Phát triển bền vững ngành nuôi thủy sản ở ngoại thành TP.HCM

BQ
GIAO
Dl)C
VA
DAD
T~O
TRUONG
ll~l
HOC
KINH
TE
TP
.HCM
DE
TAl
NGHIEN
cuu KHOA
HOC
CAP
TRUONG
, ,:?
~
-

A.
? ?
PHAT
TRIEN
BEN
VO'NG
NGANH

NUOI
THUY
SAN
?

0
NGO~I
THANH
TP.HCM
Ma
s6: CS- 2005 - 05
CHU
NHI~M
DE
TAl:
TS.
LE
CAO
THANH
TP.HCM. H6 Chi Minh, 12/2005
BQ
GIAO
Dl)C
VA
0~0
T~O
TRUONG
OH
KINH
Tt:

TP
.HCM
THUVItN
~
\
A~t
;.t_ 2._
Ml)C
Ll)C
1
Chtidng 1:
MQT
SO
VAN
DE
l Y
THUYET
VE
PHAT
TRIEN-
NN
BEN
VO'NG
3
I.
Pbat
tri6n
n6ng
nghit$p
b~n

vfi'ng
Hi
xu the' ciia nong nghit$p the'
gioi
3
II.
Cac
chi
tieu
do lttong tinh
b~n
vung 7
III.
Cac
quan
hi$
rang
bUQC
cua
pbat
tri6n n6ng nghit$p
b~n
vung
10
IV.
Chinh
sach
phat
tri6n n6ng nghit$p
b~n

vung
14
Chlio'ng
2:
TiNH
HiNH
NGANH
THUY
SAN
TP.HCM
NHUNG
NAM
GAN
DAY
19
I.
Kbai
quat
tlnh hlnh n6ng nghit$p TP.HCM, 2000-2005
II.
Nganh
nu6i
thuy
san
cua
TP.HCM, giai
do~n
2000-2005
Chlio'ng
3:

DANH
GIA
CAC
MO
HINH
NUOI
THUY
SAN
0
TP.HCM
THEO
NGUYEN
19
23
l y
PHAT
TRIEN
BEN
VUNG
38
1.
Tfnh
ben
vung
cua
mo
hlnh
VAG
II.
Mo

hlnh
nuoi
ca
tren
ruong
Ill.
Mo
hlnh
nuoi
tam
luan
canh
tren
ruong
lOa
IV.
Mo
hlnh
nuoi
tom
BCN
v.
Mo
hlnh
nuoi
tom
CN
VI.
Mot
so

mo
hlnh
nuoi
thuy
san
khac
VII.
Ket
lu~n
ve
sl,l'
phat
tri~n
ben
vO'ng
nganh
they
san
cua
TP.HCM
A , r
, r
~
I
~
~
- ' ? ?
MQT
SO
KIEN

NGHI
VE
PHAT
TRIEN
BEN
VUNG
NGANH
THUY
SAN
Chlio'ng
4:
38
42
44
50
56
62
64
TP.HCM,
GIAI
DO~N
2005-2010
67
I.
MQt
so
yeu
to
anh
hlidng

den
phat
tri~n
ben
vung
nganh
nuoi
thuy
san
C1
67
TP.HCM,
giai
do~n
2005-2010
II.
MQt
so
kien
nghj
ve
phat
tri~n
ben
vung
they
san
d
tp.hcm
73

KET
LU~N
84
TAl
LI~U
THAM
KHAO
85
PHI)
LI,JC
1
DANH
MI)C
CAC
CHU
VIET
TAT
TRONG
BAO
CAO
BCN
ban
cong
nghi~p
CN
cong
nghi~p
CNH cong
nghi~p
h6a

HACCP
phan
tkh
m6i nguy va
di~m
ki~m
soat
tdi
h~n
HDH
hi~n
d~i
h6a
HTX
hc;sp
tac
xa
KHCN
khoa
hQC
cong
ngh~
DBSCL D6ng
b~ng
song
CU'u
Long
NN
nong
nghi~p

NT
nong thon
PTNT
phat
tri~n
nong thon
QCCT
quclng canh cai tie'n
TP.HCM
Thanh
phO'
H6 Chi Minh
VAC
mo hlnh vu'on +ao+ vu'on
' ?
~
LOIMODAU
Phat
tri~n
b~n
vii'ng
nganh
nuoi tr6ng thuy
san
dang la
m<)t
trong nhii'ng vffn
d~
du'QC
quan

tam
trong
phat
tri~n
nong
nghi~p
tren
the'
giOi.
Nhung
nam
qua,
nganh thuy
san
(J
Vi~t
Nam
chu ye'u
phat
tri~n
dlfa
vao
vi~c
tang
dffu
tu'
v~t
chfft va khai thac c6 tinh chfft
v~t
ki~t

tai nguyen
d~
tang
san
lu'<Jng.
Vi
v~y,
nhi~u
vung thuy
san
IOn
da
c6 dffu
hi~u
suy thoai,
moi
tru'ong
bi
tan
pha
nghiem trQng. toed<) tang traCing
ch~m
li;ti,
hi~u
qua bffp benh.
Vi~c
di~u
chinh
thea hu'ong
phat

tri~n
nong
nghi~p
b~n
vung da
trCJ
nen
cffp bach.
d TP.HCM,
phat
tri~n
b~n
vii'ng nganh thuy san cilng
dang
du'<Jc
cac
cffp
quan
ly
quan tam. Chinh
quy~n
da
nh~n
thuc
du'<Jc
vffn
d~
va
tri~n
khai dinh hu'ong

phat
tri~n
b~n
vii'ng. The' nhun·g tlnh hlnh
hi~n
nay
con
qua
nhi~u
bfft
c~p.
D6
la
ly
do
chung
toi
tri~n
khai nghien cuu
v~
PHAT TRIEN
BEN
VO'NG
NGANH
NUOI
THUY SAN 0 NGOAI THANH TP.HCM.
Muc
tieu
ciia
d~

tai:
(1)-
Danh
gia cd
ban
tlnh hlnh
nganh
thuy
san
(J
TP.HCM
thea
nguyen
ly
phat
tri~n
b~n
vii'ng, (2)- Tlm ra nhung giai
phap
chu ye'u
d~
nganh thuy
san
cua
TP.HCM
phat
tri~n
b~n
vii'ng trong giai
do(;ln

2005-2010.
GiOi
han
pham
vi
nghien
cuu
V~
m~t
khong
gian, nong
nghi~p
ngo(;li
thanh TP.HCM
du'<Jc
hi~u
la
thu<)c
dia
ban
cac
qu~n,
huy~n:
Cu Chi, Blnh Chanh, H6c Mon,
Nha
Be,
Cftn Gio,
qu~n
2,
qu~n

7,
qu~n
9,
qu~n
12,
qu~n
Thu Due. Tuy nhien, do kinh phi co·
hl;ln
chung
toi chi
t~p
trung
khao
sat
huy~n
Nha Be va
Cffn
GiO.
M~c
du
v~y,
vi~c
nghien
cuu
kho~g
mfft di tinh khai
quat
vl day la vung nuoi thuy
san
chu ye'u

cua
TP.HCM, ( chie'm gffn 70% dit$n tich va 80% gia tri
san
lu'<Jng
thuy
san
cua
Thanh Pho). Cilng do
di~u
ki~n
nghien cuu c6
hi;tn,
vit$c
khao
sat
cac
mo hlnh
nuoi thuy
san
chi c6
th~
thlfc
hi~n
voi kich thu'oc
m~u
nho (30 nong
h<))
nh~m
b6 sung
m<)t

so
thong tin
sau
v~
vffn
d~
nghien cuu.
V~
n<)i
dung
nghien
cuu, do nhung
hl;ln
che'
v~
kinh phi, chung toi khong
th~
thu
th~p
du
dii'
li~U
d~
danh
gia
toan
dit$n
cac khia
C(;lnh
CUa

phat
tri~n
b~n
vii'ng.
Vi~c
danh
gia
chi
t~p
trung
vao
khia
C(;lnh
kinh te'
va
moi
tru'ong, khia
C(;lnh
xa
h()i
chid~
c~p
htot
qua.
Ngay
d.
tren
khfa
CC;tnh
kinh

te'
va
moi
tn.I'ong,
chung
toi
cling chi
danh
gia
du'<Jc
m()t
s6
chi tieu
cd
ban,
chu
ye'u
dl,I'a
tren
ngu6n
tai
li~u
da
du'<Jc
cong
b6
cua
cac
cd
quan

quan
ly
nong
nghi~p
TP.HCM
va
m()t
s6
thong tin thu
du'<Jc
tu
khao
sat
nhanh
nong
hQ
tC;ti
Cfrn Gio.
Phu'dng
phap
nghien
cuu
Thl,I'c
hi~n
chuyen
d~
nay
chung
toi
su

dl;lng
2 phu'dng
phap
chu ye'u la: Phuang
Phdp
Th(J'ng
Ke
Mo
Td
va
Phuang Phdp Ddnh Gid Nhanh Nang Than (PRA).
PRA
du'<Jc
tri~n
khai
thong
qua
phong
vffn
chuyen
gia
(can
b()
khuye'n nong,
can
bQ
quan
ly
nong
nghi~p

