Giải pháp mở rộng cho vay đồng tài trợ tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM góp phần cung ứng vốn tín dụng trung và dài hạn cho nền kinh tế

"'

'

,

·,

'

BO.fiAO Dl)C VA DAO T~O
TRUONG D~I HQC KINH TE TP.HO CHi MINH
lJD

~

'

"

w C8

,

,...,

?

DE TAl NGHIEN CUU KHOA HOC CAP CO SO

?

'

?

~

A

'

GIAI PHAP MO RONG CHO VAY DONG TAl TRO
.
.
TAl CAC NHTM TREN DIA BAN TP.HCM GOP
.
.,
,
'
PHAN CUNG UNG VON TIN DUNG TRUNG VA
.
'
~
~
DAI HAN CHO NEN KINH TE
.
~

~

·--~-•'""'•·-:---..----:----,------- -~.-..:v.A-:--,

MA SO: CS-2006-15

, BQ GIAO DVC DAO T~O
TRUONG D~l HQC KINH TE TP.HCM

THUV.IEN
·-·" 1j

1163

°

~~--~•or·~-- . . . . .

CN : TS. TRUONG THJ HONG
THANH VIEN: - ThS. V5 Thj Tuye't Anh
- ThS. Hoang Thj Minh NgQc
- ThS. Nguy€n Thj Thuy Linh
- ThS. Trffn Thj Thu

~

,

""

TP. HO CHI MINH NAM 2009

.


I
MUCLUC
.
.
Trang
DANH Ml)C CHU VIET TAT
?

~

MODAU

,.,

~

~

'

CHUONG 1: TONG QUAN VE CHO VAY DONG TAl TR
1.1. TiN DlJNG NGAN HANG v A L(JI fcH cuA cHo v AY
BONGTAITR(J

4

1.1.1. Khai ni~m va ban cha't cua tin dl.,:tng

4

1.1.2. Chuc nang cua tin dvng

4

1.1.2.1.Chac nang tqp trung va phan phffi lc;ti vffn tiin t~

4

1.1.2.2.Chac nang tie't ki~m tiin mt;tt va chi phi luu thong cho xti hqi

5

1.1.1.3.Chac nang phdn dnh va kilm sodt cdc hoc;tt dqng kinh te'

6

1.1.3. Tin dvng ngan hang

6

1.1.4. Khcli quat v~ phu'dng thuc cho vay d6ng tai tr
8

1.1.5. Cac chu th~ tham gia cho vay d6ng tai tr

11

1.1.6. Cac lo~i phi va ky thu~t trong cho vay d6ng tai tr
13

1.1.7. L
14

1.1.7.1.G6p phdn cung ling vffn tin dT:tng trung va dai hc;tn cho nin kinh te'14
1.1.7.2. L(li ich dffi wJi ngan hang

15

1.1.7.3. L(li ich dffi wJi ngu(Ji di vay

15

A

~

A?

'

K'

1.2. KINH NGHIJ;~:M CHO VAY BONG TR(J T~I NH~T BAN, HAN QUOC VA

CHOVleTNAM
1.2.1. T~i Nh~t Ban

16
16


(

1.2.2. T~i Han Qu6c

17

1.2.3. Kinh nghi~m cho Vi~t Nam

17

20

Tom tAt chttdng 1

CHU<1NG 2: THVC TR~NG HO~T DONG CHO VAY DONG TAl TR(j T~I
CAC NGAN HANG THUONG M~I TREN DJA BAN TP.HCM

21

2.1. sd LV(_jc VE TINH HINH KINH TE xA. HOI vA H~ THONG NGAN
HANG THUdNG M~I TREN BJA BAN TPHCM

21

2.1.1. Tlnh hlnh kinh te', xa h()i tren dia ban TP.HCM

21

2.1.2. H~ th6ng NHTM tren dia ban TP. H6 Chi Minh

22

2.1.3. Tlnh hlnh ho~t d()ng cua cac NHTM tren dia ban TP.HCM

23

2.1.3.1. Tinh hznh huy dqng vtfn

23

2.1.3.2. Tlnh hznh cho vay

24

2.1.3.3. Tinh hznh cung ang cdc djch

v~

NH khdc

25

2.2. THl,J'c T~NG HO~ T BONG cHo v AY BONG TAI TR0 T~I cAc NGAN

HANG THUdNG M~I TREN BJA BAN TP. HO CHI MINH

25

2.2.1. Thlfc tr~ng ho~t d()ng cho vay d6ng tai trq t~i cac Ngan hang Thu'ong
m~i tren dia ban Thanh ph6 H6 Chi Minh giai do~n 2000-2004

27

2.2.2. Thlfc tr~ng ho~t d()ng cho vay d6ng tai trq t~i cac Ngan hang Thu'ong
m~i tren dia ban Thanh ph6 H6 Chi Minh giai do~n 2006-2008

2.2.3. Ke't qua khao sat y kie'n v~ ho~t d()ng cho vay d6ng tai trq

33
40

2.3. BANH GIA THljC TR~NG HO~T BONG CHO VAY BONG TAl TRC,j T~I
cAc NGAN HANG THVdNG M~I TREN BJA BAN TP. HO CHI MINH

46

2.3.1. Nhii'ng ke't qua d~t du'qc tu ho~t d()ng cho vay d6ng tai trq t~i cac
Ngan hang Thu'ong m~i tren dia ban Thanh ph6 H6 Chi Minh

2.3.1.1. Dtfi wJi n~n kinh tf

46
46

I
2.3.1.2 Dffi vlii NHTM

47

2.3.1.3 Dffi vlii nguiJi di vay

49

2.3.2. Nhii'ng h~n che' trong ho~t d()ng cho vay ddng tai trQ t~i cac Ngan
hang Thttong m~i tren dja ban Thanh ph6 Hd Chi Minh

50

2.3.2.1 v~ khung phap ly

50

2.3.2.2 v~ kY thuqt thl/c hi~n cho vay dJng tai tr(/

52

55

T6m tiit chttdng 2

CHU<1NG 3: GIAI PHAP

M<1 RQNG CHO VAY DONG TAl TR(1 T~I CAC

NGAN HANG THUONG M~I TREN DlA BAN TP.HCM GOP PHAN CUNG
UNG VON TiN DVNG TRUNG vA DAI H~N CHO NEN KINH TE
3.1. NHUNG Cd HOI

