B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
Ô(Ó
LÊ BÁ TRINH GIANG
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH
CA
CÔNG TY TRÁCH NHIM HU HN
MT THÀNH VIÊN THUC THÚ Y
TRUNG NG N
NM
2020
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh, nm 2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
Ô(Ó
LÊ BÁ TRINH GIANG
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH
CA
CÔNG TY TRÁCH NHIM HU HN
MT THÀNH VIÊN THUC THÚ Y TRUNG NG
N
NM
2020
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s : 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: TS NGUYN THANH HI
TP. H Chí Minh, nm 2010
LI CÁM N
Trong quá trình thc hin lun vn này tôi đã nhn đc nhiu s giúp đ,
đng viên ca Công ty và các cá nhân.
Xin trân trng cám n TS. NGUYN THANH HI - ngi thy đáng
kính trng, ngi đã tn tình hng dn, giúp đ v mi mt và đã đng viên tôi
thc hin hoàn thành Lun vn thc s kinh t này.
Xin Trân Trng Cám n Ban Tng Giám c Công Ty Trách Nhim Hu
Hn Mt Thành Viên Thuc Thú Y Trung
ng, các chuyên gia th trng ca
các Công Ty Thuc Thú Y, các đng nghip đã giúp tôi trong vic cung cp các s
liu phc v cho quá trình thc hin lun vn này.
Trân trng!
LI CAM OAN
hoàn thành mt đ tài Lun vn Thc s kinh t, tác gi phi tìm
hiu, nghiên cu nhiu tài liu t nhiu ngun khác nhau, nh sách, giáo
trình, tp chí, internet,…. ng thi thu thp các s liu thc t, qua đó thng kê,
phân tích và xây dng thành mt đ tài nghiên cu hoàn chnh.
Tôi xin cam đoan đ tài lun vn tt nghip này là công trình nghiên
cu ca tôi. Tt c các ni dung và s liu trong đ tài này do tôi t tìm hiu,
nghiên cu và xây dng, các s liu thu thp là đúng và trung thc. Các chin
lc và gii pháp là do tôi rút ra t quá trình nghiên cu lý lun và thc tin hot
đng ti Công ty Trách Nhim Hu Hn Mt Thành Viên Thuc Thú Y Trung
ng (NAVETCO), thc tin th trng mà bn thân đc tip xúc.
Tác
g
i
Lê Bá Trinh Giang
MC LC
Ni dung Trang
M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
3. Phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài 3
CHNG 1: C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH
5
1.1 Khái nim và phân loi chin lc kinh doanh 5
1.1.1 Khái nim v chin lc kinh doanh 5
1.1.2 Phân loi chin lc kinh doanh 6
1.1.2.1 Phân loi theo cp đ chin lc 6
1.1.2.2 Phân loi theo phm vi chin l
c 6
1.1.2.3 Phân loi theo hng tip cn chin lc 6
1.1.3 Các chin lc đn v kinh doanh 7
1.1.3.1 Các chin lc cnh tranh theo M. Porter 7
1.1.3.2
Các chin lc cnh tranh dành cho các đn v
kinh doanh theo v trí th phn trên th trng
7
1.1.3.3
Các chin lc cnh tranh dành cho các đn v
kinh doanh thách thc th trng
8
1.1.3.4 Các chin lc cnh tranh dành cho các đn v
kinh doanh theo sau th trng
8
1.2 Quy trình hoch đnh chin lc kinh doanh 8
1.2.1 Xác đnh nhim v hay s mng doanh nghip 9
1.2.2 Xác đnh mc tiêu kinh doanh 9
1.2.3 Phân tích các yu t môi trng bên ngoài 10
1.2.3.1 Yu t môi trng v mô 10
1.2.3.2 Yu t môi trng vi mô 11
1.2.4 Phân tích môi trng bên trong 12
1.2.5 Thit lp chin lc kinh doanh 13
1.2.6 Các gii pháp thc hin chin lc kinh doanh 14
1.3 Các công c đ hoch đnh và l
a chn chin lc kinh doanh 14
1.3.1 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài 15
1.3.2 Ma trn hình nh cnh tranh 16
1.3.3 Ma trn đánh giá các yu t bên trong 16
1.3.4 Ma trn đánh giá đim yu- đim mnh, c hi- nguy c 17
1.3.5 Giai đon quyt đnh 19
1.3.6 Mt s kinh nghim trong xây dng chin lc kinh doanh 20
1.4 Tóm tt chng 1 21
CHNG 2: PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH CA
CÔNG TY TNHH MTV THUC THÚ Y TRUNG
NG (NAVETCO)
23
2.1 Gii thiu tng quan v công ty NAVETCO 23
2.1.1 S ra đi và phát trin ca Công ty 23
2.1.2 Chc nng, nhim v ca Công ty 24
S đ t chc công ty 26
2.2 Tình hình hot đng sn xut kinh doanh ca công ty 27
2.2.1 Tình hình tài chính, trang b c s vt cht, k thut 27
2.2.1.1 Tình hình tài chính 27
2.2.1.2 C s vt cht 28
