Vận dụng lý thuyết phát triển bền vững vào việc đánh giá phát triển ngành công nghiệp Việt Nam

B()
GIAO
DUC
VA
I>AO
TAO
TRU'ONG
DA.I
HOC
KiNH
Tt
TP.
Hi>
CHi
MINH
DETAI
A.
"
A'
"
NGHIEN
COli
KHOA
HOC
CAP
BO
.
.
A
-'
,.!

"
,?
~.,.,.,
VAN
DUNG
L
Y
THUYET
PHAT
TRIEN
BEN
VONG
•
•,
"
,
,
,
A.
VAO
VI~C
DANH
GIA
PHAT
TRIEN
'
A
A
A
NGANH

CONG
NGHIEP
VIETNAM
.
.
BO
GIAO
DUC
f)AO
TAO
!
·~lfONG
f>~l
H9C
KINH
T{TP.HCM:
THUVlEN
•
MA
s6:
B
2007-09-24.
.
\
/IJ
'[
.:J-
Y
THANH VIEN
THAM

GIA:
X
'
TS.,
NGUYEN
TO'
THS.
NGUYEN
vAN
sANG
NAM2009
MUCLUC
. .
Trang
;.,.
, ,
Mu
BAU
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••.•••••••••••••••••••••••••••••••••.•••••••••••••
1
Phain
thu
nhitt
Nhtmg khfa
~nh
ly
thuy~t
cua phat
tri~n
b~n

vtmg
•••••••••••••••••••••
8
1.1
Phat trien
b~n
vfing-
vlfu
d~
c6 tfnh toan
c~u
8
1.1.1
Tru
nguy~n
suy giam,
rnOi
truang bj xu6ng
c~p,
sq n6ng
l~n
ella
tr8.i
d~t
9
1.1.2
Ch~nh
l~ch
giflU
ngheo

tr~n
th~
giro
va
trong
ph~
vi
tUng
qu6c gia c6 xu huang gia tang 14
1.1.3 Qua trlnh
dO
thj boa dien ra nhanh ch6ng 16
1.1.4 Xung
dQt
va
chi~n
tranh
17
1.2 Phat trien
b~n
vfing - quan
ni~rn
va.
n¢i dung
18
1.3
Phua.ng phap phan tfch, daub gia phat trien
b~n
vfing
nganh

cOng
nghi¢p
30
1.4 Kinh
nghi~rn
cua rn¢t
s6
nu6'c
tr~n
th~
giro
v~
phat trien
cOng
nghi~p
theo
y~u
c~u
b~n
vilng .40
1.4.1 M¢t
s6
kinh
nghi~rn
cua rn¢t
s6
qu6c gia trong
phat trien
b~n
vfing nganh

cOng
nghi~p
.41
1.4.2
Kinh
nghi~rn
cua rn¢t
s6
nu6'c
trong xay d\fllg
chuang
trlnh phat trien
b~n
vilng 53
Phain
thuhai
V $n
dl}ng
Iy
thuy~t
phat
tri~n
b~n
vitng
vao
vi~c
danh gia
phat
tri~n
nganh cong

nghi~p
Vi~t
Nam theo
y~u
cain
b~n
vtmg , 56
2.1Nhfing thanh
t1;lll,
ti~n
b¢ cua phat trien
cOng
nghi~p
theo
huoog
ben
vfing
iJ
Vi~t
Nam
56
2.1.1
OOn
vfing
v~
kinh
1~
•• • 56
2.1.2
oon

villlg
v~
xa
hQi
• 69
2.1.3
OOn
vfing
ve
mOi
~Oltg
72
2.2 Nhiing
h~
ch~,
y~u
kern cua phat trien
b~n
viing trong
nganh
cOng
nghi~p
73
2.2.1
H~
ch~,
·y~u
kern
v~
kinh

t~
trong PTBV 73
2.2.2
H~
ch~,
y~u
kern
v~
xa h¢i trong PTBV 86
2.2.3
H~
ch~,
y~u
kern
v~
rnl)i
truO'ng
trong PTBV .• 93
2.2.4
Nguy~n
nhAn
cua nhilng
h~
ch~,
y~u
kern trong PTBV

95
Phain
thuba

Gild phap phat
tri~n
b~n
vihlg nganh c6ng
nghi~p
trong
di~u
ki~n
h(ti
nh3p qu6c
1~
105
3.1 Phuang
huang
phat
tri~n
ng8nh cl)ng
nghi~p
theo yeu
c4u
~n
villtg • ••••••• • 1
05
3.2
Gic
giai phap
nh~
th1;tc
hi~n
PfBV

v~
kinh
t~
cua nganh
cl)ng
nghi~p
Vi~t
Nam trong
di~u
ki~n
hc)i
nh~p
qu6c
t~

11
0
3.2.1 Xac dinh
ro
nhilng
ca
hc)i,
thach thuc do
hc)i
nh~p
kinh
t~
qu6c
t~
arm

huang
d~n
PTBV trong
cl)ng
nghi~p
Va
S\l
anh
huang
CUa
hc)i
nh~p
d~n
cac
nh6rn nganh cl)ng
nghi~p
d~
c6 giai phap phu hqp 111
3.2.2 Hoan
thi~n
rnc)t
s6
nc)i
dung
v~
quy
ho~ch,
k~
ho~ch
ph8.t

tri~n
cOng nghi¢p
117
3.2.3
Ma
rc)ng
quy rnl) cua cac
dan
vi
kinh doanh cl)ng
nghi~p
Va
~0
ra
Sl;tli~n
k~t
giua cac doanh
nghi~p
122
3.2.4
NAng
cao
ch~t
Iuqng ngu6n
nhAn
l1;tc
va
khoa
hQc
cl)ng

ngh~
d~
~o
ra
bu6'c
dc)t
pha
trong phat
tri~n
cl)ng
nghi~p
124
3.3 Giiti phap d6i
vm
S\l
PTBV
v~
rn~t
xii
hc)i.
131
3.4
Qic
giai phap trong PTBV
v~
rnl)l
truO'ng
cl)ng
nghi~p
132

3.4.1 Khai thac
va
sir
dl}Ilg
hqp ly,
ti~t
ki~rn
tai
nguy~n~
giam
thi~u
l)
nhiern cac khu cl)ng
nghi~p,
quiin
IY
ch~t
che
cac
ch«t
thcli

132
3.4.2 Thay d6i rnl) hlnh
ti~u
dung
va
rnl)
hlnh
san

xu~t
trong
cOng
nghi¢.p
~·······································134
KlfT
LUAN
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
141
.
DANH
MlJC
CHU'VI~T
TAT
PTBV:
Phat
trien
b~n
vilng
TIKT:
Tang
tru<mg
kinh
t~
PIKT:
Phat
trien
kinh
t~
FAO:

TO
chlic
luang
thqc
th~
gi6i
UNDP:
Chuang
trlnh
phat
trien
Lien
Hi~p
Qu6c
GDP:
TOng
san
pham
qu6c
n<)i
GNI:
TOng
thu
nh~p
qu6c
gia
NICs:
cac
nuoc
cOng

nghi~p
m6i
FDI:
D~u
tu
ttvc
ti~p
nuoc
ngoai
VA:
Gia
tri
gia
tang
CCKT:
Ca
c~u
kinh
t~
MODAU
1. Tfnh
c~p
thi€t cua
d~
tai
nghi~n
cll'u
Sau
han
20 nam d6i mm,

n~n
kinh
t~
nu6'c ta da thu dugc
nhi~u
thanh
tt;ru
n6i
b~t
trong
t~t
ca
cac linh
V\lC
kinh
t~
- xa h¢i. Nhfing thanh
tl!U
d6 da g6p
ph~n
trong vi¢c nang cao thu
nh~p,
dm
s6ng cua da
s6
dan
cu, tang thu cho ngan sach, tang tfch luy, tttng bu6'c nang cao nang l\fc n¢i
sinh
cua
n~n

kinh
t~,
g6p
ph~n
giai
quy~t
nhfing
v~n
d~
c~p
bach
v~
m~t
xa h¢i
nhu
t~o
th~m
vi¢c lam, xoa d6i, giam ngheo,
thl;lc
hi¢n cac
ho~t
d¢ng an sinh
xa
h¢i. D6ng g6p vao thfmh
tl!U
~y
c6 vai tro to
16'n
cua
nganh

cl'Jng
nghi¢p.
Trong nhfing nam
g~n
day,
cl'Jng
nghi¢p Ia nganh chu
y~u
d6ng g6p
vao tang trulmg GDP hang nam, g6p
ph~n
tfch
C\fC
cho vi¢c tang tru6ng va
phat
tri~n
nl'Jng
nghi¢p, djch
V\1·
Nam 2007, trong 10
m~t
hang c6 kim
ng~ch
xu~t
kh4u
d~t
tr~n
1 ty USD thl nhfing
m~t
hang

cl'Jng
nghi¢p
chi~m
da
s6
v.v Tuy
v~y,
tang tru6ng va phat
tri~n
cl'Jng
nghi¢p nu6'c ta dang
d~t
ra
nhi~u
v~n
d~
c~p
bach
c~n
phai giai
quy~t
nhu:
chuy~n
djch
co
c~u
nl)i b¢ nganh
cl'Jng
nghi¢p con
ch~m,

nang
l\fC
C~nh
tranh
CUa
hang
cl'Jng
nghi¢p con
th~p,
nhi~u
m~t
hfmg
cl'Jng
nghi¢p
ph1,1c
V1,l
cho nhu
c~u
san
xu~t
va
ti~u
dung trong nu6'c van
ti~p
we
phai
nh~p
kh4u vm kim
ng~ch
ngay cang tang; hi¢u qua sir

dl,lng
cac ngu6n
ll;lc
trong
cl'Jng
nghi¢p tuy
da dugc cai thi¢n nhung con
th~p,
l:J
m¢t s6 khu
cl'Jng
nghi¢p, lang
ngh~
khl'Jng
nhii'ng
gia
tang
l'J
nhiem
ml'Ji
truemg rna con phat sinh nhfing
v~n
d~
xa h¢i
r~t
c~p
bach.v.v
Tr~n
th~
gi6'i, Ngan hang

th~
gi6'i da t6ng
k~t
nhiin.g
ml'J
hlnh tang
tru6ng
x~u
nhu
tang tru6ng
khl'Jng
tuang lai, tang tru6ng
khl'Jng
ti~ng
n6i,
tang trulmg khOng vi¢c lam, tang tru6ng
khl'Jng
g6c re v.v Nhfing
ti~u
C\fC,
h~n
ch~
trong tang
trUOng
Va
phat
tri~n
cl'Jng
nghi¢p n6i chung
Va

n~n
kinh
t~
n6i
ri~ng
bu¢c cac qu6c gia phai nhln
nh~n
l~i
cac
ml'J
hlnh, each
1
thuc
tang
truang,
phat
trien
c(}ng
nghi~p
va
toan
b¢
n~n
kinh
t€.
Da
xu~t
hi~n
nhilng
v~n

