOA HC:
TS NGUYN TH UYÊN UYÊN

TP.HCM, Tháng 11/2010


LI CM N
Tôi xin chân thành cm n TS. Nguyn Th Uyên Uyên đã tn tình hng dn tôi
thc hin lun vn tt nghip này.
Tôi cng xin gi li cm n đn các quý thy, cô đã truyn đt kin thc cho tôi
trong hai nm hc cao hc va qua.

Tác gi



Trng Quang Trung



LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr t Ngi
hng dn khoa hc là TS. Nguyn Th Uyên Uyên. Các ni dung nghiên cu và kt qu
trong đ tài này là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt c công trình nào.
Lun vn có s dng mt s nhn xét, đánh giá ca mt s bài nghiên cu khoa
hc, các bài báo,… Tt c đu có chú thích ngun gc sau mi trích dn đ ng
i đc d
tra cu, kim chng.

Tác gi

Trng Quang Trung
Trang 1

DANH MC CÁC T VIT TT

CTCP : Công ty c phn
CTTC : Cu trúc tài chính
CTV : Cu trúc vn
CRA : T chc đnh mc tín nhim (Credit Rating Agency)
D : N (Debt)
DE hay D/E : T l n trên vn ch s hu (Debt to equity ratio)
DN : Doanh nghip
E : Vn ch s hu (Equity)
EAT : Li nhun sau thu (Earnings After Taxes)
EBIT : Li nhun trc thu và lãi vay (Earnings Before Interest and Taxes)
EBT : Li nhun trc thu (Earnings Before Taxes)
HOSE : S giao dch chng khoán Tp. H Chí Minh
I : Chi phí lãi vay (Interest expense)
N/TS : N trên tài sn
N/VCP : N
trên vn c phn
ROA : T sut sinh li trên li nhun (Return on Assets Ratio)
ROE : T sut sinh li trên vn c phn (Return on Equity Ratio)
SXKD : Sn xut kinh doanh
TNDN : Thu nhp doanh nghip
TNCN : Thu nhp cá nhân
TTCK : Th trng chng khoáng
VCP : Vn c phn
WTO : T chc thng mi th gii (World Trade Organization)
WACC : Chi phí s dng vn bình quân (Weighted Average Cost of Capital)

Trang 1
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: T trng n bình quân tính trên tng ngun vn ca các CTCP 26
Bng 2.2: T trng n ngn hn bình quân trên ngun vn ca các CTCP 27
Bng 2.3: T trng n dài hn bình quân trên ngun vn ca các CTCP 28
Bng 2.4: S lc đc đim ngành qua 3 nm 2007-2008-2009 29
Bng 2.5 : Mt s đòn by tài chính ca TTP qua 3 nm 2007-2008-2009 30
Bng 2.6: Mt s đòn by tài chính ca KDC qua 3 n
m 2007-2008-2009 31
Bng 2.7: Mt s đòn by tài chính ca SCD qua 3 nm 2007-2008-2009 31
Bng 2.8: Mt s t s đòn by tài chính ca TRC qua 3 nm 2007-2008-2009 32
Bng 2.9: Mt s t s đòn by tài chính ca FPT qua 3 nm 2007-2008-2009 33
Bng 2.10: Mt s t s đòn by tài chính ca REE qua 3 nm 2007-2008-2009 34
Bng 2.11: Mt s t s đòn by tài chính ca IMP qua 3 nm 2007-2008-2009 34
Bng 2.12: Mt s t
 s đòn by tài chính ca PPC qua 3 nm 2007-2008-2009 35
Bng 2.13: Mt s t s đòn by tài chính ca DQC qua 3 nm 2007-2008-2009 36
Bng 2.14: Mt s t s đòn by tài chính ca BHS qua 3 nm 2007-2008-2009 36
Bng 2.15: Mt s t s đòn by tài chính ca HSI qua 3 nm 2007-2008-2009 37
Bng 2.16: Mt s t s đòn by tài chính ca HMC qua 3 nm 2007-2008-2009 38
Bng 2.17: Mt s t s đòn b
y tài chính ca AGF qua 3 nm 2007-2008-2009 38
Bng 2.18: Mt s t s đòn by tài chính ca BT6 qua 3 nm 2007-2008-2009 39
Bng 2.19: Mt s t s đòn by tài chính ca HT1 qua 3 nm 2007-2008-2009 40
Bng 2.20: T l lãi sut cho vay đng Vit Nam – Ngân hàng Ngoi thng Vit Nam
nm 2008 (%/tháng) 43
Bng 2.21: Tác đng ca n đn ROE ca TTP nm 2009 45
Bng 2.22: TTP vi hai phng án tài tr d án đu t
trong nm 2009 46

Bng 2.23: Tác đng ca n đn ROE ca KDC nm 2009 46

Trang 2
Bng 2.24 : Tác đng ca n đn ROE ca SCD nm 2009 47
Bng 2.25: SCD vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 48
Bng 2.26: Tác đng ca n đn ROE ca TRC nm 2009 48
Bng 2.27: TRC vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 49
Bng 2.28: Tác đng ca n đn ROE ca FPT nm 2009 50
Bng 2.29 Tác đng ca n đn ROE ca REE nm 2009 51
Bng 2.30: REE vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 51
Bng 2.31: Tác đng ca n đn ROE ca IMP nm 2009 52
Bng 2.32: IMF vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 53
Bng 2.33: Tác đng ca n đn ROE ca PPC nm 2009 54
Bng 2.34: PPC vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 54
Bng 2.35: Tác đng ca n đn ROE ca DQC n
m 2009 55
Bng 2.36: DQC vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 56
Bng 2.37: Tác đng ca n đn ROE ca BHS nm 2009 57
Bng 2.38: BHS vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 57
Bng 2.39: Tác đng ca n đn ROE ca HSI nm 2009 58
Bng 2.40: Tác đng ca n đn ROE ca HMC nm 2009 59
Bng 2.41: Tác đng ca n đn ROE ca AGF nm 2009 60
Bng 2.42: Tác đng ca n đn ROE ca BT6 nm 2009 60
Bng 2.43: BT6 vi hai phng án tài tr d án đu t trong nm 2009 61
Bng 2.44: Tác đng ca n đn ROE ca HT1 nm 2009 62
Bng 3.1 Mô t thng kê bin ph thuc và các bin đc lp s dng trong mô hình hi
quy ph lc s 4
Bng 3.2: Ma trn tng quan gia các bin ph
 lc s 4
Bng 3.3: Tác đng ca các bin đc lp đn h s n trên vn CSH ph lc s 4