va
chuyen
gia thuy
san),
thao
lu~n
voi
nong
dan
va
khao
sat
nh6m
nong
hQ
ffil)C
tieu.
Vi~c
khao
sat
h()
nuoi thuy
san
nh~m
thu
th~p
them
thong
tin
v~

mo
hlnh
t6
chuc
san
xufft
va
nhfi'ng ling
xu
cua
nong
hQ
theo
yeu
cfru
phat
tri~n
b~n
vfi'ng.
86i
tu'<Jng
du'<Jc
ll,I'a
chQn Ia 3
nh6m
ml)c tieu: nh6m h9 nuoi toin luan canh tren
rucjng
lua, nh6m h9 nuoi tom theo
kiiu
ban cong nghi?p

va
nh6m h9 nuoi tom
kiiu
cong nghi?p
(day
la 3
mo
hlnh
nuoi
tom
ph6
bie'n nhfft
hi~n
nay).
Vi~c
chQn
cac
hQ
nuoi
tom
theo
cac
mo hlnh
tren
la xufft
phat
tu
dinh hu'ong trQng
tam
phat

tri~n
thuy
san
cua
TP.HCM
(chu'dng trlnh 2
cay
2 con :
"rau
SC;tCh
+
dlta +
bo
sua
+ tom),
va
thl,I'c
te' nuoi
tom
dang la
nganh
chu ye'u trong
nuoi
thuy
san
cua
TP.HCM.
M8i
nh6m
chQn ngftu

nhien
10
h()
(theo
danh
sach
h()
nuoi
tom
cua
dia
phu'dng).
Bia
ban
du'<Jc
chQn la
huy~n
Cfrn
GiO
-
dia
ban
chie'm
75%
t6ng
di~n
tkh
thuy
san
cua

TP.HCM. Blnh
Khanh
la
xa
du'<Jc
ll,I'a
chQn vl
c6
di~n
tkh
nuoi
tom
IOn,
c6
Sl,I'
da
dC;tng
v~
mo
hlnh
va
thu~n
ti~n
cho
khao
sat.
Chuang 1:
M<?t
s6
vffn

d~
ly thuye't
v~
phat
tri~n
nong
nghi~p
b~n
vfi'ng
Chuang 2:
Tinh
hlnh
nganh
thuy
san
TP.HCM trong nhfi'ng
nam
gfrn
day
Chue1ng
3:
E>anh
gia
cac
mo hlnh nuoi thuy
san
d
TP.HCM
theo
nguyen

ly
phat
tri~n
b~n
vfi'ng
Chue1ng
4:
M<)t
s6
kie'n nghi
v~
phat
tri~n
b~n
vfi'ng
nganh
thuy
san
TP.HCM,
giai
doC;tn
2005-2010
Ke't
lu(in
2
"'
A'
A"
~
r

Ar
~
I
~
chudng
1:
MQT
SO
VAN
DE
L Y
THUYET
VE
PHAT
TRIEN
NaNG
NGHieP
sEN
vuNG
. .
,
~,
,
~-"
""'?,
,
, ,,
I.
PHAT
TRIEN

NONG
NGHI~P
BEN
\lONG
LA
XU
THE
CUA
NONG
NGHI~P
THE
GIOI
1.
Khai
ni~m
v~
phat
triin
nong
nghi~p
b~n
vii'ng
Theo
Uy
Ban
Phat
Tri~n
Moi
Truong The' Gioi,
phat

tri~n
b~n
vung
la
phat
tri~n
dap
ung
nhu cfru a
hi~n
t<:~-i
nhu'ng khong
lam
t6n
thu'ong
nang
hjc
dap
ung
nhu cfru tu'ong lai.
Thea
T6
chuc Nong - Luong The' gioi (FAO),
phat
tri~n
nong
nghi~p
b~n
vfi'ng la
quan

ly va
bao
t6n tai
nguyen
thien
nhien; dinh hu'ong
d6i
moi
cong
ngh~
Va
th~
che'
theo
d~
d<:tt
de'n
Slj
thoa
man
ffiQt
each
lien
tl,lC
nhu cfru eli a
ca
the'
h~
hi~n
t<:~-i

va nhung the'
h~
mai sau. Slf
phat
tri~n
b~n
vung
nhu'
v~y
trong linh vlfc nong
nghi~p
(nong
nghi~p.
Him
nghi~p.
thuy
san)
chinh
la slf
bao
t6n
dfft, nu'oc, ngu6n
gen
d<)ng
v~t,
d~
chung
khong
bi
suy thoai va c6

kha
nang
sinh
l<;1i
v~
m~t
kinh te' va chffp
nh~n
du'<;1c
v~
m~t
xa
h<)i.
2.
Cac
tieu
thuc
cua
phat
triin
nong
nghi~p
b~n
vii'ng:
Thea
FAO,
n~n
nong
nghi~p
b~n

vung phai thoa
man
cac
yeu
cfru co
ban
sau:
Tht?
nhi{t:
Thoa
man
nhu
cfru
dinh du'ong co
ban
cua
cac
the'
h~
hi~n
t<:~-i
va
tu'ong lai
v~
s6lu'<;1ng,
chfft
lu'<;1ng
va
chung
lo<:~-i.

Tht?
hai:
Dap
ung
yeu
c~u
giai quye't
vi~c
lam,
thu
nh~p
va
cac
di~u
ki~n
s6ng
trong
dai
h<:~-n
cho
mQi
ngu'oi trljc tie'p
lam
nong
nghi~p.
Tht? ba:
Duy
trl va
tang
cu'ong sue

san
xufft
cua
tai
nguyen
thien
nhien
va
kha
nang
tai
t<:~-o
tai
nguyen
rna
khong
pha
va
cac
chu trlnh sinh
thai,
khong
pha
vo
din
b~ng
tlf
nhien,
khong
pha

vo
ban
s~c
van
hoa-
xa
h<)i,
khong
gay
0 nhi€m
moi
tru'ong.
Tht?
ttl:
Giam
thi~u
nguy
co
bi
t6n thu'ong
cua
nong
nghi~p,
cling
c6
slf tlf
tin
cua
nong
dan

trong
t6
chuc
san
xufft
va
t6
chuc
doi
s6ng.
3
Trong
di~u
ki~n
nganh thuy
san
TP.HCM
hi~n
nay,
cac
yeu
c~u
co
ban
v~
tinh
b~n
vung c6
th~
dtt<;fc

C\1
th~
h6a
nhu sau:
Thzi:nhttt:
San
lu<;fng
thuy
san
tang 6n dinh, cha't
lu<Jng
ngay cang cao
Thzi:
hai:
T~o
vi~c
lam
6n
dinh cho nong dan voi thu
nh~p
ngay
cang
cao
Thzi:
ba:
Khong
lam
c~n
ki~t
tai nguyen, khong

gay
o
nhi~m
moi truong,
khong pha vo
can
b~ng
sinh thai
Thzt tzt:
Giam
thi~u
nli
ro trong san xua't nong
nghi~p
Thzi:niim: G6p
ph~n
giam
ngheo, tang cuong
cac
quan
h~
h<;fp
tac cua
c<)ng
d6ng nong thon, nang cao nang
h.fc
t6 chuc cho nong dan.
Sd
deS
1:

Phat
triin
nong
nghi~p
b~n
vfi'ng
1.
Mvc tieu
2.
Di~u
ki~n
Kinh
te'
J
dili
ngan
h<;tn
h<;tn
X6a d6i
giam ngheo
Ben
vung
xa:
Mi
nguy~n
Si!
vqng
nha't
chinh
tri tri

1;~1
phat
tri~n
can
b~ng
va
bao
t6n
giil'a
cac
tai
nguyen
the'
h~
(Ngu6n: Hoang Thj Chlnh: "Chuyin djch
crJ
cdu san xuf{t nang nghi¢p tlnh Ca
Mau theo
huc1ng
phat triin
bin
vilng"
4
Gffn
day,
cac
nha kinh te' nha'n
m~nh
vao ba hqp phffn
cua

phat
tri€n
b~n
vung
Ia
kinh
te',
xa
h9i
va moi tntong. Nguoi
dffu
tien
phan
tich 1 each c6
ht%
th6ng
ch~t
che nha't la Munasingh (1993, 2000). Ong
du'a
ra
m9t
sd
d6, trong d6 c6 slf
ke't hqp hai hoa
3 mvc tieu tren Ia.
Sd
d6
2:
Slf
ke't

hQ'p
cac ye'u to'
trong
phat
triin
b~n
vfi'ng
•
Tang
tntdng cao va 6n dinh
•
Dam
bao
c6ng
bAng
lien the'
h<%
•
Hi~u
qua
xii
hQi
• Nang suilt xanh
•
An
toan h.tong thlfc
Phat
tri~n
b~n
vii'ng