d~
c6
tfnh
toan
c~u
rna
mOi
qu6c
gia
rieng
re
r~t
kh6
giai
quy€t.
Trong
han
1
th~p
ky
g~n
dAy,
tren
th€
gi6i
da
bAt
d~u
ti€p
c~n

v6'i
nhilng
each
thuc
tang
truang
va
phat
trien
kinh
t€
m6i,
trong
d6
doi
hoi
phlli
k€t
hgp
hai
hoa
lgi
fch
giila
cac
th€
h~,
giila
cac
nh6m

xa
h¢i,
giila
yeu
c~u
kinh t€
v6i
yeu
c~u
xa
h¢i va
m(}i
truang.
M¢t
s6
t6
chuc
qu6c
t€,
m¢t
s6
di~n
dan
th€
gi6i
va
nhMu
qu6c
gia
da

bAt
d~u
quan
tAm
d€n
phat
trien
kinh
t€
n6i
chung
va
c(}ng
nghi~p
n6i
rieng
theo
yeu
c~u
b~n
vilng.
Nghien
CUu
ly
thuy€t
va
nh~t
la
v~
dvng ly

thuy€t
phat
trien
b~n
vilng
(PTBV)
vao
vi~c
danh
gia
m¢t
nganh,
m¢t
vilng
cv
the
chua
duqc
trien
khai
nhi~u
l:J
nu6'c
ta.
Tht1c
ti~n
nhilng
nam
g~n
dAy,

tru6'c
s11
gia
tang
lien
tvc
ciia
thien
tai,
khiing
holing
tai
chfnh
th€
gi6i,
tang
l;;tm
phat,
suy
thoai
kinh
t€,
l;;ti
cang
d~t
ra
yeu
C~U
C~p
bach

phai
ti€p
tt;lC
nghien
CUu
Va
thl!C
hi~n
Sl!
phat
trien
kinh
t€
n6i
chung
Va
phat
trien
c(}ng'
nghi~p
n6i
rieng
a
nu6'c
ta
theo
yeu
c~u
b~n
vilng.

2.
Tinh
hinh
nghien
cthl
lien
quan
de'n
d~
tai
Phai
khAng
djnh
r~ng,
nhilng
v~n
d~
v~
phat
trien
kinh
t€
n6i
chung
va
phat
trien
c(}ng
nghi~p
n6i

rieng
a
nu6'c
ta
da
duqc
nhMu
ca
nhAn,
ca
quan
nghien
CUu
khoa
hQC
va
chi
d;;to
thl!C
ti~n
r~t
quan
tAm
va
c6
nhi~u
c(}ng
trlnh
nghien
can

c6
gia
trj.
Trong
d6
c6
the
ke
d€n
m¢t
s6
c(}ng
trlnh
nghien
can
ciia
m¢t
s6
tcic
gilt
nhu
GS.TS
Ng(}
Dlnh
Giao,
GS.TS.
DO
Hoai
Nam
v.v

v~
chuyen
djch
ca
c~u
n~n
kinh
t€
qu6c
dAn,
trong
d6 c6
c(}ng
nghi~p<l).
Cac
c(}ng
trlnh
nghien
can
v~
PTBV
n6i
chung
va
khao
can
PTBV
a
m<)t

s6
nganh,
wng
C\1
the
tuy
chUa
dU<JC
nghien
CUD
nhi~u
a
OUOC
ta
nhung
cilng
da
c6
m¢t
s6
c(}ng
trlnh
c6
gia
tri
khoa
h<;>c
va
tht1c
ti~n.

Cung
voi
vi~c
nghien
can
nhilng
v~n
d~
v~
PTBV
l:J
Vi~t
Nam,
m¢t
s6
tai
li~u
0
>
Xin
tham
khlio
m¢t
s6
cOng
trlnh
nhu:
DO
Hoil.i
Nam,

Chuyln
djch
cd
cd'u
kinh
te'
nganh
va
phat
triln
cac
nganh
tr{mg
dilm,
miii
nh{m
uVi~t
Nam,
UB
Khoa
hqc
xa
h¢i,
1996.
-
Chuong
trlnh
KX.63:
Nghi8n
ctfu

xac
djnh
CC1
c{(u
kinh
t6liinh
th6.
2
djch tu mtoc ngoai lien quan
d~n
PTBV
cling duqc luu hanh a
nu6'c
ta
trong nhiing nam
g~n
da.y.
Trong d6 c6ng trlnh nghien ctfu cua Thadeur
C.Trzyna voi tieu
d~
"The' gim ben viing, djnh nghia va triic luqng phat
triln ben vfing" do
Vi~n
Chi~n
luge
va
chfnh sach khoa
hQC
c6ng
ngh~

bien djch va xu4t ban nam 2001
Ia
m¢t c6ng trlnh nghien ctfu kha c6ng
phu
v~
phat
tri~n
b~n
viing. Trong c6ng trlnh nay, tac gia da neu m¢t s6
n¢i dung lien quan
d~n
ljch
sir
hlnh thanh khai
ni~m
PTBV; cac each
ti~p
cAn
khac nhau
v~
PTBV va di
d~n
k~t
lua.n
ve m6t khai niem cu
th~
v~
• • • • e
PTBV
va cac n¢i dung c4u thanh chu

y~u
cua khai
ni~m
nay. Cfing tai
li~u
djch cua nuoc ngoai, c6ng trlnh nghien ctfu cua nha nghien ctfu
Vailancourt da
d~
c~p
d~n
n¢i dung
c<1
ban
v~
PTBV. Trong d6
Vailancourt da chi
ti~t
hoa n¢i dung
PTBV
ve
m~t
chfnh tri - xa h¢i. M¢t
s6 c6ng trlnh nghien ctfu
v~
PTBV
do
S\1'
lien
k~t
cua cac t6 chuc, nha

nghien
cll'u
nuoc ngoai
v~
PTBV
n6i chung va thgc tien PTBV a m¢t s6
nganh, linh vgc a nu6'c ta da duqc
ti~n
hanh. Vf
dt;t,
Dg an do
Vi~n
Pets,
Van phong
d~i
di~n
t~i
Ha N¢i
v~
"Nganh n6ng nghi¢p Vi¢t Nam trong
phat triln ben vilng" do
TS.
Nguyen
Ttr
lam truang
d~
an va xu4t
blm
thanh sach nam 2004. Trong c6ng trlnh nghien
CUu

nay,
TS.
Nguyen
Ttr
da
trlnh bay m¢t s6
nh~n
thuc chung
v~
PTBV
va di
sa.u
pha.n
tfcp.
vai tro -
k~
ca ly
thuy~t
va thgc tien cua nganh n6ng
nghi~p
trong PTBV cua
Vi~t
Nam. Trinh bay nhiing giai phap chu
y~u
d~
phat
tri~n
n6ng
nghi~p
b~n

viing, tang
cuemg
d6ng g6p cua nganh n6ng
nghi~p
cho PTBV cua
Vi~t
Nam(l>.
C6ng trlnh "Ddn
sd
va
phat triln, nhilng van
de'
C(J
bdn" do
Chu<1ng
trlnh
dAn
s6 cua Lien hqp qu6c (UNPA)
h&
trQ
kinh phf, duqc s6
can b¢ nghien
cll'u
cua
Vi~t
Nam da hoan thanh. Tac gia
D~ng
M¢ng
LAn
da hoan thanh c6ng trlnh: "Cdc c6ng

c11-
qudn ly m6i
tru&ng"
do Nha
xufft
ban Khoa
hQc
va ky
thu~t
4n
hanh nam 2001. Trong tai
li~u
nay, tac gia da
pha.n
tfch qua trlnh hlnh thanh
va
hoan
thi~n
quan
ni~m
v~
PTBV d6ng
<t>
Xin tham
khao
th~m
sach:
NtJng
nghi~p
Vi~t

Nam
trong
phtlt triln bln
viing,
NXB Chfnh trj qu6c gia,
2004.
3
thoi
trlnh
bay
m¢t
s6
cOng
C\1
quan
ly
mOi
truang
theo
y~u
c~u
PTBV.
V
e
ben
vilng
tai
nguy~n
va
mOi

truang,
c6
m¢t
s6
nha
nghi~n
CUu
a
nUoc
ta
nhu
PGS.
TS
Nguyen
The
Chinh,
TS.
Nguyen
NgQc
Sinh
ciing
da
c6
nhfrng
nghi~n
CUu
ve
ben
vilng
n6i

chung
va
PTBV
ve
mOi
truang
n6i
ri~ng.
Nha
nghi~n
cll'u
Nguyen
Bi'ru
Quyen
da
viet
tai
li~u:
"Sd
tay
huang
ddn
phu<Jng
phap
nghien
CUu
Vel
CQC
buac
xay

difng
chien
lU(IC
phat
triln
be'n
vflng",
do
B¢
K€
ho~ch
D~u
tu
xu~t
ban
nam
2005.
Trong
cOng
trlnh nay,
tac
gia
di
s~u
huang
dan
cac
phuang
phap
nghi~n

CUu
ve
PTBV
d6ng
thm
chi
ra
cac
buoc,
cac
n¢i dung
c~n
phai
thqc
hi~n
trong
vi~c
x~y
dl1flg
chien
luqc
PTBV
a
nuoc
ta.
D~c
bi~t,
m¢t
s6
nha

nghi~n
CUu
a
m¢t
s6
truang
D~i
hQC
va
Vi¢n
nghi~n
CUu
da
bi~n
so~n
t~p
Bai
giang
ve
phat
trMn
ben
vilng
a
Vi~t
Nam
trong
khuOn
kh6
Dq

an
VIE/01/021
ve
x~y
dl1flg
va
tht;tc
hi¢n
chuang
trlnh
nghi
sq21
a
Vi¢t
Nam
nhu
cac
giang
vi~n
va
can
b¢
nghi~n
cll'u
khoa
hQc
a
Vi~n
Kinh
te

va
phat
trMn,
H<;>c
vi~n
Chlnh
trj
qu6c
gia
H6
Chf Minh,
truang
D~i
h<;>c
Kinh
te
qu6c
d~n,
truang
Cao
dilng
Kinh
te
ke
ho~ch
Da
Nang;
D~i
h<;>c
qu6c

gia
Ha
N¢i
v.v

Trong
cac
tai
li¢u
nghi~n
CUu
nay'
cac
tac
gia
da
c6
S\t
nghi~n
CUu
nhi~u
m~t
ly
thuyet
PTBV
va
c6
m¢t
s6
danh

gia
buoc
d~u
ve
PTBV
a
Vi¢t
Nam<
2
>.
D6i
vm
PTBV
trong
nganh
cOng
nghi¢p
tuy
con
It
nhung
ciing da
c6
m¢t
s6
cOng
trlnh
nghi~n
CUu
buoc

d~u.
VI
d\},
bai
viet
t~i
H¢i
thao
khoa
hQC
ve
phat
trien
ben
vfrng
(nam
2004)
cua
TS.
L~
Minh
D~c,
TS.
L~
Thi
T6
Nga
Ia
nhii'ng
cOng

trlnh
nghi~n
cll'u
buoc
d~u
r~t
c6
gia
tri
li~n
quan
den
chu
de
nay.
Trong
cOng
trlnh
cua
mlnh,
TS
L~
Minh
D~c
d~c
bi¢t
nhttn
m~nh
tac
d¢ng

xttu
cua
vi¢c
khai
thac,
sir
d1;1ng
khOng
hgp
ly
tai
nguy~n
trong
phat
trien
m¢t
s6
nganh
cOng
nghi~p
a
nuoc
ta.
De
lam
ro
buoc
d~u
ve
S\t

c~n
thiet,
kha
nang
va
tac
d\}ng
cua
chuang
trlnh
san
xuttt
s~ch
han
trong
cac
xf
nghi¢p
cOng
nghi¢p,
TS
L~
Thj
T6
Nga
da
n~u
k€t
qua
C\1

the,
c6
nhilng
binh
lu~n,
<
2
>
Xin
tham
khao
th~m
T~p
bru
giang
v~
pbat
triin
b~n
viffig
(5
~p)
~
K~
ho1,1ch
va
dtiu
ttr,
UNDP,
Co

quan
phcit
triin
qu6c
tt
Dan
M1,1ch,
ce1
quan
hqp
tac
qu6c
tt
v~
pbat
trien
Thl}y
Di6n
va
truang
Dl,li
hQc
qu6c
gia
Ha
N¢i,
Hqc
vi~n
Chfnh
tJi