Trang 1
DANH MC CÁC HÌNH V,  TH
Danh mc các hình v
Hình 1: T l n ti u 18

Danh mc các đ th
 th 1.1: Mi quan h gia t sut sinh li trên tài sn ROA và h s n trên vn ch s
hu DE ph lc s 4
 th 1.2: Mi quan h gia t sut sinh li trên tài sn ROA và h s n trên vn ch s
hu DE ph lc s 4
 th 1.3: Mi quan h gia thu thu nhp doanh nghip (TAX) và h s n trên vn ch
s hu DE ph lc s 4


Trang 1

MC LC

Trang ph bìa
Li cm n
Li cam đoan
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các hình v, đ th
Mc lc
Phn m đu
CHNG 1: TNG QUAN V CU TRÚC VN – CU TRÚC TÀI CHÍNH 01
1.1 TNG QUAN V CU TRÚC VN – CU TRÚC TÀI CHÍNH 01
1.1.1 Khái nim 01

1.1.2 S cn thit phi nghiên cu CTV-CTTC 01
1.1.3 Nh
ng nguyên tc c bn khi xây dng CTV-CTTC ca DN 02
1.1.3.1 Nguyên tc cân bng tài chính 02
1.1.3.2 Nguyên tc tng thích 03
1.1.3.3 Nguyên tc kim soát 04
1.1.3.4 Nguyên tc cân đi gia ri ro và li nhun 04
1.1.3.5 Nguyên tc s dng chính sách tài tr linh hot 05
1.1.3.6 Nguyên tc thi đim thích hp 05
1.1.4 Các yu t nh hng đn CTV-CTTC ca DN 06
1.1.4.1 c đim c
a nn kinh t 06
1.1.4.2 c đim ca ngành kinh t 07
1.1.4.3 c tính ca doanh nghip 09
Trang 2

1.1.4.4 Ri ro kinh doanh ca doanh nghip 11
1.1.4.5 Chi phí s dng vn ca tng ngun 11
1.1.4.6 Chi phí phá sn 11
1.1.4.7 Tác đng ca tín hiu 12
1.1.4.8 Tác đng ca thu thu nhp doanh nghip 12
1.1.4.9 Tác đng ca thu thu nhp cá nhân 14
1.2 CÁC LÝ THUYT V CU TRÚC VN – CU TRÚC TÀI CHÍNH 15
1.2.1 Theo quan đim truyn thng 15
1.2.2 Lý thuyt MM v cu trúc vn 15

1.2.3 Lý thuyt đánh đi 17
1.2.4 Lý thuyt phát tín hiu 19
1.2.5 Chi phí đi din 21
1.3 S DNG MÔ HÌNH KINH T LNG HOCH NH CTV-CTTC 22

1.3.1 nh hng chung v mô hình 22
1.3.2 Li ích ca s dng mô hình 22
1.3.3 Trình t thc hin mô hình 23
1.3.4 iu kin s dng mô hình 24
KT LUN CHNG 1 25
CHNG 2 THC TRNG CU TRÚC TÀI CHÍNH VÀ TÌNH HÌNH HOCH NH
CU TRÚC VN CA CÁC CÔNG TY C PHN NIÊM YT TRÊN HOSE 26
2.1 PHÂN TÍCH THC TRNG CU TRÚC TÀI CHÍNH CA CÁC CÔNG TY C
PHN NIÊN YT TRÊN HOSE 26
2.1.1 Thc trng CTTC ca các CTCP phân loi theo ngành 26
2.1.2 Thc trng CTTC ca các CTCP niêm yt trên HOSE 30
2.1.2.1 CTCP bao bì nha Tân Tin (TTP) 30
2.1.2.2 CTCP Kinh ô (KDC) 31
Trang 3

2.1.2.3 CTCP nc gii khát Chng Dng (SCD) 31
2.1.2.4 CTCP cao su Tây Ninh (TRC) 32
2.1.2.5 CTCP phát trin đu t công ngh (FPT) 33
2.1.2.6 CTCP c đin lnh (REE) 33
2.1.2.7 CTCP dc phm Imexpharm (IMP) 34
2.1.2.8 CTCP nhit đin Ph Li (PPC) 35
2.1.2.9 CTCP bóng đèn in Quang (DQC) 35
2.1.2.10 CTCP đng Biên Hòa (BHS) 36
2.1.2.11 CTCP đu t tng hp và phân bón hóa sinh (HSI) 37
2.1.2.12 CTCP kim khí TP H Chí Minh (HMC) 38
2.1.2.13 CTCP xut nhp khu th
y sn An Giang (AGF) 38
2.1.2.14 CTCP Bê tông 620 Châu Thi (BT6) 39
2.1.2.15 CTCP xi mng Hà Tiên 1 (HT1) 40
2.1.3 Nhn xét CTTC ca các CTCP niêm yt trên HOSE trong thi gian qua 40

2.1.4 Nhng hn ch v hot đng huy đng vn ca các công ty c phn niêm yt trên
HOSE trong thi gian qua 41
2.1.4.1 Phát hành c phiu 41
2.1.4.2 Phát hành trái phiu DN trong huy đng vn 42
2.1.4.3 Tín dng ngân hàng 42
2.1.4.4 S dng tín dng thuê mua 43
2.2 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HOCH NH C
U TRÚC VN TI CÁC CÔNG TY
NIÊM YT TRÊN HOSE 44
2.2.1 Phân tích mt s doanh nghip đin hình 44
2.2.1.1 CTCP bao bì nha Tân Tin (TTP) 45
2.2.1.2 CTCP Kinh ô (KDC) 46
2.2.1.3 CTCP nc gii khát Chng Dng (SCD) 47
Trang 4