2.2.2 Tình hình sn xut, kinh doanh 28
2.2.2.1 Kt qu kinh doanh 28
2.2.2.2 Th trng 31
2.2.23 Th phn 32
2.3 nh hng xây dng chin lc kinh doanh ca Công ty đn nm
2015
32
2.4 Phân tích các yu t môi trng bên trong 33
2.4.1 Ngun nhân lc 33
2.4.2 Tài chính 34
2.4.3 Ngun thông tin 34
2.4.4 Hot đng qun tr 35
2.4.5 Hot đng marketing 35
2.4.5.1 Sn phm 35
2.4.5.2 Giá 37
2.4.5.3 Phân phi 38
2.4.5.4 Chiêu th 39
2.4.6 Hot đng nghiên cu th trng 41
2.4.7 Nghiên cu sn phm mi 41
2.4.8 Nhng đim mnh và hn ch ca môi tr
ng ni b 42
2.4.9 Ma trn đánh giá các yu t bên trong 42
2.5 Phân tích các yu t môi trng bên ngoài 44
2.5.1 Các yu t môi trng v mô 44
2.5.1.1 Môi trng kinh t 44
2.5.1.2 Môi trng lut pháp- chính tr 44
2.5.1.3 Môi trng xã hi 45
2.5.1.4 Môi trng t nhiên 45
2.5.1.5 Môi trng k thut, công ngh 46
2.5.2 Các yu t môi trng vi mô 46
2.5.2.1 Khách hàng 46
2.5.2.2 Phân tích đi th cnh tranh 47
2.5.2.3 Th trng 54
2.5.2.4 Nhà cung cp 58
2.5.2.5 Sn phm thay th 58
2.5.2.6 i th cnh tranh tim n 59
2.5.2.7 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài 60
2.5.3 Tóm tt chng 2 60
CHNG 3: XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA
CÔNG TY NAVETCO N NM 2020
62
3.1 C s xây dng mc tiêu 62
3.2 Mc tiêu phát trin đn nm 2020 62
3.2.1 Mc tiêu tng quát 63
3.2.2 Gii pháp c th 63
3.2.3 Tin đ thc hin 64
3.3 Xây dng ma trn SWOT và ma trn QSPM 64
3.4 Chin l
c kinh doanh ca Công ty đn nm 2020 69
3.4.1 Chin lc cp Công ty 69
3.4.1.1 Chin lc thâm nhp th trng 69
3.4.1.2 Chin lc phát trin th trng 70
3.4.1.3 Chin lc đa dng hoá đng tâm 70
3.4.1.4 Chin lc phát trin sn phm 70
3.4.2 Chin lc chc nng 71
3.4.2.1 Chin lc phát trin ngun nhân lc 72
3.4.2.2 Chin lc marketing 72
3.4.2.3 Chin lc tài chính 78
3.4.2.4 Chin lc sn xut 79
3.5 Tóm tt ch
ng 3 79
KT LUN & KIN NGH
81
TÀI LIU THAM KHO
83
PH LC
DANH MC S , BNG BIU TRONG LUN VN
1. DANH MC S
, BIU
Th t
Tên s
đ
Trang
S đ 1.1
S đ qui trình hoch đnh chin lc kinh doanh
09
S đ 1.2
Môi trng hot đng ca doanh nghip
12
Biu đ 2.1
Biu đ biu din doanh thu Công ty giai đon 2006-2009
29
Biu đ 2.2
Biu đ biu din doanh thu trong tng lnh vc
30
Biu đ 2.3
Biu đ biu din th phn vaccin thú y SX trong nc
48
Biu đ 2.4 Biu đ biu din th phn dc thú y SX trong nc
51
2. DANH MC BNG
Th t
Tên b
ng
Trang
Bng 1.1 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
16
Bng 1.2 Ma trn hình nh cnh tranh
16
Bng 1.3 Ma trn đánh giá các yu t bên trong
17
Bng 1.4 Ma trn SWOT
18
Bng 1.5 Ma trn QSPM
20
Bng 2.1 Bng c cu tài sn ca Công ty 2006-2009
27
Bng 2.2 T sut li nhun ca Công ty 2006-2009
27
Bng 2.3 Doanh thu Công ty t 2006-2009
29
Bng 2.4 Ma trn đánh giá các yu t bên trong
43
Bng 2.5
Danh mc mt s doanh nghip sn xut dc thú y trong
nc
51
Bng 2.6 Ma trn hình nh cnh tranh khi sn phm vaccin
53
Bng 2.7 Ma trn hình nh cnh tranh khi sn phm dc
54
Bng 2.8 S lng gia súc gia cm Vit Nam
55
Bng 2.9 Sn lng nuôi trng thu sn
55
Bng 2.10 Chi phí đu t s dng thuc thú y trong chn nuôi
57
Bng 2.11 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài ca Công ty
60
Bng 3.1 D báo tng đàn gia súc gia cm đn nm 2020 62
Bng 3.2 D báo sn lng nuôi trng thy sn đn nm 2020 62
Bng 3.3 D báo nhu cu s dng thuc thú y đn nm 2020 63
Bng 3.4
K hoch thc hin mc tiêu phát trin Công ty đn nm
2020
64
Bng 3.5 Ma trn SWOT ca Công ty NAVETCO 65
Bng 3.6 Ma trn QSPM nhóm S - O 67
Bng 3.7 Ma trn QSPM nhóm S - T 68
1
M U
1. Lý do chn đ tài
Ngành sn xut thuc thú y là mt ngành có tính đc thù riêng bit cao,
có mi liên h mt thit đn tình hình chn nuôi chung ca c nc. 5 nm tr li
đây, Vit nam luôn b các loi dch ln bao vây nh l mm long móng, cúm gia
cm,… gây rt nhiu thit hi cho nn kinh t và làm thay đi c cu t l vt
nuôi. Nu ngành thú y không có nhng sn phm đáp ng nhu cu phòng chng
dch kp thi thì ngành chn nuôi s chu nhiu nh hng không nh qua các trn
đi dch này.