-
Hanh
chfnh
qu6c
gia
H6
Chf
Minh,
Tnrang
Dl,li
hQc
Kinh
tt
qu6c
dan,
Tntang
Cao
ding
Ktho1,1ch
Da
N!ing.
v.v

bi~n
sol,lfi,
NXB
Dl,li
hQc
Kinh
t~

qu6c
dan,
2006.
4
danh
gia
bu6'c
d~u
v~
v~n
dt,mg
chuang
trinh
san
xu~t
s~ch
han
a
m¢t
s6
doanh
nghi¢p
c~ng
nghi¢p
a
nu6'c
ta.
v
~
nghi~n

CUu
PTBV
theo
nganh
va
dja
phuang,
ciing
da
c6
m¢t
s6
c~ng
trinh
li~n
quan
d€n
chit
d~
nghi~n
ctfu
duqc
ti€n
hanh.
Vf
dt;t,
H¢i
thao
v~
PTBV

vnng
mi~n
nui
phfa
Bile
nam
2006
do
Vi¢n
Phat
tri~n
b~n
vihlg
(tiVc
thu¢c
Vi¢n
Khoa
hQc
xa
h¢i
Vi¢t
Nam),
da
qui
tt;t
9
ki€n
cua
nhi~u
nha

nghi~n
CUu
va
chi
d~o
thgc
tien
v~
tht,tc
tr~ng
va
giai
phap
PTBV
vnng
mi~n
mli
phfa
Bile.
M¢t
s6
dja
phuang
ciing
tht,tc
hi¢n
vi¢c
tri~n
khai
cac

chuang
trinh,
qui
ho~ch
li~n
quan
d€n
PTBV
nganh
c~ng
nghi¢p.
Vf
dt;t,
nam
2000,
Sa
C~ng
nghi¢p
tinh
Blnh
Duang
c6
nghi~n
ctfu
d~
tai
"Dtmh
gia
hi¢n
tr{lng

va
de'
xud't
cdc
gidi
phap
nham
gidm
thilu
6
nhilm
m6i
tnttlng
nganh
sdn
xudt
g6'm
su
va
g{lch
ng6i
tren
dja
ban
tinh
Binh
Dztt:Jng".
Trong
d~
tai

nay,
bAng
nhiing
phuang
phap
phAn
tfch
c6
k€t
hqp
v6'i
dMu
tra
va
bAng
m¢t
s6
c~ng
cv
ki~m
nghi¢m
ct;t
th~,
cac
tac
gilt
da
danh
gia
ro

hi¢n
tr~ng
~
nhiem
kh~ng
khf,
~
nhiem
nu6'c
v.v

va
xac
djnh
ro
muc
d¢
~
nhiem
a
m¢t
s6
khu
vt,tc
lang
ngh~
g6m
su
va
n~u

ra
m¢t
s6
giai
phap
bu6'c
d~u
d~
khilc
pht;tc
~
nhiem
m~i
tru<mg
trong
nganh
san
xu~t
g6m
su
tinh
Blnh
Duang.
Ho~c
Sa
C~ng
nghi¢p
tinh
Ki~n
Giang,

nam
2006
da
xAy
dt,tng
qui
ho~ch
phat
tri~n
c~ng
nghi¢p
ciia
tinh
d€n
nam
2010
c6
t~m
nhln
d€n
nam 2020.
Tuy
n¢i
dung
qui
ho~ch
kh~ng
d~
c~p
chfnh

di¢n
ph~m
tru
PTBV
nhung
nhiing
danh
gh1
v~
tac
d¢ng
kinh
t€,
tac
d¢ng
xa
h¢i
va
m~i
truC1ng
ciia
phat
tri~n
c~ng
nghi¢p
tinh
Ki~n
Giang
cho
th~y

cac
tac
gilt
ciia
d~
an
nay
ding
da
ti€p
c~n
cac
n¢i
dung
ca
ban
ciia
PTBV
trong
c~ng
nghi¢p.
M¢t
s6
can
b¢
nghi~n
ctfu,
giang
d~y
a

tru<mg
D~i
hQc
Kinh
t€
thanh
ph6
H6
Chf
Minh
va
nhi~u
nguOi
khac
ciing
da
c6
m¢t
s6
nghi~n
ctfu
c6
gia
tri
v~
PTBV
lJ
nu6'c
ta
n6i

chung
va
a
thanh
ph6
H6
Chf
Minh
n6i
ri~ng.
Vf
dt;t,
TS.
Nguyen
Minh
Tu~n
da
phAn
tfch
nhiing
anh
huang
ti~u
ct,tc
cua
qua
trlnh
toan
c~u
boa

d€n
PTBV
a
Vi¢t
Nam,
PGS.TS
Nguyen
Van
Trinh
danh
gia
tht,tc
tr~ng
tang
truf:Jng
va
gilti
phap
thuc
dAy
tang
truf:Jng
b~n
vitng
ciia
vnng
kinh
t€
5
trQng

diem
phfa
Nam;
Ths
Do
Phuc
Tr~n
Tinh
danh
gia
cha:t
lugng
tang
tru6ng
kinh
t€
tr~n
dja
ban
TP.
H6
Chf
Minh.v.v

.O>.
3.
M1,1c
tieu,
nhi~m
v1,1

-
M1J-c
tieu
H~
th6ng
boa
va
lam
ro
th~m
mc)t
s6
nh~n
thll'c
ly
thuy€t
v~
PTBV
va
danh
gia
th1;tc
tr~ng
nganh
cl>ng
nghi~p
Vi~t
Nam
theo
y~u

c~u
b~n
vii'ng;
lu~n
giai
can
ell'
va
nc)i
dung
cac
giai
phap
d8
phat
trien
c6ng
nghi~p
Vi~t
Nam
theo
y~u
c~u
b~n
viing.
-
Nhi~m
VlJ-
C6
3

nhi~m
vv
chii
y€u:
-
Trinh
bay
nhil'ng
nh~n
thll'c
ca
ban
c6
tfnh
ly thuy€t
v~
ph~m
tru
PTBV
n6i
chung
va
PTBV
trong
c6ng
nghi~p
n6i
ri~ng.
-
V~n

d~ng
ly
thuy€t
v~
PTBV
de
phAn
tfch
va
danh
gia
hi~n
tr~ng
phat
tri8n
c6ng
nghi~p
nu6c
ta
theo
y~u
c~u
b~n
viing.
-
Trinh
bay
nhil'ng
giai
phap

chii
y€u
d8
thuc
ddy
PTBV nganh
cl>ng
nghi~p.
4.
Ph~m
vi
nghien
coo
v~
nc)i
dung:
t~p
trung
vao
3
ph~n
chfnh:
nhil'ng
va:n
d~
ly
thuy€t
PTBV;
v~n
d~ng

ly
thuy€t
vao
vi~c
danh
gia
phat
trien
c6ng
nghi~p
Vi~t
Nam
theo
y~u
c~u
b~n
viing;
nhil'ng
giai
phap
duqc
d~
c~p
a
t~m
vi
m6,
kh6ng
c6
di~u

ki~n
trlnh
bay
nhil'ng
giai
phap
di
sAu
vao
nhil'ng
khfa
c~nh
ciia
quan
trj
doanh
nghi~p
cOng
nghi~p.
s.
Phuong
phap
nghien
coo
D8
thgc
hi~n
d~
tai nay
chung

t6i
sic
d~ng
cac
phuang
phap:
phAn
tfch-t6ng
hqp,
d6i
chi€u-so
sanh.
C6
khao
sat
thgc
t€
C:J
m¢t
s6
dia
ban.
D6ng
thOi
trgc
ti€p
trao
d6i
to~
dam

vm
lanh
d~o
mc)t
s6
doanh
nghi~p
cOng
nghi~p.
<
1
>
T~p
chf
Phat
tri~n
kinh
t8',
11/2008
6
D~
tai
kh~ng
c6
di~u
ki~n
d~
sit
dvng
cac

c~ng
Cl}
djnh
lugng
d~
xac
djnh
anh
hulmg
cua
trmg
nhAn
t6
tac
d¢ng
d€n
PTBV
nganh
c~ng
nghi~p
rna
chi
n~u
nhfi'ng
bi~u
hi~n
cua
n6
th~ng
qua

h~
th6ng
th~ng
tin,
tu
li~u
thu
th~p
va
khao
sat
duqc.
6.
Giai
thi~u
chong
ve
klt
cttu
ctia
de
tai
Ngoai
IM
rna
d~u,
k€t
lu~n,
danh
mt;tc

tai
li~u
tham khao,
d~
tai
duqc
hoan
thanh
vm
3
ph~n
chfnh
sau
day:
Ph~n
thll'
nhO:t:
NhUn.g
khfa
c~nh
ly
thuy€t
cua
phat
tri~n
b~n
vilng.
Ph~n
thll'
hai:

Danh
gh\
phat
tri~n
nganh
c~ng
nghi~p
Vi~t
Nam
theo
y~u
c~u
b~n
vilng.
Ph~
thll'
ba:
Giru
phap
phat
tri~n
~n
viing
ng8nh
cOng
nghi¢IJ
Vi~t
Nam.
7
Ph4n

thu
nhat
NHU'NG
KUlA
CANH
LY
THUYtT
CUA
PHAT
TRi:fN
B£N
ViJNG
1.1.
PHAT
TRI~N
BiN
VU'NG
·VAN
Di
C6
TINH
TOAN
CAU.
Trong
nhii'ng
th~p
ky
g~n
dAy,
quy

mO
nen
kinh te'
the'
gim c6
buac
tang
tru<mg
vugt:
b~c,
ngoai
m¢t
s6
trung
tAm
kinh
te'
Ian
nhu
Hoa
Ky,
Nh~t
Ban,
TAy
Au
da
xuttt
hi¢n
nhihlg
nen

kinh
te'
mm
n6i.
Du
lu~n
the'
gim
danh
gia
cao
SlJ
phat
tri~n
vugt:
b~c
cua
nen
kinh
te'
Trung
Qu6c,
Braxin,
An
D¢,
C¢ng
hoa
Lien
bang
Nga.