2.2.1.4 CTCP cao su Tây Ninh (TRC) 48
2.2.1.5 CTCP phát trin đu t công ngh (FPT) 50
2.2.1.6 CTCP c đin lnh (REE) 50
2.2.1.7 CTCP dc phm Imexpharm (IMP) 52
2.2.1.8 CTCP nhit đin Ph Li (PPC) 53
2.2.1.9 CTCP bóng đèn in Quang (DQC) 55
2.2.1.10 CTCP đng Biên Hòa (BHS) 56
2.2.1.11 CTCP vt t tng hp và phân bón hóa sinh (HSI) 58
2.2.1.12 CTCP kim khí TP. HCM (HMC) 59
2.2.1.13 CTCP xut nhp khu thy sn An Giang (AGF) 59
2.2.1.14 CTCP bê tông 620 Châu Thi (BT6) 60
2.2.1.15 CTCP xi m
ng Hà Tiên (HT1) 62
2.2.2 Nhn xét môi trng tác đng đn hoch đnh CTV ca doanh nghip ti Vit Nam
trong thi gian qua 62

2.2.2.1 Môi trng bên ngoài 62
2.2.2.1.1 Tình hình cung ng vn ca xã hi 63
2.2.2.1.2 Mc đ hoàn thin ca th trng tài chính 64
2.2.2.1.3 Tác đng ca chính sách thu thu nhp 64
2.2.2.2 Môi trng bên trong 65
2.2.2.2.1 Tình hình tài chính công ty và nng lc cnh tranh 65
2.2.2.2.2 Tng lai phát trin d án kinh doanh 66
2.2.2.2.3 Phm cht ca các nhà lãnh đo DN và uy tín ca DN 66
KT LUN CHNG 2 67
CHNG 3: GII PHÁP HOCH NH CU TRÚC VN – CU TRÚC TÀI
CHÍNH HP LÝ TI CÁC CÔNG TY C PHN NIÊM YT TRÊN HOSE 69
3.1 GII PHÁP  GÓC  DOANH NGHIP 69
Trang 5

3.1.1 Xác đnh nhân t nh hng 69
3.1.2 Phng trình biu din mi quan h gia h s n trên vn ch s hu đi vi các
nhân t nh hng 74
3.1.3 Nhng thun li và khó khn khi ng dng mô hình kinh t lng trong xây dng
CTV hp lý ti các CTCP niêm yt trên HOSE 75
3.2 GII PHÁP H TR 77
3.2.1 Phát trin th trng vn m
t cách đng b 77
3.2.2 Hình thành các t chc đnh mc tín nhim ti Vit Nam 79
3.2.2.1 S cn thit phi hình thành các CRA ti Vit Nam 79
3.2.2.2 Nhng điu kin đ xây dng t chc đnh mc tín nhim 80
3.2.2.3 Mô hình t chc đnh mc tín nhim 82
3.2.3 Tng cng kim tra, giám sát, đm bo tín công khai minh bch ca thông tin 82
KT LUN CHNG 3 83
Phn kt lun
Tài liu tham kho

Danh mc các ph lc
Trang 1

PHN M U

1. Tính cp thit ca đ tài
Mc tiêu cui cùng và quan trng nht ca các nhà qun tr tài chính đó là ti đa
hóa giá tr doanh nghip.  đt đc mc tiêu trên, các nhà qun tr luôn đi mt vi 3
câu hi quan trng: Trong rt nhiu các c hi đu t thì doanh nghip s phi đa ra
quyt đnh la chn c hi đu t nào? Doanh nghip nên dùng nhng ngu
n tài tr nào đ
tài tr cho nhu cu vn đu t đã đc hoch đnh đó? Và doanh nghip nên thc hin
chính sách c tc nh th nào? Và đ tr li cho 3 câu hi trên, nhà qun tr s phi đa ra
3 quyt đnh tng ng: Quyt đnh đu t; Quyt đnh tài tr; và Quyt đnh chia c tc.
Nu nh quyt đnh đ
u t đc xem là quyt đnh quan trng nht trong các quyt
đnh tài chính vì nó to ra giá tr doanh nghip. Thì quyt đnh tài tr là quyt đnh phc
tp nht trong các quyt đnh tài chính, do mi tng quan ca nó vi nhng bin s quyt
đnh tài chính khác. Ngay nh xem xét tác đng ca cu trúc vn đn chi phí s dng vn,
đn giá tr th trng ca c phiu và đn giá tr ni t
i ca c phiu là mt vn đ phc
tp và còn nhiu tranh cãi. Thêm vào đó các khái nim nh cu trúc vn ti u, chi phí kit
qu tài chính rt khó quan sát và xác đnh đc c th.
Chính s phc tp ca quyt đnh tài chính mà vic xác đnh mt CTV-CTTC là
cc k khó khn. Nhà qun tr bt but phi xác đnh CTV-CTTC hp lý vi nhiu
phng pháp khác nhau. Tuy nhiên, trong các phng pháp, vn d
ng mô hình kinh t
lng đ hoch đnh mt CTV-CTTC hp lý là mt phng pháp khoa hc và thc t. T
đó đã gi ý cho tôi hình thành ý tng cho lun vn thc s ca mình. Vi s hng dn,
đng viên ca TS.Nguyn Th Uyên Uyên, ngi hng dn khoa hc, tôi đã quyt đnh

chn lun vn “Hoch đnh cu trúc vn – cu trúc tài chính hp lý ti các công ty c
phn niêm yt trên HOSE”
2. i tng và phm vi nghiên cu
Phân tích thc trng CTTC và tình hình hoch đnh CTV  CTCP niêm yt ca
Vit Nam trên sàn chng khoán thành ph H Chí Minh – HOSE.
Trang 2