56

v A THACH THUC HE PHAT TRlEN CHO VAY DONG

TAITRQ

56

3.1.1. Phuong hu'(jng va ml;lc tieu

ho~t

d()ng ciia Ngan hang

Vi~t

Nam trong

qua trlnh h9i nh~p qu6c te'

56

3.1.2. L9 trinh h()i nh~p qu6c te' ciia h~ th6ng Ngan hang Vi~t Nam

57

3.1.2.1 Giai dor;zn tit 2006-2010

57

3.1.2.2 Giai dor;zn tlt 2011-2020

59

3.1.3 Nhii'ng ca h()i va thach thuc d~ phat tri~n cho vay ddng tai trQ

60

3.1.3.1. Nhung co hqi

60

3.1.3.2. Nhtlngthach thtic

61

3.2. GIAI PHAP Md RQNG cHo

v AY

DONG TAI TRO TAI cAc NHTM

TREN DJA BAN TP.HCM GOP PHAN CUNG UNG VON TfN Dl)NG TRUNG
'

'

~

K

VA DAI HAN CHO NEN KINH TE

62

3.2.1. Cac giiii phap vi mo mang tinh h6 trQ

62

3.2.2.1. Dffi vlii Nha nulic

62


3.2.1.2. Ddi wJi Ngan hcmg Nha nucJc

63

3.2.2. Cl:ic giiH phap vi mo ap dt,mg tl(li NHTM tren dia ban TP.HCM

64

3.2.2.1. Da dq_ng h6a va nang cao chdt lU(fng cdc hznh thztc huy dqng vtfn
trung dai hg_n

64

3.2.2.2 Qudn tri rui ro llii sudt

67

3.2.2.3 Thdng nhdt phucJng each thdm djnh dlf an

69

3.2.2.4 Nang cao trznh dq chuyen man nghi~p V¥ va tinh thdn trach nhi~m
cua nhan vien thdm djnh

71

3.2.2.5 Hoan thi~n h~ thdng thong tin tin d¥ng

73

3.2.2.6 Tang cu&ng mdi lien h~, h(fp tac giila cdc NHTM

73

Tom tAt chttdng 3

75

KETLU!N

76

TAl LI~U THAM KHAO
PHT) LT)C


DANH Ml)C CAC CHU VIET TAT
•!•

ACB: Ngan hang Thu'dng m~i C6 philn A Chau

•!•

CIC: Trung tam thong tin tin d1,mg

•!•

Hf>V : H
•!•

Hf>DP: H
•!•

HDB: Ngan hang Phat tri~n Nha TP.HCM

•!•

Eximbank: Ngan hang Thu'dng m~i C6 philn Xufft nh~p khffu.

•!•

NHTM : Ngan hang Thu'dng m~i

•!•

NHTM CP: Ngan hang Thu'dng m~i C6 philn.

•!•

NHNT (VCB): Ngan hang Ngo~i thu'dng.

•!•

NHDT&PT (BIDV): Ngan hang Dilu tu' va Phat tri~n.

•!•

NHNo&PTNT (VBAR): Ngan hang Nong nghi~p va Phat tri~n Nong thon.

•!•

NHCT (ICB): Ngan hang Cong thu'dng.

•!•

TP. HCM: Thanh ph6 H6 Chi Minh.


,

?

~

DANH Ml)C CAC BANG, BIEU
- Bang 2.1: Tinh hinh cho vay dBng tai tr
tu nam 2001-2004

28

- Bang 2.2 : T6ng v6n cho vay dBng tai trtri~n do thi TP. HB Chi Minh

tu nam 2001-2004

30

- Bang 2.3 : Chi tie't s6 v6n cac Ngan hang da tham gia cho vay dBng tai trvdi Quy Dffu tu' Phat tri~n do thi Tp. HB Chi Minh tu 2000-2004

32

- Bang 2.4: Doanh s6 cho vay dBng tai trTP .HCM giai do~n 2006 - 2008

34

- Bi~u dB 2.1 : Tinh hinh cho vay dBng tai tr

28

- Bi~u dB 2.2: S6 v6n tung Ngan hang tham gia cho vay dBng tai trtu'phat tri~n do thi qua cac nam 2000- 2004

32

- Bi~u dB 2.4: Doanh s6 cho vay dBng tai trban TP.HCM tunam 2006-2008

35

- Bi~u dB 2.5: Doanh s6 cho vay dBng tai trban TP.HCM tu nam 2006- 2008

35

- Bi~u dB 2.6: Cd ca'u cac khoan cho vay dBng tai trdo~n

tu nam 2006 -

2008

36

- Bi~u dB 2.7: Ty tn;mg cho vay dBng tai tr
38

- Bi~u dB 2.8: Nh~n thuc v~ ho~t d()ng cho vay dBng tai tr
42

- Bi~u dB 2.9: Quan di~m c6 nen cho vay dBng tai tr
43

- Bi~u dB 2.10: Ke't qua khao sat ty 1~ ngan hang c6 tham gia dBng tai tr
43

- Bi~u dB 2.11: cac tru'C1ng h
44


1

?

~

"MODAU
1. Tinh ci'p thi@"t cmi d~ tai.
H()i nh~p kinh te' qu6c te' mang lC;ti nhung cd h()i ldn nhltng ddng thoi cilng
mang lC;ti nhung thach thuc khong nho. B€ c6 th€ giup n~n kinh te' dung vung
trong xu the' mdi thi trach nhi~m cua h~ th6ng ngan hang ngay cang n~ng n~,
phiii cung ung du<]c m()t kh6i lu<]ng ldn v6n tin dt;mg d€ phat tri€n cd sd hC;t dng,