Th~m
chf
c6
nhihlg
th<ri
ky,
Trung
Qu6c
da
thtJc
hi¢n
nhihlg chfnh
sach
d~
giam
"tang
tru<mg
n6ng".
Trung
Qu6c
da
th1Jc
SlJ
tn1
thanh
m¢t
cOng
tru<mg
cua
the'

gim.
Nhieu
nha
tucmg
lai
hQc
da
dlJ
doan
khOng
bao
lAu
nfca,
quy
mO
nen
kinh
te'
cua
Trung
Qu6c
se
vttgt:
My.
Va
khOng
ft
cac qu6c
gia
bay

to
nhUn.g
lo
ngc,ti
ve
SlJ
th6ng
tri
trong
tttcmg
lai
cua
nen
kinh
te'
Trung
Qu6c.
DAn
s6
the'
gim
gia
tang
va
nhu
c~u
da
dc,tng
lam
cho muc

tieu
dung
hang
nam
cua
xa
h<)i
loai
nguoi tang
tru<mg
vttgt:
b~c.
Vf
dl.J
a
Hoa
Ky
hi¢n
nay,
blnh
quAn
muc
tieu
dung
nang
luqng
theo
d~u
ngu<ri
gttp

160
l~n
muc
tieu
dung
nang
luqng
m<)t
nam
cua
m(»t
ngu<ri
dAn
Bangladet.
Tuy vi¢c
l1Ja
chQn
con
du<mg
khac
nhau
nhung
nhieu
qu6c
gia
deu
c6
m(»t
mong
mu6n

chung Ia
thu
nh~p
cua
nen
kinh
te'
va
cua
dAn
Clt
gia
tang.
Tren
the'
gim
da
thanh
cOng
trong
nghien
CUu
va
dua vao
Ung
dl.Jng
hang
loc,tt
cac
thanh

tlJU
khoa
hQc
va
cOng
ngh¢.
Ngay
nay,
khOng
chi
c6
Hoa
Ky,
Lien
bang
Nga
rna
da
xuttt
hi¢n
nhieu
nuac
thu
dugc
nhihlg
thanh
cOng
Ian
trong
nghien

cw
vii
trl.J.
U'ac
m<1
ve
vi¢c
dua
con
ngu<ri
sinh
s6ng
lAu
dai
de'n
cac
hanh
tinh
ngoai
trai
dttt
c6
th~
khOng
lAu
nfca
tra
thanh hi¢n
th1Jc.
Nhung

chfnh
trong
h1c
con
ngtt<ri
m<1
tu<mg
d~n
m(»t
cu(»c
s6ng
a
n<1i
xa
xOi
thl
chfnh
a
trai
dttt
-
cai
nOi
chung
cua
ttlt
ca
cac
qu6c
gia

tren
the'
gim
va
cua
loai
ngtt<ri
hi¢n
dc,ti
dang
phai
Ung
ph6
vm
nhfcng
hi~m
hoc,t
to
Ian
rna
nguyen
nhAn
sAu
xa
do
chfnh
slJ
tang
tru<mg
vao

phat
tri~n
kinh
te'
khOng
phu
hgp.
8
Nhfi'ng
nghien
cll'u
tren
tht
gim
da
neu
len
nhfi'ng
thach
thuc,
hiem
ho~
c6
tfnh
to~m
c~u.
Sau
dAy
la
nhfi'ng

bieu
hi~n
chii
ytu.
1.1.1.
Tai
nguyen
soy
giam,
moi
truO'ng
bf
xuong
c,p,
S\1'
n6ng
len
cua
trai
dit,
gAy
hi~u
ung
nha
kfnh
dang
Ia
tac
nhAn
C(1

ban
gay
nen
SJ!
bien
d6i
khf
h.u
toan
cAu
va nhitng
hi~m
ho~
thien
nhien
rna
con
nguOi
phai
ganh
chfu.
-
Trrtac
htt
la
Sl!
suy
giam
tai
nguyen

rltng
va dang
d~ng
sinh
hQC.
Da
tir
Ia.u,
con
nguOi
da
nh~n
thuc
duqc
vai
tro
to
Ian ciia
rirng
va
da
d~ng
sinh
hQc.
Ri'tng
-
nhilt
la
rltng
nhi~t

dm
c6
hai
chuc
nang
co
ban:
cung
cilp
lAm
san
cho con
nguOi
va
dieu
hoa
khi
h~u.
Nhung
qua
trlnh
phat
trien
ciia
con
nguOi
da
thl!c
stJ
l~m

dt;mg
chuc
nang
khai
thac
lAm
san.
Ngoai
vi~c
danh
bAt,
hai
luqrn
nho
le
ciia
cac
b¢
l~c
dAn
t¢c
ban
dia
hol!-c
nhfi'ng
nh6m
nguai
du
canh,
du

cu
a
cac
nuac
ngheo
thl
vi~c
khai
thac
rltng
a
nhieu
nuac
da
phat
trien
thanh
quy
mf>
cOng
nghi~p
vm
nhfi'ng
phuong
ti~n
'khai
thac
rirng
hi~n
d~i,

nang
xuilt
cao.
Ngay
nay
m¢t
cf>ng
nhAn
khai
thac
rirng
vai
phuong
phap
hi~n
d~i
(may
cua,
c~n
c4u,
xe
tai
chuyen
dl}ng
v.v

)
c6
sue
khai

thac,
tan
pha
rltng
gilp
hang
nghln
nguOi
ngheo
d6i
chl!-t
pha
rirng
hAng
phuong
ti~n
thii
cOng.
Nhieu
canh
rirng
nhi~t
dm
a
ChAu
Phi,
ChAu
My
La
Tinh,

ChAu
Ada
hi
tri~t
pha
de
lily
lAm
san,
My
dilt
de
phat
trien
nf>ng
nghi~p,
lam
d6ng
co
chan
nuf>i.
Nhfi'ng
nam
g~n
dAy,
vi~c
sir
dl}ng
san
phtim

m¢t
s6
cAy
tr6ng
de
san
xuilt
me
ta
nf>n
thay
th€
xang
d~u
trong
cf>ng
nghi~p
duqc
rna
r¢ng
a rilt nhieu
nuac
chAu
My
Ia
tinh
va
c6
nguy
co

tdm
sang
nhieu
nuac
ChAu
A.
T~i
D~i
h¢i
lAm
nghi~p
tht
giai
nam
1997
a
Th6
Nhi
Ky,
t6
chuc
Iuong
thl!c
va
nf>ng
nghi~p
tht
gim
(FAO)
da

canh
bao
rAng
chi
trong
5
nam
(1992-
1997),
di~n
tich
rirng
hi
chl!-t
pha
nhieu
l~n
5
nam
truac
d6.
Trong
nhfi'ng
nam
1990-
1995,
trong
khi
cac
nuac

ChAu
Au
va
BAc
My
chi tr6ng
them
duqc
8,5
tri~u
ha
rltng
thl
cac
ChAu
ll}c
khac
hi
chl!-t
pha
milt
64,9
tri~u
hec
ta
rirng.
Nhu
v~y
la
s6

rirng
hi
chl!-t
pha
gilp
8
l~n
s6
rirng
tr6ng
mm.
Dieu
c~n
luu
y
rang rlrng
hi
9
chiJ.t
pha
h~u
h€t Ia rtrng
nhi~t
dm va cac nu6c dang phat trMn con rtrng
tr6ng Ia
a cac nu6c
ChAn
Au. C6 nhfing
thOi
ky a nhfing nu6c a

ChAn
A a
Thai Binh Duong c6 nam 3, 7
tri~u
ha
rtrng bj
chiJ.t
ph
a.
ChiJ.t
pha rlrng dien
ra
diJ.c
bi~t
nghi~m
trQng
a cac nu6c c6 rlrng
nhi~t
dm.
So
vm rlrng
On
dm
thl
vi~c
bao
v~
mOi
sinh va da
d~ng

sinh
hQc
ciia rtrng
nhi~t
dm l6n han
nhieu.
a m¢t s6 nu6c
ChAn
A quanh
Vi~t
Nam,
di~n
tfch
rUng
ciing bj
chiJ.t
pha v6i quy mo l6n va chua c6
tri~u
chtffig giam sut. Vf dv c6 nam
Malaysia
m~t
8%
di~n
tfch rlrng, Philipin
m~t
7%, Slilanca
m~t
5%
di~n
rtrng

<t>
•
Tren th€ giro, qua trinh sa
m~c
boa tang
gtfp
2
Mn
trong 50 nam qua,
25%
d~t
da
tra
thanh hoang
m~c<
2
>.
a
Vi~t
Nam, nam 1945,
di~n
tfch rtrng c6 han
14
tri~u
ha, d¢ che
phii
rUng
khoang 43%.
Tic
nam 1945 d€n nam 1995,

di~n
tfch rlrng
ttJ
nhi~n
li~n
tvc giam xu6ng, tru6c h€t Ia do chi€n tranh.
QuAn
d()i
Hoa Ky
da
si'r
dvng chtft
d()c
mau da cam
d~
tri~t
pha hang
v~n
ha rlrng,
gAy
h~u
qua
IAn
dai cho rtrng
mOi
truang s6ng va sue khoe ciia con
nguOi
Vi~t
Nam. Ngoai chi€n tranh,
vi~c

khai thac rirng
d~
l~y
lAm
san,
chiJ.t
pha
dd't
rtrng
d~
tr6ng trQt ciing Ia
nguy~n
nhAn
ca
ban lam cho
di~n
tfch rtrng
giam xu6ng. Minh chtffig cv
th~
Ia sau khi chi€n tranh k€t thuc, nam 1975,
di~n
tfch
rUng
van ti€p
t\)C
giam xu6ng va d€n nam 2005, d¢ che phii rltng
ciia
Vi~t
Nam chi con 28%. Tir khi thtJc
hi~n

cac giai phap tr6ng va bao
v~
rtrng, d¢ che phii a
Vi~t
Nam c6 xu hu6ng tang
l~n
va
de'n
cu6i nam 2007,
ty
1~
che phii rtrng a
Vi~t
Nam da
d~t
tr~n
38%. Nhu
v~y
so vm nam 1995,
d¢ che phii rtrng tang len khoang 10%. Tuy
v~y,
nang
ltJc
bao
v~
mOi
sinh
khOng
c6 nghia tang I en
10%

bm vl rtrng bj
chiJ.t
pha Ia rtrng gia, rlrng
<t>
-
~
NOng
nghi~p
va
Phat trien
nOng
thOn:
Kt
hor.zc:h
tJ
chflc thlfc
hi~n
d{t
an
trting 5
tri~u
ha
ri¥ng
thm
/cy
1998-2010.,
Ha
Nl)i
nlm
1998.