•
Danh
gia cac gia tri ciia
moi tnl'ong.
N9i
h6a chi phi moi tntong
vao
trong san phffm
Xa
hQi
du'«;1c
hu'Cing
th1,1
gia
tri
moi tru'ong va
c6ng
bAng
giii'a
cac the'
h<%.
Dam
bao
sl,l'
tham
gia
ciia nhi€u nguoi v€ bao
v<%
moi tru'ong.
Xii

hQi
•
X6a
d6i
giam
ngheo,
t~o
vi~c
Htm.
Bao
v~
thien
nhien
• Nang
cao
cac
kha
nang
ti~p
c~n
cac
dich
Vl,l
XH
co
ban.
• Hoa
nMp
xa
hQi,

blnh
dang
gioi
•
Bao
v~
thien
nhien
•
Da
d~ng
sinh
h<;>c
• Khai thac
va
sll'
dl,lng
ngu6n
tfli
nguyen
hi~u
qua
NgucJn:
Hoang Thj Chlnh: "Chuyin djch
cd
diu sdn
xuat
nong
nghi~p
tlnh Ca

Mau theo huong phat
triin
bin
vilng"
5
3.
Phat
tri~n
nong
nghi~p
b~n
vii'ng
Ia
m()t xu the'
toan
cftu
Xu the' v€
phat
tri~n
nong
nghi~p
b€n
vung
du'<;5c
cac
nu'oc
cong
nghi~p
h6a
chu

y
trtl'OC
tien
va
ngay
nay da
du'QC
nhi€u nu'oc quan
tam
nghien
CUU,
can
nh~c
va
tri~n
khai.
sa
di
nhu'
v~y
la do
loai
ngu'oi dang dung tru'oc nguy
cd
moi tru'ong
ngay cang xa'u
di, tai
nguyen
nang
nghi~p

ngay
cang
qm
ki~t,
trong khi
dan
s6
ngay cang dong, nhu cffu nang
san
ngay cang
IOn.
Tu
yeu
cffu
d6
Ly
Thuye't Phdt Triin
Bin
Vilng ra doi.
Phat
tri~n
b€n
vung trong
nang
nghi~p
la
tai
san
xua't trong
m<?t

h~
sinh thai
can
b~ng
va
6n
dinh rna
trong d6 tinh
da
d~ng
sinh h9c, dfft, nu'oc, va m6i quan
h~
g~n
b6 giua
cac
loai
d<)ng
v~t-
thlfc
v~t-vi
sinh
v~t
du'<;5c
ton tr9ng, cling
c6
va
phat
tri~n.
-
Nhung

nam
qua,
n€n
nong
nghi~p
the' gioi
du'QC
hoa
hQC
hoa
m~nh
me, voi
ki~u
"cong ngh? cd g6i", bao
g6m
stl'
d1;1ng
phan h6a h9c, thu6c
tru
sau, hoa cha't
bao
quan nong san. Cong
ngh~
nay nhanh chong
b<)c
19
nhung
h~n
che'
IOn

v€
bao
v~
moi tru'ong sinh thai.
Ki~u
san
xua't nong
nghi~p
d<)c
canh cling la
m<?t
nguyen
nhan
khac
tan
pha
moi tru'ong bdi
rat
d~
bung
phat
dich
b~nh
va nli ro
cao.
D<?c
canh
khong nhung khong
t~o
nen

thu
nh~p
khong
6n
dinh cho nong
dan
rna con
lam
x6i
mon
tai
nguyen
di truy€n, tuc la
lam
ma't di
cac
gi6ng dia
phu'dng v6n ra't quan tr9ng
d~
duy trl tinh da
d~ng
sinh h9c.
M<?t
giai
phap
ta't ye'u
cua
d<)c
canh cay tr6ng
Ia

dlfa
vao
hoa cha't
bao
v~
thlfc
v~t
(HCBVTV).
Sau
b~nh
cang
nhi€u thl
s6lu<;5ng
HCBVTV
stl'
d1;1ng
cang
IOn,
khong nhung
gay
o
nhi~m
cac
ngu6n nu'oc va lu'dng thlfc, d6 u6ng cho ngu'oi va
dQ.ng
v~t,
rna
con
pha
YO

can
b~ng
sinh thai do tieu
di~t
ca
h~
thlfc
v~t
va
d<)ng
V~t
CO
ich.
V~
lau
dai, nong
nghi~p
h6a
h9c khong
th~
dem
l~i
Slf
phat
tri~n
b€n
vung nhu' mong mu6n.
M~t
khac,
cac

phu'dng
phap
canh tac truy€n th6ng c6 nhung
h~n
che' thlfc slf
v~
m~t
nang
hQC
va
khong
C~nh
tranh
du'QC
v€
m~t
nang
SUfft
SO
VOi
CaC
phu'dng
phap
hi~n
d~i
du'<;5c
dffu
tu'
nhi€u. Phffn
IOn

cac
gi6ng
lua
c6
truy€n
m<?t
thoi
6
khang chi
dap
ling nhu
c~u
cua nang dan
v~
lu'dng thljc rna ca
v~
v~t
li~u
1<;1p
nha, dun na'u, va
lam
thuc
an
cho gia sue.
Hi~n
nay chung da khong con thich
h<;1p
voi
ki~u
tr6ng day va

stl'
dl;lng
phan
h6a
h9c
d~
tang
nang sua't. Bu
Ic.ti,
chung c6 tinh da
d~ng
v~
m~t
di
truy~n,
ra't quy d6i voi
vi~c
tlm kie'm cac
gen
ch6ng chju (sau,
b~nh,
ling, phen,
m~n,

) va nhfi'ng
d~c
tinh hu'dng vj.
Vi~c
xen
canh, luan each tuan theo

cac
quy
lu~t
t\1'
nhien la ton trQng va giup cho cac ky
thu~t
c6
truy~n
t6n
t~i
lau
dai.
Nang
nghi~p
b~n
vfi'ng do d6 mang tinh ke' thua,
ch~t
}QC
nhfi'ng tinh tuy
CUa
cac
n~n
nang
nghi~p
chu
khang
phai
ch~y
theo
nhfi'ng

cai
"m6t",
cai
hi~n
d~i
rna bac bo nhfi'ng
cai
thu()c
v~
truy~n
th6ng.
T6m
l~i,
nhfi'ng
ly
do tren day
lam
cho yeu
c~u
phat
tri~n
b~n
vfi'ng
nong
nghi~p
nhu' la m()t ta't ye'u. Trang
nhfi'ng
nam
toi, ne'u cac
n~n

nang
nghi~p
khang kip thai
chuy~n
sang hu'ong phat
tri~n
b~n
vung thl nha't djnh phai
ganh
chiu nhfi'ng nhung
h~u
qua xa'u rna cac the'
h~
tu'dng lai phai
ganh
chiu.
II.
CAC
CHl
TIEU
DO
UlONG
TlNH
BEN
VO'NG
1.
Chi
tieu
kinh te':
M()t

qu6c
gia, m()t vung, hay m()t nganh mu6n
du'<;1c
coi la c6 slj
phat
tri~n
b~n
vfi'ng
v~
m~t
kinh te' thl phai dap ling
dtt<;1c
nhfi'ng
yeu
c~u
sau:
1.1.
GDP
va
GDP blnh
quan
d~u
ngttoi tang
6n
dinh. Nttoc
cang
ngheo thl t6c
d()
tang
tntdng phai cang cao. Trang

di~u
ki~n
hi~n
nay, GDP blnh
quan
d~u
ngttoi phai
tang~
5% moi
dtt<;1c
xem la
b~n
vfi'ng
v~
m~t
kinh
te'.
1.2.
GDP
va GDP blnh
quan
d~u
ngu'oi
b~ng
ho~c
cao hdn muc trung blnh cua
cac
nu'oc dang
phat
tri~n

thu
nh~p
trung blnh. Ne'u muc tang tru'dng cao
nhu'ng
muc GDP tha'p thl vftn xem
Ia
chua
d~t
toi
muc
b~n
vfi'ng.
1.3.
Cd
ca'u GDP lanh
m~nh nh~m
dam bao cho
tang
tru'dng GDP
6n
djnh lau
dai.
Trang
ph~m
vi m()t qu6c gia, slj
danh
gia tinh
b~n
vfi'ng
v~

kinh te'
cua
m()t dja phu'dng cung c6
th~
dlja vao
cac
chi
tieu
tren.
7
2.
Chi
tieu
v~
moi
tntong
Slf
b~n
vung
v~
moi
tntong
chi
d~t
du'<;5c
khi c6
dam
bao
cac
tieu

chuffn sau:
2.1.
Cha"t
lu'Qng
ye'u
t6
moi
tru'ong
sau
canh tac
phai
:?:
tieu
chuffn quy dinh.
2.2.
Lu'Qng
sll' dl;lng
~
lu'Qng
khoi
phl;lc, tai
t~o
du'Qc.
2.3.
Lu'Qng
sll'
dl;lng
~
lu'<;5ng
thay the'.