Tình hình hình chn nuôi nhng nm gn đây đã có nhiu thay đi ln.
Khi trình đ khoa hc k thut ca nhà chn nuôi đc nâng cao thì vic s dng
thuc b, thuc phòng và điu tr bnh cho gia súc gia cm ngày càng đc chn
la k càng hn. Nhng loi thuc do các nhà sn xut có thng hiu, có uy tín
trên th trng s là nhng mt hàng đc ngi tiêu dùng u tiên chn la. Các
Công ty nc ngoài t hai nm nay cng nhanh chóng thâm nhp th trng vi
dòng thuc giá cao, hiu lc cao và cng đã chim th phn đáng k, nht là khi
các tri chn nuôi vi quy mô ln. Th trng thuc thú y hin nay rt đa dng v
chng loi thuc vi cht lng khác nhau và đang có s cnh tranh gay gt gi
các Công ty trong nc, Công ty nc ngoài nhm giành ly u th trên th
trng.
Dch bnh xy ra liên tc, ngi tiêu dùng ngày càng khó tính, th trng
thuc thú y ngày càng có s cnh tranh gay gt - nhng lý do đó đã buc Công ty
Trách Nhim Hu Hn Mt Thành Viên Thuc Thú Y Trung ng, nu mun
tn ti và phát trin trong xu th hin nay, cn phi có mt chin lc kinh doanh
hiu qu.
Xut phát t nhng đòi hi ca thc t nêu trên nên tác gi đã chn đ tài:
“Xây dng chin lc kinh doanh ca Công ty Trách Nhim Hu Hn Mt
Thành Viên Thuc Thú Y Trung ng (NAVETCO) đn nm 2020”
2. Mc tiêu nghiên cu
2
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là
¬ ánh giá mt cách khá toàn din v thc trng hot đng sn xut
kinh doanh ca Công ty NAVETCO. Qua phân tích chúng ta xác đnh đc thi
c, nguy c, đim mnh và đim yu đ làm c s xây dng chin lc kinh
doanh cho Công ty.
¬ xut chin lc kinh doanh phù hp vi thc trng ca Công ty
NAVETCO. Xây dng các gii pháp khác nhau đ thc hin có hiu qu chin
lc kinh doanh đã đ ra.
3. Phm vi nghiên cu
Công ty NAVETCO có nhiu hot đng: nghiên cu, sn xut, kinh
doanh, thc hin d tr quc gia (nhim v chính tr ca Công ty), tuy nhiên lun
vn ch gii hn phm vi nghiên cu v các môi trng sn xut kinh doanh ca
Công ty v lnh vc vaccin thú y và thuc thú y, tp trung vào công tác đy mnh
sc tiêu th các sn phm ca Công ty sn xut ra và các sn phm nhp khu.
Hin nay, c nc có 3 Công ty chuyên sn xut vaccin thú y và hn 250
công ty chuyên v dc phm thú y, cha k sn phm nhp khu. Do điu kin
kho sát có gii hn nên lun vn ch nghiên cu các Công ty đi th cnh tranh
nh Công ty BIO PHARMACHEMIE, VEMEDIME v mng dc thú y và XÍ
NGHIP THUC THÚ Y TRUNG NG (VETVACO), PHÂN VIN THÚ Y
MIN TRUNG v mng vaccin thú y.
4. Phng pháp nghiên cu
tài tp trung vào nghiên cu, phân tích các thông tin và s liu s cp
và th cp thu thp đc, c th nh sau:
Thông tin th cp đc thu thp ti Công ty NAVETCO và 4 Công ty
khác là đi th cnh tranh trc tip. Ngoài ra, các s liu còn thu thp đc qua
các phng tin thông tin đi chúng, qua Tng Cc Thng kê, qua Cc Thú y, kt
qu điu tra t chng trình bình chn Hàng Vit Nam Cht Lng Cao.
Thông tin s cp: Vic xây dng các ma trn la chn chin lc đc thc
hin bng phng pháp chuyên gia nhm xác đnh các yu t môi trng bên
3
trong, bên ngoài có nh hng đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip; xác đnh mc đ quan trng ca các yu t.
Các thông tin th cp đc thu thp qua vic phát phiu điu tra:
- có kt qu ma trn đánh giá các yu t bên trong và bên ngoài Công ty,
tác gi đã mi 13 chuyên gia là các Giám c đn v trong Công ty tham
gia kho sát, kt qu có 13/13 phiu hp l.
- V ma trn hình nh cnh tranh, tác gi đã mi 68 cá nhân tham gia đánh giá,
bao gm các chuyên gia ca Cc Thú Y; các chuyên gia ca 4 đi th cnh
tranh chính; các đi lý 3 min Bc, Trung, Nam ca Công ty vi mc doanh
s t 100 triu đng/ nm tr lên. Kt qu có 65/68 phiu đánh giá hp l.