-
UNFPA
va
H9c
Vi~n
Chfuh
trj
Qul>c
gia
Hd
Ch{
Minh:
Ddn
stl
va
phdt triln,
nhi1ng
vdn
de'
c:u
bdn,
Nxb
Chfnh
tri
Qul>c
gia
Hd
Chf
Minh
Ha

Nl)i
2000.
<
2
> H9c
vi~n
Chfnh
tti
qul>c
gia
Hd
Chf
Minh,
ThOng
tin
tu
li~u,
tbang 4/2007
10
nguyen
sinh
con
rUng
m6i
tr6ng
duqc
trong
nhilng
nam
g~n

dAy
Ia
"rlrng
tre
em".
CUng
v6i
vi¢c
huy
ho~i
tai nguyen
rung
thi
da
d~ng
sinh
hqc
tren
the'
gi6'i
cfing
ghim
sut
nghiem
trqng.
Moi
nam
c6
hang
tram

loai
bj
tieu
di¢t
va
hi¢n
nay
van
dang c6
hang
tram
loai
dtffig
l:J
nguang
di¢t
vong.
Sg
tan
pha
ri'rng,
lam
ghim
thMu
da
d~ng
sinh
hqc
chi
Ia

m¢t
trong
nhitng
hiem
ho~
do
con
nguOi
gAy
ra.
DAn
s6
tang
nhanh,
nhu
c~u
ciia
con
nguOi
tang
len
d¢t
bie'n
cung
v6i
hang
lo~t
cac
phuang
phap

thuc
d~y
tang
trul:Jng
kinh
te'
khOng
thAn
thi¢n
v6i
tai
nguyen,
mOi
truang
lam
cho
vi¢c
0
nhi8m
mOi
truang
gia
tang.
d
nhi~u
qu6c
gia
tren
the'
gi6i,

0 nhiem
mOi
truang
nu6'c
khOng
chi
l:J
nu6'c
miJ_t
n¢i
dja
rna
da
bitt
d~u
0
nhiem
ca nu6'c
ng~m
va
0
nhiem
ngu6n
nu6'c
bien.
VI
d1;1:
l:J
ChAu
My

Ia
tinh
luqng cac
ch!t
d¢c
h~i
va
cac
ch~t
thai
khac
tu
san
xu!t
va
sinh
ho~t
xam
nh~p
vao
nu6'c
ng~m
trong
nhitng
th~p
ky
g~n
dAy,
cu
10

nam
l~i
tang
g!p
dOi
(1>.
Nhi~u
dong
sOng
16'n
ciia
t!t
ca
Chau
l1;1c
nhung
sOng
Von
ga,
Danuyp
(ChAu
Au),
sOng
Nin
(ChAu
Phi),
sOng
HAng
l:J
(Chau

A)

c6
ch!t
Iuqng
nu6'c
ngay
cang
suy
giam.
Sdn
xua't
n6ng
nghi~p
gia
tang
de
dap
tffig
nhu
c~u
cho
vi¢c
gia
tang
dan
s6
va
lam
nguyen

li¢u
cho
cOng
nghi¢p
cfing
c6
sq
tang
trubng
vuqt
b~c
cfing
dua
de'n
nhilng
h~u
qua
khOng
nho
v~
mOi
truang.
Sau
dAy
Ia
tinh
hinh
dAn
s6
va

ty
I¢
dan
s6
nOng
nghi¢p
ciia
m¢t
s6
nam
tren
the'
gi6i.
<
1
>
UNFPA
v~
HQc
Vi¢n
Ch!nh
trj
Qu6c
gia
H6
Ch£
Minh,
Tru
Ii¢u
da

din.
11
Bi~u
1.1:
DAn
s6
va
ty
I~
dAn
s6
ntmg
nghi~p
<t>
1950
1965
1995
Dans6
TYl~
Dans6
T~M
y .
Dans6
T~
1~
y .
(tri~u
dans6
(tri~u
dan

(tri~u
dan
ngum)
nOng
ngum)
s6nOng
ngum)
s6n0ng
nghi~p
nghi~p
nOng
(%)
(%)
nghi~p
(%)
Toan
th~
giro
2.500
56
3.359
52
5.716,1
45
ChAnA
1.271
70
1.895
65
3.386,9

57
ChAuAu
572
39
686
25
727,8
8
ChAuMy
327
35
460
27
775,0
15
ChAn
Phi
217
76
331
74
728,1
59
Cl1au
D{UIAnlg
12
22
17
19
28,3

19
Nhu
v~y,
rrr
nam
1950
den
nam
1995,
dan
s6
tr~n
toan
the
gi6'i
tang
han
2
Mn
(5.716,1
tri~u
ngum
so
vm
2.500
tri~u
ngum)
nhung
ty
1~

dan
s6
nOng
nghi~p
trong
tdng
dan
s6
chi
gilun
11%
(45%
so
vm
56%).
Dan
s6
nOng
nghi~p
gia
tang
1~
h~u
het
lam
vi~c
cac
nu6'c
dang
phat

tri~n
n~n
nhu
c~u
ti~u
dung
nOng
san
gia
tang.
Tic
d6
hang
tri~u
ha
rltng,
hang
tri~u
ha
dtlt
hoang
hoa,
hang
tri~u
ha
rltng
ng~p
m~.v.v

phru

bien
thanh
dtft
canh
tac
nOng
nghi~p.
Qua
trlnh
slm
xullt
nOng
nghi~p
Ia
qua
trlnh
con
ngum
thuemg
xuy~n
tac
d¢ng
nhilng
bi~n
phap
d~
cru
~0
dtlt,
b6n

phan,
sir
dgng
hoa
chllt
lam
cho
mOi
truemg
o
nhiem
gia
tang.
Theo
FAO,
rrr
giua
thek.Y
19
den
cu6i
th6ky
20,
di~n
tfch
canh
tac
nOng
nghi~p
tr~n

th~
gim
da
tang
tU
500
tri~u
ha
l~n
1.400
tri~u
ha<
2
>.
NOng
nghi~p
phat
tri~n,
nhu
c~u
nOng
slm
gia
tang
dan
den
vi~c
mo
r¢ng
dllt

canh
tac
cung
vm
vi~c
slt
dgng
hang
lo~t
cac
san
phfun
cOng
nghi~p,
phuong
phap
canh
tac
theo
ki~u
b6c
l()t
tai
nguy~n
lam
cho
chllt
luqng
dtlt,
ngu6n

nu6'c
suy
gilun.
Phuong
thlic
d6t
rltng
lam
rAy,
canh
tac
viing
d6i
rung
khOng
hqp
ly
lam
bao
mon
hang
ty
met
kh6i
dtlt
m6i
nam
lam
cho
dtlt

bj
sa
<
1
>
Nguyen
Di~n.
Vii
Hl}llh,
Nguyen
Thu
HAng
:
NtJng
nghifp
thl
gidi
bztuc
vao
thl
kj
XXI,
Nxb.
Chfnh
trj
Qu6c
gia,
Ha
N(}i,
1999,

tr.8.
C2>
Nguyen
Di~n,
Vii
Hl}llh,
Nguyen
Thu
HAng,
Tru
li¢u
dii
dlin,
tr
18.
12
ffif;J.C
hoa.
De
ti~p
1\lC
t6n
tf;J.i,
con
ngum
lf;li
ti~p
1\lC
pha
rung,

khai
thac
nhiing
viing
ddt
m6i
de
lam
n~ng
nghi¢p.
ru
nhu
v~y'
cai
vong
Ian
quAn:
dan
s6
gia
tang
~
nhu
ctiu
n~ng
san
tang
~
rnl1
r¢ng

di¢n
tfch
ddt
n~ng
nghi¢p
~
tan
pharung.
Vf
d1;1l1
Vi¢t
Nam,
nam
1945,
ca
nuac
mm
c6
25
tri¢u
ngum,
d~n
nay
ca
nuac
c6
tren
86
tri¢u
ngum.

Dan
s6
phat
trien,
nhu
ctiu
ludng
thgc
thgc
phfun
gia
tang
nen
phru
tang
san
IU<Jllg
nOng
nghi¢p
bfulg
hai
phUdng
thuc:
khai
hoang,
tang
V\1
va
thfun
canh

tang
nang
sudt.
Vi~c
tang
di¢n
tfch
bu¢c
phru
Ian
rung,
Ian
ddt
ng~p
m~

de
tang
nang
xudt,
bu¢c
phru
tang
phan hoa
hQc,
cac
chdt
kfch
thfch
tang

trulmg

lam
gia
tang
~
nhiem
m~i
truang.
D~n
nay,
mOi
nam
Vi¢t
Nam
san
xudt
gtin
40
tri¢u
tan
ludng
th-gc,
tang
khoang
3
ltin
so
vm
nam

1975.
Vi¢t
Nam
rdt
ttJ
hao
vm
vi¢c
hlnh
thanh
wng
san
xudt
ludng
thl;lc
nang
sudt
cao
l1
D6ng
Thap
Mum.
Nhung
vi¢c
chuyen
hang
tri¢u
ha
ddt
hoang

l1
wng
d6ng
Thap
Mum
va
l1
nhieu
wng
khac
xudt
hi¢n
nhiing
miJ.t
trai
cua
n6
nhu
pha
vo
can
bfulg
sinh
thai,
gia
tang
~
nhiem
m~i
truang.