3. Mc đích nghiên cu
Ü Phân tích thc trng CTTC và tình hình hoch đnh CTV ca các CTCP niêm yt
ca Vit Nam trên HOSE
Ü a ra gii pháp hoch đnh CTV-CTTC hp lý trên s s s dng mô hình kinh t
lng đ các CTCP niêm yt ca Vit Nam đt đc mc đích ti đa hóa giá tr
DN.
4. Phng pháp nghiên cu
Ü S dng phng pháp phân tích thng kê đ xác đnh CTV-CTTC ca CTCP niêm
yt trên HOSE.
Ü S dng phng pháp so sánh đ phân tích, đi chiu đ đánh giá tình hình hoch
đnh CTV ti các CTCP niêm yt trên HOSE. T đó xây dng nhng gii pháp cho
DN, nhm đnh hng và to điu kin cho các CTCP niêm yt hoch đnh mt
CTV-CTTC ti u, đt đn mc tiêu ti đa hóa giá tr DN.
5. Các ngun t liu
Ngun s liu liên quan đn CTV-CTTC đc thu th
p t Báo cáo tài chính ca
các CTCP niêm yt trên đa ch trang web ca S giao dch chng khoán thành ph H Chí
Minh qua ba nm 2007, 2008 và 2009.
6. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài
Ü Là mt nghiên cu đ các CTCP niêm yt ca Vit Nam trên HOSE đánh giá đúng
thc trng cu trúc tài chính và tình hình hoch đnh cu trúc vn ca mình.
Ü Nghiên cu ng dng mô hình kinh t lng trong vic hoch đnh CTV-CTTC
h

p lý
7. Cu trúc lun vn
Lun vn đc trình bày thành 3 chng theo kt cu:
Ü Chng 1: Tng quan v cu trúc vn – cu trúc tài chính
Ü Chng 2: Thc trng cu trúc tài chính và tình hình hoch đnh cu trúc vn ca
các công ty c phn niêm yt trên HOSE
Ü Chng 3: Gii pháp hoch đnh cu trúc vn – cu trúc tài chính hp lý ti các
công ty c phn niêm yt trên HOSE

Trang 1
CHNG 1
TNG QUAN V CU TRÚC VN – CU TRÚC TÀI CHÍNH
VÀ C IM NGÀNH TÁC NG N CU TRÚC VN –
CU TRÚC TÀI CHÍNH
1.1. TNG QUAN V CU TRÚC VN – CU TRÚC TÀI CHÍNH
1.1.1. Khái nim
“CTTC là s kt hp gia n ngn hn cng vi n trung, dài hn và ngun vn
ch s hu, tt c đc dùng đ tài tr cho quyt đnh đu t ca doanh nghip”. CTTC
ca mt DN đc phân thành các thành phn tu theo thi gian đáo hn nhm phc v cho
mc đích hoch đnh ngân sách vn. Hoch đnh ngân sách vn là vic ra quyt đ
nh la
chn hay loi b các d án đu t. Hoch đnh ngân sách vn liên quan đn quyt đnh đu
t vào nhng d án s sn sinh ra li nhun trong mt s nm. Vì th, ngun vn cn tài
tr cho các d án này s là ngun vn trung, dài hn. Nh vy CTTC tr đi n ngn hn s
cho thy CTV ca DN. CTV – là mt phn ca CTTC – là s k
t hp gia n trung, dài
hn vi ngun vn ch s hu đ tài tr quyt đnh đu t ca DN.
CTV-CTTC có mi quan h rt mt thit vi giá tr DN, mt DN có CTV-CTTC
hp lý s làm cho giá tr DN tng lên và ngc li. Tuy nhiên, giá tr ca DN không ch
chu tác đng ca CTV-CTTC mà còn b nh hng bi chin lc s dng các ngun vn

trong CTV-CTTC
đ tài tr cho các quyt đnh đu t. Hoch đnh mt CTV-CTTC ti u
là vic nghiên cu s dng mt hn hp các ngun vn cho phép ti đa hóa thu nhp ca
ch s hu, ti thiu hóa ri ro và ti thiu hóa chi phí s dng vn ca DN. Bên cnh đó
tùy thuc vào tng giai đon phát trin ca DN, vi mc đ ri ro và gia tng c
nh tranh
trong ngành gn lin vi s phát trin, xu hng hi nhp kinh t toàn cu mà CTV-CTTC
ti u ca DN s có s điu chnh phù hp. Nh vy vic hoch đnh mt CTV-CTTC hp
lý trên c s khai thác ti đa các tác đng tích cc ca đc đim ngành là rt cn thit và
quan trng, bi vì t s kt hp này s dn đ
n hiu qu t hot đng SXKD ca DN s
đc nâng cao.

Trang 2
1.1.2. S cn thit phi nghiên cu CTV-CTTC
Mt CTV-CTTC ti u phi nhm đn mc tiêu ti đa hóa giá tr DN, c th hn là
ti đa hóa giá tr c phn mà c đông đang nm gi. c trng ca mt CTV-CTTC ti u
đó là chi phí s dng vn thp nht, ri ro phát sinh thp nht và đem li sut sinh li cao
nh
t. ây là mt khó khn rt ln cho tt c các DN mà c th nht là Ban điu hành DN.
Trong mi giai đon hot đng ca chu k sng ca DN đu cn thit phi xây dng mt
CTV-CTTC thích hp vi đc đim tính cht ngành, đc đim ca nn kinh t và đc tính
riêng có ca nn kinh t và đc tính riêng có ca DN, đm bo ngun tài chính đ
cn thit
và n đnh đáp ng cho mc tiêu trc mt và lâu dài ca DN.
Mt CTCP có th lc chn gia hai ngun tài tr c bn là n và vn c phn. N
th hin ngha v DN phi gánh chu do quan h vay mn, khác vi VCP là ngun tài sn
ca các ch s hu DN (xem ph lc 1). S khác bit gia n ngn hn và n dài h
n là 
thi gian chi tr đc ghi trong hp đng vay. Quy mô n càng cao thì ri ro đi vi DN