Phng pháp chuyên gia có u đim là đn gin d thc hin, tuy nhiên
phng pháp này cng có nhc đim là do xut phát t đánh giá ch quan nên
có gii hn v mc đ chun xác. Mc dù vy, ý kin đánh giá t các chuyên gia
đu ngành, có kinh nghim thc t mà tác gi đã mi cho ý kin trong lun vn
này cng đ đ xây dng mt chin lc kinh doanh tt.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài
- Ý ngha khoa hc:
Trong nn kinh t th trng, chin lc kinh doanh có tính quyt đnh
đn s thành bi ca doanh nghip. Mun tn ti và phát trin thì trc tiên
doanh nghip phi có mt chin lc kinh doanh tt và hiu qu.
Có nhiu cách tip cn đ xây dng mt chin lc kinh doanh cho mt
doanh nghip. tài nghiên cu có mt ý ngha khoa hc là tng hp lý lun đã
có t nhiu ngun khác nhau đ xây dng mt chin lc kinh doanh mt cách c
bn nht, d hiu, d s dng.
- Ý ngha thc t:
¬ Công ty NAVETCO là Công ty nhà nc, ch tiêu doanh s hàng nm
đc cp trên giao xung. Lun vn đã giúp Nhà lãnh đo Công ty có cái nhìn
tng th v chin lc kinh doanh cho doanh nghip, t đó s hng thc hin đ
đt và vt doanh s đc giao. Song song đó Nhà lãnh đo doanh nghip cng
4
có nhng đ xut vi B Nông Nghip & Phát Trin Nông Thôn v đnh hng
phát trin ca Công ty cho phù hp.
¬ Lun vn cung cp cho Công ty NAVETCO mt ngun tài liu tham
kho khá tt trong vic lng hoá mc đ nh hng ca các yu t đã, đang và
s tác đng đn doanh nghip.
5
CHNG 1: C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH
1.1. Khái nim và phân loi chin lc kinh doanh
1.1.1. Khái nim v chin lc kinh doanh:
Theo cm nang kinh doanh Harvard thì chin lc là mt thut ng quân
s xut phát t Hy Lp dùng đ ch k hoch dàn trn và phân b lc lng đ
đt đc các mc tiêu trong chin tranh. Ngày nay thut ng chin lc đc s
dng trong nhiu lãnh vc ca xã hi, đc bit là trong lnh vc kinh t. Theo Fred
R. David, thì chin lc là nhng phng tin đ đt ti các mc tiêu dài hn, còn
theo s gia Edward Mead Earle thì: “Chin lc là ngh thut kim soát và dùng
ngun lc ca mt quc gia hoc mt liên minh các quc gia nhm mc đích đm
bo và gia tng hiu qu cho quyn li thit yu ca mình” và còn nhiu quan
đim tng t.
Tóm li, chin lc chính là vic hoch đnh phng hng và cách thc
đ đt đc mc tiêu đ ra. Chin lc kinh doanh là phng thc mà các doanh
nghip s dng đ đnh hng tng lai nhm đt đc mc tiêu và duy trì s phát
trin ca doanh nghip.
Chin lc kinh doanh: Theo Bruce Henderson, chin lc gia đng thi
là nhà sáng lp tp đoàn t vn Boston thì: “chin lc kinh doanh là s tìm kim
thn trng mt k hoch hành đng đ phát trin và kt hp li th cnh tranh
ca t chc. Nhng điu khác bit gia bn và đi th cnh tranh là c s cho li
th ca bn”. Theo giáo s Alfred Chandler thuc trng đi hc Havard
đnh ngha: “Chin lc kinh doanh là tin trình xác đnh các mc tiêu c bn
dài hn ca doanh nghip, cách la chn phng hng hành đng và phân b tài
nguyên nhm thc hin các mc tiêu đó”
Trong bi cnh toàn cu hóa, hi nhp kinh t quc t, các nghiên cu v
chin lc kinh doanh đc trin khai tip tc vi đc trng xây dng các quy trình
chin lc mt cách cht ch, khoa hc. Các công trình nghiên cu ca M.Porter
(i hc Harvard) đã chng t li ích ca vic vn dng mt quy trình qun tr cho
6
phép xác đnh rõ ràng chin lc kinh doanh. T mô hình “5 áp lc cnh tranh”, ông
đa ra 3 loi chin lc cnh tranh ch yu: chi phí, khác bit hoá và trng tâm hoá.
Khái nim mi “chui giá tr” giúp các doanh nghip xác đnh các u th cnh tranh
ca mình. Vi quan nim gn hot đng hoch đnh chin lc kinh doanh vi t
chc thc hin và kim tra, điu chnh chin lc trong mt quá trình thng nht
thc s đã có s chuyn bin rt rõ nét t vic k hoch hoá sang qun tr chin
lc.
1.1.2. Phân loi chin lc kinh doanh [10]
1.1.2.1. Phân loi theo cp đ chin lc: ta có các chin lc nh sau:
Ü Chin lc cp Công ty: Là chin lc tng th ca Công ty nhm
đt đc mc tiêu ca Công ty.