Nhu
v~y
Ia
d6i
v6i
con
nguOi,
tai
nguyen
thien
nhien
c6
vai
tro
quan
trQng
l1
ca
hai
khfa
cf;lnh:
Ia
ngu6n
lgc
de
phat
trien;
Ia
m~i
truang

s6ng,
m~i
tru<mg
phat
trien
kinh
t~
xa
h¢i.
Trong
nhieu
th~p
kj
vtra
qua, tren
th~
gi6i,
vi¢c
U'ng
xir
v6i
thien
nhien
chi
n~ng
vl
chi
xem
xet
tai

nguyen
thien
nhien
Ia
ngu6n
life,
Ia
ylu
t6'
dd'u
vao
cua
ho{lt
d~ng
kinh
te:
Thieu
quan
tdm
den
vai
tro
thu
hai
Ia
tai
nguyen
thien nhien
Ia
m6i

truO'ng
s6'ng.
Vi¢c
khai
thac
tai
nguyen
v6i
cuang
d¢
cao,
v6i
nhiing
phudng
thuc
kh~ng
than
thi¢n
vm
m~i
truemg
lam
cho
s6
lu<Jllg
va
chdt
IU<Jllg
tru
nguyen

suy
giam,
m~i
truang
huy
hof;li.
Thl;lc
tien
Ia
con
ngum
da
phiii
tra
gia
cho
chfnh
nhiing
hanh
vi
cua
mlnh
d6i
v6i
thien
nhien.
S1J
n6ng
len
cua

trai
ddt
va
hang
lof;tt
bi~n
ddi
cua
khf
h~u
khac
da
va
dang
de
do1;t
cu¢c
s6ng
cua
mQi
qu6c
gia
tren
hanh
tinh.
Vf
d1;1l1
Vi¢t
Nam,
nam

2006,
tdng
thi¢t
h~
do
thien
tai
g~y
ra
cho
nen
kinh
t~
Vi¢t
Nam
khoang
18,3
ngan
ty;
nam
2007
khoang
14,3
ngan
ty
va
nam
2008,
chi
tfnh

rieng
Hi
l1;1t
l:J
cac
tinh
Bile
B¢
va
Bile
Trung
B¢
vao
thang
10
da
g~y
thi¢t
13
h~i
khoang 8 ngan ty
d6ng{l).
Nhfi'ng
k~t
qua khao sat mlli
tru<mg
nuac, mlli
tru<mg
d~t,
mlli

tru<mg
nuac, mlli
tru<mg
ven
bi~n
d~u
cho
th~y
rAng,
mlli
tru<mg
ciia
Vi~t
Nam dang dien
bi~n
theo xu huang
x~u
di
m(>t
each nhanh
ch6ng.
1.1.2.
Ch~nh
I~ch
giau ngheo
tr~n
the
gi6i va trong
ph~m
vi

tirng
quoc gia co xu hu6ng gia tang.
Tren
th~
giro,
nha
slJ
phat
tri~n
vuqt
b~c
ciia khoa
hQc,
cllng ngh¢ va
each thuc quan ly khllng ngrmg
ti~n
b(>
nen qui mll san phfun san
xu~t
ra
khllng ngtrng tang len. Trong hun 30 nam - tfuh
d~n
nam 2000, t6ng gia tii
san pham trong nuac ciia toan
th~
giro da tang tit 4 nghln ty
USD
len 23 nghln
ty
USD;

thu
nh~p
blnh quan theo
d~u
ngum tang len
g~p
3
1~
nhung chenh
l~ch
v~
trlnh
d(>
phat
tri~n
giila cac qu6c gia va trong
ph~
vi ttrng qu6c gia
khllng ngtrng gia tang.
Th~
chf
m(>t
s6
qu6c gia a
chAu
Phi da
th~t
SlJ
bi
lo~

ra ben ngoai
slJ
phat
tri~n
chung ciia
th~
gim. Cling trong hun 30 nam qua -
tfnh
d~n
nam 2000 thu
nh~p
blnh quan ciia 20% s6 ngum ngheo
nh~t
hanh
tinh
da
giam tit 2,3% xu6ng con 1,4% trong thu
nh~p
chung ciia
th~
gi6i.
Trong
khi d6 thu
nh~p
ciia 20%
s6
ngum giau
nh~t
da
tang tit 70% len 80%.

Trong thm ky 1965
d~n
1980, theo khao sat ciia chuang trlnh phat
tri~n
Lien
hgp qu6c
(UNDP) thl c6 khoang 200
tri~u
ngum c6 thu
nh~p
giam va tit nam
1980
d~n
2000 con s6 nay da tang han 1
tY
ngum<
2
>.
Theo danh gia ciia
nhi~u
chuyen gia tren
th~
giro, xung
d(>t
1~
phat, khiing hoang
tru
chfuh, khiing
hoang luang
thlJC

tren
th~
giro tang cung
Vm
thien tai
c6
th~
lam cho s6
ngUOO
ngheo d6i trong 2 nam
g~
dAy
tang len hang tram
tri~u
ngum. d
m(>t
s6
khu
vgc nhu
chAu
Phi, Nam A c6 ty
1¢
ngum ngheo va gia tang
phAD
hoa giau
ngheo cao
han
nhMu
khu
VlJc

khac tren
th~
giro.
T~
Nam
A,
tit nam 1980
d~n
2000, GOP tang blnh
quAD
hang nam han 5% va GDP blnh
quAD
theo
d~u
ngum cilng tang 3% nhung
t~
khu
VlJc
nay
da
c6 560
tri~u
ngum ngheo d6i,
<IJ
ale
tlic
gia tdng hgp
tlr
bao
cao cua

Uy
ban
Phong
ch6'ng
IQt
Trung
U<11lg.
<
2
>
Xoa
d6i
giam
ngheo
vAn
Ia
nhi~m
V\1
a
qui
mo
toan
c~u.
Bao
NMn
dan s6
15.033,
ngay
14
tMng 8

niim
2002.
14
600
tri¢u
ngum
dang
suy
dinh
duang,
250
tri¢u
ngum
kh<>ng
duqc
s6ng
trong
nhii'ng
di~u
ki¢n
v¢
sinh
co
ban;
c6 l/3
tre
sa
sinh
thi€u
cAn;

80%
s6
pht;a
nfi'
mang
thai
hi
thi€u
mau,
48
tri¢u
tre
em
kh<>ng
duqc
till truang.
T~i
mi~n
Nam
chau
Phi
va
viing
Sahara,
trong
30
nam
-
tfnh
d€n

nam
2000
c6
till
215
tri¢u
ngum
ngheo,
120 tri¢u
ngum
mu
chfi',
170
tri¢u
ngum
kh<>ng
dti
an.
So
vm
nhi~u
viing
khac
tr~n
th€
giro;
t~
My
La
Tinh

va
viing
Caribe, co
150
tri¢u
ngum
ngheo,
56%
n<>ng
dAn
kh<>ng
c6
nuoc
s~ch.
Ngay
t~
cac
nuoc
c<lng
nghi¢p
phat
trien
thl
van
co
han
100
tri¢u
ngum
ngheo,

han
5
tri¢u
ngum
kh<>ng
c6
nha
a
va
30
tri¢u
ngum
kh<>ng
co
vi¢c
Iam<
1
>.
Nguy~n
nhful
dan
d€n
ngheo
doi,
ch~nh
1¢ch
v~
dm
s6ng
gifi'a

cac
qu6c
gia
va
trong
n¢i
b¢
tltng
qu6c
gia
nhu
da
n~u
tr~n
c6
r~t
nhi~u.
Trong
d6,
vi¢c
ch~y
dua
vii
trang,
phful
ph6i
kh<lng
c<lng
bfutg
va

d~c
bi¢t
Sl!
b~t
blnh
ddng trong
thuang
m~
qu6c
t€
gfut
li~n
vm
qua
trlnh
toan
c~u
hoa
va
m¢t
trong
nhii'ng
tac
nhful
r~t
quan
trQng.
VI
d9
trong

qua
trlnh
toan
c~u
hoa,
cac
nu6'c
giau
va
m¢t
s6
t6
chuc
qu6c
t€
vAn
cam
k€t
r~ng,
h¢i
nh~p
kinh
t€
qu6c
t€,
tham
gia
vao
cac
t6

chuc
kinh
t€
-
thuang
m~i
tofm
c~u
cac
nuoc
ngheo
duqc
tham
gia
trong
m¢t
san
chai
blnh
d~ng
nhung
tren
thl!c
t€,
ph~n
1¢
fch
ctia
cac
nuoc

giau
vAn
nhMu
han,
cac
nu6'c
ngheo
van
It
han
trong
qua
trlnh
toan
c~u
hoa.
VI
d9,
ph~n
dong
g6p
ctia
Chau Phi
vao
thuang
m~i
th€
gim
da
giam

tu
5,3%
(nam
1948)
con
1,7%
(nam
2004)
m~c
d~u
Chau
Phi
chi€m
12%
dan
s6
th€
gi6'i.
Trong
h1c
cac
nuoc giau
h<>
hao
cac
nu6'c
ngheo
tu
bo
trQ'

c~p
cho
n<>ng
nghi¢p
thl
cac
nuoc
giau
ti€p
tt;ac
hO
trg
cho
n<>ng
dan
ctia
hQ.
VI
dt;a
nam
2002,
cac
nu6'c
giau
da
chi
s6
ti~n
trg
c~p

cho
n<>ng
dan
Ia
311
ty
USD.
N€u
thuang
m~i
tht!c
Sl!
c<lng
b~ng,
Chau
Phi
chi
c~n
gianh
th~m
1%
thi
ph~n
trong
thuang
m~i
th€
gi6'i
thl
hang

nam
ph~n
thu
nh~p
ctia
Chau
Phi
trong
xu~t
kh!u
se
tang
l~n
khoang
70
ty
USD,
g~p
6
Mn
s6
ti~n
vi¢n
trQ'
rna
cac
nu6'c
thu¢c
chau
ll!C

nay
nh~n
dugc.
M¢t
s6 tfnh
toan
ctia
cac
nha
nghi~n
cw
qu6c
t€
cling
cho
r~ng,
n€u
cac
nu6'c
giau
giam
hang
rao
thu€
qua
va
cac
hlnh
thuc
bao

h¢
khac
thl
c6
the
dua
It
nh~t
500
tri¢u
n<>ng
<
1
>
Bao
Nhan
dan,
TAi
li~u
da
d!n.
15
dAn
tr~n
tht
giai
thoat
khoi
ngheo
d6i

trong
vong
15
nam.
Nam
1993,
cac
mtac
ngheo
viing
SaHaRa
nh~n
duqc
18
ty
USD
tMn
vi~n
trq
nhung
112
s6
ti~n
nay
duqc
chuy~n
tro
·~i
cac
nuac

phat
tri~n
bm
cac
thii
do~n
khac
nhau
va
hi~n
nay
cu
1
USD
vi~n
trq
thl
c6
11
USD
quay
v~
vm
nu6'c
c~p
vi~n
trq
<I>
Tinh
tr~ng

ngheo
d6i,
b~t
cOng
xa
h¢i
Ia
m¢t
tronng
nhihlg
nguy~n
nhAn
ca
ban
dan
dtn
tan
pha
tai
nguy~n,
di
cu
va
nh~t
Ia
t¢i
ph~m,
t~
n~n
xa

h¢i.
1.1.3. Qua
trtnh
do
thl
hoa
diln
ra
nhanh
chong
cung
v6i
qua
trlnh
gia
tang
sdn
lzttfllg
cong
nghi~p
Vtl
dfch
V4'
cung
lam
cho
ttfn
theft
tai
nguyen

tang
len,
gay
o
nhilm
moi trzthng
toan
cdu.
DAn
s6
tang
l~n,
cung
vai
nhu
c~u
v~
hang
nOng
san,
nhu
c~u
v~
hang
hoa
va djch
V\1
cilng
khOng
ngirng

tang
len.
Trlr m¢t
s6
qu6c
gia
va
cac
hang
giau
c6 c6
th~
sit
d\}ng
nhii'ng
cOng
ngh~,
thitt
hi
ft
ti~u
dung
tai
nguy~n
va
It
gAy
h~i
cho
mOi

truemg,
con
h~u
htt
cOng
ngh~,
thitt
hi
a
cac
qu6c
gia
tr~n
tht
giai
d~u
Ia
nhii'ng
cOng
ngh~
ft
thAn
thi~n
vm
mOi
truemg.
Ngay
Hoa
Ky
Ia

qu6c
gia
c6
trlnh
d¢
cOng
ngh~
cao
nh~t
tht
gim
va
Trung
Qu6c
Ia
nuac
duqc
xtp
vao
cOng
ngh~
trung
blnh
kha
ciia
tht
gim
thl
trong
nhii'ng

th~p
ky
g~n
dAy,
hai
qu6c
gia
nay
tro
thanh
hai
dja
chi
chu
yeu
trong
vi~c
thai
v~t
ch~t
gAy
hi~u
-ung
nha
kfnh.tr~n
tht
gim.
Ngoai
ra,
S1J

phat
tri~n
ciia
cOng
nghi~p,
dich
V\1
con
gAy
nhfi'ng
ti~u
ClJC
16'n
rna
m(»t
trong
nhfi'ng
h~u
qua
Ia
hi~n
tuqng
r~t
16'n
rna
vi~c
m~t
d~t
nOng
nghi~p