2.4.
Lu'<;5ng
phe'
thai
~
kha
nang
tai
sll'
dl;lng,
tai che',
phan
huy tlf nhien.
3.
Cac
chl
tieu
v~
xa
h(}i
3.1.
Phai
hu'ong de'n
vi~c
xoa
d6i giam ngheo,
h~n
che'
vi~c
phan

h6a
giau
ngheo,
tie'n toi
d~t
hi~u
qua
Perato
ti~m
nang
(c6 ngu'oi
du'<;5c
l<;5i
nhu'ng
khong
ai
bi
thi~t.
Vi~c
tang
tru'dng
phai
c6 slf
d~n
bu xung dang).
3.2.
Dam
bao
cong
b~ng

lien
the'
h~,
bao
v~
cac
di
san
van
hoa cho
cac
the'
h~
sau,
cac
gia tfi
nay
CO
mQt
ph~n
la
tU
moi tru'ong
tl}'
nhien
(rung,
bi~n,
d6ng
b~ng

)
nen
c~n
c6
nhi~u
ngu'oi tham gia
bao
v~,.
3.3.
Nang
cao
dan
tri,
tang
cu'ong trao d6i kie'n thuc, kinh
nghi~m
trong
c<)ng
d6ng, thuc
dffy
hQ
cung
nhau
hu'ong
tOi
bao
v~
tai nguyen moi tru'ong.
Khuye'n khich
cu'

dan
hlnh
thanh
cac
hi~p
h<?i
giup
nhau tlm kie'm
vi~c
lam
ho~c
d~n
bu xung
dang
cho nhung ngu'oi
tha"t
nghi~p
do
co
ca"u
l~i
san
xua"t.
3.4.
Tinh
b~n
vung
v~
m~t
xa

hQi
cua
cac qu6c
gia
cling
du'QC
danh
gia
qua
mQt
s6
thu'oc do
nhu':
chi
s6
phat
tri~n
con ngu'oi;
h~
s6
blnh
d~ng
thu
nh~p;
chi
tieu
v~
giao
dl;lc,
djch

VlJ
y te',
ho~t
d<)ng
van
h6a.
3.4.l.Chl
so'
phdt triin con nguiJi HDI (Human Development Index):
Nam
1990,
UNDP
du'a ra "chl
so'
phdt triin con nguiJi",
t~p
h9p
3 thu'oc do
v~
mile
dQ
phat
tri~n
con ngu'oi
vao
thu'oc chung. 3 thu'oc
do
h<;1p
thanh HDI la: (1)-
Thu

nh~p
blnh
quan
d~u
ngu'oi, (2)- sue
khoe
con
ngu'oi
th~
hi~n
qua
tu6i
thQ
trung blnh, (3)- trlnh
dQ
hQC
vffn trung
blnh
CUa
ngu'oi dan.
8
3.4.2.Chl
so'
bat
binh
ddng
thu
nhtjp
(he
so'

Gini):
m<?t
qu6c
gia,
ho~c
dia phu'ong
phat
tri~n
b~n
vil'ng
phai
tranh duqc nhil'ng ba't
6n
xa
h<)i.
Nguyen
nhan
co
ban
cua
Sl/
bftt
6n
nay
la bftt
cong
b~ng
trong
phan
ph6i

thu
nh~p.
Vl
V~Y
chi
s6
ba't blnh dftng thtiong duqc
gQi
1a
chi
s6
Gini,
theo
ten
cua
ngu'oi
d~
xua't chi s6,
dttc;:rc
xem
1a
chi
s6
v~
tinh
b~n
vil'ng-
cua
xa
h9i.

Box
1:
Tinh tn;mg
phdn
pho'i thu
nh<J.p
giila
cdc
hQ
dan
duc;c
mo
td bdng duiJng cong Lorenz. Tren
dJ
thj nay, hoanh dq X
ghi
t6ng so' hq c6 thu
nhcJ,p
thdp
hdn
mqt
muc
nha't djnh (tinh
bdng % cua t6ng so'
hQ
).
Tung dq Y ghi tich luy cua cdc thu
nhcJ,p
trong xii
hQi

(tinh theo %
t6ng
thu
nhcJ,p).
Nfu
thu
thcJ,p
duc;c
nhdn ph6'i mrjt each tuy?t
do'i
binh diing thi duiJng Lorenz
Ia
dui'/ng phdn gidc nghieng 45° xua't
phdt
tit
g6c
tor;z
drj,
biiu
ddn
bdng phudng trinh Y =
X.
3.4.3.
Chl
so'
gicio
dl;lC,
dao
tgo, thl;l
hucJng

djch
Vl;l
y te'
vc1n
hoci:
du'<;ic
Cl,l
th~
h6a
thanh
nhil'ng
s61i<$u
Cl,l
th~:
<=>
Ty
1<$
ngu'oi bie't chil' trong
cu'
dan
d
m<?t
d9
tu6i
nha't dinh;
tY
1<$
ngttoi
t6t
nghi<$p

trung
hQc,
d~i
hQc
trong d9 tu6i nha't dinh,
s6
sinh vien
tren
10.000 dan, trong d6 ty
1<$
sinh
vien
cac
nganh
cong
ngh<$;
s6
hQc
sinh/giao vien;
ngan
sach
nha nu'oc chi cho
giao
dl,lc
b~ng
% t6ng
ngan
sach,
ho~c
% t6ng GDP.

<=>
Chi
tieu
dich
V\1
xa h9i y
te',
thttong
duqc
cl}
th~
hoa
thanh:
s6
tre
so
sinh che't/1000 tre, tu6i
thQ
trung blnh,
s6
bac
si
/1.000
dan;
s6
gittong
b~nh/1.000
dan,
ty
1<$

dan
duqc hu'dng dich
V\1
y te' xa
h<)i,
ty
1<$
dan
duqc
stl'
dl;lng
nu'oc.
s~ch;
ty
1~
tre
em
du'oi 12
thang
tu6i duqc
tiem
chung
phong
dich
b~nh;
ngan
sach
chi cho
dich
V\1

y te'
xa
h9i
b~ng
%
t6ng
ngan
sach,
ho~c
% GDP.
<=>
Chi
s6
van
hoa
kh6
xac
dinh hon, thu'ong
duqc
C\1
th~
b~ng:
s6
tO
bao
a'n
ph:fm
thong
tin
dttc;:rc

a'n
hanh
cho 1.000
dan;
s6
ngu'oi c6
may
thu
thanh, thu hlnh;
s6
thu'
vi~n
/1.000 dan.
9
Trong
di~u
ki~n
nghien cuu nganh thuy san d TP.HCM vdi kinh phf
c6
h?n,
d€'
danh gia
du<;5c
tinh
b~n
vung theo nhung chi tieu tren day la qua phuc t?P· Do
do, chung tai xem
xet
tfnh
b~n

VUng
qua cac chi tieu
Cd
ban
sau:
Chi
tieu
kinh
te': nganh thuy san
(ho~c
ma
hlnh nuai thuy san)
hi~n
t?i
cua
TP.HCM
c6
slf
phat
tri€'n
b~n
vung
v~
m~t
kinh te' ne'u
d?t
nhung yeu cftu sau:
Thzc
nhat: Thu
nh~p

tren
di~n
tfch nuai thuy
san
phai cao hdn thu
nh~p
tren
di~n
tkh
d6 trudc khi nuai thuy
san
Thu
hai: Thu
nh~p/di~n
tich nuai thuy
san
tang
6n
dinh, vdi t6c
dQ
tang
t6i thi€u
Ia
5% /nam
Thzc
3: Tang them
vi~c
lam
c6
tinh

cha"t
6n
dinh cho nang dan
Thu
tzt: · Giam thi€u rui
ro
cho nang
dan
Chi
tieu
moi
tntong:
nganh thuy san
(ho~c
m<?t
ma
hlnh nuai thuy san)
hi~n
t?i cua TP.HCM c6 slf phat tri€n
b~n
vung
v~
m~t
mai
tntong ne'u d?t 2 yeu
cftu
cd
ban
sau:
Thzcnhat: Khang

lam
c?n
ki~t
tai nguyen,
Thzc
hai: Khang gay a
nhi~m
mai tntong,
Ill.
cAc
OUAN
H~
RANG
BUQC
CUA
PHAT
TRIEN
NONG
NGHI~P
BEN
VO'NG
1.
Tang
tntO'ng nong
nghi~p
va
moi tru'ong
hf
nhien!.
Theo cac nha

mai
truong,
ta"t
ca cac hlnh thuc
san
xua"t
nang
nghi~p
d~u
lien
quan de'n slf bie'n d6i cua
m<?t
h~
sinh thai.
Va"n
d~
la can
thi~p
vao tlf nhien
theo each
nao
d€
1<;5i
fch cua
vi~c
khai tai nguyen va
1<;5i
ich
tu
vi~c

giG'
gln
h~
sinh thai
Hi
cha"p
nh~n
du<;5c.
San
xua"t
nang
nghi~p
a
nhi~u
nude phat tri€n
ra"t
chu tn;mg toi
vi~c
giam thi€u slf tan pha
h~
sinh thai
nhu
huy
di~t
sinh
v~t.
suy
thoai
da"t
-nude, thay d6i

v~
khf
h~u.
10
Tlnh
tqmg
suy
thmii dfft
va
ngu6n
mtoc chu ye'u
do
slf
pha
huy
rung
trftm tn;mg
(10-17 trit$u
ha
/nam)
va
chfft
lu'<;Jng
thffp
cua
cac
cong
trlnh
thuy
l<;Ji.

C6t
loi
cua
vi~c
mfit
din
b~ng
sinh
thai
khong
phai
do
t6c
d9
phat
tri~n
hoclic
tang
tru'dng
nong
nghi~p
rna
do
phu'ong
thuc
thlfc
hit%n
sv
t~ng
tru'dng.