Ü Chin lc cp kinh doanh: ó là các chin lc b phn các đn v
kinh doanh ca Công ty, mi đn v chin lc b phn s nhm đt đc mc tiêu
cho đn v chc nng đó và tng các đn v chin lc nhm giúp Công ty đt
đc mc tiêu ca Công ty.
Ü Các chin lc cp chc nng: ó là chin lc theo chc nng
ca Công ty, ví d chin lc tài chính, chin lc ngun nhân lc, chin
lc marketing ,…
1.1.2.2. Phân loi theo phm vi chin lc:
Ta có các chin lc nh sau:
Ü Chin lc chung: hay còn đc gi là chin lc tng quát, đ cp
đn nhng vn đ quan trng nht, bao trùm nht, có ý ngha lâu dài và quyt đnh
s sng còn ca doanh nghip.
Ü Chin lc b phn: Là chin lc cp hai nh: chin lc
marketing, chin lc tài chính, chin lc giá, chin lc phân phi, chin lc
chiêu th,…
Chin lc chung và chin lc b phn liên kt cht ch vi nhau to
thành mt chin lc kinh doanh hoàn chnh.
1.1.2.3. Phân loi theo hng tip cn chin lc:
7
Ta có các chin lc nh sau:
Ü Chin lc tp trung: Ch tp trung vào nhng đim then cht có ý
ngha quyt đnh đi vi sn xut kinh doanh ca Công ty ch không dàn tri các
ngun lc.
Ü Chin lc da trên u th tng đi: T tng hoch đnh chin
lc là da trên s phân tích, so sánh sn phm hay dch v ca mình so vi các
đi th cnh tranh, tìm ra đim mnh ca mình làm ch da cho vic hoch đnh
chin lc kinh doanh.
Ü Chin lc sáng to tn công: Chin lc kinh doanh da trên s
khai phá mi đ giành u th trc đi th cnh tranh.
Ü Chin lc t do: Là chin lc không nhm vào các yu t then cht
mà khai thác nhng nhân t bao quanh nhân t then cht.
1.1.3. Các chin lc đn v kinh doanh [7]
1.1.3.1. Các chin lc cnh tranh theo M. Porter:
Ü Chin lc dn đu nh phí thp: Là chin lc to ra li th cnh
tranh nh chi phí thp, s dng chi phí thp đ đnh giá di mc giá ca các
đi th cnh tranh nhm thu hút s đông khách hàng nhy cm vi giá c đ gia
tng li nhun.
Ü Chin lc khác bit hóa: Là chin lc to ra sn phm dch v và
các chng trình Marketing khác bit rõ rt so vi đi th cnh tranh nhm
thu hút khách hàng.
Ü Chin lc hn hp: kt hp chi phí thp hp lý vi khác bit hóa
1.1.3.2. Các chin lc cnh tranh dành cho các đn v kinh doanh theo v trí
th phn trên th tr
ng:
Trong quá trình kinh doanh, mi đn v chim đc v trí khác nhau
trên th trng, do đó mi đn v có chin lc riêng phù hp v trí ca mình.
gi vng v trí dn đu này thì đn v phi có chin lc riêng, ch yu là các chin
lc:.
Ü Chin lc m rng tng nhu cu th trng: Là vic khai thác ti đa
8
kh nng tiêu th sn phm bng các bin pháp nh: Tìm kim khu vc đa lý mi,
tìm kim khách hàng mi, phát trin công c mi hay khuyn khích s dng sn
phm nhiu hn,…
Ü Chin lc bo v th phn: Các đn v dn đu th trng luôn b đe
da chim mt v trí dn đu, do đó cn phi có chin lc đ bo v v trí dn đu
ca mình, đó là các chin lc nh: Phòng th v trí bng cách luôn rà soát đ có
nhng chin lc bo v v trí ca mình, thng dùng các gii pháp nh luôn
chnh đn các hot đng đ gi đc chi phí thp, dch v hoàn ho,… nhm gi
chân khách hàng; đa dng hóa sn phm đ tng thêm s la chn cho khách hàng
hay đi mi liên tc nhm tng các giá tr gia tng cho khách hàng,…
Ü Chin lc m rng th phn: Các đn v dn đu th trng luôn
có li th đ m rng th phn bng cách thâu tóm, mua li các đn v đi th
nh, tn công các đi th cnh tranh yu.
1.1.3.3. Các chin lc cnh tranh dành cho các đn v kinh doanh thách
th
c th tr
ng:
Thng đc s dng cho các đn v đng th hai, ba, bn,… trên th
trng nhng có tim lc mnh có th tn công đn v dn đu và các đn v khác
đ gia tng th phn, đ thc hin cn phi xác đnh rõ mc tiêu, đi th cnh tranh
và la chn chin lc tn công thích hp, có th là các chin lc nh tn
công phía trc, tn công bên sn, tn công đng vòng,….
1.1.3.4. Các chin lc dành cho các đn v theo sau th tr
ng:
ó là các đn v yu không đ sc đ đng đu vi các đn v mnh,
do đó tìm cách tránh né đi theo sau các đn v mnh. Các chin lc có th la
chn nh: mô phng hoàn toàn, tc là bt chc hoàn toàn các đn v mnh; mô
phng mt phn, tc là ch bt chc mt phn và mô phng có ci tin, tc là bt
chc và có ci tin cho phù hp vi mình.