càng ln, trong trng hp này nhà cho vay s đòi hi mt lãi sut cho vay cao hn đ bù
đp cho khon ri ro gia tng. Nu DN không tr đc n khi đáo hn thì các ch n có
th thu gi tài sn hoc yêu cu DN tuyên b phá sn, điu này ph thuc vào các điu
khon tha thu
n trong hp đng. Ngc li vi n, VCP không có thi gian đáo hn. Các
ch s hu khi đu t vào DN không có tha thun h s đc tr li vn đu t ban đu.
Tt c nhng ni dung trên đu đt ra cho mi DN phi xây dng mt CTV-CTTC
thích hp đ tn ti và phát trin, đáp ng mc tiêu hot đng ca DN.
1.1.3. Nhng nguyên t
c c bn khi xây dng CTV-CTTC ca DN
Xây dng cu trúc vn hp lý là mt yêu cu rt quan trng đi vi DN, nó nh
hng rt ln đn s thành công hay tht bi ca hot đng kinh doanh. T nhng li ích
mà DN có th đt đc khi thit lp đc CTV-CTTC hp lý cng xem xét mi quan h
gia quyt đnh đu t và quyt đnh tài tr, nhà qun tr
tài chính cn xem xét các nguyên
tc sau đây khi xây dng CTV-CTTC.
1.1.3.1 Nguyên tc cân bng tài chính
ây là nguyên tc c bn nht khi xây dng mt CTV-CTTC, đm bo loi ngun
tài tr cho mt tài sn c th trong mt thi gian không thp hn thi gian chuyn hóa ca
tài sn y. Tài sn có thi gian s dng trên mt nm đc tài tr bi ngun vn mà DN

Trang 3
có th s dng trong thi hn trên mt nm đc gi là vn dài hn. Ngun vn ngn hn
có thi hn di mt nm dùng đ tài tr tài sn có thi gian s dng di mt nm. T
bng cân đi k toán ta có th xác đnh mi tng quan gia phn vn dài hn dùng đ tài
tr cho tài sn ngn hn, phn vn s
dng này gi là vn luân chuyn. Cn c trên bng
cân đi k toán, vn luân chuyn đc xác đnh bng công thc:
Vn luân chuyn = [Vn ch s hu + n dài hn] – Tài sn dài hn
Công thc này cho thy có 3 nhân t nh hng đn vn luân chuyn là vn ch s

hu, n dài hn và tài sn ngn hn. Có 3 trng hp xy ra:
Ü Mt là, n
u ngun vn dài hn ln hn tài sn thì DN có vn luân chuyn
dng. ây là du hiu an toàn đi vi DN vì điu này th hin kh nng tài
chính ca DN có th đng đu đi vi nhng ri ro có th xy ra nh vic phá
sn ca khách hàng ln, vic ct gim tín dng ca các nhà cung cp, k c
trong tình hung hot đng kinh doanh ca DN gp khó nh
t thi.
Ü Hai là, nu ngun vn dài hn bng tài sn dài hn thì đng ngha vi trng
hp DN không có vn luân chuyn. Tuy nhiên trong trng hp này nguyên tc
cân bng tài chính vn đc duy trì. Song cn xem xét đn các chính sách tài
chính có th làm bin đng mt trong 3 nhân t ca vn luân chuyn và các tình
hung có th xy ra dn đn nguyên tc cân bng tài chính b phá v.
Ü Ba là, nu ngun vn dài hn nh
hn tài sn dài hn thì nguyên tc cân bng
tài chình không đc duy trì. Vic ngun vn dài hn nh hn tài sn s dng
trong dài hn đng ngha vi vic DN đã dùng mt phn ngun vn s dng
trong ngn hn đ tái tr cho tài sn dài hn. Vic tài tr này không đem li s
n đnh và an toàn, tình trng bi đát v tài chính ca DN đã bt đu din ra. 

tn ti và đi phó, ngoài vic DN phi liên tc đo n thì cn phi có chính sách
tài chính đ nhanh chóng thoát ra khi tình trng này. Tôn trng nguyên tc cân
bng tài chính trong vic tìm kim ngun tài tr là vn đ cn đc quan tâm
khi hoch đnh CTV-CTTC ca DN, nu DN không mun lâm vào tình trng
khó khn v tài chính và ph thuc vào đi tng bên ngoài.


Trang 4
1.1.3.2 Nguyên tc tng thích
Ngun vn đc s dng đ đu t vào tài sn ca DN phi tng thích vi nhau.

Nhng tài sn đáp ng tiêu chun là tài sn c đnh có thi gian s dng dài, tham gia vào
nhiu chu k sn xut, đòi hi phi đc đu t hình thành t ngun vn dài hn, c th là
n trung, dài hoc VCP. Các tài sn ngn hn nh hàng t
n kho và các khon phi thu thì
phi đc tài tr bng ngun vn ngn hn. Nu s dng vn vay ngn hn đu t cho tài
sn dài hn s làm gia tng ri ro tài chính ca DN vì chi phí cho ngun vn này cao hn
chi phí ca ngun vn dài hn tng ng, đng thi s xy ra tình trng thiu vn không
đáp ng chi tr các chi phí, dn đn ri ro kinh doanh tng cao. Vì vy hi
u rõ nhu cu t
vn vay vào DN cn phi xác đnh rõ đ không phá v tính tng thích trong CTV-CTTC,
hn ch ri ro trong kinh doanh và ri ro tài chính xy ra.
1.1.3.3 Nguyên tc kim soát
Mc tiêu ca các ch s hu là nm quyn kim soát hot đng ca DN. Các ch
s hu không mun chia s quyn kim soát DN bi vì điu đó có th làm cn tr kh
nng huy đng vn. Do vy đ
đm bo nguyên tc này đòi hi các ch s hu DN khi cn
thit gia tng vn phi huy đng t ngun VCP u đãi hay c phn thng hoc kt hp c
hai. Tuy nhiên điu này đôi khi không thc thi trong thc thin vì không phi lúc nào cng
có th huy đng thêm ngun vn tài tr t phát hành c phn, đin hình khi nn kinh t
đang lâm vào tình trng khng ho
ng, c phiu ca DN đang mt giá, tình hình tài chính
ca DN đang lâm vào tình trng mt kh nng chi tr thì c hi phát hành c phiu thành
công là điu ht sc khó khn.
i vi ngun tài tr n thì các ch n không có ting nói trong vic la chn và
kim soát ban điu hành DN, nhng khi DN không tr n có th tch biên li tài sn ca
DN đ đm bo trái quyn ca h
, hoc trong nhiu trng hp, các ch n có th đòi hi
thông tin quan trng mà DN đang nm gi.
1.1.3.4 Nguyên tc cân đi gia ri ro và li nhun
Nguyên tc này đòi hi ngi ta ra quyt đnh huy đng vn phi cân nhc đn mi