Ia
m¢t
trong
nhihlg
bi~u
hi~n.
Vi~c
hang
ch\}c
tri~u
ha
d~t
nOng
nghi~p
tr~n
tht
giai
hi
chudn
sang
si't
d\}ng
cOng
nghi~p,
dich
V\1,
giao
thOng
da
lam

m~t
vi~c
lam
ciia
hang
tram
tri~u
nOng
dAn.
S1J
d~n
bit,
d~u
tu
khOng
cOng
bAng
ciing
Ia
nguy~n
nhAn
lam
cho
phAn
boa
giau
ngheo
gia
tang
va

m¢t
b¢
ph~n
dAn
cu
tro
n~n
b~n
cung
hoa,
khOng
con
phuang
thuc
nao
khac
d~
t6n
t~i
ngoai
vi~c
titp
t\}C
tai
pha
rirng
va
khai
thac
tai

nguy~n
khac.
Vf
d\}
l:J
Li~n
bang
Nga
tit
nam
1990
-
2007,
kinh
phf
gianh
cho
nl>ng
nghi~p
da
(I)
T11op
ch!
~ng
san,
tluing
12
natn
2005.
16

giam
tu
27%
xu6ng
con
1%,
dAn
d~n
ngEmh
n6ng
nghi~p
suy
giam
nang
lgc
n~i
sinh
va
hi~u
qua
lam
cho
hang
chl}c
tri~u
ha
da:t
n6ng
nghi~p
bj

hoang
hoa
va
hang
tri~u
n6ng
dan
phai
bo
n6ng
th6n
tran
vao
thanh
thj
ho~c
d~n
nhfi'ng
wng
xa
x6i,
giau
tai
nguyen,
Nha nu6'c
chua
c6
di~u
ki~n
kit~m

soat
de
ti~p
tl}C
tan
pha
tai
nguyen.
Vi~c
gia
tang
dAn
s6
a
cac
d6
thj
ciing
Ia
nhAn
t6
gAy
h~i
kh6ng
nho
cho
m6i
truang.
Tang
muc

d~
d6
thi
hoa
dien
ra
a
ta:t
ca
cac
chAu
ll}C
tren
th€
gim.
T~i
chAu
A.,
nam
1965,
ty
1~
dAn
s6
d6
thj
mm
chi~m
22,5%,
d~n

nam
2000
da
tang
len
34%.
Nam
2010,
th~
gim
se
c6
khoang
20
sieu
d6
thj
vm
s6
dAn
m6i
thanh
ph6
han
10
tri~u
ngum.
0
chAu
A.

-
Thai
Binh
Dua.ng
da
c6
18
d6
thj
c6
tit
4
tri~u
dAn
tra
len
va
dg
bao,
d~n
2025
se
c6
52
d6
thj
nhu
v~y<
1
>.

Nhi~u
thanh
ph6
16'n
tren
th~
gim
nhu
Jiodranero
(Braxin)
Mihicoxity
(Mexco)
kh6ng
chi
Ia
trung
tAm
cha:t
thai
16'n
ciia
th~
gim
rna
con
Ia
nhii'ng
thanh
ph6
n6i

ti€ng
v~
t~i
ph~m.
Hang
nam,
cac
d6
thj
tren
th~
gi6'i
da
thAi
ra
m6i
truoog
hang
ty
ta:n
rae
thai
sinh
ho~t,
hang
ty
m
3
nu6'c
thai

sinh
ho~t
ciia
dAn
cu. Cac
trung
tAm
c6ng
nghi~p
16'n
va
hang
Chl}C
tri~U
CO
Sd
c6ng
nghi~p
n6ng
th6n
dang
hang
ngay
tieu
t6n.
1.1.4.
Xung
d~t
va
chien

tranh,
tac
nhan
CU
bdn
dnh
hrtiing
den
Sl!
tin
dfnh
kinh
te;
chtnh
trf
xa
h~i,
tham
gia
huy
di~t
tai
nguyen
mtJi
truling
va
dua
m~t
b~
ph~n

dan
crt
vao
ngheo
doi.
Trong
nhfi'ng
th~p
ky
gtin
dAy,
chi€n
tranh
th~
gim
kh6ng
xay
ra
nhung
tren
th~
gi6'i
gtin
nhu chua
bao
gio
cha:m
dUt
cac
xung

d~t
chiing
t~c,
phe
phai.
Nhii'ng
cu~c
xung
d~t
giita
cac
qu6c
gia,
chiing
t~c,
cac
nh6m
dAn
cu
thuang
xuyen
xay
ra
a
ChAu
Phi,
Trung
D6ng, Trung
va
Nam

A.
Tru6'c
h~t,
chi~n
tranh
sir
dl}ng
hang
lo~t
cac
vii
khf
c6
tfnh
cha:t
huy
di~t
vita
!Em
pha
tai
nguyen
vita
gAy
6
nhit~m
m6i
truang.
D6ng
thai

chi~n
tranh
tan
pha
cac
c6ng
trinh
kinh
t€
xa
h~i
vita
lam cho
cac
ho~t
d~ng
kinh
t~
bj
dinh
tr~.
Tren
h~t
chi~n
tranh
da
lam
cho
m~t
b~

ph~n
dAn
cu
lAm
vao
<
1
>
D~i
hQc
qu6c
gia
Ha
Nt>i,
Dl!
an
VIE/01/021
T~p
bai
giang
phat
triin
Mn
vling
II,
2006,
tr
5.
17
thuang

t~t,
ngheo
d6i.
D€n
nay,
nhfi'ng
h~u
qua
to
lao
ciia
chi€n
tranh
xAm
luge
do
My
gAy
ra
cho
Vi~t
Nam
v!n
con
hi~n
hii'u.
Tren
dAy
vita
trlnh

bay
m¢t
s6
v~n
de
ca
ban
dang
de
doc,t
s1J
phat
trien
hi~n
nay
cua
toan
th€
gi6i.
Nhfi'ng
v~n
de
ca
ban
d6
dang
dh~n
ra
hang ngay
hang

gio
a
nhieu
qu6c
gia.
Th1Jc
trc,tng
tai
nguyen
bj
tan
pha,
m~i
truC1ng
o
nhiem,
khf
h~u
toan
c~u
bi€n
d6i,
gia
tang
ngheo
d6i,
t¢i
ph~m,
van
hoa

-
quyen
s6ng
ciia
cac
dAn
tc)c
ban
dja
hi
de
do~
ciing
v6i
chi€n
tranh,
t~
nc,tn
xa
h¢i
gia
tang
buf)c
cac
qu6'c
gia
phdi
nhin
nhgn
lt;ti

cac
chu
trlldng
phat
triln
kinh
tl
va
buf)c
phdi
c6
nhiing
hanh
df)ng
chung
dl
gidi
quye't
nhilng
van
de'
c6
tinh
toan
cdu.
Nhu
v~y,
nhii'ng
m~t
trai

ciia
tang
trulJng
da
buc)c
cac
qu6c
gia
phai
xem
xet
l~i
chfnh
nhii'ng
chi€n
luge
phat
trien,
each
thuc
de
k€t
hgp
giua
tang
trulJng
kinh
t€
v6i
bao

v¢
m~i
truoog
va
6n
djnh
xa
h¢i.
D6ng
thai,
de
giai
quy€t
th1Jc
tien,
thuc
ddy
cac
qu6c
gia
phai
c6
s1J
lien
k€t,
hgp
tac
de
cung
nhau

giai
quy€t
nhii'ng
v~n
de
c6
tfnh
toan
c~u.
Vi~t
Nam
Ia
mc)t
b¢
ph~n
ciia
cc)ng
d6ng
qu6c
t€.
Trong
han
20
nam
d6i
m6i,
Vi¢t
Nam
da
d~t

dugc
s1J
phat
trien
vuqt
b~c.
Nhung
dang
d~t
ra
nhieu
v~n
de
c~p
bach
c~n
phai
giai
quy€t
trong
qua
trlnh
phat
trien
nhu
mc)t
s6
tai
nguyen
giam

xu6ng
ve
cac
s6
lugng
va
ch~t
lugng,
m~i
truoog
~
nhiem,
phAn
hoa
giau
ngheo
va
b~t
blnh
ding
gia
tang.v.v

1.2.
Phat
tri~n
b~n
vtlng
• quan
ni~m

va
n(d
dung
Khai
ni~m
phat
trien
ben
vfi'ng
hlnh
thanh
Ia
k€t
qua
cua
m¢t
qua
trlnh
nghien
CUu
ly
lu~n
Va
giai
quy€t
nhfi'ng
V~n
de
th1JC
tien

phat
trien
ciia
th€
gim.
Trong
nhii'ng
th~p
ky
g~n
dAy,
phat
trien
ben
vfi'ng
tr6'
thanh
nhfi'ng
v~n
de
c6
tfnh
toan
c~u,
dugc
nhieu
t6
chuc
qu6c
t€

va
cac
nha
khoa
hQC
nghien
CUu
lam sang
to
d~n.
Qua
trlnh
ti€p
C~ll
khai
ni~m
Va
nc)i
dung
phc,tm
tru
phat
trien
ben
vfi'ng
c6
diem
xu~t
phat
tru6'c

h€t
Ia
nhfi'ng
m~t
trai,
nhii'ng
quan
ni~m
kh~ng
d~y
dii
ca
ve
ly
thuy€t
va
v~n
dt,mg
phc,tm
trii
tang
trulJng
kinh
t€
(ITKT)
va
phat trien
kinh
t€
(PTKT).