1.2. Qui trình hoch đnh chin lc kinh doanh
Theo cm nang kinh doanh Harvard thì qui trình hoch đnh chin lc
sn xut kinh doanh đc th hin qua s đ di đây (S đ 1.1)
9
S đ 1.1: S đ quy trình hoch đnh chin lc kinh doanh
1.2.1. Xác đnh nhim v hay s mng ca doanh nghip
Mi doanh nghip đu có nhim v hay s mng nht đnh, tt c các
hot đng ca doanh nghip đu phi hng đn nhim v ca mình. Chính vì vy
chin lc sn xut kinh doanh cng phi bt ngun t nhim v ca doanh
nghip, nhim v là c s cho chin lc kinh doanh và mc đích ca chin lc
cng là nhm hoàn thành nhim v ca doanh nghip.
Do đó vic đu tiên ca quá trình hoch đnh chin lc sn xut kinh
doanh là phi xác đnh đc nhim v hay s mng ca doanh nghip là gì.
1.2.2. Xác đnh mc tiêu kinh doanh
Bc tip theo ca quá trình hoch đnh chin lc sn xut kinh
doanh chính là xác đnh đc mc tiêu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Mc
tiêu chính là kt qu hay là cái đích mà mt doanh nghip s hng đn, nó chính
là c s đu tiên và quan trng nht đ xây dng chin lc sn xut kinh doanh.
Mc tiêu đc xây dng trên c s nhim v hay là s mnh ca doanh
Mc tiêu
Gii pháp thc hin
Lp chin lc
Các yu t môi
trng bên ngoài
Các yu t môi
trng bên trong
Nhim v / S mng
ánh giá hiu qu
10
nghip và các yu t môi trng bên trong và bên ngoài doanh nghip. Mc
tiêu phi phù hp vi các điu kin c khách quan và ch quan, tc là cn phi
đc cân nhc xây dng và điu chnh da trên c s các yu t môi trng c bên
trong và bên ngoài doanh nghip.
1.2.3 Phân tích các yu t môi trng bên ngoài [6]
1.2.3.1. Yu t môi trng v mô
Nhóm các yu t bên ngoài ch tác đng đn hiu qu hot đng và kh
nng cnh tranh ca các doanh nghip. Doanh nghip không th can thip trc tip
đ có th làm thay đi các nhân t này.
Ü Môi trng pháp lý: bao gm tt c nhng h thng pháp lut, các vn
bn chính sách mà nhà nc dùng đ điu chnh hot đng kinh doanh, điu chnh
hot đng đu t ca doanh nghip. ây là nhân t ht sc quan trng bi l h
thng pháp lut gi vai trò đnh hng, chi phi toàn b các hot đng xã hi, trong
đó có hot đng kinh doanh. H thng pháp lut rõ ràng, công bng, n đnh và
đc thc thi tt s to ra môi trng cnh tranh lành mnh, thun li, t đó khuyn
khích các doanh nghip đu t, kinh doanh lâu dài, làm tng kh nng cnh tranh
ca doanh nghip.
Ü Môi trng kinh t: là tng th các yu t v c s h tng, điu kin
vt cht phc v cho sn xut kinh doanh và các yu t điu hành v mô khác nh
mc đ phát trin n đnh ca nn kinh t, ca th trng tài chính, th trng lao
đng… Mt môi trng kinh t tt s giúp cho doanh nghip gim đáng k các chi
phí giao dch, n đnh sn xut và có nhiu điu kin thun li tip cn vi các c
hi kinh doanh.
Ü Môi trng chính tr: đc th hin qua quan h chính tr trong mt
quc gia và gia các quc gia vi nhau. Xã hi n đnh v chính tr s to tâm lý an
tâm đi vi các nhà đu t. Mt khác, quan h quc t tt đp s thúc đy giao lu
kinh t gia các nc, là điu kin tt đ các doanh nghip trong nc có đc
nhiu c hi thâm nhp th trng bên ngoài.
11
Ü Môi trng t nhiên: doanh nghip cn nhn ra nhng tác đng ca
môi trng t nhiên vào quyt đnh kinh doanh ca h. Nhng nh hng t nhiên
chính bao gm: v trí đa lý, khí hu, thiu nng lng và s dng lãng phí các tài
nguyên thiên nhiên cùng s gia tng các nhu cu v ngun tài nguyên do thiên
nhiên cung cp.
Ü Môi trng xã hi: bao gm nhng yu t ch yu nh mc sng,
trình đ nhn thc, hc vn, phong tc tp quán, nhng chun mc, giá tr đc xã
hi chp nhn hoc mt nn vn hoá c th… Các yu t này nh hng đn vic
kinh doanh ca doanh nghip.
Ü Môi trng k thut công ngh: các nh hng công ngh to ra c
hi cng nh nguy c trong quá trình qun lý chin lc cho doanh nghip. Tin b
k thut có th to ra nhng sn phm mi, nhng th trng mi. Do đó, doanh
nghip cn quan tâm lu ý đn vic phát trin công ngh.
1.2.3.2. Yu t môi trng vi mô
Ü i th cnh tranh: các doanh nghip cn phân tích đi th cnh tranh
đ bit đc nhng hành đng và phn ng đáp tr ca h.