quan h gia đòn by kinh doanh và đòn by tài chính, mc đ tác đng ca n đn t sut
sinh li trên vn ch
 s hu (ROE).
òn by kinh doanh (DOL) th hin mc đ s dng chi phí hot đng c đnh ca

Trang 5
DN. Nhng DN s dng đòn by kinh doanh cao s có kh nng gia tng EBIT rt nhanh
khi doanh thu tng, nhng EBIT cng s st gim nhanh hn khi doanh thu gim. òn by
kinh doanh do đc đim ngành ngh quyt đnh, các DN hot đng trong các ngành hàng
không và luyn thép có đòn by kinh doanh cao trong khi DN hot đng trong ngành dch
v nh t vn và du lch có đòn by kinh doanh thp. Ngoài nhng ràng buc do đc đim
kinh doanh c
a tng ngành nh hng đn đòn by kinh doanh, các điu kin khác có th
nh hng đn đòn by kinh doanh đó là vn đ la chn công ngh và hình thc s hu
tài sn. Mt DN có đòn by kinh doanh cao thì ri ro trong hot đng kinh doanh càng
cao. T đó, đ đm bo s cân bng gia li nhun và ri ro thì nhng DN hot đng trong
ngành có đòn by kinh doanh cao thông thng ch
cho phép các ch s hu la chn đòn
by tài chính thp, tc h s n trên vn ch s hu nh và ngc li, nhng ngành có ri
ro kinh doanh thp (đòn by kinh doanh thp) có th s dng đòn by tài chính cao hn.
1.1.3.5 Nguyên tc s dng chính sách tài tr linh hot
Chính sách tài tr linh hot là kh nng điu chnh ngun vn tng hay gim đáp
ng vi các thay đi quan trng trong nhu cu v vn  nhng thi đim khác nhau. Vn
đ đt ra đi vi các DN là luôn phi xây dng nhng phng án linh hot, phng án m
khi nhu cu vn thay đi do m rng đu t, đa dng hóa đu t hay do tính cht thi v
ca hot đng kinh doanh. iu đó không ch cho phép s dng vn sn có vào b
t k thi
đim nào cn thit mà còn làm tng kh nng mc c khi giao dch vi mt nhà cung cp
vn.
1.1.3.6 Nguyên tc thi đim thích hp

ây là nguyên tc gn lin vi chu k sng ca DN.  giai đon khi s, vic huy
đng ngun vn n cng nh ngun vn c phn là ht sc khó khn vì đi v
i các nhà
cung cp vn, DN cha th hin đc các thông tin tài chính cn thit đ to nim tin. Do
đó ngun vn quan trng trong giai đon này là tài tr bng vn mo him. Trong giai
đon tng trng, ngun vn quan trng là VCP. Trong giai đon sung mãn, DN có th s
dng và khai thác ti đa li ích ca đòn by tài chính, đây là mt công c quan trng
không ch kéo dài thi gian ca giai đo
n này mà nó còn hu ích cho hot đng tái CTV-
CTTC đ đa DN không lâm vào giai đon suy thoái (xem ph lc 2)

Trang 6
Tuy nhiên, nu ch nhìn  khía cnh chu k sng ca DN không thì cha đ, mà
điu quan trng hn là vic huy đng VCP hay gia tng n vào thi đim nào trong chu k
sng ca DN phi gn cht vi đc đim ca nn kinh t, c th là tùy thuc vào tình trng
tng trng ca nn kinh t. Khi nn kinh t đang trong giai đon tng trng, t
 s giá thu
nhp ca c phn thng có th tng, do đó DN có th tha mãn ý mun bng gia tng
thêm c phn thng. Bng cách xác đnh thi đim phát hành c phn thng đ đt đc
càng nhiu càng tt li ích mi c phn cho mi c phn, DN có th ti thiu hóa s c
phn cn thit đ huy đng m
t lng vn có sn, tránh đc tình trng loãng giá. Không
nhng th, vi s gia tng ca VCP thng còn nhm cung cp kh nng điu đng cho
phát hành n sau này trong giai đon phc hi sp ti ca chu k kinh doanh.
Ngoài sáu nguyên tc đã đc đ cp , khi quyt đnh huy đng vn tài tr cho hot
đng kinh doanh đm bo thit lp CTV-CTTC hp lý, gia tng giá tr tài sn cho ch
s
hu DN, còn phi cân nhc các vn đ khác nhau nh: tính bo mt thông tin liên quan
đn c hi đu t, v th tín dng ca DN, chính sách phân phi li nhun, nng lc qun
tr ca ngi điu hành và mc đ phát trin ca th trng tài chính