cd sa v~t cha't ky thu~t, thie't bi cong ngh~ thong tin... V6i nhi~u nghi~p V\1 khac
nhau ngan hang da huy d()ng duc6 th€ cung ung v6n ngucac phudng thuc cho vay da du<]c tri€n khai tht;(c hi~n nh~m tC;to di~u ki~n cho
cac d6i tu<]ng khach hang c6 th€ tie'p c~n vdi ngudn v6n cua ngan hang, giup h6
tr<] tai chinh cho khach hang tht;(c hi~n phudng an san xua't kinh doanh, dt;( an
d~u tu... va phudng thuc cho vay ddng tai tr
Phudng thuc cho vay ddng tai tr<] c6 th€ dap ung nhu c~u tin d1:1ng cua khach
hang d6i vdi nhung dt;( an ldn, giup ngan hang phan tan du<]c rui ro ...
Thanh ph6 Hd Chi Minh la trung tam tai chinh, ngan hang ldn nha't khu
vt;(c phia Nam va ca nude. Cac ngan hang thudng mC;ti tren dia ban Thanh ph6 da
tht;(c hi~n cho vay ddng tai trvay ddng tai trvdi t6ng muc d~u tu rna cac ngan hang da d~u tu vao cac dlf an cua Thanh ph6.
Vl v~y, nh6m nghien cU'u chQn d~ tai "Ghii phap md r()ng cho vay d6ng tai tr(j
t~i cac Ngan hang Thudng m~i tr~n dja ban Thanh pho' H6 Chi Minh gop

phAn cung ung vo'n tin dq.ng trung va dai h~n cho n~n kinh te'" d€ danh gia


2

tlnh hlnh cho vay d6ng Uti trphu'ong thltc cho vay nay.

2. Ml}C dich nghien cuu cua d~ tai:
Phan tich th\fc tqmg ho~t d()ng cho vay d6ng tai trm~i tren dia ban TP. H6 Chi Minh thoi gian qua, tu dod~ ra cac giai phap cv the
nh~m md r()ng cho vay d6ng tai tr

Tp. H6 Chi Minh nh~m gop ph~n cung ltng v6n tin dvng trung va dai h~n cho
n~n

kinh te'.

3. D6i ta:ictng va ph~m vi nghien cuu:
•!• Dffi tut;1ng nghien cau:
- Nghien cau nhung va'n d~ ly lu~n ciia tin dvng ngan hang, ciia phu'ong
thltc cho vay d6ng tai tr- Nghien cau th\fc tr~ng ho~t d()ng cho vay d6ng tai trhang Thu'ong m~i tren dia ban TP. H6 Chi Minh thoi gian qua, tu do danh gia
nhung ke't qua d~t·du'tai tr- Nghien cau cac giai phap d€' md r()ng cho vay d6ng tai trph~n cung ltng v6n tin dvng trung va dai h~n cho n~n kinh te'.

•!• Phr;tm vi nghien cau:
- V~ khong gian: tren dia ban TP. H6 chi Minh.
- V~ thoi gian: tu nam 2000 de'n nay.

4.

Y nghia khoa hQC va thtfc ti~n CUa d~ tai

- Nh~n thltc v~ nguyen ta:c va gop ph~n hoan thi<$n nhung ly lu~n co ban
v~ phu'ong thltc cho vay d6ng tai tr
- Qua qua trlnh nghien cau se gop ph~n md r()ng cho vay d6ng tai trcac Ngan hang Thu'ong m~i tren dia ban TP. H6 Chi Minh va ca nu'dc noi chung.

3

5. Phudng phap nghien cuu: chu ye'u dlfa vao kie'n thuc cac mon kinh te',
d~c bi<$t la chuyen nganh tai chinh- ngan hang. Vi<$c phan tich s61i<$u dlfa tren

phudng phap chon m~U, di~U tra, tdng h
SO

sanh Va thefng ke nh~m de;tt ffil,lC

tieu nghien cuu.

6. Ke't dtu cua d~ tai : Ngoai ph~n md d~u, ke't lu~n, tai li<$u tham khao,
ph1:1 ll,lc, d~ tai gdm 3 chuang:
Chudng 1: Tdng quan v~ cho vay ddng tai trChudng 2: Thlfc tre;tng hoe;tt d()ng cho vay ddng tai trThuong me;ti tren dia ban TP. Hd Chi Minh.
Chudng 3: Giai phap

rna

r()ng cho vay ddng tai tr
Thuong me;ti tren dia ban TP. H6 Chi Minh g6p ph~n cung ung v6 tin dl,lng trung
va dai he;tn cho n~n kinh te'.

4

CHUONG 1
,:?

~

~

'

TONG QUAN VE CHO VAY DONG TAl TR(1

1.1. TiN Dl)NG NGAN HANG VA L(jl iCH CUA CHO VA Y
DONG TAl TR<1
1.1.1.Khai ni~m va ban cha't cua tfn d1}.ng
Tin d1,mg la m(>t ph~m tru kinh te' da t6n t~i qua nhi~u hlnh thai kinh te' xa
h(>i. Ne'u hi~u theo nghia hyp thl tin dt;mg la st;( vay munguC1i di vay va nguC1i cho vay se thoa thu~n m(>t thC1i h~n nth~. Ne'u hi~u theo nghia r<)ng thl tin d1,1ng last;( v~n d(>ng cua cac ngu6n v6n tu

noi thua de'n noi thie'u tren nguyen t~c hoan tni.
Quan h~ tin dl,lng du v~n d(>ng d phuong thuc san xua't nao, d6i tumu- Tin d1,1ng truoc he't chi la st;( chuy~n giao quy~n sU' d1,1ng m(>t

s6 ti~n

(hi~n kim) hoi].c tai san (hi~n v~t) tu chu th~ nay sang chu th~ khac, chu khong

lam thay d6i quy~n sd huu chung.
- Tin d1,1ng bao gW cfing c6 thC1i h~n va phai du- Gia tti cua tin d1,1ng khong nhung dunhC1l
1.1.2. Chuc nang cua tin d1}.ng
1.1.2.1. Chuc niing tQ,p trung va phlln phtfi l(li vo'n tie'n ti

Day Ia chuc nang co ban nha't cua tin d1,1ng, nhC1 chuc nang nay rna cac
ngu6n v6n ti~n t~ trong xa h(>i dusti' d1,1ng nh~m phat tri~n n~n kinh te' thong qua cac ngan hang.


5

T~p trung va phan ph6i l~i v6n ti~n t~ la hai m~t h<;Jp th~mh chuc nang c6t

15i cua tin dvng.

- d m~t t~p trung v6n ti~n t~: nho s\[' ho~t d()ng ciia h~

th6ng ngan hang

rna cac ngu6n ti~n nhan r6i du<;Jc t~p trung l~i, bao g6m ti~n nhan r6i ciia dan cu,
v6n ba.ng ti~n cua cac doanh nghi~p, v6n ba.ng ti~n ciia cac t6 chuc doan thl ...