E>o'i
voi
cac
nu'oc
dang
phat
tri~n
thl
tang
tru'dng
nong
nghit%p
nhanh
la
di€u
cftn thie't.
Tuy
nhien,
tang
tru'dng
nhanh
phai
di
doi
voi
bao
vt%
moi tru'ong
sinh
thai

moi
c6
th~
du'<;Jc
coi
la
b€n
vung.
Bi~u
hit%n
cua
slf
b€n
vung d
cac
nu'oc
nay
thong
qua
cac
chi
tieu
:
(1
)- T6c
d()
tang
tru'dng
blnh
quan

hang
nam
cua
nong
nghi~p
va
to'c
d()
tang
tru'dng
dan
so', (2)-
Nang
sufit dfft
va
lao d()ng
theo
thai
gian, (3)-
Dit%n
tich
rung
bj
pha
va
khoi
phl}c, (4)- B()
mau
mo
cua

dfft
nong
nghit%p,
d()
nhi~m
mclin
cua
dfft,
(5)-
Ty
It%
di~n
tich tu'oi
tieu
chu d()ng.
2.
Tang
trudng
nong
nghi~p
va
srf.
ngheo doi d
nong
thon
Trong
qua
trlnh
tang
tru'dng

nong
nghit%p,
ngu'oi
ta
thlfc
hit%n
hai phu'ong
thuc
chu ye'u la
quang
canh
va
tham
canh.
B6i
voi phu'ong
thuc
quang
canh, do
b6c
l()t chfft dfft
va
md
r()ng
dit%n
tich
b~ng
pha
rung,
tang

tru'dng
nong
nghit%p
c6
th~
O~t
trong
ng3:n
h~n,
nhu'ng
khi
moi
tru'ong
bi
suy
thoai,
san
lu'<;Jng
bj
Sl}t
giam
d~n
de'n thfft
nghit%p
va
slf
ngheo
d6i. Bo'i voi phu'ong
thuc
tham

canh,
d~
dap
ling
nhu
cftu
tang
tru'dng
nhanh
chong, tlnh
tr~ng
l~m
dl}ng
h6a
chfft
se
lam
suy
thoai
dfft
va
nu'oc. Khi
d6
nang
sufit
va
thu
nh~p
giam,
nong

nghit%p
khong
thu
hut
du'<jc
vit%c
lam,
tlnh
tr~ng
thfft
nghi~p
cao
va
ngheo
d6i
xufit
hi~n.
£)~
tranh
tlnh
tr~ng
lam
suy
thoai
moi
tru'ong,
san
xufit
nong
nghit%p

b3:t
dftu
ap
dl}ng
CaC
tie'n
bQ
khoa
hQC
ky
thu~t,
nhu'ng tlnh
tr~ng
nay
V~n
d~n
de'n
Slf
ngheo
d6i.
Do
dclic
di~m
san
xufft
nong
nghi~p
mang
tinh
khu

vlfc,
vit%c
ap
dl;lng
cac
tie'n
bQ
khoa
hQC
ky
thu~t
tung
VUng
Cfing
khac
nhau.
Vl
chi phi
Va
rui
ro
Cao,
nen
thu'ong thl chi
nong
dan
giau
moi
c6 di€u
kit%n

ap
dt:mg tru'oc
cac
tie'n
bQ
KHCN
va
hu'dng
l<;Ji
ich Ion
tu
vit%c
a6i
moi
ky
thu~t
cong
nght%.
Sau
d6,
voi
slf
h6
tr<j
cua
nha
nu'oc
nong
dan
ngheo

moi
c6
di€u
kit%n
ap
d\}ng tie'n
b9
ky
thu~t.
Khi
d~i
b()
ph~n
nong
dan
ap
d\}ng
du'<;Jc
KHCN
moi,
san
lu'<;Jng
se
tang
nhanh
11
va gia
se
rot
xu6ng, thu

nh~p
giam. Ne'u tlnh
tr(;lng
nay
keo
dai
h9
se
ganh
n~ng
n<;1
nftn ch6ng chfft
va
se
tu
bo dftu
tu'
cho nong
nghi~p.
tlnh
tr(;lng
ngheo
d6i
cang
trftm tr9ng hdn. Trong
di~u
ki~n
d6,
d€
dap

ling nhu cftu
tieu
dung
hi~n
t(;li,
nong
dan
se
t~n
d\}ng khai pha cac ngu6n tai
nguyen
moi
(pha rung,
san
b~t.
danh
b~t
m9i
loai
sinh
v~t
voi bftt eli kich
co

).
H~
qua
Ia
moi
tru'ong

w·
nhien
suy thoai, thu
nh~p
giam
va
l';!i
rdi
vao
vong
lcfn
qucfn
ciia
ngheo
d6i.
Nhu'
v~y.
m9t
h~
th6ng nong
nghi~p
rna khong
dam
bao
du'<;1c
sinh ke'
b~n
vG'ng
tren
muc

ngheo
d6i cho ngu'oi
dan
nong thon thl
khong
th€
nao
Ia
h~
th6ng
nong
nghi~p
b~n
vG'ng
du'QC.
Chi tieu do lu'ong tren khia
C(;lnh
nay
la:
ry
~~
hq
nghiw
d6i;
Ty
l~
lao dqng tht(t
nghi~p
iJ
vung nang than.

3.
Tang
tniO'ng
nong
nghi~p
va
srf
phat
tri~n
con
ngu'Oi
3.1.
Tang
trztling
nong
nghifp
va
sz?c
khoe-
dinh dztiJng
Tang
tru'dng nong
nghi~p
va cai
thi~n
moi tru'ong
sue
khoe - dinh du'ong c6
m6i
quan

h~
tu'dng tac voi nhau.
Tang
tru'dng nong
nghi~p
t(;lO
ra
vi~c
lam
va
thu
nh~p
cao
lam
cho tlnh
tr(;lng
sue khoe va dinh du'ong ngu'oi
dan
ngay
cang
du'QC
cai
thi~n
va tie'p
t\}C
la
tac
d9ng
ngu'QC
l(;li.

Tuy
nhien, ne'u
san
xufit nong
nghi~p
lam
suy thoai
moi
tru'ong, thl tang tru'dng nong
nghi~p
c6 tac
d1;lng
tieu
clfc de'n
vi~c
cai
thi~n
sue
khoe
- dinh du'ong. Dlfa
tren
sO'
li~u
40 nu'oc dang
phat
tri€n trong giai
do(;ln
1965-1989, ca nha khoa h9c
phat
hi~n

ra
m6i
quan
h~
sau:
¢Tang
tru'dng nong
nghi~p
tu'dng quan
ch~t
voi
tang
tru'dng kinh te' trong
cac
nu'oc
dang
phat
tri€n. Voi
cac
nu'oc thu
nh~p
thftp,
h~
sO'
tu'dng
quan
la 0.75,
voi
cac
nu'oc dang

phat
tri€n c6 thu
nh~p
trung blnh
h~
sO'
nay
la 0.21.
¢
T6c
d9
tang
tru'dng
GNP
c6 tu'dng quan
ch~t
voi ty
1~
til'
vong ciia tre
sd
sinh cling nhu' ty
1~
tre
em
suy dinh duong
(h~
sO'
tu'dng
quan

la 0,47).
12
Ne'u
tang
tntang
nong
nghi<$p
du'qc d6i
b~ng
slf suy thmii
moi
tru'ong thl
se
anh
huang
tOi
tlnh
tr~ng
sue
khoe
- dinh du'ong
cua
ngu'oi
dan
nong
thon.
E>i€u
nay
th~
hi<$n

qua
hai
tru'ong
hqp
sau:
c:>
E>6i
voi
phu'ong thuc
tham
canh
:
h<$
th6ng thuy
1c;5i
chua
hoan
thi<$n,
nu'oc bi
0
nhi~m,
bung
n6 djch mu6i,
con
trung
va
ru6i
d§:n
de'n
cac

1o~i
b<$nh,

.
Vi<$c
l~m
dt,mg
thu6c
tru
sau
lam
khoang 10.000 ngu'oi che't a
cac
nu'oc
dang
phat
tri~n
m6i
nam.
Vi<$c
l~m
dl;lng
phan
h6a
h9c
nhu'ng thie'u
h<$
th6ng
thuy
nong

thoat
nu'oc
lam
cho lu'qng Nitrat
tang
va
nhi~m
vao
ngu6n
nu'oc
sinh
ho~t.
H<$
qua
la
hang
lo~t
tre
em
nhi~m
b<$nh.
c:>
E>6i
voi
phu'ong thuc
quang
canh
:vi<$c
rna r()ng dfft
nong

nghi<%p
b~ng
pha
rung
gay
kho
h~n,
Hi
ll;lt,
thay d6i tha't thu'ong v€ khi
h~u.
H<$
qua
la
Slf
ma't
an
toan
v€ lu'ong thlfc, suy dinh du'ong,
n~n
d6i
va
hang
lo~t
b<$nh
t~t
lien
quan
den
Iii,

h~n
xua't
hi<$n.
3.2. Tiing trztllng
nong
nghi~p
va
trinh
df)
dan trf
Ngay nay,
giai
phap
d~
tang
truang
nong
nghi<$p
chu ye'u la
tham
canh. Phuong
thuc
nay
doi
hoi
stl'
dt,mg
gi6ng
mOi,
nhi€u