1.1.4. Các yu t nh hng đn CTV-CTTC ca DN
S lng n trong CTV-CTTC ti u ca DN th
 hin kh nng vay n ca DN,
khi kh nng vay n tng lên đng ngha vi vic có th s dng mt lng VCP ít hn.
Nh vy khi xem xét các yu t nh hng đn CTV-CTTC ti u ca DN cng đng
ngha vi vic xem xét các yu t tác đng đn kh nng vay n ca DN nh: ri ro kinh
doanh ca DN, chi phí phá sn, đc tính c
a DN, tác đng ca thu TNCN
1.1.4.1 Ri ro kinh doanh ca doanh nghip
Ri ro phát sinh đi vi tài sn ca công ty ngay c khi công ty không s dng n.
Công ty nào có ri ro kinh doanh càng ln thì càng h thp t l n ti u. Do lãi vay là
yu t chi phí trc thu (tm chn thu) nên s dng n giúp công ty tit kim thu. Tuy
nhiên điu này s không còn ý ngha na đi vi nhng công ty nào đc u đ
ãi hay vì lý
do gì đó mà thu thu nhp doanh nghip  mc thp.
1.1.4.2 Chi phí s dng vn ca tng ngun
Trong tt c ngun tài tr, n là ngun có chi phí s dng vn thp nht. Chi phí s
dng n r nht vì:

Trang 7
Ü T s đánh đi gia ri ro và t sut sinh li. Ch n khi cho vay ít ri ro hn c
đông, t đó t sut sinh li mà ch n đòi thp hn t sut sinh li mà c đông đòi.
Ü S dng n nhà đu t nhn đc khon sinh li t tm chn thu
Chi phí s dng n r
 nht t đó làm cho CTV-CTTC có s dng n d đt CTV-
CTTC ti u hn CTV-CTTC tài tr 100% VCP. Tuy nhiên, s dng n có ri ro, n càng
cao ri ro càng ln. Do đó, CTV-CTTC ti u ch đt đn mt gii hn n nào đó mà thôi.
1.1.4.3 Chi phí phá sn
Phá sn là nguy c mà các DN cn phi tránh và chi phí phá sn ph thuc vào hai
yu t là xác sut xy ra phá sn và chi phí gii quyt phá sn.

Ü
V xác sut xy ra phá sn: trc ht không có gì phi ngc nhiên khi đi vi các
DN có đòn by tài chính càng cao thì xác sut xy ra phá sn càng ln; trng hp
tip theo là do DN hot đng trong môi trng cnh tranh, khó có th d kin đc
nhng bin đng ca môi trng kinh doanh có tác đng xu đn hot đông DN,
điu tt yu là nhng DN có ri ro kinh doanh càng ln thì càng phi ít s dng đòn
by tài chính.
Ü V chi phí phá sn thì có s khác nhau gia các DN, yu t quyt đnh chi phí phá
sn ca mt DN ph thuc vào giá tr thanh lý ca tài sn DN hin có. Ngoài ra DN
còn phi đi phó vi chi phí khánh kit tài chính mt khi kh nng phá sn gia tng.
Xét yu t bên trong, các chi phí này bao gm vic mt đi tài sn quí giá là đi ng
chuyên viên gii và phi t b các c hi đu t hp dn. Xét y
u t bên ngoài, các
chi phí này bao gm doanh thu b gim do khách hàng tim nng lo ngi v dch v
hu mãi, chi phí gia tng do ngi bán không mun cung cp hàng hóa dài hn và
không cho DN áp dng phng thc thanh toán chm.
1.1.4.4 c tính ca doanh nghip
Hình thc t chc: hình thc t chc có ý ngha quyt đnh trong vic tip cn các
ngun vn. Theo quy đnh ca lut pháp thì các DN đu có th huy đng ngun vn tài tr

n ngoài phn vn ch s hu. Tuy nhiên ch có CTCP mi có quyn phát hành c phiu
đ huy đng vn và ngun tài tr này chim u th hn hn các ngun vn ch s hu
trong các loi hình DN khác v kh nng huy đng, quy mô cng nh tính thanh khon.

Trang 8
Quy mô: đi vi các DN nh, vic tip cn v các ngun vn là ht sc khó khn.
Vi giá tr tài sn thp, các yêu cu v th chp ca các đnh ch tài chính mà c th là
ngân hàng thng mi, s là tr ngi ln nht cho DN trong s dng ngun tài tr n k c
ngn hn và dài hn. Mt khác vi quy mô nh, ri ro kinh doanh trong nn kinh t th


trng là ht sc ln, chính vì vy giá c c phiu cng nh kh nng huy đng vn qua
phát hành c phiu trên th trng chng khoán ht sc hn ch.
Dòng tin: đi vi các DN có dòng tin n đnh thì kh nng s dng CTV-CTTC
thâm dng n là hoàn toàn có th, vì vi dòng tin n đnh, DN s có kh nng cao hn v
thanh toán các khon chi tr
đnh k. Mt DN dù trên báo cáo kt qu hot đng kinh
doanh có li nhun nhng không đm bo dòng tin thun thu vào dng, thì cng không
có kh nng thanh toán các khon thu, tin công, c tc cho c đông và các khon phi
tr khác.
Xp hng tín nhim: xp hng tín nhim là mt yu t quan trng đ xây dng
hình nh ca DN mt cách thc s n t
ng trong con mt ca nhà đu t. i vi các nn
kinh t ln đã hình thành các t chc cung cp dch v giúp nhà đu t trong đánh giá kh
nng tng trng ca DN thông qua các t s tài chính da trên c s h thng d liu thu
thp qua nhiu nm. H thng t s này không ch s dng đ phân tích cho tng công ty
riêng l mà trên c s h th
ng d liu này s giúp cho nhà đu t có th so sánh, phân tích
và đánh giá kt qu ca DN qua hot đng ca c ngành sn xut trong nn kinh t mà DN
tham gia. i vi các nn kinh t cha phát trin thì vic xp hng tín nhim cho các DN
cha đc t chc và đm bo theo yêu cu ca các nhà đu t, s đa DN đn ch khó
khn trong tip cn và huy đng các ngun v
n. Các DN phi n lc, to s tín nhim
trong mt ca các nhà đu t và các nhà tài tr t khi bt đu hot đng thông qua kh
nng thanh toán, tim nng li nhun, đm bo các cam kt trong hoàn tr các khon vn
vay, tip đn là giá tr và đc tính ca các tài sn mà DN s dng đ th chp.
Bo đm quyn kim soát hay tác đng u tiên ca qun tr:
bo đm quyn kim
soát đ đáp ng mc tiêu thu hút đc s ng h ca c đông trong hoch đnh các chin
lc kinh doanh là điu quan trng và cn thit đi vi Ban điu hành DN. iu này còn
đng ngha vi vic xây dng và trin khai thc hin các quyt đnh tài tr, mà c th là