- d m~t phan ph6i l~i v6n ti~n t~, day la m~t co ban ciia chuc nang nayd6 la S\[' chuy~n h6a d~ sir d\[ng cac ngu6n v6n da t~p trung du<;Jc d~ dap ung
nhu cffu ciia san xua't, htu thong hang h6a cling nhu nhu cfiu tieu dung trong toan
xa h()i thong qua ho~t d()ng cho vay.
Nho chuc nang t~p trung va phan ph6i l~i v6n ti~n t~ cua tin dvng, rna

phffn ldn ngu6n ti~n trong xa hQi tu ch6 la ti~n "nhan r6i" m()t each tuong d6i da
du<;Jc huy d()ng va sir dvng cho cac nhu cffu ciia san xua't va doi s6ng, lam cho
hi~u

qua sir dvng v6n trong toan xa hQi tang them.

1.1.2.2. Chuc nang tiel ki~m tiln m{it va chi phi lztu thong cho xii hQi
Tin dvng c6 th~ phat huy chuc nang tie't ki~m ti~n m~t va chi phi htu
thong cho xa h()i, di~u nay du<;Jc th~ hi~n qua cac m~t sau:
- Ho~t d()ng tin dvng, truoc he't t~o di~u ki~n cho s\[' ra doi ciia cac cong
C\l btu thong tin d\[ng nhu thuong phie'u,

ky

phie'u ngan hang, cac lo~i sec, cac

phu'ong ti~n thanh toan hi~n d~i nhu the tin dvng, ... cho phep thay the' m9t s6
lu<;Jng Ion ti~n m~t htu hanh, nho d6 lam giam bot cac chi phi lien quan nhu m
ti~n, due ti~n, v~n chuy~n, bao quan ti~n...

- V oi s\[' ho~t d()ng ciia tin dvng,
m()t kha nang Ion trong

vi~c

d~c bi~t

la tin dvng ngan hang da md ra

md tai khoan va giao dich thanh toan thong qua

ngan hang duOi hlnh thuc chuy~n khoan ho~c bU. tru.
- Cung voi S\l' phat tri~n m~nh me ciia tin dvng thl h~ th6ng thanh toan
qua ngan hang nga y cang du<;Jc md r()ng, vua cho phep giai quye't nhanh chong


6

cac mo'i quan h~ kinh te", thuc dffy qua trlnh fly, t;;to di6u ki~n cho n6n kinh te" xa
h()i phat tri~n.
- V oi ho;;t t d{)ng CUa tin dt;mg, cac ngu6n vo'n dang n~m trong xa h{)i du'QC
huy d()ng d~ sii' dl,mg cho cac nhu ciu cua san xuflt va htu thong hang h6a se c6
tac dvng tang to'c d() chu chuy~n vo'n trong ph;;tm vi toan xa h()i.
1.1.2.3. Chuc niing phdn dnh

va kiim sodt cdc hof!,t dQng kinh t(

Day la chuc nang phat sinh do

h~

qua cua hai chuc nang tren. St!

v~n

d{)ng cua vo'n tin dl,lng phin lon la S1f V~n d{)ng gtln li6n VOi S1f V~n d{)ng CUa V~t
tu', hang h6a, chi phi trong cac xi nghi~p, cac t6 chuc kinh te". Vl v~y qua d6 tin
dvng khong nhung la tflm gu'ong phan anh ho;;tt d()ng kinh te" cua doanh nghi~p
rna con thong qua d6 thl!c hi~n vi~c ki~m soat cac ho;;tt d()ng fly nh~m ngan ch~n
cac hi~n tu'<;Jng tieu c1fc, lang phi, vi ph;;tm phap lu~t... trong ho;;tt d()ng san xuflt

kinh doanh cua cac doanh nghi~p.
1.1.3. Tin dt}ng ngan hang
Tin dvng ngan hang chinh la quan h~ tin dvng giua cac ngan hang voi cac
Xi nghi~p, td chuc kinh te" Va ca nhan du'QC th1fc hi~n du'oi hlnh thuc ngan hang
dung ra huy d()ng vo'n b~ng ti6n va cho vay (cflp tin dvng) do'i voi cac do'i tu'<;Jng
n6i tren. Tin dvng ngan hang ra dC1i cung voi s1f ra dC1i va phat tri~n cua h~ tho'ng
ngan hang, khac voi tin dvng thu'ong m;;ti, tin dvng ngan hang la hlnh thuc tin
dvng chuyen nghi~p. ho;;tt d()ng cua n6 he"t sue da d;;tng va phong phu.
Tin dvng ngan hang la hlnh thuc tin dvng chu ye"u, chie"m vi tri d~c bi~t
quan trQng trong n6n kinh te". Ngay nay, cung voi yeu ciu khach quan cua cac
linh V1fC tU san xuflt, htu thong hang boa Va tieu dung ca nhan, h~ tho'ng tin dl)ng
ngan hang cfing md r()ng v6 ph;;tm vi ho;;tt d()ng va da d;;tng v6 hlnh thuc cho vay.

•!•

D(ic diim cua tin dT:tng ngan himg.


7

- DO'i tuhang huy d<)ng vO'n va cho vay b~ng ti€n.
- Trong tin dl;lng ngan hang, cac chu th~ dutrong d6 ngan hang la nguC:li cho vay, con cac doanh nghi~p, t6 chuc kinh te', ca
nhan... la nguC:li di vay.
- Tin dl;lng ngan hang vua la tin dl;lng mang tinh cha't san xua"t kinh doanh
g~n voi ho(;lt d<)ng san xua't kinh doanh cua doanh nghi~p vua la tin dl;lng tit~u

dung khong g~n voi hoC;tt d<)ng san xua't kinh doanh cua cac doanh nghi~p. Vi
v~y qua trlnh v~n d<)ng va phat tri~n cua tin dl)ng ngan hang khong hoan toan

phii h
•!•

C{)ng C{l hoc;zt dqng cua t{n d{lng ngiin hang.

Trong tin dl)ng ngan hang, cac cong Cl) duphong phu.
I)~ t~p trung vO'n ti€n t~ trong xa hQi, ngan hang

SU d1,tng cac cong Cl) nhu

ky phie'u ngan hang, chung chi ti€n gui, cac s6 tie't ki~m...
D~ cung ung vO'n tin dl)ng cho cac doanh nghi~p (cho vay), ngan hang su

dl)ng cac cong Cl) chu ye'u la khe' UOC cho vay (ho;Jc huoc nay cho phep ngan hang thu h6i d~y du sO' vO'n gO'c va Hii theo thC:li hC;tn da
xac dinh.