phan
b6n,
chuy~n
dich co ca'u
cay
tr6ng,
ket
hqp
nong-lam- thuy san,
stl'
dl;lng
cac
ky
thu~t
sinh-
h6a
ch6ng
l~i
sau
b<$nh.
Ne'u
cac
ky
thu~t
nay
c6
th~
dam
bao
khong

lam
suy thoai
moi
tru'ong,
nong
nghi<$p
se
dam
bao
tang truang
b€n
vung.
Tuy
nhien, ne'u trlnh
de)
van
hoa
qua
tha'p
se
ra't kh6 cho nong
dan
y thuc du'qc
t~m
quan
tr9ng
cua
phat
tri~n
b€n

vii'ng.
Tang
tru'ang
nong
nghi<$p
rna
khong
ga:n
voi
trlnh
de)
dan
tri
nong
thon
se
anh
huang
de'n
Slf
suy thoai moi tru'ong. Khi
ch9n
cac
cong
ngh<$
tang tru'ong rna
anh
huang
den
suy thoai moi tru'ong, slf

tieu
clfc
se
tr~m
tr9ng
them
khi
moi
tru'ong
giao
dl;lC
a
nong
thon khong du'qc
cai
thi<$n.
Bie'u
hi<$n
cua
nong
nghi<$p
ben
vung
tren
khia
c~nh
nay
du'qc
do
1u'ong

bai
cac
chi
tieu
nhu':
Ty
1<$
tre
em
suy dinh du'ong a
nong
thon,
ty
1<$
tit
vong
cua
tre
so
sinh,
cy
1<$
nong
dan
ma:c
b<$nh
va
ngQ
d()c,
cy

1<$
nong
dan
mu
chu
13
IV.
CHINH
SACH
PHA
T
TRIEN
NONG
NGIDtP
BEN
VUNG
1.
Cac
mol
quan
h~
1.1
Ne'u
chinh
sach khuye'n khich tip d{mg ky thuqi
san
xuf{t
l{lc
hiju:
Tang

tntdng
nong
nghi~p
eh~m
va
suy thoai moi
tntong
tlf
nhien.
H~
qua
la thu
nh~p
eua
nong
dan
bi
giam
silt,
ngheo
d6i xua't
hi~n.
MC)t
vong luffn quffn
se
xua't
hi~n:
Suy
thoai
moi

tntong =>
sue
khoe
e()ng d6ng
giam
va
ehfft
lu'<;1ng
ngu6n
lao d()ng nong
nghi~p
giam
=> thu
nh~p
giam
=>
ngheo
d6i =>
sue
khoe e()ng d6ng
giam
va eha't
lu'<;1ng
ngu6n lao d()ng
nong
nghi~p
giam.
So dtl 3:
cac
chfnh,sach

phat
tricin
b~n
vii'ng
Chinh
sach
kinh
te'
Nghien cuu & ung
d1,1ng
Bfi u
vao
& dfi u ra
Ky
thu~t
san
xua't
Tang
tntong
nong
nghi~p
V6n
nhanllfc
Suy
thoai
moi
tru"ong

Chinh
sach

giao
d1,1c
Chinh
sach
moi
tn.tong
l l
Chinh
sach
X6a
d6i
giam
ngheo
Thu
nh~p
Sue
khoe
ct.ia
Djch
V\1
sue khoe
dinh dttong
nong
dan
&
dinh
dtti'Jng
Ngu6n: Dinh Phi
Hd:
"Kinh te' nang

nghi~p
Vi~t
Nam:
ly
thue't
va
thl!c
tdn
".
14
1.2 Ne'u
chinh
sach
khuytn
khich
ap d{mg
KHCN
nong
nghi?p tien tien
¢
Neu
ky
thu~t
dam
bao
can
b~ng
sinh
thai,
chfft

lu'<;Jng
nhan
h,tc
kern,
khong
c6
kha
nang
ap
dt,mg
KHCN
moi
=>
suy
thoai
moi
tru'ong
tiep
tvc
=>
t6c
d(>
tang
tru'dng
nong
nghi<%p
giam.
¢
Neu
KHCN

moi
khong
dam
bao
can
b~ng
sinh
thai,
m~c
du
v6n
nhan
h,tc
t6t
cling
lam
suy
thmii
moi
tru'ong
va
trong
dai
h~n
tang
tru'dng
nong
nghi<%p
khong
th~

thlfc
hi<%n.
Do
d6,
d~
pha
vo
vong
I§'n qu§'n "tang
tnciJng
chgm - suy thoai moi tntiJng tlj
nhien
- suy thoai ngu6n nhan
ltJc
- thu nhgp thap
va
ngheo d6i
",
cfrn
phai
c6
h<%
tho'ng chinh
sach
h<;Jp
ly.
2.
H~
tho'ng chinh
sach

2.1
Chinh
sach
kinh
te'
2.1.1. Dfru tu'
cho
nghien
cuu
ung
dt,mg:
Cac
mo
hlnh
ky
thu~t
chi
du'<;Jc
ap
d1,mg
r(>ng
rai
khi rna
h<%
th6ng
nghien
cuu
c6 du phu'ong
ti<%n
va

llfc
lu'<;Jng,
trong
d6
h<%
th6ng
khuyen
nong
giu
vai
tro
quan
tr9ng.
Nha
nu'oc cfrn c6
chinh
sach
dfru
tu'
thich
h<;Jp
cho
h<%
tho'ng
nghien
cuu
va
khuyen
nong
cling nhu'

co
che
kich
thich
l<;Ji
ich
cho
can
b(>
nghien
cuu
va
khuyen
nong.
M(>t
khi
nhung
di~u
ki<%u
nay
khong
du'<;Jc
dap
ung,
ngu6n
cung cffp ky
thu~t
se
khan
hiem

va
ky
thu~t
ch~m
du'<;Jc
ph6
bien
va
nong
nghi<%p
kh6
c6
th~
phat
b~n
vung.
2.1.2
Chinh
sach
gia
dfru vao:
Gia
khong
thich
h<;Jp
cua
cac
ye'u to' dfru
vao
san

xufft
nong
nghi<%p
se
anh
hu'dng de'n suy
thoai
tai
nguyen
tlf
nhien.
Vi<%c
tr<;J
gia
d~
khuye'n
khich
nong
dan
tham
canh
nh~m
gia
tang
thu
nh~p
Va
cai
thi<%n
CUQC

s6ng
nong
dan
la
cfrn thie't, nhu'ng n6 d€
d~n
de'n
vi<%c
l~m
dt,mg dfru
vao
lam
suy
thoai
moi
tru'ong
va
lang
phi
ngu6n
nhan
llfc.
Ngu'<;Jc
l~i,
ne'u
gia
dfru
vao
15
qua

cao
thl
nang
dan
ngheo
khong
d.i
thi~n
thu
nh~p
cua
hQ.
Chinh Phu c6
th~
can
thi~p
tO'i
thi~u
b~ng
vi~c
md r()ng
h~
th6ng
d~i
ly
cua
cac
c.ong ty kinh
doanh
V~t

tu'
thUQC
Sd
hfi'u
nha nu'oc de'n
t~n
vung
nang
than
nh~m
dam
bao
cung ca'p
6n
djnh
kip
thai
cac
v~t
tu'
ccin
thie't cho
nang
nghi~p.
2.1.3
Chinh
sach
tieu
th1,1
nang

san:
S\1'
bie'n d()ng gia
dclu
ra
anh
hu'dng de'n
vi~c
Iva
ChQn
cac
rna hlnh
san
xua't
va
thu
nh~p
cua
nang
dan.
B~c
bi~t
khi
ap
dl,lng
cac
ky
thu~
t
moi

la
tang nhanh
lu'Qng
cung trong khi
eel
u
it
co dan, gia
se
giam
va
thu
nh~p
cua
nang
dan
se
Sl;lt
giam.
Nang
dan
se
tu
bo
ky
thu~t
moi
dam
bao
can

b~ng
sinh thai va moi tntong. Chinh Phil c6
th~
can
thi~p
tO'i
thi~u
b~ng
vi~c
tham
gia thu mua
cac
san
ph~m
chu ye'u
g~n
voi
chuy~n
djch co ca'u
kinh te'.
SU'
dl,lng
cac
cong
ty nha nu'oc tham gia mua
san
ph~m
va khuye'n khich
tu'
nhan

tham
gia thi tru'ong
nang
san
thong qua
cac
hQp
d6ng voi
nang
dan.
2.2 Chinh sach xoa d6i gidm nglz(w:
M()t khi nguoi
ngheo
khong c6 co
h<?i
tie'p
c~n
cac
ngu6n
dciu
tu'
thl
sv
phan
hoa
giau
ngheo
tang
them. Du'oi
S\1'

h6
trQ
cua
khuye'n
nang,
phcln Ion
nang
dan
giau nhanh
chong
n~m
b~t
co h()i
nay
d~
phat
tri~n,
trong khi
nang
dan
ngheo
khong c6
co
h()i
d~
ap
dl,lng tie'n b9 ky
thu~t.
Ne'u
h~

thO'ng
tin
d1,1ng
khong
vu'on toi nguoi
ngheo
thl
ngheo
d6i
v~n
tie'p
t1,1c
di~n
ra
va
moi
tru'ong
t\1'
nhien
tie'p
tl,lc
bi
suy thoai.
Do
d6,
h~
thO'ng
tin
dl,lng
phl,lc