Ü Ngi mua: là nhng ngi tiêu th các sn phm và dch v ca
doanh nghip, h là ngi quyt đnh đu ra ca doanh nghip.
Ü Ngi cung cp: là ni cung cp các yu t đu vào cho quá trình
hot đng ca doanh nghip. S lng, cht lng, giá c và thi hn cung cp đu
có nh hng ln đn kt qu và hiu qu hot đng ca doanh nghip.
Ü i th tim n: là nhng doanh nghip có kh nng gia nhp th
trng, đem đn nhng yu t mi l vi mong mun giành đc th phn và các
ngun lc cn thit.
Ü Sn phm/ dch v thay th: là kt qu ca s phát trin khoa hc công
ngh. Sc ép ca sn phm/ dch v thay th s làm hn ch mc giá ti đa ca các
doanh nghip.
12
Các đi th tim n.
S ganh đua gia các
doanh nghip hin có
trong ngành
Kh nng
thng
lng ca
ngi
mua
Kh nng
thng
lng ca
nhà cung
cp
S đ 1.2: Môi trng hot đng ca doanh nghip
1.2.4. Phân tích các yu t môi trng bên trong [6]
ây là nhóm các nhân t có tác đng trc tip, quyt đnh đn hiu qu
hot đng và kh nng cnh tranh ca doanh nghip. Ngc li, bn thân các
doanh nghip cng có th tác đng thay đi đc các nhân t này, di đây là
mt s nhân t c bn:
Ü Cht lng ngun nhân lc: điu này có ý ngha to ln trong vic
sáng to nên giá tr khác bit ca sn phm, đc bit trong nn kinh t tri thc hin
nay. Cht lng ngun nhân lc bao gm trình đ lãnh đo doanh nghip, kin
thc, k nng và tính chuyên nghip ca c đi ng công nhân viên ca doanh
nghip. Kh nng qun lý và điu hành ca lãnh đo doanh nghip quyt đnh đn
hiu qu s dng các ngun lc ca doanh nghip và ca xã hi, quyt đnh đn
nng sut, cht lng sn phm và quyt đnh đn kh nng cnh tranh ca doanh
nghip. Bên cnh đó, mt đi ng lao đng lành ngh, k lut lao đng cao, có trình
Các đi th
tim n
Sn phm/ dch
v thay th
Nhà
cung
cp
Ngi
mua
Nguy c t đi
th cnh tranh
Nguy c t các sn
phm/ dch v thay th
13
đ chuyên môn s là c s cho doanh nghip có th to ra nhng sn phm có cht
lng và giá tr gia tng.[8]
Ü Trình đ công ngh: đây là nhân t quan trng to tin đ nâng cao
nng sut lao đng. Trong điu kin nn kinh t tri thc, khi mà hàm lng tri thc
đc vt cht hóa thành k thut công ngh thì công ngh, k thut sn xut tr
thành yu t then cht trong vic tng nng sut lao đng, h giá thành và nâng cao
cht lng sn phm. Trên thc t, do tc đ tin b khoa hc k thut công ngh
ngày càng cao nên trình đ công ngh ca mt doanh nghip đc đánh giá không
ch da trên vic s dng thành tho nhng k thut công ngh sn có mà còn bao
gm c kh nng tip nhn các công ngh hin đi đc chuyn giao và vic đu t
cho nghiên cu và trin khai. iu này giúp đm bo duy trì kh nng cnh tranh
ca doanh nghip trên th trng trong tng lai.
Ü Tim lc tài chính: trong nn kinh t th trng, hu ht mi yu t
đu vào ca sn xut đu phi đi mua hoc phi đu t ng trc. Vn chính là tin
đ cho doanh nghip có đc li nhun và nâng cao kh nng cnh tranh. Tim lc
tài chính ca doanh nghip không ch là s vn hin có mà còn th hin kh nng
khai thác và s dng các ngun lc tài chính trong và ngoài doanh nghip nhm
phc v cho chin lc phát trin ca chính doanh nghip. Tim lc tài chính còn
th hin quy mô ca doanh nghip. Nó cho phép doanh nghip m rng quy mô sn
xut. Nó cng cho phép doanh nghip đa dng hóa ngành ngh kinh doanh, đa dng
hóa th trng nhm ti đa hóa li nhun và san s ri ro.
Ü H thng thông tin: Thông tin liên kt tt c các chc nng trong kinh
doanh vi nhau và cung cp c s cho tt c các quyt đnh qun tr. Nó là nn tng
ca tt c các t chc. Thông tin biu hin nhng bt li hay li th cnh tranh ch
yu. ánh giá đim mnh và đim yu v các h thng thông tin bên trong ca
Công ty là khía cnh quan trng ca vic thc hin cuc kim soát ni b.[09]
1.2.5. Thit lp chin lc kinh doanh
Cn c vào mc tiêu ca doanh nghip, tình hình bên trong và bên
ngoài doanh nghip đ thit lp chin lc kinh doanh bao gm các ni dung c
14
bn nh sau:
Nhn din và la chn c hi có th giúp doanh nghip đt đc mc
tiêu kinh doanh đ ra.
La chn th trng mc tiêu ca doanh nghip, đó là th trng
giúp doanh nghip có th tn dng c hi mt cách tt nht.