•!•

Tdc d{lng cua tin d{lng ngiin hang.
Tin dl)ng ngan hang c6 nhung uu the' so voi tin dl)ng thuong m(;li.
- Ne'u tin dl)ng thuong mC;ti chi b6 http gifi'a cac nha san xua"t kinh doanh

quen bie't nhau ho;Jc c6 mO'i lien h~ voi nhau v€ cung ung hang h6a, dich V\1, thl
trai lC;ti tin dl)ng ngan hang c6 th~ md r<)ng cho mQi dO'i tuth~ xam nh~p vao cac nganh, voi nhi€u loC;ti hlnh va quy mo hoC;tt d<)ng Ion, vua,

nho, khong nhung xam nh~p vao linh vrf.c san xua't kinh doanh rna con xam nh~p


8

vao nhi~u ITnh vf!c nhu' dich V\1, doi s6ng. Vl v~ y c6 th~ kh~ng dinh vai tro to Ion
ciia tin dvng ngan hang trong vi~c thuc d~y srJ phat tri~n ciia n~n kinh te' xa h()i.
- Tin dvng thu'dng m~i thu'ong hi gioi h~n hdi s6 lu'<;Jng va quy mo ho~ t
d()ng thl trai l~i tin dvng ngan hang khong hi gioi h~n v~ quy mo. Nghia la tin
dvng ngan hang c6 th~ cung ung v6n cho n~n kinh te' voi sdlu'<;Jng IOn, voi nhi~u
thoi h~n khac nhau, nho d6 giup cac doanh nghi~p khong nhung c6 v6n d~ kinh
doanh rna con c6 v6n d~ md r()ng ddu tu', d6i moi thie't hi, nh~m nang cao nang
lrJc san xu1t. Nhu' v~y tin dvng ngan hang c6 tac dvng thuc d~y nhanh t6c d()
phat tri~n ciia n~n kinh te'.
- Ho~t d()ng ciia tin dvng ngan hang con c6 tac d()ng va anh hu'dng Ion ddi
voi tlnh hlnh htu thong ti~n t~ ciia d1t nu'oc. Nho ho~t d()ng ciia tin dvng ngan
hang rna v6n ti~n t~ ciia xa h()i du'<;Jc buy d()ng va

sa dvng t6i da cho nhu cdu

phat tri~n kinh te', n6 c6 tac dvng thuc d~y nhanh t6c d() chu chuy~n v6n, vua
lam cho cac chu chuy~n ti~n t~ du'<;Jc t~p trung phdn Ion qua h~ th6ng ngan hang.
D6la nhung di~u ki~n quan tn;mg d~ 6n dinh htu thong ti~n t~, 6n dinh gia ca thi
tru'ong.
1.1.4. Khai quat v~ phtidng thuc cho vay d6ng tai tr(j.

Ngay nay, cac Ngan hang Thu'dng m~i da luon luon tlm kie'm cac cd h()i
d~ tie'n hanh cho vay va md r()ng ho~t d()ng ciia minh. Nhi~u phu'dng thuc cho

vay da ra doi d~ dap ung nhu cdu cung ung v6n cho n~n kinh te' nhu': cho vay

tung ldn, cho vay theo h~n muc tin dvng, cho vay theo drJ an ddu, cho vay d6ng
tai tr<;J, cho vay tra gop ... m6i phu'dng thuc cho vay ra doi nh~m m1;1c dich giup
cho cho cac d6i tu'<;Jng khach hang c6 dii kha nang tie'p c~n du'<;Jc ngu6n v6n ciia
ngan hang va ngan hang cling c6 th~ cung ung du'<;Jc v6n cho hQ.


9

Cho vay d6ng tai trr; (Syndicated Loan) la hinh thTic cho vay trong do mQt
nh6m cdc td chTic tai chinh cung lien ktt lqi di tqp hr;p vdn cho mQt khdch hang
vay.

Cac t6 chuc Uti chinh tham gia vao ho~t d9ng cho vay d6ng tai trNgan hang Thuong m~i, cac Cong ty bao hi~m, Ngan hang d~u tu va cac T6
chuc tai chinh khac, gQi chung la ngan hang. Cho vay d6ng tai trthl,l'c hi~n thong qua hai phuong thuc sau:
- Cho vay d6ng tai trc:j tr\)'c tie'p ( Direct Syndicated Loan): trong phuong
thuc cho vay d6ng tai trc:j tr\)'c tie'p nhi~u ngan hang cung tham gia cho vay dO'i
voi m9t nguoi di vay. Song m6i ngan hang c6 hc:Jp d6ng cho vay rieng dO'i voi
khoan ti~n rna hQ ca'p cho nguoi di vay. Ne'u c6 ngan hang nao d6 khong cung
ca'p d~y dti va dung h~n sO' ti~n rna mlnh da cam ke't cho khach hang vay thl
ngan hang khac con l~i khong c6 trach nhi~m v~ vi~c nay. Tuong tl,l' khi khach
hang khong tra nc:J thl tll'ng ngan hang phai xU'

ly

d~ t\1' mlnh thu h6i nc:J chu

khong th~ trong c~y cac ngan hang khac.

Mo hinh cho vay d6ng tili tr(j trqc tie'p.

HE>Vl
HBV4

HBV2

HBV3


10

- Cho vay d6ng Uti trq gian tie'p (Indirect Syndicated Loan):
D6i voi tntong hqp cho vay d6ng tai trq gian tie'p nhi~u ngan hang
cling tham gia cho mt)t khach hang vay nhu'ng chi thong qua mt)t hqp d6ng cho
cho vay du'qc ky ke't voi ngu'oi di vay. Vic$c tham gia g6p v6n trong cho vay d6ng
tai trq gian tie'p c6 th~ thl;!c hic$n thong qua mt)t trong hai each thuc sau:

+ Dl;!

ph~n trt;(c tie'p (Direct Participation): d6i voi cho vay dl;! ph~n

trt;(c tie'p, m6i ngan hang la mt)t thanh vien trong hqp d6ng cho vay, c6 m6i quan
he$ phap ly trl;!c tie'p voi ngttoi di vay, c6 trach nhic$m tham gia mt)t ph~n v6n
nhfft dinh d6i voi khmin vay. N6i each khac, nhil'ng ngan hang cho vay dl;! ph~n
trt;(c tie'p quy tv l~i va tie'n hanh dam phan voi nhau v~ cac di~u kic$n cho vay
tru'oc khi hqp d6ng cho vay du'qc ky ke't. Mt)t khi hqp d6ng cho vay da du'qc ky
ke't thi khong con co ht)i d~ nhil'ng ngan hang cho vay dl;! ph~n trt;(c tie'p tham gia
vao khoan vay nay nil'a. Trong tru'ong hqp d6, nhung ngan hang nay ne'u mu6n
tham gia v6n vao khoan vay phai thong qua phu'ong thuc dl;! ph~n gian tie'p.