v1,1
ngu'oi
ngheo
m()t
each
hi~u
qua
giu
vai tro
quan
trQng trong xoa d6i
giam
ngheo.
T~o
co h9i cho ngu'oi
ngheo
c6
vi~c
lam
va
san
xua't chinh
Ia
t~o
sinh ke'
b~n
vung
cho ngu'oi ngheo.
Ba't kl chinh
sach

kinh te' c6 y nghia "bao ca'p''
ho~c
"cho
khong"
thl chi thich
hQp
trong
h1c
kh~n
ca'p, trong
ng~n
h~n,
chu
khong
th~
giai
quye't
du'Qc
sinh ke'
b~n
vung
cho
ngu'oi ngheo.
2.3 Chinh
sach
moi
trztiJng
16
Tai
nguyen

rung,
da't,
mtoc
cling
g~n
voi thvc
v~t-
sinh
v~t
la
cac
ye'u to' quye't
dinh
t1;1o
nen
din
bftng
sinh
thai. Kinh
nghi<$m
ciia
cac
mtoc
dang
phat
tri~n
la
c~n
c6
chu'ong trlnh quo'c

gia
theo
doi
danh
gia
tlnh
tr1;1ng
suy
thoai
cling nhu'
bao
v<$
cac
ngu6n
tai
nguyen
tv
nhien.
Vi<$c
khai
thac
cac
ngu6n
tai
nguyen
rung-da't-nu'oc
phai
du'<;Jc
quan
ly

theo
lu~t
dinh.
Ph~n
Ion
cac
ngu6n
Ivc
tv
nhien
Ia
hang
hoa
cang,
m(>t
khi
chua
du'<;Jc
tinh de'n
m(>t
each
d~y
dii thl
se
bi
khai
thac
bua
bai
va

lang
phi.
Do
d6
c~n
xac
dinh
chi
phi
ngu6n
lvc
tv
nhien
trong
vi<%c
thffm dinh
cac
dv
an
lien
quan
tOi
khai
thac
va
sii'
dt,mg
cac
ngu6n
lvc

nay.
Phan
ca'p
quy~n
so
huu-
sii' dt,mg tai
nguyen
c~n
du'<;Jc
hoan
thi<%n.
M(>t
khi
rung-dfft-nu'OC
COn
la
hang
h6a
cang
khang
g~n
C\1
th~
VOi
trach
nhi<$m
ca
nhan
. va t6

chuc
thl
h<$
qua
khang
tranh
khoi
la tai
nguyen
bi
suy
thoai
tr~m
tr9ng.
2.4
Chinh
sdch
sztc khoe-dinh
dztiJng
va
viin hoa.
Cai
thi<%n
sue
khoe-dinh
duong-van
h6a
cho ngu'oi
dan
nang

than
la
nhan
to'
quye't
dinh
ciia
phat
tri~n
nong
nghi<$p
b~n
vung
trong
dai
hc_ln
VI
chung
anh
hu'ong de'n cha't
lu'<;Jng
ciia
ngu6n
nhan
lvc a
nong
than.
Kinh
nghi<%m
nhi~u

nuoc
dang
phat
tri~n
cho tha'y khi
nang
nghi<$p
tang
tru'ong
(GDP
tang)
thl chi
tieu
ciia
chinh
phii cho
cham
s6c
sue
khoe dinh du'ong
va
van
hoa tang. Nhu'ng
chi
tieu
chung
cho
n~n
kinh
te'

khong
phan
anh
du'<;Jc
tu'dng
quan
giua
chi
tieu
chinh phii
cho
cac
dich
Vl,l
nay
0
nang
than.
Do
d6,
c~n
quan
tam
di~u
ch!nh
lc_li
cho
h<;Jp
ly
hdn

do'i
VOi
chi
tieu
cac
dich
Vl,l
nay
0
VUng
nong
than.
3.
Djnh
hu'ong
chinh
sach
chung
3.1.
Chinh
sach
phai
khuye'n
khich
vi<%c
ap
dl,lng
cang
ngh<%
h<;Jp

sinh
thai
d~
vua
cho
nang
sua't cao, cha't
lu'<;Jng
to't,
vua
giam
thi~u
chi
phi
co
h(>i.
Cang
ngh<$
h<;Jp
sinh
thai
se
bao
v<%
va
tc_lO
du'<;JC
mai
tnfong
canh

quan
thien
nhien,
phong
tranh
B¢
GIAO
DUO
VA
DAO
Tft,.O
TRUONG
DH
KINH
T~
TP
.HOM
THUVItN
~
~
17
du'<Jc
thien
tai,
se
t~o
du'<Jc
ngu6n
hfc
phat

tri~n
tu
slf
d6ng
thu~n
gifi'a
con
ngu'oi
voi
thien
nhien-m<)t xu the' ta't ye'u
cua
the' ky XXI.
3.2.
Chinh
sach
phai
khuye'n khich
ap
d\}ng
KHCN
cao,
trong d6
khoa
hQc
va
cong
ngh~
sinh
hQC

dong
Vai
tro he't
SUC
quan trQng
ca
trong
khau
san
xua't, che'
bie'n,
bao
quan
san
phffm
l~n
trong khau quan ly
la
SUC
ID<:tnh
thoi
d~i,
la
Slf
ta_'t
ye'u
cua
m6i
tie'n trlnh
phat

tri~n
voi nang sua't, cha't
lu'<;fng
va
hi~u
qua
cao.
3.3.
Chinh
sach
phai
khuye'n khich san xua't
nong
nghi~p
thich
h<Jp
voi
thi
tru'ong
d~
giai
quye't
bai
toan
v~
tieu
th\1
san
phffm.
CNH-HBH

da
du'<Jc
kh£ng
dinh
la
ta't ye'u,
Ia
giai
pha
p
can
co
d~
giai quye't
bai
to
an
n6i tren.
Di~u
quan
trQng
la
phai
C\1
th~
h6a
du'QC
cac
nQi
dung

cua
CNH-HBH
nong
nghi~p
va
nong
thon
d~
t<:LO
CO
Sd
cho
Vi~C
ho~ch
dinh
Va
thlfc thi ke'
hO<:tCh,
quy
ho~ch
phat
tri~n
nong
nghi~p
nong
thon.
18
' ' ' ? ? -
Chuang
2:

TINH
HINH
NGANH
THUY
SAN
TP.HCM
TRONG
NHO'NG
NAM
GAN
DAY
I.
KHAI
QUAT
TlNH
HlNH
NONG
NGHI~P
TP.HCM,
2000-2005
1.
Nganh
tr6ng
trQt
M~c
du c6 slf
chuy~n
dich co
ca'u
kinh te' nong

nghi~p
theo huang tang
ty
tn;ng
chan nuoi va thuy san,
song giai
do~n
2000-2005, tr6ng tr9t
v§:n
Ia
ng?mh
chu
ye'u cua nong
nghi~p
TP.HCM. T6ng
di~n
tich
ca.y
hang
nam
thai
di~m
2004
Ia
64.I52 ha, chie'm 60% t6ng
di~n
tich
da't
nong
nghi~p.

Nhung
Io~i
cay tr6ng
chinh Ia Ilia,
b~p,
rau
d~u,
d~u
ph<)ng,
thu6c Ia, mia.
Bang
1:
T6ng
dien
tfch
cay
hang
nam
cua
TP.HCM,
2000-2004
(ha)
2000
2003
2004
Tang
(2002
-2004
Tong
di~n

tfch
95799
67974
64268
-31531
LOa
77486
51159
47951
-29535
sap
1132
1398
902
-230
Rau
d~u
9181
9126
8842
-339
D~u
phqng
3150
1527
1811
-1339
Thuoc
Ia
209

97
45
-164
Mia
3904
3290
2850
-1054
Cac
lo~i
cay
trong
khac
737
1377
1867
1130
Ngu6n:
Cl:lc
ThOng Ke. TP.HCM: Niem gidm tho'ng ke
TP.HCM
2004
Di~n
tich Ilia
cua
TP.HCM dang giam nhanh do qua trlnh
chuy~n
d6i sang nuoi
tom va cay tr6ng khac. Nang sua't Ilia
blnh quan

nam
2004la
3,38 ta'nlha
(b~ng
70% nang sua't Ilia DBSCL), san
Iu'qng
d~t
163.000 ta'n.
Nganh tr6ng
rau mau dang
tri~n
khai
dm
r<)
chuang trlnh rau an toan, voi
di~n
19
tich
chuyen
canh
khmlng 200 ha (chu ye'u a H6c mon).
Dat
rau
du<;5c
luan
canh
2-6
vl}/nam. Viing rau
IOn
n~m

tren
dia
b~m
huy~n
Cu
Chi,
H6c
Mon, Blnh
Chanh.
C~y
d~u
ph<)ng
du<;5c
tr6ng luan canh
tren
dfft lua.
Ben
ct;tnh
d6
TP.HCM
con
c6
di~n
tich dang
k€
tr6ng bifp (chu ye'u
d€
che' bie'n
thU'c
an

gia
sue).
Thanh
ph6
cling dang xuc tie'n chuang trlnh tr9ng
di€m
phat
tri€n
cay
dU'a
Cayene
tren
di~n
tich 500 ha (nam 2004),
t~p
trung a
nong
tru'ong
Pht;tm
Van
Hai,
Le
Minh
Xuan
va
huy~n
Blnh Chanh.
TP.HCM
con
c6

di~n
tich hoa ki€ng 600 ha, trong d6 c6 40 ha
hoa
Ian, 225 ha
mai
ca
qu~n
2, Thu due,
qu~n
12).
Ben
ct;tnh
d6, con c6 13.900 ha tr6ng cay lau
nam,
trong d6 c6 9400 ha cay
an
trai, 3000 ha cao su, 500 ha tieu va
di~u.
Bang
2:
Co
cau
dien
tfch
gieo
trong
cay
hang
nam
(%)