18
TTKI' duqc
hilu
za
vi~c
gia
tang
sdn
[UlJng
hang
hod,
djch
V¥
cua
nln
kinh
te'
trong
m9t
thili
kY
nhat
djnh
(thuang
Ia
m9t
nam).
D~
danh
gia

muc
tang
trubng
kinh
t€,
thuemg
dung
muc
tang
len
cua
t6ng
san
pham
qu6c
n¢i
(GDP)
va
t6ng
thu
nh~p
qu6c
gia
(GNI)
cua
n~n
kinh
t€
va
mtic

tang
cua
hai
chi
tieu tren
tfnh
blnh
quAri
cho
m¢t
ngum
giua
cac
thm
ky.
Do
nhu
c~u
nAng
cao
thu
nh~p,
nh~t
Ia
d6i
vm
cac
nuac
dang
phat

tri~n
nen
thuc
day
tang
trubng
nhanh
n~n
kinh
t€
da
tn1
thanh
ml}c
tieu
co ban
va
m<;>i
qu6c
gia bu¢c
phlti
theo
du6i.
Tren
tht;rc
t€,
nhi~u
nuac
cOng
nghi~p

mm
(NICs)
l:J
ChAu
A,
Trung
Qu6c,
Vi~t
Nam
v.v

da
d~t
dugc
muc
tang
trubng
kinh
t€
cao,
lien
tl}c
trong
nhi~u
th~p
ky.
d
nhi~u
qu6c
gia,

chi
trong
vai
chl}c
nam,
quy
mO
GDP
da
tang
g~p
2
Mn.
TTKT
cao
tht;rc
st;r
Ia
c6
nhii'ng
d6ng
g6p
tfch
ct;rc
d~
giai
quy€t
nhi~u
v~n
d~

kinh t€
xa
h¢i.
Tuy
v~y,
TTKT
da
xu~t
hi~n
hang
lo~t
cac
mij.t
trai,
h~u
qua
x~u
v~
kinh
t€-
xa
h¢i
va
mOi
truemg.
Nhii'ng
mij.t
trai
cua
cac

qu6c
gia
nay
thuemg
th~y
Ia:
-
Muc
d¢
khai
thac
tai
nguyen
gia
tang,
gAy
h~u
qua
x~u
v~
mOi
truemg.
-
Bu¢c
phai
buy
d¢ng
m<;>i
ngu6n
lt;rc,

sir
dl}ng
nhMu
lo~i
quy
mO
kinh
doanh,
nhi~u
lo~i
thi€t
hi
cOng
ngh~
l~c
h~u
c6
muc
tieu
dung
tai
nguyen
cao
va
muc
thiH
cac
ch~t
c6
h~i

trong
mOi
truemg
gia
tang.
-
Bu¢c
phai
sir
dl}ng
d¢ng
lqc cua
kinh
t€
thi
truemg
va
chiu
nhii'ng
h~u
qua
cua
n6
nhu
phAn
boa
giau
ngheo,
gia
tang

t~
n~n,
t¢i
ph~m
xa
h¢i.v.v

-
Bu¢c
phai
phAn
b6
ngu6n
lt;rc
va
khai
thac
1¢
th€
theo
wng
va
theo
nganh
dua
l~i
k€t
qua
cao
va

thu
h6i
v6n
nhanh
nen
gia
tang
phAn
hoa
giau
ngheo
giua
cac
wng,
giua
cac
nh6m
dAn
cu
v.
v
NgAn
hang
th€
giai
(WB)
da
t6ng
k€t
cac

lo~i
tang
trucJng
xdu
sau
dAy
rna
loai
ngum ctin
tranh:
+
Tang
trubng
khOng
vi~c
lam
19
+
Tang
tnr6ng
kh~ng
Iuong
tAm
+
Tang
tru6ng
kh~ng
ti~ng
n6i
+

Tang
tru6ng
kh~ng
tuong
lai
+
Tang
tru6ng
kh~ng
g6c
re(l>
Nhu
v~y,
TTKT
Ia
c~n
thi~t
nhung
da
xu~t
hi~n
nhfi'ng
m~t
tnli,
nhfi'ng
h(lu
qua
kh~ng
nho
v~

m~t
kinh
t~,
xa
h¢i
va
m~i
truang.
D~n
Iuqt:
n6,
xa
h¢i
kh~ng
6n
dfnh,
m~i
truemg
sinh
thai
bi
~
nhiem
l~i
de
do~
chfnh
mvc
ti~u
tang

tru6ng
trong
dai
h~n.
Vl
th~
nhMu
nha
kinh
t~
th~
giOO.
da
kh~ng
dinh
rAng:
TT
KI'
tuy
rdt
quan
trt;mg
nhztng
Ia
m~t
khai
ni~m
hoan
toan
kh~ng

day
du
CUa
Sl!
phat
triln.
Til'
d6
bu¢c
con
ngum
nhln
nh~n
v~n
d~
phat tri8n
r¢ng
bon,
kh~ng
thu~n
tuy chi
Ia
sl!
tang
tru6ng.
PT
KI'
dztr;c
hiiu
m~t

each
khai
quat
Ia
SJ!
gia
tang
(hay
ta
Sl!
l{Jn
len)
ve'
quy
m~
sdn
lztr;ng
va nang
IJ!c
chung
cua
ne'n
kinh
te'
d6ng
thO'i
Ia
SJ!
cdi
biin

C(J
CaU
kinh
te'-
XQ
h~i
theo
hztOng
tie'n
b~.
PTKT
bao
g6m
4
n¢i
dung
CCI
ban
sau
dAy:
Thu
nha't
Ia
n~n
kinh
t~
phai
d~t
dugc
sl!

tang
trulmg.
Kh~ng
th8
n6i
m<)t
qufic
gia,
m<)t
dta
phUong
d~t
dUQC
Sl!
phat
tri8n
kinh
t€
rna
kinh
t~
kh~ng
tang
tru6ng
ho~c
giam
sut.
Hon
nita,
n~u

kh~ng
c6
TTKT
thl
kh~ng
c6
ti~n
d~
v(lt
ch~t
va
tai
chfnh
d8
thl!c
hi~n
nhfi'ng
mvc
ti~u
ciia
phat
trien
kinh
t€.
Thu
hai
Ia
vi~c
gia
tang

nang
ll!c
n¢i
sinh
ciia
n~n
kinh
t~.
Vi~c
gia
tang
nang
ll!c
n¢i
sinh
dugc
bi8u
hi~n
kh~ng
chi
lJ
tang
quy
m6
GDP
rna
con
lJ
tang
tfch

luy,
ti~t
ki~m,
tang
v6n
d~u
tu
phat
tri8n,
tang trlnh
d¢
khoa
hqc
c~ng
ngh~,
ch~t
lugng ngu6n
nhAn
ll!c
v.v

Thu
ba
Ia
TTKT
gAn
li~n
vm
vi~c
chuy8n

djch
cCI
c~u
kinh
t€
theo
huang
ti~n
b¢.
(I)
NgAn
hang
the'
gim,
Bao
cao
phat
trien
nrun
2005.
20
Trong
ljch
sir
phat
trien
kinh
t~
ciia
xa

h¢i loai
ngum,
CCKT
duqc
chuy~n
djch
theo
nhil'ng
xu
huang
c6
tfnh
quy
lu~t
va
CCKT
cua
m¢t
qu6c
gia
trb
thanh
m¢t
trong
nhil'ng
tieu
chf
ca
ban
d~

danh
gia
trlnh
d¢
phat
tri~n
ciia
qu6c
gia
d6.
Ngay
nay,
nhil'ng
nu6'c
c~ng
nghi~p
phat
tri~n
hang
d~u
th~
gim
thl
nganh djch
V\1
chi~m
ty
1~
cao
nh~t

trong
ca
c~u
kinh
t€,
con
cac
nu6'c kern
phat
tri~n
thl
n~ng
nghi~p
la
chii
y€u.
Thzt
ttt
18.
stJ
n~ng
cao
ch~t
lugng
cu¢c
s6ng
ciia
con
nguill.
Chtft

lugng
cu¢c
s6ng
la
m¢t
n¢i
dung
duqc
ctfu
thanh
bm
rtft
nhi~u
thanh
t6.
N
goai
thu
nh~p,
dill
s6ng
v~t
chtft,
trong
nhil'ng
nam
g~
d~y
dill
s6ng

tinh
th~n
-
van
boa
r~t
duqc
chu
trqng.
Quy~n
con
nguill
-
tuy
con
nhilng
quan
ni~m
khac
nhau
tren
th~
gim
nhung
18.
tieu
chf
r~t
quan
trqng

th~
hi~n
ch~t
luqng
cu¢c
s6ng
ciia
m¢t
qu6c
gia.
Quy~n
con
nguill
tru6'c
h€t
dU<JC
th~
hi~n
SlJ
tham
gia
cua
c~ng
d~n
vao
SlJ
phat
tri~n
cua
d~t

nU6'c
va
quy~n
duqc
th\)
huang
ciia
he;>
d6i
vm
nhil'ng
thanh
qua
phat
tri~n
ciia
chfnh
qu6c
gia
d6.
d
nhi~u
nu6'c,
k~
clt
b
Vi~t
Nam
trong
qua

trlnh
d6i
mm
vita
qua,
do
nhi~u
nguyen
nh~n,
m¢t
b¢
ph~n
d~n
cu
duqc
huang
lqi
kh~ng
C~ng
bang
VOO
CaC
bt)
ph~
d~n
CU
khac
Se
}a
nguy

CCJ
dan
d€n
SlJ
m~t
6n
djnh
Xa
ht)i
Va
kh~ng
phil
h<Jp
Vm
ffi\)C
tieu
djnh
hUang
Xa
ht)i
chu
nghia
rna
Vi~t
Nam
da
ltJa
chqn.
Nhu
v~y,

so
vm
TTKT,
PTKT
18.
m¢t
ph~m
tru
toan
di~n
han,
d~y
dii
han.
C6
th~
n6i
PTKT
la
slJ
TTKT
gAn
li~n
vm
vi~c
chuy~n
djch
CCKT
theo
huang

ti~n
b¢
va
d~y
cilng chfnh
la
CCJ
sb
d~
t~o
cho TTKT
m¢t each
6n
djnh,
l~u
dai.
Tru6'c
nhil'ng
hi~n
tr~ng,
nhilng
nguy
ca
do
tang
truang
va
phat
tri~n
thien

l¢ch,
cac
qu6c
gia
tren
th~
gim
bu¢c
phlti
cung nhau
xem
xet
m¢t
each
nghiem
tuc
toan
b¢ nhil'ng
ly
thuy~t
va
m~
hlnh
phat
trien
hi~n
hanh
d~
nham
t~o

l~p
slJ
phat
tri~n
hi~n
nay
m¢t
each
b~n
vii'ng,
kh~ng
de
do~
cho
phat
trien
nhil'ng
th~
h~
tuang
lai.
C6
th~
n6i,
ph~m
tru
phat
tri~n
b~n
vil'ng

da
duqc
nhi~u
nha
nghien
cll'u
va
cac
t6
ch'Uc
qu6c
t~
ti€p
c~n
kholtng
han
20
nam
nay.
Vao
nam
21