+ Dl;! ph~n gian tie'p (Indirect Participation): d6i voi cho vay dl;!

ph~n

gian tie'p, thanh vien tham gia dl;! ph~n khong phai la th~mh vien trong hqp d6ng
cho vay va vl v~y cfing khong c6 m6i quan he$ phap ly ho:}c nghia V\l trt;(c tie'p
d6i voi ngttoi di vay. Tuy theo lo~i cho vay dl;! ph~n gian tie'p dttqc ap dvng rna
ngttoi di vay c6 th~ dttqc thong bao v~ cac thanh vien tham gia cho vay dl;! ph~n
gian tie'p hay khong? Vl r~ng ngan hang tham gia cho vay dl;! ph~n gian tie'p
khong phai la mt)t thanh vien tham gia ky ke't trong hqp d6ng tin dvng cho nen
vic$c cho vay dl;! ph~n gian tie'p c6 th~ xay ra bfft ky hie nao, tru'oc ho:}c sau khi
c6 hqp d6ng cho vay d6ng tai trq.


11

Mo hlnh cho vay d6ng tai tr(j gian tie'p.

Dt;(

ph.in
gilin K.hong c6 dt;( ph~n gilin ti€p
ti€p , . - - - - " ' - - - - . . .

Dt;(

ph~n

Tn;tc

ti€p

1.1.5. Cac chu thi tham gia cho vay d6ng tai tr(j.
Cac chu th~ tham gia trong giao dich cho vay d6ng Uti trq gian tie"p chu
ye"u bao g6m:

•!• Nglin hang quan Iy dfiu mo'i
Day la ngan hang giu vai tro quan trQng nha't trong ho~t d(>ng cho vay
d6ng tai trq. Ngan hang qmin ly d~u mO'i gQi uh la ngan hang d~u mO'i la m<;>t t6
chuc tai chinh ldn, c6 uy tin, duqc nguC1i di vay va cac t6 chuc tai chinh khac uy
thac d~ dan xe"p vi~c d6ng tai trq. Cong vi~c chinh cua ngan hang d~u mO'i bao
~

gom:
- Dam phan cac di~u khoiin va cac di~u ki~n v~ khoiin vay voi nguC1i di
vay (nh~m nh~n dltQC S\1' uy quy~n).
- Chudn bi bang ghi nho thong tin (Information Memorandum).
-Marketing khoiin vay voi cac ngan hang khac.


12

- L~p va thuong lu<;1ng h6 so vay.

•!• T6 chuc tai chinh quan Iy (Manager)
D6i voi m()t khoan vay nho, c6 it t6 chuc tai chinh tham gia cho vay d6ng
tai trvay Ion, thuong c6 nhi~u t6 chuc tai chinh dung ra qmin ly va se c6 m()t t6 chuc
tai chinh quan ly dffu m6i. D6i voi cac khoan cho vay c6 tinh qu6c gia Ion, c6
th~ c6 m()t nh6m cac t6 chuc tai chinh quan ly dffu m6i, thuong du

l~c

b() (Club).
Cung m()t t6 chuc tai chinh dffu m6i, t6 chuc tai chinh quan ly dong vai tro

tham gia dan xe"p ho~t d()ng d6ng tai trvoi khoan vay.

•!•

Td chuc tai chfnh d~i Iy (Agent)

Trong nhi~u truong htro t6 chuc tai chinh d~i ly.
M~c du c6 th~ du
nang ciia t6 chuc tai chinh dffu m6i va t6 chuc tai chinh d~i ly khong gi6ng nhau.
T6 chuc tai chinh d~i ly c6 nhi~m vt;t thay m~t cac t6 chuc tai chinh tham gia vao
khoan vay, thlfc hi~n h- (1) t~p h
cho vay;
- (2) thlfc hi~n giai ngan;
- (3) theo doi khoan vay;
- (4) tinh Hii va phi ciia khoan vay;
- (5) thu Hii va g6c ciia khoan vay va phan b6 chung cho cac t6 chuc tai
chinh tham gia cho vay ...


13

Nhi~m Vt;t cua t6 chuc tai chinh d~i ly c6 th€ dUQC mo ta trong hQp d6ng

cho vay chinh ho~c trong cac tai li~u dinh kern voi h<;1p d6ng cho vay chinh.

•!• Cac t6 chuc tai chinh thanh vi~n (Participations)
Cac t6 chuc tai chinh thanh vien thuCing Ia cac t6 chuc tai chinh nho hdn,
khong c6 kha nang thttc hi~n nhung vai tro nhu cac t6 chuc tai chinh n6i tren.
Cong vi~c chinh cua t6 chuc tai chinh thanh vien la tham gia g6p vo'n theo thoa
thu~n voi t6 chuc tai chinh dan xe"p va tham gia thffm dinh khoan vay.

•!• NgtiOi di vay (Borrower)
NguCii di vay c6 trach nhi~m cung c1p cho t6 chuc tai chinh dffu mo'i cac
thong tin tai chinh chi tie"t d€ t6 chuc nay thljc hi~n vai tro cua mlnh. Nhung
quy~n lQi va nghia Vl,l khac cua ngttCii di vay cling tlfdng tlj nhlf cac phlfdng thuc

cho vay khac.
1.1.6. Cac lo~i phi va ky thu~t trong cho vay d6ng tai tr(1.
•

Trong cho vay d6ng tai tr<;1, nguCii di vay thuCing thanh toan

cac lo~i phi, c6 th€ dtt<;1c chia ra lam hai nh6m chinh, bao g6m:

•!• Phi trQn goi (Front End Fee )
- Phi dffu mo'i (Lead Managerment Fee): Phi nay thuCing c6 do'i voi cac
khoan cho vay lon, c6 nhi~u t6 chuc tai chinh quan ly. Phi nay nhAm trcl cong
cho vai tro t6 chuc cua t6 chuc tai chinh dffu mo'i.
-Phi quan ly (Managerment Fee): Phi nay thuCing dude tra dtta tren d6ng
g6p cua tung t6 chuc tai chinh quan tq do'i voi khoan vay.