La chn loi sn phm dch v cung ng cho th trng mc tiêu
Xây dng chin lc marketing mix cho th trng và sn phm đã chn,
bao gm:
Ü Chin lc sn phm: Xác đnh chng loi, s lng sn phm
cung ng, cht lng, giá thành, kích thc, mu mã và các vn đ khác liên quan
đn sn phm sao cho đáp ng tt yêu cu ca th trng mc tiêu và có th đt
đc mc tiêu ca doanh nghip.
Ü Chin lc giá: Xây dng c ch giá kt hp vi phng thc
thanh toán đ đáp ng yêu cu khách hàng.
Ü Chin lc phân phi: T chc h thng kênh phân phi đ đa
sn phm đn th trng mc tiêu mt cách nhanh nht.
Ü Chin lc chiêu th: ây chính là chin lc h tr xây dng
thng hiu, nâng cao hình nh cho doanh nghip nhm thu hút đc nhiu khách
hàng
1.2.6. Các gii pháp thc hin chin lc kinh doanh
ó là các gii pháp v nhân lc, ngun lc tài chính, t chc qun lý
kinh doanh, qun lý sn xut,… nhm thc hin đc các chin lc kinh doanh đã
thit lp. Hay nói mt cách khác đó là vic sp xp và b trí các ngun lc ca
Công ty đ thc hin thành công chin lc kinh doanh đã la chn, nh:
Ü Sp xp c cu t chc doanh nghip cho phù hp
Ü Phân b, duy trì và phát trin ngun nhân lc
Ü Phân b ngun lc tài chính
Ü Xây dng mt mô hình qun lý khoa hc và hiu qu
1.3. Các công c đ hoch đnh và la chn chin lc [7]
15
1.3.1. Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE)
Ma trn này cho phép các nhà chin lc tóm tt và đánh giá các thông
tin kinh t, xã hi, vn hóa, nhân khu, đa lý, chính tr, chính ph, lut pháp,
công ngh và cnh tranh.
Theo Fred R. David, có 5 bc đ phát trin ma trn EFE
- Bc 1: Lp danh mc các yu t có vai trò quyt đnh đi vi s thành
công ca doanh nghip đã đc nhn din trong quá trình kim tra các yu t t bên
ngoài, bao gm c nhng c hi và đe da nh hng đn Công ty và nhng ngành
Công ty kinh doanh.
- Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (rt
quan trng) cho mi yu t. S phân loi này cho thy tm quan trng tng ng
ca yu t đó đi vi s thành công trong ngành kinh doanh ca Công ty. Các c
hi thng có mc phân loi cao hn mi đe da. Tng s các mc phân loi đc
n đnh cho các nhân t này phi bng 1,0.
- Bc 3: Phân loi t 1 đn 4 cho mi yu t quyt đnh s thành công
đ cho thy cách thc mà các chin lc hin ti ca Công ty phn ng vi yu t
này, trong đó 4 là phn ng tt, 3 là phn ng trên trung bình, 2 là phn ng trung
bình và 1 là phn ng ít. Các mc này da trên hiu qu ca chin lc Công ty.
- Bc 4: Nhân tm quan trng ca mi bin s vi loi ca nó đ xác
đnh s đim v tm quan trng.
- Bc 5: Cng tng s đim v tm quan trng cho mi bin s đ xác
đnh tng s đim quan trng cho t chc.
Bt k s các c hi ch yu và mi đe da đc bao gm trong ma trn
EFE, tng s đim quan trng cao nht mà mt t chc có th có là 4,0, trung bình
là 2,5 và thp nht là 1,0.
Tng s đim quan trng là 4,0 cho thy t chc đang phn ng rt tt
vi các c hi và đe da hin ti trong môi trng ca h.
16
Tng s đim quan trng là 1,0 cho thy nhng chin lc mà Công ty đ
ra không tn dng đc c hi cng nh khó tránh đc các mi đe da bên
ngoài.
Bng 1.1 : Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
Các yu t bên ngoài
Mc đ quan
trng
Phân loi
S đim
quan trng
Lit kê các yu t bên
ngoài
Tng cng 1,0
1.3.2. Ma trn hình nh cnh tranh
Trong tt c các s kin và xu hng môi trng có th nh hng đn v
trí chin lc ca mt Công ty trong đó nh hng cnh tranh thng đc xem là
quan trng nht.
Ma trn hình nh cnh tranh là s m rng ca ma trn EFE trong trng
hp các mc đ quan trng, phân loi và tng s đim quan trng có cùng ý ngha.
T
ng s đim đc đánh giá ca các Công ty đi th cnh tranh đc so
vi Công ty mu.
Các mc phân loi đc bit ca nhng Công ty đi th cnh tranh có th
đc đem so sánh vi các mc phân loi ca Công ty mu. Vic phân tích so sánh
này cung cp các thông tin chin lc quan trng.
Bng 1.2. : Ma trn hình nh cnh tranh
Công ty cnh tranh
mu
Công ty cnh
tranh 1
Công ty cnh
tranh 2
Các yu t thành
công
Mc
đ
quan
trng
Hng
S đim
quan
trng
Hng
S đim
quan
trng
Hng
S đim
quan
trng
Lit kê các yu t
Tng s đim quan
trng
1,0
1.3.3. Ma trn đánh giá các yu t bên trong (IFE)