vic s dng nhng ngun tài tr
nào đ đáp ng cho các giai đon phát trin ca DN mà

Trang 9
vn bo đm đc quyn kim soát. Vi lý thuyt trt t phân hng ca C.Myers đã th
hin các DN thích tài tr ni b hn, c th là u tiên s dng ngun vn ni b bên trong
DN thông qua điu chnh t l chi tr c tc. Nu cn phi có tài tr t bên ngoài, thì các
chng khoán an toàn nht nên đc phát hành trc, c th n là ch
ng khoán đu tiên
đc phát hành và VCP bán ra bên ngoài là gii pháp cui cùng. Vì nu c phn thng
ca DN đc phát hành quá rng rãi trên th trng đ thc hin huy đng vn thì các DN
ln có uy th v tài chính có th mua quyn kim soát DN mt cách d dàng.
Do vy, vi lý thuyt trt t phân hng, là c s lý lun cho vic bo đm quyn
kim soát ca các ch s hu DN, có th đa hot đng c
a DN theo mc tiêu dài hn đã
đnh sn, không b sc tác đng, cng nh ph quyt ca mt nhóm c đông v các
phng án kinh doanh mà h cho rng là không có li đi vi h. u tiên s dng các
ngun vn tài tr đc tin hành theo th t: li nhun gi li, vay n trc tip, n có th
chuyn đi c phn thng, c
 phn u đãi không chuyn đi, c phn u đãi chuyn đi.
Lý thuyt trt t phân hng là c s lý lun đ gii thích ti sao các DN có sinh li cao
thng có t l n thp.
1.1.4.5 Tác đng ca tín hiu
Khi DN phát hành chng khoán mi thì đng thi DN đã cung cp mt tín hiu cho
th trng tài chính v vin cnh tng lai ca DN hay các hot đ
ng tng lai do Ban
điu hành ca DN hoch đnh. Nhng tín hiu do các thay đi CTV-CTTC cung cp là
đáng tin cy và nu các dòng tin trong tng lai không xy ra, hay nói cách khác là kt
qu thu li t d án đu t mi không đem li hiu qu, thì DN s phi chu s tin pht
tc chi phí phá sn có th có hoc tn tht v giá tr DN s xy ra do giá chng khoán

gim.
Khi DN gia tng c t
c hay mua li c phn cng là tín hiu tác đng tích cc cho
tài sn c đông. Mt quyt đnh mua li c phn có th tiêu biu cho mt tín hiu đi vi
các nhà đu t là Ban điu hành d kin DN có li nhun và dòng tin cao hn trong
tng lai.
1.1.4.6 c đim ca nn kinh t
Khi DN hoch đnh mt CTV-CTTC trong hin ti, DN phi xác đnh tính n
đnh
nht thi trong mt giai đon. Do vy CTV-CTTC ca DN xây dng phi gn lin vi d

Trang 10
báo trin vng ca nn kinh t trong thi gian ti.
Chính sách phát trin kinh t ca nhà nc: đ khai thác tt c các li th v
cnh tranh cng nh khai thác ti đa ngun ni lc, điu cn thit ca mi quc gia phi
xây dng mt chính sách kinh t n đnh, xây dng mt th trng tài chính lành mnh, đ
kh nng đáp 
ng cho yêu cu phát trin SXKD ca tt c các loi hình DN, đc bit là
CTCP. Trong xu th hi nhp kinh t toàn cu, chính sách phát trin kinh t ca mi quc
gia phi xem xét đn nhng lut l, quy tc ng x chung theo thông l quc t khai thác
ti đa nhng điu khon, quy c tích cc đc dành cho nhng nc thành viên tham gia
trong tng hip đnh, đ xây dng chính sách kinh t nhm gia tng nh
 bo v nn sn
xut trong nc, gim ti thiu nhng tác đng tiêu cc ca nn kinh t th gii có th nh
hng đn tng trng kinh t quc gia.
S phát trin ca th trng tài chính: trong tt c các quc gia, mun nn kinh t
có tc đ tng trng nhanh và bn vng, trc ht phi đáp ng nhu c
u v vn đu t.
Th trng ti chính là ni huy đng các ngun vn trong xã hi đ tài tr ngn hn, trung
hn và dài hn cho các ch th trong nn kinh t, đc bit là các CTCP niêm yt. ây là

điu kin quan trng đ các CTCP có th xây dng cho mình mt CTV-CTTC thích hp.
Trên c s s phát trin ca th trng tài chính mà đc bit là th trng vn, các CTCP
có đ
kh nng tin hành tính toán các ngun vn huy đng đáp ng cho mc tiêu hoch
đnh CTV-CTTC ca mình. Nu DN d đoàn rng lãi sut vay s gia tng trong thi gian
ti, dn đn vn vay s quá tn kém, thì DN có th gia tng đ nghiêng đòn by tài chính
ngay tc khc. Nu DN d kin mt lãi sut s st gim trong tng lai thì DN có th tm
hoãn vic vay tin nhng có th duy trì m
t v th linh hot nhm hng li ca tin vi
chi phí r hn sau này.
1.1.4.7 Tác đng ca thu thu nhp doanh nghip
Li ích ca n và cu trúc vn: DN là t chc kinh t có t cách pháp nhân. DN
có th ký hp đng, nm gi tài sn, vay n, kin và b kin. Lut thu TNDN  tt c các
quc gia đu quy đnh DN phi thc hin ngh
a v np thu TNDN trên thu nhp mà DN
đt đc t hot đng SXKD.  tính thu nhp chu thu, lut thu TNDN ca các nc
trong đó có Vit Nam, đu có quy đnh các khon chi c th đc phép tr ra khi thu
nhp chu thu ca DN, trong đó chi phí lãi vay là mt chi phí đc khu tr thu. Nu