-Phi d~i ly (Agent Fee): Phi nay d€ thanh toan cho cong thttc hi~n vai tro
d~i ly cua t6 chuc tai chinh d~i ly.

-Phi phap ly (Legal Fee): La cac khoan ti~n chi tieu cho cac thu tvc phap
ly rna nguCii di vay phai hoan tra cho cac t6 chuc tai chinh dffu mo'i.

•!• Phi thqc hi~n (On- going Fee)


14

-Phi cam ke"t (Commitment Fee): La chi phi rna nguoi di vay phai tra cho
s6 tien rna mlnh du<;1c vay nhung chua sU' dvng he"t.
- Lai (Interest): E>u<;1c tinh tren s6 tien thl;t'c sl;t' sU' dvng.
•

Cc:ic ky thu~t trong cho vay d6ng tai trQ gian tie"p:

Tuy theo thoa thu~n rna cac truong h<;1p cho vay d6ng tai trQ c6 th~ ap
dvng cac ky thu~t trong cam ke"t nhu sau:
-Cam ke"t toan b() (Fully Underwritten) : theo cam ke"t nay, cac t6 chlic tai
chinh quan ly cam ke"t cung cffp dffy du s6 tien vay rna nguoi di vay cffn. Ne"u
cac t6 chlic tai chinh mu6n thay d6i s6 tien mlnh tham gia vao khoan vay thl c6
th~ keu gQi cac t6 chlic tai chinh khac tham gia d6ng tai tr<;1 thong qua ho~t d()ng

dl;t' phffn gian tie"p.
- Cam ke"t m()t phffn (Partly Underwritten): theo cam ke"t nay, t6 chlic tai
chinh quan ly cam ke"t cung cffp m()t phffn s6 tien nguoi vay cffn. Sau d6, ne"u
ho~t d()ng d6ng tai trQ thanh cong thl t6 chlic nay se cho vay phffn con l~i.

- Cam ke"t theo kha nang (Best Efforts): theo cam ke"t nay, t6 chlic tai
chinh quan ly cam ke"t chi cffp tien vay khi nao ho~t d()ng d6ng tai tr<;1 thanh cong
va s6 tien cho vay nho hdn nhieu so vdi yeu cffu cua nguoi di vay. Ne'u ho~t
d()ng d6ng tai tr<;1 khong thanh cong thl nguoi di vay khong nh~n du<;1c khoan tien
nao ca.
'

?

1.1.7. Lqi ich cua cho vay d6ng tai trq.
1.1.7.1.G6p phiin cung ung vlln ttn df!,ng trung va dai h{ln cho nin kinh te'
Ngay nay nhieu nude tren the" gidi luon phai d6i dffu vdi cac ap ll;t'c ve
tang trudng kinh te", t~o vi~c lam, giam ty 1~ thfft nghi~p ...Vl the" nhu cffu dffu tu
cho cac dl;t' an phat tri~n dfft nude, luon luon phat sinh, ngu6n vo'n tu ngan sach
qu6c gia thuong khong du dap ling. Cac ngan hang thudng m~i ngay cang dong
vai tro quan trQng trong vi~c cung ling vo'n cho cac dl;t' an trong dieu ki~n qu6c


15

gia thie"u nhung ngan hang chuyen tren linh vf!c nay. Ho~t d()ng truy~n th6ng
ciia ngan hang thu'dng m~i vftn chii ye"u tren linh vf!c ng~n h~n, cho nen cung
ung v6n tin dl;lng trung va dai h~n thong thu'ong du'hinh thuc ddng tai tr<;1. Nh(t la trong nhung nam g~n day khi n~n kinh te" the" gidi
dung tru'dc nhung thay d6i ldn, khiing hoang tai chinh, nang lu'<;1ng.. .l~m phat, suy
thoai...lam cho vi~c huy d()ng vO'n trung va dai h~n ciia cac ngan hang thu'dng
m~i luon bi h~n che". Nhu' v~y ne"u huy d()ng du'
nang md r()ng cho vay trung va dai h~n se g~p kh6 khan. Cho vay ddng tai tr<;1
nhu' la ffiQt phu'dng each kh~c phl;lC nhu'<;jc di~m ph6 bie"n nay Va gop ph~n quan

trQng trong vi~c cung ung vO'n tin dl;lng trung va dai h~n cho n~n kinh te".

1.1.7.2. L(li ich doz vfli nglln hang
Cho vay ddng tai tr<;1 khong nhung g6p ph~n cung ung vO'n tin dl;lng trung
va dai h~n cho n~n kinh te" rna con dem l~i l<;1i ich cho cac ngan hang. Ngoai
ngudn thu quan trQng la Hii vay nhu' cac phu'dng thuc cho vay khac thi cho vay
ddng tai tr<;1 con mang de"n cho ngan hang nhung l<;1i ich rieng:
Ngan hang dap ung du'ti~n qua ldn. Nhu' v~y ngan hang vua thu 1<;1i tren khoan vay, vua giu du'<;1C khach

hang va tang uy tin ciia minh.
Trong nhung khoan vay c6 nhi~u riii ro thi ddng tai tr<;1la hlnh thuc ngan
hang muO'n phan tan ti~n vay d~ h~n che" riii ro.
Cac ngan hang nho c6 trinh d9 nghi~p V\l chua cao mu6n thong qua ho~ t
d()ng cho vay ddng tai tr<;1 d~ c6 th~ tie"p c~n ky thu~t cho vay ciia cac ngan hang
ldn, c6 trlnh dQ cao hdn ho~c d~ tie"p c~n cac dr! an ldn g6p ph~n tang thu'dng
hi~u

ciia ngan hang mlnh.