2001
2004
Cay
ILtC!ng
tht!C
80.4
74.6
Rau
d~u
cac
IOCJi
11.6
13.9
Cay
cong
nghi~p
hang
nam
6.2
7.4
~~
cay
trong
khac
1.8
4.1
Ngu6n:
C{lc
ThOng Ke.TP.HCM: Niem gidm thong ke
TP.HCM

2004
2.
Nganh
chan
nuoi
V~t
nuoi chu ye'u a TP.HCM g6m bo, heo, de, gia cftm.
Dan
bo
cua
TP.HCM
dang
phat
tri€n mt;tnh,
nam
2004
dt;tt
63.548 con.
Phat
tri€n
dan
bo
sua
Ia
m<?t
trong 4
dO'i
tu<;5ng
cua
chuang trlnh "2 cay 2

con"
(cay rau, cay
dU'a,
tom, bo
sua).
Nho
du<;5c
quan
tam
dftu tu, t6ng dan bo
tang
nhanh
(tu
45.500
con
nam
2003
len
69.000 con
nam
2004
),
t~p
trung a
H6c
Mon, Cu Chi,
Qu~n
12, Blnh
chanh.
Dan

heo
dt;tt
221.131 con vao nam 2004, trong d6 60%
(J
cac
huy~n
ngot;ti
thanh,
nhi~u
nha't
la
Cu Chi, H6c Mon.
Cac
qu6c
doanh
nong
nghi~p
c6
t6ng qui
mo
33.000 con (15%), va dang chuy€n
sang
chuyen
mon
h6a
san
xua't
giO'ng.
Nhung
nam

gftn day,
chan
nuoi gia cftm ciia TP.HCM
bi
iinh
huang
n~ng
n~
bai
djch HsN1. De'n 2004, dan gia cftm giiim
m<?t
mi'a
so voi
nam
2001.
Thai
20
di~m
cu6i
2005,
dan
gia
c~m
t~i
TP.HCM
h~u
nhu'
bi
x6a
x6.

1
Bang
3:
Qui
mo
dan
vat
nuoi
chu
yeu
d
TP.HCM
(con)
2001
2004
Tang
2001-2004
Tang
(%)
Trau
9.260
5.565
-3.695
-39.9
T6ng
dan
bo
49.938
69.014
19.076

38.2
Trang
d6
b6
sua
30.893
49.190
18.297
59.2
Heo
205.017
221.131
16.114
7.9
oe
1.026
4.766
3.740
364.5
Tho
1.704
9.191
7.487
439.4
Ga
2.059.439
828.523
-1.230.916
-59.8
Ngu6n:

Ct,lc
Th(J'ng
Ke.TP.HCM: Niem gidm thong
ke
TP.HCM
2004
3.
Nganh
thuy
san
Di~n
tich nuoi thuy
san
tang
nhanh,
tu
5.800
ha
(2000)
len
9.260
ha
(2005),
trong
d6
thuy
san
nu'oc
ng<?t
khoang

800 ha, nu'oc
1<;1
khoang
1000 ha,
con
l~i
la
thuy
san
nu'oc
m~n.
Nganh
thuy
san
phat
tri~n
m~nh
nha't la nuoi tom.su
C1
Nha
Be
va
C~n
GiO.
Di~n
tich nuoi
tom
cua 2
huy~n
tang

tu
2.739
ha
(2000)
len
5.658
ha
(2004). Blnh
quan
nang
sua't tom
d~t
1,34 ta'nlha.
Nam
2004,
san
lu'qng
tom
d~t
8287 ta'n.
Di~n
tich nuoi
tom
cong
nghi~p
chie'm 1.100 ha, chu ye'u
t~p
trung
C1
C~n

GiO, voi
nang
sua't blnh quan 4,9 ta'nlha.
Ben
c~nh
tom
va
ca nu'oc
ng9t,
TP.HCM
con
c6
cac
thuy
d~c
san
nhu'
baba
(350.000 con thu'ong
ph~m
-
nam
2004)
va
nuoi
ca sa'u (48.500
con-
nam 2004).
Nganh
khai

thac
dang
giam
sut
do ngu6n lqi thiiy
san
c~n
d~n.
Nam
2004,
san
lu'Qng
ca
danh
b~t
Ia
18.931 ta'n
(b~ng
74%
san
lu'qng
nam
2001),
san
lu'Qng
tom
khai thac
la
1.860 ta'n
(b~ng

115
nam
2001).
T6ng
san
lu'qng khai
thac
la
21.888
ta'n,
giam
4100
ta'n so voi
nam
2001.
I
sa
NN-PTNT.TpHCM:
Ke'
ho().ch
san
xuat
nong
nghi~p
va
PTNT
5
nam
2006-2010, tr.5
21

4.
Nganh
Him
nghi~p
TP.HCM
c6
35.278
ha
rung, trong d6 c6 4.629
ha
kinh
doanh
(con
l(;li
h1
rung
d~c
dl}ng)
2
•
Rung
da
du'<Jc
cham
s6c, qmln ly,
bao
v~
t6t, nha't
la
rung

phong
h()
va
rung
d~c
dl}ng d Ctin Gio,
Blnh
Chanh, Cu Chi.
TP.HCM
cling
dang
dtiu tu'
khu
bao
t6n
thien
nhien
rung
ng~p
m~n
Ctin GiO, vu'on u'om
gi6ng
cay
lam
nghi~p
Nhi
Xuan.
Nha
nu'oc cling
da

mua
l(;li
1130
ha
rung
tr6ng
cua
849
h()
dan
va
5
don
vi d Ctin
GiO
dS
mo
r()ng khu dlf
tru
sinh
quyS'n.
5.
Tinh
hinh
tieu
th\).
nong
san
TP.HCM
la

m()t thi tru'ong
tieu
th1,1
nong
san
thlfc ph§'m
IOn.
Vl
v~y.
nong
nghi~p
cua
TP.HCM
chu
ye'u
la
dap
ling nhu ctiu
t(;li
ch6.
Thoi
gian
gtin
day,
gia
nong
san
d tu'ong
d6i
cao

va
6n
dinh,
d~c
bi~t
la
nh6m
rau
d~u.
sua
tu'oi.
M()t
s6
lo(;li
nong
san
bie'n d()ng gia
IOn
la thit
gia
ctim, trung,
tom
.
.£>€
d§'y
m(;lnh
tieu
thl}
nong
san,

Thanh
ph6
da
tri€'n
khai
Quye't
dinh
80/TTg
cua
Chinh
Phu
v~
lien
ket
4 nha.
Nhi~u
mo
hlnh
hi~u
qua
nhu'
mo
hlnh
lien
ket
VINAMILK
va
nong
h()
nuoi

bo
sua, mo hlnh
lien
ket
cua
Trung
tam
Sao
Vi~t
trong
tieu
thl}
nong
san
S(;lCh.
M()t trong
nhung
bu'oc d()t
pha
la
xay
dl}'ng
cac
ch<J
dft u
m6i
nong
san
d
Tam

Blnh (Thu due),
Hoc
Mon,
Cft u
Ong
Lanh,
An
L(;lc,
Tan
Phil trung.
E>~c
bi~t
la
vi~c
xay
dlfng
va
vao
ho(;lt
d()ng
Trung
Tam
Giao
Dich
Thuy
San
Ctin GiO.
Sd
Nong
nghi~p

-PTNT
cling
da
xay
dlfng
trang
Web
va
tich
h<jp
voi
Cityweb
d€
cung cffp
thong
tin
gia
ca,
thi tru'ong,
va
ky
thu~t
san
xua't
cho
nong
dan.
6.
Tang
tnidng

va
chuy~n
cijch cd ca'u
san
xua't
nong
nghi~p
Giai
do(;ln
2001-2004,
gia
tri
san
xua't nong
nghi~p
cua
TP.HCM
tang
blnh
quan
7,86%,
rieng
thuy
san
tang
35%,
dich
Vl}
nong
nghi~p

tang
14%.
Xet
v~
co
ca'u
gia
tri
san
xua't
nong
-
lam
- ngu',
nam
2004, nang
nghi~p
(tr6ng
tr<;>t,
chan
nuoi,
dich
Vl}
nong
nghi~p)
chiem
ty trQng
cao
nhfft (71 %), tie'p de'n
la

thuy
san
2
sa
NN
-PTNT.Tp.HCM:
Ke"'
ho~ch
chuy€n d6'i
da:'t
tr5ng
h1a
M
phat
tri6n
cay
trdng'
vij.t
nuoi, tang
nang
suat
lao dong va
hi~u
qua
sli'
d1,1ng
da't nong nghit$p. thang 6.2005 • tr.3
22