1.1.7.3. L(li ich dtfi vfli ngllm di vay


16

Trong nhi~u tntong hhang (ngu'oi di vay) c6 th€ vay rnutieu t6n thai gian va chi phi ne'u ph:H vay rnuHdn nfia, ne'u ph:H di vay rieng le d nhi~u t5 chU'c tai chinh khac thl kha nang d€
nguoi di vay nh~n du

hi~n rn()t each d()c l~p thl cac quye't dinh ciia nhi~u ngan hang d6i voi vi~c rn()t

khach hang vay r!t hie'rn khi c6 cling rn()t ke't qua. Mij.t khac ne'u vi~c cho vay
du'h~, c6 th€ chua tung d11<;5c thie't l~p quan h~ tin d1,mg, vi the' hQ c6 th~ khong
nh~n du
1.2.

KINH NGHIEM CHO VAY DONG TAl TRQ T~I NH!T BAN&

HANQUOCVACHOV~TNAM
1.2.1. Tq,i Nhl)t Ban

Tl;li Nh~t Ban, t~p doan tai chinh Mizuho- Ngan hang c6 tai san Ion nhfft
cua nl.foc nay, da COke' hOl;!Ch tang CclC khoan cho vay d6ng tai trQ len 5 l~n tu
2004 cho de"n narn 2008 d~ dl;lt dud6ng tai trhang tinh de'n 30/6/2004). Theo Ngan hang Trung udng Nh~t Ban cac ngan hang
nu'oc nay da thua 18 hdn 150 nghln ty JPY do cac khoan n2003 de'n 2007. Ben Cl;lnh d6, t5ng du nQ tin dvng ciia cac Ngan hang nuoc nay
da lien tl,lC giarn xu6ng trong vai mlrn qua. f)~ cai thi~n chfft ll.fNgan hang Thudng rnl;li

Nh~t

Ban da va dang tang cuong cac khoan cho vay

d6ng t[ti trNhu v

thi~n chdt lu(/ng tin d""ng khi rna nhi~u ngan hang ngay ci1ng ddi ddu voi cdc

khoan n(/ xfiu.


17

1.2.2. Tq,i Han Quoc

T<;ti Han Qu6c, xu hu'ong cho vay d6ng tai trmd r9ng, nha't la ngay sau khi xay ra cu9c khiing hoang tai chinh tc;ti nu'oc nay.
Nhung Ngan hang c6 ty 1<$ cho vay d6ng tai trngoc;ti h6i Han Qu6c (Korea Exchange Bank), Ngan hang d<$ nha't Han Qu6c
(Korea First Bank), Ngan hang Woori (Woori Bank).
Tru'oc khi

CUQC

khiing hoang tai chinh (j chau

A xay ra, Han Qu6c la m9t

qu6c gia di~n hinh voi truy~n th6ng: "Khach hang ru9t, Ngan hang ru9t". f)6 la
hi<$n tu'hang chi giao dich chii ye'u voi m9t vai ngan hang. Ch~ng hc;tn nhu' T~p doan
Daewoo, T~p doan LG la "khach hang ru9t" ciia Ngan hang d<$ nha't Han Qu6c
hay t~p doan Samsung lc;ti t~p trung giao dich voi Ngan hang Ngoc;ti h6i Han
Qu6c. Cac t~p doan lon khac nhu' Sang Yong, Huyndai, Daesang ctlng v~y. Khi
cac t~p doan nay bi kh6 khan v€ tai chinh keo theo tlnh trc;tng t~p trung ntc;ti m9t vai ngan hang don le, d~n de"n vi<$c Chinh phii Han Qu6c phai tai co ca'u

lc;ti m9t sef Ngan hang nhu' Ngan hang d<$ nha't Han Qu6c hay slf sap nh~p ciia
m9t s6Ngan hang Thuong mc;ti Han Quefc va Ngan hang Hank thanh Ngan hang
Woori. Cho vay d6ng tai trhi<$u qua ciia cac t6 chuc tai chinh tren kh~p the' gioi.
Nhzt v(ly drfi wJi Him Qurfc do truyin thdng" khdch himg ruQt, ngan himg
ru9t" nen se g(ip rui ro khi nhilng ngan hang rieng le g(ip kh6 khiin tit "khdch
hang ru9t" cua mznh, cho nen d6ng tai tr(/ la hznh thac phan tan cdc rui ro.
1.2.3. Kinh nghifm cho Vift Nam

Tu kinh nghi<$m cho vay d6ng tai trrut ra kinh nghi<$m cho cac T6 chuc tin d1,mg ciia Vi<$t Nam tha'y rAng cho vay


18

d6ng tai trtru'ong hThu nhift: Ben nh~n tai tr
vu'hi<$n hanh. Trong tru'ong hh~n

bdi cac quy dinh cua phap

lu~t.

Vi d1;1 hi<$n nay t~i Vi<$t Narn, ngan hang cho

rn()t khach hang vay t6i da Ia 15% v6n t\l' c6 cua ngan hang. Chiing h~n. rn()t

ngan hang c6 v6n tt;( cola 100 tri<$u USD thl theo quy dinh, h~n rnlic tin d1;1ng t6i
da ngan hang nay c6 th€ cho rn()t khach hang vay la 15 tri<$u USD.
Thu hai: Truong h
khong dap ling du'khong phai ngan hang khong th€ cho vay theo quy dinh hi<$n hanh rna t~i thoi
di€rn hi<$n t~i kha nang tai chinh cua ngan hang khong cho phep hay ngu6n v6n
cua Ngan hang khong du d€ dap ling. N6i chung, cac ngan hang nho kh6 huy
d()ng du'nhung khoan vay c6 gia

tri Ion, thoi h~n dai.

Thu ba: Ngan hang c6 nhu c~u phan tan rui ro. M()t so' ngan hang, rnij.c du

c6 kha nang cho khach hang vay theo quy dinh, vlin rnu6n rnoi cac ngan hang
khac tharn gia d6ng tai trr~ng khong nen t~p trung qua nhieu vao nganh cong nghi<$p nay hay nganh nghe

khac rna c~n phai duy trl rn()t ty 1<$ cho vay theo co cffu d€ h~n che' rui ro.
Thu tzt: Ben nh~n tai tr
d1;1ng khac nhau. Hi<$n nay, rn6i quan h<$ khach hang - ngan hang la rn6i quan h<$
da phu'ong, rfft it khach hang chi giao dich voi rn()t ngan hang. M()t khach hang
rnd tai khoan va giao dich vdi nhieu ngan hang d€ t~n dl;lng lhang nay. Thlfc te' giua cac ngan hang thl doi khi ngan hang nay cung ling dich